ترجمهٔ معانی قرآن کریم - الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - لیست ترجمه ها
يس
از اهداف این سوره:
إثبات الرسالة والبعث ودلائلهما.
یٰسٓ ۟ۚ
تفسیرهای عربی:
لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَّاۤ اُنْذِرَ اٰبَآؤُهُمْ فَهُمْ غٰفِلُوْنَ ۟
دا مو تاته نازل کړلو ترڅو هغه قوم وډار کړې او ويې وېروې چې هغوی داسې عرب دي چې کوم رسول نه دی ورته راغلی چې ويې وېروي، نو هغوی له ايمان او د الله له يووالي څخه بې خبره دي، همدا حالت دی د هر امت چې له هغوی وېرول قطع شوي دي، له رسولانو هغه چاته دي چې وېروي يې.
تفسیرهای عربی:
لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلٰۤی اَكْثَرِهِمْ فَهُمْ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
او له شک پرته پر ډېری دغو خلکو د الله له لوري عذاب رېښتيا شو، وروسته تردې چې هغوی ته د الله له لوري د خپل رسول په ژبه يې حق ورسېدلو، نو هغوی ايمان پرې را نه وړ، او پر خپل کفر پاتې شول، چې هغوی پر الله او د هغه پر رسول ايمان نه راوړي او نه پر هغه حق پوهيږي چې ورته راغلی دی.
تفسیرهای عربی:
اِنَّا جَعَلْنَا فِیْۤ اَعْنَاقِهِمْ اَغْلٰلًا فَهِیَ اِلَی الْاَذْقَانِ فَهُمْ مُّقْمَحُوْنَ ۟
هغوی په دې کې د هغه چا غوندې دي چې په غاړو کې يې ځنځيرونه ور اچول شوي وي، او لاسونه يې له غاړو سره تر زنو لاندې يوځای کړل شوي وي، نو د آسمان خوا ته د خپلو سرونو پورته کولو ته اړشوي وي، چې د ټيټولو توان يې نه لري، نو دغه پر الله له ايمان څخه تړل شوي دي چې پر هغه باور نه لري او د هغه لپاره سرونه نه شي ټيټولی.
تفسیرهای عربی:
وَجَعَلْنَا مِنْ بَیْنِ اَیْدِیْهِمْ سَدًّا وَّمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَاَغْشَیْنٰهُمْ فَهُمْ لَا یُبْصِرُوْنَ ۟
او د هغوی د مخې لوري مو د حق په وړاندې خنډ جوړ کړی او له شا يې هم خنډ دی، او سترګې مو يې له حق څخه ورپټې کړې دي، نو داسې ليدل نه شي کولای چې ګټه ترې پورته کړای شي، هغوی لره دا وروسته تر هغه حاصل شول چې د هغوی ضد او پر کفر يې ټينګار څرګند شو.
تفسیرهای عربی:
اِنَّمَا تُنْذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِیَ الرَّحْمٰنَ بِالْغَیْبِ ۚ— فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَّاَجْرٍ كَرِیْمٍ ۟
بېشکه څوک چې په حقه ستا له وېرولو ګټه پورته کوي هغه څوک دي چې دغه قرآن رېښتينی بولي او په هغو کې چې څه دي د هغو پيروي کوي او په پټه له خپل پالونکي ډاريږي، داسې چې بل څوک يې نه ويني، نو څوک چې دغه صفتونه لري هغو ته د هغه څه خبر ورکړه چې خوشحالوي يې چې هغه د الله د لوري د ګناهونو له مینځه وړل دي،او د هغه د ګناهونو بښنه او داسې لوی ثواب دی چې په آخرت کې به يې انتظار کوي چې هغه جنت ته ننوتل دي.
تفسیرهای عربی:
اِنَّا نَحْنُ نُحْیِ الْمَوْتٰی وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوْا وَاٰثَارَهُمْ ؔؕ— وَكُلَّ شَیْءٍ اَحْصَیْنٰهُ فِیْۤ اِمَامٍ مُّبِیْنٍ ۟۠
له شک پرته موږ مړي را ژوندي کوو د قيامت په ورځ د حساب لپاره د هغوی په بېرته را پاڅولو سره، او ليکو د هغوی هغه نېک او بد عملونه چې د دنيا په ژوند کې يې مخکې لېږلي دي او د هغوی له مرګ وروسته هغوی لره هغه پاتې اغېز يې ليکو، هغه که نېک وي لکه صدقه جاریه، او يا بد وي لکه کفر، او موږ هر څه په څرګند کتاب کې شمېرلي دي چې هغه لوح محفوظ دی.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• العمل بالقرآن وخشية الله من أسباب دخول الجنة.
