Firo maanaaji Simoore Simoore faatir - الترجمة السنهالية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Mawsuuwa al-quraan tedduɗo oo

සූරා ෆාතිර්

Ina jeyaa e payndaale simoore ndee:

بيان فقر العباد المطلق إلى فاطر السماوات والأرض، وكمال غناه عنهم.

අහස්හි හා මහපොළොවෙහි නිර්මාපකයාණන් වෙත වූ ගැත්තන්ගේ අවශ්යතාව ගැන හා ඔවුන්ගෙන් ඔහුට අවශ්යතාවක් නොමැති බව පැහැදිලි කිරීම.

---

Aaya: 1

اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ فَاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ جَاعِلِ الْمَلٰٓىِٕكَةِ رُسُلًا اُولِیْۤ اَجْنِحَةٍ مَّثْنٰی وَثُلٰثَ وَرُبٰعَ ؕ— یَزِیْدُ فِی الْخَلْقِ مَا یَشَآءُ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟

කිසිදු පූර්වාදර්ශයකින් තොරව අහස් හා මහපොළොවේ මැවුම්කරු වූ අල්ලාහ්ටම සියලු ප්රශංසා. ඔහු ඔහුගේ බලාත්මක නියෝග ක්රියාත්මක කරන දූතවරුන් බවට මලක්වරුන් පත් කළේය. නබිවරුන්හට දිව්ය පණිවිඩ ලඟා කළ අය ද ඔවුන් අතර වෙති. කවර කරුණක් විශ්වාසයෙන් යුතු ව ඔවුනට පවරනු ලැබුවේ ද එය ඉටු කිරීම සඳහා ඔහු ඔවුනට ශක්තිය ලබා දී ඇත. ඔවුන් අතරින් පියාපත් දෙකක්, තුනක් හා හතරක් බැගින් යුත් අය ද සිටිති. ඔහු අණ කරන දෑ ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා ඒවා මගින් ඔවුහු පියාසර කරති. මැවීමෙහි අල්ලාහ් අභිමත කරන පරිදි ශරීර අංග හැඩ අලංකාරය හා හඬ අමතර වශයෙන් පිරිනමනු ඇත. සැබවින්ම අල්ලාහ් සියලු දෑ කෙරෙහි සර්වබලධාරීය. කිසිවක් ඔහු පරාජය කළ නොහැක.

Aaya: 2

مَا یَفْتَحِ اللّٰهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَّحْمَةٍ فَلَا مُمْسِكَ لَهَا ۚ— وَمَا یُمْسِكْ ۙ— فَلَا مُرْسِلَ لَهٗ مِنْ بَعْدِهٖ ؕ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟

සියලු දෑහි යතුරු අල්ලාහ් සතුය. ඔහු ජනයාට කවර පෝෂණයක්, මග පෙන්වීමක්, ප්රීතියක් මෙන්ම අනෙකුත් ආශිර්වාදයන් විවෘත කර දුන්නේ ද එය වැළැක්වීමට කිසිවකු සමත් වන්නේ නැත. ඔහු කවර දෙයක් වළක්වන්නේ ද ඔහුට එය වැළැක්වීමෙන් පසු ව ඔහු වෙත එය ලබා දීමට කිසිවකු සමත් වන්නේ නැත. ඔහු වනාහි කිසිවකු විසින් පරාජය කළ නොහැකි සර්ව බලධාරියාණන්ය. ඔහුගේ මැවීමෙහි හා සැලසුම් කිරීමෙහි ඔහු මහා ප්රඥාවන්තය.

Aaya: 3

یٰۤاَیُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ ؕ— هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَیْرُ اللّٰهِ یَرْزُقُكُمْ مِّنَ السَّمَآءِ وَالْاَرْضِ ؕ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ؗ— فَاَنّٰی تُؤْفَكُوْنَ ۟

