ترجمهٔ معانی قرآن کریم - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - لیست ترجمه ها
سۈرە ئىسرا
از اهداف این سوره:
تثبيت الله لرسوله صلى الله عليه وسلم وتأييده بالآيات البينات، وبشارته بالنصر والثبات.
سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ لَيۡلٗا مِّنَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ إِلَى ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡأَقۡصَا ٱلَّذِي بَٰرَكۡنَا حَوۡلَهُۥ لِنُرِيَهُۥ مِنۡ ءَايَٰتِنَآۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
ئاللاھ تائالا ئۆزىدىن باشقا ھېچكىمنىڭ كۈچى يەتمەيدىغان بارلىق ئىشلارغا قادىر بولغانلىقى ئۈچۈن بارچە ئەيىب - نۇقسانلاردىن پاكتۇر ھەم ئۇلۇغدۇر. ئۇ بەندىسى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى روھى ۋە بەدىنى بىلەن ئويغاق ھالەتتە كېچىنىڭ مەلۇم قىسمىدا مەسجىدى ھەرامدىن بەيتۇلمۇقەددەستىكى ئەقسا مەسجىدىگە ئېلىپ كەلدى. بىز بەيتۇلمۇقەددەسنىڭ ئەتراپىنى مېۋە - چېۋىلەر، زىرائەتلەر ۋە پەيغەمبەرلەرنىڭ تۇرالغۇلىرى بىلەن بەرىكەتلىك قىلدۇق. بىزنىڭ بۇنداق قىلىشىمىز ئۇنىڭ ئاللاھنىڭ قۇدرىتىنى كۆرسىتىپ بېرىدىغان مۆجىزىلىرىمىزنىڭ بىر قىسمىنى كۆرۈشى ئۈچۈندۇر. شەكسىزكى ئاللاھ تائالا ئاڭلىغۇچىدۇركى، ئۇنىڭغا ھېچبىر ئاۋاز مەخپىي قالمايدۇ، كۆرۈپ تۇرغۇچىدۇركى، ئۇنىڭغا ھېچ نەرسە مەخپىي قالمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَجَعَلۡنَٰهُ هُدٗى لِّبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَلَّا تَتَّخِذُواْ مِن دُونِي وَكِيلٗا
بىز مۇساغا تەۋراتنى ئاتا قىلىپ، ئۇنى ئىسرائىل ئەۋلادىغا يېتەكچى ۋە توغرا يولنى كۆرسەتكۈچى قىلدۇق. شۇنداقلا ئىسرائىل ئەۋلادىغا: مەندىن باشقىنى ئىشلىرىڭلارنى تاپشۇرىدىغان ھامىي قىلىۋالماڭلار، بەلكى پەقەت ماڭىلا تەۋەككۈل قىلىڭلار، دېدۇق.
تفسیرهای عربی:
ذُرِّيَّةَ مَنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٍۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَبۡدٗا شَكُورٗا
سىلەر بولساڭلار، بىز نۇھ ئەلەيھىسسالام بىلەن بىرگە توپان بالاسىدا غەرق بوپكېتىشتىن قۇتۇلدۇرۇپ نېئمەت ئاتا قىلغانلارنىڭ ئەۋلادلىرى سىلەر. ئۇنداق بولغانىكەن، مۇشۇ نېئمەتنى ئېسىڭلارغا ئېلىپ، يېگانە ئاللاھقىلا قۇلچىلىق ۋە تائەت - ئىبادەت قىلىش ئارقىلىق ئۇنىڭغا شۈكرى قىلىڭلار، بۇنىڭدا نۇھقا ئەگىشىڭلار. چۈنكى ئۇ ئاللاھقا كۆپ شۈكرى قىلغۇچى بەندە ئىدى.
تفسیرهای عربی:
وَقَضَيۡنَآ إِلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ لَتُفۡسِدُنَّ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَّتَيۡنِ وَلَتَعۡلُنَّ عُلُوّٗا كَبِيرٗا
بىز تەۋرات ئارقىلىق ئىسرائىل ئەۋلادىغا ئالدىن خەۋەر بېرىپ، ئۇلارنىڭ چوقۇم يەر يۈزىدە ئىككى قېتىم گۇناھ - مەئسىيەتلەرنى سادىر قىلىپ، كۆرەڭلەيدىغانلىقىنى، كىشىلەرگە زۇرلۇق - زومبۇرلۇق قىلىش بىلەن چوڭچىلىق قىلىشتا ھەددىدىن ئاشىدىغانلىقىنى بىلدۈردۇق.
تفسیرهای عربی:
فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ أُولَىٰهُمَا بَعَثۡنَا عَلَيۡكُمۡ عِبَادٗا لَّنَآ أُوْلِي بَأۡسٖ شَدِيدٖ فَجَاسُواْ خِلَٰلَ ٱلدِّيَارِۚ وَكَانَ وَعۡدٗا مَّفۡعُولٗا
ئۇلاردىن تۇنجى قېتىم بۇزۇقچىلىق سادىر بولغاندا ئۇلارغا بىزنىڭ ئىنتايىن كۈچلۈك ھەم شىددەتلىك ھۇجۇم قىلىدىغان بەندىلىرىمىزنى ئەۋەتتۇق، ئۇلار ئىسرائىل ئەۋلادىنى ئۆلتۈرۈپ، يۇرتلىرىدىن قوغلاپ چىقىرىۋەتتى. ئۇلار يەنە يۇرتمۇ - يۇرت كېزىپ يۈرۈپ، ئالدىغا ئۇچرىغانلىكى نەرسىنى ۋەيران قىلاتتى. ئاللاھنىڭ بۇ ھەقتىكى ۋەدىسى شەكسىز ئىشقا ئاشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
ثُمَّ رَدَدۡنَا لَكُمُ ٱلۡكَرَّةَ عَلَيۡهِمۡ وَأَمۡدَدۡنَٰكُم بِأَمۡوَٰلٖ وَبَنِينَ وَجَعَلۡنَٰكُمۡ أَكۡثَرَ نَفِيرًا
ئەي ئىسرائىل ئەۋلادى! سىلەر ئاللاھقا تەۋبە قىلغىنىڭلاردا سىلەرنى بېسىۋالغانلارغا قارشى قايتا غەلبە ئاتا قىلىپ، ھۆكۈمرانلىقىڭلارنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ بەردۇق، ئۇلار ماللىرىڭلارنى بۇلاپ - تالاپ، ئەۋلادلىرىڭلارنى ئەسىر ئېلىپ قۇل قىلغاندىن كېيىن سىلەرگە يەنە مال ۋە ئەۋلادلارنى ئاتا قىلدۇق، سىلەرنى دۈشمەنلىرىڭلاردىن كۆپ قىلىۋەتتۇق.
تفسیرهای عربی:
إِنۡ أَحۡسَنتُمۡ أَحۡسَنتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡۖ وَإِنۡ أَسَأۡتُمۡ فَلَهَاۚ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ لِيَسُـُٔواْ وُجُوهَكُمۡ وَلِيَدۡخُلُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَلِيُتَبِّرُواْ مَا عَلَوۡاْ تَتۡبِيرًا
ئى ئىسرائىل ئەۋلادى! ئەگەر ئەمەللىرىڭلارنى ياخشىلاپ، تەلەپكە لايىق ئىش قىلساڭلار، چوقۇم بۇنىڭ مۇكاپاتىغا ئۆزۈڭلار ئېرىشىسىلەر. چۈنكى ئاللاھ سىلەرنىڭ ئەمەللىرىڭلاردىن بىھاجەتتۇر. ناۋادا يامان ئىش قىلساڭلار، بۇنىڭ ۋابالىنىمۇ ئۆزۈڭلار تارتىسىلەر. چۈنكى سىلەرنىڭ ياخشى ئىشىڭلارنىڭ ئاللاھقا پايدىسى بولمايدۇ، يامانلىقىڭلارنىڭ زىيىنىمۇ بولمايدۇ. ئىككىنچى قېتىملىق بۇزۇقچىلىق يۈز بەرگەندە بىز سىلەرگە دۈشمەنلىرىڭلارنى يەنە ئەۋەتتۇق. ئۇلار سىلەرنى خورلايتتى، سىلەرگە تۈرلۈك ئازابلارنى تېتىتقانلىقى ئۈچۈن يۈزلىرىڭلاردا قايغۇنىڭ ئالامەتلىرى كۆرۈلەتتى. ئۇلار بەيتۇلمۇقەددەسكە تۇنجى قېتىم قانداق كىرىپ، ۋەيران قىلغان بولسا بۇ قېتىممۇ شۇنداق قىلاتتى، شەھەرلەرنى قانداق ۋەيران قىلغان بولسا بۇ قېتىممۇ شۇنداق ۋەيران قىلاتتى.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• في قوله: ﴿الْمَسْجِدِ الْأَقْصَا﴾: إشارة لدخوله في حكم الإسلام؛ لأن المسجد موطن عبادةِ المسلمين.
ئاللاھ تائالانىڭ «ئەقسا مەسجىدى» دېگەن سۆزىدە، ئۇ ئورۇننىڭ ئىسلام ھاكىمىيتى دائىرىسىگە كىرىدىغانلىقىغا ئىشارەت بار. چۈنكى مەسجىد دېگەن مۇسۇلمانلارنىڭ ئىبادەت قىلىدىغان ئورنىدۇر.
• بيان فضيلة الشكر، والاقتداء بالشاكرين من الأنبياء والمرسلين.
• من حكمة الله وسُنَّته أن يبعث على المفسدين من يمنعهم من الفساد؛ لتتحقق حكمة الله في الإصلاح.
ئاللاھ تائالانىڭ ئىسلاھاتتىكى ھېكمىتىنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن بۇزۇقچىلىق قىلغۇچىلارغا ئۇلارنى بۇزۇقچىلىقتىن چەكلەيدىغان بىرىنى ئەۋەتىشى ئۇنىڭ ھېكمىتى ۋە قانۇنىيىتىنىڭ تەقەززاسىدۇر.
• التحذير لهذه الأمة من العمل بالمعاصي؛ لئلا يصيبهم ما أصاب بني إسرائيل، فسُنَّة الله واحدة لا تتبدل ولا تتحول.
بۇ ئۈممەتكىمۇ ئىسرائىل ئەۋلادىنىڭ بېشىغا كەلگەن خاپىلىقلار كەلمەسلىكى ئۈچۈن گۇناھ - مەئسىيەتلەردىن ئاگاھلاندۇرىدۇ. چۈنكى ئاللاھنىڭ قانۇنىيىتى بىر بولۇپ، ئالمىشىپ قالمايدۇ، ئۆزگىرىپ كەتمەيدۇ.
عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يَرۡحَمَكُمۡۚ وَإِنۡ عُدتُّمۡ عُدۡنَاۚ وَجَعَلۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ حَصِيرًا
ئەي ئىسرائىل ئەۋلادى! ئەگەر سىلەر تەۋبە قىلىپ، ئەمەللىرىڭلارنى تۈزىسەڭلار، مۇشۇنداق قاتتىق جازادىن كېيىن پەرۋەردىگارىڭلارنىڭ سىلەرگە رەھىم قىلىشى مۇھەققەقتۇر. ناۋادا ئۈچىنچى قېتىم ياكى ئۇنىڭدىنمۇ كۆپرەك بۇزۇقچىلىقنى قايتىلىساڭلار، بىزمۇ سىلەردىن قايتا ئىنتىقام ئالىمىز. بىر جەھەننەمنى ئاللاھقا كاپىر بولغانلارغا تۆشەك ھەم داۋاملىق تۇرىدىغان جاي قىلدۇق.
تفسیرهای عربی:
إِنَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ يَهۡدِي لِلَّتِي هِيَ أَقۡوَمُ وَيُبَشِّرُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرٗا كَبِيرٗا
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا نازىل قىلىنغان بۇ قۇرئان ھەقىقەتەن ئەڭ گۈزەل يولغا باشلايدۇ، بۇ يول ئىسلام يولىدۇر. ئاللاھقا ئىمان ئېيتقان ۋە ياخشى ئەمەللەرنى قىلغانلارغا ئاللاھ تەرىپىدىن كاتتا ساۋاب بېرىلىدىغانلىقىدىن ئىبارەت ئۇلارنى خۇرسەن قىلىدىغان خۇشخەۋەرنى بېرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَيَدۡعُ ٱلۡإِنسَٰنُ بِٱلشَّرِّ دُعَآءَهُۥ بِٱلۡخَيۡرِۖ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ عَجُولٗا
ئىنسان ئۆزىگە ياخشىلىق تىلەپ دۇئا قىلغىنىغا ئوخشاش، ئاچچىقى كەلگەندە نادانلىقىدىن ئۆزىگە، بالا - چاقىلىرىغا ۋە مال - مۈلكىگە يامانلىق تىلەپمۇ دۇئا قىلىدۇ. ئەگەر بىز ئۇنىڭ بەددۇئاسىنى ئىجابەت قىلساق ئۇنىڭ ئۆزى، مال - مۈلكى ۋە بالا - چاقىلىرى تامامەن تۈگىشىدۇ. ئىنسان ئالدىراڭغۇ تەبىئەتلىك بولغاچقا بەزىدە ئۆزىگە زىيان ئېلىپ كېلىدىغان ئىشلارغا ئالدىراقسانلىق قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَجَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ ءَايَتَيۡنِۖ فَمَحَوۡنَآ ءَايَةَ ٱلَّيۡلِ وَجَعَلۡنَآ ءَايَةَ ٱلنَّهَارِ مُبۡصِرَةٗ لِّتَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡ وَلِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَٱلۡحِسَابَۚ وَكُلَّ شَيۡءٖ فَصَّلۡنَٰهُ تَفۡصِيلٗا
بىز كېچە بىلەن كۈندۈزنى ئاللاھنىڭ يەككە - يېگانىلىكى ھەم قۇدرىتىنى كۆرسىتىدىغان ئىككى ئالامەت قىلىپ ياراتتۇق. بۇ ئىككىسىنىڭ ئۇزۇن - قىسقىلىقى ۋە ئىسسىق - سوغۇقلۇقى بىر - بىرىدىن پەرقلىقتۇر. كېچىنى ئارام ئىلىش ۋە ئۇيقۇ ئۈچۈن قاراڭغۇ قىلدۇق، كۈندۈزنى ئىنسانلارنىڭ كۆزلىرى كۆرۈپ، تىرىكچىلىك قىلالايدىغان دەرىجىدە يورۇق قىلدۇق. ئۈمىدكى سىلەر بۇ ئىككىسىنىڭ نۆۋەت بىلەن ئالمىشىپ تۇرۇشى نەتىجىسىدە يىللارنىڭ سانىنى ھەمدە ئۆزۈڭلار ئېھتىياجلىق بولغان ئايلارنىڭ، كۈنلەرنىڭ ۋە سائەتلەرنىڭ ھېسابىنى بىلگەيسىلەر. شەيئىلەرنىڭ بىر - بىرىدىن پەرقلىنىشى، ھەقىقەتنىڭ سەپسەتىدىن ئايرىلىشى ئۈچۈن بىز ھەر نەرسىنى روشەن بايان قىلدۇق.
