Firo maanaaji Aaya 64 Simoore Simoore Maryam - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي - Mawsuuwa al-quraan tedduɗo oo

Aaya: 64

وَمَا نَتَنَزَّلُ اِلَّا بِاَمْرِ رَبِّكَ ۚ— لَهٗ مَا بَیْنَ اَیْدِیْنَا وَمَا خَلْفَنَا وَمَا بَیْنَ ذٰلِكَ ۚ— وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِیًّا ۟ۚ

مدّتی جبرئیل نزد پیامبر نیامد، وقتی جبرئیل مجدد‌ا نازل شد [پیامبر صلی الله علیه وسلم] به او گفت: «اگر بیشتر از این نزد ما می آمدی، بهتر بود» چون پیامبر به او علاقه داشت، و از جدایی او غمگین می‌شد، و قلبش با فرود آمدن او مطمئن می‌شد. پس خداوند بر زبان جبرئیل به پیامبر فرمود: ﴿وَمَا نَتَنَزَّلُ إِلَّا بِأَمۡرِ رَبِّكَ﴾ و ما جز به فرمان پروردگارت فرود نمی‌آییم؛ یعنی ما اختیاری نداریم، اگر دستور داده شویم، شتابان فرمان را اجرا می‌کنیم، و هرگز از دستور خدا سرپیچی نمی‌کنیم، چنانکه خداوند متعال در مورد فرشتگان فرموده است: ﴿لَّا يَعۡصُونَ ٱللَّهَ مَآ أَمَرَهُمۡ وَيَفۡعَلُونَ مَا يُؤۡمَرُونَ﴾ از فرمانی که خداوند به آنها می‌دهد، سرپیچی نمی‌کنند؛ و آنچه را که به آن دستور داده می‌شوند، انجام می‌دهند. پس ما بندگانی مأمور هستیم. ﴿لَهُۥ مَا بَيۡنَ أَيۡدِينَا وَمَا خَلۡفَنَا وَمَا بَيۡنَ ذَٰلِكَ﴾ از آن اوست آنچه پیش روی ما و آنچه پشت سر ما و آنچه میان این دو است؛ یعنی کارهای گذشته و آینده و حال، اینجا و آنجا و همه جا از آنِ خداوند متعال است. پس روشن شد که همۀ امور از آنِ خداوند می‌باشد، و ما بندگانی هستیم که در اختیار او قرار داریم. بنابراین مسئلۀ اصلی این است که آیا حکمت الهی این کار را اقتضا می‌نماید یا نه؟! پس اگر حکمت او کاری را اقتضا نماید، آن را اجرا می‌کند؛ و اگر حکمت الهی آن کار را اقتضا نکند، آن را به تاخیر می‌اندازد. بنابراین فرمود: ﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيّٗا﴾ و پروردگارت فراموشکار نبوده و نیست تا تو را فراموش کند. چنانکه خداوند متعال فرموده است: ﴿مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَىٰ﴾ پروردگارت تو را رها نکرده و دشمن نداشته است، بلکه همواره امور تو را مورد توجه قرار داده، و بهترین بهره‌ها و تدابیر بزرگش را به تو اختصاص می‌دهد؛ یعنی چنانچه جبرئیل از موعد همیشگی تأخیر کند، نباید تو غمگین شوی، و نباید این امر بر شما سنگینی کند، و بدان که خداوند این را خواسته است، چون در این حکمتی وجود دارد.