ترجمهٔ معانی آیه 65 سوره سوره حج - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي - دایرة المعارف قرآن کریم

آیه: 65

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَّا فِی الْاَرْضِ وَالْفُلْكَ تَجْرِیْ فِی الْبَحْرِ بِاَمْرِهٖ ؕ— وَیُمْسِكُ السَّمَآءَ اَنْ تَقَعَ عَلَی الْاَرْضِ اِلَّا بِاِذْنِهٖ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوْفٌ رَّحِیْمٌ ۟

آیا با چشم سر و دل، نعمت فراگیر و فراوان پروردگارت را مشاهده نکرده‌ای که ﴿أَنَّ ٱللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ﴾ همانا خداوند، حیوانات و گیاهان و جماداتی را که در زمین هستند، فرمانبردارتان نموده است. پس همۀ آنچه در زمین است، فرمانبردار انسان می‌باشد؛ حیوانات مسخر و مطیع انسان‌اند، تا بر آنها سوار شوند و بارهایشان را بر آنها حمل نمایند، و کارهایشان را با کمک آن‌ها انجام دهند، و از گوشت آنها بخورند و انواع استفاده‌ها را از آنها ببرند. و درختان و میوه‌هایش مسخرِ انسان‌اند، از آن تغذیه می‌نمایند، و خداوند به انسان توانایی کاشتن و استفاده کردن از آن را داده است. و معدن‌هایی را مسخر انسان نموده تا آن را استخراج ‌کند و از آن استفاده ‌نماید. ﴿وَٱلۡفُلۡكَ﴾ و کشتی‌ها را برایتان رام و مسخر کرده است، ﴿تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ﴾ به فرمان او در دریا شناورند، و کالاهای تجاری شما را حمل می‌کنند، و شما را از جایی به جایی دیگری می‌رسانند، و از دریا زیورآلاتی بیرون می‌آورید که می‌پوشید، ﴿وَ﴾ و از جملۀ رحمت و مهربانی‌اش نسبت به شما، این است که او ﴿يُمۡسِكُ ٱلسَّمَآءَ أَن تَقَعَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ﴾ آسمان را نگاه می‌دارد، و نمی‌گذارد بر زمین فرو افتد. پس اگر رحمت و قدرت الهی نبود، آسمان بر زمین می‌افتاد؛ و همۀ آنچه را که بر روی زمین است، هلاک و نابود می‌کرد ﴿إِنَّ ٱللَّهَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ أَن تَزُولَاۚ وَلَئِن زَالَتَآ إِنۡ أَمۡسَكَهُمَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا﴾ همانا خداوند آسمان‌ها و زمین را نگاه می‌دارد تا از جای کنده نشوند؛ و چنانچه کنده شوند، کسی جز او نمی‌تواند آنها را نگاه دارد. بی‌گمان او بردبار و آمرزنده است. ﴿إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ﴾ بدون شک، خداوند نسبت به بندگان، بخشایندۀ مهربان است؛ و از پدر و مادرشان و از خودشان نسبت به آنان، مهربان‌تر است. بنابراین برای آنان خیر و خوبی را می‌خواهد، اما انسان‌ها برای خودشان بدی و زیان را می‌طلبند. و از جملۀ رحمت الهی، این است که همۀ این چیزها را برای آنان مسخر و فرمانبردار نموده است.