تفسیرهای عربی:
وَكُلَّ إِنسَٰنٍ أَلۡزَمۡنَٰهُ طَٰٓئِرَهُۥ فِي عُنُقِهِۦۖ وَنُخۡرِجُ لَهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ كِتَٰبٗا يَلۡقَىٰهُ مَنشُورًا
ھەر بىر ئىنساننىڭ قىلغان ئەمىلىنى بويۇنچاق بويۇندىن ئايرىلمىغاندەك، ئۇنىڭدىن ئايرىلمايدىغان قىلدۇق، تاكى ئۇنىڭدىن ھېساب ئېلىنغانغا قەدەر ئەمىلى ئۇنىڭدىن ئايرىلمايدۇ. قىيامەت كۈنى بىز ئۇنىڭ قىلغان بارلىق ياخشى - يامان ئەمەللىرى پۈتۈلگەن ئەمەل دەپتىرىنى چىقىرىپ بېرىمىز، ئۇ نامە - ئەمال دەپتىرىنىڭ ئالدىدا ئوچۇق تۇرغانلىقىنى كۆرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
مَّنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَاۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۗ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبۡعَثَ رَسُولٗا
كىمكى ئىمانغا ھىدايەت تاپىدىكەن، ئۇنىڭ مۇكاپاتىغا ئېرىشىدۇ. كىمكى ئازىدىكەن، ئازغۇنلۇقىنىڭ جازاسىنى تارتىدۇ. ھېچكىم باشقا بىرىنىڭ گۇناھىنى ئۈستىگە ئالمايدۇ. بىز ھېچ بىر قەۋمنى پەيغەمبەرلەرنى ئەۋەتىش ئارقىلىق دەلىل - پاكىتلارنى ئوتتۇرىغا قويماي تۇرۇپ ئازابلىغىنىمىز يوق.
تفسیرهای عربی:
وَإِذَآ أَرَدۡنَآ أَن نُّهۡلِكَ قَرۡيَةً أَمَرۡنَا مُتۡرَفِيهَا فَفَسَقُواْ فِيهَا فَحَقَّ عَلَيۡهَا ٱلۡقَوۡلُ فَدَمَّرۡنَٰهَا تَدۡمِيرٗا
بىز بىرەر شەھەر (ئاھالىسى)نى زۇلۇم قىلغانلىقى تۈپەيلىدىن ھالاك قىلماقچى بولساق، ئۇلارنىڭ دۆلەتمەن كىشىلىرىنى ئىتائەت قىلىشقا بۇيرۇيمىز، ئاندىن ئۇلار بويسۇنماي، ئاسىيلىق بىلەن ئىتائەتسىزلىك قىلىدۇ. ئاندىن ئۇلارغا تەلتۆكۈس يوق قىلىۋېتىش جازاسى بېرىش ھەققىدىكى سۆز لايىق بولىدۇ. شۇنىڭ بىلەن بىز ئۇلارنى تەلتۆكۈس يوق قىلىۋېتىمىز.
تفسیرهای عربی:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِنَ ٱلۡقُرُونِ مِنۢ بَعۡدِ نُوحٖۗ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
نۇھنىڭ قەۋمىدىن كېيىن ئاد ۋە سەمۇد قەۋمىگە ئوخشاش بىز ھالاك قىلغان ئىنكارچى ئۈممەتلەر نېمىدېگەن كۆپ؟ ئەي پەيغەمبەر! پەرۋەردىگارىڭ بەندىلىرىنىڭ گۇناھلىرىدىن خەۋەردار بولۇش ۋە كۆرۈپ تۇرۇشقا يېتەرلىكتۇر، ئاللاھقا ئۇنىڭدىن ھېچ نەرسە مەخپىي قالمايدۇ ھەمدە ئاللاھ ئۇلارغا ئەمەللىرىگە قارىتا جازا - مۇكاپات بېرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• من اهتدى بهدي القرآن كان أكمل الناس وأقومهم وأهداهم في جميع أموره.
قۇرئان كەرىمنىڭ كۆرسەتمىسى بىلەن توغرا يول تاپقان كىشى بارلىق ئىشلىرىدا ئەڭ توغرا يول تۇتقان، مۇكەممەل ئىنسان بولىدۇ
• التحذير من الدعوة على النفس والأولاد بالشر.
• اختلاف الليل والنهار بالزيادة والنقص وتعاقبهما، وضوء النهار وظلمة الليل، كل ذلك دليل على وحدانية الله ووجوده وكمال علمه وقدرته.
كېچە بىلەن كۈندۈزنىڭ ئۇزۇن - قىسقا بولۇشتا پەرقلىق بولۇشى ھەمدە نۆۋەت بىلەن ئالمىشىپ تۇرۇشى، كۈندۈزنىڭ يورۇق، كېچىنىڭ قاراڭغۇ بولۇشى، مۇشۇلارنىڭ ھەممىسى ئاللاھنىڭ بىرلىكى ۋە مەۋجۇتلۇقىنىڭ، شۇنداقلا ئىلمى ۋە قۇدرىتىنىڭ مۇكەممەللىكىنىڭ دەلىلىدۇر.
مَّن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعَاجِلَةَ عَجَّلۡنَا لَهُۥ فِيهَا مَا نَشَآءُ لِمَن نُّرِيدُ ثُمَّ جَعَلۡنَا لَهُۥ جَهَنَّمَ يَصۡلَىٰهَا مَذۡمُومٗا مَّدۡحُورٗا
كىمكى ياخشى ئەمەللىرى ئارقىلىق دۇنيا تىرىكچىلىكىنى كۆزلەپ، ئاخىرەتكە ئىمان ئېيتماي ھەم ئۇنىڭغا كۆڭۈل بۆلمەيدىكەن، بىز ئۇنىڭغا نېئمەتلەردىن ئۆزى خالىغىنىنى ئەمەس، بەلكى بىز ئۆزىمىز خالىغىنىمىزنى بېرىمىز. ئاندىن جەھەننەمنى قىيامەت كۈنى ئۇنىڭ كىرىدىغان جايى قىلىمىز، ئۇ جەھەننەمنىڭ ھارارىتىنى تېتىيدۇ. بۇ ئۇنىڭ دۇنيانى تاللاپ، ئاخىرەتكە كاپىر بولغانلىقىنى ئەيىبلەش ھەمدە ئاللاھنىڭ رەھمىتىدىن يىراق قىلىنغانلىقىنى ئۇقتۇرۇش ئۈچۈندۇر.
تفسیرهای عربی:
وَمَنۡ أَرَادَ ٱلۡأٓخِرَةَ وَسَعَىٰ لَهَا سَعۡيَهَا وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ كَانَ سَعۡيُهُم مَّشۡكُورٗا
كىمكى ياخشى ئەمەللىرى ئارقىلىق ئاخىرەتنى كۆزلەپ، ئاللاھ ئىمان ئېيتىشنى ۋاجىب قىلغان نەرسىگە ئىمان ئېيتقان ھالدا ئاخىرەت ئۈچۈن رىيا ۋە شۆھرەتتىن خالىي تىرىشچانلىق قىلىدىكەن، بۇنداق سۈپەتكە ئىگە بولغان كىشىلەرنىڭ تىرىشچانلىقى ئاللاھنىڭ دەرگاھىدا مەقبۇل بولىدۇ ھەمدە ئاللاھ ئۇلارغا قىلغان ئەمەللىرىگە يارىشا مۇكاپات بېرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
كُلّٗا نُّمِدُّ هَٰٓؤُلَآءِ وَهَٰٓؤُلَآءِ مِنۡ عَطَآءِ رَبِّكَۚ وَمَا كَانَ عَطَآءُ رَبِّكَ مَحۡظُورًا
ئەي پەيغەمبەر! يامان بولسۇن، ياخشى بولسۇن، ھەر ئىككىلىسىگە پەرۋەردىگارىڭنىڭ ئېھسانىنى ئۈزۈپ قويماستىن تېخىمۇ كۆپەيتىپ بېرىمىز. پەرۋەردىگارىڭنىڭ بۇ دۇنيادىكى ئېھسانلىرى ياخشى بولسۇن، يامان بولسۇن ھېچكىمدىن چەكلەنمەيدۇ.
تفسیرهای عربی:
ٱنظُرۡ كَيۡفَ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۚ وَلَلۡأٓخِرَةُ أَكۡبَرُ دَرَجَٰتٖ وَأَكۡبَرُ تَفۡضِيلٗا
ئەي پەيغەمبەر! بۇ دۇنيادا ئىنسانلارنى رىزىقتا ۋە مەرتىۋىدە بىر - بىرىدىن قانداق پەرقلىق قىلغانلىقىمىزنى ئويلىنىپ باققىن. ئەلۋەتتە ئاخىرەت ھۇزۇر - ھالاۋەتنىڭ دەرىجىلىرىدە دۇنيا تىرىكچىلىكىدىن كۆپ پەرقلىق ھەم كۆپ ئارتۇقتۇر. شۇڭا مۇئمىنلەر ئاخىرەتكە ھېرىسمەن بولسۇن!
تفسیرهای عربی:
لَّا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَقۡعُدَ مَذۡمُومٗا مَّخۡذُولٗا
ئەي بەندە! ئاللاھقا قوشۇپ چوقۇنىدىغان باشقا بىر مەبۇد تۇتۇۋالمىغىن. بولمىسا ئاللاھنىڭ دەرگاھىدا كايىشقا ئۇچرايسەن، ئاللاھنىڭ سالىھ بەندىلىرى ئارىسىدىمۇ سېنى ئالقىشلىغۇچى بولمايدۇ، ئاللاھ تەرىپىدىن تاشلىۋېتىلگەن ئىكەنسەن، ساڭا ھېچ ياردەمچى بولمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
۞ وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًاۚ إِمَّا يَبۡلُغَنَّ عِندَكَ ٱلۡكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوۡ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفّٖ وَلَا تَنۡهَرۡهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوۡلٗا كَرِيمٗا
ئەي بەندە! پەرۋەردىگارىڭ سېنى ئۆزىدىن باشقىغا قۇلچىلىق قىلماسلىققا، ئاتا - ئاناڭ بولۇپمۇ ياشانغان ۋاقىتتا ئۇلارغا ياخشىلىق قىلىشقا بۇيرۇدى. ئەگەر ئۇلاردىن بىرى ياكى ئىككىلىسى يېنىڭدا بولۇپ، ياشىنىپ قالغىنىدا ئۇلارغا كىچىككىنە مالاللىقنى بىلدۈرىدىغان سۆزلەرنىمۇ قىلمىغىن. ئۇلارنى سىلكىشلىمە، ئۇلارغا قوپال سۆزلەرنى قىلما. ئۇلارغا مۇلايىملىق ۋە سىلىق - سىپايىلىك بىلەن چىرايلىق سۆزلەرنى قىلغىن.
تفسیرهای عربی:
رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمۡۚ إِن تَكُونُواْ صَٰلِحِينَ فَإِنَّهُۥ كَانَ لِلۡأَوَّٰبِينَ غَفُورٗا
ئەي ئىنسانلار! پەرۋەردىگارىڭلار سىلەرنىڭ قىلغان ئىبادىتىڭلاردا، ياخشى ئەمەللەردە، ئاتا - ئانىغا ياخشىلىق قىلىشتا دىلىڭلاردىكى ئىخلاسنى ياخشى بىلىدۇ. ناۋادا سىلەرنىڭ ئىبادىتىڭلاردىكى، ئاتا - ئاناڭلارغا قىلغان مۇئامىلەڭلاردىكى ۋە باشقا ئەمەللىرىڭلاردىكى نىيىتىڭلار ياخشى بولىدىكەن، ھەقىقەتەن ئاللاھ تائالا تەۋبە قىلىپ ئۆزىگە قايتقۇچىلارنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر. كىمكى پەرۋەردىگارىغا تائەت - ئىبادەت ياكى ئاتا - ئانىسىغا ياخشىلىق قىلىشتا ئىلگىرى ئۆتكۈزۈپ سالغان كەمچىلىكلىرىدىن ئاللاھقا تەۋبە قىلىدىكەن، ئاللاھ ئۇنىڭغا مەغپىرەت قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَءَاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرۡ تَبۡذِيرًا
ئەي مۇئمىن! سىلە - رەھىم قىلىپ، يېقىن تۇغقانلارنىڭ ھەققىنى ئادا قىلغىن، موھتاجلىقتا قالغان يوقسۇللارغا ئېھسان قىلغىن، سەپىرىدە يېرىم يولدا قالغۇچىغا ياخشىلىق قىلغىن، مال - مۈلكۈڭنى گۇناھ - مەئسىيەتكە ياكى ئىسراپ بولىدىغان جايلارغا سەرپ قىلمىغىن.
تفسیرهای عربی:
إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِينَ كَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّيَٰطِينِۖ وَكَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِرَبِّهِۦ كَفُورٗا
شەكسىزكى مال - مۈلكىنى گۇناھ - مەئسىيەتلەرگە سەرپ قىلغۇچىلار ۋە ئىسراپ قىلغۇچىلار شەيتاننىڭ قېرىنداشلىرىدۇر. ئۇلار ماللىرىنى بۇزۇپ - چېچىشتا شەيتاننىڭ بۇيرۇقلىرىغا بويسۇنىدۇ. شەيتان پەرۋەردىگارىغا كاپىر بولغان ئىدى. ئۇ پەقەت ئاللاھقا ئاسىيلىقلا قىلىدۇ، ئاللاھنى غەزەبلەندۈرىدىغان ئىشلارغىلا بۇيرۇيدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• ينبغي للإنسان أن يفعل ما يقدر عليه من الخير وينوي فعل ما لم يقدر عليه؛ ليُثاب على ذلك.
ئىنسان كۈچى يېتىدىغانلىكى ياخشىلىقنى قىلىشى، كۈچى يەتمەيدىغان ئىشلارنى قىلىشنى كۆڭلىگە بولسىمۇ پۈكۈشى كېرەك. چۈنكى ئىنسان نىيىتىگە قاراپمۇ ساۋاب بېرىلىدۇ.