අහෝ ජනයිනි! අල්ලාහ් නුඹලා වෙත පිරිනමා ඇති ආශිර්වාදවලට නුඹලාගේ හදවත් හා නුඹලාගේ දිවවල් වලින් මෙනෙහි කොට නුඹලාගේ ශරීර අංගවලින් ක්රියා කොට නුඹලා ඔහු සිහිපත් කරනු. නුඹලා මත වර්ෂාව පහළ කරමින් අහසින් පෝෂණය ලබා දෙන මහපොළොවේ පලතුරු, ගොයම් හා එවැනි වෙනත් දෑ හටගන්වමින් මහපොළොවෙන් නුඹලාට පෝෂණය ලබා දෙන අල්ලාහ් හැර වෙනත් මැවුම්කරුවකු නුඹලාට සිටිත් ද? ඔහු හැර නැමදුම් ලබන්නට වෙනත් කිසිවෙකු නැත. මින් පසුවත් නුඹලා සත්යයෙන් හැරී ගොස් අල්ලාහ් මත බොරු ගොතා සැබවින්ම අල්ලාහ්ට හවුල්කරුවන් ඇතැයි නුඹලා විශ්වාස කරනුයේ කෙසේ ද? නුඹලා මවා නුඹලාට පෝෂණය පිරිනමන්නේ ඔහු ම ය.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• مشهد فزع الكفار يوم القيامة مشهد عظيم.

•මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ කම්පනය හා බියෙහි දර්ශනය අති බිහිසුණු දර්ශනයකි.

• محل نفع الإيمان في الدنيا؛ لأنها هي دار العمل.

•දේව විශ්වාසය ප්රයෝනවත් වීමේ ස්ථානය මෙලොවෙහි ය. සැබැවින්ම ඒය ක්රියා කිරීමේ නිවහනයි.

• عظم خلق الملائكة يدل على عظمة خالقهم سبحانه.

•මලක්වරුන් මැවීමේ බලමහිමය ඔවුන් මැවූ මැවුම්කරුගේ විශිෂ්ඨ බලය පෙන්වා දෙයි.

Aaya: 4

وَاِنْ یُّكَذِّبُوْكَ فَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّنْ قَبْلِكَ ؕ— وَاِلَی اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ ۟

අහෝ දූතය! නුඹේ ජනයා නුඹ ව බොරු කරන්නේ නම් නුඹ ඉවසීමෙන් කටයුතු කරනු. තම සමූහයා විසින් බොරු කරනු ලැබූ පළමු දූතයා නුඹ නොවන්නෙහිය. නුඹට පෙර විසූ ආද් සමූද් හා ලූත්ගේ ජනයා වැනි අයවලුන් විසින් ද නබිවරුන් බොරු කරනු ලැබූහ. සියලු කටයුතු යොමු කරනු ලබනුයේ අල්ලාහ් වෙත පමණය. එහෙයින් ඔහු බොරුකාරයින් විනාශ කර දමා තම දූතවරුන් හා දේව විශ්වාසීන්ට ජය ලබා දෙනු ඇත.

Aaya: 5

یٰۤاَیُّهَا النَّاسُ اِنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَیٰوةُ الدُّنْیَا ۥ— وَلَا یَغُرَّنَّكُمْ بِاللّٰهِ الْغَرُوْرُ ۟

අහෝ ජනයිනි! විනිශ්චය කරනු ලබන දිනයේ නැවත නැගිටුවනු ලැබීම, ප්රතිඵල පිරිනැමීම වැනි දැයින් අල්ලාහ් කවර කරුණක් නුඹලාට ප්රතිඥා දුන්නේ ද එය කිසිදු සැකයකින් තොරව සත්යයක්ම වන්නේය. මෙලොව ජීවිතයේ ආශාවන් හා රසාස්වාදයන්, දැහැමි ක්රියාවන් තුළින් එම දිනය වෙනුවෙන් සූදානම් වීමෙන් නුඹලාව දුරස් කොට රවටා නොදැමිය යුතුයි. ව්යාජ දෑ අලංකාරවත් කරමින් හා මෙලොව ජීවිතයට යටහත් වීමෙන් ෂෙයිතාන් නුඹලා රවටා නොදැමිය යුතුයි.

Aaya: 6

اِنَّ الشَّیْطٰنَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوْهُ عَدُوًّا ؕ— اِنَّمَا یَدْعُوْا حِزْبَهٗ لِیَكُوْنُوْا مِنْ اَصْحٰبِ السَّعِیْرِ ۟ؕ

අහෝ ජනයිනි! සැබැවින්ම ෂෙයිතාන් නුඹලාට සදා සතුරුකම් පාන ප්රකට සතුරාය. එහෙයින් ඔහු සමග සටන් කිරීම අනිවාර්යය කර ගනිමින් නුඹලා ඔහු සතුරෙකු ලෙස සලකනු. සැබැවින්ම ෂෙයිතාන් තම අනුගාමිකයින්හට ඇරයුම් කර සිටිනුයේ අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කිරීමටය. එය මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඇවිළෙන ගින්නට ප්රවේශ කිරීමෙන් ඔවුන් දඬුවමට ලක් වනු පිණිසය.

