ترجمهٔ معانی سوره سوره صافات - ترجمهٔ داگبانی - دایرة المعارف قرآن کریم

سوره صافات

آیه: 1

وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا

1. M (Mani Naawuni) po Malaaika shɛba ban ʒe n-ʒe safu ni.

آیه: 2

فَٱلزَّٰجِرَٰتِ زَجۡرٗا

2. Yaha! M-po Malaaika shɛba ban daari sagbaŋ (hali ni luɣushɛli saa ni yɛn mi), daabu ni yεlimaŋli.^[1]

[1] Tafssiri shɛŋa wuhiya ni Naawuni pola affanim’ ban yihiri wa’azu, ka kpahiri wundaba zuɣu ni.

آیه: 3

فَٱلتَّٰلِيَٰتِ ذِكۡرًا

3. Yaha! M-po Malaaika shɛba ban karindi binshεɣu din nyɛ teebu (Alkur’aani nyεla teebu n-zaŋ ti ninsalinima).

آیه: 4

إِنَّ إِلَٰهَكُمۡ لَوَٰحِدٞ

4. Achiika! Yi Duuma (Naawuni) nyɛla zaɣiyino.

آیه: 5

رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَرَبُّ ٱلۡمَشَٰرِقِ

5. Sagbana ni tiŋgbani, ni din be di sunsuuni Duuma, n-ti pahi wuntaŋ’ ni puhiri yεɣ’ shɛŋa Duuma.

آیه: 6

إِنَّا زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِزِينَةٍ ٱلۡكَوَاكِبِ

6. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) dihila sagbana yim zuɣu ŋɔ maa nachinsi ka di nyɛla saŋmarsi n-nyɛ di nachintɛri.

آیه: 7

وَحِفۡظٗا مِّن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ مَّارِدٖ

7. Ka di lahi nyɛ gulibu ka chɛ shintaŋ kam ŋun nyɛ tipawumli lana.

آیه: 8

لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَيُقۡذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٖ

8. Ka bɛ ku tooi gbilsi tibli n-wum zamaatu shɛba ban tibgi (Malaaikanim’) maa yεltɔɣa, ka bɛ (Malaaikanim’) labri ba (alizinnim’ maa) ni (ni saŋmarsi) luɣulikam.

آیه: 9

دُحُورٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ وَاصِبٌ

9. Kadinyɛla bɛ taɣiri ba mi (ka chɛ zuɣusaa yɛltɔɣa wumbu), ka azaaba shɛli din bi ŋmaara be bɛ zuɣu (Zaadali)

آیه: 10

إِلَّا مَنۡ خَطِفَ ٱلۡخَطۡفَةَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ ثَاقِبٞ

10. Naɣila (alizin’ so) ŋun ti to n-fubgi yɛltɔɣa shɛli n-vaai guui, ka buɣum mokpalli din kuli neeri doli o.

آیه: 11

فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَهُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَم مَّنۡ خَلَقۡنَآۚ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّن طِينٖ لَّازِبِۭ

11. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Bɔhimi ba. Di ni bɔŋɔ,bɛ (chεfurinim’ maa) nambu n-nyɛ din to, bee Ti (Tinim’ Naawuni) ni nam binyεr’ shεŋa (kamani sagbana ni zoya ni din kam kpalim)? Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nam ba mi (Annabi Adam) ni yεɣiri din gabi taba.

آیه: 12

بَلۡ عَجِبۡتَ وَيَسۡخَرُونَ

12. Chɛli gba! (Yaa nyini Annabi)! A niŋla lahiʒiba (domin bɛ zaŋ Chiyaama leei ʒiri zuɣu), ka kuli maanda ansarsi?

آیه: 13

وَإِذَا ذُكِّرُواْ لَا يَذۡكُرُونَ

13. Yaha! Bɛ yi teei ba Naawuni yɛla, bɛ bi wumdi teebu maa.

آیه: 14

وَإِذَا رَأَوۡاْ ءَايَةٗ يَسۡتَسۡخِرُونَ

14. Yaha! Bɛ yi ti nya yɛlikpahindili, ka bɛ maandi li ansarsi.

آیه: 15

وَقَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٌ

15. Ka bɛ yεli: “Ŋɔ maa (Alkur’aani) pa shɛli m-pahila sihira n- nyɛ li polo ni.”

آیه: 16

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ

16. (Ka bɛ lahi yɛli): “Di ni bɔŋɔ, ti yi kpi, ka leei taŋkpaɣu mini koba, bɛ ni ti lahi yiɣisi ti (ti gbala ni)?

آیه: 17

أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ

17. “Bee ti banim’ ban daŋ tooni maa?”

آیه: 18

قُلۡ نَعَمۡ وَأَنتُمۡ دَٰخِرُونَ

18. (Yaa nyini Annabi)! “Yεlima: “Di nyɛla pali (bɛ ni yiɣisi ya), ka yi nyɛla ninvuɣu shεba ban filiŋ.”