• أن النعم في الدنيا لا ينبغي أن يُسْتَدل بها على رضا الله تعالى؛ لأنها قد تحصل لغير المؤمن، وتكون عاقبته المصير إلى عذاب الله.
بۇ دۇنيادىكى ھۇزۇر - ھالاۋەتنى چوقۇم ئاللاھنىڭ رازىلىقىغا ئېرىشكەنلىكنىڭ ئالامىتى دېگىلى بولمايدۇ. چۈنكى دۇنياغا ئېرىشىش بەزىدە ئاقىۋەتتە ئاللاھنىڭ ئازابىغا دۇچار بولۇش بىلەنمۇ نەتىجىلىنىدۇ.
وَإِمَّا تُعۡرِضَنَّ عَنۡهُمُ ٱبۡتِغَآءَ رَحۡمَةٖ مِّن رَّبِّكَ تَرۡجُوهَا فَقُل لَّهُمۡ قَوۡلٗا مَّيۡسُورٗا
ئەگەر سەن بېرىدىغان نەرسەڭ يوقلۇقىدىن بۇلارغا بىر نەرسە بېرەلمەي قالغان بولساڭ، ئاللاھنىڭ ساڭا رىزىق بېرىشىنى كۈتكەن ھالدا ئۇلارنىڭمۇ رىزقىنىڭ كەڭرى بولۇشىغا دۇئا قىلىش ياكى ئاللاھ ساڭا مال - دۇنيا بەرگەندە بىر نەرسە بېرىدىغانلىقىڭنى ۋەدە قىلغانغا ئۇخشاش مۇلايىم، سىپايە سۆزلەرنى قىلغىن.
تفسیرهای عربی:
وَلَا تَجۡعَلۡ يَدَكَ مَغۡلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبۡسُطۡهَا كُلَّ ٱلۡبَسۡطِ فَتَقۡعُدَ مَلُومٗا مَّحۡسُورًا
مال سەرپ قىلىشتىن بېخىللىق قىلمىغىن، سەرپ قىلىشتا چەكتىنمۇ ئاشۇرۇۋەتمىگىن. بولمىسا بېخىللىق قىلغىنىڭ ئۈچۈن باشقىلارنىڭ تاپا - مالامىتىگە قالىسەن، سەرپ قىلىشتا چەكتىن ئاشۇرۇۋەتكىنىڭ ئۈچۈن مېلىڭ تۈگەپ قېلىپ، سەرپ قىلىدىغانغا بىر نەرسە تاپالماي قالىسەن.
تفسیرهای عربی:
إِنَّ رَبَّكَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
ھەقىقەتەن سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭ چوڭقۇر ھېكمىتى بىلەن ئۆزى خالىغان كىشىنىڭ رىزقىنى كەڭ قىلىدۇ، خالىغان كىشىنىڭ رىزقىنى تار قىلىدۇ. ھەقىقەتەن ئاللاھ بەندىلىرىنىڭ ئىشلىرىدىن خەۋەرداردۇر، ئەھۋالىنى كۆرۈپ تۇرغۇچىدۇركى، ئۇلارنىڭ ئىشىدىن ھېچ نەرسە ئۇنىڭغا مەخپىي قالمايدۇ. ئاللاھ بەندىلىرى ھەققىدىكى ئىشىنى ئۆزى خالىغانچە بىر تەرەپ قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡۚ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡـٔٗا كَبِيرٗا
پەرزەنتلىرىڭلارنىڭ چىقىمى تۈپەيلىدىن كەلگۈسىدە كەمبەغەل بوپقېلىشتىن قورقۇپ ئۇلارنى ئۆلتۈرۈۋەتمەڭلار. ئۇلارغىمۇ، سىلەرگىمۇ رىزىق بېرىشكە بىز كېپىل بولىمىز. ئۇلارنى ئۆلتۈرۈش ھەقىقەتەن چوڭ گۇناھتۇر، چۈنكى ئۇلارنىڭ ئۆلتۈرۈشكە سەۋەب بولغۇدەك ھېچ گۇناھى يوقتۇر.
تفسیرهای عربی:
وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۗ وَمَن قُتِلَ مَظۡلُومٗا فَقَدۡ جَعَلۡنَا لِوَلِيِّهِۦ سُلۡطَٰنٗا فَلَا يُسۡرِف فِّي ٱلۡقَتۡلِۖ إِنَّهُۥ كَانَ مَنصُورٗا
ئىمان ئېيتقانلىقى ياكى ئامانلىق بېرىلگەنلىكى تۈپەيلىدىن ئاللاھ قېنىنى تۆكۈشنى ھارام قىلغان جاننى ئۆلتۈرمەڭلار. لېكىن مۇرتەدلىك ياكى توي قىلغان تۇرۇپ زىنا قىلىش ۋە ياكى قىساس تۈپەيلىدىن ئۆلتۈرۈشكە تېگىشلىك بولغانلار بۇنىڭ سىرتىدا. كىمكى ئۆلۈمگە لايىق بىرەر سەۋەبسىزلا ناھەق ئۆلتۈرۈلىدىكەن، ئۆلتۈرۈلگەن كىشىنىڭ ۋارىسلىرىدىن بىرىنى ئۇنىڭ قاتىلى ئۈستىدىن دەۋاگەر قىلىمىز. بۇ چاغدا ئۇ ئۆلتۈرۈلگەن تۇغقىنىنىڭ قىساسىنى تەلەپ قىلسىمۇ، ھېچ نەرسە ئالماي ئەپۇ قىلسىمۇ ياكى دىيەت ئېلىپ، قىساسنى كەچۈرۈم قىلسىمۇ بولىدۇ. ئەمما قاتىلنىڭ ئەزالىرىنى كېسىش ياكى قاتىلنى ئۆزىنىڭ تۇغقىنىنى ئۆلتۈرگەن ئۇسۇلدىن باشقا ئۇسۇل بىلەن ئۆلتۈرۈش ۋە ياكى قاتىلدىن باشقا بىرىنى ئۆلتۈرۈش ئارقىلىق ئاللاھ تائالا ئۇنىڭغا رۇخسەت قىلغان چەكتىن ئېشىپ كەتسە بولمايدۇ. شەكسىزكى ئۇ قوللاشقا ئېرىشىدۇ ھەم ياردەم بېرىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡـُٔولٗا
ئاتا-ئانىسى ئۆلۈپ كەتكەن يېتىملارنىڭ مال - مۈلكىنى تاكى ئۇ ئەقلىنى تېپىپ، ئۆز يولىنى تېپىپ ماڭالىغۇدەك بولغانغا قەدەر ئۇنىڭ مېلىنى مۇھاپىزەت قىلىپ، ئۇنىڭغا پايدىلىق شەكىلدە تەسەررۇپ قىلىڭلار. ئاللاھ بىلەن ۋە باشقا بەندىلەر بىلەن ئاراڭلاردىكى ئەھدىنى بۇزماستىن ۋە كەم قىلماستىن ئورۇنداڭلار. شەكسىزكى ئاللاھ قىيامەت كۈنى ئەھدە قىلغۇچىدىن سورايدۇ: ئەگەر ئەھدىسىگە ۋاپا قىلغان بولسا ساۋاب بېرىدۇ، ۋاپا قىلمىغان بولسا جازالايدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ إِذَا كِلۡتُمۡ وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلٗا
باشقىلارغا بىر نەرسە ئۆلچەپ بەرگەندە كەمچىنى تولۇق قىلىڭلار، كەم بەرمەڭلار. ئازراقمۇ كەم قىلمايدىغان ۋە زىيان تارتقۇزمايدىغان توغرا تارازىدا تارتىڭلار. ئۆلچەم ۋە تارازىدا تولۇق بېرىش، كەم قىلىپ باشقىلارنىڭ ھەققىنى يەۋالغاندىن بۇ دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە سىلەر ئۈچۈن ياخشىدۇر ۋە ئاقىۋىتى گۈزەلدۇر.
تفسیرهای عربی:
وَلَا تَقۡفُ مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٌۚ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَٰٓئِكَ كَانَ عَنۡهُ مَسۡـُٔولٗا
ئەي ئادەمزات! ئۆزۈڭ بىلمەيدىغان ئىشتا گۇمان ۋە پەرەز بويىچە ئىش قىلما. شەكسىزكى ئىنسان قۇلىقى، كۆزى ۋە يۈرىكىنى ئىشقا سالالايدىغان ياخشىلىق ۋە يامانلىقلار ھەققىدە سوراققا تارتىلىدۇ. ئاندىن ياخشىلىققا قارىتا مۇكاپاتقا ئېرىشىدۇ، يامانلىققا قارىتا جازاغا تارتىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّكَ لَن تَخۡرِقَ ٱلۡأَرۡضَ وَلَن تَبۡلُغَ ٱلۡجِبَالَ طُولٗا
زېمىندا تەكەببۇرلۇق قىلىپ، مەغرۇرانە يۈرمىگىن. چۈنكى ھەر قانچە ھاكاۋۇرلۇق قىلساڭمۇ، ئايىغىڭ بىلەن زېمىننى تېشىۋېتەلمەيسەن، ھەر قانچە گىدەيسەڭمۇ ئېگىزلىكتە ۋە ئۈستۈنلۈكتە تاغلارغا يېتەلمەيسەن. ئۇنداق بولغان ئىكەن، يەنە نېمىشقا تەكەببۇرلۇق قىلىسەن؟
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• الأدب الرفيع هو رد ذوي القربى بلطف، ووعدهم وعدًا جميلًا بالصلة عند اليسر، والاعتذار إليهم بما هو مقبول.
ئەڭ بۈيۈك ئەدەب يېقىن ئۇرۇق - تۇغقانلارغا غەمخورلۇق قىلىش، ئىقتىسادقا ئېرىشكەن چاغدا سىلە - رەھىم قىلىدىغانلىقى ھەققىدە چىرايلىق ۋەدىلەرنى بېرىش ھەمدە ئۇلارغا لايىقىدا ئۆزرىخاھلىق ئېيتىشتۇر.
• الله أرحم بالأولاد من والديهم؛ فنهى الوالدين أن يقتلوا أولادهم خوفًا من الفقر والإملاق وتكفل برزق الجميع.
ئاللاھ تائالا بالىلارغا ئۇلارنىڭ ئاتا - ئانىلىرىدىنمۇ بەكرەك مېھرىباندۇر. شۇڭا ئۇ ئاتا - ئانىلارنى نامراتلىق ۋە يوقسۇللۇقتىن قورقۇپ پەرزەنتلىرىنى ئۆلتۈرۈشتىن چەكلىدى ھەمدە ھەممەيلەننىڭ رىزقىنى ئۆز ئۈستىگە ئالدى.
ذَٰلِكَ مِمَّآ أَوۡحَىٰٓ إِلَيۡكَ رَبُّكَ مِنَ ٱلۡحِكۡمَةِۗ وَلَا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتُلۡقَىٰ فِي جَهَنَّمَ مَلُومٗا مَّدۡحُورًا
بىز يۇقىرىدا ئوچۇق بايان قىلغان بۇيرۇقلار، چەكلىمىلەر ۋە ھۆكۈملەر پەرۋەردىگارىڭنىڭ ساڭا ۋەھىي قىلغانلىرىنىڭ بىر قىسمىدۇر. ئەي ئىنسان! ئاللاھقا باشقا بىر مەبۇدنى شېرىك قىلمىغىن. بولمىسا قىيامەت كۈنى ئۆز - ئۆزۈڭگە مالامەت قىلغان، باشقىلارنىڭمۇ مالامىتىگە ئۇچرىغان ھەمدە ئاللاھنىڭ رەھمىتىدىن قوغلانغان ھالەتتە جەھەننەمگە تاشلىنىسەن.
تفسیرهای عربی:
أَفَأَصۡفَىٰكُمۡ رَبُّكُم بِٱلۡبَنِينَ وَٱتَّخَذَ مِنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنَٰثًاۚ إِنَّكُمۡ لَتَقُولُونَ قَوۡلًا عَظِيمٗا
ئەي پەرىشتىلەرنى ئاللاھنىڭ قىزلىرى دەپ دەۋا قىلىۋاتقان مۇشرىكلار! پەرۋەردىگارىڭلار ئوغۇللارنى سىلەرگە خاس قىلىپ، پەرىشتىلەرنى ئۆزىنىڭ قىزلىرى قىلىۋالغانمۇ؟ ئاللاھ سىلەر دەۋاتقان تۆھمەتلەردىن يۈكسەكتۇر. شەكسىزكى سىلەر ئاللاھ تائالانىڭ بالىسى بار دېيىش ئارقىلىق تولىمۇ قەبىھ سۆزنى قىلىۋاتىسىلەر، كۇپرىدا تېخىمۇ ئەزۋەيلەپ، ئاللاھنىڭ قىزلىرى بار دەپ بىلجىرلاۋاتىسىلەر.
تفسیرهای عربی:
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِيَذَّكَّرُواْ وَمَا يَزِيدُهُمۡ إِلَّا نُفُورٗا
بىز بۇ قۇرئان كەرىمدە ئىنسانلارنى پەند - نەسىھەت ئېلىپ، ئۆزلىرىگە پايدىلىق يولدا ماڭسۇن، زىيانلىق ئىشلارنى تاشلىسۇن دەپ ئەھكاملارنى، ۋەز - نەسىھەتلەرنى ۋە مىساللارنى روشەن بايان قىلدۇق. ھالبۇكى ئۇلاردىن تەبىئىتى بۇزۇلغان بىر تۈركۈم كىشىلەر بولۇپ، قۇرئان كەرىمنىڭ ۋەز - نەسىھەتلىرى ئۇلارنى تېخىمۇ ھەقتىن يىراقلاشتۇرۇپ، تېخىمۇ ھەقنى ياقتۇرمايدىغان قىلىۋەتتى.
تفسیرهای عربی:
قُل لَّوۡ كَانَ مَعَهُۥٓ ءَالِهَةٞ كَمَا يَقُولُونَ إِذٗا لَّٱبۡتَغَوۡاْ إِلَىٰ ذِي ٱلۡعَرۡشِ سَبِيلٗا
ئەي پەيغەمبەر! بۇ مۇشرىكلارغا ئېيتقىنكى: سىلەرنىڭ يالغان ئېيتقىنىڭلاردەك، ئەگەر ئاللاھ بىلەن بىرگە باشقا مەبۇدلار بولسا ئىدى، ئۇ چاغدا ئاشۇ ساختا مەبۇدلار ئەرشنىڭ ئىگىسى بولغان ئاللاھنىڭ پادىشاھلىقى ئۈستىدىن غالىب كېلىپ، ئۇنىڭدىن ئەرشنى تارتىۋېلىشنىڭ چارىسىنى ئىزدىگەن بولاتتى.
