Traducción de los significados del Sagrado Corán - الترجمة الفلبينية المجندناوية * - Índice de traducciones
Al-Baqara (Su Sapi)
الٓمٓ
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡغَيۡبِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
Silan antu atagin a mga taw na bangimbenalen nilan su dala maylay nu mata nilan, (surga, naraka) andu iped-tunay nilan su sambayang andu su ini-ridzqi nami kanilan na pem-baranggiyan nilan.
Las Exégesis Árabes:
فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَهُمُ ٱللَّهُ مَرَضٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ
Nakadalem kanu pamusungan (nu mga munafiq) i sakit (kamunafiq), na bagumanan nu Allah sa kanilan i namba a sakit, andu kanilan su siksa a malipedes sabap kano kapendalbut nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ كَمَآ ءَامَنَ ٱلنَّاسُ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ كَمَآ ءَامَنَ ٱلسُّفَهَآءُۗ أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلسُّفَهَآءُ وَلَٰكِن لَّا يَعۡلَمُونَ
Amayka pidtalo kanilan i pangimbenal kanu sa mana su kina pangimbenal nu mga taw, ya nilan kadtalu anduken ka pakapangimbenal kami sa mamba sa mga taw a dala ugangenin, (di mataw), silan i dala ungangen nin, uged na dili nilan katawan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَوۡاْ إِلَىٰ شَيَٰطِينِهِمۡ قَالُوٓاْ إِنَّا مَعَكُمۡ إِنَّمَا نَحۡنُ مُسۡتَهۡزِءُونَ
Namba a mga taw na amayka makad-talabuka nin su mga bamaginugut, ya nilan pedtalun na nagibenal kami bun, amayka makalu silan kanu kanga-unutan nilan, ya nilan pedtalun na seki-sekitanu bun, bagungaten nami bu silan.
Las Exégesis Árabes:
مَثَلُهُمۡ كَمَثَلِ ٱلَّذِي ٱسۡتَوۡقَدَ نَارٗا فَلَمَّآ أَضَآءَتۡ مَا حَوۡلَهُۥ ذَهَبَ ٱللَّهُ بِنُورِهِمۡ وَتَرَكَهُمۡ فِي ظُلُمَٰتٖ لَّا يُبۡصِرُونَ
Mana bun silan pembyag sa apuy, guna belandab kanu embala-bala sa kanilan- na iyaawa nu Allah su sigay nin, sya den, silan matagu kanu malibuteng sa di den silan makailey.
Las Exégesis Árabes:
صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَرۡجِعُونَ
Las Exégesis Árabes:
أَوۡ كَصَيِّبٖ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فِيهِ ظُلُمَٰتٞ وَرَعۡدٞ وَبَرۡقٞ يَجۡعَلُونَ أَصَٰبِعَهُمۡ فِيٓ ءَاذَانِهِم مِّنَ ٱلصَّوَٰعِقِ حَذَرَ ٱلۡمَوۡتِۚ وَٱللَّهُ مُحِيطُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
Ataw ka ya upaman nu antu a mga taw, na dad-tem abpun sa langit, a nadalem lun i malibuteng andu palti andu kilat, ibetad nilan su mga lima nilan sya kanu mga tangila nilan (endo di nilan makineg) sabap kanu kilat, kagilekan sa kapatay- su Allah na langkap kanu mga sinumupak.
Las Exégesis Árabes:
يَكَادُ ٱلۡبَرۡقُ يَخۡطَفُ أَبۡصَٰرَهُمۡۖ كُلَّمَآ أَضَآءَ لَهُم مَّشَوۡاْ فِيهِ وَإِذَآ أَظۡلَمَ عَلَيۡهِمۡ قَامُواْۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمۡعِهِمۡ وَأَبۡصَٰرِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Paydu bu geyd i di kaped-sayab nu kilat kanu kapeg-kailay nilan, uman kalinawagan silan nu kilat na lumalakaw menem silan, amayka nalibutangan silan na makatindeg menem silan, umana bu ka pigkahandan nu Allahu i ma-awa su kakineg nilan, kailay nilan, Sabena-sabenal su Allah na agkagaga nin i langun nu anggaga-isa.
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ فِرَٰشٗا وَٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجَ بِهِۦ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ رِزۡقٗا لَّكُمۡۖ فَلَا تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Atagin su Allah i minaluy salekanu kanu lupa a nakabelat andu pimbalay nin salekanu su langit andu pinatulun nin salekanu su ulan a pinambuat nin i mga unga a ridzqi nu, da kanu mangumbal sa ikaduwa nu Allah a ped-simban, ka sekanu katawan nu bun i isa bu su Allah a ped-simban.
Las Exégesis Árabes:
وَإِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّمَّا نَزَّلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا فَأۡتُواْ بِسُورَةٖ مِّن مِّثۡلِهِۦ وَٱدۡعُواْ شُهَدَآءَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Andu umengka ka peduwa-duwa kanu (Arab, Yahudie, Kristianu) kanu initulun nami (a Qur-an) kanu ulipen nami (Muhammad) na pambwat kanu sa satiman bu a ayat a pagidsan nin andu pad-saksi kanu, amayka benal kanu.
Las Exégesis Árabes:
فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ وَلَن تَفۡعَلُواْ فَٱتَّقُواْ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُۖ أُعِدَّتۡ لِلۡكَٰفِرِينَ
Amayka dinu magaga, na dala man salekanu i kagaga nu lun, na ikagilek nu su apuy sa nya ibalaleg na mga kafir andu su mga watu (barahala) nilan, inidtatalanga intu kanu mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ كُلَّمَا رُزِقُواْ مِنۡهَا مِن ثَمَرَةٖ رِّزۡقٗا قَالُواْ هَٰذَا ٱلَّذِي رُزِقۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَأُتُواْ بِهِۦ مُتَشَٰبِهٗاۖ وَلَهُمۡ فِيهَآ أَزۡوَٰجٞ مُّطَهَّرَةٞۖ وَهُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Pakalilini ka (Muhammad) su mga taw a bamaginugut a ming-galbek silan sa mapiya, aden kanilan i surga a pelagilay sa kababan nin i mga lawas a ig, uman silan inggan sa rizqi a mga unga na kayu na ya nilan madtalu na mambumba su nawna antu a nakawma salekitanu, kagina magidsan i palas na embidaya sa nanam andu aden pan mga kaluma nilan lusa surga a mga sutti, andu silan a mga taw na di den silan makalyu sa surga.
Las Exégesis Árabes:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَسۡتَحۡيِۦٓ أَن يَضۡرِبَ مَثَلٗا مَّا بَعُوضَةٗ فَمَا فَوۡقَهَاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۖ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَيَقُولُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۘ يُضِلُّ بِهِۦ كَثِيرٗا وَيَهۡدِي بِهِۦ كَثِيرٗاۚ وَمَا يُضِلُّ بِهِۦٓ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقِينَ
Saben-sabenal su Allah na di nin i-kaya i kapangupama nin, apiya pan mana bu tagenek, su mga bamaginugut na katawan nilan su Haqq (bantang) na abpun kanu Allah, su mga kafeer manem na ya nilan kadtalu, ngin i kahanda nu Allah sa namba a upaman? Sa pakatadin sa madakel a pakatutulu bun sa madakel, na dala gatadin ya tabya na su mga taw a Faasiq. (nakalyu sa Islam)
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
Atagin su silan antu a mga taw na binaluba nilan (da nilan tumana) su pasad sa Allah sa ulyan na kina-palut nin andu ped-tebpeden nilan su ini-sugu nu Allah a tuganulen i kapad susumpat lun, (su kadsusuled) andu baminasa silan kanu dalpa sa ambalangan na kadarwakan, antu ba i mga taw a nangalugi.
Las Exégesis Árabes:
كَيۡفَ تَكۡفُرُونَ بِٱللَّهِ وَكُنتُمۡ أَمۡوَٰتٗا فَأَحۡيَٰكُمۡۖ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Panun i kaped supak nu sa kanu Allah a nya nu kaaden na mga minatay kanu, inuyag kanu nin sya sa (dunya) mawli na imatayan kanu nin, mawli na uyagen kanu manem kanu ka-bangkit sa dunya, mawli na lu kanu langun makambalingan salekanin. (Allah)
Las Exégesis Árabes:
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَسَوَّىٰهُنَّ سَبۡعَ سَمَٰوَٰتٖۚ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
Sekanin a (Allah) i minaluy salekanu kanu langun a dalem nu lupa, mawli na migkahanda lu sa langit, binaluy nin manem su pitu lapis a langit, sekanin (su Allah) kanu langun nu anggaga-isa na katawanin.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ خَلِيفَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَجۡعَلُ فِيهَا مَن يُفۡسِدُ فِيهَا وَيَسۡفِكُ ٱلدِّمَآءَ وَنَحۡنُ نُسَبِّحُ بِحَمۡدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَۖ قَالَ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Kanu kutika antu a pidtalu nu kadenan ngka (Muhammad) kanu mga Malaa-ikah sa mamaluy ako sya sa lupa sa khalifah (bangsa manusya), ya pidtalu nu mga Malaaikah, anduken ka pamaluy kapan sa manusya a andupang bu sya sa lupa andu mapatuga silan sa lugu? Sekami (Malaa-ikat) na ped-tas-bih kami a pabpugi salka andu ped-sutin nami seka, ya pidtalu (nu Allah) na saki i mataw sa langun na di nu katawan.
Las Exégesis Árabes:
وَعَلَّمَ ءَادَمَ ٱلۡأَسۡمَآءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمۡ عَلَى ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ فَقَالَ أَنۢبِـُٔونِي بِأَسۡمَآءِ هَٰٓؤُلَآءِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Pinakatawan (nu Allah) kanu Adam su langun nu mga ngala, mawli na ini-adul (inidza) manem kanu mga Malaa-ikah sa bed-tuwi nu sa mga ngala i namba amayka benal kanu.
Las Exégesis Árabes:
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ لَا عِلۡمَ لَنَآ إِلَّا مَا عَلَّمۡتَنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
Ya nad-talu nu mga Malaa-ikah Mahasuti ka a Kadenan nami dala katawan nami, ya tabya na su pinatuntay nengka salekami, seka i kadenan nami a mapulo a mataw mapambetad kanu binaluy nin.
Las Exégesis Árabes:
قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ أَنۢبِئۡهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡۖ فَلَمَّآ أَنۢبَأَهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ غَيۡبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَأَعۡلَمُ مَا تُبۡدُونَ وَمَا كُنتُمۡ تَكۡتُمُونَ
Pidtalu (nu Allah) kanu Adam- adtalu ka kanilan i langun na namba i mga ingala nin, guna madtalu nu Adam i mga ngala nin na nya pidtalu (nu Allah) dikana ba pid-talu ko salekanu i saki ba i mataw kanu dala pan mawma andu di gaylay sya sa langit andu lupa, andu katawan ku pan su langun na ipebpayag andu su ibagema nu.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ وَٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Andu pidtalu nami kanu mga Malaikah, i sujudi nu si Adam, sinumujud su langun a Malaa-ikah, ya tabiya a dala sujud na su Iblis, mibpalaw andu mimamasala, nabaluy sekanin kaped kanu mga mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
وَقُلۡنَا يَٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ وَكُلَا مِنۡهَا رَغَدًا حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
35 (tigu Allah) Pidtalu nami kani Adam andu su kaluma nin i tana kanu den sya sa surga, pangang-kan kanu sa andaw i kiyug nu, di nu padsikani i nya ba a kayu, ka mabaluy kanu sa makuyug kanu mga taw a mga dupang.
Las Exégesis Árabes:
فَأَزَلَّهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ عَنۡهَا فَأَخۡرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِۖ وَقُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
Sinasat silan nu mga shaitan, inapas nin sa makalyu silan sa surga, sa mana bun su kinalyu nilan, pidtalu nami kani Adam andu su kaluma nin i ambaba kanu lusa lupa, a mamagukag kanu bu.
Las Exégesis Árabes:
فَتَلَقَّىٰٓ ءَادَمُ مِن رَّبِّهِۦ كَلِمَٰتٖ فَتَابَ عَلَيۡهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Las Exégesis Árabes:
قُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ مِنۡهَا جَمِيعٗاۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَن تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Pidtalu nami langun nu ambaba kanu abpun sa surga, ka makawma bun salakanu su tutulu ko, anteyn i taw a tuntulan nin su tutulu ko, na dala gilak nin sa kanarakah andu dili malidu i ginawa nin kanu kaganat nin. (kapatay nin)
Las Exégesis Árabes:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِيٓ أُوفِ بِعَهۡدِكُمۡ وَإِيَّٰيَ فَٱرۡهَبُونِ
Sakanu a tupo nu mga Israel na tadami nu su limu ko. Ini-kalimu ko sakanu andu tuman nu su pasad nu, ka tumanan ku su pasad ku salakanu, ando saki (Allah) i pangandam nu.
Las Exégesis Árabes:
وَءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلۡتُ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَكُمۡ وَلَا تَكُونُوٓاْ أَوَّلَ كَافِرِۭ بِهِۦۖ وَلَا تَشۡتَرُواْ بِـَٔايَٰتِي ثَمَنٗا قَلِيلٗا وَإِيَّٰيَ فَٱتَّقُونِ
Andu pangimbanal nu su initulun ku a (Qur-an) a nagayun kanu kitab a-taurah, na da kanu anggula sa sakanu bun i mawna a sumupak, andu di nu i pabpasa su ayatan ko sa paydu ged a alaga and saki(Allah) i ikagilak nu.
Las Exégesis Árabes:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا يُؤۡخَذُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
I-kagilk nu su gay, a dili kabalasan na isa i kaped nin apya paydu, (dili makad-tatabanga) andu di matalima su ka safa'at andu di maka-pangon su mga tamuk andu dala den kanilan i kadtabangan silan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ نَجَّيۡنَٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ
Andu linepas nami sekanu kanu mga tan-tara (sundalo) ni Fir-awn, ipa-pedsemak nilan salekanu su malat ged a siksa, bamunun nilan su mga wata nu a mga mama paguyagen nilan su mga wata nu a mga babay su antu a kanggula nu na batalu intu a nakabpun kanu kadenan nu a masla.
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ عَفَوۡنَا عَنكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ إِنَّكُمۡ ظَلَمۡتُمۡ أَنفُسَكُم بِٱتِّخَاذِكُمُ ٱلۡعِجۡلَ فَتُوبُوٓاْ إِلَىٰ بَارِئِكُمۡ فَٱقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ عِندَ بَارِئِكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Su kutika a pidtalu nu Musa kano mga Qawm nin- Sa sekanu a mga Qawm na nadupang nu su mga ginawa nu sabap kanu kina simba nu sa sapi, nad-tawbat kanu (sa Alllah) sa imatayi nu su mga ginawa nu ka antu ba i makag kapiya salkanu (lu sa Allah), ka tawbaten kanu (nu Allah) ka sekanin i ped-talima kanu tawbat a malimu kanu midtawbat.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قُلۡتُمۡ يَٰمُوسَىٰ لَن نُّؤۡمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَى ٱللَّهَ جَهۡرَةٗ فَأَخَذَتۡكُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ وَأَنتُمۡ تَنظُرُونَ
Su isa a kutika, a pidtalu nilan- O Musa- di nami a benal pangimbenalen seka, tamana di nami mailay su Allah sa mapayag, na sinayab kanu na kilat (kanu kasangulan nu), na sekanu na gailay nu bun su nanggula ba antu.
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ بَعَثۡنَٰكُم مِّنۢ بَعۡدِ مَوۡتِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Las Exégesis Árabes:
وَظَلَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡغَمَامَ وَأَنزَلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰۖ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
Pina-silungan nami pan sekanu sa gabun andu pina- tulun nami pan salekanu su papanuk andu su pagken a mapiya, na kan kanu sa mapiya a ini-ridzqi nami salekanu, dikena kami nilan pindupangan, ginawa nilan bun i pandupangen nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قُلۡنَا ٱدۡخُلُواْ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةَ فَكُلُواْ مِنۡهَا حَيۡثُ شِئۡتُمۡ رَغَدٗا وَٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا وَقُولُواْ حِطَّةٞ نَّغۡفِرۡ لَكُمۡ خَطَٰيَٰكُمۡۚ وَسَنَزِيدُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Pidtalu nami salekanu sa niya ba a dalpa (Baytal Muqaddas) na kan kanu sa mapiya sa andaw i taman a kalinyan nu, ludep kanu sa bengawan sa sujud kanu, sa yanu adtalu na ampun kami, ka ampunen nami su kabaradusan nu, andu umanan nami sa mapiya su mga mapiya bun.