آیه: 19

فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ فَإِذَا هُمۡ يَنظُرُونَ

19. “Dinzuɣu, achiika! Di nyɛla tahigu yim zuɣu, ka a nya (ninsalinim’) ka bɛ kpalim lihiri taba.

آیه: 20

وَقَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا هَٰذَا يَوۡمُ ٱلدِّينِ

20. Ka bɛ (chεfurinim’) naan yεli: “Yaa ni ti yolitɛm, zuŋɔ n- nyɛ sanyoo dali.”

آیه: 21

هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ

21. (Ka bɛ yεli ba): “Zuŋɔ n-nyɛ Saliya karibu dabsi’ shεli yi ni daa zaŋ leei ʒiri la.”

آیه: 22

۞ ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَعۡبُدُونَ

22. (Ka Naawuni yεli Malaaika nima): “Laɣimmi ya ninvuɣu shɛba ban daa di zualinsi mini bɛ zonima, n-ti pahi bɛ ni daa jεmdi binyεra shεŋa maa.”

آیه: 23

مِن دُونِ ٱللَّهِ فَٱهۡدُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡجَحِيمِ

23. “(Bɛ ni daa jɛmdi shɛli) Ka di pa ni Naawuni maa, ka wuhi ya ba ʒehiimi buɣum soli.”

آیه: 24

وَقِفُوهُمۡۖ إِنَّهُم مَّسۡـُٔولُونَ

24. “Yaha! Taɣimi ya ba zali, achiika! Bɛ nyɛla bɛ ni yɛnbɔhi shεba.”

آیه: 25

مَا لَكُمۡ لَا تَنَاصَرُونَ

25. (Ka bɛ bɔhi ba): “Bozuɣu ka yi bi lahi sɔŋdi taba?”

آیه: 26

بَلۡ هُمُ ٱلۡيَوۡمَ مُسۡتَسۡلِمُونَ

26. Chɛli gba! Zuŋɔ,bɛ nyɛla ninvuɣu shεba ban yɛn zaŋ bɛ maŋ’ n-ti (ni bɛ niŋ ba fukumsi).

آیه: 27

وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ

27. Ka bɛ (buɣum bihi) shɛba ŋmalgi lihiri taba, ka bɔhira.

آیه: 28

قَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَأۡتُونَنَا عَنِ ٱلۡيَمِينِ

28. (Ka bɛ tarimba yεli bɛ asanzanima): “Achiika! Yi daa nyɛla ninvuɣu shεba ban kani ti na ti nudirgu polo (n-ti taɣiri ti ka chɛri yεlimaŋli dolibu).”

آیه: 29

قَالُواْ بَل لَّمۡ تَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ

29.Ka bɛ (asanzanim’ maa) yεli: “Chɛli gba! Yi gba daa pala ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli.”

آیه: 30

وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭۖ بَلۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا طَٰغِينَ

30. “Yaha! Ti daa ka yiko shεli yi zuɣu (Dunia puuni). Chɛli gba! Yi daa kuli nyɛla ninvuɣu shεba ban kpahi yεɣi tariga.”

آیه: 31

فَحَقَّ عَلَيۡنَا قَوۡلُ رَبِّنَآۖ إِنَّا لَذَآئِقُونَ

31. “Dinzuɣu ka ti Duuma (Naawuni) yɛltɔɣali (azaaba) niŋ talahi ti zuɣu, achiika! Ti nyɛla ban yɛn lam azaaba.”

آیه: 32

فَأَغۡوَيۡنَٰكُمۡ إِنَّا كُنَّا غَٰوِينَ

32. “Dinzuɣu, ka ti daa birgi ya. Di paliya! Ti gba daa nyɛla ninvuɣu shεba ban bɔrgi.”

آیه: 33

فَإِنَّهُمۡ يَوۡمَئِذٖ فِي ٱلۡعَذَابِ مُشۡتَرِكُونَ

33. Achiika! Dindali maa, bɛ daa nyɛla ban yɛn ti laɣim azaaba puuni.

آیه: 34

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ

34. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋdi bibɛhi.

آیه: 35

إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ

35. Achiika! Bɛ daa yiyεli ba (Dunia puuni): “Duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Naawuni,” bɛ malila ninchini (ka yuundi bɛ maŋ’ lahiʒiba).

آیه: 36

وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۭ

36. Ka Bɛ (chεfurinim’) lahi yεra: “Dini bɔ ŋɔ, ti nyɛla ban yɛn chɛ ti buɣa ŋɔ domin ŋun nyɛ yiliyinda ka nyɛ yinyaa ŋɔ maa zuɣu?