Aaya: 7

اَلَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ؕ۬— وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّاَجْرٌ كَبِیْرٌ ۟۠

ෂෙයිතාන්ව අනුගමනය කරමින් අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කළවුන් වනාහි ඔවුනට බලවත් දඬුවමත් ඇත. එමෙන්ම අල්ලාහ්ව විශ්වාස කොට දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කරන්නන් වනාහි ඔවුනට ඔවුන්ගේ පාපකම් සඳහා අල්ලාහ්ගෙන් වූ සමාව ඇත. එමෙන්ම ඔහුගෙන් වූ අතිමහත් ප්රතිඵලද ඇත. එය ස්වර්ග උයනයි.

Aaya: 8

اَفَمَنْ زُیِّنَ لَهٗ سُوْٓءُ عَمَلِهٖ فَرَاٰهُ حَسَنًا ؕ— فَاِنَّ اللّٰهَ یُضِلُّ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ ۖؗ— فَلَا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَیْهِمْ حَسَرٰتٍ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌۢ بِمَا یَصْنَعُوْنَ ۟

සැබැවින්ම තම නපුරු ක්රියාව ෂෙයිතාන් විසින් අලංකාරවත් කොට එය අලංකාරයක් බව විශ්වාස කරන්නා, අල්ලාහ් කෙනෙකුට සත්යය අලංකාරවත් කොට එය සත්යය බව විශ්වාස කරන්නා මෙන් නොවනු ඇත. සැබැවින්ම අල්ලාහ් අභිමත කරන අය නොමග යන්නට ඉඩ හරියි. එමෙන්ම ඔහු අභිමත කරන අය යහමග යොමු කරයි. ඔහුට බලපෑම් කිරීමට කිසිවෙකු නැත. එහෙයින් අහෝ දූතය! නොමග ගියවුන්ගේ නොමග යෑම ගැන නුඹව දුකට පත් කර නොගනු. සැබැවින්ම සුවිශුද්ධයාණන් වන අල්ලාහ් ඔවුන් සිදු කරන දෑ පිළිබඳ මැනවින් දන්නාය. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත.

Aaya: 9

وَاللّٰهُ الَّذِیْۤ اَرْسَلَ الرِّیٰحَ فَتُثِیْرُ سَحَابًا فَسُقْنٰهُ اِلٰی بَلَدٍ مَّیِّتٍ فَاَحْیَیْنَا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— كَذٰلِكَ النُّشُوْرُ ۟

සුළං එවනුයේ අල්ලාහ්ය. එම සුළඟ වලාකුළු ගෙන යයි. එම වලාකුළු මගින් පැළෑටී නැති දේශයකට අපි වැසි වස්සවා එම ජලයෙන් භූමිය වියළී ගිය පසු ව එහි පැළෑටි හටගන්වා අපි එය ජීවමාන කරමු. භූමිය මිය ගිය පසු එහි පැළෑටි තැන්පත් කරමින් අපි එය ජීවමාන කළාක් මෙන් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ මිය ගියවුන් යළි අවදි කිරීම සිදු වනු ඇත.

Aaya: 10

مَنْ كَانَ یُرِیْدُ الْعِزَّةَ فَلِلّٰهِ الْعِزَّةُ جَمِیْعًا ؕ— اِلَیْهِ یَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهٗ ؕ— وَالَّذِیْنَ یَمْكُرُوْنَ السَّیِّاٰتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ؕ— وَمَكْرُ اُولٰٓىِٕكَ هُوَ یَبُوْرُ ۟

කවරෙකු මෙලොව හෝ මතු ලොව ගෞරවය අපේක්ෂා කරන්නේ ද ඔහු අල්ලාහ්ගෙන් මිස වෙනත් කිසිවකුගෙන් පැතිය නොයුතුය. ඒ දෙකෙහිම ගෞරවය ඇත්තේ අල්ලාහ් සතු ව පමණි. දැහැමි මෙනෙහි කිරීම් ඔහු වෙත ආරෝහණය වෙයි. දැහැමි ගැත්තන්ගේ ක්රියාවන් ඔහු වෙත ඉහළට නැංවෙයි. දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාව ඝාතනය කිරීමට උත්සාහ දැරීම වැනි නපුරු කුමන්ත්රණ සැලසුම් කරන්නන් වනාහි ඔවුනට දැඩි දඬුවමක් ඇත. එම දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ කුමන්ත්රණ නිෂ්ඵල වී යනු ඇත. එය විනාශ වී යනු ඇත. ඔවුනට අපේක්ෂාවන් තහවුරු නොකරනු ඇත.