Las Exégesis Árabes:
فَبَدَّلَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ قَوۡلًا غَيۡرَ ٱلَّذِي قِيلَ لَهُمۡ فَأَنزَلۡنَا عَلَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
Sinalin nu mga taw a dupang su pidtalu sa kanilan, sa ya nilan pidtalu na salakaw den sa kadtalu nu (Allah) (tigu Allah) pina-tulun nami su siksa abpun sa langit sabap kanu kina sagad nu galbek nilan kanu atulan.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَإِذِ ٱسۡتَسۡقَىٰ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ فَقُلۡنَا ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡحَجَرَۖ فَٱنفَجَرَتۡ مِنۡهُ ٱثۡنَتَا عَشۡرَةَ عَيۡنٗاۖ قَدۡ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٖ مَّشۡرَبَهُمۡۖ كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ مِن رِّزۡقِ ٱللَّهِ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
Pinangenyan ni Musa (lu sa Allah) su Qawm nin sa ig, na ya nami pidtalo (Allah) na i betay nengka i tungkat-teng ka san sa watu, na sinumumpit i sapulo andu duwa a mata na ig, natawana umani-isa (ataw ka lumpukan) i baginuman nin, kan kanu andu inum kanu sa kanu rizqi nu Allah, da kanu penggula siya kanu lupa sa maka binasa.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قُلۡتُمۡ يَٰمُوسَىٰ لَن نَّصۡبِرَ عَلَىٰ طَعَامٖ وَٰحِدٖ فَٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُخۡرِجۡ لَنَا مِمَّا تُنۢبِتُ ٱلۡأَرۡضُ مِنۢ بَقۡلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَاۖ قَالَ أَتَسۡتَبۡدِلُونَ ٱلَّذِي هُوَ أَدۡنَىٰ بِٱلَّذِي هُوَ خَيۡرٌۚ ٱهۡبِطُواْ مِصۡرٗا فَإِنَّ لَكُم مَّا سَأَلۡتُمۡۗ وَضُرِبَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلذِّلَّةُ وَٱلۡمَسۡكَنَةُ وَبَآءُو بِغَضَبٖ مِّنَ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ يَكۡفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَيَقۡتُلُونَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعۡتَدُونَ
Pidtalu nu pan kani Musa i di kami maka- tigkel sa pagken a isa timan bu pangeni ka kanu kadenan nengka i pam-bwaten nin su bamangetu sa lupa a ambalangan nu pagken a mga agkamun andu mga tinu- ya pidtalu nu Musa ngintu ka ped-sambiyan nu su mapiya ged sa yanu i pedsambi na dikena ged mapiya? lukanu sa Mas'r,ka lu ba langun i banganin nu, mauli na ya nilan nad-salengkat su kalusakan andu kina miskin andu lipunget nu Allah, sabap sa ped-supaken nilan su ayatan nu Allah andu bamunun nilan su mga nabisa dala kawagib nin andu sabap kanu kina lyu nilan kanu kumpasan nu agama nilan andu su kab-panibaba nilan.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلنَّصَٰرَىٰ وَٱلصَّٰبِـِٔينَ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Su mga taw a bamaginugut atawka yahudi atawka kristian atawka salakaw pan kanilan - antayn i mangimbenal sa Allah andu gay a mawli andu ming-galbek sa mapiya na aden balas nilan lu kanu kadenan nilan, dala gilek nilan sa kapatay, dala lidu na ginawa nilan kanu ga-tagak nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
(tademi nu a mga Israel) i kinamalan nami su pasad nu (sa simba nu su Allah) andu inipulu nami salekanu su palaw, (Palaw na Tur) kamali nu sa mabagel su inenggay nami salekanu andu tademi nu su langun nu naka dalem lun kamalmu-lamu salekani i kagilekan kanu sa Allah.
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ تَوَلَّيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَۖ فَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ لَكُنتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
(tigu Allah) mawli sa kinab-pasada tanu na sinemibay kanu sa'napasadan, u dikena bu su kalbihan andu limu nu Allah salekanu na kuyug kanu den kanu mga taw a mga nalugi.
Las Exégesis Árabes:
وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلَّذِينَ ٱعۡتَدَوۡاْ مِنكُمۡ فِي ٱلسَّبۡتِ فَقُلۡنَا لَهُمۡ كُونُواْ قِرَدَةً خَٰسِـِٔينَ
Andu saben- sabenal a natawan nu su mga taw a kapedu bun silan a pidti-baban nilan su gay nu saptu (bangwa sa seda sa gay na saptu) ya nami pidtalu na ambaluy kanu a ubal, kahanda nu Allah na nabaluy silan a ubal.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تَذۡبَحُواْ بَقَرَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَتَّخِذُنَا هُزُوٗاۖ قَالَ أَعُوذُ بِٱللَّهِ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
Aden kutika a pidtalu ni Musa kanu mga Qawm nin su Allah na ped-sugun kanu nin sa sumbali kanu sa sapi- ya nilan pidtalu nginan Musa pendama-ngiyasen kami nengka bu? ya pidtalu nu Musa na lumindung aku sa Allah sa makuyug aku kanu mga taw a ignuranti.
Las Exégesis Árabes:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا فَارِضٞ وَلَا بِكۡرٌ عَوَانُۢ بَيۡنَ ذَٰلِكَۖ فَٱفۡعَلُواْ مَا تُؤۡمَرُونَ
Pidtalu nilan pangeni ka kanu kadenan nengka Musa i ipayag nin salekami i namba a sapi, ya pidtalu nu Musa: ya tigin (pidtalu nu Allah) na sapi a dikena matuwa ged-dikena manguda ged, anggalbek nu den i ipedsugu salkanu.
Las Exégesis Árabes:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا لَوۡنُهَاۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ صَفۡرَآءُ فَاقِعٞ لَّوۡنُهَا تَسُرُّ ٱلنَّٰظِرِينَ
Pidtalu nilan pamun, i pangeni ka kanu kadenan nengka i ipayag nin i palas a sapi anan, ya pidtalu nu Musa: ya pidtalu (nu Allah) na sapi a palnan (napagelin) a binaning a matelesi palasin, kaliliniyan na makailay lun.
Las Exégesis Árabes:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَ إِنَّ ٱلۡبَقَرَ تَشَٰبَهَ عَلَيۡنَا وَإِنَّآ إِن شَآءَ ٱللَّهُ لَمُهۡتَدُونَ
Pidtalu nilan pamun i pangeni ka kanu kadenan nengka i ipayag nin i namba a sapi, kagina mga sapi anya na makandadalagida, na amayka myug su Allah na matutulu kami bun.
Las Exégesis Árabes:
قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا ذَلُولٞ تُثِيرُ ٱلۡأَرۡضَ وَلَا تَسۡقِي ٱلۡحَرۡثَ مُسَلَّمَةٞ لَّا شِيَةَ فِيهَاۚ قَالُواْ ٱلۡـَٰٔنَ جِئۡتَ بِٱلۡحَقِّۚ فَذَبَحُوهَا وَمَا كَادُواْ يَفۡعَلُونَ
(Ya pidtalu nu Allah) na antu ba a sapi na dikena ibangangawid andu dikena ibamubu dala tila nin andu dala simbul na palas nin, ya nilan nadtalu (Israel) saguna na seka na inipayag nengka su benal, salta na sinumbali nilan, na malu-malu di nilan mang-gelbek sabap kanu pidtakan mangiley.
Las Exégesis Árabes:
فَقُلۡنَا ٱضۡرِبُوهُ بِبَعۡضِهَاۚ كَذَٰلِكَ يُحۡيِ ٱللَّهُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَيُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
Pidtalu nami (tigu Allah) i ibatay nu su sapu nu sapi anan san sa minatay anan ka uyagen nu Allahu Taala ka andu nu gailay su mga tanda nu Allah ka andu malmu-lamu salkanu i maka pagungangen kanu.
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ قَسَتۡ قُلُوبُكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَٱلۡحِجَارَةِ أَوۡ أَشَدُّ قَسۡوَةٗۚ وَإِنَّ مِنَ ٱلۡحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنۡهُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخۡرُجُ مِنۡهُ ٱلۡمَآءُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَهۡبِطُ مِنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
Mawli na migkategas manem su pamusungan nu, sa mana den watu, ataw ka minuna pan sa watu, kagina aden watu a galesu a bagukitan na lawas na ig aden bun galupet na bagukitan na ig, aden bun kalaled, sabap intu sa gilek nin sa Allah, na dala kanu Allah i makad talipenda nin ataw ka kalimpangan nin su langun nu mga galbekan nu. (mapayag-masulen, manot matiwalu)
Las Exégesis Árabes:
۞ أَفَتَطۡمَعُونَ أَن يُؤۡمِنُواْ لَكُمۡ وَقَدۡ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ يَسۡمَعُونَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُۥ مِنۢ بَعۡدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
Ngintu ka gapanganganay nu i maka palityala pan salkanu (su mga yahudie), na saben-sabenal na sabad kanilan na gakineg nilan (su kadtalu nu Allah), mawli na pasibeyn nilan so ma'na nin sa ulyan nu kina sabut nilan lun inunta na katawan nilan. (i benal su Qur-an).
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ قَالُوٓاْ أَتُحَدِّثُونَهُم بِمَا فَتَحَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمۡ لِيُحَآجُّوكُم بِهِۦ عِندَ رَبِّكُمۡۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Amayka mabaratemu nu mga yahudie su mga mu'min na ya nilan kadtalu na nangimbenal kami, amay manem ka mangabulig silan (a mga, yahudie) na ya nilan madtalu (sa mamagadunga) na ngintu ka ipembitiyala nu pan silan (a mga Muslim) kanu inenggay nu kadnan salkano (taurat), baluyen nilan a tindeg nilan lu kanu kadnan nu, ngintu da akal nu?
Las Exégesis Árabes:
أَوَلَا يَعۡلَمُونَ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعۡلِنُونَ
Las Exégesis Árabes:
فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ يَكۡتُبُونَ ٱلۡكِتَٰبَ بِأَيۡدِيهِمۡ ثُمَّ يَقُولُونَ هَٰذَا مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ لِيَشۡتَرُواْ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلٗاۖ فَوَيۡلٞ لَّهُم مِّمَّا كَتَبَتۡ أَيۡدِيهِمۡ وَوَيۡلٞ لَّهُم مِّمَّا يَكۡسِبُونَ
Su bawgan sa naraka i makwa nu antu ba a mga taw, ibanulat nilan su kitab kanu lima nilan, mawli na ya nilan kadtalu, na nya su nakabpun kanu Allah ka andu nilan kabpasa sa alaga a paydu, kanarakan nilan su inisulat nu lima nilan, kanarakan nilan pan su langun nu pibpasa nilan atawa ka napantiyali nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ لَن تَمَسَّنَا ٱلنَّارُ إِلَّآ أَيَّامٗا مَّعۡدُودَةٗۚ قُلۡ أَتَّخَذۡتُمۡ عِندَ ٱللَّهِ عَهۡدٗا فَلَن يُخۡلِفَ ٱللَّهُ عَهۡدَهُۥٓۖ أَمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Ya nilan kadtalu na di tanu man maka naraka-ya tabiya na paydu bu a gay, adtalu ka(Muhammad) ngintu aden pasad nu lu sa Allah?ka tumuman sa pasad su Allah, ataw ka padtalun nu su Allah i di nu katawan? (ped-tatabwan nu su Allah)
Las Exégesis Árabes:
بَلَىٰۚ مَن كَسَبَ سَيِّئَةٗ وَأَحَٰطَتۡ بِهِۦ خَطِيٓـَٔتُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
(tigu Allah) su taw a nalipung nu kadusan- taman sa nawma nu kapatay sa dala bun sekanin adtawbat, na antu ba i kigkuwan sa naraka, silan a mga taw na dala den sa kanilan i kalyu sa naraka.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ لَا تَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَانٗا وَذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسۡنٗا وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ ثُمَّ تَوَلَّيۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنكُمۡ وَأَنتُم مُّعۡرِضُونَ
(tigu Allah) namaruli kami sa pasad kanu tupu nu Israel sa dala kanu sumimba sa salakaw sa Allah andu piya-piyan nin su duwa a mimbata salkanu andu su pagali nu andu su mga yatim andu su mga miskinan andu itindeg nu su sambayang andu i tunay nu su zakat nu, na mauli na tinumaligkud kanu, ya tabiya na paydu bu salkanu, (mibpalituman), ka sekanu na pembalawaga nu su napasadan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ لَا تَسۡفِكُونَ دِمَآءَكُمۡ وَلَا تُخۡرِجُونَ أَنفُسَكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ ثُمَّ أَقۡرَرۡتُمۡ وَأَنتُمۡ تَشۡهَدُونَ
Andu namaruli kami sa pasad kanu tupu nu Israel sa da kanu ambunu-bunu andu di bugon nu isa i kaped nin kanu dalpa, na tinalima nu andu sekanu gailay nu i kapiyanan nin (gagedam nu sa mapiya).
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ أَنتُمۡ هَٰٓؤُلَآءِ تَقۡتُلُونَ أَنفُسَكُمۡ وَتُخۡرِجُونَ فَرِيقٗا مِّنكُم مِّن دِيَٰرِهِمۡ تَظَٰهَرُونَ عَلَيۡهِم بِٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِ وَإِن يَأۡتُوكُمۡ أُسَٰرَىٰ تُفَٰدُوهُمۡ وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيۡكُمۡ إِخۡرَاجُهُمۡۚ أَفَتُؤۡمِنُونَ بِبَعۡضِ ٱلۡكِتَٰبِ وَتَكۡفُرُونَ بِبَعۡضٖۚ فَمَا جَزَآءُ مَن يَفۡعَلُ ذَٰلِكَ مِنكُمۡ إِلَّا خِزۡيٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يُرَدُّونَ إِلَىٰٓ أَشَدِّ ٱلۡعَذَابِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
Mawli na nan kanu den manem a bamununu su ginawa nu, pem-bugon nu sabad salkanu su sabad kanu dalpa nin, paped-tusan nu sa lekanilan su kadusan andu di kapamagayun,o nakawma salkanu su nanga sampanan na bamugon nu silan-inunta na haram salkanu i kabugaw sa kanilan-yanu bu pangimbanalen na sabad kanu kitab na su madakel na pedsupaken nu, na dala balas kanu anggalbek sa namba salkanu a dikena kayayan sa dunya, lu manem sa gay a mawli, na lu silan i bagasek kanu sangat i kapasangin a siksa, dala sa Allah i limpangan nin i languna ping-galbek nu banan.
Las Exégesis Árabes:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱشۡتَرَوُاْ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا بِٱلۡأٓخِرَةِۖ فَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
Tuba i mga taw a pinamasa nilan i kauyag sa dunya, sa ya nilan inibayad na su akhirat, na di silan ka pegkagan kanu kanarakan nilan a siksa andu dala den kanilan i kadtabangan pan silan.
Las Exégesis Árabes:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَقَفَّيۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ بِٱلرُّسُلِۖ وَءَاتَيۡنَا عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَيَّدۡنَٰهُ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِۗ أَفَكُلَّمَا جَآءَكُمۡ رَسُولُۢ بِمَا لَا تَهۡوَىٰٓ أَنفُسُكُمُ ٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ فَفَرِيقٗا كَذَّبۡتُمۡ وَفَرِيقٗا تَقۡتُلُونَ
Andu sa saben- sabenal inanggay nami kanu Musa su kitab andu pinatundug nami kanu ulyan nin i mga sinugu andu inenggay nami kani Eisah a wata ni Maryam su mga mapayag andu binagel nami kani Jibriel, na ngintu ka uman makawma salkanu su isa a sinugu a di nu kasuwatan su napananggit nin na mimamasla kanu, su kaped a sinugu na papen- dalbuten nu, su kaped manem na pamunun nu.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ قُلُوبُنَا غُلۡفُۢۚ بَل لَّعَنَهُمُ ٱللَّهُ بِكُفۡرِهِمۡ فَقَلِيلٗا مَّا يُؤۡمِنُونَ
Ya nilan kadtalu na su pamusungan nami anya na di maka-sabut, dikena bun (tigu Allah)- uged na namulkan silan nu Allah sabap kanu kaped supak nilan, na paydu ged i pangimbanalen nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ كِتَٰبٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ وَكَانُواْ مِن قَبۡلُ يَسۡتَفۡتِحُونَ عَلَى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَلَمَّا جَآءَهُم مَّا عَرَفُواْ كَفَرُواْ بِهِۦۚ فَلَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
Guna makawma ka nilan su kitab abpun sa Allah a nagayun bun kanu kitab a Taurat, na da pan makawma sakanilan na nya nilan kadtalu na tabangan tanu inamba a kitab kanu mga kafeer a simupak lun, guna den makawma sa kanilan su bantang a katawan nilan bun na sinupak nilan, na su mulka nu Allah i patut kanu mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
بِئۡسَمَا ٱشۡتَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡ أَن يَكۡفُرُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بَغۡيًا أَن يُنَزِّلَ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ فَبَآءُو بِغَضَبٍ عَلَىٰ غَضَبٖۚ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٞ مُّهِينٞ
Ngen den na kawag i napamasa nilan kanu ginawa nilan ya maytu na sinupak nilan su initulun nu Allah a kalbihan kanu kag-kahanda nin na anggan nin kanu isa kanu mga ulipen nin, na ya nilan nad- semak na lipunget nu Allah kanilan sabap kanu Musa andu lipunget nu Allah sa kanilan, kanu mga kafeer su siksa a kayayan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ نُؤۡمِنُ بِمَآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا وَيَكۡفُرُونَ بِمَا وَرَآءَهُۥ وَهُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَهُمۡۗ قُلۡ فَلِمَ تَقۡتُلُونَ أَنۢبِيَآءَ ٱللَّهِ مِن قَبۡلُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Amayka pidtalu kanilan (Yahudie) i pangimbenal nu su initulun nu Allah (Our-an) ya nilan kadtalu niya nami bu pangimbenalen su initulun salkami andu padsupaken nilan su salakaw lun, inunta su namba na benal a nagayun bun kanu Tawrat nilan,adtalu ka (Muhammad)na ngintu ka bamunun nu su mga nabi nu Allah amayka benal a bangimbenal kanu?
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱسۡمَعُواْۖ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَعَصَيۡنَا وَأُشۡرِبُواْ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلۡعِجۡلَ بِكُفۡرِهِمۡۚ قُلۡ بِئۡسَمَا يَأۡمُرُكُم بِهِۦٓ إِيمَٰنُكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Minaluy kami sa pasad salkanu (sa simban ako nu) andu inipulu nami salkanu su palaw a TUR, na kamali nu su inenggay salkanu sa mabagel, ya nilan kadtalu na pina-nuliman nami (pinakikineg nami) uged na sinumupak kami andu sinumanep kanu atay nilan i kina simba sa sapi, sabap kanu ka kafeer nilan, na adtalu ka kanilan i mawag a benal i suguwan nu Imaan salkanu, amayka benal a baginugut kanu.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ إِن كَانَتۡ لَكُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
adtalu ka (Muhammad) kanilan, amayka silan bu ig-kuwan sa gay a mawli inunta na kano Allah, na dala den mga taw a maka-surga (a salakaw sa Yahudie) (sabap sa padtalun nilan i silan i wata nu Allah, andu ini-kalimu) na panganganay nu (a mga Yahudie) su kapatay amayka benal kanu.
Las Exégesis Árabes:
وَلَتَجِدَنَّهُمۡ أَحۡرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٖ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمۡ لَوۡ يُعَمَّرُ أَلۡفَ سَنَةٖ وَمَا هُوَ بِمُزَحۡزِحِهِۦ مِنَ ٱلۡعَذَابِ أَن يُعَمَّرَۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
Maparuli nengka (Muhammad) kanilan, i-ilabi den nu mga taw su lilingay nilan sa dunya, magidsan su yahudie atawa ka su mushrik, ya kiyug nu isa kanilan na maka pagumul sa sangibu lagun, tigu Allah na dala bun ka di bun maka-lyu silan sa naraka apiya pan galendu su umur nilan- umana bu ka agkalandu, (sabap sa supak bun silan) su Allah na pedtulikan nin su langun nu galbekan nu.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّـجِبۡرِيلَ فَإِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلَىٰ قَلۡبِكَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَهُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
Adtalu ka (Muhạmmad) na antayn i sumatru kanu Jibriel, (na padtaday nu den sa kalipunget nin) (sabap na si Jibriel) na pinatulun salkanu nu Allah (sa initin su Qur-an) a nagayun bun kanu nawma nin, (taurat-Injil) andu tutulu, andu pakag-kapiya kanu ginawa nu mga bamaginugut.
