Translation of the meanings Ayah 48 Surah Al-Baqarah - Persian Translation - Tafsir Al-Saadi - The Noble Qur'an Encyclopedia

Ayah: 48

وَاتَّقُوْا یَوْمًا لَّا تَجْزِیْ نَفْسٌ عَنْ نَّفْسٍ شَیْـًٔا وَّلَا یُقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَةٌ وَّلَا یُؤْخَذُ مِنْهَا عَدْلٌ وَّلَا هُمْ یُنْصَرُوْنَ ۟

و آنها را از روز قیامت ترسانده است که ﴿لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ﴾ در روز قیامت از هیچ کسی برای دیگری کاری ساخته نیست گرچه آن شخص، انسانی بزرگوار، مثلا از جمله پیامبران و صالحان باشد. ﴿عَن نَّفۡسٖ﴾ برای هیچ کس، گرچه از خویشاوندان نزدیک باشد. ﴿شَيۡ‍ٔٗا﴾ هیچ چیزی ساخته نیست، بلکه فقط عملی که انسان از پیش فرستاده است به او فایده می‌رساند. ﴿وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا شَفَٰعَةٞ﴾ وهیچ شفاعت و سفارشی بدون اذن و اجازۀ خدا از او پذیرفته نمی‌شود. و خداوند هیچ عملی‌را نمی‌پسندد، مگر اینکه هدف از آن جلب رضای پروردگار بوده و طبق روش و سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم انجام شده باشد. ﴿وَلَا يُؤۡخَذُ مِنۡهَا عَدۡلٞ﴾ و هیچ بدل و جایگزینی از وی گرفته نمی‌شود: ﴿وَلَوۡ أَنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَمِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لَٱفۡتَدَوۡاْ بِهِۦ مِن سُوٓءِ ٱلۡعَذَابِ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ﴾ [الزمر: 47] «و اگر کسانی که ستم کرده‌اند همۀ آنچه که در زمین است و مانند آن را با آن داشته باشند، آن را برای نجات از عذاب سخت خدا خواهند داد»، اما از آنها پذیرفته نمی‌شود. ﴿وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ﴾ و آنها یاری نمی‌شوند؛ یعنی هیچ امر ناگواری از آنها دور نمی‌شود. پس هرگونه کمک و یاری رسانی را از طرف خلق نفی کرده است. منظور از ﴿لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡ‍ٔٗا﴾ به‌دست آوردن منافع است، و مراد از ﴿وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ﴾ دفع ضرر می‌باشد. پس هیچ کس به غیر از خدا نمی‌تواند به طور مستقل ضرر و یا نفعی را برساند ﴿وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا يُؤۡخَذُ مِنۡهَا عَدۡلٞ﴾ و نه از او شفاعتی پذیرفته می‌شود، و نه به جای وی بدلی گرفته می‌شود. این نفی، شامل نفعی است که آدمی در برابر انجام کاری آن را از کسی طلب می‌کند که مالک آن نفع است، و یا به طریق شفاعت و بدون اینکه کار نیکی انجام داده باشد آن را طلب می‌کند. پس این بر بنده واجب می‌گرداند که قلب خود را از وابستگی به غیر خدا پاک نماید؛ زیرا هیچ احدی نمی‌تواند در پیشگاه احدیت نفعی به وی برساند و یا ضرری را از او دفع کند، بلکه آدمی باید به خدایی دل ببندد که هر خیر و منفعتی را برای او جلب می‌کند و هر شر و ضرری را از وی دور می‌گرداند. پس باید فقط چنین خدایی را پرستش کند که هیچ شریکی ندارد، و بر انجام عبادت و پرستش از وی یاری بطلبد.