اِذْ اَرْسَلْنَاۤ اِلَیْهِمُ اثْنَیْنِ فَكَذَّبُوْهُمَا فَعَزَّزْنَا بِثَالِثٍ فَقَالُوْۤا اِنَّاۤ اِلَیْكُمْ مُّرْسَلُوْنَ ۟
کله مو چې لومړی دوه رسولان ور ولېږل ترڅو د الله يووالي او د هغه عبادت ته يې را وبولي، خو دغه دواړه رسولان يې درواغجن وګڼل، نو هغوی دواړه مو د درېيم رسول په ورلېږلو سره قوي کړل، چې درې واړو رسولانو د کلي خلکو ته وويل: له شک پرته موږ درې واړه تاسو ته را لېږل شوي يو، تر څو د الله يووالي او د هغه د شريعت پيروۍ ته مو را وبولو.
تفسیرهای عربی:
قَالُوْا مَاۤ اَنْتُمْ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا ۙ— وَمَاۤ اَنْزَلَ الرَّحْمٰنُ مِنْ شَیْءٍ ۙ— اِنْ اَنْتُمْ اِلَّا تَكْذِبُوْنَ ۟
د کلي خلکو رسولانو ته وويل: تاسو يوازې زموږ غوندې بشر ياست، تاسو پر موږ کوم غوروالی نه لرئ، او رحمان (الله) پر تاسو کومه وحي هم نه ده نازله کړې، او نه ياست تاسو مګر دا چې په خپله دغه دعوی کې پر الله درواغ تړئ.
تفسیرهای عربی:
قَالُوْۤا اِنَّا تَطَیَّرْنَا بِكُمْ ۚ— لَىِٕنْ لَّمْ تَنْتَهُوْا لَنَرْجُمَنَّكُمْ وَلَیَمَسَّنَّكُمْ مِّنَّا عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
د کلي خلکو رسولانو ته وويل: له شک پرته موږ پر تاسو بد پالي کوو، او که چېرې تاسو د الله يووالي ته زموږ له بلنې لاس په سر نه شئ، هرومرو به تاسو ته تر مرګه د ډبرو په وېشتلو سزا درکړو، او هرومرو به تاسو زموږ له لوري دردوونکی عذاب ووينئ.
تفسیرهای عربی:
قَالُوْا طَآىِٕرُكُمْ مَّعَكُمْ ؕ— اَىِٕنْ ذُكِّرْتُمْ ؕ— بَلْ اَنْتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُوْنَ ۟
رسولانو پر هغوی د رد په توګه وويل: بدپالي مو پر تاسو لازمه ده ستاسو پر الله د کفر او د هغه د رسول د پيروۍ د پرېښودو له امله، ايا تاسو بدپالي نيسئ که موږ الله در په ياد کړو؟ بلکې تاسو داسې قوم ياست چې د کفر او ګناهونو په ترسره کولو کې له بريده اوړئ.
تفسیرهای عربی:
وَجَآءَ مِنْ اَقْصَا الْمَدِیْنَةِ رَجُلٌ یَّسْعٰی ؗ— قَالَ یٰقَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۙ
او د کلي له لېرې ځايه يو سړی د خپل قوم له لوري د رسولانو د درواغ ګڼلو او په وژلو او آزارولو د هغوی د ګوت څنډنې له وېرې په منډه منډه راغی ويل يې: ای زما قومه! د هغه څه پيروي وکړئ چې دغه رسولان ورسره راغلي دي.
تفسیرهای عربی:
اتَّبِعُوْا مَنْ لَّا یَسْـَٔلُكُمْ اَجْرًا وَّهُمْ مُّهْتَدُوْنَ ۟
ای زما قومه! د هغه چا پيروي کوئ چې له تاسو د هغه څه په رسولو کومه بدله نه غواړي چې راوړی يې دي، او هغوی په هغه څه کې په سمه لار دي چې د الله له لوري د کومې وحي رسونه کوي، نو څوک چې دا ډول وي د دې وړ دی چې پيروي يې وشي.
تفسیرهای عربی:
وَمَا لِیَ لَاۤ اَعْبُدُ الَّذِیْ فَطَرَنِیْ وَاِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟
او دغه نصيحت کوونکي سړي وويل: او څه مانع دی چې د هغه الله له بندګۍ مې منع کوي چې پيداکړی يې يم؟! او څه مانع دی چې تاسو د خپل رب دعبادت څخه منع کوي چې پيداکړي يې ياست، او يوازې هغه ته به د جزا لپاره په بېرته را پاڅېدلو ورګرځئ؟!.