Las Exégesis Árabes:
مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّلَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَجِبۡرِيلَ وَمِيكَىٰلَ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَدُوّٞ لِّلۡكَٰفِرِينَ
Anteyn i sematru kanu Allah andu su mga mala-ikat nin andu su Jibriel andu su mga sinugu nin andu su Mikail,na su Allah na saben-sabenal na satru nin su mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ نَبَذَ فَرِيقٞ مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَرَآءَ ظُهُورِهِمۡ كَأَنَّهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Andu Guna makawma sa kanilan su sinugu abpun kanu Allah a nagayun bun kanu taurat na initulak ku sabad kanilan, a aden kitab nin, (Yahudie) su kitab nu Allah na tinaligkuidan nilan sa mana nilan di katawan.
Las Exégesis Árabes:
وَٱتَّبَعُواْ مَا تَتۡلُواْ ٱلشَّيَٰطِينُ عَلَىٰ مُلۡكِ سُلَيۡمَٰنَۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيۡمَٰنُ وَلَٰكِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ ٱلنَّاسَ ٱلسِّحۡرَ وَمَآ أُنزِلَ عَلَى ٱلۡمَلَكَيۡنِ بِبَابِلَ هَٰرُوتَ وَمَٰرُوتَۚ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنۡ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَآ إِنَّمَا نَحۡنُ فِتۡنَةٞ فَلَا تَكۡفُرۡۖ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنۡهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِۦ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَزَوۡجِهِۦۚ وَمَا هُم بِضَآرِّينَ بِهِۦ مِنۡ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمۡ وَلَا يَنفَعُهُمۡۚ وَلَقَدۡ عَلِمُواْ لَمَنِ ٱشۡتَرَىٰهُ مَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖۚ وَلَبِئۡسَ مَا شَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
Nya nilan inunutan(Yahudie) na su bamatyan nu shaytan kanu timpu nu Sulaiman, na dala gikafir su Sulaiman ugayd su shaitan i mig-kafir, i bamandu nin su ilmu sih'r (kapamungkad)andu su nakatulun kanu duwa a Malaikat lusa babil sa (Iraq) si Haroot andu si Maroot, (su mga Malaaikat) na dikana silan bamandu sa ilmu (sih'r) ipedtalu nilan bagy kano mga taw i sekami na bamatalu kami, dakanu pag kafir, bangagi su mga taw sa kapab-pitas kanu tiwalay (mga pasemo), (tigu Allah) dala bun kagkaydan, nya tabiya (a manggula) na kahanda nu Allah, pangagiyan nilan su paka-binasa sakanilan, di pakagkapiya sa kanilan, natawan nilan i taw a mamasa sa namba a ilmu na dala den mapiya nin lusa akhirat, (nagugul tanan su galbekin) andu ngin den i kalat, umana bu ka gaylay nilan su ka narakan nilan.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقُولُواْ رَٰعِنَا وَقُولُواْ ٱنظُرۡنَا وَٱسۡمَعُواْۗ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Hee sekanu atagin a bamaginugut dinu padtalwa kanu Rasulullah i (raa-ena) saliyat a katigan andu yanu adtalu na (kapagadat) ilay kami andu pakikinag kami andu aden kanu mga kafeer su siksa a sangat a malipadas.
Las Exégesis Árabes:
مَّا يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ وَلَا ٱلۡمُشۡرِكِينَ أَن يُنَزَّلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ خَيۡرٖ مِّن رَّبِّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَخۡتَصُّ بِرَحۡمَتِهِۦ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ
Di a benal kalilinyan nu mga yahudie andu su mga mushrik i maka tulun salkanu a mga bamaginugut su mapiya abpun kanu kadnan nu, su Allahu Taala i padtantu kanu limu nin, kanu magkahanda nin, sekanin a Allahu Taala i kigkuwan kanu kalbihan a masla.
Las Exégesis Árabes:
۞ مَا نَنسَخۡ مِنۡ ءَايَةٍ أَوۡ نُنسِهَا نَأۡتِ بِخَيۡرٖ مِّنۡهَآ أَوۡ مِثۡلِهَآۗ أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
Da inimansukh(sinalin) nami kanu ayat ataw ka nilipatanan nami na yapan mapiya su paka- sambi lun ataw ka pagidsan nin bun, ngen tu di nengka katawan na saben-sabenal su Allah na langun a anggaga-isa na kagaga nin.
Las Exégesis Árabes:
أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ
Saben-sabenal na katawan nengka su Allah na lekanin su pitu lapis a langit andu su lupa, dala salkanu i pedtuganul andu padtabang a salakaw pan salkanin a Allah.
Las Exégesis Árabes:
أَمۡ تُرِيدُونَ أَن تَسۡـَٔلُواْ رَسُولَكُمۡ كَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِن قَبۡلُۗ وَمَن يَتَبَدَّلِ ٱلۡكُفۡرَ بِٱلۡإِيمَٰنِ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
Ngintu yanu kyugan na ka idsan nu su sinugu salkanu? sa mana kina idsa kanu Musa a nawna pan, na su taw a yanin lamigan na su ka-kafeer kanu ka pangimbenal na antu ba itaw a natadin kanu lalan a matidtu.
Las Exégesis Árabes:
وَدَّ كَثِيرٞ مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ لَوۡ يَرُدُّونَكُم مِّنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِكُمۡ كُفَّارًا حَسَدٗا مِّنۡ عِندِ أَنفُسِهِم مِّنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ ٱلۡحَقُّۖ فَٱعۡفُواْ وَٱصۡفَحُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦٓۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Nya kasuwatan nu satru nu agama Islam na makambalingan kanu sa ka-kafeer kanu ulyan nu kina- pangimbenal nu, kadengki intu a nakabpun sa ginawa nilan sa ulyan na napayag sakanilan su bantang, na pasagadi nu andu tigkali nu silan, taman sa itingguma nu Allah kanilan su kahanda nin (siksa), ka su Allah na langun a anggaga-isa na kagaga nin.
Las Exégesis Árabes:
وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَۚ وَمَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُم مِّنۡ خَيۡرٖ تَجِدُوهُ عِندَ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
Itunay nu su sambayang andu su Zakat nu andu su langun na idtatangguna nu kanu ginawanu a mapiya na maparuli nu bun lu sa Allah, ka su Allah na gaylay nin su galbek nu.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ لَن يَدۡخُلَ ٱلۡجَنَّةَ إِلَّا مَن كَانَ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ تِلۡكَ أَمَانِيُّهُمۡۗ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Pidtalu nu mga yahudie i dala kun maka-ludep sa surga a dikena yahudie, ataw ka dikena kristianu, antu na kapanga-nganay nilan, adtalu ka (Muhammad) i pambwat nu i tindeg nu amayka benal kanu.
Las Exégesis Árabes:
بَلَىٰۚ مَنۡ أَسۡلَمَ وَجۡهَهُۥ لِلَّهِ وَهُوَ مُحۡسِنٞ فَلَهُۥٓ أَجۡرُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Inunta na yamaka surga na su taw a sinumangkup kanu Allahu mibpiya-piya, na lekanin su balas lusa kadnan nin andu dala den gilek nilan andu dala den lidu na ginawa nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ لَيۡسَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ لَيۡسَتِ ٱلۡيَهُودُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَهُمۡ يَتۡلُونَ ٱلۡكِتَٰبَۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ مِثۡلَ قَوۡلِهِمۡۚ فَٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
Andu pidtalu nu yahudie i dala padza nin (su agama) na kristianu apiya paydu, pidtalu manem nu kristianu i dala padza nu (agama nu) yahudie apiya paydu, silan antu na pambatya sa kitab, maytu bun ba i kadtalu nu silan antu a (mga Arab) a dili mga mataw, su Allah bu i maka kukum sa kanilan lusa gay a mawli kanu di nilan bamagayunan.
Las Exégesis Árabes:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ أَن يُذۡكَرَ فِيهَا ٱسۡمُهُۥ وَسَعَىٰ فِي خَرَابِهَآۚ أُوْلَٰٓئِكَ مَا كَانَ لَهُمۡ أَن يَدۡخُلُوهَآ إِلَّا خَآئِفِينَۚ لَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٞ
Andu dala pakalawan kanu kadupang nu taw a isapal nin su katadem kanu ngala nu Allah sya sa masjid andu paga-tulan nin i kageba nin (kanu ngala ataw sa masjid) antuba a mga taw na dala sa kanilan i kaludep (sa masjid) a dikena silan kanga-gilkan, aden kayaya nilan sa dunya andu siksa a masla sa gay a mawli.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۖ بَل لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ كُلّٞ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ
Andu pidtalu nilan pan (mga Yahudie-kriştianu) su Allahu na aden wata nin, mahasuti su Allah, lekanin su dalam nu pitu lapis a langit andu su lupa, baginugut tanan sa Allah.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ لَوۡلَا يُكَلِّمُنَا ٱللَّهُ أَوۡ تَأۡتِينَآ ءَايَةٞۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِم مِّثۡلَ قَوۡلِهِمۡۘ تَشَٰبَهَتۡ قُلُوبُهُمۡۗ قَدۡ بَيَّنَّا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
Andu pidtalu nu mga taw a di mga mataw upama ka nya ba ka imbityala tanu nu Allahu Taala (sa mapayag, ka andu nin madtalu i seka Muhammad na, sinugu ka nin) atawka ka anggan tanu nin sa Ayat, na maytu bun ba i kadtalu nu mga taw nawna sakanilan mindadalagida i pamusungan nilan, saben-sabenal na ini-payag nami su mga ayatan kanu mga taw, ka andu matagu sa ginawa nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَلَن تَرۡضَىٰ عَنكَ ٱلۡيَهُودُ وَلَا ٱلنَّصَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۗ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ ٱلَّذِي جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ
Andu di ka kasuwatan nu mgaYahudie sa (mapayag- masulen) andu su mga kristianu, taman a di nengka unutan su agama nilan, adtalu ka sa kanilan (Muhammad) su tutulu nu Allahu Taala na antuba i tidtu a tutulu, amayka unutan nengka silan kanu kiyug nilan sa ulyan nu kinauma nu ilmu salka, na dala den makwa nengka abpun sa Allah a tumuganul andu dala pan tumabang salka.
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَتۡلُونَهُۥ حَقَّ تِلَاوَتِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۗ وَمَن يَكۡفُرۡ بِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
Su mga taw a inanggan sa kitab a pembatyan nilan sa tidtu a ka pambatya, na antu ba ibangim benal sa kitab, su taw manem a pedsupaka nin su kitab na antu ba i nanga-lugi sa masla.
Las Exégesis Árabes:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا تَنفَعُهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
Ikagilak nu su gay (gay a kagkukum)ka dili kabalasan na isa i kaped nin apiya paydu andu dili matalima su ka shafa'at andu dili maka-pangun su mga tamuk andu dala den kanilan ikad-tabangan silan.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَإِذِ ٱبۡتَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ رَبُّهُۥ بِكَلِمَٰتٖ فَأَتَمَّهُنَّۖ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامٗاۖ قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِيۖ قَالَ لَا يَنَالُ عَهۡدِي ٱلظَّٰلِمِينَ
Andu binatalu nu Allah si Ibrahim sa mga kalima na sinampurna ni Ibrahim, tig nu Allah nampamba a baluyen ko seka a kaunutan nu mga taw, tigu Ibrahim, kadnan ku taman sa muli a taw ku na baluy ka bun, tigu Allah na di makamung su mga dupang.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ جَعَلۡنَا ٱلۡبَيۡتَ مَثَابَةٗ لِّلنَّاسِ وَأَمۡنٗا وَٱتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبۡرَٰهِـۧمَ مُصَلّٗىۖ وَعَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيۡتِيَ لِلطَّآئِفِينَ وَٱلۡعَٰكِفِينَ وَٱلرُّكَّعِ ٱلسُّجُودِ
(tigu Allah) binaluy nami su Baytullah na pedsangulen nu mga taw andu tumatana silan, sambayangi nu su tampal sa pid-tindegan nu Ibrahim, inib-palyugat nami kani Ibrahim andu si Ismael I kasuti kanu Baitullah, kanu bamad-tawaf andu su bamedtana, andu su paruku, ped sujood.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّ ٱجۡعَلۡ هَٰذَا بَلَدًا ءَامِنٗا وَٱرۡزُقۡ أَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ مَنۡ ءَامَنَ مِنۡهُم بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ قَالَ وَمَن كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُۥ قَلِيلٗا ثُمَّ أَضۡطَرُّهُۥٓ إِلَىٰ عَذَابِ ٱلنَّارِۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
Pidtalu nu Ibrahim; kadnan ku baluy ka i nya ba a dalpa a tumatana (malilinatad) andu ridzkay ka su taw nin kanu mga unga nu kayu su mangimbenal silan sa Allahu Taala andu gay a mawli, (tigu Allah) su semupak na paydu bu i kag-kakalilini nin mawli na lu ku i dasek sa siksa a apuy mawag a benal agkawlyan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ يَرۡفَعُ إِبۡرَٰهِـۧمُ ٱلۡقَوَاعِدَ مِنَ ٱلۡبَيۡتِ وَإِسۡمَٰعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Andu pidtalu ni Ibrahim kanu kab-pamulu nin kanu kasangkapan nu Baytullah silan kani Ismael Hee! kadnan nami talima ka salkami su galbek nami, ka seka a kadnan nami i paka kineg salkami andu pakailay salkami.
Las Exégesis Árabes:
رَبَّنَا وَٱجۡعَلۡنَا مُسۡلِمَيۡنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَآ أُمَّةٗ مُّسۡلِمَةٗ لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبۡ عَلَيۡنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Hee.. kadnan nami baluy kami duwa a semangkup kami salka andu su mga mawli ataw nami, baluy ka silan sumangkup salka andu ipaylay nengka salkami su langun na ukitan nami andu padtawbat kami, ka seka a kadnan nami banawbat a malimu sa mid-tawbat.
Las Exégesis Árabes:
رَبَّنَا وَٱبۡعَثۡ فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُزَكِّيهِمۡۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
Hee.. kadnan nami pambwati ka silan sa sinugu a bangsa nilan bun a mabatya nin su ayatan nengka sa kanilan, amaka-pamandu sakanilan kanu kitab andu su Halal-Haram andu makapadsuti sakanilan, seka a kadnan nami a mapulu a mataw mapambetad sa anda-dayt.
Las Exégesis Árabes:
وَمَن يَرۡغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبۡرَٰهِـۧمَ إِلَّا مَن سَفِهَ نَفۡسَهُۥۚ وَلَقَدِ ٱصۡطَفَيۡنَٰهُ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Andu dala menda kanu agama ni Ibrahim, ya tabiya na su taw a dala natawan nin andu saben-sabenal (Allah) na pinamili nami sekanin sya sa dunya, lu manem sa Akhirat na silan kanu mga taw a mga mapya.
Las Exégesis Árabes:
وَوَصَّىٰ بِهَآ إِبۡرَٰهِـۧمُ بَنِيهِ وَيَعۡقُوبُ يَٰبَنِيَّ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰ لَكُمُ ٱلدِّينَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ
Inid-tutuma nu lbrahim kanu mga wata nin andu si Ya'cob: Hee wata ku, su Allahu Taala na pinamili nin salkanu su agama Islam, na dakanu abpatay- ya tabiya na Muslim kanu.
Las Exégesis Árabes:
أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ حَضَرَ يَعۡقُوبَ ٱلۡمَوۡتُ إِذۡ قَالَ لِبَنِيهِ مَا تَعۡبُدُونَ مِنۢ بَعۡدِيۖ قَالُواْ نَعۡبُدُ إِلَٰهَكَ وَإِلَٰهَ ءَابَآئِكَ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗا وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
133 Ngintu sekanu a mga Yahudie, natabu kanu (nailay nu) su kinapatay nu Ya'cob? sa pidtalu nin kanu mga wata nin upama ka ngen i simban nu kanu ulyan a kapatay ku? Yanilan pidtalu: ya nami simban su kadnan nengka andu kadnan ni Ibrahim andu si lsmael andu si Ishaq a kadnan a isa nin bu andu sekami na sekanin bu i sinang-kupan nami.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ كُونُواْ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰ تَهۡتَدُواْۗ قُلۡ بَلۡ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِـۧمَ حَنِيفٗاۖ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
Andu pidtalu nu mga Yahudie, yahudie kanu atawka kristianu, na matutulo kanu, adtalu ka (Muhammad) su agama nu Ibrahim na matidtu andu si Ibrahim na dala makuyug kanu mga banakutu.
Las Exégesis Árabes:
قُولُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَمَآ أُنزِلَ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطِ وَمَآ أُوتِيَ مُوسَىٰ وَعِيسَىٰ وَمَآ أُوتِيَ ٱلنَّبِيُّونَ مِن رَّبِّهِمۡ لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّنۡهُمۡ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
Adtalu nu i nangimbenal kami sa Allah andu su initulun nin salkami andu su ini-tulun kanu Ibrahim andu si Ismael andu su Ishaq andu su Ya'cob andu su mga katupwan nilan andu su inenggay kanu Musa andu su Eisha andu su langun nu inenggay kanu mga nabi, abpun kanu kadnan nilan,di nami pambibidayan silan, andu sekami na su Allah i sinangkupan nami.
Las Exégesis Árabes:
فَإِنۡ ءَامَنُواْ بِمِثۡلِ مَآ ءَامَنتُم بِهِۦ فَقَدِ ٱهۡتَدَواْۖ وَّإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا هُمۡ فِي شِقَاقٖۖ فَسَيَكۡفِيكَهُمُ ٱللَّهُۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Amayka nangimbenal silan sa mana su kina-pangimbenal nu, na benal a natutulu silan, amayka sinumibay silan na silan na mga taw na dala kapamagayun nin, su Allah i mangalat salka (Muhammad) kanilan, sekanin a Allah i pakakineg a mataw.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَتُحَآجُّونَنَا فِي ٱللَّهِ وَهُوَ رَبُّنَا وَرَبُّكُمۡ وَلَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُخۡلِصُونَ
Adtalu ka sa kanilan (Muhammad)ngintu ka i peb- palawa kami nu pan sa Allah, na sekanin i kadnan nami a kadnan nu bun, lekami den i galbek nami na lekanu den i lekanu andu sekami na ikhlas kami (kanu Allah).
