Firo maanaaji al-quraan tedduɗo oo - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي * - Tippudi firooji ɗii
سوره مرسلات
وَالْمُرْسَلٰتِ عُرْفًا ۟ۙ
خداوند متعال برای زنده شدن پس از مرگ، و جزا یافتن در برابر اعمال، به فرشتگانی سوگند خورده است که پیام آور خوشی و خوبی هستند، و آنان فرشتگانی می‌باشند که خداوند آنان را به منظور اجرای امور تقدیری و شرعی و تدبیر جهان و انزال وحی بر پیامبرانش روانه می‌کند.
﴿وَٱلۡمُرۡسَلَٰتِ عُرۡفٗا﴾ یعنی فرشتگانی که با خوبی و حکمت و مصلحت فرستاده شده‌اند، نه برای امور بد و بیهوده.
Faccirooji aarabeeji:
فَالْمُلْقِیٰتِ ذِكْرًا ۟ۙ
﴿فَٱلۡمُلۡقِيَٰتِ ذِكۡرًا﴾ نیز به «ملقیات» قسم یاد می‌کند، و آن فرشتگانی هستند که شریف‌ترین فرمان‌ها را فرود می‌آورند؛ پندی که خداوند به وسیلۀ آن بر بندگانش رحم می‌نماید، و به وسیلۀ آن منافع و مصالح بندگان را به آنها تذکر می‌دهد، و این پند را فرشتگان بر پیامبران فرود می‌آورند.
Faccirooji aarabeeji:
وَاِذَا السَّمَآءُ فُرِجَتْ ۟ۙ
Faccirooji aarabeeji:
وَاِذَا الرُّسُلُ اُقِّتَتْ ۟ؕ
Faccirooji aarabeeji:
وَمَاۤ اَدْرٰىكَ مَا یَوْمُ الْفَصْلِ ۟ؕ
Faccirooji aarabeeji:
وَیْلٌ یَّوْمَىِٕذٍ لِّلْمُكَذِّبِیْنَ ۟
سپس کسی را تهدید کرد که این روز را تکذیب می‌کند و فرمود: ﴿وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ﴾ وای برای تکذیب‌کنندگان، و وای بر شدت عذاب و سرانجام بدشان! خداوند به آنها خبر داد و برایشان سوگند خورد، اما آن را تصدیق نکردند؛ بنابراین سزاوار مجازات تند و سخت گشتند.
Faccirooji aarabeeji:
اَلَمْ نُهْلِكِ الْاَوَّلِیْنَ ۟ؕ
Faccirooji aarabeeji:
ثُمَّ نُتْبِعُهُمُ الْاٰخِرِیْنَ ۟
Faccirooji aarabeeji:
اِلٰی قَدَرٍ مَّعْلُوْمٍ ۟ۙ
Faccirooji aarabeeji:
فَقَدَرْنَا ۖۗ— فَنِعْمَ الْقٰدِرُوْنَ ۟
﴿فَقَدَرۡنَا﴾ این جنین را در میان آن همه تاریکی‌ها سامان دادیم و آن را از نطفه به خون بسته‌ای تبدیل نمودیم و خون بسته را به تکه گوشتی درآوردیم تا این که خداوند آن را به جسمی تبدیل کرد و روح را در آن دمید. و کسانی هستند که قبل از [رسیدن به] این [مراحل] می‌میرند. ﴿فَنِعۡمَ ٱلۡقَٰدِرُونَ﴾ و چه نیک سامان دهیم. پروردگار می‌گوید که خداوند چقدر تواناست و چه نیک سامان می‌دهد! چون سامان دادن او تابع حکمتش می‌باشد و قابل ستایش است.
Faccirooji aarabeeji:
اَحْیَآءً وَّاَمْوَاتًا ۟ۙ
﴿أَحۡيَآءٗ وَأَمۡوَٰتٗا﴾ زندگان بر آن خانه می‌سازند و در آن زندگی می‌نمایند و مردگان در آن دفن می‌شوند و زمین همه را فرامی‌گیرد. پس همان‌طور که خانه‌ها و کاخ‌ها از نعمت‌ها و منّت‌های خداوند بر بندگانش می‌باشد همچنین قبرها رحمت و لطفی است در حق آنها و آنان را از این که جسدهایشان بیرون افتاده شود و درندگان آن را بخورند می‌پوشاند.