Aaya: 11

وَاللّٰهُ خَلَقَكُمْ مِّنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُّطْفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُمْ اَزْوَاجًا ؕ— وَمَا تَحْمِلُ مِنْ اُ وَلَا تَضَعُ اِلَّا بِعِلْمِهٖ ؕ— وَمَا یُعَمَّرُ مِنْ مُّعَمَّرٍ وَّلَا یُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهٖۤ اِلَّا فِیْ كِتٰبٍ ؕ— اِنَّ ذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ یَسِیْرٌ ۟

නුඹලාගේ පියාණන් ආදම් ව පසින් මැව්වේ අල්ලාහ්මය. පසු ව නුඹලාව ශුක්රාණුවෙන් මැව්වේය. පසු ව නුඹලා අතර එකිනෙකා විවාහ වන පුරුෂයින් හා කාන්තාවන් වශයෙන් ඔහු නුඹලාව පත් කළේය. කාන්තාවක් කලලයක් උසුලා සිටීම හෝ ඇය ඇයගේ දරුවා ප්රසූත කිරීම හෝ ශුද්ධවන්තයාණන් වූ අල්ලාහ්ගේ දැනුමෙන් මිස සිදුවන්නේ නැත. ඒ කිසිවක් ඔහුගෙන් සැඟවෙන්නේ නැත. කිසිවකුගේ ආයුකාලය ලව්හුල් මහ්ෆූල් හි සඳහන් කරනු ලැබූ අයුරින් මිස එය වැඩි වන්නේ හෝ අඩු වන්නේ හෝ නැත. සැබැවින්ම මේවා සඳහන් කිරීම - එනම් නුඹලා ව පසින් මැවීම, විවිධ අදියරයන්ගෙන් මැවීම, ලව්හුල් මහ්ෆූල් හි නුඹලාගේ ආයුකාලය සටහන් කර තිබීම යනාදිය- අල්ලාහ්ට පහසු කාර්යයකි.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• تسلية الرسول صلى الله عليه وسلم بذكر أخبار الرسل مع أقوامهم.

•දේව දූතවරුන්ගේ තොරතුරු, ඔවුන්ගේ සමූහයන් සමගම මෙනෙහි කරමින් දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයහි වසල්ලම්) සැනසීම.

• الاغترار بالدنيا سبب الإعراض عن الحق.

•මෙලොවට රැවටීම, සත්යය පිටුදැකීමට හේතුවක් වන්නේය.

• اتخاذ الشيطان عدوًّا باتخاذ الأسباب المعينة على التحرز منه؛ من ذكر الله، وتلاوة القرآن، وفعل الطاعة، وترك المعاصي.

•අල්ලාහ් ව මෙනෙහි කිරීම, අල් කුර්ආනය කියවීම, ඔහුට අවනත විය යුතු ක්රියා වල නිරත වීම, පාපකම් අතහැර දැමීම යනාදී ක්රියාවන් පිළිපදිමින් ෂෙයිතාන්ගෙන් ප්රවේශම් වීමට උපකාර වන සාධක තුළින් ෂෙයිතාන් ව සතුරෙකු ලෙස ගැනීම.

• ثبوت صفة العلو لله تعالى.

•උත්තරීතර අල්ලාහ් සතු උත්තරීතරභාවය තහවුරු කිරීම.