Las Exégesis Árabes:
أَمۡ تَقُولُونَ إِنَّ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطَ كَانُواْ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ قُلۡ ءَأَنتُمۡ أَعۡلَمُ أَمِ ٱللَّهُۗ وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَتَمَ شَهَٰدَةً عِندَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
Atawka yanu pedtalun na si Ibrahim andu si Ismael andu si Ishaq, andu si Ya' cob andu su mga katupwan nilan na yahudie silan atawka ka kristianu silan, adtalu ka (Muhammad) ngintu silan pan i minuna i kataw nin kanu Allah? dala den labi i kadupang nin kanu taw a ipamagena nin su nad-saksya nin kanu Allahu Taala, dala kanu Allahu Taala i kalimpanganin su mga galbek nu.
Las Exégesis Árabes:
۞ سَيَقُولُ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَ ٱلنَّاسِ مَا وَلَّىٰهُمۡ عَن قِبۡلَتِهِمُ ٱلَّتِي كَانُواْ عَلَيۡهَاۚ قُل لِّلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
Di sumala na adtalu nu mga taw a mga malbut o ngen napaanda sakanilan sa ka pedsangul nilan sa Qiblah. Adtalu ka (Muhammad)kanu Allah su sabangan andu sedepan, tutulun nin imagkahanda nin sa lalan na matidtu.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أُمَّةٗ وَسَطٗا لِّتَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى ٱلنَّاسِ وَيَكُونَ ٱلرَّسُولُ عَلَيۡكُمۡ شَهِيدٗاۗ وَمَا جَعَلۡنَا ٱلۡقِبۡلَةَ ٱلَّتِي كُنتَ عَلَيۡهَآ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يَتَّبِعُ ٱلرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِۚ وَإِن كَانَتۡ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۗ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَٰنَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Andu mamba i kinabaluy nami saleknu a ummat a nasasangan ka andu nu kadsaksyan su mga taw, andu nami baluya su Qiblat a padsangulan nengka nya tabya andu nu katawan i sekami na katawan nami na bagunut kanu nabi andu su munut sa nabpunan andu su banal a mawgat nya tabya na su mga taw a tinutulu nu Allah, andu dala sa Allah i dadagan nin su sambayang nu malimu kanu mga taw.
Las Exégesis Árabes:
قَدۡ نَرَىٰ تَقَلُّبَ وَجۡهِكَ فِي ٱلسَّمَآءِۖ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبۡلَةٗ تَرۡضَىٰهَاۚ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ لَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ
Saben-sabenal a gaylay nami su katingada nu biyas nengka (Muhammad) sa langit na pasangulen nami seka sa qiblat a kalinyan nengka, na isangul nengka den i biyas nengka ka sa namba kanu masjidil Haram andu apiya andaw kanu matabu na sangul nu su biyas nu kanu qiblat andu su mga taw a aden kitab nin na katawan nilan antuba i benal nakabpun kanu kadnan nilan andu dala sa Allahu Taala ilimpangan nin i panggalbak nilan.
Las Exégesis Árabes:
وَلَئِنۡ أَتَيۡتَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ بِكُلِّ ءَايَةٖ مَّا تَبِعُواْ قِبۡلَتَكَۚ وَمَآ أَنتَ بِتَابِعٖ قِبۡلَتَهُمۡۚ وَمَا بَعۡضُهُم بِتَابِعٖ قِبۡلَةَ بَعۡضٖۚ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ إِنَّكَ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
145 Na apiya inenggay nengka kanu aden kitab nin (Yahudie-Kristianu) i langun nu ayat na di nilan unutan i Qiblat nilan andu dala kanu sabad sakanilan e munut su sabad Qiblat na amayka inunutan negnka e kyug nilan sa ulyan na kinauma na kataw selka, na seka na nakuyug ka kanu mga taw a mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمۡۖ وَإِنَّ فَرِيقٗا مِّنۡهُمۡ لَيَكۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
Atagin su silan mga taw a inenggan nami silan sa kitab, na katawan nilan su Rasulullah sa mana bun su kataw nilan kanu mga wata nilan, andu su kaped sakanilan na ibagena nilan su bantang inunta na katawan nilan.
Las Exégesis Árabes:
ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ
Las Exégesis Árabes:
وَلِكُلّٖ وِجۡهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَاۖ فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ أَيۡنَ مَا تَكُونُواْ يَأۡتِ بِكُمُ ٱللَّهُ جَمِيعًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Andu uman isa na aden pamıkilan nın a paped-sangul salkanin, na nya nu pamagayasi na su mga mapiya- ka apiya andaw kanu maaden na limudan kanu nu Allah langun, ka saben-sabenal su Allah na langun na anggaga-isa na kagaga nin.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ وَإِنَّهُۥ لَلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
Andu apiya andaw kanu nakalyu na isangul nengka i biyas nengka sa masjidil Haram sa kadsambayang ka antu na bantang abpun sa kadnan nengka andu dala sa Allah ilimpangan nin su penggalbakan nu.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيۡكُمۡ حُجَّةٌ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ فَلَا تَخۡشَوۡهُمۡ وَٱخۡشَوۡنِي وَلِأُتِمَّ نِعۡمَتِي عَلَيۡكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
Andu apiya andaw ka nakalyu na isangul nengka i biyas nengka sa lemba kanu masjidil Haram sa kadsambayang andu apiya andaw kanu na isangul nu i mga biyas nu sa lemba kanu baytullah, andu di maaden kanu mga taw i tindeg nilan salkanu, ya tabiya na su mga kafeer sa kanilan, Na dinu ikagilek silan, andu saki nu i ikagilek, andu sampulnan ku i limu ku salkanu andu malmu-lamu i matutulu kanu.
Las Exégesis Árabes:
كَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِيكُمۡ رَسُولٗا مِّنكُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِنَا وَيُزَكِّيكُمۡ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمۡ تَكُونُواْ تَعۡلَمُونَ
Mamba i kina sampulna sa limu, na sinugu nami salkanu su rasul abpun bun salkanu, a batyan nin salkanu i mga ayatan nami , andu suttin kanu nin andu pamandun kanu nin sa kitab andu hikma (kaungangen)andu pakatawan nin salkanu su dinu kangatawan.
Las Exégesis Árabes:
وَلَنَبۡلُوَنَّكُم بِشَيۡءٖ مِّنَ ٱلۡخَوۡفِ وَٱلۡجُوعِ وَنَقۡصٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَنفُسِ وَٱلثَّمَرَٰتِۗ وَبَشِّرِ ٱلصَّٰبِرِينَ
Andu batalun nami sekanu sa ambalangan (a batalu), a kagilak andu kanggutem andu kagkulang nu mga tamuk andu su kapatay anu kag kulang nu mga unga nu pamulan andu panudtul ka(Muhammad) (su mapya a tudtulan) kanu mga taw a masabar.
Las Exégesis Árabes:
۞ إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ فَمَنۡ حَجَّ ٱلۡبَيۡتَ أَوِ ٱعۡتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَاۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ
Benal su Safa' andu su Marwah, na ped-kanu nabetadan na simba kanu Allah, na su mig-kagi sa baytallah, atawka nag-umrah na dala dusa nin sa kad-zay nin sa pageltan nu safa andu marwa andu su taw a anggalabak sa sunnah, ulyan nu farduh na saben-sabenal su Allah na masukur andu mataw.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلۡهُدَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا بَيَّنَّٰهُ لِلنَّاسِ فِي ٱلۡكِتَٰبِ أُوْلَٰٓئِكَ يَلۡعَنُهُمُ ٱللَّهُ وَيَلۡعَنُهُمُ ٱللَّٰعِنُونَ
Benal su mga taw a ibagana nilan su initulun nami a mga mapayag andu tutulu sa ulyan na kina payag nami lun kanu mga taw sya sa kitab na silan a mga taw na namulkan silan nu Allah andu kamulkan pan nu mga pakamulka.
Las Exégesis Árabes:
خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ
Las Exégesis Árabes:
وَإِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلرَّحِيمُ
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱلۡفُلۡكِ ٱلَّتِي تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ بِمَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن مَّآءٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَآبَّةٖ وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ وَٱلسَّحَابِ ٱلۡمُسَخَّرِ بَيۡنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
Saben-sabenal na saki i bamaluy kanu mga langit andu lupa, andu su kapambidaya nu magabi andu malemag anduu su pagadan a balalaguy sa lagat a pakang-guna kanu mga manusya andu kina-patulun sa ig sa abpun sa langit, inuyag nin su lupa a minatay, sabap kanu ig andu pinam buwadin sya sa lupa i langun na mga malanap- lanap andu su kapeg kabembalu sambal andu su gabun, apiya andaw paka-sangul kanu pageltan nu langit andu su lupa,na mga tanda intu sya kanu mga taw a maka-pamikil.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَندَادٗا يُحِبُّونَهُمۡ كَحُبِّ ٱللَّهِۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلَّهِۗ وَلَوۡ يَرَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِذۡ يَرَوۡنَ ٱلۡعَذَابَ أَنَّ ٱلۡقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعٗا وَأَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعَذَابِ
Andu kaped kanu manusya na bangaden pan silan sa salakaw kanu Allah a mga kadenan a kalilinyan nilan sa mana bun su Allah (i kalilini nilan lun), su mga bamamaginugut na ya nilan kalilinyan na su Allah, umana bu ka maylay nu mga kafeer su gay a kaylay nilan kanu siksa, na madtalu nilan i bagel na kanu Allah langun, andu su Allahu na mapasang i siksa nin.
Las Exégesis Árabes:
إِذۡ تَبَرَّأَ ٱلَّذِينَ ٱتُّبِعُواْ مِنَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُواْ وَرَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَ وَتَقَطَّعَتۡ بِهِمُ ٱلۡأَسۡبَابُ
Su kutika (lusa gay a mauli) a kab pukas nu mga taw a inunutan nu mga dupang andu maylay nilan i siksa andu na tabpad sakanilan i sabapan na kalipus nilan. (andu matebped su kinadtatagapeda nilan)
Las Exégesis Árabes:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُواْ لَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَتَبَرَّأَ مِنۡهُمۡ كَمَا تَبَرَّءُواْ مِنَّاۗ كَذَٰلِكَ يُرِيهِمُ ٱللَّهُ أَعۡمَٰلَهُمۡ حَسَرَٰتٍ عَلَيۡهِمۡۖ وَمَا هُم بِخَٰرِجِينَ مِنَ ٱلنَّارِ
Andu madtalu nu mga namangunut o makambalingan tanu bu, na abpukas tanu sakanilan, sa mana bun kinapukas nilan salakitanu, mamba i kapab pagilay nu Allah kanu mga galbakan nilan, maka duwan-duwan silan andu dala ka lyu nilan sa naraka.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ كُلُواْ مِمَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ حَلَٰلٗا طَيِّبٗا وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٌ
Sekanu a mga taw, kan kanu sya kanu lupa sa halal a mapiya, di nu bagunuti i mga sangkad nu mga shaitan, ka saben-sabenal su shaitan na satru nu a mapayag
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱتَّبِعُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ بَلۡ نَتَّبِعُ مَآ أَلۡفَيۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَآۚ أَوَلَوۡ كَانَ ءَابَآؤُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ شَيۡـٔٗا وَلَا يَهۡتَدُونَ
Amayka pidtalu sakanilan i unuti nu su initulu nu Allah, nya nilan pedtalun na ya nami bu unutan su nalayaman kanu mga kalukasan nami, apiya pan su mga kalukasan nilan antu na dala ungangan nin apiya pan paydu andu di pamaka tuntul.
Las Exégesis Árabes:
وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ ٱلَّذِي يَنۡعِقُ بِمَا لَا يَسۡمَعُ إِلَّا دُعَآءٗ وَنِدَآءٗۚ صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
Andu ya upaman nu mga kafeer na mana su mga binatang a kinagkag yanin bu makinag na swara andu tawag, bisu silan sa bantang andu maw andu pisek, dala itungan nilan.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ بِهِۦ لِغَيۡرِ ٱللَّهِۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
Ya nin ini-haram salkanu na su dala masumbali andu su lugu andu su baboy andu su sinumbali sa salakaw sa Allah,na su naka sendud a dikena pan darwaka andu dikena bagukag, dala dusa nin amayka kuman, ka saben-sabenal su Allah na bangampon a malimu.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَشۡتَرُونَ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَٰٓئِكَ مَا يَأۡكُلُونَ فِي بُطُونِهِمۡ إِلَّا ٱلنَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Su mga taw a i bagana nilan su initulun nu Allah kanu kitab andu i bamasa nilan (su ayatan) sa paydu a alaga, na silan na dala makan nilan sya kanu tiyan nilan, ya tabiya na apuy andu dili imbitialay nu Allah silan sa gay a mauli andu di silan ma sutti, andu ka nilan i siksa a malipades.
Las Exégesis Árabes:
۞ لَّيۡسَ ٱلۡبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ قِبَلَ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلۡكِتَٰبِ وَٱلنَّبِيِّـۧنَ وَءَاتَى ٱلۡمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ ذَوِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَٱلسَّآئِلِينَ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلۡمُوفُونَ بِعَهۡدِهِمۡ إِذَا عَٰهَدُواْۖ وَٱلصَّٰبِرِينَ فِي ٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَحِينَ ٱلۡبَأۡسِۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُتَّقُونَ
Dikena ya mapiya i kasangul nu biyas nu sa tampal sa sabangan atawka ka tampal sa sadapan, ugayd nya mapiya na su nangimbanal sa Allah andu su Malaaikah andu su kitab, andu su mga nabi andu su inenggay nin i tamuk nin sa pagali nin andu su mga yatim andu su mga miskinan andu su natanaw andu su bamangani andu su mga natamukan (gatebus nin su ginawa nin) andu midsambayang sa tidtu andu min zakat andu tinumuman sa pasad amayka mibpasad silan andu midsabar kanu kadala nilan andu kadalu nilan andu su ka pambunwa, silan i mga taw a benal a mapiya, andu silan a mga taw i magilek sa Allah.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِصَاصُ فِي ٱلۡقَتۡلَىۖ ٱلۡحُرُّ بِٱلۡحُرِّ وَٱلۡعَبۡدُ بِٱلۡعَبۡدِ وَٱلۡأُنثَىٰ بِٱلۡأُنثَىٰۚ فَمَنۡ عُفِيَ لَهُۥ مِنۡ أَخِيهِ شَيۡءٞ فَٱتِّبَاعُۢ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَأَدَآءٌ إِلَيۡهِ بِإِحۡسَٰنٖۗ ذَٰلِكَ تَخۡفِيفٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَرَحۡمَةٞۗ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ بَعۡدَ ذَٰلِكَ فَلَهُۥ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Sekanu a mga bamaginugut ifardu salkanu i ka-qisaas (kukuman a bantang) sya kanu namamatay, su daludaya na daludaya andu su ulipan sa ulipan bun, su babay na babay bun, su inampun nin ka di den Qumisaas na mangatuk sa diyat sa mapiya, andu itunay mambu salkanin sa dala talibed, antu na ini-pegkag abpun sa kadenan nu andu limu nin, Anteyn idtibaba sa ulyan na (kinakukum lun) na antu ba na lakanin i siksa a malipadas.
Las Exégesis Árabes:
كُتِبَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ إِن تَرَكَ خَيۡرًا ٱلۡوَصِيَّةُ لِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُتَّقِينَ
Ini fardu salekanu, amengka nakawma kanu isa salekanu su kapatay, amengka aden natagak nin a tamuk, na manutuma sa mapya su duwa a mimbata andu su mga pagali sa mapya, bantang kanu magilek sa Allah.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
Sekanu a mga bamaginugut Ini-fardu su puasa (Ramadhan), sa mana bun kina fardu kanu mga taw a nangawna salekanu, ka malmu-lamu salekanu i kagilekan kanu.
Las Exégesis Árabes:
أَيَّامٗا مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۚ وَعَلَى ٱلَّذِينَ يُطِيقُونَهُۥ فِدۡيَةٞ طَعَامُ مِسۡكِينٖۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَهُوَ خَيۡرٞ لَّهُۥۚ وَأَن تَصُومُواْ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Mga gay a kambilang-bilang bu, na anteyn salekanu i pedsakit, atawka ka belalakaw a gapasangan, bilangenin i da nin kabpwasay,ka abpwasan nin sa ped a gay andu su di pakagaga (ebpwasa) sabap sa katuwa na ab-pidya sa kapakan sa miskinan, na su umana nin su fardu sa sunnat na nya labi i kapiya nin, andu(amayka) ab-pwasa kanu na nya labi i kapiya nin salekanu, amengka katawan nu bu i pahala nin.
Las Exégesis Árabes:
شَهۡرُ رَمَضَانَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ فِيهِ ٱلۡقُرۡءَانُ هُدٗى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡفُرۡقَانِۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ فَلۡيَصُمۡهُۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۗ يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Su ulan-ulan nu Ramadhan i kina-tulun nu Qur-an, a tutulu sa mga taw andu minayag sa tutulu andu napad-sanggaya sa bantang andu batal, antayn i nakailay salkanu sa ulan-ulan, na abpwasan nin andu su padsakit atawka balalakaw ka dala makab-pwasa, na abpwasan nin sa kaped a gay, ya kyug nu Allaho Taala salekanin,na kalamwan kanu, di nin kalinyan i kalgenan kanu, andu sampulna nu (talutup nu) su bilangan nu andu takbir kanu sa Allaho Taala sa initulun nin salekanu, andu malmu-malmu salekanu i kad-sukur nu.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لِي وَلۡيُؤۡمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمۡ يَرۡشُدُونَ
Andu inidsa aku nu mga ulipen ku saleka (Muhammad) na saki na masupeg aku, taliman ku su pangenin nu bangeni amayka nangeni salaki, na taliman nilan i suguwan ku andu mangimbenal silan sa laki ka malmu-lemu kanilan imaka tidtu silan.