Faccirooji aarabeeji:
وَّجَعَلْنَا فِیْهَا رَوَاسِیَ شٰمِخٰتٍ وَّاَسْقَیْنٰكُمْ مَّآءً فُرَاتًا ۟ؕ
﴿وَجَعَلۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ﴾ و در آنجا کوه‌های بلند قرار دادیم تا زمین محکم گردد و تکان نخورد. پس خداوند زمین را با کوه‌های محکم و بلند و طولانی و پایدار ثبات بخشیده است. ﴿وَأَسۡقَيۡنَٰكُم مَّآءٗ فُرَاتٗا﴾ و به شما آبی شیرین و گوارا نوشاندیم. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِي تَشۡرَبُونَ ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡكُرُونَ﴾ آیا آبی را که می‌نوشید دیده‌اید؟ آیا شما آن را از ابرها نازل کرده‌اید یا ما نازل‌کننده هستیم؟ اگر آن را تلخ و ناگوار قرار دهیم چکار می‌کنید؟ پس چرا سپاس نمی‌گزارید!
Faccirooji aarabeeji:
اِنْطَلِقُوْۤا اِلٰی مَا كُنْتُمْ بِهٖ تُكَذِّبُوْنَ ۟ۚ
این هلاکت و نابودی برای مجرمان تکذیب‌کننده آماده شده است، و روز قیامت به آنها گفته می‌شود: ﴿ٱنطَلِقُوٓاْ إِلَىٰ مَا كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ﴾ بروید به سوی آنچه که آن را دروغ می‌انگاشتید. [سپس این را با آیه بعدی تفسیر کرد و فرمود:]
Faccirooji aarabeeji:
لَّا ظَلِیْلٍ وَّلَا یُغْنِیْ مِنَ اللَّهَبِ ۟ؕ
﴿لَّا ظَلِيلٖ وَلَا يُغۡنِي مِنَ ٱللَّهَبِ﴾ این سایه هیچ آسایش و آرامشی ندارد، و حرارت آتش را باز نمی‌دارد. شعلۀ آتش از چپ و راست و از هر سو آن را احاطه کرده است. همان‌طور که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿لَهُم مِّن فَوۡقِهِمۡ ظُلَلٞ مِّنَ ٱلنَّارِ وَمِن تَحۡتِهِمۡ ظُلَلٞ﴾ آنان از بالا سایه‌هایی از آتش دارند، و از زیر هم سایه‌هایی از آتش دارند.
﴿لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٞ وَمِن فَوۡقِهِمۡ غَوَاشٖۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ﴾ آنان از جهنم بستری دارند، و از بالایشان بالاپوشی از دوزخ دارند، و این گونه ستمکاران را سزا می‌دهیم.
Faccirooji aarabeeji:
اِنَّهَا تَرْمِیْ بِشَرَرٍ كَالْقَصْرِ ۟ۚ
سپس بزرگی آتشپاره را بیان کرد که بر بزرگی و شدت و منظرۀ وحشتناک آن دلالت می‌نماید. پس فرمود: ﴿إِنَّهَا تَرۡمِي بِشَرَرٖ كَٱلۡقَصۡرِ كَأَنَّهُۥ جِمَٰلَتٞ صُفۡرٞ﴾ جهنم آتشپاره‌هایی بیرون می‌اندازد که انگار کاخ‌هایی افراشته هستند، آتشپاره‌هایی که انگار شتران سیاهِ مایل به زرد هستند. و این دلالت می‌نماید که دوزخ تاریک است، و شعله و آتشپاره‌هایش سیاه است، و منظرۀ بد و زشتی دارد، و به شدت داغ و گرم است. از خداوند می‌خواهیم که ما را از دوزخ و از کارهایی که انسان را به آن نزدیک می‌کند نجات دهد.