Aaya: 12

وَمَا یَسْتَوِی الْبَحْرٰنِ ۖۗ— هٰذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَآىِٕغٌ شَرَابُهٗ وَهٰذَا مِلْحٌ اُجَاجٌ ؕ— وَمِنْ كُلٍّ تَاْكُلُوْنَ لَحْمًا طَرِیًّا وَّتَسْتَخْرِجُوْنَ حِلْیَةً تَلْبَسُوْنَهَا ۚ— وَتَرَی الْفُلْكَ فِیْهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟

මුහුදු දෙක එක සමාන නොවන්නේය. ඒ දෙකින් එකක් ඉතා මිහිරිය. එහි ඉමිහිරිභාවය නිසා එය පානය කිරීමට පහසුය. දෙවැන්න ලුණු සහිතය. තිත්තය. එහි ඇති දැඩි ලුණු ද්රාවණය නිසා බීමට නොහැකිය. සඳහන් කරනු ලැබූ සාගර දෙකින් සෑම සාගරයකම නුඹලා නැවුම් මත්සයින් ආහාරයට ගන්නෙහුය. ඒ දෙකින් නුඹලා අලංකාරයට පළඳින මුතු මැණික් මතු කර ගන්නෙහුය. අහෝ අධීක්ෂණය කර බලන්නනි! ව්යාපාරික කටයුතු තුළින් නුඹලා අල්ලාහ්ගේ භාග්යය සෙවීම සඳහා සාගරය දෙබෑ කොට ඉදිරියටත් පසු පසටත් යාත්රා කරන නැව් නුඹලා දකිනු ඇත. එය, අල්ලාහ් නුඹලා වෙත පිරිනමා ඇති අසීමිත ආශිර්වාදයන් සඳහා නුඹලා ඔහුට කෘතඥ විය හැකිවනු පිණිසය.

Aaya: 13

یُوْلِجُ الَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُوْلِجُ النَّهَارَ فِی الَّیْلِ ۙ— وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ۖؗ— كُلٌّ یَّجْرِیْ لِاَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ ؕ— وَالَّذِیْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهٖ مَا یَمْلِكُوْنَ مِنْ قِطْمِیْرٍ ۟ؕ

අල්ලාහ් රාත්රිය දහවල තුළට ප්රවේශ කොට (විටෙක) එය දිගු කරයි. එමෙන්ම දහවල රාත්රිය තුළට ප්රවේශ කොට (විටෙක) එය දිගු කරයි. සුවිශුද්ධයාණන් හිරු වසඟ කළේය. සඳු ද වසඟ කළේය. ඒ දෙකින් සෑම එකක්ම නියමිත ප්රතිඥත දිනයක් වෙනුවෙන් ගමන් කරමින් සිටී. එය මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයයි. ඒ සියල්ල සැලසුම් කරන්නේ ද ගමන් කරවන්නේ ද නුඹලාගේ පරමාධිපති වූ අල්ලාහ්ය. සියලු බලය ඔහුට පමණක් සතුය. ඔහු හැර නුඹලා නමදින භෞතික වස්තූන්වලට රට ඉඳි කීතුවක තිතක තරම් ප්රමාණයක්වත් අයිති නැත. එසේ නම් නුඹලා මා හැර දමා ඔවුන් නමදිනුයේ කෙසේ ද?

Aaya: 14

اِنْ تَدْعُوْهُمْ لَا یَسْمَعُوْا دُعَآءَكُمْ ۚ— وَلَوْ سَمِعُوْا مَا اسْتَجَابُوْا لَكُمْ ؕ— وَیَوْمَ الْقِیٰمَةِ یَكْفُرُوْنَ بِشِرْكِكُمْ ؕ— وَلَا یُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبِیْرٍ ۟۠

නුඹලා නමදින දෑ ට කන්නලව් කළ ද නුඹලාගේ ඇරයුමට ඔවුන් සවන් නොදෙති. ඒවා භෞතික වස්තු වෙති. ඒවා තුළ ජීවයක් නැත. ඒවාට සවන් වැකීමක් නැත. - අගයන පරිදි- නුඹලාගේ ඇරයුමට ඔවුන් සවන් දුන්න ද නුඹලාට ඔවුහු ප්රතිචාර නොදක්වති. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ නුඹලාගේ හවුල්කරුවන්, නුඹලා නැමදුමට ගත්තවුන් නුඹලාගෙන් නිදහස් වී යති. අහෝ දූතය! අල්ලාහ්ට වඩා සත්යය තොරුතුරු ලබා දෙන වෙනත් කිසිවෙකු නුඹට නැත.