Las Exégesis Árabes:
أُحِلَّ لَكُمۡ لَيۡلَةَ ٱلصِّيَامِ ٱلرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَآئِكُمۡۚ هُنَّ لِبَاسٞ لَّكُمۡ وَأَنتُمۡ لِبَاسٞ لَّهُنَّۗ عَلِمَ ٱللَّهُ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَخۡتَانُونَ أَنفُسَكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡ وَعَفَا عَنكُمۡۖ فَٱلۡـَٰٔنَ بَٰشِرُوهُنَّ وَٱبۡتَغُواْ مَا كَتَبَ ٱللَّهُ لَكُمۡۚ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكُمُ ٱلۡخَيۡطُ ٱلۡأَبۡيَضُ مِنَ ٱلۡخَيۡطِ ٱلۡأَسۡوَدِ مِنَ ٱلۡفَجۡرِۖ ثُمَّ أَتِمُّواْ ٱلصِّيَامَ إِلَى ٱلَّيۡلِۚ وَلَا تُبَٰشِرُوهُنَّ وَأَنتُمۡ عَٰكِفُونَ فِي ٱلۡمَسَٰجِدِۗ تِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ فَلَا تَقۡرَبُوهَاۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ ءَايَٰتِهِۦ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
Inihalal salekanu sa magabi nu Ramadhan i sumbaken nu su mga kaluma nu, ka silan na (babay) mana bun balegkas nu, sekanu manem (mama) i balegkas nilan, natawan nu Allah i sekanu i gapagakalan nu i ginawa nu, tinawbat kanu nu nin (Allah) na saguna na pamakay nu den silan andu tuntut nu su pina-makay nu Allah salekanu andu kan kanu andu inum kanu taman sa di pan mapayag salkanu su kintel a maputi abpun kanu kintel a maytem (fajar) a tidtu, mawli na sampulna nu su pwasa nu taman sa kasadep nu senang andu tangkay nu su mga kaluma nu, ka sekanu na ped-tana kanu sya sa masgit antuba i mga dulunan nu Allah, na di nu sumikani, ka mamba ikapeb-payag nu Allah sa mga tanda nin kanu mga taw, ka malmu-lemu i magilek silan sa Allah.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ وَتُدۡلُواْ بِهَآ إِلَى ٱلۡحُكَّامِ لِتَأۡكُلُواْ فَرِيقٗا مِّنۡ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ بِٱلۡإِثۡمِ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Andu di nu kuman su mga tamuk nu sa pamageltan nu sa batil andu apiya pakaukit sa kag-kukom, asal na gakan nu i kaped kanu mga tamuk nu mga taw sa batil, atawka kadusan andu sekanu na katawan nu bun.
Las Exégesis Árabes:
۞ يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
Ibagidsa nilan saleka (Muhammad)su ulan-ulan adtalu ka i mga waktu nu mga taw andu kag-kagi andu dikena ya mapiya i lumudep kanu sa mga walay sa semungu sa taligkudan ugeyd na ya mapiya na su magilek sa kanu Allah andu ludep kanu sa mga walay lu kanu mga bungawan nin andu ikagilek nu su Allah, ka malmu-lamu salekanu i maka untung kanu.
Las Exégesis Árabes:
وَٱقۡتُلُوهُمۡ حَيۡثُ ثَقِفۡتُمُوهُمۡ وَأَخۡرِجُوهُم مِّنۡ حَيۡثُ أَخۡرَجُوكُمۡۚ وَٱلۡفِتۡنَةُ أَشَدُّ مِنَ ٱلۡقَتۡلِۚ وَلَا تُقَٰتِلُوهُمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِيهِۖ فَإِن قَٰتَلُوكُمۡ فَٱقۡتُلُوهُمۡۗ كَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Andu bunu nu silan sa apya andaw nu kasampenan silan, andu palyu nu silan-ka pina-lyu kanu nilan bun, su kasakutu na muna pan sa kabunu, na di nu silan pembunwa lu sa masjidil Haram taman sa di kanu nilan bunun, amengka pem-bunun kanu nilan na bunu nu bun silan- ka mamba i kabalas kanu mga sinumupak (kafeer).
Las Exégesis Árabes:
فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Las Exégesis Árabes:
وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ لِلَّهِۖ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَلَا عُدۡوَٰنَ إِلَّا عَلَى ٱلظَّٰلِمِينَ
Andu im-bunwa nu silan taman sa dala den sakutu andu ma-aden su agama (Islam) a kanu Allah amayka minenda silan na dala kapagukag ya tabiya na su mga dupang.
Las Exégesis Árabes:
ٱلشَّهۡرُ ٱلۡحَرَامُ بِٱلشَّهۡرِ ٱلۡحَرَامِ وَٱلۡحُرُمَٰتُ قِصَاصٞۚ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱعۡتَدُواْ عَلَيۡهِ بِمِثۡلِ مَا ٱعۡتَدَىٰ عَلَيۡكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
(Nyaba) su ulan-ulan a inipalinta (su kasulung) samba a ulan-ulan a inipalinta (da kanu magalangalang) (ku galebakan ngka) su mga iniharam na qisasen, na anteyn su ad-tibaba salkanu na-adtibabi nu sa mana bun kinad-tibaba nilan salkanu andu ikagilek nu su Allah andu tuntayi nu su Allah na salta kanu mga taw a magilek salekanin.
Las Exégesis Árabes:
وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا تُلۡقُواْ بِأَيۡدِيكُمۡ إِلَى ٱلتَّهۡلُكَةِ وَأَحۡسِنُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Am-baranggya kanu sa lalan sa Allah di nu pad-tagel sa ginawa nu i maka binasa lun andu abpya- pya kanu, ka su Allah na kalinyan nin i mga mapiya.
Las Exégesis Árabes:
وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِۚ فَإِنۡ أُحۡصِرۡتُمۡ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۖ وَلَا تَحۡلِقُواْ رُءُوسَكُمۡ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡهَدۡيُ مَحِلَّهُۥۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ بِهِۦٓ أَذٗى مِّن رَّأۡسِهِۦ فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلۡعُمۡرَةِ إِلَى ٱلۡحَجِّ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۚ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖ فِي ٱلۡحَجِّ وَسَبۡعَةٍ إِذَا رَجَعۡتُمۡۗ تِلۡكَ عَشَرَةٞ كَامِلَةٞۗ ذَٰلِكَ لِمَن لَّمۡ يَكُنۡ أَهۡلُهُۥ حَاضِرِي ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
Andu sampulna nu su Hajj andu su umrah sa para kanu Allah, amayka da kanu maka-talus tumawaf, na sumbali kanu sa had-yah andu di nu tumabungaw su buk nu, taman sa di mawma su ukul nin,antayn salkanu i pendalu, atawka masakit i ulu nin, na ab-fidyah sa abpwasa, atawka zadaqah, atawka sumumbali sa kambing, amayka mapya kanu den na su nag- umrah sa timpu nu kag- kagi na wagib salkanin i Da (kasumbali) su dala kambing nin na ab-pwasa sa talu gay andu pitu gay manem amayka nakawli sa dalpa nin antu ba i sapulu a sampurna- su antu na su taw sa mawatan, dikena taw sa masjidil Haram andu ikagilek nu su Allah andu tuntayi nu su Allah na mapasang i siksa nin.
Las Exégesis Árabes:
ٱلۡحَجُّ أَشۡهُرٞ مَّعۡلُومَٰتٞۚ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ ٱلۡحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي ٱلۡحَجِّۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يَعۡلَمۡهُ ٱللَّهُۗ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيۡرَ ٱلزَّادِ ٱلتَّقۡوَىٰۖ وَٱتَّقُونِ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
Su kag-kagi na tantu bu i timpu nin, su na-fardu den salekanin su kag-kagi na naka-ih ram den-na di den sumumbak sa kaluma andu di adtalu sa malat andu di den ab-palawa andu langun nu pang –galbaken nu a mapiya na katawan nu Allah andu ambalutu kanu-ya mapiya geyd a lutuwan- na gilek sa Allah andu i kagilek aku nu(Allah) sekanu a aden mga akal nin.
Las Exégesis Árabes:
لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ فَإِذَآ أَفَضۡتُم مِّنۡ عَرَفَٰتٖ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ عِندَ ٱلۡمَشۡعَرِ ٱلۡحَرَامِۖ وَٱذۡكُرُوهُ كَمَا هَدَىٰكُمۡ وَإِن كُنتُم مِّن قَبۡلِهِۦ لَمِنَ ٱلضَّآلِّينَ
Andu dala bun dusa nu u maman-tyali kanu sa limu nu kadenan nu, amayka naka pasad kanu den lu sa arafah- na tademi nu su Allah lu sa mas-jidil Haram (Muj-dalifah), andu tademi nu ka sekanin i tinumu- tulu salkanu,a saben-sabenal sa da kanu nin pan matutulu na tadin kanu.
Las Exégesis Árabes:
فَإِذَا قَضَيۡتُم مَّنَٰسِكَكُمۡ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَذِكۡرِكُمۡ ءَابَآءَكُمۡ أَوۡ أَشَدَّ ذِكۡرٗاۗ فَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖ
Amengka napasad nu su galbek nu na tademi nu su Allah sa mana su katadem nu sa mga lukes nu, atawka minuna pan, na ped-kanu mga manusya i ped-talun nin i kadenan ku inggay kami siya sa dunya sa mapiya andu dala den salekanin i bagi(umun) sa Akhirat.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ حَسَنَةٗ وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ
Andu kaped sa kanilan na nya nilan padtalun na Hee kadenan nami inggay kami sya sa dunya sa mapya andu lu sa akhirat sa mapya andu lepas kami ngka kanu siksa sa apuy sa naraka.
Las Exégesis Árabes:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ نَصِيبٞ مِّمَّا كَسَبُواْۚ وَٱللَّهُ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
Las Exégesis Árabes:
۞ وَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ فِيٓ أَيَّامٖ مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوۡمَيۡنِ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۖ لِمَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
Andu tadami nu su Allah kanu gay a paydu (Lusa Mina) su bamagayas sa duwa gay bu na dala dusa nin andu su panggagawli sa talu gay na dala bun dusa nin, su nagilkan sa Allah andu ika-gilek nu andu tuntayi nu i sekanu na lu kanu bun mabulig (sa Allah).
Las Exégesis Árabes:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُعۡجِبُكَ قَوۡلُهُۥ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَيُشۡهِدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا فِي قَلۡبِهِۦ وَهُوَ أَلَدُّ ٱلۡخِصَامِ
Andu ped sa kanu manusya na kalinyan nengka i kadtalu nin sa kauyag sa dunya andu pad saksyan sa Allah su dalem na pamusungan nin, inunta na mawag i kapagukag nin.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا تَوَلَّىٰ سَعَىٰ فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيُفۡسِدَ فِيهَا وَيُهۡلِكَ ٱلۡحَرۡثَ وَٱلنَّسۡلَۚ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلۡفَسَادَ
Andu amayka naka taligkud silan (salka Muhammad) na ming-galbek sa maka binasa andu binasan nin i pina mumula andu mga pipis(binatang), na su Allah na di nin kalinyan i kabinasan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا قِيلَ لَهُ ٱتَّقِ ٱللَّهَ أَخَذَتۡهُ ٱلۡعِزَّةُ بِٱلۡإِثۡمِۚ فَحَسۡبُهُۥ جَهَنَّمُۖ وَلَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ
Andu amengka pidtalu salekanin i ikagilek nengka su Allah na kinwa nin a kinab-papulu nu kadusan nin, nya bu mataw lun su naraka (Jahannam), mawag a benal i kad- takenan nin.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱدۡخُلُواْ فِي ٱلسِّلۡمِ كَآفَّةٗ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
Hee sekanu anan atagin a mga bamaginugut, ludep kanu- sa agama Islam, sa langun, (mapayag-masulen) andu di nu munuti i mga sangkad nu shaitan, ka saben-sabenal su shaitan na satru nu a mapayag.
Las Exégesis Árabes:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن يَأۡتِيَهُمُ ٱللَّهُ فِي ظُلَلٖ مِّنَ ٱلۡغَمَامِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
Dala ga-pagangapan nilan ya tabya itingguma nu Allah sa kanilan i masilung a dadtem andu su Malaaikah a ped-siksa sa kanilan, andu napasad su kanggula, andu lu bun sa Allah pakambalingan su langun a anggaga-isa.
Las Exégesis Árabes:
سَلۡ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ كَمۡ ءَاتَيۡنَٰهُم مِّنۡ ءَايَةِۭ بَيِّنَةٖۗ وَمَن يُبَدِّلۡ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
Idsa nengka (Muhammad)kanu tupu nu Israel-u piladen i naka-inggay nami kanilan a ayat a mapayag (na dala nilan bun palityalay) na su taw a sambyan nin i limu nu (kadtalu nu) Allah sa ulyan na kinawma nin salkanin, na su Allah na mapasang i siksa nin.
Las Exégesis Árabes:
زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَيَسۡخَرُونَ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۘ وَٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ وَٱللَّهُ يَرۡزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيۡرِ حِسَابٖ
Pinagkapiya kanu mga kafeer- su kauyag sa dunya andu pagumpaken nilan su mga bamaginugut, na su magilek sa Allah i mapulu kanilan sa gay a mawli andu su Allahu i bamaridzki kanu magkahanda nin sa dili magkila-kila.
Las Exégesis Árabes:
كَانَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَبَعَثَ ٱللَّهُ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَ ٱلنَّاسِ فِيمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِۚ وَمَا ٱخۡتَلَفَ فِيهِ إِلَّا ٱلَّذِينَ أُوتُوهُ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۖ فَهَدَى ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَا ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ ٱلۡحَقِّ بِإِذۡنِهِۦۗ وَٱللَّهُ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٍ
Nya kaaden nu mga taw na isa bu i agama nilan-ngin pan ka mimbida-bida silan na pinambwat nu Allah i mga Nabi a mapakalilini(mamanudtul) sa agama andu mapakagilek sa naraka andu initulun nin (Allah) kanilan i kitab a bantang ka andu nilan makakukum kanu pageltan nu mga taw kanu kapembida-bida nilan andu dala mimbida kanu kitab, ya tabiya na su inenggan sa ulyan a kinawma nu mga mapayag kanilan, sabap sa dengki i pamageltan kanilan, na tinitulu nu Allah su mga bamaginugut, kanu pembibidayan nilan abpun sa bantang sa kahanda nu, andu su Allah i pedtutulu sa mag-kahanda nin sa lalan a matidtu.
Las Exégesis Árabes:
أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تَدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ وَلَمَّا يَأۡتِكُم مَّثَلُ ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلِكُمۖ مَّسَّتۡهُمُ ٱلۡبَأۡسَآءُ وَٱلضَّرَّآءُ وَزُلۡزِلُواْ حَتَّىٰ يَقُولَ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ مَتَىٰ نَصۡرُ ٱللَّهِۗ أَلَآ إِنَّ نَصۡرَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ
Atawka ga-antap nu i makaludep kanu sa surga dala makawma salkanu su mana su nagedam nu mga nawna salkanu, nakabetad kanilan i mapasang a kambunwa andu kinadalu andu lininug silan sa mapasang taman sa madtalu nu sinugu (Rasul) andu su mga bamaginugut i kanu i tabang nu Allah? dikena ka su tabang nu Allah na masupeg.
Las Exégesis Árabes:
يَسۡـَٔلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَۖ قُلۡ مَآ أَنفَقۡتُم مِّنۡ خَيۡرٖ فَلِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٞ
Ibagidsa nilan salka u ngen i ambaranggyan adtalu ka (Muhammad) su nganin a ambaranggyan nu na ya mawna a anggan nu na su duwa a mimbata salkanu, antu pan su mga suled nu andu mga yatim, andu mga miskinan, andu su natanaw (wata sa lalan), andu ngin a penggalbaken nu a mapiya na saben-sabenal su Allah i labi a mataw lun.
Las Exégesis Árabes:
كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِتَالُ وَهُوَ كُرۡهٞ لَّكُمۡۖ وَعَسَىٰٓ أَن تَكۡرَهُواْ شَيۡـٔٗا وَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَعَسَىٰٓ أَن تُحِبُّواْ شَيۡـٔٗا وَهُوَ شَرّٞ لَّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
Inibpalyugat salkanu i kambunwa sa agama a gabansyan nu, na tabiya bun ka su di nu galinyan a anggagaysa na antu ba i makagkapiya salkanu, na tabiya bun ka su galinyan nu a ang-gagaysa na makabinasa salkanu, andu su Allahu i mataw kanu di nu katawan.
Las Exégesis Árabes:
يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلشَّهۡرِ ٱلۡحَرَامِ قِتَالٖ فِيهِۖ قُلۡ قِتَالٞ فِيهِ كَبِيرٞۚ وَصَدٌّ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَكُفۡرُۢ بِهِۦ وَٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ وَإِخۡرَاجُ أَهۡلِهِۦ مِنۡهُ أَكۡبَرُ عِندَ ٱللَّهِۚ وَٱلۡفِتۡنَةُ أَكۡبَرُ مِنَ ٱلۡقَتۡلِۗ وَلَا يَزَالُونَ يُقَٰتِلُونَكُمۡ حَتَّىٰ يَرُدُّوكُمۡ عَن دِينِكُمۡ إِنِ ٱسۡتَطَٰعُواْۚ وَمَن يَرۡتَدِدۡ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَيَمُتۡ وَهُوَ كَافِرٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Ibagidsa nilan salka(Muhammad) su mga ulan-ulan a haram i kambunwa, adtalu ka (Muhammad) i kambunwa kanu (Muharram- Rajab- Zul-Qa'dah- Zul-haji) na masla a kasiksan, andu su kasapal sa agama Islam andu su kagkafeer lun, andu su masjidil Haram, andu su kapalyu sa taw nin na muna pan i kasla nin sa Allah, andu su kasakutu na nya masla sa kabunu, andu di nilan pindan i kabunu nilan salkanu (Muslim) taman sa di nilan mapandeng su agama nu amayka magaga nilan, andu su pamurtad salkanu sa agama nin, na upama ka minatay na kafeer bun sekanin- na silan i nagugul i mga galbek nilan sa dunya andu akhirat andu silan a mga taw i tigkwan sa apuy a dala kalyu nilan sa naraka.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ يَرۡجُونَ رَحۡمَتَ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Su mga bamaginugut manem na silan a mga taw na ginanatan nilan i dalpa nilan, andu min-jihad silan sa lalan sa Allah, na silan i bagingalap kanu limu nu Allah andu su Allah i bangampun a malimu.