تفسیرهای عربی:
ءَاَتَّخِذُ مِنْ دُوْنِهٖۤ اٰلِهَةً اِنْ یُّرِدْنِ الرَّحْمٰنُ بِضُرٍّ لَّا تُغْنِ عَنِّیْ شَفَاعَتُهُمْ شَیْـًٔا وَّلَا یُنْقِذُوْنِ ۟ۚ
آيا له هغه الله پرته چې پيداکړی يې يم بغير له حقه نور معبودان ونيسم؟! که چېرې مې رحمان د ضرر اراده ولري، د دغو معبودانو سپارښتنه نه څه را څخه لېرې کولای شي او نه د ګټې او نه تاوان واک راته لري، او نه دا توان لري چې له هغه ضرره مې وباسي چې الله يې اراده راته کړې وي که چېرې پر کفر مړ شم.
تفسیرهای عربی:
قِیْلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ ؕ— قَالَ یٰلَیْتَ قَوْمِیْ یَعْلَمُوْنَ ۟ۙ
د هغه له شهادت وروسته هغه ته د درناوي په توګه وويل شول: جنت ته ننوځه، کله چې د ننه شو او په هغه کې یې نعمتونه وليدل د هيله کوونکي په توګه يې وويل: های کاشکي زما هغه قوم چې زه يې درواغجن وګڼلم او ويې وژلم پر هغه څه پوهېدلای چې ماته کومه د ګناهونو بخښنه حاصله شوه، او پالونکي مې په کوم څه درناوی کړی دی، نو هغوی به ايمان راوړی و لکه ما چې ايمان راوړی دی او زما غوندې بدله به يې ترلاسه کړې وای.
تفسیرهای عربی:
بِمَا غَفَرَ لِیْ رَبِّیْ وَجَعَلَنِیْ مِنَ الْمُكْرَمِیْنَ ۟
د هغه له شهادت وروسته هغه ته د درناوي په توګه وويل شول: جنت ته ننوځه، کله چې د ننه شو او په هغه کې یې نعمتونه وليدل د هيله کوونکي په توګه يې وويل: های کاشکي زما هغه قوم چې زه يې درواغجن وګڼلم او ويې وژلم پر هغه څه پوهېدلای چې ماته کومه د ګناهونو بښنه حاصله شوه، او پالونکي مې په کوم څه درناوی کړی دی، نو هغوی به ايمان راوړی وو لکه ما چې ايمان راوړی دی، او زما غوندې بدله به يې ترلاسه کړې وای.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
وَمَاۤ اَنْزَلْنَا عَلٰی قَوْمِهٖ مِنْ بَعْدِهٖ مِنْ جُنْدٍ مِّنَ السَّمَآءِ وَمَا كُنَّا مُنْزِلِیْنَ ۟
او موږ د هغه د قوم د تباه کولو لپاره کوم چې هغه يې درواغجن بللی او وژلی يې دی، د پرېښتو لښکر نه لېږو، چې له اسمانه يې ولېږو، او نه موږ پر امتونو د پرېښتو لېږونکي يو، کله يې چې تباه کوو، نو کار يې موږ ته تردې هم ډېر اسانه دی، نو د هغوی تباهي له اسمانه په يوه چېغه کوو، نه د عذاب د پرېښتو په لېږلو سره.
تفسیرهای عربی:
یٰحَسْرَةً عَلَی الْعِبَادِ ۣۚ— مَا یَاْتِیْهِمْ مِّنْ رَّسُوْلٍ اِلَّا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟
ای د دروغجنوونکو بندګانو پښیمانتیا او افسوس د قیامت په ورځ کله چې دوی عذاب وویني؛ ځکه دوی به وو په دنیا کې چې هېڅ پېغمبر به ورته نه راتللو مګر دوی به پرې ملنډې وهلې او مسخرې به یې ورپسې کولې، نو د دوی پایله به د قیامت په ورځ د پښیمانتیا وي لدې کبله چې د الله په هکله یې کمی کړی ؤ.
