ترجمهٔ معانی سوره شعراء - ترجمه‌ى كردى كتاب مختصر در تفسير قرآن كريم - شماره صفحه 374 - دایرة المعارف قرآن کریم

آیه: 160

كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

گەلی لوط باوەڕیان نەھێنا بە پێغەمبەران و بەدرۆیان دانان، ئەوەیش بەوەی باوەڕیان نەھێنا بە لوطى پێغەمبەریان و بەدرۆیان زانی (سەلامی اللە تەعالای لێ بێت).

آیه: 161

إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ

کاتێک لوطی برایان پێی وتن (مەبەست پێی برای نەسەبە): ئایا لە اللە ناترسن، بەوەی لەترسی ئەو وازبھێنن لە پەرستنی ھەر شتێکی تر جگە لە ئەو.

آیه: 162

إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ

بەدڵنیاییەوە من پێغەمبەرم اللە تەعالا ڕەوانەی کردووم بۆ لای ئێوە، وە ئەمین و دەست پاکم، ئەوەی اللە فەرمانی پێکردوم بیگەیەنم پێتان ھیچی لێ زیاد و کەم ناکەم.

آیه: 163

فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ

کەوابوو لە اللە بترسن، بەوەی فەرمانەکانی جێ بەجێ بکەن و دووریش بکەونەوە لە رێگریەکانی، وە گوێڕایەڵی منیش بکەن لەوەی فەرمانتان پێدەکەم، وە لەوەیش ڕێگریتان لێدەکەم.

آیه: 164

وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

وە لەبەرامبەر گەیاندنی پەیامی پەروەردگارم داوای ھیچ پاداشتێکتان لێناکەم، وە پاداشتی من تەنھا لای اللە یە، پەروەردگاری ھەموو مەخلوقات و بەدیھێنراوەکان، نەک ھیچ کەسێکی تر.

آیه: 165

أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ

ئایا لەناو ئەو ھەموو خەڵکەدا ھەر ئێوەن لە دواوه دەچنە لای نێرەکان؟! (واتا: ھەر بەتەنھا ئێوە خەریکی کاری قێزەونی نێربازین)؟!

آیه: 166

وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ

وە وازدەھێنن لە ھاوسەرەکانتان کە اللە تەعالا بۆی بەدیھێناون تاوەکو چێژیان لێوەربگرن و ئارەزووەکانی خۆتانی تێدا جێ بەجێ بکەن؟! نەخێر بەڵکو ئێوە بەم کارە خراپە نامۆیەتان سنوورەکانی اللە دەبەزێنن.

آیه: 167

قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ

گەلەکەی پێیان وت: ئەی لوط ئەگەر واز نەھێنیت لەم قسانە و ڕێگری و قەدەغەمان بکەیت لەم کارە ئەوا خۆت و ئەوانەیش لەگەڵتدان شار بەدەرتان دەکەین.

آیه: 168

قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ

لوط پێی وتن: بێگومان من زۆر بێزارم لەو کارەی دەیکەن و ڕقم لێی دەبێتەوە (لە نێر بازی)

آیه: 169

رَبِّ نَجِّنِي وَأَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ

لوط لە پەروەردگاری پاڕایەوە وتی: ئەی پەروەردگارم خۆم و کەسوکارەكەم لەو سزا و بەڵایە ڕزگار بکە دووچاری ئەمانە دەبێت بە ھۆی کاری خراپیانەوە.

آیه: 170

فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ

نزا و پاڕانەوەکەیمان گیرا کرد، وە خۆی و کەسوکارەکەیمان ھەموو ڕزگار کرد.

آیه: 171

إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ

جگە لە ژنەکەی نەبێت کە بێباوەڕ بوو، ئەو لەوانە بوو کە بەسزاکەی اللە تەعالا تیاچوو.

آیه: 172

ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ

دوای ئەوەی لوط و کەسوکارەکەی لە گوندی (سەدوم) چوونە دەرەوە، گەلەکەیمان بەخراپترین شێوە لەناو برد.

آیه: 173

وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ

بەردمان لە ئاسمانەوە وەک باران بەسەریاندا باراند، بێگومان ئەوە خراپترین بارانی ئەو کەسانەیە کە لوط لەسزای اللە تەعالا ترساندنی و ئاگاداری کردنەوە، چونکە ئەوان بەردەوام بوون لەسەر ئەو کارە قێزەون و خراپەی لەسەری بوون.