آیه: 37

بَلۡ جَآءَ بِٱلۡحَقِّ وَصَدَّقَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

37. Chɛli gba! O (Muhammadu) kami na ni yεlimaŋli, ka ti tuumba yɛlimaŋli.

آیه: 38

إِنَّكُمۡ لَذَآئِقُواْ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَلِيمِ

38. Achiika! Yi nyɛla ban yɛn lam azaabakpeeni.

آیه: 39

وَمَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

39. Yaha! Bɛ ku yon ya samli, naɣila yi tuuntumsa ni daa nyɛ shɛli.

آیه: 40

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

40. Naɣila Naawuni dabgahinda.

آیه: 41

أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ

41. Bannim’ mali bindirmirili (ka bɛ yɛn ti tiri ba li Alizanda puuni Asiba ni Zaawuni),

آیه: 42

فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ

42. Ka dinyɛ binwola, ka bɛ nyɛla bɛ ni tibgi shɛba.

آیه: 43

فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

43. Alizanda yili shɛŋa din nyɛ yolsigu yiya la puuni.

آیه: 44

عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ

44. Ka bɛ nyɛla ban do gariti zuɣu,ka nyɛla ban nina kpa taba.

آیه: 45

يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۭ

45. Ka bɛ zaŋ dagaɣa pe n-gili ba ka di yiri (Alizanda puuni) bili’ shɛli puuni na.

آیه: 46

بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ

46. Ka di (dam maa) nyɛ din piεla, ka nyεɣisa n-zaŋ ti ban nyuri li.

آیه: 47

لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ

47. Biɛrim shεli ka di puuni, bɛ mi pala ban buɣira.

آیه: 48

وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ

48.Ka bɛ lahi mali amiliya paɣa shɛba ban bi lihiri katiŋa (bɛ bi lihiri dobba, naɣila bɛ yidaannima), ka bɛ lahi mali nimbihi kara din viεla.

آیه: 49

كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ

49. Ka bɛŋmani gala shεŋabɛ ni pɔbi.

آیه: 50

فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ

50.Ka bɛ (Alizanda bihi maa) naan ŋmalgi kpa taba ka bɔhira.

آیه: 51

قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٞ

51.Ka bɛ puuni so yεli: “Achiika! N-daa min mali zo so (Dunia puuni).”

آیه: 52

يَقُولُ أَءِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُصَدِّقِينَ

52. Kaodaa yiyεra: “Dinibɔŋɔ, a be ban ti (Chiyaama yiɣisibu) yεlimaŋli maa puuni?”

آیه: 53

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَدِينُونَ

53. (Ka bɛ lahi yɛli): “Di ni bɔŋɔ, ti yi ti kpi ka leei taŋkpaɣu mini koba, ti shiri nyɛla bɛ ni yɛn ti shɛba sanyoo?”

آیه: 54

قَالَ هَلۡ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ

54. Ka o (ŋun yɛri maa) yɛli: “Di nibɔŋɔ, yi ku ŋmalgi yuli (buɣumni ka ti nya o ni be hali shεli ni zuŋɔ)?”

آیه: 55

فَٱطَّلَعَ فَرَءَاهُ فِي سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ

55. Ka o ŋmalgi yuli ka nya o (o zo maa) ka o be ʒehiimi buɣum sunsuuni.

آیه: 56

قَالَ تَٱللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرۡدِينِ

56. Ka o (Alizanda bia maa) yεli (o zo maa): “Naawuni zuɣu, a daa chɛ biɛla ni a niŋ ma hallaka (Dunia puuni).”

آیه: 57

وَلَوۡلَا نِعۡمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ

57. “Yaha! Di yi di daa pala n Duuma (Naawuni) yolsigu zuɣu, bɛ naan zaŋ ma m-pahi (buɣum bihi ni).”

آیه: 58

أَفَمَا نَحۡنُ بِمَيِّتِينَ

58. (Ka Alizanda bihi) yεli: “Dinibɔŋɔ, ti lahi pala ban yɛn kpi?”

آیه: 59

إِلَّا مَوۡتَتَنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ

59. “Naɣila ti tuuli kpibu (Dunia puuni) la. Ti mi pala bɛ ni yɛn niŋ shεba azaaba.”

آیه: 60

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

60. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla tarli din galsi.

آیه: 61

لِمِثۡلِ هَٰذَا فَلۡيَعۡمَلِ ٱلۡعَٰمِلُونَ

61. Ŋɔ maa tatabo zuɣu, tɔ! Ban tumdi tuunviɛla yim zani.

آیه: 62

أَذَٰلِكَ خَيۡرٞ نُّزُلًا أَمۡ شَجَرَةُ ٱلزَّقُّومِ

62. Di ni bɔŋɔ, dina (Alizanda maa) n-nyε din gari ni bε zaŋ li niŋ nira saani, bee zakkuumi tia? ^[2]

[2] Zakkuumi maa nyɛla tia, ka di be ӡahannama buɣum puuni ka mali gɔhi, ka di yɛntinyɛ buɣumbihi bindirgu.

آیه: 63

إِنَّا جَعَلۡنَٰهَا فِتۡنَةٗ لِّلظَّٰلِمِينَ

63. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li (zakkuumi) mi n-leei dahimbu n-zaŋ ti zualindiriba.