تفسیرهای عربی:
تُسَبِّحُ لَهُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ ٱلسَّبۡعُ وَٱلۡأَرۡضُ وَمَن فِيهِنَّۚ وَإِن مِّن شَيۡءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمۡدِهِۦ وَلَٰكِن لَّا تَفۡقَهُونَ تَسۡبِيحَهُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا
ئاسمانلارمۇ ئاللاھقا تەسبىھ ئېيتىدۇ، زېمىنمۇ ئاللاھقا تەسبىھ ئېيتىدۇ، ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى پۈتكۈل مەخلۇقاتلارمۇ ئاللاھقا تەسبىھ ئېيتىدۇ. ھەر قانداق مەۋجۇدات ئاللاھنى مەدھىيىلەش بىلەن ئۇنى پاك دەپ بىلىدۇ. لېكىن سىلەر ئۇلارنىڭ قانداق تەسبىھ ئېيتىدىغانلىقىنى چۈشەنمەيسىلەر. چۈنكى سىلەر پەقەت ئۆز تىلىڭلاردا تەسبىھ ئېيتىدىغانلارنىڭ تەسبىھ ئېيتىشلىرىنىلا چۈشىنەلەيسىلەر. شەكسىزكى ئاللاھ جازالاشقا ئالدىراپ كەتمەيدىغان ھەلىيم سۈپەتلىك زاتتۇر، تەۋبە قىلغانلارنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر.
تفسیرهای عربی:
وَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ جَعَلۡنَا بَيۡنَكَ وَبَيۡنَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ حِجَابٗا مَّسۡتُورٗا
ئەي پەيغەمبەر! سەن قۇرئان ئوقۇغان ھەمدە ئۇلارمۇ قۇرئاندىكى چەكلىمىلەر ۋە پەند - نەسىھەتلەرنى ئاڭلىغان چاغدا بىز سەن بىلەن قىيامەت كۈنىگە ئىشەنمەيدىغانلارنىڭ ئارىسىدا بىر توسۇق پەيدا قىلىمىز، بۇ توسۇق ئۇلارنى قۇرئاننى چۈشىنىشتىن توسىدۇ. بۇ ئۇلارنىڭ يۈز ئۆرۈگەنلىكلىرىگە قارىتا بېرىلگەن جازادۇر.
تفسیرهای عربی:
وَجَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۚ وَإِذَا ذَكَرۡتَ رَبَّكَ فِي ٱلۡقُرۡءَانِ وَحۡدَهُۥ وَلَّوۡاْ عَلَىٰٓ أَدۡبَٰرِهِمۡ نُفُورٗا
قۇرئاننى چۈشەنمىسۇن دەپ ئۇلارنىڭ دىللىرىنى پەردىلىۋەتتۇق، قۇرئاننى مەنپەئەتلىنەلەيدىغان رەۋىشتە ئاڭلىمىسۇن دەپ ئۇلارنىڭ قۇلاقلىرىنى ئېغىر قىلدۇق. سەن قۇرئان كەرىمدە يالغۇز پەرۋەردىگارىڭنى تىلغا ئېلىپ، ئۇلارنىڭ ساختا ئىلاھلىرىنى تىلغا ئالمىساڭ، ئۇلار دىننى خالىس ئاللاھ ئۈچۈن قىلىشتىن يىراقلىشىپ، كەينىگە قاچىدۇ.
تفسیرهای عربی:
نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَسۡتَمِعُونَ بِهِۦٓ إِذۡ يَسۡتَمِعُونَ إِلَيۡكَ وَإِذۡ هُمۡ نَجۡوَىٰٓ إِذۡ يَقُولُ ٱلظَّٰلِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلٗا مَّسۡحُورًا
ئۇلارنىڭ كاتىۋاشلىرىنىڭ قۇرئانغا نېمە مەقسەتتە قۇلاق سالىدىغانلىقىنى بىز ياخشى بىلىمىز، ئۇلار بۇ ئارقىلىق توغرا يول تېپىشنى ئويلىمايدۇ، بەلكى سەن تىلاۋەت قىلىۋاتقاندا ئويۇن - كۈلكە قىلىپ، قۇرئانغا ھۆرمەتسىزلىك قىلماقچى بولۇشىدۇ. بىز ئۇلارنىڭ قۇرئاننى ئىنكار قىلىش ھەمدە باشقىلارنى قۇرئاندىن توسۇش ھەققىدە ئۆز-ئارا پىچىرلىشىۋاتقانلىقىنىمۇ ئوبدان بىلىمىز. كۇپرى ئارقىلىق ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلغان بۇ زالىملار: ئەي ئىنسانلار! سىلەر سېھىرلىنىپ ئېلىشىپ قالغان بىر ئادەمنىڭ كەينىگە كىرىۋاتىسىلەر، دېيىشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَقَالُوٓاْ أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا وَرُفَٰتًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ خَلۡقٗا جَدِيدٗا
مۇشرىكلار ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلىپ: بىز ئۆلۈپ، قۇرۇق ئۇستىخانغا ئايلىنىپ، بەدەنلىرىمىز چىرىپ كەتكەندىن كېيىن چوقۇم قايتىدىن تىرگۈزۈلىمىزمۇ؟ بۇنداق بولۇشى ھەرگىز مۇمكىن ئەمەس، دېيىشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• الزعم بأن الملائكة بنات الله افتراء كبير، وقول عظيم الإثم عند الله عز وجل.
پەرىشتىلەرنى ئاللاھنىڭ قىزلىرى دەپ بىلجىرلاش ھەقىقەتەن چوڭ بوھتان ۋە ئاللاھنىڭ نەزىرىدە گۇناھى ئېغىر سۆزدۇر.
• أكثر الناس لا تزيدهم آيات الله إلا نفورًا؛ لبغضهم للحق ومحبتهم ما كانوا عليه من الباطل.
كۆپىنچە ئىنسانلار ھەقنى ئۆچ كۆرۈپ، ئۆزلىرىنىڭ باتىل قىلمىشلىرىنى ياخشى كۆرگەنلىكلىرى ئۈچۈن ئاللاھنىڭ ئايەتلىرى پەقەت ئۇلارنىڭ نەپرىتىنى ئاشۇرۇۋېتىدۇ.
أَوۡ خَلۡقٗا مِّمَّا يَكۡبُرُ فِي صُدُورِكُمۡۚ فَسَيَقُولُونَ مَن يُعِيدُنَاۖ قُلِ ٱلَّذِي فَطَرَكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖۚ فَسَيُنۡغِضُونَ إِلَيۡكَ رُءُوسَهُمۡ وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هُوَۖ قُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَكُونَ قَرِيبٗا
ياكى خىيالىڭلاردا تەسەۋۋۇر قىلىش تېخىمۇ قىيىن بولغان باشقا بىر مەخلۇق بولۇپ كېتىڭلار. ئاللاھ چوقۇم سىلەرنى دەسلەپتە ياراتقاندەك قايتىدىن يارىتىپ، تىرىلدۈرىدۇ. بۇ بويۇنتاۋ ئىنسانلار: بىزنى ئۆلۈپ كەتكەندىن كېيىن كىم تىرىلدۈرىدۇ؟ دېيىشىدۇ. ئۇلارغا: سىلەرنى تۇنجى قېتىم ئۆرنەكسىز ياراتقان زات تىرىلدۈرىدۇ، دېگىن. شۇنىڭ بىلەن ئۇلار سېنىڭ بەرگەن جاۋابىڭنى مەنسىتمىگەن ھالدا باشلىرىنى لىڭشىتىپ تۇرۇپ ۋە بۇنداق بولۇشىنى يىراق ساناپ: بۇ قايتىلىنىش قاچان بولىدۇ؟ دەيدۇ. ئۇلارغا: پات - يېقىندا بولۇشى مۇمكىن، چۈنكى كۆرۈنگەن تاغ يىراق ئەمەس، دېگىن.
تفسیرهای عربی:
يَوۡمَ يَدۡعُوكُمۡ فَتَسۡتَجِيبُونَ بِحَمۡدِهِۦ وَتَظُنُّونَ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا
ئاللاھ سىلەرنى مەھشەر مەيدانىغا چاقىرغان كۈندە قايتا تىرىلدۈرىدۇ، ئاندىن سىلەر ئۇنىڭ بۇيرۇقىغا بويسۇنۇپ، ئۇنى مەدھىيەلەيسىلەر ھەمدە ئۆزۈڭلارنى يەر يۈزىدە پەقەت ئازغىنا ۋاقىت تۇرغاندەك ئويلايسىلەر.
تفسیرهای عربی:
وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ ٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُۚ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ يَنزَغُ بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ كَانَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٗا مُّبِينٗا
ئەي پەيغەمبەر! ماڭا ئىمان ئېيتقان مۇئمىن بەندىلىرىمگە ئېيتقىنكى، ئۇلار ئۆزئارا پاراڭلاشقاندا ياخشى سۆزلەرنى قىلسۇن، ناچار، يىرگىنىشلىك سۆزلەردىن ساقلانسۇن. چۈنكى شەيتان شۇنداق ناچار سۆزلەردىن پايدىلىنىپ ئۇلارنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتلىك ھاياتىنى بۇزۇشقا ئۇرۇنىدۇ. شەكسىزكى شەيتان ئىنساننىڭ ئوپئوچۇق دۈشمىنىدۇر. شۇڭا ئۇنىڭدىن ئېھتىيات قىلىشى كېرەك.
تفسیرهای عربی:
رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِكُمۡۖ إِن يَشَأۡ يَرۡحَمۡكُمۡ أَوۡ إِن يَشَأۡ يُعَذِّبۡكُمۡۚ وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ وَكِيلٗا
ئەي ئىنسانلار! پەرۋەردىگارىڭلار سىلەرنى ياخشى بىلىدۇ، سىلەرنىڭ ھېچبىر ئىشىڭلار ئۇنىڭغا مەخپىي قالمايدۇ، ئەگەر ئاللاھ سىلەرگە رەھمەت قىلىشنى خالىسا، سىلەرنى ئىمانغا ۋە ياخشى ئەمەللەرگە مۇۋەپپەق قىلىش ئارقىلىق رەھمەت قىلىدۇ. ناۋادا سىلەرنى ئازابلاشنى خالىسا، سىلەرنى ئىماندىن مەھرۇم قىلىش ئارقىلىق ئازابلايدۇ ۋە سىلەرنى كاپىر پېتى ۋاپات تاپقۇزىدۇ. ئەي پەيغەمبەر! بىز سېنى ئۇلارنى ئىمانغا مەجبۇرلايدىغان، كۇپرىدىن توسىدىغان، ئۇلارنىڭ ئەمەللىرىنى ساناپ تۇرىدىغان ھامىي قىلىپ ئەۋەتكىنىمىز يوق. سەن پەقەتلا ئاللاھ يەتكۈزۈشكە بۇيرۇغاننى يەتكۈزىدىغان پەيغەمبەرسەن.
تفسیرهای عربی:
وَرَبُّكَ أَعۡلَمُ بِمَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَلَقَدۡ فَضَّلۡنَا بَعۡضَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ عَلَىٰ بَعۡضٖۖ وَءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا
ئەي پەيغەمبەر! پەرۋەردىگارىڭ ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى ھەر كىمنى، ئۇلارنىڭ ئەھۋالىنى ۋە نېمىگە لايىق ئىكەنلىكىنى ئوبدان بىلگۈچىدۇر. ھەقىقەتەن بىز پەيغەمبەرلەرنىڭ بەزىسىنى ئەگەشكۈچىلىرىنىڭ كۆپلۈكى ۋە كىتاب نازىل قىلىنىش بىلەن بەزىسىدىن ئۈستۈن قىلدۇق. داۋۇد ئەلەيھىسسالامغا زەبۇرنى بەردۇق.
تفسیرهای عربی:
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِهِۦ فَلَا يَمۡلِكُونَ كَشۡفَ ٱلضُّرِّ عَنكُمۡ وَلَا تَحۡوِيلًا
ئەي پەيغەمبەر! بۇ مۇشرىكلارغا ئېيتقىنكى، ئەي مۇشرىكلار! سىلەر ئاللاھنى قويۇپ ئىلاھ دەۋالغان مەبۇدلىرىڭلارنى چاقىرىڭلار، ئەگەر سىلەرگە بىرەر خاپىلىق كەلسە، ئۇلار ئاجىز بولغاچقا سىلەردىن خاپىلىقنى كۆتۈرۈۋېتىشكىمۇ، باشقىلارغا يۆتكىۋېتىشكىمۇ كۈچى يەتمەيدۇ. ئاجىز نەرسە ئىلاھمۇ بولالمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ يَبۡتَغُونَ إِلَىٰ رَبِّهِمُ ٱلۡوَسِيلَةَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ وَيَرۡجُونَ رَحۡمَتَهُۥ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُۥٓۚ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحۡذُورٗا
ئۇلار سىغىنىۋاتقان پەرىشتىلەر ۋە ئۇلارنىڭ ئوخشاشلىرىنىڭ ئۆزلىرىمۇ ياخشى ئەمەللەرنى قىلىش ئارقىلىق ئاللاھقا يېقىنلاشماقچى بولىدۇ، تائەت - ئىبادەت بىلەن قايسى ئاللاھقا بەكرەك يېقىنلىشالايدىغانلىقى توغرىسىدا بەسلىشىدۇ ھەمدە ئاللاھنىڭ ئۆزلىرىگە رەھىم قىلىشىنى ئۈمىد قىلىشىدۇ ۋە ئۇنىڭ ئۆزلىرىنى ئازابلىشىدىن قورقىدۇ. ئەي پەيغەمبەر! پەرۋەردىگارىڭنىڭ ئازابى ھەقىقەتەنمۇ ئېھتىيات قىلىنىشقا تېگىشلىكتۇر.
تفسیرهای عربی:
وَإِن مِّن قَرۡيَةٍ إِلَّا نَحۡنُ مُهۡلِكُوهَا قَبۡلَ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَوۡ مُعَذِّبُوهَا عَذَابٗا شَدِيدٗاۚ كَانَ ذَٰلِكَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مَسۡطُورٗا
ھەر قانداق بىر كەنت ياكى شەھەر (ئاھالىسى)نىڭ كۇپرىلىقى تۈپەيلى بىز ئۇلارغا مۇشۇ دۇنيانىڭ ئۆزىدىلا ئازاب ۋە ھالاكەت چۈشۈرىمىز ياكى ئۆلتۈرۈلۈش يا باشقا ئازابلار بىلەن قاتتىق جازالايمىز. بۇ ھالاك قىلىش ۋە ئازاب لەۋھۇلمەھفۇزدا پۈتۈلگەن ئىلاھىي ھۆكۈمدۇر.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• القول الحسن داع لكل خلق جميل وعمل صالح، فإنَّ من ملك لسانه ملك جميع أمره.