تفسیرهای عربی:
اَلَمْ یَرَوْا كَمْ اَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِّنَ الْقُرُوْنِ اَنَّهُمْ اِلَیْهِمْ لَا یَرْجِعُوْنَ ۟
آیا دا دروغجنونکي او پر پېغمبرانو پورې ملنډې وهونکي په مخکینیو امتونو کې عبرت نه وینې؟ بېشکه هغوی مړه شو، او دې دنیا ته به بیا هېڅکله را ونه ګرځې، بلکې هغه څه سره مخ شو کومې کړنې یې چې وړاندې کړې وې، او زر دی چې الله پرې بدله ورکړي.
تفسیرهای عربی:
وَاٰیَةٌ لَّهُمُ الْاَرْضُ الْمَیْتَةُ ۖۚ— اَحْیَیْنٰهَا وَاَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ یَاْكُلُوْنَ ۟
داښه دلیل دی دقیامت نه منونکوته په حقانیت دقیامت چې په دې وچه کلکه ځمکه مو له آسمانه باران را و وراوه، نو ډول ډول شینکي مو پرې را شنه کړل او قسما قسم دانې مو پرې را وویستلې ددې دپاره چې خلک یې وخوري، نو هغه چا چې دا ځمکه یې د باران په را ورولو او شینکیو په شنه کولو ژوندۍ کړې ځواکمن دی په ژوندي کولو د مړو او په دوباره پاڅون د هغوی.
تفسیرهای عربی:
لِیَاْكُلُوْا مِنْ ثَمَرِهٖ ۙ— وَمَا عَمِلَتْهُ اَیْدِیْهِمْ ؕ— اَفَلَا یَشْكُرُوْنَ ۟
دې لپاره چې خلک د دې باغونو له میوو څخه وخوري کوم چې پرې الله خپله لورینه کړې او د دوی پکې هېڅ کوښښ نه وه، نو آیا د الله په نعمتونو شکر نه وباسي په بندګۍ کولو یوازې د هغه او د هغه پر پېغمبرانو باور لرلو سره؟!.
تفسیرهای عربی:
سُبْحٰنَ الَّذِیْ خَلَقَ الْاَزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنْۢبِتُ الْاَرْضُ وَمِنْ اَنْفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
پاکي ده او لوړ دی هغه ذات دی چې د نباتاتو او ونو انواع یې پېدا کړې دي، او د خلکو له ځانونو څخه چې نارینه او ښځینه یې پېدا کړي، او هغه چې خلک یې لا نه پېژني د الله له مخلوقاتو څخه په وچه او سمندر کې او له دې دواړو پرته.
تفسیرهای عربی:
وَاٰیَةٌ لَّهُمُ الَّیْلُ ۖۚ— نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهَارَ فَاِذَا هُمْ مُّظْلِمُوْنَ ۟ۙ
او د الله پر توحید خلکو لپاره لارښونه داده چې مونږ روښنایي د ورځې په وړلو سره او د شپې په راتللو سره وړو کله چې ورځ ترېنه وباسو، او د ورځې له تللو وروسته تیاره راوړو، پس یو دم خلک په تیاره کې ننوتونکي شي.
تفسیرهای عربی:
وَالشَّمْسُ تَجْرِیْ لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا ؕ— ذٰلِكَ تَقْدِیْرُ الْعَزِیْزِ الْعَلِیْمِ ۟ؕ
او دوی لپاره د الله په یووالي دا لمر نښه ده چې ټاکلي ځای ته چې الله یې په اندازه پوهېږي چلېږي او ترې نه تېرېږي، دا اندازه کول د هغه غالب ذات اندازه ده چې هېڅوک پرې نشي برلاسه کېدلی، پوه ذات چې هېڅ ترې نشي پټېدلای د مخلوقانو له کار څخه.
تفسیرهای عربی:
وَالْقَمَرَ قَدَّرْنٰهُ مَنَازِلَ حَتّٰی عَادَ كَالْعُرْجُوْنِ الْقَدِیْمِ ۟
او د الله تعالی پر توحید دوی لپاره نښه دا سپوږمۍ ده چې هره شپه مو په پړاوونو سره اندازه کړې ده؛ کوچنۍ پېل کېږي بیا غټېږي بیا کوچنۍ کېږي تر دې چې په نريوالي، کوږوالي، زیړوالي او زوړوالي کې د کجورې د وږې دهغه کږې اوزړې نیلې په څېر وګرځي.