Faccirooji aarabeeji:
كَاَنَّهٗ جِمٰلَتٌ صُفْرٌ ۟ؕ
سپس بزرگی آتشپاره را بیان کرد که بر بزرگی و شدت و منظرۀ وحشتناک آن دلالت می‌نماید. پس فرمود: ﴿إِنَّهَا تَرۡمِي بِشَرَرٖ كَٱلۡقَصۡرِ كَأَنَّهُۥ جِمَٰلَتٞ صُفۡرٞ﴾ جهنم آتشپاره‌هایی بیرون می‌اندازد که انگار کاخ‌هایی افراشته هستند، آتشپاره‌هایی که انگار شتران سیاهِ مایل به زرد هستند. و این دلالت می‌نماید که دوزخ تاریک است، و شعله و آتشپاره‌هایش سیاه است، و منظرۀ بد و زشتی دارد، و به شدت داغ و گرم است. از خداوند می‌خواهیم که ما را از دوزخ و از کارهایی که انسان را به آن نزدیک می‌کند نجات دهد.
Faccirooji aarabeeji:
وَیْلٌ یَّوْمَىِٕذٍ لِّلْمُكَذِّبِیْنَ ۟
Faccirooji aarabeeji:
وَلَا یُؤْذَنُ لَهُمْ فَیَعْتَذِرُوْنَ ۟
﴿وَلَا يُؤۡذَنُ لَهُمۡ فَيَعۡتَذِرُونَ﴾ و معذرت خواستن و پوزش طلبیدن آنها پذیرفته نمی‌گردد. ﴿فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مَعۡذِرَتُهُمۡ وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ﴾ پس امروز پوزش طلبیدن ستمکاران به آنان سود نمی‌بخشد، و از آنها خواسته نمی‌شود تا خداوند را خشنود گردانند.
Faccirooji aarabeeji:
وَیْلٌ یَّوْمَىِٕذٍ لِّلْمُكَذِّبِیْنَ ۟
Faccirooji aarabeeji:
فَاِنْ كَانَ لَكُمْ كَیْدٌ فَكِیْدُوْنِ ۟
﴿فَإِن كَانَ لَكُمۡ كَيۡدٞ﴾ پس اگر نیرنگ و چاره‌ای دارید و می‌توانید از گسترۀ فرمانروایی‌ام بیرون روید و از عذاب من نجات یابید، ﴿فَكِيدُونِ﴾ پس چاره بیندیشید و نیرنگ ورزید؛ یعنی توان و قدرتی ندارید. همان‌طور که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ إِنِ ٱسۡتَطَعۡتُمۡ أَن تَنفُذُواْ مِنۡ أَقۡطَارِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ فَٱنفُذُواْۚ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلۡطَٰنٖ﴾ ای گروه جن و انس! اگر می‌توانید از کناره‌های آسمان‌ها و زمین بگذرید، پس بگذرید، جز به توانایی نمی‌گذرید.
Faccirooji aarabeeji:
اِنَّ الْمُتَّقِیْنَ فِیْ ظِلٰلٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۙ
وقتی عقوبت و سزای تکذیب‌کنندگان را بیان کرد، پاداش نیکوکاران را نیز بیان نمود و فرمود: ﴿إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ﴾ بی‌گمان، کسانی که از تکذیب پرهیز کرده‌اند و گفته‌ها وکارها و اعمالشان متصف به پرهیزگاری و تصدیق است ـ و آنها جز با ادای واجبات و ترک محرمات متصف به تصدیق نخواهند بودـ ﴿فِي ظِلَٰلٖ وَعُيُونٖ﴾ در میان درختان متنوع و سایه‌سار و سرسبز و با طراوت و چشمه‌سارانی دیدنی هستند که از چشمۀ سلسبیل و رحیق سرچشمه می‌گیرند.
Faccirooji aarabeeji:
وَّفَوَاكِهَ مِمَّا یَشْتَهُوْنَ ۟ؕ
Faccirooji aarabeeji:
كُلُوْا وَاشْرَبُوْا هَنِیْٓـًٔا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
و به آنان گفته می‌شود: ﴿كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ﴾ از بهترین و پاکیزه‌ترین خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها گوارا بخورید و بیاشامید.