Las Exégesis Árabes:
۞ يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَيۡسِرِۖ قُلۡ فِيهِمَآ إِثۡمٞ كَبِيرٞ وَمَنَٰفِعُ لِلنَّاسِ وَإِثۡمُهُمَآ أَكۡبَرُ مِن نَّفۡعِهِمَاۗ وَيَسۡـَٔلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَۖ قُلِ ٱلۡعَفۡوَۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَتَفَكَّرُونَ
Ibagidsa nilan salka(Muhammad) su makalangut andu kandalmet, adtalu ka i masla a kadusan andu pakambarapantag bun sa kano mga taw, su kadusan nin na ya masla kanu kapantag nin, andu ibagidsa nilan su ipambaranggya nilan adtalu ka i sawad, (subla nu pantyali) namba i kapebpayag nu Allah salkanu kanu mga ayatan nin ka malmu-lamu i maka-pamikir kanu.
Las Exégesis Árabes:
فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۗ وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡيَتَٰمَىٰۖ قُلۡ إِصۡلَاحٞ لَّهُمۡ خَيۡرٞۖ وَإِن تُخَالِطُوهُمۡ فَإِخۡوَٰنُكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ ٱلۡمُفۡسِدَ مِنَ ٱلۡمُصۡلِحِۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَأَعۡنَتَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Sya kanu dunya andu akhirat andu ibagidsa nilan salka su mga yatim, adtalu ka i kapagungaya kanilan i mapiya, andu iped-simbul nu silan na pagali nu bun silan, andu su Allah i mataw sa pembinasa kanu bagungayan nu, andu upama ka pigkahanda bu nu Allah na den pinaka-pasangan kanu nin, ka saben-sabenal su Allah i mapulu a mataw.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَنكِحُواْ ٱلۡمُشۡرِكَٰتِ حَتَّىٰ يُؤۡمِنَّۚ وَلَأَمَةٞ مُّؤۡمِنَةٌ خَيۡرٞ مِّن مُّشۡرِكَةٖ وَلَوۡ أَعۡجَبَتۡكُمۡۗ وَلَا تُنكِحُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ حَتَّىٰ يُؤۡمِنُواْۚ وَلَعَبۡدٞ مُّؤۡمِنٌ خَيۡرٞ مِّن مُّشۡرِكٖ وَلَوۡ أَعۡجَبَكُمۡۗ أُوْلَٰٓئِكَ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلنَّارِۖ وَٱللَّهُ يَدۡعُوٓاْ إِلَى ٱلۡجَنَّةِ وَٱلۡمَغۡفِرَةِ بِإِذۡنِهِۦۖ وَيُبَيِّنُ ءَايَٰتِهِۦ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
Andu di nu mangaluma su mga babay na Mushrikah(bamanakutu) taman sa di silan mag-Islam, andu su ulipen a babay a baginugut,na yapan mapiya sa babay a Mushrikah(bamanakutu) apiya pan manisan, andu di nu mapagkaluma i Mama na Mushrik(bamanakutu) kanu babay nu, taman sa di mag-Islam, ka su ulipen a Mu'min(Mama )na ya pan mapiya sa Mushrik a (Mama),apiya ngin den ikapiya nin, ka silan antu na bangeng-gat sa naraka, andu su Allah i bangeng-gat lu sa surga andu ampun sa kahanda nin, andu ipeb-payag nin i mga ayatan nin kanu mga taw ka andu malamu-lamu sa kanilan i makatadem silan.
Las Exégesis Árabes:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡمَحِيضِۖ قُلۡ هُوَ أَذٗى فَٱعۡتَزِلُواْ ٱلنِّسَآءَ فِي ٱلۡمَحِيضِ وَلَا تَقۡرَبُوهُنَّ حَتَّىٰ يَطۡهُرۡنَۖ فَإِذَا تَطَهَّرۡنَ فَأۡتُوهُنَّ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَكُمُ ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلتَّوَّٰبِينَ وَيُحِبُّ ٱلۡمُتَطَهِّرِينَ
Andu ibagidza nilan salka (Muhammad) su babay a hayd, adtalu ka i maledsik- itagak nu su mga babay a ga hayd pan sekanin, na di nu sumumbak silan taman sa di silan masuttie, amayka masutie den silan na sumbak nu silan sa kanu suguwan nu Allah salkanu, saben-sabenal su Allah na kalilinyan nin su taw a bara-tawbat andu bara-suttie.
Las Exégesis Árabes:
نِسَآؤُكُمۡ حَرۡثٞ لَّكُمۡ فَأۡتُواْ حَرۡثَكُمۡ أَنَّىٰ شِئۡتُمۡۖ وَقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُم مُّلَٰقُوهُۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Su mga kaluma nu na timbang a pamamulanan nu, na angay kanu sa pamulan nu sa andaw i kiyug nu, andu unani nu su ginawa nu sa mapiya, andu ikagilek nu su Allah, andu tuntayi nu i sekanu na mabaratamu nu sekanin, andu panudtol ka kanu mga bamaginugut.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَجۡعَلُواْ ٱللَّهَ عُرۡضَةٗ لِّأَيۡمَٰنِكُمۡ أَن تَبَرُّواْ وَتَتَّقُواْ وَتُصۡلِحُواْ بَيۡنَ ٱلنَّاسِۚ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
Di nu mamaluya su kad-zapan nu sa Allah sa makasapal salkanu sa kabpiya-piya nu sa taw, atawka kagilek nu sa Allah, atawka kapag-kapiya nu sa pageltan nu mga taw, andu su Allah i pakakineg a mataw.
Las Exégesis Árabes:
لَّا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا كَسَبَتۡ قُلُوبُكُمۡۗ وَٱللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٞ
Di ka nu bun siksan nu Allah kanu dikena tangga a kinad-sapa nu, ugeyd na siksan kanu nin kanu sapa a nakaganat sa pamusungan nu, andu su Allah i bangampun a malimu.
Las Exégesis Árabes:
وَٱلۡمُطَلَّقَٰتُ يَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلَٰثَةَ قُرُوٓءٖۚ وَلَا يَحِلُّ لَهُنَّ أَن يَكۡتُمۡنَ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ فِيٓ أَرۡحَامِهِنَّ إِن كُنَّ يُؤۡمِنَّ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ وَبُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذَٰلِكَ إِنۡ أَرَادُوٓاْ إِصۡلَٰحٗاۚ وَلَهُنَّ مِثۡلُ ٱلَّذِي عَلَيۡهِنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ وَلِلرِّجَالِ عَلَيۡهِنَّ دَرَجَةٞۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
Andu su mga babay a binelag, na ipagangap nilan i ginawa nilan sa makatelu ma-hayd, andu di mapakayan kanilan i kapagema nilan sa binaluy nu Allah kanu dalem na raahim (magingay) amayka benal a bangimbenal silan sa Allah andu gay a mawli, andu su mga kaluma nilan bun i wagib a makasuli kanilan, amayka aden pan kiyug nilan sa kapagumbaya, andu aden kanilan i kawagib, sa mana bun su kinawagib kanilan sa mapiya,andu aden manem kanu mga mama i bangkatan a mapulu kanu mga babay,andu su Allah i mapulu a mawngangen.
Las Exégesis Árabes:
ٱلطَّلَٰقُ مَرَّتَانِۖ فَإِمۡسَاكُۢ بِمَعۡرُوفٍ أَوۡ تَسۡرِيحُۢ بِإِحۡسَٰنٖۗ وَلَا يَحِلُّ لَكُمۡ أَن تَأۡخُذُواْ مِمَّآ ءَاتَيۡتُمُوهُنَّ شَيۡـًٔا إِلَّآ أَن يَخَافَآ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ ٱللَّهِۖ فَإِنۡ خِفۡتُمۡ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ ٱللَّهِ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَا فِيمَا ٱفۡتَدَتۡ بِهِۦۗ تِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ فَلَا تَعۡتَدُوهَاۚ وَمَن يَتَعَدَّ حُدُودَ ٱللَّهِ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Su kambelag na maka-duwa bu, kamalan su babay sa kasasangan, atawka pambelagen silan sa mapiya, andu di ma-halal salekanu (a mama) i kumwa kanu sa kanu i naka-sunggud nu kanilan apiya paydu, ya tabiya na kagilkan su adtiwalay sa di nilan katindegan su hukuman nu Allah, na dala dusa nu (babay) sa tumendan sekanin kanu maharin (imbalinga nin su Mahar nin) antu ba i dulunan nu Allah, na di nu manibabay, andu su taw a ad-tibaban nin su dulunan nu Allah na silan a mga taw a dupang.
Las Exégesis Árabes:
فَإِن طَلَّقَهَا فَلَا تَحِلُّ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدُ حَتَّىٰ تَنكِحَ زَوۡجًا غَيۡرَهُۥۗ فَإِن طَلَّقَهَا فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَآ أَن يَتَرَاجَعَآ إِن ظَنَّآ أَن يُقِيمَا حُدُودَ ٱللَّهِۗ وَتِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ يُبَيِّنُهَا لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Na amayka binelag nin (su babay) na di ma-halal salkanin a (mama) i sulin nin sa ulyan na nakatelu a (kinambelag), taman sa di makag-kaluma (su babay) sa isa a mama, na amayka binelag nu (mama antu) na dala dusa nilan sa ad-zulya silan (kanu nawna a kaluma nu babay), amayka antapan nilan i katindegan nilan su dulunan nu Allah ipeb-payag nin kanu mga taw, ka andu nilan katawan.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَبَلَغۡنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمۡسِكُوهُنَّ بِمَعۡرُوفٍ أَوۡ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعۡرُوفٖۚ وَلَا تُمۡسِكُوهُنَّ ضِرَارٗا لِّتَعۡتَدُواْۚ وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ فَقَدۡ ظَلَمَ نَفۡسَهُۥۚ وَلَا تَتَّخِذُوٓاْ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ هُزُوٗاۚ وَٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَمَآ أَنزَلَ عَلَيۡكُم مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَٱلۡحِكۡمَةِ يَعِظُكُم بِهِۦۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
Andu amayka binelag nu su mga kaluma nu- na ipasampay kanilan su (iddah) na suli nu silan sa mapiya,atawka patalus nu i kabelag nu sa mapiya, andu di nu sumuli silan sa kagkaydan silan, sa makad-zasaluman sa Iddah, su anggalbek sa antu ba na dinupang nin su ginawa nin,andu ga-umbal nu su ayatan nu Allah sa gapagangyas, andu tademi nu su limu nu Allah salkanu, andu su initulun nin salkanu a kitab andu Hikmah(kawngangen), ibpangindaw nilan salkanu, andu ikagilek nu su Allah, andu tuntayi nu su ka saben-sabenal su Allah na katawan nin su langun a anggaga-isa.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَبَلَغۡنَ أَجَلَهُنَّ فَلَا تَعۡضُلُوهُنَّ أَن يَنكِحۡنَ أَزۡوَٰجَهُنَّ إِذَا تَرَٰضَوۡاْ بَيۡنَهُم بِٱلۡمَعۡرُوفِۗ ذَٰلِكَ يُوعَظُ بِهِۦ مَن كَانَ مِنكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۗ ذَٰلِكُمۡ أَزۡكَىٰ لَكُمۡ وَأَطۡهَرُۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
Andu amayka binelag nu su kaluma nu na nasampay nilan su (Iddah) nilan, na di nu silan sumapali sa kag-kaluma nilan, amayka namagayun silan sa mapiya, antu ba na indawan sa antayn salkanu ibangimbenal sa Allah, andu gay a mauli, na antu ba i suttie salkanu andu maka limpyu salkanu, andu su Allah i mataw andu sekanu na di nu katawan.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَٱلۡوَٰلِدَٰتُ يُرۡضِعۡنَ أَوۡلَٰدَهُنَّ حَوۡلَيۡنِ كَامِلَيۡنِۖ لِمَنۡ أَرَادَ أَن يُتِمَّ ٱلرَّضَاعَةَۚ وَعَلَى ٱلۡمَوۡلُودِ لَهُۥ رِزۡقُهُنَّ وَكِسۡوَتُهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ لَا تُكَلَّفُ نَفۡسٌ إِلَّا وُسۡعَهَاۚ لَا تُضَآرَّ وَٰلِدَةُۢ بِوَلَدِهَا وَلَا مَوۡلُودٞ لَّهُۥ بِوَلَدِهِۦۚ وَعَلَى ٱلۡوَارِثِ مِثۡلُ ذَٰلِكَۗ فَإِنۡ أَرَادَا فِصَالًا عَن تَرَاضٖ مِّنۡهُمَا وَتَشَاوُرٖ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِمَاۗ وَإِنۡ أَرَدتُّمۡ أَن تَسۡتَرۡضِعُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا سَلَّمۡتُم مَّآ ءَاتَيۡتُم بِٱلۡمَعۡرُوفِۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
Andu su mga Ina- pasusun nilan i mga wata nilan sa duwa lagun a sampurna, sa kanu minyug sa a masampurna i kapa-susu, andu wagib kanu lukes a mama i ridzqiyan nin silan, andu kapam-balegkas kanilan a kanga-sasangan, dala ab-palyugati i isa, ya tabiya na su magaga nin, dili pakapasangan su ina sabap kanu wata,andu di bun pakapasangan su ama sabap kanu wata andu maytu bun ba su mawarith, amayka a myug silan- duwa sa kapanda kanu wata sa pinagayunan nilan, andu pinagumpungan nilan na dala dusa nilan duwa, amayka ya nu kalilinyan i pasusu nu su mga wata nu na (sa kaped) na dala bun dusa nu amayka ineng-gay su ipem-bayad andaw i kasasangan, andu ikagilek nu su Allah, andu tuntayi nu su Allah na gaylay nin i pang-galbaken nu.
Las Exégesis Árabes:
وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا يَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَعَشۡرٗاۖ فَإِذَا بَلَغۡنَ أَجَلَهُنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِيمَا فَعَلۡنَ فِيٓ أَنفُسِهِنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ
Andu su silan antu a minatay salkanu (Mama) na aden natagak nin a mga kaluma- ipagangap nilan i ginawa nilan sa pat ulan andu sapulu gay, na amayka na sampay nilan na dala dusa nilan kanu mga ama nilan (wali") kanu galbekan nilan sa ginawa (sa agakaluma silan) a nangasasangan (naka-sugat sa Islam), andu su Allah na katawan nin i mga galbekan nu.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِيمَا عَرَّضۡتُم بِهِۦ مِنۡ خِطۡبَةِ ٱلنِّسَآءِ أَوۡ أَكۡنَنتُمۡ فِيٓ أَنفُسِكُمۡۚ عَلِمَ ٱللَّهُ أَنَّكُمۡ سَتَذۡكُرُونَهُنَّ وَلَٰكِن لَّا تُوَاعِدُوهُنَّ سِرًّا إِلَّآ أَن تَقُولُواْ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗاۚ وَلَا تَعۡزِمُواْ عُقۡدَةَ ٱلنِّكَاحِ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡكِتَٰبُ أَجَلَهُۥۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ فَٱحۡذَرُوهُۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٞ
Andu dala dusa nu mga mama sa kapanindil nu sa kagkaluma- atawka sya den mun sa ginawa nu sa dalem na Iddah, natawan nu Allah i sekanu a mga mama na katademan nu su silan a mga babay, ugeyd na di nu silan abpasadi sa masulen ya tabiya na kadtalu a mapiya, andu di nu pangaluma silan sa timpu na Iddah, taman sa masampay nu kitab su ajal, andu tuntayi nu su Allah na katawan nin i dalem nu ginawa nu, na ingati nu andu tuntayi nu su Allah na bangampun a malimu.
Las Exégesis Árabes:
لَّا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ إِن طَلَّقۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ مَا لَمۡ تَمَسُّوهُنَّ أَوۡ تَفۡرِضُواْ لَهُنَّ فَرِيضَةٗۚ وَمَتِّعُوهُنَّ عَلَى ٱلۡمُوسِعِ قَدَرُهُۥ وَعَلَى ٱلۡمُقۡتِرِ قَدَرُهُۥ مَتَٰعَۢا بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Dala dusa nu amayka binelag nu su mga babay sa dala nu pan ka dukhuli, atawka dala nu pan makanggay su mah'r(sunggudan), anggay nu silan (kanu tamuk nu), su maluwag i katamanan nin (andaw i magaga) andu su masimpit igatamanan nin (andaw i magaga) intu na kasasangan a wagib kanu mga taw a mga mapya.
Las Exégesis Árabes:
وَإِن طَلَّقۡتُمُوهُنَّ مِن قَبۡلِ أَن تَمَسُّوهُنَّ وَقَدۡ فَرَضۡتُمۡ لَهُنَّ فَرِيضَةٗ فَنِصۡفُ مَا فَرَضۡتُمۡ إِلَّآ أَن يَعۡفُونَ أَوۡ يَعۡفُوَاْ ٱلَّذِي بِيَدِهِۦ عُقۡدَةُ ٱلنِّكَاحِۚ وَأَن تَعۡفُوٓاْ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰۚ وَلَا تَنسَوُاْ ٱلۡفَضۡلَ بَيۡنَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ
Andu upama ka binelag nu silan sa dala nu pan ka Dukhuli-na aden naka sunggud nu kanilan, na sabad bu i makam- balingan salkanu, nya tabiya na dili den kumwua su mga ulipen a babay, atawka di kumwa so mga mama, su dili nu kakwa na antu ba i masiken kanu gilek sa Allah, andu di nu lumimpangi i kag-kakalimwa kanu pageltan nu, su Allah na kailay nin i peng- galbekan nu.
Las Exégesis Árabes:
فَإِنۡ خِفۡتُمۡ فَرِجَالًا أَوۡ رُكۡبَانٗاۖ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَمَا عَلَّمَكُم مَّا لَمۡ تَكُونُواْ تَعۡلَمُونَ
Na amayka kagilekan kanu (satru) na lakaw kanu atawka agkuda kanu, amayka nakatana kanu den, na tadami nu su Allah ka pina-katawan nin salkanu su di nu katawan.