تفسیرهای عربی:
لَا الشَّمْسُ یَنْۢبَغِیْ لَهَاۤ اَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا الَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ ؕ— وَكُلٌّ فِیْ فَلَكٍ یَّسْبَحُوْنَ ۟
د لمر او سپوږمۍ او شپې او ورځې نښانې د الله تعالی په اندازه کولو سره ټاکل شوې دي، نو له هغه څه څخه مخکې نه ځي کوم چې ورته ټاکل شوی وي، نو نه لمر لره شونې ده چې په سپوږمۍ پسې ورسي چې لاره یې بدله کړي او یا یې روښنایي یوسي، او نه شپې لره شونې ده چې له ورځ مخکې شي او له وخت پوره کېدلو مخکې داخله شي، او دا ټول تابع شوي مخلوقات او نورو، ستارو او سیارو لپاره خپل ځانګړي لارې دي د الله په اندازه کولو او ساتنې سره.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• ما أهون الخلق على الله إذا عصوه، وما أكرمهم عليه إن أطاعوه.
• من الأدلة على البعث إحياء الأرض الهامدة بالنبات الأخضر، وإخراج الحَبِّ منه.
وَاٰیَةٌ لَّهُمْ اَنَّا حَمَلْنَا ذُرِّیَّتَهُمْ فِی الْفُلْكِ الْمَشْحُوْنِ ۟ۙ
او همدا راز دوی ته د الله په یووالي بله نښه او د هغه لورینه په خپلو بندګانو داده چې مونږ سپاره کړل هغه خلک چې د طوفان څخه ژغورل شوي وو د آدم له نسل څخه د نوح په زمانه کې، د مخلوقاتو څخه ډکه بېړۍ کې، بېشکه الله تعالی پکې له هر جنس څخه جوړه سپاره کړل.
تفسیرهای عربی:
وَاِذَا قِیْلَ لَهُمُ اتَّقُوْا مَا بَیْنَ اَیْدِیْكُمْ وَمَا خَلْفَكُمْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُوْنَ ۟
او کله چې دې مشرکانو او له ایمان مخ اړونکو ته وویل شي: ځان وساتئ د آخرت له هغو کارونو او سختیو څخه چې ستاسو مخ کې دي، اوځان وساتئ له شاته شوې دنیا څخه په دې هیله چې الله درباندې د خپلې لورینې احسان وکړي؛ دوی یې نه مني، بلکې مخ اړوي په بې پروایۍ سره.
تفسیرهای عربی:
وَاِذَا قِیْلَ لَهُمْ اَنْفِقُوْا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّٰهُ ۙ— قَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اَنُطْعِمُ مَنْ لَّوْ یَشَآءُ اللّٰهُ اَطْعَمَهٗۤ ۖۗ— اِنْ اَنْتُمْ اِلَّا فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
او کله چې دې سرکښو ته وویل شي: د بېوزلو سره او غریبانو سره مرسته وکړئ له هغو شتمنیو څخه چې الله تاسو ته درکړي، په بد ګڼونکي توګه مومنانو ته ځواب وایي: آیا مونږ پر هغه چا وخورو چې که چېرې الله د هغوی خوراک وغواړي خپله به یې پرې وخوري؟! نو مونږ د هغه د غوښتنې مخالفت نه کوو، نه یاست تاسو -ای مومنانو- مګر په ښکاره تېروتنه کې له حق څخه لرې.
تفسیرهای عربی:
مَا یَنْظُرُوْنَ اِلَّا صَیْحَةً وَّاحِدَةً تَاْخُذُهُمْ وَهُمْ یَخِصِّمُوْنَ ۟
دا د پاڅون دروغجنوونکي او لرې ګڼونکي د بل څه انتظار نه باسي پرته له لومړي پوکي کله چې په شپېلۍ کې پوک شي، نو نا څاپه به پرې سخته چیغه وشي چې دوی به خپلو دنیوي کارونو لکه پېرل او پلورل او خړوبولو او څرولو او د دنیا نورو کارونو کې اخته وي.
تفسیرهای عربی:
قَالُوْا یٰوَیْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَّرْقَدِنَا ۣٚۘ— هٰذَا مَا وَعَدَ الرَّحْمٰنُ وَصَدَقَ الْمُرْسَلُوْنَ ۟
دغه په پاڅون کفر کوونکي دروغجنونکي به په داسې حال کې وایي چې پښیمانه به وي: ای زمونږ زیانه، څوک دی هغه چې مونږ یې له قبرونو څخه پاڅولو؟! نو ځواب به ورته وویل شي: دا هغه ژمنه ده چې الله کړې بېشکه واقع کېدونکې ده، او پېغمبرانو رښتیا ویلي وو په هغه څه کې چې د خپل رب لخوا یې رسولې وو.