آیه: 64

إِنَّهَا شَجَرَةٞ تَخۡرُجُ فِيٓ أَصۡلِ ٱلۡجَحِيمِ

64. Achiika! Di (zakkuumi tia maa) nyɛla tia shεli din puhiri ʒehiimi buɣum gbinni na.

آیه: 65

طَلۡعُهَا كَأَنَّهُۥ رُءُوسُ ٱلشَّيَٰطِينِ

65. Di binwolli kam ŋmanila alizin’ shintana zuɣuri. ^[3]

[3] Ninsala shintana benimi ka chɛ alizin shintana, kabɛ zaasa nyɛ shintaŋ mabihi banbirgiriniriba.

آیه: 66

فَإِنَّهُمۡ لَأٓكِلُونَ مِنۡهَا فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ

66. Achiika! Bɛ (buɣum bihi maa) nyɛla ban yɛn di di (binwola maa) m-pali bɛ puya.

آیه: 67

ثُمَّ إِنَّ لَهُمۡ عَلَيۡهَا لَشَوۡبٗا مِّنۡ حَمِيمٖ

67. Di nyaaŋa, achiika! Ka bɛ gabi kotulum n-ti ba, (ka bɛ nyu m-pa di zuɣu).

آیه: 68

ثُمَّ إِنَّ مَرۡجِعَهُمۡ لَإِلَى ٱلۡجَحِيمِ

68. Di nyaaŋa, achiika! Bɛ labbu shee n-nyɛʒehiimi buɣum ni.

آیه: 69

إِنَّهُمۡ أَلۡفَوۡاْ ءَابَآءَهُمۡ ضَآلِّينَ

69. Achiika! Bɛ nyɛla ban daa paai bɛ banim’ (Dunia puuni), ka bɛ nyɛla ban daa bɔrgi.

آیه: 70

فَهُمۡ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ يُهۡرَعُونَ

70. Dinzuɣu,ka bɛ daa niŋ yoma n-doli bɛ bɔba.

آیه: 71

وَلَقَدۡ ضَلَّ قَبۡلَهُمۡ أَكۡثَرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

71. Yaha! Achiika! Ninvuɣu shεba ban daa kana poi ni bana maa pam daa bɔrgi ya.

آیه: 72

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ

72. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa tim ban niŋdi wa’azu na bɛ puuni.

آیه: 73

فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ

73. Dinzuɣu, (yaa nyini Annabi)! Yulimi ninvuɣu shεba bɛ ni daa niŋdi wa’azu maa bahigu ni daa nyɛ shεm.

آیه: 74

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

74. (Bɛ zaa daa niŋ hallaka) Naɣila Naawuni dab’ shɛba Oni daa gahim.

آیه: 75

وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ

75. Yaha! Achiika! Annabi Nuhu daa boli Ti (Tinim’ Naawuni) yuli. M-bo ni ban deeri suhigu.

آیه: 76

وَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ

76. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa tilgi o ka chɛ suhusaɣiŋgu din galsi.

آیه: 77

وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ

77. Ka Ti lahi zaŋ o (Annabi Nuhu) zuliya leei ban kpalim (bana n-nyɛ Sam, ni Ham, mini Yaafus) ^[4]

[4] Kom ni daa ti di Dunia zaa ka chε Annabi Nuhu mini o bihi ata maa, bana n-nyε ban zuliya yεlgi hali ti pali tiŋgbani yaaŋa zuɣu ŋɔ maa. Dinzuɣu tizaa asalinyεla Annabi Nuhu.

آیه: 78

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

78. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka o yuviεlli kpalim ban yεn ti kana Dunia bahigu puuni.

آیه: 79

سَلَٰمٌ عَلَىٰ نُوحٖ فِي ٱلۡعَٰلَمِينَ

79. Suhudoo be Annabi Nuhu zuɣu binnamda puuni.

آیه: 80

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

80. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

آیه: 81

إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

81. Achiika! O be Ti (Tinim’ Naawuni) dab’ shεba ban ti Ti yεlimaŋli puuni.

آیه: 82

ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ

82. Di nyaaŋa, ka Ti chɛ ka kom di ninvuɣu shεba ban kpalim.

آیه: 83

۞ وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ

83. Yaha! Achiika! Annabi Ibrahima daa be o (Annabi Nuhu) niriba puuni.

آیه: 84

إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ

84. Saha shεli o (Annabi Ibrahima) ni daa kana o Duuma (Naawuni) sani ni suhu shɛli din niŋ kasi.

آیه: 85

إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَاذَا تَعۡبُدُونَ

85. Saha shεli o (Annabi Ibrahima) ni daa yεli o ba mini o niriba: “Bimbo ka yi leei jεmdi ŋɔ maa?”

آیه: 86

أَئِفۡكًا ءَالِهَةٗ دُونَ ٱللَّهِ تُرِيدُونَ

86. Di ni bɔŋɔ,yi bɔrila ʒiri duumanim’ ka pa ni Naawuni?

آیه: 87

فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

87. Ka wula n-leei nyɛ yi tɛha ni binnamda Duuma?

آیه: 88

فَنَظَرَ نَظۡرَةٗ فِي ٱلنُّجُومِ

88. Ka o (Annabi Ibrahima) ŋmalgi yuli saŋmarsi puuni yim zuɣu.

آیه: 89

فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٞ

89. Ka yεli: “Achiika! N-nyɛla ŋun ka alaafee.”

آیه: 90

فَتَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ مُدۡبِرِينَ

90. Ka bɛŋmalgi chaŋ, ka nyɛla ban lebi biri ka chɛ o (Annabi Ibrahima).

آیه: 91

فَرَاغَ إِلَىٰٓ ءَالِهَتِهِمۡ فَقَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ

91. Ka o (Annabi Ibrahima) ŋmalgi kpa bɛ buɣa maa polo, ka yεli: “Di ni bɔŋɔ, yi ku di bindirigu?

آیه: 92

مَا لَكُمۡ لَا تَنطِقُونَ

92. Bo n-leei chɛ ka yi bi yεri yεltɔɣa?

آیه: 93

فَرَاغَ عَلَيۡهِمۡ ضَرۡبَۢا بِٱلۡيَمِينِ

93. Ka o ŋmalgi kpa ba (buɣa maa), ka nyɛla ŋun zaŋ o nudirigu ŋmɛri li.

آیه: 94

فَأَقۡبَلُوٓاْ إِلَيۡهِ يَزِفُّونَ

94. Ka bɛ (buɣujɛmdiba maa) tuhi o soli na ni yomyoma.

آیه: 95

قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ

95. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Dini bɔŋɔ, yijεmdila yi ni kpenkpe binyɛr’ shɛŋa ni yi nuhi.”

آیه: 96

وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ

96. “Yaha! Naawuni n-nyɛŊun nam ya, n-ti pahi binshɛɣu yi ni niŋdi maa.”

آیه: 97

قَالُواْ ٱبۡنُواْ لَهُۥ بُنۡيَٰنٗا فَأَلۡقُوهُ فِي ٱلۡجَحِيمِ

97. Kabɛ yεli: “Miεm ya goondaa n-gili o (ka mali buɣum niŋ di puuni), ka zaŋ o labi buɣum maa ni.”

آیه: 98

فَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَسۡفَلِينَ

98. Ka bɛ daa na o nabiεri, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ba leei ban filiŋ.

آیه: 99

وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهۡدِينِ

99. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Achiika! Mani nyɛla ŋun yɛn chaŋ n Duuma sani, achiika! Ni baalim, O ni wuhi ma dolsigu soli.

آیه: 100

رَبِّ هَبۡ لِي مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

100. (Ka lahi yεli): “Yaa n Duuma (Naawuni)! Tim ma (zuliya) ka bε yi ninvuɣu suma puuni na.”

آیه: 101

فَبَشَّرۡنَٰهُ بِغُلَٰمٍ حَلِيمٖ

101. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o suhupiεlli lahibali ni bidibbila so ŋun nyɛ suhumahili lana (Annabi Ismaila).

آیه: 102

فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡيَ قَالَ يَٰبُنَيَّ إِنِّيٓ أَرَىٰ فِي ٱلۡمَنَامِ أَنِّيٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰبِرِينَ

102. Saha shεli o (Ismaaila) ni ti saɣi ni o mini o (Annabi Ibrahima) chana, ka o yεli: “Yaa nyini m bia! Achiika! Mani nyala n zahinli puuni ka Naawuni yεli ni n-korgi ma, dinzuɣu lihima, bo ka a nya? ka o (Ismaaila) yεli: “Yaa nyini m ba! Tummi bɛ (Naawuni) ni puhi a shɛli maa, Naawuni yi saɣi, a ninyamakam-besuɣulonim’ ni.”

آیه: 103

فَلَمَّآ أَسۡلَمَا وَتَلَّهُۥ لِلۡجَبِينِ

103. Saha shεli bɛ niriba ayi maa ni saɣi ti Naawuni zaligu maa, ka o lebgi o m-pili o gbεɣu zuɣu.

آیه: 104

وَنَٰدَيۡنَٰهُ أَن يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ

104. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) boli o: (kadama) “Yaa nyini Ibrahima.”

آیه: 105

قَدۡ صَدَّقۡتَ ٱلرُّءۡيَآۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

105. “Achiika! A shiri pali a zahinli maa daalikauli, achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.”

آیه: 106

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡبَلَٰٓؤُاْ ٱلۡمُبِينُ

106. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla dahimbu din be polo ni.

آیه: 107

وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ

107. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yo o zuɣu ni biŋkob’ titali.^[5]

[5] Saha shɛli Annabi Ibrahima nidaa tiyɛnkɔrgi o dapala Annabi Smaaila, ka Naawuni daa tim Malaaika Ziblila na ni pelaa, ka o kana ti zaŋ pelaa maa labi Annabi Ibrahima tooni. Ka o chɛ o dapala maa ka zaŋ kɔrgi lala pelaa maa.