Las Exégesis Árabes:
وَٱلَّذِينَ يُتَوَفَّوۡنَ مِنكُمۡ وَيَذَرُونَ أَزۡوَٰجٗا وَصِيَّةٗ لِّأَزۡوَٰجِهِم مَّتَٰعًا إِلَى ٱلۡحَوۡلِ غَيۡرَ إِخۡرَاجٖۚ فَإِنۡ خَرَجۡنَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكُمۡ فِي مَا فَعَلۡنَ فِيٓ أَنفُسِهِنَّ مِن مَّعۡرُوفٖۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Andu atagin su silan antu a namamatay salkanu a aden mga kaluma nin na Ini-wasiyyah nin kanu mga kaluma nin i salagun i dili kalyu a naka-sanggay su uyag-uyag nin andu pegkalabenan nin, amayka linumyu silan na dala dusa nu ama nilan sa galbek nilan sa lawas nilan a nangasa- sangan. Su Allah i mapulu a mataw (nyaba a ayatan napasad na ayat antu a ayatul Meeraath, andu su pat ulan andu sapulu gay)
Las Exégesis Árabes:
۞ أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ خَرَجُواْ مِن دِيَٰرِهِمۡ وَهُمۡ أُلُوفٌ حَذَرَ ٱلۡمَوۡتِ فَقَالَ لَهُمُ ٱللَّهُ مُوتُواْ ثُمَّ أَحۡيَٰهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
Dala nengka katawi (Muhammad) su mga taw a linumyu sa dalpa nilan a ngibwan silan, sabap sa kapeb-palaguy sa kapatay, na pidtalu nu Allah kanilan ibpatay kanu, mawli na inuyag nin silan, su Allah i kigkuwan sa kalbihan kanu mga taw, ugeyd na ya madakel sa mga taw na di silan makad- sukur.
Las Exégesis Árabes:
وَقَٰتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
Las Exégesis Árabes:
مَّن ذَا ٱلَّذِي يُقۡرِضُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا فَيُضَٰعِفَهُۥ لَهُۥٓ أَضۡعَافٗا كَثِيرَةٗۚ وَٱللَّهُ يَقۡبِضُ وَيَبۡصُۜطُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Antayn I atagin a pa-utangen nin su Allahu Taala sa mapiya na takapen nu Allah salekanin sa madakel a katakep andu su Allah i papeg-kasimpit sa Ridzqi andu papegkakalag, andu lu bun salkanin (Allah) i kauliyan.
Las Exégesis Árabes:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ مِنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰٓ إِذۡ قَالُواْ لِنَبِيّٖ لَّهُمُ ٱبۡعَثۡ لَنَا مَلِكٗا نُّقَٰتِلۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۖ قَالَ هَلۡ عَسَيۡتُمۡ إِن كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِتَالُ أَلَّا تُقَٰتِلُواْۖ قَالُواْ وَمَا لَنَآ أَلَّا نُقَٰتِلَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَقَدۡ أُخۡرِجۡنَا مِن دِيَٰرِنَا وَأَبۡنَآئِنَاۖ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقِتَالُ تَوَلَّوۡاْ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنۡهُمۡۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
Dala nangka katawi (Muhammad) su kanga-unutan kanu tupu na Israel, sa ulyan nu Musa, a pidtalu nilan kanu nabi nilan i pambwati kami sa kaunutan nami sa kambunwa sa lalan sa Allah, tigu nabi nilan tabiya bun ka i-Fardu salkanu i kambunwa na dikanu am-bunwa, pidtalu nilan i dala salkami i dikami am- bunwa sa lalan sa Allah, a pinalyu kami sa dalpa nami andu su mga wata nami, guna i Fardu kanilan su kambunwa na minanda silan, ya tabya na paydu bu kanilan (i mimbunwa), andu su Allah i mataw kanu mga taw a darwaka.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالَ لَهُمۡ نَبِيُّهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ قَدۡ بَعَثَ لَكُمۡ طَالُوتَ مَلِكٗاۚ قَالُوٓاْ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ ٱلۡمُلۡكُ عَلَيۡنَا وَنَحۡنُ أَحَقُّ بِٱلۡمُلۡكِ مِنۡهُ وَلَمۡ يُؤۡتَ سَعَةٗ مِّنَ ٱلۡمَالِۚ قَالَ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰهُ عَلَيۡكُمۡ وَزَادَهُۥ بَسۡطَةٗ فِي ٱلۡعِلۡمِ وَٱلۡجِسۡمِۖ وَٱللَّهُ يُؤۡتِي مُلۡكَهُۥ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ
247 Andu pidtalu nu nabi nilan sa kanilan su Allah na pinambwat nin salkanu a kaunutan nu si Talut, ya nilan pidtalu panun ikinandatu nin salkami i sekami i wagib an-datu salkanin, dala tamuk nin a madakel, tigu nabi nilan: pinamili nu Allah salkanu andu nya madakel i ilmu nin andu mabagel i lawas nin, andu su Allahu i menggay saka-datu kanu magkahanda nin, andu su Allah i mawlad i limu nin a mataw.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالَ لَهُمۡ نَبِيُّهُمۡ إِنَّ ءَايَةَ مُلۡكِهِۦٓ أَن يَأۡتِيَكُمُ ٱلتَّابُوتُ فِيهِ سَكِينَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَبَقِيَّةٞ مِّمَّا تَرَكَ ءَالُ مُوسَىٰ وَءَالُ هَٰرُونَ تَحۡمِلُهُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Andu pidtalu nu nabi nilan- ya tanda na kan-datu (Talut) na itingguman nin salkanu sakeena (sa makatana su ginawa nu), abpun sa kanu kadnan nu, andu su nangadsama kanu mga naganatan nu a kadakel nu Musa andu si Harun,a pananggiten nu Malaa-ikah, nakadalem luba i mga ayat salkanu, amayka benal kanu a mga bamaginugut.
Las Exégesis Árabes:
فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِٱلۡجُنُودِ قَالَ إِنَّ ٱللَّهَ مُبۡتَلِيكُم بِنَهَرٖ فَمَن شَرِبَ مِنۡهُ فَلَيۡسَ مِنِّي وَمَن لَّمۡ يَطۡعَمۡهُ فَإِنَّهُۥ مِنِّيٓ إِلَّا مَنِ ٱغۡتَرَفَ غُرۡفَةَۢ بِيَدِهِۦۚ فَشَرِبُواْ مِنۡهُ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنۡهُمۡۚ فَلَمَّا جَاوَزَهُۥ هُوَ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ قَالُواْ لَا طَاقَةَ لَنَا ٱلۡيَوۡمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِۦۚ قَالَ ٱلَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَٰقُواْ ٱللَّهِ كَم مِّن فِئَةٖ قَلِيلَةٍ غَلَبَتۡ فِئَةٗ كَثِيرَةَۢ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ مَعَ ٱلصَّٰبِرِينَ
Guna ipeng-ganat ni Talut su mga Tantara(sundalu) nin, pidtalu nin i batalun kanu nu Allah sa katepas sa lawas na ig,na antayn i minum na dikena kuyug salaki, andu su di manem minum kanu ig na silan i kuyug salaki, nya tabiya (a kainum) na semanduk sya sa lima nin ka inumen nin, (madakel a nakainum) ya tabiya dala maka-inum na paydu bu kanilan,na guna nilan matepas su lawas na ig andu su mga minunut salkanin na nya nilan pidtalyu na dala bagel tanu saguna kanu Giaaluut andu su mga tantaru(sundalu) nin, nya nilan pidtalu sa natagu sa ginawa nilan, imbaratamu nilan su Allah, na madakel i lumpukan a paydu i bilangan nin a tinumalaw sa lumpukan na madakel i bilangan nin, andu su Allah na salta kanu mga ma-sabar.
Las Exégesis Árabes:
وَلَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِۦ قَالُواْ رَبَّنَآ أَفۡرِغۡ عَلَيۡنَا صَبۡرٗا وَثَبِّتۡ أَقۡدَامَنَا وَٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Andu guna nilan makad-sangula su Gialuut andu su mga tagapeda nin na nya pidtalu nu mga bamaginugut, kadenan nami panu kami sa kad-sabar, andu di ka mapakisu i mga palu nami, andu tabangi kami kanu mga taw a mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
فَهَزَمُوهُم بِإِذۡنِ ٱللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُۥدُ جَالُوتَ وَءَاتَىٰهُ ٱللَّهُ ٱلۡمُلۡكَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَعَلَّمَهُۥ مِمَّا يَشَآءُۗ وَلَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّفَسَدَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ ذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
Tinalaw nu mga bamaginugut su mga kafeer sa kahanda nu Allah andu binunu ni Daud si Gialuut, andu inang- gan nu Allah sekanin sa ka-datu andu Hikmah(kawngangen) andu pinag kataw nin sa kanu nag-kahanda nin a katawan nin, andu dikena bu su pangalaw nu Allah sa mga taw, na su sabad kanilan kanu sabad, na mabinasa su lupa atawka su dalpa ugeyd na su Allah igkuwan sa kalbihan atawa limu kanu taw na dunya.
Las Exégesis Árabes:
۞ تِلۡكَ ٱلرُّسُلُ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۘ مِّنۡهُم مَّن كَلَّمَ ٱللَّهُۖ وَرَفَعَ بَعۡضَهُمۡ دَرَجَٰتٖۚ وَءَاتَيۡنَا عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَيَّدۡنَٰهُ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِۗ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا ٱقۡتَتَلَ ٱلَّذِينَ مِنۢ بَعۡدِهِم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ وَلَٰكِنِ ٱخۡتَلَفُواْ فَمِنۡهُم مَّنۡ ءَامَنَ وَمِنۡهُم مَّن كَفَرَۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا ٱقۡتَتَلُواْ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَفۡعَلُ مَا يُرِيدُ
Su mga sinugu na inilabi nami su sabad kanu sabad, (kina sugu lun)inimbityalay nu Allah, andu inipulu nin i bangkatan nu ped kanilan, andu inenggay nami kani Eisha a wata ni Maryam i (Mamakagayp) sa mga mapayag, andu pimbagelan nami (Eisha) kanu Gibriel, na upeg-kahanda bu nu Allah, na dala silan makam-bubunwa sa ulyan na kinawma nu mga mapayag kanilan, (tigu Allah) ugeyd na mimbida-bida silan, aden kanilan i nangimbenal andu aden mig-kafeer upeg- kahanda bu nu Allah na di silan makam-bubunwa ugeyd na penggulan nu Allah i mag-kahanda nin.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنفِقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ يَوۡمٞ لَّا بَيۡعٞ فِيهِ وَلَا خُلَّةٞ وَلَا شَفَٰعَةٞۗ وَٱلۡكَٰفِرُونَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Hee sekanu atagin a mga bamaginugut- imbaranggya nu su ped kanu ipe-ridzqi nami salkanu sa unan a di pakawma su gay a ab-pasay,andu dala kag-kakalimwa, andu dala kad-tatabanga, andu su mga kafeer i mga dupang sa ginawa nilan, andu kaped nilan.
Las Exégesis Árabes:
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُۚ لَا تَأۡخُذُهُۥ سِنَةٞ وَلَا نَوۡمٞۚ لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ مَن ذَا ٱلَّذِي يَشۡفَعُ عِندَهُۥٓ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦۚ يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيۡءٖ مِّنۡ عِلۡمِهِۦٓ إِلَّا بِمَا شَآءَۚ وَسِعَ كُرۡسِيُّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۖ وَلَا يَـُٔودُهُۥ حِفۡظُهُمَاۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡعَظِيمُ
Dala wagib a ped-simban,ya tabiya na su Allah, uyag- uyag a ped-tindeg sa ginawa nin, dala salkanin i tulatud andu katulug, lekanin i dalem nu mga langit andu su lupa,dala maka-safa-at lusa-lekanín a Allah, ya tabiya su sugutan nin, katawan nu Allah su sya sa kasangulan nin andu nata-ligkudan nilan, andu dala katawi nu mga taw su ilmu nu Allah, nya tabiya na su pig-kahanda nin, andu mawlad su kursi nin sa mga langit andu su lupa,andu di kalgenan su Allah sa kaped-tuldu nin (kaped-tyakap nin), andu sekanin i mapulu a masla.
Las Exégesis Árabes:
لَآ إِكۡرَاهَ فِي ٱلدِّينِۖ قَد تَّبَيَّنَ ٱلرُّشۡدُ مِنَ ٱلۡغَيِّۚ فَمَن يَكۡفُرۡ بِٱلطَّٰغُوتِ وَيُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱسۡتَمۡسَكَ بِٱلۡعُرۡوَةِ ٱلۡوُثۡقَىٰ لَا ٱنفِصَامَ لَهَاۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
Di itegel su agama, ka napayag kanilan i tidtu, andu su naka-sibay, antayn i supaken nin su taagut (kapangumbal sa banimban atawka panaligan na ginawa a salakaw kanu kadnan) andu mangimbenal sa Allah na nakakapet sa inugut sa (Allah) a malanut a dkana magetas,andu su Allah i paka-kineg a mataw.
Las Exégesis Árabes:
ٱللَّهُ وَلِيُّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ يُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَوۡلِيَآؤُهُمُ ٱلطَّٰغُوتُ يُخۡرِجُونَهُم مِّنَ ٱلنُّورِ إِلَى ٱلظُّلُمَٰتِۗ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Su Allahu Taala i ped-tabang kanu atagin a mga bamaginugut, a palyu nin silan sa kalibutengan, abpawang sa malinawag, andu su mga kafeer na nya ped-tabang kanilan i mga shaitan a pab-pelyun silan sa malinawag abpawang sa malibuteng, silan a mga taw igkuwan sa apuy a silan na dayun-dayun kanu apuy.
Las Exégesis Árabes:
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِي حَآجَّ إِبۡرَٰهِـۧمَ فِي رَبِّهِۦٓ أَنۡ ءَاتَىٰهُ ٱللَّهُ ٱلۡمُلۡكَ إِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّيَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَيُمِيتُ قَالَ أَنَا۠ أُحۡيِۦ وَأُمِيتُۖ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَأۡتِي بِٱلشَّمۡسِ مِنَ ٱلۡمَشۡرِقِ فَأۡتِ بِهَا مِنَ ٱلۡمَغۡرِبِ فَبُهِتَ ٱلَّذِي كَفَرَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Dala nengka katawi (Muhammad) su mib-palawa kani nabi Ibrahim kanu kadnan nin, inenggan nu Allah sa ka datu (Namrud) nya pidtalu ni Ibrahim na su kadnan ko na pangimatay andu banguyag, nya kadtalu ni (Namrud) saki na banguyag aku bun a bangimatay, ya tigu Ibrahim su Allah a kadnan ku na paped-sebangen nin su senang sa kanu sebangan, na upama ka kadnan ka na sya ka pasebang sa sadepan, dala makad-talu, sa tinaban su kafeer, andu su Allah na di nin tutulun su mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
أَوۡ كَٱلَّذِي مَرَّ عَلَىٰ قَرۡيَةٖ وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا قَالَ أَنَّىٰ يُحۡيِۦ هَٰذِهِ ٱللَّهُ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۖ فَأَمَاتَهُ ٱللَّهُ مِاْئَةَ عَامٖ ثُمَّ بَعَثَهُۥۖ قَالَ كَمۡ لَبِثۡتَۖ قَالَ لَبِثۡتُ يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖۖ قَالَ بَل لَّبِثۡتَ مِاْئَةَ عَامٖ فَٱنظُرۡ إِلَىٰ طَعَامِكَ وَشَرَابِكَ لَمۡ يَتَسَنَّهۡۖ وَٱنظُرۡ إِلَىٰ حِمَارِكَ وَلِنَجۡعَلَكَ ءَايَةٗ لِّلنَّاسِۖ وَٱنظُرۡ إِلَى ٱلۡعِظَامِ كَيۡفَ نُنشِزُهَا ثُمَّ نَكۡسُوهَا لَحۡمٗاۚ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُۥ قَالَ أَعۡلَمُ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Atawka mana si (uzair) a nasagadan nin i dalpa a nagubal a dala taw nin a naka-lundub, nya nin pidtalu- na panun i ka-uyag nu Allah sa nya a dalpa sa ulyan na kinapatay nilan?! Inimatayan nu Allah sekanin sa naka magatus lagun, mawli na pinambwat nu Allah andu inid-san nin u ngin i kinawget nengka, nya nin nadtalu na naka sagay atawka seged bu sa gay, tigu Allah naka magatus lagun, ilayka su pagken nengka andu su paginumen nengka ka dala bun napalinan nin, andu ilayka su pegkudan nengka a Himar, andu binaluy nami seka tanda sa kanu mga taw, andu ilayka su tulan nu mga himar nengka u panon i kapapa-magulita nami lun, mawli na bawsan nami sa sapu, guna mapayag salkanin na yanin pidtalu-katawan ku den su Allah kanu langun anggaga-isa na kagaga nin.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّ أَرِنِي كَيۡفَ تُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰۖ قَالَ أَوَلَمۡ تُؤۡمِنۖ قَالَ بَلَىٰ وَلَٰكِن لِّيَطۡمَئِنَّ قَلۡبِيۖ قَالَ فَخُذۡ أَرۡبَعَةٗ مِّنَ ٱلطَّيۡرِ فَصُرۡهُنَّ إِلَيۡكَ ثُمَّ ٱجۡعَلۡ عَلَىٰ كُلِّ جَبَلٖ مِّنۡهُنَّ جُزۡءٗا ثُمَّ ٱدۡعُهُنَّ يَأۡتِينَكَ سَعۡيٗاۚ وَٱعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Andu labit ka (Muhammad) su kinadtalu ni Ibrahim sa kadnan ku ipailay nengka salaki u panun i kabpaguyag nengka sa namamatay, nya kadtalu nu Allah dika basen bangim-benal? tigu Ibrahim bangimbenal aku, ugeyd na andu pedtakena su pamusungan ku, tigu Allah, kwa ka sa pat-timan a papanuk sa ted-tad ka a pad-sisimbul ka,mawli na ibetad nengka lusa palaw sa pat lumpuk, mawli na tawag ka silan, ka mangagan i kawma nilan saleka sa nakaulit(abpagayas-ayas) i mga palas nilan, tuntayi ka su Allah i mapulu a mawngangen.
Las Exégesis Árabes:
مَّثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنۢبَتَتۡ سَبۡعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنۢبُلَةٖ مِّاْئَةُ حَبَّةٖۗ وَٱللَّهُ يُضَٰعِفُ لِمَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ
Inupaman su silan antu atagin a mga taw a pembaranggyan nilan i mga tamuk nilan sa lalan sa Allah na mana satiman na lagas a minatu sa pitu ugkay, uman ni isa ka ugkay na magatus manem i unud nin, andu su Allah na takapen nin pan su mag-kahanda nin, andu su Allah na mawlad i limu nin a mataw sa ika-limu nin.