تفسیرهای عربی:
فَالْیَوْمَ لَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْـًٔا وَّلَا تُجْزَوْنَ اِلَّا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
په دغه ورځ به د انصاف پرېکړه وي، نو -ای بندګانو-په تاسو به د هېڅ شي زیاتی نه کېږي د ګناهونو په زیاتېدلو یا د نیکیو په کمېدلو، بېشکه تاسو ته به د هغو کړنو بشپړه بدله درکول کېږي چې د دنیا په ژوند کې مو ترسره کړي.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• من أساليب تربية الله لعباده أنه جعل بين أيديهم الآيات التي يستدلون بها على ما ينفعهم في دينهم ودنياهم.
بندګانو لره د الله تعالی د پالنې له طریقو څخه دا ده چې الله تعالی د دوی مخې ته داسې نښې ګرځولي چې د هغه څه لپاره پرې دلیل نیولی شي کوم چې په دین او دنیا کې ورته ګټه رسوي.
• الله تعالى مكَّن العباد، وأعطاهم من القوة ما يقدرون به على فعل الأمر واجتناب النهي، فإذا تركوا ما أمروا به، كان ذلك اختيارًا منهم.
الله تعالی بندګانو ته وس ورکړی، او له ځواک څخه یې دومره ورکړی چې دوی پرې امر پر ځای او له نهي ځان وژغوري، نو کله چې هغه څه پرېږدي چې امر ورته شوی، نو دا بیا د دوی خپله خوښه ده.
هُمْ وَاَزْوَاجُهُمْ فِیْ ظِلٰلٍ عَلَی الْاَرَآىِٕكِ مُتَّكِـُٔوْنَ ۟ۚ
تفسیرهای عربی:
اَلَمْ اَعْهَدْ اِلَیْكُمْ یٰبَنِیْۤ اٰدَمَ اَنْ لَّا تَعْبُدُوا الشَّیْطٰنَ ۚ— اِنَّهٗ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِیْنٌ ۟ۙ
آیا تاسو ته مې د خپلو پېغمبرانو په خولو سپارښتنه او امر نه ؤ کړی او نه مې ؤ ویلي چې: ای د آدم زامنو، په کفر او ګناهونو ترسره کولو کې د شیطان مه منئ، بېشکه شیطان په ښکاره دښمنۍ سره دښمن دی، نو یو هوښیار کس ته څرنګه ممکن دي چې د هغه دښمن ومني کوم چې ښکاره دښمني کوي؟!.
تفسیرهای عربی:
وَّاَنِ اعْبُدُوْنِیْ ؔؕ— هٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیْمٌ ۟
او تاسو ته مو ای بني آدمه امر کړی چې يوازې زما عبادت وکړئ او له ما سره هيڅ شی شريک نه کړئ، نو يوازې زما عبادت او زما پيروي داسې نېغه لار ده چې زما رضا او د جنت ننه وېستلو ته مو رسوي، خو تاسو پر هغه څه عمل نه کوئ چې زه يې سپارښتنه درته کوم او امر درته کوم.
تفسیرهای عربی:
وَلَقَدْ اَضَلَّ مِنْكُمْ جِبِلًّا كَثِیْرًا ؕ— اَفَلَمْ تَكُوْنُوْا تَعْقِلُوْنَ ۟
او خامخا شیطان له تاسو څخه ډېر خلک بې لارې کړي، نو آیا ستاسو عقلونه نه وو چې تاسو ته د خپل رب د منلو او یوازې د هغه د عبادت کولو امر کړی وی، او د هغه شیطان له منلو مو ووېروي چې په ښکاره دښمنۍ مو دښمن دی؟!.
تفسیرهای عربی:
اِصْلَوْهَا الْیَوْمَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُوْنَ ۟
تفسیرهای عربی:
اَلْیَوْمَ نَخْتِمُ عَلٰۤی اَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَاۤ اَیْدِیْهِمْ وَتَشْهَدُ اَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوْا یَكْسِبُوْنَ ۟
نن به د دوی په خولو مهر وهو نو د ګونګیانو په څېر به ویني خو خبرې به نشي کولای چې د خپل کفر او ګناهونو څخه انکار وکړي چې کول یې، او لاسونه به یې مونږ ته د هغه څه په اړه خبرې کوي چې په دنیا کې یې پرې کول، او پښې به یې شاهدي ورکوي په هغه څه چې دوی به پرې کوم ګناهونه کول او ورتلل به.