آیه: 108

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

108. Ka Ti chɛ ka o yuviɛlli kpalim ban yεn ti kana Dunia bahigu puuni.

آیه: 109

سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ

109. Suhudoo be Annabi Ibrahima zuɣu.

آیه: 110

كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

110. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

آیه: 111

إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

111. Achiika! O daa be Ti daba ban ti yɛlimaŋli puuni.

آیه: 112

وَبَشَّرۡنَٰهُ بِإِسۡحَٰقَ نَبِيّٗا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

112. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o (Annabi Ibrahima) suhupiεlli lahibali ni Is’haka dɔɣim,ka o yɛn ti nyɛ Annabi, ka be ninvuɣu suma puuni.

آیه: 113

وَبَٰرَكۡنَا عَلَيۡهِ وَعَلَىٰٓ إِسۡحَٰقَۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحۡسِنٞ وَظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ مُبِينٞ

113.Yaha! Ka Ti niŋ alibarka niŋ o ni, n-ti pahi Annabi Is’haka. Amaa! Bɛ niriba ayi maa zuliyanim’ puuni, so beni n-yɛn ti viεlgi o tuma, ka so mi beni n-yɛn tidi omaŋ’ zualinsi polo ni.

آیه: 114

وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ

114. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti Annabi Musa mini Annabi Haruna pini.

آیه: 115

وَنَجَّيۡنَٰهُمَا وَقَوۡمَهُمَا مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ

115. KaTigu ba (bɛ niriba ayi maa), n-ti pahi bɛ niriba ka chɛ suhusaɣiŋgu zaɣititali.

آیه: 116

وَنَصَرۡنَٰهُمۡ فَكَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ

116. Yaha! Ka Ti ti ba nasara (Fir’auna zuɣu), ka bana n-daa nyɛ ban nyɛŋ.

آیه: 117

وَءَاتَيۡنَٰهُمَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلۡمُسۡتَبِينَ

117. Ka Ti lahi ti ba litaafi shεli din kahigiri yɛllikam.

آیه: 118

وَهَدَيۡنَٰهُمَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ

118. Ka Ti lahi dolsi ba sochibga.

آیه: 119

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِمَا فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

119. Yaha! Ka Ti chɛ ka o yuviɛlli kpalim ban yεn ti kana Dunia bahigu puuni.

آیه: 120

سَلَٰمٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ

120. Suhudoo be Annabi Musa mini Annabi Haruna zuɣu.

آیه: 121

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

121. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

آیه: 122

إِنَّهُمَا مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

122. Achiika! Bɛ niriba ayi maa daa be Ti daba ban ti Ti Naawuni yεlimaŋli ni.

آیه: 123

وَإِنَّ إِلۡيَاسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

123. Yaha! Achiika! (Annabi) Iliyasu daa be Naawuni tuumba ni.

آیه: 124

إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَلَا تَتَّقُونَ

124. Saha shεli o ni daa yεli o niriba: “Di ni bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”

آیه: 125

أَتَدۡعُونَ بَعۡلٗا وَتَذَرُونَ أَحۡسَنَ ٱلۡخَٰلِقِينَ

125. “Di ni bɔŋɔ, yi jεmdi la ba’al, ^[6]ka chεri (Duuma so) Ŋun gari sokam nambu?”

[6] Ba’al maa daa nyεla buɣulika b jεmdi li Annabi Ilyasu Zaamani puuni

آیه: 126

ٱللَّهَ رَبَّكُمۡ وَرَبَّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ

126. “Naawuni n-nyɛ yi Duuma, ni yi banim ban daa daŋ yi tooni maa gba Duuma.”

آیه: 127

فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ

127. Ka bɛ labsi o ʒirilana, achiika ! Bɛ nyɛla bɛ ni yɛn ti zaŋ ninvuɣu shεba na (n-ti niŋ azaaba ni).

آیه: 128

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

128. Naɣila Naawuni dabgahinda.

آیه: 129

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

129. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka o yuvɛlli kpalim bahigu nim’ puuni.

آیه: 130

سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِلۡ يَاسِينَ

130. Suhudoo be Annabi Iliyaasin zuɣu.

آیه: 131

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

131. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

آیه: 132

إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

132. Achiika! O daa be Ti (Tinim’ Naawuni daba ban ti yɛlimaŋli puuni.

آیه: 133

وَإِنَّ لُوطٗا لَّمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

133. Yaha! Annabi Lutu daa be Naawuni tuumba ni.

آیه: 134

إِذۡ نَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ

134. Saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa tilgi o mini o yiŋnim’ zaa namgbanyini.

آیه: 135

إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ

135. Naɣila paɣakpeen’ so (Annabi Lutu paɣa) n-daa ti kpalim (m-pahi azaaba ni daa paai shεba maa ni).

آیه: 136

ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ

136. Din nyaaŋa ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ ninvuɣu shεba ban kpalim hallaka.

آیه: 137

وَإِنَّكُمۡ لَتَمُرُّونَ عَلَيۡهِم مُّصۡبِحِينَ

137. Yaha! Achiika! Yi (Maka nima) nyɛla ban gariti bɛ (tiŋ’ maa nim’) zuɣu Asibaasi (ka nyari Naawuni ni daa niŋ ba hallaka ka chɛ bɛ yiya zali shɛm).