و زمانی خوراک و نوشیدنی گوارا می‌شود که از هر آفت و نقصی سالم باشد، و یقین کنند که این میوه‌ها قطع نمی‌گردد و تمام نمی‌شود. ﴿بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ﴾ به پاداش کارهایی که می‌کرده‌اید. پس اعمالتان سبب رسیدن شما به باغ‌های پر ناز و نعمت بهشت است. و این گونه هرکس که عبادت خداوند را به خوبی انجام دهد و با بندگان خدا نیکی کند، [از سوی خدا پاداش می‌یابد.]
Faccirooji aarabeeji:
اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
بنابراین فرمود:
﴿إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ﴾ ما بدینسان نیکوکاران را پاداش می‌دهیم. وای امروز به حال تکذیب‌کنندگان. و اگر این هلاکت فقط به معنی از دست دادن نعمت‌ها باشد، محرومیت و اندوهی کافی برای آنان به حساب می‌آید.
Faccirooji aarabeeji:
كُلُوْا وَتَمَتَّعُوْا قَلِیْلًا اِنَّكُمْ مُّجْرِمُوْنَ ۟
این تهدید و هشداری است برای تکذیب‌کنندگان. آنها گرچه در دنیا خوردند و نوشیدند، و از لذت‌ها بهره‌مند گشتند، و از عبادت‌ها غافل شدند، اما آنها گناهکارند و مستحق کیفری هستند که مجرمان سزاوار آن می‌باشند. پس لذت‌هایشان تمام می‌شود، و آثار کارهایشان باقی می‌ماند.
Faccirooji aarabeeji:
وَیْلٌ یَّوْمَىِٕذٍ لِّلْمُكَذِّبِیْنَ ۟
Faccirooji aarabeeji:
وَاِذَا قِیْلَ لَهُمُ ارْكَعُوْا لَا یَرْكَعُوْنَ ۟
از جمله بزهکاری آنان این است که هرگاه به نماز ـ که مهم‌ترین و شریف‌ترین عبادت است ـ امر شوند و به آنها گفته شود: ﴿ٱرۡكَعُواْ﴾ رکوع کنید، از نماز خواندن امتناع می‌ورزند. پس چه جرم و گناهی بالاتر از این وجود دارد؟ و چه تکذیبی می‌تواند از این بیشتر و افزون‌تر باشد؟!
Faccirooji aarabeeji:
وَیْلٌ یَّوْمَىِٕذٍ لِّلْمُكَذِّبِیْنَ ۟
﴿وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ﴾ از جمله هلاکتی که آنها بدان گرفتار می‌شوند، این است که درهای توفیق به رویشان بسته می‌گردد، و از هر خیر و خوبی محروم می‌شوند؛ زیرا آنها در جایی که این قرآن را که به طور مطلق بالاترین مراتب صدق و یقین است تکذیب کنند
Faccirooji aarabeeji:
فَبِاَیِّ حَدِیْثٍ بَعْدَهٗ یُؤْمِنُوْنَ ۟۠
﴿فَبِأَيِّ حَدِيثِۢ بَعۡدَهُۥ يُؤۡمِنُونَ﴾ پس بعد از قرآن به کدام سخن ایمان می‌آورند؟ آیا به باطل ایمان می‌آورند که بی‌پایه است و حتی بر شبهه‌ای استوار نمی‌باشد گذشته از اینکه بر پایۀ دلیلی باشد؟ یا به سخن مشرک دروغگویی ایمان می‌آورند؟! پس بعد از نور آشکار جز تاریکی چیزی نیست، و بعد از تصدیقی که دلایل و حجت‌های قاطع بر صحت آن وارد شده جز افترای صریح و دروغی روشن وجود ندارد، و فقط سزاوار کسی است که همشأن آن است. پس هلاک شوند آنها چقدر کور و نابینا هستند! و وای بر آنها چقدر بدبخت و زیانکار می‌باشند! از خداوند عفو و عافیت‌را می‌خواهیم بی‌گمان او بخشندۀ بزرگوار است.
Faccirooji aarabeeji:
Firo maanaaji Simoore: Simoore Al-mursalaat
Firo maanaaji al-quraan tedduɗo oo - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي - Tippudi firooji ɗii
ترجمة تفسير السعدي إلى اللغة الفارسية.