ياخشى سۆز ھەر تۈرلۈك گۈزەل ئەخلاق ۋە ياخشى ئەمەلگە چاقىرىدۇ، چۈنكى تىلىنى باشقۇرالىغان ئادەم چوقۇم بارلىق ئىشلىرىنى باشقۇرالايدۇ.
• فاضل الله بين الأنبياء بعضهم على بعض عن علم منه وحكمة.
• الله لا يريد بعباده إلا ما هو الخير، ولا يأمرهم إلا بما فيه مصلحتهم.
ئاللاھ تائالا بەندىلىرىگە پەقەت ياخشىلىقنىلا خالايدۇ، ئۇلارنى پەقەت ئۆزلىرىگە پايدىلىق ئىشلارغىلا بۇيرۇيدۇ.
• علامة محبة الله أن يجتهد العبد في كل عمل يقربه إلى الله، وينافس في قربه بإخلاص الأعمال كلها لله والنصح فيها.
بەندىنىڭ ئۆزىنى ئاللاھقا يېقىنلاشتۇرىدىغان ھەر قانداق ئەمەلنى قىلىشقا تىرىشچانلىق كۆرسىتىشى، بارلىق ئەمەللىرىنى ئاللاھقا خالىس قىلىش ئارقىلىق ئۇنىڭغا يېقىنلىشىشتا بەسلىشىشى ئاللاھنىڭ مۇھەببىتىنىڭ ئالامىتىدۇر.
وَمَا مَنَعَنَآ أَن نُّرۡسِلَ بِٱلۡأٓيَٰتِ إِلَّآ أَن كَذَّبَ بِهَا ٱلۡأَوَّلُونَۚ وَءَاتَيۡنَا ثَمُودَ ٱلنَّاقَةَ مُبۡصِرَةٗ فَظَلَمُواْ بِهَاۚ وَمَا نُرۡسِلُ بِٱلۡأٓيَٰتِ إِلَّا تَخۡوِيفٗا
مۇشرىكلار پەيغەمبەرنىڭ راستلىقىنىڭ ئىسپاتى سۈپىتىدە تەلەپ قىلغان ئۆلۈكلەرنى تىرىلدۈرۈش ۋە باشقا مۆجىزىلەرگە ئوخشاش ماددىي مۆجىزىلەرنى چۈشۈرمەسلىكىمىز، پەقەت ئىلگىرىكى ئۈممەتلەرگە نازىل قىلغىنىمىزدا ئۇلارنىڭ ئۇنى ئىنكار قىلغانلىقى سەۋەبىدىندۇر. بىز ھەقىقەتەن سەمۇدقا كاتتا ھەم روشەن مۆجىزە بولغان تۆگىنى بەردۇق. ئۇلار ئۇنىڭ مۆجىزىلىكىنى ئىنكار قىلدى. شۇنىڭ بىلەن بىز ئارقىدىنلا ئۇلارنى ئازابلىدۇق. بىز پەيغەمبەرلىرىمىز ئارقىلىق مۆجىزىلەرنى پەقەت ئۇلارنىڭ ئۈممەتلىرىنىڭ مۇسۇلمان بولۇشلىرىنى ئۈمىد قىلىپ قورقۇتۇش ئۈچۈنلا ئەۋەتىمىز.
تفسیرهای عربی:
وَإِذۡ قُلۡنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِٱلنَّاسِۚ وَمَا جَعَلۡنَا ٱلرُّءۡيَا ٱلَّتِيٓ أَرَيۡنَٰكَ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلنَّاسِ وَٱلشَّجَرَةَ ٱلۡمَلۡعُونَةَ فِي ٱلۡقُرۡءَانِۚ وَنُخَوِّفُهُمۡ فَمَا يَزِيدُهُمۡ إِلَّا طُغۡيَٰنٗا كَبِيرٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئۆز ۋاقتىدا بىز ساڭا: پەرۋەردىگارىڭنىڭ قۇدرىتى ھەقىقەتەن ئىنسانلارنى تولۇق قورشاپ تۇرىدۇ. ئىنسانلار ئۇنىڭ چاڭگىلىدىدۇر، ئاللاھ سېنى ئۇلاردىن قوغدايدۇ. شۇڭا سەن يەتكۈزۈشكە بۇيرۇلغاننى يەتكۈزگىن، دېدۇق. مىراج كېچىسى بىز ساڭا كۆرسەتكەن ئىشلارنى پەقەت ئىنسانلارنىڭ ئۇنىڭغا ئىشىنىدىغان ياكى ئىشەنمەيدىغانلىقىنى بىلىش ئۈچۈن بىر سىناق قىلدۇق. بىز قۇرئان كەرىمدە جەھەننەمنىڭ قەئرىدە ئۆسىدىغانلىقى تىلغا ئېلىنغان زەققۇم دەرىخىنىمۇ پەقەت كىشىلەر ئۈچۈن سىناق قىلدۇق. ئۇلار بۇ ئىككى مۆجىزىگە ئىشەنمىگەن يەردە بۇنىڭدىن باشقا مۆجىزىلەرگە ھەرگىز ئىشەنمەيدۇ. بىز مۆجىزىلەرنى چۈشۈرۈش ئارقىلىق ئۇلارنى قورقۇتىمىز. لېكىن ئۇلارنى قورقۇتۇش ئۈچۈن نازىل قىلغان مۆجىزىلىرىمىز ئۇلارنىڭ كۇپرىسىنى تېخىمۇ كۈچەيتىپ، ئۇلارنى ئازغۇنلۇقتا تېخىمۇ ئەزۋەيلىتىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ قَالَ ءَأَسۡجُدُ لِمَنۡ خَلَقۡتَ طِينٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئۆز ۋاقتىدا بىز پەرىشتىلەرگە ئادەمگە ئىبادەت سەجدىسى ئەمەس، ھۆرمەت سەجدىسى قىلىڭلار، دېدۇق. ئۇلارنىڭ ھەممىسى بۇيرۇققا بويسۇنۇپ، ئادەمگە سەجدە قىلدى، لېكىن ئىبلىس تەكەببۇرلۇق بىلەن ئادەمگە سەجدە قىلىشتىن باش تارتىپ: مېنى ئوتتىن ياراتقان تۇرساڭ، سەن لايدىن ياراتقان بىرىگە سەجدە قىلىمەنمۇ؟ مەن ئۇنىڭدىن بەكرەك ھۆرمەتكە سازاۋەر، دېدى.
تفسیرهای عربی:
قَالَ أَرَءَيۡتَكَ هَٰذَا ٱلَّذِي كَرَّمۡتَ عَلَيَّ لَئِنۡ أَخَّرۡتَنِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَأَحۡتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُۥٓ إِلَّا قَلِيلٗا
ئىبلىس پەرۋەردىگارىغا: سەن مەندىن ئۈستۈن قىلىپ، مېنى سەجدە قىلىشقا بۇيرۇغان مەخلۇق مۇشۇ شۇمۇ؟ ئەگەر مېنى قىيامەتكىچە ھايات قالدۇرساڭ، ئۇنىڭ ئەۋلادىنى سېنىڭ توغرا يولۇڭدىن ئازدۇرىمەن، پەقەت سەن ساقلاپ قالغانلار بۇنىڭ سىرتىدا بولۇپ، ئۇلار سېنىڭ ئىخلاسمەن بەندىلىرىڭدۇر، دېدى.
تفسیرهای عربی:
وَٱسۡتَفۡزِزۡ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتَ مِنۡهُم بِصَوۡتِكَ وَأَجۡلِبۡ عَلَيۡهِم بِخَيۡلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكۡهُمۡ فِي ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَوۡلَٰدِ وَعِدۡهُمۡۚ وَمَا يَعِدُهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ إِلَّا غُرُورًا
سەن ئاسىيلىققا چاقىرىدىغان ئاۋازىڭ بىلەن ئۇلارنىڭ ئىچىدىن قوزغىتىشقا كۈچۈڭ يەتكەنلىكى ئادەملەرنى قوزغاتقىن، ئۇلارنى ئۆزۈڭگە ئىتائەت قىلدۇرۇش ئۈچۈن ئۇلارغا ئاتلىق ۋە پىيادە قوشۇنلىرىڭ بىلەن ھۇجۇم قىلغىن، ئۇلارنىڭ شەرىئەتكە خىلاپ بارچە ئىشلىرىنى پەردازلاپ كۆرسىتىپ ماللىرىغا شېرىك بولغىن، يالغان - ياۋىداقلىرىڭ بىلەن، ئۇلارنى زىناغا چىللاش بىلەن ھەمدە ئۇلارنى بىسمىللاھ دەيدىغان چاغدا ئاللاھنىڭ باشقىسىغا چوقۇندۇرۇش بىلەن ئۇلارنىڭ بالىلىرىغىمۇ شېرىك بولغىن، ئۇلارغا ساختا ۋەدىلەرنى ۋە قۇرۇق خىياللارنى چىرايلىق كۆرسەتكىن. شەيتان ئۇلارغا پەقەت ئۇلارنى ئالدايدىغان ساختا ۋەدىلەرنىلا بېرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٞۚ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ وَكِيلٗا
ئەي ئبلىس! ھەقىقەتەن ماڭا ئىتائەت قىلىپ ياخشى ئەمەللەرنى قىلىدىغان ئىخلاسمەن بەندىلىرىمگە سېنىڭ كۈچۈڭ يەتمەيدۇ. چۈنكى ئاللاھ تائالا ئۇلارنى شېرىكتىن ساقلايدۇ. بارلىق ئىشلىرىدا ئاللاھقا تايانغان كىشى ئۈچۈن ھامىي بولۇشقا ئاللاھ يېتەرلىكتۇر.
تفسیرهای عربی:
رَّبُّكُمُ ٱلَّذِي يُزۡجِي لَكُمُ ٱلۡفُلۡكَ فِي ٱلۡبَحۡرِ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِكُمۡ رَحِيمٗا
ئەي ئىنسانلار! پەرۋەردىگارىڭلار سىلەرنىڭ تىجارەت ۋە باشقا پايدا ئېلىش ئۇسۇللىرى ئارقىلىق رىزقىڭلارنى ئىزدىشىڭلار ئۈچۈن سىلەرگە دېڭىزدا كېمىلەرنى ماڭدۇرۇپ بېرىدۇ. مۇشۇنداق ۋاسىتىلەرنى قولايلاشتۇرۇپ بېرىدىغان ئاللاھ سىلەرگە ھەقىقەتەن مېھرىباندۇر.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• من رحمة الله بالناس عدم إنزاله الآيات التي يطلبها المكذبون حتى لا يعاجلهم بالعقاب إذا كذبوا بها.
ئاللاھنىڭ ئىنكارچىلار تەلەپ قىلغان مۆجىزىلەرنى نازىل قىلماسلىقى ئىنسانلارغا بولغان شەپقىتىدىندۇركى، ئۇلار ئىنكار قىلغان چاغدا تېزلا جازاغا ئۇچراپ كەتمەسلىكى ئۈچۈندۇر.
• ابتلى الله العباد بالشيطان الداعي لهم إلى معصية الله بأقواله وأفعاله.
ئاللاھ تائالا بەندىلەرنى گەپ - سۆزلىرى ۋە ئىش - ھەرىكەتلىرى بىلەن ئاللاھقا ئاسىيلىق قىلىشقا چاقىرىدىغان شەيتان بىلەن سىنايدۇ.
• من صور مشاركة الشيطان للإنسان في الأموال والأولاد: ترك التسمية عند الطعام والشراب والجماع، وعدم تأديب الأولاد.
شەيتاننىڭ ئىنساننىڭ مال - مۈلكى ۋە بالا - چاقىلىرىغا ئورتاق بولۇشىنىڭ كۆرۈنۈشلىرىدىن بىرى: يېمەك - ئىچمەك ۋە جىنسىي مۇناسىۋەت قىلغان ۋاقىتلاردا بىسمىللاھ دېمەسلىكى ۋە ئەۋلادلىرىغا ئەدەب - ئەخلاق ئۆگەتمەسلىكىدۇر.
وَإِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فِي ٱلۡبَحۡرِ ضَلَّ مَن تَدۡعُونَ إِلَّآ إِيَّاهُۖ فَلَمَّا نَجَّىٰكُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ أَعۡرَضۡتُمۡۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ كَفُورًا
ئەي مۇشرىكلار! سىلەر دېڭىزدا بىرەر خاپىلىق ۋە قىيىنچىلىققا يولۇقۇپ، ھالاك بوپكېتىشتىن ئەندىشە قىلىپ تۇرغان ۋاقتىڭلاردا ئاللاھنى قويۇپ چوقۇنغان مەبۇدلىرىڭلار ئېسىڭلارغا كەلمەي، پەقەت ئاللاھنىلا ئەسلەيسىلەر، ئاللاھتىن ياردەم سورايسىلەر. ئاللاھ سىلەرگە ياردەم بېرىپ، سىلەرنى ئەندىشىدىن قۇتقۇزۇپ، قۇرۇقلۇققا چىققىنىڭلاردا ئاللاھنى بىر بىلىش ۋە يالغۇز ئاللاھقىلا تىۋىنىشتىن يۈز ئۆرۈپ، بۇتلارغا چوقۇنۇشقا قايتىۋالىسىلەر. ئىنسان ئەزەلدىن ئاللاھنىڭ نېئمەتلىرىگە تانغۇچى ئىدى.
تفسیرهای عربی:
أَفَأَمِنتُمۡ أَن يَخۡسِفَ بِكُمۡ جَانِبَ ٱلۡبَرِّ أَوۡ يُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ حَاصِبٗا ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ وَكِيلًا
ئەي مۇشرىكلار! ئاللاھ سىلەرنى دېڭىزدا غەرق بولۇشتىن قۇتۇلدۇرۇپ، قۇرۇقلۇققا چىقارغىنىدا سىلەرنى شۇ قۇرۇقلۇققا يۇتقۇزۇۋېتىشىدىن خاتىرجەم بولالامسىلەر؟ ياكى لۇت ئەلەيھىسسالامنىڭ قەۋمىگە قىلغاندەك ئۈستۈڭلارغا ئاسماندىن تاش ياغدۇرۇشىدىن خاتىرجەم بولالامسىلەر؟ ئۇ چاغدا ئۆزۈڭلارنى قوغدىيالايدىغان بىرەر قوغدىغۇچى، ھالاكەتتىن توسۇپ قالىدىغان بىرەر ياردەمچى تاپالمايسىلەر.