تفسیرهای عربی:
وَلَوْ نَشَآءُ لَطَمَسْنَا عَلٰۤی اَعْیُنِهِمْ فَاسْتَبَقُوا الصِّرَاطَ فَاَنّٰی یُبْصِرُوْنَ ۟
او که مونږ د دوی د سترګو له منځه وړل وغواړو نو یو به یې سو پس نه به ویني، نو له یو بل به لارې ته وړاندې کېږي چې جنت ته ترې تېر شي، نو لرې ده چې تېر شي په داسې حال کې چې سترګې یې له منځه تللې وي.
تفسیرهای عربی:
وَلَوْ نَشَآءُ لَمَسَخْنٰهُمْ عَلٰی مَكَانَتِهِمْ فَمَا اسْتَطَاعُوْا مُضِیًّا وَّلَا یَرْجِعُوْنَ ۟۠
او که مونږ د دوی د پېدایښت بدلون او په خپلو پښو کښینول وغواړو نو پېدایښت به یې بدل کړو او په خپلو پښو به یې کښینوو، نو له خپلو ځایو به نشي خوځېدلای، او نه به مخ ته تللی شي، او نه به شاته ګرځېدلی شي.
تفسیرهای عربی:
وَمَا عَلَّمْنٰهُ الشِّعْرَ وَمَا یَنْۢبَغِیْ لَهٗ ؕ— اِنْ هُوَ اِلَّا ذِكْرٌ وَّقُرْاٰنٌ مُّبِیْنٌ ۟ۙ
او مونږ نه محمد صلی الله علیه وسلم ته شعر ښوولی ؤ او نه ورسره ښایي؛ ځکه چې د ده په طبیعت کې نشته او د ده مزاج یې نه غواړي، څو ستاسو دا دعوه درسته شي چې شاعر دی، هغه څه چې مونږ ورښوولي نه دي پرته له ذکر او څرګند قرآن څخه د هغه چا لپاره چې سوچ پرې کوي.
تفسیرهای عربی:
لِّیُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَیًّا وَّیَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ ۟
د دې لپاره چې که د چا زړه ژوندی او روښان عقل ولري، نو هماغه ترې ګټه اخلي او د عذاب خبره په کافرانو ثابتېږي، ځکه چې حجت پرې قائم شوی په نازلېدو د هغه او د هغه د بلنې رسېدلو دوی ته، نو هېڅ عذر به دوی ته پاتې نشي چې وړاندې یې کړي.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• في يوم القيامة يتجلى لأهل الإيمان من رحمة ربهم ما لا يخطر على بالهم.
د قیامت په ورځ به د ایمان خاوندانو ته د خپل رب له رحمت څخه هغه څه څرګند شي چې د دوی په ذهن کې به نه راتلل.
• أهل الجنة مسرورون بكل ما تهواه النفوس وتلذه العيون ويتمناه المتمنون.
جنتیان په ټولو هغو شیانو چې زړونه یې غواړي او سترګې ترې خوند اخلي او هیله کوونکي یې هیله لري خوشاله وي.
• ذو القلب هو الذي يزكو بالقرآن، ويزداد من العلم منه والعمل.
وَلَهُمْ فِیْهَا مَنَافِعُ وَمَشَارِبُ ؕ— اَفَلَا یَشْكُرُوْنَ ۟
او دوی لره پکې په شا د سپرلۍ او غوښو خوړلو پرته نورې ګټې هم شته، لکه د دوی وړۍ، د دوی اون او د دوی وژغنو او د دوی قیمتونو؛ نو له دې څخه فرشونه او لباس جوړوي، او په دې کې د دوی د څښاک شیان دي چې له شېدو څخه یې څښي، نو آیا د هغه الله شکر نه وباسي چې د دې او نورو نعمتونو احسان یې پرې کړی؟!.
تفسیرهای عربی:
فَلَا یَحْزُنْكَ قَوْلُهُمْ ۘ— اِنَّا نَعْلَمُ مَا یُسِرُّوْنَ وَمَا یُعْلِنُوْنَ ۟
ای پېغمبره! تا دې د دوی وینا نه غمجن کوي دا چې: بېشکه ته استازی نه یې، یا ته شاعر یې، او داسې نور تورونه د دوی. بېشکه مونږ پوهېږو په هغه څه چې دوی یې پټوي او هغه څه چې ښکاره کوي یې، هېڅ هم له مونږ پټ نه دي، او ژر دی چې بدله به پرې ورکړو.