آیه: 174

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ

بێگومان لەوەی باسکرا لەو سزایەی دابەزییە سەر گەلی لوط بە ھۆی کاری نێربازی و داوێن پیسیانەوە پەند و ئامۆژگاری ھەیە بۆ کەسانێک پەند و ئامۆژگاری وەربگرن، بەڵام زۆربەیان باوەڕیان نەھێنا.

آیه: 175

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ

- ئەی پێغەمبەر- بەڕاستی پەروەردگارت زاڵ و بەدەسەڵاتە تۆڵە دەسێنێت لە دوژمنەکانی، وە بە بەزەیی و میھرەبانە بەرامبەر ئەوانەی تەوبە دەکەن و دەگەڕێنەوە بۆ لای.

آیه: 176

كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

خاوەنی ئەو گوندەی باخ و باخات و دار و درەختی چڕوپڕ و لێک ئاڵاویان ھەبوو ھەموویان پێغەمبەرەکانیان بەدرۆ دانا و باوەڕیان پێنەکرد، کاتێک باوەڕیان نەکرد بە شوعەیبی پێغەمبەریان (سەلامی اللە تەعالای لێ بێت).

آیه: 177

إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ

کاتێک شوعەیبى پێغەمبەريان پێی وتن: ئایا لە اللە ناترسن، بەوەی لەترسی ئەو وازبھێنن لە پەرستنی ھەر شتێکی تر جگە لەو؟!

آیه: 178

إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ

بە دڵنیاییەوە من پێغەمبەرم اللە تەعالا ڕەوانەی کردووم بۆ لای ئێوە، وە ئەمین و دەست پاکم، ئەوەی اللە فەرمانی پێکردوم بیگەیەنم پێتان ھیچی لێ زیاد و کەم ناکەم.

آیه: 179

فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ

کەوابوو پارێزکار بن و لە اللە بترسن، بەوەی فەرمانەکانی جێ بەجێ بکەن و دووریش بکەونەوە لە رێگریەکانی، وە گوێڕایەڵی منیش بکەن لەوەی فەرمانتان پێدەکەم، وە لەوەیش ڕێگریتان لێدەکەم.

آیه: 180

وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

وە لە بەرامبەر گەیاندنی پەیامی پەروەردگارم داوای ھیچ پاداشتێکتان لێناکەم، وە پاداشتی من تەنھا لای اللە یە، پەروەردگاری ھەموو مەخلوقات و بەدیھێنراوەکان، نەک ھیچ کەسێکی تر.

آیه: 181

۞ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ

کاتێک شتێک دەفرۆشن بە خەڵکی ڕێک و ڕاست پێوانەیان بۆ بکەن، لەوانە مەبن کاتێک شتێک دەفرۆشن بەخەڵکی کەمیان بۆ دەپێون.

آیه: 182

وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ

ئەگەر ھاتوو شتتان بۆ خەڵکی کێشا بە تەرازووی ڕاست و ڕێک بۆیان بکێشن مافی خۆیان بەتەواوی پێ بدەن.

آیه: 183

وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ

کەم و کوڕی مەکەن لە پێدانی مافی خەڵکیدا، بە گوناھ و تاوان کردن خراپە و گێرەشێوێنی لەسەر زەویدا بڵاو مەکەنەوە.

از فواید آیات این صفحه:

• اللواط شذوذ عن الفطرة ومنكر عظيم.

نێربازی کارێکی نامۆی دووره لە فیترەتی پاکی مرۆڤەکان و گوناھێکی گەورەیە.

• من الابتلاء للداعية أن يكون أهل بيته من أصحاب الكفر أو المعاصي.

یەکێک لە تاقیکردنەوەکانی بانگخواز ئەوەیە کەسوکارەکەی خۆی کەسانی بێباوەڕ و سەرپێچیكاربن.

• العلاقات الأرضية ما لم يصحبها الإيمان، لا تنفع صاحبها إذا نزل العذاب.

پەیوەندییە کۆمەڵایەتیەکانی ژیانی دونیا و سەر زەوی ئەگەر ھاتوو باوەڕ و ئیمانی لەگەڵدا نەبێت، ئەوە سوود بە خاوەنەکەی ناگەیەنێت ئەگەر ھاتوو سزای اللە تەعالا دابەزی.

• وجوب وفاء الكيل وحرمة التَّطْفِيف.

پێویستە لەسەر باوەڕداران کێشانەو پێوانەیان ڕاست و دروست بێت، وە حەرامیشە کە تەرازوو بازی بکەن و مافی خەڵکی بەتەواوی نەدەن.