تفسیرهای عربی:
أَمۡ أَمِنتُمۡ أَن يُعِيدَكُمۡ فِيهِ تَارَةً أُخۡرَىٰ فَيُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ قَاصِفٗا مِّنَ ٱلرِّيحِ فَيُغۡرِقَكُم بِمَا كَفَرۡتُمۡ ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ عَلَيۡنَا بِهِۦ تَبِيعٗا
ياكى ئاللاھنىڭ سىلەرنى يەنە بىر قېتىم دېڭىزدا قاتناتقۇزۇپ، دېڭىزدىكى چېغىڭلاردا سىلەرگە قاتتىق بوران ئەۋەتىش ئارقىلىق تۇنجى قېتىم ئاللاھ قۇتقۇزغاندىن كېيىن ئۇنىڭ نېئمەتلىرىگە كۇپۇرلۇق قىلغانلىقىڭلار سەۋەبلىك دېڭىزغا غەرق قىلىۋېتىشىدىن خاتىرجەم بولالامسىلەر؟ ئاندىن سىلەر بىزنىڭ قىلغانلىرىمىزدىن ئۆچ ئېلىپ بېرىدىغان ۋە سىلەرگە يانباسىدىغان ھېچ بىرىنى تاپالمايسىلەر.
تفسیرهای عربی:
۞ وَلَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ وَحَمَلۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ كَثِيرٖ مِّمَّنۡ خَلَقۡنَا تَفۡضِيلٗا
شەك - شۈبھىسىزكى بىز ئادەم بالىلىرىنى ئەقىل - پاراسەت ئاتا قىلىش ھەمدە ئۇلارنىڭ ئاتىسى ئادەمگە پەرىشتىلەرنى سەجدە قىلدۇرۇش قاتارلىق ئىشلار بىلەن ھۆرمەتلىك قىلدۇق، ئۇلارغا قۇرۇقلۇقتا مىنىدىغان ئۇلاغ ۋە قاتناش ۋاسىتىلىرىنى بويسۇندۇرۇپ بەردۇق، دېڭىزدا كېمىلەرگە چىقاردۇق، ئۇلارنى پاك، ھالال يېمەك - ئىچمەكلەر بىلەن رىزىقلاندۇردۇق، جىنسىي تۇرمۇش ۋە باشقا تۈرلۈك لەززەتلەردىن بەھرىمەن قىلدۇق، ئۇلارنى بىز ياراتقان نۇرغۇن مەخلۇقاتلاردىن ئالاھىدە ئۈستۈن قىلدۇق. شۇنداق بولغانىكەن، ئۇلار ئاللاھنىڭ ئاتا قىلغان نېئمەتلىرىگە شۈكۈر قىلىشى كېرەك.
تفسیرهای عربی:
يَوۡمَ نَدۡعُواْ كُلَّ أُنَاسِۭ بِإِمَٰمِهِمۡۖ فَمَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَقۡرَءُونَ كِتَٰبَهُمۡ وَلَا يُظۡلَمُونَ فَتِيلٗا
ئەي پەيغەمبەر! بىز ھەر بىر جامائەنى دۇنيادا ئەگەشكەن يولباشچىلىرى بىلەن بىرگە چاقىرىدىغان كۈننى ئەسلىگىن. ئۇ كۈندە نامە - ئەمالى ئوڭ قولىغا بېرىلگەنلەر ئۆزلىرىنىڭ نامە - ئەمالىنى خۇرسەن بولغان ھالدا ئوقۇيدۇ، ئۇلارنىڭ ئەجىرلىرىدىن ھېچ نەرسە كېمەيتىلمەيدۇ، ھەتتا خورما ئۇرۇقچىسىنىڭ كاتىكىدىكى يىپقا چاغلىق كىچىك ساۋابمۇ چالا قويماي بېرىلىدۇ
تفسیرهای عربی:
وَمَن كَانَ فِي هَٰذِهِۦٓ أَعۡمَىٰ فَهُوَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ أَعۡمَىٰ وَأَضَلُّ سَبِيلٗا
دۇنيادا ھەقنى قوبۇل قىلىش ۋە ئۇنىڭغا بويسۇنۇشتىن دىلى كور بولغان كىشى قىيامەت كۈنى تېخىمۇ ئېغىر كور بولىدۇ، شۇ سەۋەبتىن جەننەتنىڭ يولىنى تاپالمايدۇ، توغرا يولدىن ئازىدۇ. دېمەك جازا - مۇكاپات ئۇنداق قازانغا مۇنداق چۆمۈچ ئۇسۇلى بويىچە بولىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَإِن كَادُواْ لَيَفۡتِنُونَكَ عَنِ ٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ لِتَفۡتَرِيَ عَلَيۡنَا غَيۡرَهُۥۖ وَإِذٗا لَّٱتَّخَذُوكَ خَلِيلٗا
ئەي پەيغەمبەر! مۇشرىكلار بىزنىڭ نامىمىزدىن ئۆزلىرىنىڭ ھاۋايى - ھەۋەسلىرىگە ماس كېلىدىغان نەرسىلەرنى ئويدۇرۇشۇڭ ئۈچۈن سېنى بىز ساڭا ۋەھىي قىلغان قۇرئان كەرىمدىن بۇرۇۋېتىشكە تاس قالدى. ئەگەر سەن ئۇلارنىڭ خالىغىنىنى قىلغان بولساڭ، ئەلۋەتتە ئۇلار سېنى ئۆزلىرىگە دوست قىلىۋالاتتى
تفسیرهای عربی:
وَلَوۡلَآ أَن ثَبَّتۡنَٰكَ لَقَدۡ كِدتَّ تَرۡكَنُ إِلَيۡهِمۡ شَيۡـٔٗا قَلِيلًا
ئەگەر بىز سېنى ھەق ئۈستىدە مۇستەھكەم قىلمىغان بولساق، ئۇلارغا ئازراق مايىل بولۇپ كېتىشكە، شۇنداقلا سېنىڭ ئۇلارنىڭ ئىمان ئېيتىشىغا تولىمۇ ھېرىسمەن بولۇشۇڭ بىلەن بىرگە ئۇلارنىڭ كۈچلۈك ھىيلە - نەيرەڭلىرى ۋە ئالدامچىلىقىدىن ئۇلارنىڭ تەلەپلىرىگە قوشۇلۇشقا تاس قالغان ئىدىڭ. لېكىن بىز سېنى ئۇلارغا مايىل بولۇپ كېتىشتىن ساقلاپ قالدۇق.
تفسیرهای عربی:
إِذٗا لَّأَذَقۡنَٰكَ ضِعۡفَ ٱلۡحَيَوٰةِ وَضِعۡفَ ٱلۡمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيۡنَا نَصِيرٗا
ئەگەر ئۇلارنىڭ ساڭا قويغان تەلىپىگە مايىل بوپكەتكەن بولساڭ، ئەلۋەتتە سېنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتتە ھەسسىلەپ ئازابلىغان بولاتتۇق، ئاندىن بىزگە قارشى ساڭا ياردەم بېرىدىغان ۋە سەندىن ئازابنى قايتۇرىدىغان بىرەر ياردەمچى تاپالمايتتىڭ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• الإنسان كفور للنعم إلا من هدى الله.
• كل أمة تُدْعَى إلى دينها وكتابها، هل عملت به أو لا؟ والله لا يعذب أحدًا إلا بعد قيام الحجة عليه ومخالفته لها.
ھەر بىر ئۈممەت ئۆزىنىڭ دىنى ۋە كىتابىغا ئەمەل قىلدىمۇ - ياقمۇ؟ دەپ چاقىرىلىدۇ. ئاللاھ تائالا ھېچكىمنى دەلىل - پاكىتلار ئوتتۇرىغا قويۇلۇپ، ئۇنىڭغا قارشى چىقمىغۇچە ئازابلىمايدۇ.
• عداوة المجرمين والمكذبين للرسل وورثتهم ظاهرة بسبب الحق الذي يحملونه، وليس لذواتهم.
جىنايەتچى ۋە ئىنكارچىلارنىڭ پەيغەمبەرلەرگە ۋە ئۇلارنىڭ ئىزباسارلىرىغا بولغان ئۆچمەنلىكى ئوچۇق - ئاشكارىدۇر. بۇنىڭ سەۋەبى ئۇلارنىڭ ئۆزى ئەمەس، بەلكى ئۇلار يەتكۈزگەن ھەقىقەتتۇر.
• الله تعالى عصم النبي من أسباب الشر ومن البشر، فثبته وهداه الصراط المستقيم، ولورثته مثل ذلك على حسب اتباعهم له.
ئاللاھ تائالا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنى يامانلىق يوللىرىدىن ۋە ئىنسانلارنىڭ يامانلىقىدىن ساقلىدى، ھەقتە مۇستەھكەم قىلىپ، توغرا يولغا باشلىدى، شۇنداقلا ئۇنىڭ ئىزباسارلىرىنىمۇ ئۇنىڭغا ئەگىشىش نىسبىتى بويىچە توغرا يولغا يېتەكلىدى.
وَإِن كَادُواْ لَيَسۡتَفِزُّونَكَ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ لِيُخۡرِجُوكَ مِنۡهَاۖ وَإِذٗا لَّا يَلۡبَثُونَ خِلَٰفَكَ إِلَّا قَلِيلٗا
كاپىرلار سېنى مەككىدىن چىقىرۋېتىش ئۈچۈن دۈشمەنلىك قىلىپ سېنى بىئارام قىلماقچى بولدى. لېكىن سەن ئاللاھنىڭ بۇيرۇقى بىلەن ھىجرەت قىلغانغا قەدەر ئاللاھ ئۇلارنىڭ سېنى مەككىدىن چىقىرۋېتىشىنى توسۇپ قالدى. مۇبادا ئۇلار سېنى مەككىدىن چىقىرۋەتكەن بولسا ئىدى، سېنى چىقىرىۋېتىپ ئۇزۇن ئۆتمەي ھالاك بولاتتى.
تفسیرهای عربی:
سُنَّةَ مَن قَدۡ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ مِن رُّسُلِنَاۖ وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحۡوِيلًا
ئۇلارنىڭ سېنى مەككىدىن چىقىرىۋەتكەندىن كېيىن ئۇزۇن ئۆتمەي ھالاك بولۇشى ئاللاھ تائالانىڭ سەندىن ئىلگىرى ئەۋەتكەن پەيغەمبەرلەردىمۇ تۇتقان ئومۇمىي قانۇنىيتىدۇر. يەنى قانداق بىر پەيغەمبەرنى قەۋمى ئارىسىدىن ھەيدەپ چىقىرىدىكەن، ئاللاھ ئۇلارغا ئازاب نازىل قىلىدۇ. ئەي پەيغەمبەر! بىزنىڭ قانۇنىيىتىمىزدە ئۆزگىرىش بايقىيالمايسەن، ئەكسىچە ئۇنىڭ ئۆزگەرمەس، ئومۇمىي پىرىنسىپ ئىكەنلىكىنى چوقۇم بىلىپ قالىسەن.
تفسیرهای عربی:
أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِدُلُوكِ ٱلشَّمۡسِ إِلَىٰ غَسَقِ ٱلَّيۡلِ وَقُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِۖ إِنَّ قُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِ كَانَ مَشۡهُودٗا
كۈن ئىگىلگەندىن باشلاپ نامازنى ئۆز ۋاقتىدا مۇكەممەل رەۋىشتە ئادا قىلغىن، بۇ ناماز كېچە قاراڭغۇلۇقىغىچە بولغان ئارىلىقتىكى پېشىن ۋە ئەسىر نامىزىنى، شۇنداقلا شام ۋە خۇپتەن نامازلىرىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. بامدات نامىزىنىمۇ ئادا قىلغىن، بامدات نامىزىدا قىرائەتنى ئۇزۇن قىلغىن، بامدات نامىزىغا كېچە بىلەن كۈندۈزنىڭ پەرىشتىلىرىمۇ قاتنىشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَتَهَجَّدۡ بِهِۦ نَافِلَةٗ لَّكَ عَسَىٰٓ أَن يَبۡعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامٗا مَّحۡمُودٗا
ئەي پەيغەمبەر! مەرتىۋەڭنىڭ تېخىمۇ يۇقىرى كۆتۈرۈلۈشى ئۈچۈن قىيامەت كۈنى پەرۋەردىگارىڭنىڭ سېنى كىشىلەرگە قىيامەتنىڭ قورقۇنچلىرىدىن شاپائەتچى قىلىشىنى، شۇنداقلا ئىلگىرىكىلەر ۋە كېيىنكىلەرنىڭ ئالقىشىغا سازاۋەر بولىدىغان بۈيۈك شاپائەت ماقامىنىڭ ئۆزۈڭگە مەنسۇپ بولۇشىنى ئۈمىد قىلغان ھالدا كېچىنىڭ مەلۇم قىسمىدا تۇرۇپ، نەپلە نامازلارنى ئوقۇغىن.
تفسیرهای عربی:
وَقُل رَّبِّ أَدۡخِلۡنِي مُدۡخَلَ صِدۡقٖ وَأَخۡرِجۡنِي مُخۡرَجَ صِدۡقٖ وَٱجۡعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلۡطَٰنٗا نَّصِيرٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئېيتقىنكى، ئەي رەببىم! مېنىڭ كىرىدىغان ۋە چىقىدىغان ئورنۇمنىڭ ھەممىسىنى سېنىڭ تائىتىڭ ۋە رازىلىقىڭدا قىلغىن، مەن ئۈچۈن ھۇزۇرۇڭدىن دۈشمىنىمگە قارشى ماڭا ياردىمى بولىدىغان كۈچلۈك دەلىل - پاكىتلارنى ئاتا قىلغىن.