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ثُمَّ لَا يُتۡبِعُونَ مَآ أَنفَقُواْ مَنّٗا وَلَآ أَذٗى لَّهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Silan antu a mga taw atagin a pam-baranggyan nilan i mga tamuk nilan sa lalan sa Allah, na di nilan tundugen su nambaranggya nilan sa kapangaluy andu makaya (kapamanula, pamalabiten) kanilan i balas lusa kadnan nilan,andu dala gilek nilan, andu dala kanilan i kalidu na ginawa nilan.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُبۡطِلُواْ صَدَقَٰتِكُم بِٱلۡمَنِّ وَٱلۡأَذَىٰ كَٱلَّذِي يُنفِقُ مَالَهُۥ رِئَآءَ ٱلنَّاسِ وَلَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۖ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ صَفۡوَانٍ عَلَيۡهِ تُرَابٞ فَأَصَابَهُۥ وَابِلٞ فَتَرَكَهُۥ صَلۡدٗاۖ لَّا يَقۡدِرُونَ عَلَىٰ شَيۡءٖ مِّمَّا كَسَبُواْۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Hee Sekanu atagin a mga bamaginugut, di nu pembinasa su mga sadaqah nu sa kapangaluy andu su makaya, ka su taw a pembaranggyan nin i tamuk nin sa mata nu taw bu,na di bun bangimbenal sa Allah andu sa gay a mawli, na yanin pagidsan na lakungan a aden libubuk nin,guna masugat na ulan na dala nasama kano libubuk, natagak nin i mategas a matilak, dala magaga nilan abpun kanu ping-galbek nilan, andu su Allah na di nin tutulun su mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمُ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِ وَتَثۡبِيتٗا مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ كَمَثَلِ جَنَّةِۭ بِرَبۡوَةٍ أَصَابَهَا وَابِلٞ فَـَٔاتَتۡ أُكُلَهَا ضِعۡفَيۡنِ فَإِن لَّمۡ يُصِبۡهَا وَابِلٞ فَطَلّٞۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ
Andu nya upaman nu mga taw pem-baranggyan nilan i mga tamuk nilan sa tuntut nilan sa kasuwat nu Allah, andu ipembaagel nilan sa ginawa nilan, na mana su pamulan sa bukulud a nasugat na ulan, na natakep su unga nin,upama ka di manem gasugat na ulan na andang-a aden bun unga nin, andu su Allah na kanu peng-galbeken nu na gaylay nin.
Las Exégesis Árabes:
أَيَوَدُّ أَحَدُكُمۡ أَن تَكُونَ لَهُۥ جَنَّةٞ مِّن نَّخِيلٖ وَأَعۡنَابٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ لَهُۥ فِيهَا مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ وَأَصَابَهُ ٱلۡكِبَرُ وَلَهُۥ ذُرِّيَّةٞ ضُعَفَآءُ فَأَصَابَهَآ إِعۡصَارٞ فِيهِ نَارٞ فَٱحۡتَرَقَتۡۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَتَفَكَّرُونَ
Ngintu ya kiyug nu isa salkanu na aden pamulan nin a kayu kulma andu inab (anggul) pelagilay sa kababanin i mga lawas a ig, aden ambalangan na unga nin, ngin pan ka migkatuwa,na aden mga wata nin a malubay, na nasugat na lipules su pamulan nin a aden apuy nin na nangatutung, mamba i kapeb-payag nu Allah salkanu sa kanu mga ayatan nin ka malmu-lemu salkanu i kapamikir nu.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا كَسَبۡتُمۡ وَمِمَّآ أَخۡرَجۡنَا لَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِۖ وَلَا تَيَمَّمُواْ ٱلۡخَبِيثَ مِنۡهُ تُنفِقُونَ وَلَسۡتُم بِـَٔاخِذِيهِ إِلَّآ أَن تُغۡمِضُواْ فِيهِۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ
Hee sekanu atagin a bamaginugut em-baranggya kanu abpun kanu mga mapya a napantiyali nu, andu su pabpagetun nami salkanu san sa lupa,andu di nu mangalam (mamili) su mawag santu ba i em-baranggyan nu, andu di nu bun kiyugan kumwa (amayka inggay salakanu),ya tabya na di nu den maylay, andu tuntayi nu su Allah na kawasa a peb-pugin.
Las Exégesis Árabes:
ٱلشَّيۡطَٰنُ يَعِدُكُمُ ٱلۡفَقۡرَ وَيَأۡمُرُكُم بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ وَٱللَّهُ يَعِدُكُم مَّغۡفِرَةٗ مِّنۡهُ وَفَضۡلٗاۗ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ
Su shaitan na panging-gilken kanu nin sa kadadtel(kag- kamiskin) andu pedsugun kanu nin sa maledsik,na su Allah na pebpasadan kanu nin sa ampun andu kalbihan, andu su Allah na mawlad i limu nin a mataw.
Las Exégesis Árabes:
يُؤۡتِي ٱلۡحِكۡمَةَ مَن يَشَآءُۚ وَمَن يُؤۡتَ ٱلۡحِكۡمَةَ فَقَدۡ أُوتِيَ خَيۡرٗا كَثِيرٗاۗ وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّآ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
Inggay nin su ungangen kanu mag-kahanda nin, su naka-kwa sa ungangen, na nakakwa sa mapya a madakel, andu dala ma-indaw nya tabiya na su mga aden akal nin.
Las Exégesis Árabes:
وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوۡ نَذَرۡتُم مِّن نَّذۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُهُۥۗ وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ أَنصَارٍ
Andu apiya ngini inim-baranggya nu, ataw ka samaya nu (kad-zamaaya) na saben-sabenal su Allah na katawan nin, andu dala kano mga kafeer i makad-tabang kanilan.
Las Exégesis Árabes:
إِن تُبۡدُواْ ٱلصَّدَقَٰتِ فَنِعِمَّا هِيَۖ وَإِن تُخۡفُوهَا وَتُؤۡتُوهَا ٱلۡفُقَرَآءَ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۚ وَيُكَفِّرُ عَنكُم مِّن سَيِّـَٔاتِكُمۡۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ
Amayka ipayag nu su kad-sadaqah nu na mapya bun andu amayka ipagena (masulen), andu ilunu den kanu mga Faqeer na labi den i kapiya nin salkanu, andu ipeb-punas salkanu kanu mga dusa nu, andu su Allah na su nganin a panggalabaken nu na katawan nin.
Las Exégesis Árabes:
۞ لَّيۡسَ عَلَيۡكَ هُدَىٰهُمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُۗ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَلِأَنفُسِكُمۡۚ وَمَا تُنفِقُونَ إِلَّا ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ ٱللَّهِۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ
Dala salka (Muhammad) i katutulu kanilan, ugeyd na su Allah iped-tutulu sa kag-kahanda nin, andu su inim- baranggya nu a mapya, na kana ginawa nu bun,andu dala imbaranggya nu nya tabya na panunuwat nu kano pamenengan no allah ( giginaway nin) , andu su pembarangyan nu a mapya na makwa nu bun i balas nin, andu dika nu mad-talimbut.
Las Exégesis Árabes:
لِلۡفُقَرَآءِ ٱلَّذِينَ أُحۡصِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ لَا يَسۡتَطِيعُونَ ضَرۡبٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ يَحۡسَبُهُمُ ٱلۡجَاهِلُ أَغۡنِيَآءَ مِنَ ٱلتَّعَفُّفِ تَعۡرِفُهُم بِسِيمَٰهُمۡ لَا يَسۡـَٔلُونَ ٱلنَّاسَ إِلۡحَافٗاۗ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٌ
Inggay kanu mga Faqeer a mangalubay a di den pakamung silan sa kambunwa sa lalan sa Allah, di silan pakagaga palalakaw kanu lupa sa kadzukat (kapamantyali), bangantapen silan u di mataw kanilan i mga kawasa silan sabap sa katigkel, na makilala nengka silan kanu tanda nilan a di silan mamangeni sa mga taw sa tagel (mamages) atawka dikena tagel, andu su ipem-baranggya nu a mapya, na saben-sabenal su Allah na katawan nin.
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Atagin su mga taw a pem-baranggya sa mga tamuk nilan sa magabi andu malemag-mapayag andu masulen, na kanilan ibalas nilan kanu kadnan nilan, andu dala gilek nilan andu dala kanilan i malidu i ginawa nilan.
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ يَأۡكُلُونَ ٱلرِّبَوٰاْ لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ ٱلَّذِي يَتَخَبَّطُهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ مِنَ ٱلۡمَسِّۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَالُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡبَيۡعُ مِثۡلُ ٱلرِّبَوٰاْۗ وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلۡبَيۡعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰاْۚ فَمَن جَآءَهُۥ مَوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ فَٱنتَهَىٰ فَلَهُۥ مَا سَلَفَ وَأَمۡرُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَنۡ عَادَ فَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Atagin u mga taw manem a pegkan sa Riba (iseg) di silan makatindeg sa Qubur, nya tabiya na mana su katindeg nu buneg sa pakayda shaitan, kagina nya nilan pidtalun na pagidzan na Riba su kabpasay (kandagang), andu ini-halal nu Allah su kabpasay andu ini-haram i Riba, su taw a nawma na indawan abpun kanu kadnan nin na minenda, (tinagak nin su kapaiseg sa tamuk)lekanin su nawna(dili siksan) andu su Allah i mataw lun, su midzaluman bun na silan igkuwan kanu apuy sa dayun silan sa siksa.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ لَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Atagin su mga bamaginugut a ming-galbek sa mga mapiya, andu initunay nilan i sambayang andu zakat,kanilan i balas nilan lu sa kadnan nilan, andu dala kanilan i malidu i ginawa nilan.
Las Exégesis Árabes:
فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ فَأۡذَنُواْ بِحَرۡبٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۖ وَإِن تُبۡتُمۡ فَلَكُمۡ رُءُوسُ أَمۡوَٰلِكُمۡ لَا تَظۡلِمُونَ وَلَا تُظۡلَمُونَ
Amayka di nu anggulan i panduwan nu Allah, na tuntayi nu su kabunu (sa pabpagiseg) na abpun kanu Allah andu su sinugu nin, andu amayka midtawbat kanu, na su puna nu tamuk nu (ina nu tamuk) i kwa nu, dika nu makad-talimbut,andu dika nu mambu madtalimbut.
Las Exégesis Árabes:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيۡنٍ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى فَٱكۡتُبُوهُۚ وَلۡيَكۡتُب بَّيۡنَكُمۡ كَاتِبُۢ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَلَا يَأۡبَ كَاتِبٌ أَن يَكۡتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ ٱللَّهُۚ فَلۡيَكۡتُبۡ وَلۡيُمۡلِلِ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥ وَلَا يَبۡخَسۡ مِنۡهُ شَيۡـٔٗاۚ فَإِن كَانَ ٱلَّذِي عَلَيۡهِ ٱلۡحَقُّ سَفِيهًا أَوۡ ضَعِيفًا أَوۡ لَا يَسۡتَطِيعُ أَن يُمِلَّ هُوَ فَلۡيُمۡلِلۡ وَلِيُّهُۥ بِٱلۡعَدۡلِۚ وَٱسۡتَشۡهِدُواْ شَهِيدَيۡنِ مِن رِّجَالِكُمۡۖ فَإِن لَّمۡ يَكُونَا رَجُلَيۡنِ فَرَجُلٞ وَٱمۡرَأَتَانِ مِمَّن تَرۡضَوۡنَ مِنَ ٱلشُّهَدَآءِ أَن تَضِلَّ إِحۡدَىٰهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحۡدَىٰهُمَا ٱلۡأُخۡرَىٰۚ وَلَا يَأۡبَ ٱلشُّهَدَآءُ إِذَا مَا دُعُواْۚ وَلَا تَسۡـَٔمُوٓاْ أَن تَكۡتُبُوهُ صَغِيرًا أَوۡ كَبِيرًا إِلَىٰٓ أَجَلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ أَقۡسَطُ عِندَ ٱللَّهِ وَأَقۡوَمُ لِلشَّهَٰدَةِ وَأَدۡنَىٰٓ أَلَّا تَرۡتَابُوٓاْ إِلَّآ أَن تَكُونَ تِجَٰرَةً حَاضِرَةٗ تُدِيرُونَهَا بَيۡنَكُمۡ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَلَّا تَكۡتُبُوهَاۗ وَأَشۡهِدُوٓاْ إِذَا تَبَايَعۡتُمۡۚ وَلَا يُضَآرَّ كَاتِبٞ وَلَا شَهِيدٞۚ وَإِن تَفۡعَلُواْ فَإِنَّهُۥ فُسُوقُۢ بِكُمۡۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱللَّهُۗ وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
Hee sekanu atagin a mga bamaginugut, amayka minggu- bayadan kanu sa bayadan sa taman a ukul a kam-bayada, na i sulat nu andu, nya sumulat lun salkanu na su bantang, andu di maka-enda (makabpalaw) su ped-sulat sa kasulat nin, sa mana su pina katawan nu Allah salkanin a isulat nin,andu nya manem adtalu kanu iped-sulat na su minutang, andu ikagilek nu su Allah a kadnan nin, andu di nin kulangan apiya paydu, na amayka su aden kawagib salkanin (su minutang) ka di mataw (sumulat),atawka malubay atawka ka di makagaga sekanin muntul, na nya manem adtalu na su walie (sinaligan nin) sa bantang andu padsaksi kanu sa duwa kataw salkanu a mama, amayka dala duwa kataw a mama,na sakataw a mama andu duwa kataw a babay kanu gasuwatan nu a makad-saksi, upama ka kalimpangan nu isa kanilan duwa, na katademan nu isa kanilan duwa, andu di maka-enda su mga saksi amayka tinawag silan, na anda kanu ed-zemu (abpok)sa kasulat sa manot matiwalu kanu ajal nin (lumpakan nin), ka antu ba i kabantang sa Allah andu matidtu akad-saksi, andu masupeg a di nu kanduwa-duwa, nya tabiya na-amayka kapandagang a sagugunay, a papagisagen nu (baguntung) kanu mga pageltan nu ka dala dusa nu amayka dinu den maka- sulat, andu pad-saksi kanu amayka mibpasay kanu, andu di binasan nu sinumulat andu su mid-saksi, ka amayka anggulan nu (binasan) intuba, na antu ba i kalyu nu sa inugut sa kadnan nu, andu ikagilek nu su Allah, andu pamandun kanu nu Allah andu katawan nu Allah su langun nu anggaga-isa.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَإِن كُنتُمۡ عَلَىٰ سَفَرٖ وَلَمۡ تَجِدُواْ كَاتِبٗا فَرِهَٰنٞ مَّقۡبُوضَةٞۖ فَإِنۡ أَمِنَ بَعۡضُكُم بَعۡضٗا فَلۡيُؤَدِّ ٱلَّذِي ٱؤۡتُمِنَ أَمَٰنَتَهُۥ وَلۡيَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥۗ وَلَا تَكۡتُمُواْ ٱلشَّهَٰدَةَۚ وَمَن يَكۡتُمۡهَا فَإِنَّهُۥٓ ءَاثِمٞ قَلۡبُهُۥۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ
Andu amayka sya kanu natabu sa lakawan sa dala katawan nu a padsulat na sanda a kakamalan (sa dala iseg nin), amayka nakatana den su sabad kanu sabad na itunay nin su salig salkanin, andu ikagilek nin su Allah a kadnan nin na di nu magema su kadsaksi, ka su taw a ipagema nin na mindusa su pamusungan nin,andu katawan nu Allah i langun a peng-galbeken nu.
Las Exégesis Árabes:
لِّلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَإِن تُبۡدُواْ مَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ أَوۡ تُخۡفُوهُ يُحَاسِبۡكُم بِهِ ٱللَّهُۖ فَيَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
Kanu Allah su dalem nu mga langit andu lupa, andu magidsan i ipayag nu su dalem nu ginawa nu- atawka isulen nu, na kukumen bun nu Allah, ampunen nin su mag- kahanda nin, andu siksan nin su mag-kahanda nin, su Allah kanu langun a anggaga-isa na kagaga nin.
Las Exégesis Árabes:
ءَامَنَ ٱلرَّسُولُ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مِن رَّبِّهِۦ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۚ كُلٌّ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَكُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّن رُّسُلِهِۦۚ وَقَالُواْ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَاۖ غُفۡرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيۡكَ ٱلۡمَصِيرُ
Nangimbenal su sinugu (Muhammad) kanu initulun salkanin abpun kanu kadnan nin, andu su mga bamaginugut, uman isa na nangimbenal sa Allah andu su Malaa- ikah andu su kitab nin, andu su mga sinugu nin, di nami pambibidayan i isa kanu mga sinugu nu Allah, andu pidtalu nilan i nakineg nami andu naginugut kami, ampun kami kadnan nami, andu sambun salekai kadzunudan.
Las Exégesis Árabes:
لَا يُكَلِّفُ ٱللَّهُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۚ لَهَا مَا كَسَبَتۡ وَعَلَيۡهَا مَا ٱكۡتَسَبَتۡۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذۡنَآ إِن نَّسِينَآ أَوۡ أَخۡطَأۡنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تَحۡمِلۡ عَلَيۡنَآ إِصۡرٗا كَمَا حَمَلۡتَهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلۡنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِۦۖ وَٱعۡفُ عَنَّا وَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَآۚ أَنتَ مَوۡلَىٰنَا فَٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Dala ib-palyugat nu Allah sa isa, nya tabiya na magaga nin lekanin i malat-mapiya a napantiyali nin sya sa dunya, kadnan nami di kami sumiksa kanu nalimpangan nam,i, atawka nalipatanan nami, kadnan nami dika mapapa-nanggit salkami i mapasang, mana su inipa-pananggit negka kanu nangawna salkami, kadnan nami di kami lamulani sa di nami magaga andu lasam kami andu ampun kami, andu i kalimu kami nengka ka seka iped-tuldu salkami, tabangi kami kanu mga taw a mga kafeer.
Las Exégesis Árabes:
Traducción de los significados del Sagrado Corán - الترجمة الفلبينية المجندناوية - Índice de traducciones
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الفلبينية المجندناوية، ترجمها فريق مركز رواد الترجمة بالتعاون مع إسلام هاوس Islamhouse.com