آیه: 138

وَبِٱلَّيۡلِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

138. Ni yuŋ. Di ni bɔŋɔ, yi pala ban yɛn niŋ haŋkali?

آیه: 139

وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

139. Yaha! Achiika! Annabi Yinusa daa be Naawuni tuumba ni.

آیه: 140

إِذۡ أَبَقَ إِلَى ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ

140. Saha shεli o (Annabi Yinusa) ni daa guui n-ti kpe ŋarim shεli din pali (ni niriba la ni).

آیه: 141

فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُدۡحَضِينَ

141. Ka o niŋ piibupiibu, ka pahi bɛ ni di shɛba ni (ka zaŋ o n- ti labi kom ni). ^[7]

[7] Annabi Yinusa daa nyɛla ŋun je suliniŋ o niriba, domin bɛ daa zaŋ o leei ӡirilana zuɣu. Ka o yɛli ba ni Naawuni ni niŋ ba azaaba, ka zo n-yi tiŋ maa ni. Ka chaŋ kulinoli tinya ŋarim din palininiriba, ka o taɣi ŋarim maa ka kpe. O nikpe ŋarimmaa, ka pɔhim ӡe kom maa ni, ka di chɛ bilɛa ni kogbaŋ lebi ŋarim maa pili. Ka ban su ŋarimmaa yɛli ni Annabi Yinusa nyɛla dab’ so ŋun zo ka chɛ o Duuma. Dinzuɣu o nyɛla zuubiɛɣu lana, bɛ yi bi zaŋ o labi kommaa ni, ŋarimmaa ni fim kom maa ni. Ka di zuɣu chɛ ka bɛ daa niŋ piibupiibu, ka bɛ daa ti shiri di o, ka zaŋ o labikommaa ni. Ka Naawuni lahichɛ ka zahim vali o kom maa ni, domin o ni zo ka chɛ o niriba, ka je suli niŋ ba maa zuɣu, kao lahiyi tiŋ maa ni ka di pa ni Naawuni yɛdda puuni.

آیه: 142

فَٱلۡتَقَمَهُ ٱلۡحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٞ

142. Ka zahim vali o (Annabi Yinusa), ka o lahi nyɛ ninvuɣuso bɛ ni galinda.

آیه: 143

فَلَوۡلَآ أَنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُسَبِّحِينَ

143. Di yi di daa pala o ni be ninvuɣu shɛba ban niŋdi Naawuni kasi puuni zuɣu.

آیه: 144

لَلَبِثَ فِي بَطۡنِهِۦٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ

144. O naan kpalim di (zahim maa) puli ni hali ni Chiyaama yiɣisibu dali.

آیه: 145

۞ فَنَبَذۡنَٰهُ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ سَقِيمٞ

145. Ka Ti (Tinim Naawuni) yihi o labi polo shɛli ni, ka o nyɛla ŋun gbaai doro.

آیه: 146

وَأَنۢبَتۡنَا عَلَيۡهِ شَجَرَةٗ مِّن يَقۡطِينٖ

146. Ka Ti (Tinim Naawuni) chε ka yaktiini tia bili o (Annabi Yinusa) zuɣusaa.^[8]

[8] Naawuni daa chɛmi ka tia bili o zuɣusaa domindi taɣirio ka chɛ wuntaŋ tulum.

آیه: 147

وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ

147. Ka Ti (Tinim Naawuni) tim o ninvuɣu tuhi kobgu sani na, bee ka bɛ gari lala.

آیه: 148

فَـَٔامَنُواْ فَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ

148. Ka bɛ ti Naawuni yεlimaŋli, dinzuɣu ka Ti (Tinim Naawuni) chε ka bɛ wum nyɛɣisim, hali ni saha shɛli.

آیه: 149

فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ

149. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Bɔhimi ba: “Di ni bɔŋɔ, a Duuma n-nyɛŊun su bipuɣinsi ka bɛ su bidibsi?

آیه: 150

أَمۡ خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ

150. Bee Ti (Tinim’ Naawuni) daa shiri namla Malaaikanim’ maa ka bɛ nyɛ paɣaba, ka bɛ nyɛla ban diri di shɛhira?

آیه: 151

أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ

151. Wumma! Di nyɛla bɛ ni kpiriti ʒiri shεŋa puuni, ka bɛ yεra:

آیه: 152

وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ

152. “Naawuni dɔɣiya.” Achiika! Bɛ shiri nyɛla ʒirinima.