تفسیرهای عربی:
اَوَلَمْ یَرَ الْاِنْسَانُ اَنَّا خَلَقْنٰهُ مِنْ نُّطْفَةٍ فَاِذَا هُوَ خَصِیْمٌ مُّبِیْنٌ ۟
آیا هغه انسان چې له مرګ وروسته له پاڅون (بعث) څخه انکار کوي پدې یې سوچ نه دی کړی چې مونږ دی له مني پېدا کړی، بیا په ګڼو پړاوونو تېر شوی تر دې چې وزېږید او لوی شو، بیا ډېر جګړه مار وګرځېد؛ آیا ده هغه څه نه و لېدلي چې د بعث (پاڅون) د واقع کېدو په اړه پرې استدلال وکړي؟!.
تفسیرهای عربی:
قُلْ یُحْیِیْهَا الَّذِیْۤ اَنْشَاَهَاۤ اَوَّلَ مَرَّةٍ ؕ— وَهُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِیْمُ ۟ۙ
ورته په ځواب کې وایه -ای محمده-: دا خاورې شوي هډوکي به هغه څوک را ژوندي کوي چا چې لومړي ځل پېدا کړي وو، نو چا چې په لومړي ځل پېدا کړي هغه یې د ژوند بېرته ورګرځولو څخه نه ناتوانه کېږي، او هغه سپېڅلی په هر ډول پېدایښت ښه پوهه دی، هېڅ شی ترینه نشي پټېدلای.
تفسیرهای عربی:
١لَّذِیْ جَعَلَ لَكُمْ مِّنَ الشَّجَرِ الْاَخْضَرِ نَارًا فَاِذَاۤ اَنْتُمْ مِّنْهُ تُوْقِدُوْنَ ۟
هغه ذات چې تاسو -ای خلکو- ته یې له شنې تازه ونې څخه اور ګرځولی چې تاسو یې ترې راوباسئ او یو دم ترې اور بلوئ، نو هغه څوک چې دوه مخالف شیان -دشنې ونې د اوبو لوندوالی، او په هغې کې بل شوی اور- یو ځای کړي د مړو په ژوندي کولو واکمن دی.
تفسیرهای عربی:
اَوَلَیْسَ الَّذِیْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِقٰدِرٍ عَلٰۤی اَنْ یَّخْلُقَ مِثْلَهُمْ ؔؕ— بَلٰی ۗ— وَهُوَ الْخَلّٰقُ الْعَلِیْمُ ۟
آیا هغه ذات چې آسمانونه او ځمکه یې سره له لویوالي پېدا کړي قادر نه دی په ژوندي کولو د مړو وروسته له مرګ نه؟ ولې نه، بېشکه خامخا پرې قادر دی او هغه ښه پېدا کونکی دی چې ټول مخلوقات یې پېدا کړي، ډیر پرې پوه دی، هېڅ شی هم ترې نه پټېږي.
تفسیرهای عربی:
فَسُبْحٰنَ الَّذِیْ بِیَدِهٖ مَلَكُوْتُ كُلِّ شَیْءٍ وَّاِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟۠
نو الله پاک او سپېڅلی دی له هغه ناتوانۍ څخه چې مشرکان یې ورته منسوبوي، نو هغه لره خو د ټولو شیانو پاچایي ده لاسوهنه پکې کوي څرنګه چې وغواړي، او د ده په لاس کې د هر شي کلیګانې دي، او یوازې همده ته په آخرت کې ورګرځول کېږئ، نو تاسو ته به ستاسو د کړنو بدله درکوي.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• من فضل الله ونعمته على الناس تذليل الأنعام لهم، وتسخيرها لمنافعهم المختلفة.
په خلکو باندې د الله له فضل او نعمت څخه دا دي چې څاروي یې ورته اېل کړي، او د دوی مختلفو ګټو لپاره یې تابع کړي.
• وفرة الأدلة العقلية على يوم القيامة وإعراض المشركين عنها.
• من صفات الله تعالى أن علمه تعالى محيط بجميع مخلوقاته في جميع أحوالها، في جميع الأوقات، ويعلم ما تنقص الأرض من أجساد الأموات وما يبقى، ويعلم الغيب والشهادة.
د الله تعالی له صفتونو څخه دا دي چې د هغه علم ټولو مخلوقاتو ته په ټولو حالاتو او وختونو کې راګېرونکی دی، او پوهېږي چې ځمکه د مړو څومره جسدونه کموي او څومره پاتې کېږي، او په پټو او ښکاره و پوهېږي.
ترجمهٔ معانی قرآن کریم - الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - لیست ترجمه ها
الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.