تفسیرهای عربی:
وَنُنَزِّلُ مِنَ ٱلۡقُرۡءَانِ مَا هُوَ شِفَآءٞ وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ ٱلظَّٰلِمِينَ إِلَّا خَسَارٗا
بىز قۇرئان كەرىمدىن قەلبلەرنىڭ نادانلىق، كۇپۇرلۇق ۋە شېرىكتىن ئىبارەت ئىللەتلىرىگە شىپا بولىدىغان، دۇئا سۈپىتىدە ئوقۇلسا جىسمانىي كېسەللەرگىمۇ شىپا بولىدىغان ئايەتلەرنى نازىل قىلىمىز. قۇرئان كەرىم ئۇنىڭغا ئەمەل قىلغان مۇئمىنلەرگە رەھمەتتۇر. بۇ قۇرئان كاپىرلارغا پەقەت ھالاكەتنى زىيادە قىلىدۇ. چۈنكى قۇرئاننى ئاڭلاش ئۇلارنى ئاچچىق يۇتقۇزىدۇ، شۇنىڭ بىلەن ئۇلار قۇرئاندىن يۈز ئۆرۈپ، ئۇنى تېخىمۇ بەك ئىنكار قىلىشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَإِذَآ أَنۡعَمۡنَا عَلَى ٱلۡإِنسَٰنِ أَعۡرَضَ وَنَـَٔا بِجَانِبِهِۦ وَإِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ كَانَ يَـُٔوسٗا
بىز ئىنسانغا ساقلىق ۋە بايلىققا ئوخشاش تۈرلۈك نېئمەتلەرنى ئاتا قىلساق، ئاللاھقا شۈكۈر ئېيتىش ۋە ئىتائەت قىلىشتىن يۈز ئۆرۈپ، تەكەببۇرلۇقىدىن (ھەقتىن تېخىمۇ) يىراقلاپ كېتىدۇ. ناۋادا ئۇنىڭغا كېسەللىك ياكى كەمبەغەللىككە ئوخشاش بىرەر كۆڭۈلسىزلىك يەتسە، ئاللاھنىڭ رەھمىتىدىن پۈتۈنلەي ئۈمىدىنى ئۈزۈپ، قايغۇغا پاتىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلرُّوحِۖ قُلِ ٱلرُّوحُ مِنۡ أَمۡرِ رَبِّي وَمَآ أُوتِيتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِيلٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئەھلى كىتابتىن بولغان كاپىرلار سەندىن روھنىڭ ماھىيىتى توغرىسىدا سورىشىدۇ. ئۇلارغا: روھنىڭ ماھىيىتىنى پەقەت ئاللاھ بىلىدۇ، سىلەرگە ۋە پۈتۈن مەخلۇقاتلارغا بېرىلگەن ئىلىم ئاللاھنىڭ ئىلمىگە نىسبەتەن پەقەت ئازغىنە نەرسىدۇر.
تفسیرهای عربی:
وَلَئِن شِئۡنَا لَنَذۡهَبَنَّ بِٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ بِهِۦ عَلَيۡنَا وَكِيلًا
ئاللاھ بىلەن قەسەمكى، ئەي پەيغەمبەر! ئەگەر بىز ساڭا نازىل قىلغان ۋەھىينى دىللاردىن ۋە مۇسھەپلەردىن يوق قىلىۋېتىشنى خالىساق ئىدۇق، ئەلۋەتتە شۇنداق قىلاتتۇق، ئاندىن سەن ئۆزۈڭگە ياردەملىشىپ، ئۇنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ بېرىدىغان بىرىنى تاپالمايتتىڭ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• في الآيات دليل على شدة افتقار العبد إلى تثبيت الله إياه، وأنه ينبغي له ألا يزال مُتَمَلِّقًا لربه أن يثبته على الإيمان.
بۇ ئايەتلەردە بەندىنىڭ ئاللاھنىڭ مەدىتىگە تولىمۇ ئېھتىياجلىق ئىكەنلىكىگە، شۇنداقلا بەندە پەرۋەردىگارىنىڭ ئۆزىنى ئىماندا مۇستەھكەم قىلىشى ئۈچۈن داۋاملىق ئۇنىڭغا يالۋۇرۇپ تۇرۇشى كېرەكلىكىگە دەلىل بار.
• عند ظهور الحق يَضْمَحِل الباطل، ولا يعلو الباطل إلا في الأزمنة والأمكنة التي يكسل فيها أهل الحق.
ھەقىقەت ئايدىڭلاشقاندا باتىل يوقىلىدۇ، باتىل پەقەت ھەق تەرەپدارلىرى يالقاۋلاشقان ۋاقىت ۋە ئورۇنلاردىلا ئۈستۈنلۈكنى ئىگىلەيدۇ.
• الشفاء الذي تضمنه القرآن عام لشفاء القلوب من الشُّبَه، والجهالة، والآراء الفاسدة، والانحراف السيئ والمقاصد السيئة.
قۇرئان كەرىم ئۆز ئىچىگە ئالغان شىپالىق قەلبلەردىكى گۇمانغا، نادانلىققا، بۇزۇق پىكىرلەرگە، ئېغىر دەرىجىدە ھەقتىن چەتنەپ كېتىش ۋە يامان نىيەتلەرگە شىپا بولۇشتا ئومۇمىيدۇر.
• في الآيات دليل على أن المسؤول إذا سئل عن أمر ليس في مصلحة السائل فالأولى أن يعرض عن جوابه، ويدله على ما يحتاج إليه، ويرشده إلى ما ينفعه.
بۇ ئايەتلەردە يەنە سوئال سورىغۇچى ئۆزىنىڭ بىرەر مەنپەئەتىگە مۇناسىۋەتسىز بىر ئىش ھەققىدە سوئال سورىغان بولسا، سورالغۇچى ئۇنىڭغا جاۋاب بەرمەي، سوئال سورىغۇچىنى ئەمەلىيەتتە ئېھتىياجلىق بولغان تەرەپكە يېتەكلەپ، ئۇنىڭغا پايدىلىق ئىشنى كۆرسىتىپ قويسا بولىدىغانلىقىغا دەلىل بار.
إِلَّا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ إِنَّ فَضۡلَهُۥ كَانَ عَلَيۡكَ كَبِيرٗا
لېكىن پەرۋەردىگارىڭنىڭ رەھمىتى بىلەن قۇرئاننى يوق قىلىۋەتمەي، قوغدالغان ھالەتتە قالدۇردۇق. پەرۋەردىگارىڭنىڭ پەزلى - مەرھەمىتى ساڭا ھەقىقەتەن كاتتا بولدى، ئۇ سېنى ئەلچى قىلدى، سەن بىلەن پەيغەمبەرلىككە خاتىمە بەردى ۋە ساڭا قۇرئان كەرىمنى نازىل قىلدى
تفسیرهای عربی:
قُل لَّئِنِ ٱجۡتَمَعَتِ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِمِثۡلِ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لَا يَأۡتُونَ بِمِثۡلِهِۦ وَلَوۡ كَانَ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٖ ظَهِيرٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھنىڭ ئەلچىسى! ئېيتقىنكى، ئىنسانلار ۋە جىنلارنىڭ ھەممىسى پاساھەتتە، تۈزۈلۈشىنىڭ گۈزەللىكىدە ۋە ئىخچاملىقتا ساڭا نازىل قىلىنغان مۇشۇ قۇرئاننىڭ ئوخشىشىنى كەلتۈرۈش ئۈچۈن بىرلىشىپ، بىر - بىرىگە ياردەملەشكەن تەقدرىدىمۇ، قۇرئاننىڭ ئوخشىشىنى ھەرگىز كەلتۈرەلمەيدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا لِلنَّاسِ فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٖ فَأَبَىٰٓ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ إِلَّا كُفُورٗا
بىز ئىنسانلارنىڭ ئىمان ئېيتىشىنى ئۈمىد قىلىپ بۇ قۇرئاندا ۋەز-نەسىھەتلەر، ئىبرەتلەر، بۇيرۇقلار، چەكلىمىلەر ۋە قىسسەلەرنى تۈرلۈك شەكىلدە بايان قىلدۇق، لېكىن ئىنسانلارنىڭ كۆپ قىسمى بۇ قۇرئاننى ئىنكار قىلىپ، ئىمان ئېيتقىلى ئۇنىمىدى.
تفسیرهای عربی:
أَوۡ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٞ مِّن نَّخِيلٖ وَعِنَبٖ فَتُفَجِّرَ ٱلۡأَنۡهَٰرَ خِلَٰلَهَا تَفۡجِيرًا
تفسیرهای عربی:
أَوۡ تُسۡقِطَ ٱلسَّمَآءَ كَمَا زَعَمۡتَ عَلَيۡنَا كِسَفًا أَوۡ تَأۡتِيَ بِٱللَّهِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ قَبِيلًا
ياكى ئۆزۈڭ ئېيتقاندەك ئاسماننى بىزگە ئازاب قىلىپ پارچە - پارچە چۈشۈرگىن، ياكى سەن چاقىرىۋاتقان بۇ دىننىڭ توغرىلىقىغا گۇۋاھچى قىلىپ ئاللاھنى ۋە پەرىشتىلەرنى كۆز ئالدىمىزغا كەلتۈرگىن.
تفسیرهای عربی:
أَوۡ يَكُونَ لَكَ بَيۡتٞ مِّن زُخۡرُفٍ أَوۡ تَرۡقَىٰ فِي ٱلسَّمَآءِ وَلَن نُّؤۡمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّىٰ تُنَزِّلَ عَلَيۡنَا كِتَٰبٗا نَّقۡرَؤُهُۥۗ قُلۡ سُبۡحَانَ رَبِّي هَلۡ كُنتُ إِلَّا بَشَرٗا رَّسُولٗا
ياكى سېنىڭ ئالتۇن ۋە باشقا بېزەكلەر بىلەن زىننەتلەنگەن ئۆيۈڭ بولسۇن، ياكى سەن ئاسمانغا چىقىپ، تاكى ئاللاھنىڭ تەرىپىدىن سېنىڭ ئاللاھنىڭ ئەلچىسى ئىكەنلىكىڭ يېزىلغان ۋە بىز ئوقۇيالايدىغان بىر كىتاب ئېلىپ چۈشمىگۈچە سېنىڭ پەيغەمبەرلىكىڭگە ھەرگىز ئىشەنمەيمىز، دېيىشتى. ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا: مېنىڭ رەببىم پاكتۇر، مەن پەقەت باشقا پەيغەمبەرلەرگە ئوخشاش بىر ئىنسانمەن، خالىغان بىر ئىشنى قىلىشقا كۈچۈم يەتمەيدىغان تۇرسا، قانداقمۇ سىلەرنىڭ تەلىپىڭلارنى ئورۇندىيالايمەن؟ دېگىن.
تفسیرهای عربی:
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰٓ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ أَبَعَثَ ٱللَّهُ بَشَرٗا رَّسُولٗا
كاپىرلارنى ئاللاھقا ۋە ئۇنىڭ پەيغەمبىرىگە ئىمان ئېيتىشتىن ھەمدە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئىلىپ كەلگەن دىنغا ئەمەل قىلىشتىن ئۇلارنى پەقەت ئىنسان تىپىدىن پەيغەمبەر كەلگەنلىكىنى ئىنكار قىلىش توسۇپ قالدى. ئۇلار ئىنكار قىلىپ: ئاللاھ بىزگە ئىنساندىن پەيغەمبەر ئەۋەتەمدىكەن؟ دېيىشتى.
تفسیرهای عربی:
قُل لَّوۡ كَانَ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَلَٰٓئِكَةٞ يَمۡشُونَ مُطۡمَئِنِّينَ لَنَزَّلۡنَا عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَلَكٗا رَّسُولٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا جاۋابەن ئېيتقىنكى، مۇبادا زېمىندا ئولتۇراقلاشقان ۋە سىلەردەك خاتىرجەم مېڭىپ يۈرىدىغان پەرىشتىلەر بولسا ئىدى، ئەلۋەتتە بىز ئۇلارغا پەرىشتىلەرنىڭ ئۆز تىپىدىن بىر پەيغەمبەر ئەۋەتكەن بولاتتۇق. چۈنكى پەرىشتىلەرگە پەقەت پەرىشتىلا مەقسىتىنى چۈشەندۈرەلەيدۇ. ئۇ چاغدا بىزنىڭ پەرىشتىلەرگە ئىنسان تىپىدىن ئەلچى ئەۋەتىشىمىزمۇ ئاقىلانىلىك بولمايتتى. سىلەرنىڭ ئەھۋالىڭلارمۇ شۇنىڭغا ئوخشاشتۇر.
تفسیرهای عربی:
قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
ئەي پەيغەمبەر! ئېيتقىنكى: ئاللاھ تائالا مەن بىلەن سىلەرنىڭ ئاراڭلاردا مېنىڭ سىلەرگە ئەۋەتىلگەن پەيغەمبەر ئىكەنلىكىم ھەمدە سىلەرگە يەتكۈزۈشكە بۇيرۇلغان ھەقىقەتنى يەتكۈزگەنلىكىمگە گۇۋاھ بولۇشقا يېتەرلىكتۇر. ئاللاھ ھەقىقەتەن بەندىلىرىنىڭ ئەھۋالىنى تولۇق بىلىپ تۇرغۇچىدۇر، ئۇنىڭدىن ھېچ نەرسە ئاللاھقا مەخپىي قالمايدۇ، ئۇ بەندىلەرنىڭ دىللىرىغا يوشۇرغان ھەر قانداق مەخپىي سىرلىرىنىمۇ كۆرۈپ تۇرغۇچىدۇر.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• بيَّن الله للناس في القرآن من كل ما يُعْتَبر به من المواعظ والعبر والأوامر والنواهي والقصص؛ رجاء أن يؤمنوا.
ئاللاھ تائالا ئىنسانلارنى ئىمان ئېيتسۇن دەپ قۇرئان كەرىمدە پەند - نەسىھەتلەر، ئىبرەتلەر، بۇيرۇقلار، چەكلىمىلەر ۋە قىسسەلەرنىڭ ھەممىنى بايان قىلدى.
• القرآن كلام الله وآية النبي الخالدة، ولن يقدر أحد على المجيء بمثله.
قۇرئان كەرىم ئاللاھنىڭ كالامى، پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ مەڭگۈلۈك مۆجىزىسىدۇر. ھېچكىم ئۇنىڭ ئوخشىشىنى كەلتۈرەلمەيدۇ.
وَمَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُمۡ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِهِۦۖ وَنَحۡشُرُهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمۡ عُمۡيٗا وَبُكۡمٗا وَصُمّٗاۖ مَّأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ كُلَّمَا خَبَتۡ زِدۡنَٰهُمۡ سَعِيرٗا
ئاللاھ تائالا كىمنى ھىدايەتكە ئېرىشتۈرىدىكەن، ئۇ كىشى ھەقىقەتەن ھىدايەت تاپقان بولىدۇ. ئاللاھ كىمنى ھىدايەتتىن مەھرۇم قىلىپ، ئازدۇرۇۋېتىدىكەن، ئەي پەيغەمبەر! سەن ھەرگىز بۇلارنى ھەقىقەتكە يېتەكلەيدىغان، ئۇلاردىن زىياننى توسۇپ، پايدا كەلتۈرەلەيدىغان دوستلارنى تاپالمايسەن. بىز قىيامەت كۈنى ئۇلارنى توپلايمىز، ئۇلار دۇم ھالەتتە سۆرىلىپ ئېلىپ كېلىنىدۇ، ئۇلارنىڭ كۆزلىرى كۆرمەيدۇ، گەپ قىلالمايدۇ ھەم ئاڭلىيالمايدۇ. ئۇلارنىڭ بارار جايى جەھەننەم بولىدۇ. جەھەننەمنىڭ يالقۇنى ئازراق پەسىيىپ قالسا، بىز ئۇنى يەنە يالقۇنجىتىمىز.