Aaya: 15

یٰۤاَیُّهَا النَّاسُ اَنْتُمُ الْفُقَرَآءُ اِلَی اللّٰهِ ۚ— وَاللّٰهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیْدُ ۟

අහෝ ජනයිනි, නුඹලාගේ සියලුම කටයුතුවලදී ද නුඹලාගේ සියලුම තත්ත්වයන්හි ද නුඹලා අල්ලාහ් වෙත අවශ්යතාවෙන් පෙළෙන්නෙහුය. කවර කරුණක හෝ වේවා ඔහු නුඹලාව උවමනාවක් නැති ස්වාධීනය. ඔහු තම ගැත්තන්හට සැලසුම් කර ඇති දෑ සම්බන්ධයෙන් මෙලොව මෙන්ම මතුලොවෙහි ද ප්රශංසාලාභීය.

Aaya: 16

اِنْ یَّشَاْ یُذْهِبْكُمْ وَیَاْتِ بِخَلْقٍ جَدِیْدٍ ۟ۚ

නුඹලා ව විනාශ කර, නුඹලා ව ඉවත් කිරීමට සුවිශුද්ධයාණන් අභිමත කරන්නේ නම් ඔහු නුඹලා ව ඉවත් කොට නුඹලා වෙනුවට ඔහු ව නමදින, ඔහුට කිසිවක් ආදේශ නොකරන, නව මැවීමක් ගෙන එනු ඇත.

Aaya: 17

وَمَا ذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ بِعَزِیْزٍ ۟

නුඹලාව විනාශ කර, නුඹලාව ඉවත් කොට, නුඹලා වෙනුවට නව මැවීමක් ගෙන ඒම උත්තරීතර සුවිශුද්ධයාණන් වූ අල්ලාහ්හට වළක්වාලන ක්රියාවක් නොවෙයි.

Aaya: 18

وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِّزْرَ اُخْرٰی ؕ— وَاِنْ تَدْعُ مُثْقَلَةٌ اِلٰی حِمْلِهَا لَا یُحْمَلْ مِنْهُ شَیْءٌ وَّلَوْ كَانَ ذَا قُرْبٰی ؕ— اِنَّمَا تُنْذِرُ الَّذِیْنَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ ؕ— وَمَنْ تَزَكّٰی فَاِنَّمَا یَتَزَكّٰی لِنَفْسِهٖ ؕ— وَاِلَی اللّٰهِ الْمَصِیْرُ ۟

පාපතර ආත්මයක් තවත් පාපතර ආත්මයක පව්බර උසුලන්නේ නැත. සෑම ආත්මයක්ම තම තමන් සිදු කළ පාපකම් උසලනු ඇත. පව්බර උසුලා සිටින ආත්මයක් එහි පවින් කොටසක් ඔහු වෙනුවෙන් උසුලන්නට කෙනෙකුට ඇරයුම් කළ ද ඇරයුම් කරනු ලබන්නා ඔහුට සමීපයෙන් සිටිය ද එම පව්වලින් කිසිවක් ඔහුගෙන් උසුලන්නේ නැත. අහෝ දූතය! සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ දඬුවම ගැන නුඹ බිය ගන්වනුයේ ගුප්ත දෑ පිළිබඳ ව ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට බිය වී සලාතය පූර්ණ අයුරින් ඉටු කරන්නන් හටය. නුඹ බිය ගැන්වීමෙන් ප්රයෝජන ලබන්නෝ ඔවුහුමය. කවරෙකු පාපකම්වලින් පිරිසිදු වන්නේ ද (ඒවායින් වඩාත් බරපතළම පාපය අල්ලාහ්ට ආදේශ තැබීමය.) සැබැවින්ම පිරිසිදු කරනුයේ ඔහුටමය. සැබැවින්ම එහි ප්රයෝජන ඔහු වෙත නැවත පැමිණෙන්නේමය. අල්ලාහ් වනාහි ඔහුට අවනත විය යුතු යැයි කිසිදු අවශ්යතාවක් ඔහුට නැත්තාය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ විනිශ්චය හා ප්රතිඵල සඳහා නැවත යොමු කරනු ලබනුයේ අල්ලාහ් වෙතමය.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• تسخير البحر، وتعاقب الليل والنهار، وتسخير الشمس والقمر: من نعم الله على الناس، لكن الناس تعتاد هذه النعم فتغفل عنها.