آیه: 153

أَصۡطَفَى ٱلۡبَنَاتِ عَلَى ٱلۡبَنِينَ

153. Di ni bɔŋɔ, O (Naawuni) gahimla bipuɣinsi ka bɛ gari bidibsi?

آیه: 154

مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ

154. Bo n-leei mali ya? Wula ka yi leei zaandi fukumsi ŋɔ maa tatabo?

آیه: 155

أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

155. Di ni bɔŋɔ, yi ku teei Naawuni yɛla?

آیه: 156

أَمۡ لَكُمۡ سُلۡطَٰنٞ مُّبِينٞ

156. Bee yi malila daliri shεli din be polo ni?

آیه: 157

فَأۡتُواْ بِكِتَٰبِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

157. Tɔ! Tahimi ya yi litaafi na, yi yi nyɛla yεlimaŋli nima.

آیه: 158

وَجَعَلُواْ بَيۡنَهُۥ وَبَيۡنَ ٱلۡجِنَّةِ نَسَبٗاۚ وَلَقَدۡ عَلِمَتِ ٱلۡجِنَّةُ إِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ

158. Ka bɛ (chεfurinim’ maa) naan zaŋ dɔɣim n-kpεhi O (Naawuni) mini alizinnim’ sunsuuni. Achiika Alizin’ shintana maa mi ni bɛ yɛn ti zaŋ ba mi na (n-ti kari ba di saliya).

آیه: 159

سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ

159. Naawuni nam niŋ kasi ka chɛ bɛ ni mali O ŋmahindi binyɛr’ shɛŋa maa.

آیه: 160

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

160. Naɣila Naawuni dabgahinda.

آیه: 161

فَإِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ

161. Dinzuɣu achiika! Yi (chɛfurinim’) mini yi ni jεmdi binyɛri shɛŋa maa.

آیه: 162

مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ بِفَٰتِنِينَ

162. Yi pala ban yɛn tooi zo m-bɔrgi ka chɛ O (Naawuni).

آیه: 163

إِلَّا مَنۡ هُوَ صَالِ ٱلۡجَحِيمِ

163. Naɣila ŋun yɛn kpe ʒehiimi buɣum ni.

آیه: 164

وَمَا مِنَّآ إِلَّا لَهُۥ مَقَامٞ مَّعۡلُومٞ

164. “Yaha! So ka ti (Malaaikanim’) puuni, naɣila o malila o zaashemirili.”

آیه: 165

وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ

165. “Yaha! Achiika! Ti (Malaaikanim’) nyɛla ban zaandi safu ni (n­jɛmdi Naawuni).”

آیه: 166

وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ

166. “Yaha! Achiika! Ti nyɛla ban niŋdi Naawuni kasi.”

آیه: 167

وَإِن كَانُواْ لَيَقُولُونَ

167. Yaha! Achiika! Bɛ (Maka chεfurinim’) daa nyɛla ban yεra:

آیه: 168

لَوۡ أَنَّ عِندَنَا ذِكۡرٗا مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ

168. “Ti yi di mali litaafi shεli din teeri ti kamani ban daa daŋ ti tooni maa gba ni daa mali shεm.

آیه: 169

لَكُنَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

169. “Ti gba naan leei Naawuni dabgahinda.”

آیه: 170

فَكَفَرُواْ بِهِۦۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ

170. Amaa! Ka bɛ labsi li (Alkur’aani) ʒiri (saha shɛli di ni kaba na). Dinzuɣu ni baalim, bɛ ni ti baŋ.

آیه: 171

وَلَقَدۡ سَبَقَتۡ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا ٱلۡمُرۡسَلِينَ

171. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) yɛltɔɣali (zaligu) pun daŋsi ti tuumba zuɣu.

آیه: 172

إِنَّهُمۡ لَهُمُ ٱلۡمَنصُورُونَ

172. Kadama achiika! Bɛ nyɛla ban yɛn nya nasara.

آیه: 173

وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ

173. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) tobbihi n-nyɛ ban yɛn nya nasara.

آیه: 174

فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ

174. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Yim bɛ yɛla na hali saha biɛla.

آیه: 175

وَأَبۡصِرۡهُمۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ

175. Yaha! Yulimi ba, ni baalim bɛ ni ti nya.

آیه: 176

أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ

176. Di ni bɔŋɔ, Ti (Tinim’ Naawuni) daazaaba ka bɛ (chεfurinim’) bɔri ni yomyoma?

آیه: 177

فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمۡ فَسَآءَ صَبَاحُ ٱلۡمُنذَرِينَ

177. Dinzuɣu, di (azaaba maa) yi ti shee bɛ (chɛfurinim’) dindoŋ puuni na, tɔ!Bɛ ni saɣisiri shεba maa bekaali ni leei zaɣibɛɣu.

آیه: 178

وَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ

178. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Yim bɛ yɛla ni hali ni saha shɛli.

آیه: 179

وَأَبۡصِرۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ

179. Yaha! Yulimi ba, ni baalim, bɛ ni ti nya.

آیه: 180

سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ

180. A Duuma (Naawuni) nam simsiya, Ŋuna n-nyɛ nyɛŋsim Duuma ka chɛ bɛ (chεfurinim’) ni mali O ŋmahindi shεli maa.

آیه: 181

وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِينَ

181. Yaha! Suhudoo be ni Naawuni tuumba.

آیه: 182

وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

182. Yaha! Paɣibu balibu kam dihitabli n-ti Naawuni So Ŋun nyε binnamda Duuma.