تفسیرهای عربی:
ذَٰلِكَ جَزَآؤُهُم بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَقَالُوٓاْ أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا وَرُفَٰتًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ خَلۡقٗا جَدِيدًا
ئۇلار دۇچار بولغان ئازاب ئۇلارنىڭ پەيغەمبىرىمىزگە نازىل قىلغان ئايەتلىرىمىزگە كاپىر بولغانلىقى تۈپەيلىدىن، شۇنداقلا ئۇلارنىڭ ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى يىراق ساناپ: بىز ئۆلۈپ، سۆڭەكلىرىمىز چىرىپ، پارچە - پارچە بولۇپ توپىغا ئايلىنىپ كەتكەندىن كېيىن يەنە تىرىلىپ يېڭىدىن يارىتىلامدۇق؟ دېگەن سۆزلىرى تۈپەيلىدىن بېرىلگەن جازادۇر.
تفسیرهای عربی:
۞ أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يَخۡلُقَ مِثۡلَهُمۡ وَجَعَلَ لَهُمۡ أَجَلٗا لَّا رَيۡبَ فِيهِ فَأَبَى ٱلظَّٰلِمُونَ إِلَّا كُفُورٗا
ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلىدىغان بۇ ئادەملەر ئىنتايىن كاتتا بولغان ئاسمانلارنى ۋە زېمىننى ياراتقان ئاللاھ تائالانىڭ ئۆزلىرىنى يارىتىشقا ئەلۋەتتە قادىر ئىكەنلىكىنى بىلمىدىمۇ؟ چۈنكى كاتتا نەرسىنى يارىتالىغان زات ئۇنىڭدىن كىچىك ۋە تۆۋەننى ئەلۋەتتە يارىتالايدۇ - دە! ئاللاھ تائالا ئۇلارنىڭ بۇ دۇنيادىكى ھاياتىنى ئاخىرلاشتۇرىدىغان مۇئەييەن ۋاقىتنى بېكىتتى، ئۇلارنىڭ قايتا تىرىلىشى ئۈچۈنمۇ شەكسىز بىر سۈرۈك بەلگىلىدى. ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنىڭ دەلىل - پاكىتلىرى شۇنچىۋالا روشەن تۇرسىمۇ مۇشرىكلار يەنىلا ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلىشتا چىڭ تۇردى.
تفسیرهای عربی:
قُل لَّوۡ أَنتُمۡ تَمۡلِكُونَ خَزَآئِنَ رَحۡمَةِ رَبِّيٓ إِذٗا لَّأَمۡسَكۡتُمۡ خَشۡيَةَ ٱلۡإِنفَاقِۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ قَتُورٗا
ئەي پەيغەمبەر! بۇ مۇشرىكلارغا ئېيتقىنكى: ئەگەر سىلەر پەرۋەردىگارىمنىڭ پۈتمەس - تۈگىمەس رەھمەت خەزىنىسىگە ئىگە بولغان بولساڭلار، ئۇ چاغدا خەزىنە تۈگەپ كېتىپ، كەمبەغەل بولۇپ قىلىشىڭلاردىن ئەنسىرەپ بېخىللىق قىلاتتىڭلار. چۈنكى بېخىللىق ئىنساننىڭ تەبىئىي خاراكتېرىدۇر. لېكىن مۇئمىن ئۇنداق بولمايدۇ. ئاللاھنىڭ ساۋابىنى ئۈمىد قىلىپ مېلىنى سەرپ قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ تِسۡعَ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖۖ فَسۡـَٔلۡ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ إِذۡ جَآءَهُمۡ فَقَالَ لَهُۥ فِرۡعَوۡنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَٰمُوسَىٰ مَسۡحُورٗا
ھەقىقەتەن بىز مۇساغا ئۇنىڭ پەيغەمبەرلىكىگە شاھىت بولىدىغان روشەن توققۇز دەلىل ئاتا قىلدۇق، بۇ دەلىللەر: ھاسا، نۇرلۇق قول، قەھەتچىلىك يىللىرى، مېۋىلەرنىڭ مەھسۇلاتىنىڭ كېمىيىپ كېتىشى، توپان، چېكەتكە، پىت، پاقا ۋە قاندىن ئىبارەت. ئەي پەيغەمبەر! يەھۇدىيلاردىن سوراپ باققىن: مۇسا ئۇلارنىڭ ئاتا - بوۋىلىرىغا ئاشۇ مۆجىزىلەرنى ئېلىپ كەلگەندە پىرئەۋن ئۇنىڭغا: ئى مۇسا! سەن بىزگە يوچۇن نەرسىلەرنى ئېلىپ كەلگەچكە، ئەلۋەتتە مەن سېنى سېھىرگەرمىكىن دەپ ئويلايمەن، دېدى.
تفسیرهای عربی:
قَالَ لَقَدۡ عَلِمۡتَ مَآ أَنزَلَ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ بَصَآئِرَ وَإِنِّي لَأَظُنُّكَ يَٰفِرۡعَوۡنُ مَثۡبُورٗا
مۇسا پىرئەۋنگە جاۋابەن: سەن بۇ مۆجىزىلەرنى پەقەت ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ پەرۋەردىگارى بولغان ئاللاھ ئۆزىنىڭ قۇدرىتى ۋە پەيغەمبىرىنىڭ راستلىقىغا دەلىل قىلىپ نازىل قىلغانلىقىغا كۆڭلۈڭدە ئىشەنگەن بولساڭمۇ، ئاغزىڭدا ئىنكار قىلىپ تېنىۋاتىسەن. ئەي پىرئەۋن! مەن سېنى چوقۇم ھالاك بولۇپ، زىيان تارتىدۇ دەپ بىلىمەن، دېدى.
تفسیرهای عربی:
وَقُلۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ لِبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱسۡكُنُواْ ٱلۡأَرۡضَ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ جِئۡنَا بِكُمۡ لَفِيفٗا
بىز پىرئەۋن بىلەن ئۇنىڭ قوشۇنلىرىنى ھالاك قىلىۋەتكەندىن كېيىن ئىسرائىل ئەۋلادىغا: شام زېمىنىدا تۇرۇڭلار. قىيامەت كۈنى بولغاندا ھەممىڭلارنى ھېساب ئۈچۈن مەھشەر مەيدانىغا ئېلىپ كېلىمىز، دېدۇق.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• الله تعالى هو المنفرد بالهداية والإضلال، فمن يهده فهو المهتدي على الحقيقة، ومن يضلله ويخذله فلا هادي له.
ئاللاھ تائالا يېگانە ھىدايەت قىلغۇچى ۋە گۇمراھ قىلغۇچىدۇر. شۇڭا ئۇ كىمنى ھىدايەت قىلىدىكەن، ئۇ ھەقىقەتەن ھىدايەت تاپقان بولىدۇ. ئۇ كىمنى ئازدۇرۇپ، ھىدايەتتىن مەھرۇم قىلىدىكەن، ئۇنى قەتئىي توغرا يولغا يېتەكلىگۈچى بولمايدۇ.
• مأوى الكفار ومستقرهم ومقامهم جهنم، كلما سكنت نارها زادها الله نارًا تلتهب.
كاپىرلارنىڭ ئورنى، قارارگاھى ۋە تۇرار جايى جەھەننەمدۇر. قاچان جەھەننەمنىڭ ئوتى پەسىيىپ قالسا، ئاللاھ تائالا ئۇنىڭ ئوتىنى تېخىمۇ يالقۇنجىتىدۇ.
• وجوب الاعتصام بالله عند تهديد الطغاة والمُسْتَبدين.
وَبِٱلۡحَقِّ أَنزَلۡنَٰهُ وَبِٱلۡحَقِّ نَزَلَۗ وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا مُبَشِّرٗا وَنَذِيرٗا
بىز بۇ قۇرئاننى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا ھەقىقەتنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ھالدا نازىل قىلدۇق، بۇ قۇرئان ئۇنىڭغا ھېچقانداق ئۆزگەرتىلمەستىن ۋە بۇرمىلانماستىن نازىل بولدى. ئەي پەيغەمبەر! بىز سېنى پەقەت تەقۋادارلارغا جەننەت بىلەن خۇشخەۋەر بەرگۈچى، كاپىر ۋە ئاسىيلارنى دوزاخ بىلەن قورقۇتقۇچى قىلىپ ئەۋەتتۇق.
تفسیرهای عربی:
وَقُرۡءَانٗا فَرَقۡنَٰهُ لِتَقۡرَأَهُۥ عَلَى ٱلنَّاسِ عَلَىٰ مُكۡثٖ وَنَزَّلۡنَٰهُ تَنزِيلٗا
بىز قۇرئان كەرىمنى بۆلۈپ - بۆلۈپ نازىل قىلدۇق، سېنىڭ ئۇنى كىشىلەرگە ئالدىرىماي، تەرتىل بىلەن ئوقۇپ بېرىشىڭ ئۈچۈن تەپسىلىي بايان قىلدۇق، چۈنكى بۇ ئۇلارنىڭ قۇرئاننى چۈشىنىشى ۋە تەپەككۇر قىلىشىغا ئەڭ قولايلىقتۇر. بىز قۇرئان كەرىمنى ھادىسىلەر ۋە ئەھۋاللارغا قاراپ تەدرىجىي بۆلۈپ - بۆلۈپ نازىل قىلدۇق.
تفسیرهای عربی:
قُلۡ ءَامِنُواْ بِهِۦٓ أَوۡ لَا تُؤۡمِنُوٓاْۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ مِن قَبۡلِهِۦٓ إِذَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ يَخِرُّونَۤ لِلۡأَذۡقَانِۤ سُجَّدٗاۤ
ئەي پەيغەمبەر! ئېيتقىنكى، قۇرئانغا ئىشىنىڭلار ياكى ئىشەنمەڭلار بەرىبىر، چۈنكى سىلەرنىڭ ئىمانىڭلار ئۇنىڭ (كامالىتىگە) بىر نەرسە قوشالمايدۇ، كۇپرىڭلارمۇ ئۇنىڭ (مەرتىۋىسىنى) چۈشۈرەلمەيدۇ. شەكسىزكى ئىلگىرىكى ساماۋىي كىتابلارنى ئوقۇغان ھەمدە ۋەھىي ۋە پەيغەمبەرلىكتىن خەۋەردار كىشىلەرگە قۇرئان كەرىم ئوقۇپ بېرىلسە، ئۇلار ئاللاھقا شۈكرى ئېيتىش يۈزىسىدىن دەرھال سەجدىگە يىقىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَيَقُولُونَ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِن كَانَ وَعۡدُ رَبِّنَا لَمَفۡعُولٗا
ئۇلار سەجدە قىلغان ھالەتتە: پەرۋەردىگارىمىز ۋەدىسىگە خىلاپلىق قىلىشتىن پاكتۇر، مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى پەيغەمبەر قىلىپ ئەۋەتىشتىن ئىبارەت ۋەدىسى ئىشقا ئاشتى. ھەقىقەتەن پەرۋەردىگارىمىزنىڭ مۇشۇنىڭغا ئوخشىغان باشقا ۋەدىلىرىمۇ چوقۇم ئىشقا ئاشىدۇ، دەيدۇ.
تفسیرهای عربی:
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱللَّهَ أَوِ ٱدۡعُواْ ٱلرَّحۡمَٰنَۖ أَيّٗا مَّا تَدۡعُواْ فَلَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَلَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتۡ بِهَا وَٱبۡتَغِ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلٗا
ئەي پەيغەمبەر! سېنىڭ «ئەي ئاللاھ! ئەي راھمان!» دەپ دۇئا قىلىشىڭنى ياقتۇرمىغانلارغا ئېيتقىنكى، «ئاللاھ ۋە راھمان» ئاللاھ تائالانىڭ ئىككى ئىسمى بولۇپ، مەن مۇشۇ ئىككى ئىسىمدىن ياكى ئۇنىڭدىن باشقا ئىسىملاردىن قايسىسى بىلەن دۇئا قىلسام بولىۋېرىدۇ، چۈنكى ئاللاھنىڭ نۇرغۇن گۈزەل ئىسىملىرى بار. بۇ ئىككىسىمۇ شۇ ئىسىملارنىڭ جۈملىسىدىندۇر. ئاللاھنى مۇشۇ ئىككى ئىسىم بىلەن ياكى بۇنىڭدىن باشقا ئىسىملار بىلەن چاقىرساڭلار بولىدۇ. نامىزىڭدا قىرائەتنى بەك يۇقىرى ئاۋازدا قىلمىغىن، بولمىسا مۇشرىكلار ئاڭلاپ قالىدۇ. بەك پەسمۇ قىلمىغىن، بولمىسا مۇئمىنلەر ئاڭلىيالماي قالىدۇ. بۇ ئىككى ئەھۋال ئارىسىدا ئوتتۇراھال يول تۇتقىن.
تفسیرهای عربی:
وَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدٗا وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ شَرِيكٞ فِي ٱلۡمُلۡكِ وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ وَلِيّٞ مِّنَ ٱلذُّلِّۖ وَكَبِّرۡهُ تَكۡبِيرَۢا
ئەي پەيغەمبەر! ئېيتقىنكى، بارلىق گۈزەل مەدھىيەلەر بالىدىن ۋە شېرىكتىن پاك بولغان، سەلتەنىتىدە ھېچقانداق شېرىكى بولمىغان، خارلىق ۋە زاۋاللىق يەتمەيدىغان، ھەر تۈرلۈك مەدھىيەلەرگە لايىق بولغان ئاللاھقا خاستۇر. ئۇنىڭ ياردەمچىگە ۋە قوللىغۇچىغا ئېھتىياجى يوق. ئۇنى كۆپ ئۇلۇغلىغىن، ئۇنىڭ پادىشاھلىقىغا نە بالىنى، نە شېرىكنى نىسبەت بەرمىگىن، ئۇنىڭغا ياردەم بېرىدىغان ياردەمچىسى بار دېمىگىن.
تفسیرهای عربی:
ترجمهٔ معانی سوره: سوره اسراء
ترجمهٔ معانی قرآن کریم - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - لیست ترجمه ها
الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.