•මුහුදු වසඟ කර තිබීම, රාත්රිය හා දහවල මාරුවෙන් මාරු ව පැමිණීම, හිරු හා සඳු වසඟ කර තිබීම යනාදිය අල්ලාහ් මිනිසුන්හට පිරිනැමූ ආශිර්වාදයන්ය. නමුත් මිනිසුන් මෙම ආශිර්වාද නිතර භුක්ති විඳින බැවින් ඒ ගැන නොසැලකිල්ලෙන් පසුවෙයි.

• سفه عقول المشركين حين يدعون أصنامًا لا تسمع ولا تعقل.

•කිසිවක් නොඅසන කිසිවක් නොවැටහෙන පිළිමවලට ඇරයුම් කරන අවස්ථාවේ දේව ආදේශකයින්ගේ බුද්ධි හීනතාව.

• الافتقار إلى الله صفة لازمة للبشر، والغنى صفة كمال لله.

•අල්ලාහ් වෙත අවශ්යතාවෙන් පසු වීම මිනිසාට අනිවාර්යය වූ ගුණාංගයකි. අවශ්යතාවෙන් තොර වීම අල්ලාහ්ගේ පූර්ණ ගුණාංගය වේ.

• تزكية النفس عائدة إلى العبد؛ فهو يحفظها إن شاء أو يضيعها.

•චිත්තපාරිශුද්ධිය ගැත්තා වෙතම නැවත හැරී එයි. ඔහු අභිමත කළේනම් එය ආරක්ෂා කරයි. එසේ නැතහොත් එය විනාශ කරයි.

Aaya: 19

وَمَا یَسْتَوِی الْاَعْمٰی وَالْبَصِیْرُ ۟ۙ

අන්ධයා හා පෙනුමැත්තා සමාන නොවන්නාක් සේම දේව ප්රතික්ෂේපකයා හා දේව විශ්වාසියා නිලයෙන් සමාන වන්නේ නැත.

Aaya: 20

وَلَا الظُّلُمٰتُ وَلَا النُّوْرُ ۟ۙ

අන්ධකාරයන් හා ආලෝකය සමාන නොවන්නාක් සේම දේව ප්රතික්ෂේපය හා දේව විශ්වාසය සමාන වන්නේ නැත.

Aaya: 21

وَلَا الظِّلُّ وَلَا الْحَرُوْرُ ۟ۚ

හෙවණ හා උණුසුම් සුළඟ සමාන නොවන්නාක්සේම ස්වර්ගය හා නිරය ඒවායෙහි සළකුණු අතර සමාන වන්නේ නැත.

Aaya: 22

وَمَا یَسْتَوِی الْاَحْیَآءُ وَلَا الْاَمْوَاتُ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یُسْمِعُ مَنْ یَّشَآءُ ۚ— وَمَاۤ اَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَّنْ فِی الْقُبُوْرِ ۟

ජීවීන් හා මළවුන් සමාන නොවන්නාක් සේම දේව විශ්වාසීන් හා දේව ප්රතික්ෂේපකයින් සමාන වන්නේ නැත. අල්ලාහ් කවරෙකුට යහමග අභිමත කරන්නේ ද ඔහුට සවන් දෙන්නට සලස්වයි. අහෝ දූතය! නුඹට දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ට සවන් වැකෙන්නට සැලැස්විය නොහැක. ඔවුන් මිනීවළවල් තුළ සිටින මළමිනී මෙනි.

Aaya: 23

اِنْ اَنْتَ اِلَّا نَذِیْرٌ ۟

ඔබ අල්ලාහ්ගේ දඬුවම ගැන ඔවුනට අවවාද කරන්නෙකු මිස වෙනත් කිසිවෙකු නොවන්නෙහිය.

Aaya: 24

اِنَّاۤ اَرْسَلْنٰكَ بِالْحَقِّ بَشِیْرًا وَّنَذِیْرًا ؕ— وَاِنْ مِّنْ اُمَّةٍ اِلَّا خَلَا فِیْهَا نَذِیْرٌ ۟

අහෝ දූතය! දේව විශ්වාසීන්හට අල්ලාහ් සූදානම් කර ඇති ගෞරවනීය කුසල් සම්බන්ධ ව ශුභාරංචි දන්වන්නෙකු හා දේ ප්රතික්ෂේපකයින්හට ඔහු සූදානම් කර ඇති වේදනීය දඬුවම ගැන අවවාද කරන්නෙකු ලෙස සැබවින්ම අපි නුඹව කිසිදු සැකයක් නොමැති සත්යය සමග අපි නුඹ එව්වෙමු. මීට පෙර පැවති සමූහයන් අතර ඔහුගේ දඬුවම ගැන ඔවුනට අවවාද කරන අල්ලාහ්ගෙන් වූ දූතයකු නොපැමිණි කිසිදු සමූහයක් නොවීය.

Aaya: 25

وَاِنْ یُّكَذِّبُوْكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ— جَآءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ وَبِالزُّبُرِ وَبِالْكِتٰبِ الْمُنِیْرِ ۟

අහෝ දූතය! නුඹේ ජනයා නුඹ ව බොරු කරන්නේ නම් එවිට නුඹ ඉවසීමෙන් කටයුතු කරනු. සමූහය විසින් බොරු කළ පළමු දූතයා නුඹ නොවන්නෙහිය. මීට පෙර සිටි ආද්, සමූද් හා ලූත්ගේ ජනයා වැනි සමූහයන් විසින් පවා ඔවුන්ගේ දූතවරු බොරු කරනු ලැබුවෝය. තමන්ගේ සත්යයතා ව තහවුරු කරමින් අල්ලාහ් වෙතින් වූ පැහැදිලි සාධක සමග ඔවුන්ගේ දූතවරු ඔවුන් වෙත පැමිණියෝය. එමෙන්ම පරිශීලනය කොට සිතා බලන දනන්හට ලේඛන හා ආලෝකමත් දිව්ය පුස්තක සමග ද ඔවුන්ගේ දූතවරු ඔවුන් වෙත පැමිණියෝය.

Aaya: 26

ثُمَّ اَخَذْتُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا فَكَیْفَ كَانَ نَكِیْرِ ۟۠

ඒ සමගම අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතවරුන් ප්රතික්ෂේප කොට, ඔහු අබියසින් එම දූතවරුන් ගෙන ආ දෑහි ඔවුන්ව ඔවුහු විශ්වාස නොකළෝය. එහෙයින් ප්රතික්ෂේප කළවුන්ව මම විනාශ කළෙමි. අහෝ දූතය! ඔවුන්ව මා විනාශ කිරීමෙන් ඔවුන් වෙත මාගේ දඬුවම කෙසේ වී දැ?යි සිතා බලනු.

Aaya: 27

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً ۚ— فَاَخْرَجْنَا بِهٖ ثَمَرٰتٍ مُّخْتَلِفًا اَلْوَانُهَا ؕ— وَمِنَ الْجِبَالِ جُدَدٌ بِیْضٌ وَّحُمْرٌ مُّخْتَلِفٌ اَلْوَانُهَا وَغَرَابِیْبُ سُوْدٌ ۟

සැබැවින්ම සුවිශුද්ධයාණන් වූ අල්ලාහ් අහසින් වැසි ජලය පහළ කරනු නුඹ නොදුටුවෙහි ද? එම ජලය මගින් එහි ඇති ගස්වලට ජලය සම්පාදනය කිරීමෙන් පසු ව රතු, කොළථ කහ හා වෙනත් විවිධ වර්ණයෙන් යුත් පලතුරු අප හට ගැන්වූයෙමු. එමෙන්ම කඳු අතරින් ද සුදු මාර්ග, රතු මාර්ග, අඳුරු කළු මාර්ග වැනි වර්ණවත් මාර්ග ද හට ගැන්වූයෙමු.

Aaya: 28

وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَآبِّ وَالْاَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ اَلْوَانُهٗ كَذٰلِكَ ؕ— اِنَّمَا یَخْشَی اللّٰهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمٰٓؤُا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَزِیْزٌ غَفُوْرٌ ۟

ජනයා අතරින් ද සතුන් අතරින් ද ඔටු, ගව හා එළු වැනි ගොවිපළ සතුන් අතරින් ද සඳහන් කරනු ලැබුවාක් මෙන්ම විවිධ වර්ණ වලින් යුක්ත වෙති. සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ ස්ථානයට ගරුබුහුමන් කොට, ඔහුට බියවනුයේ ඔහු පිළිබඳ හඳුනාගත් දැනුමැත්තෝ වෙති. සැබැවින්ම එය ඔවුන් ඔහුගේ ගුණාංග, ඔහුගේ පිළිවෙත, ඔහුගේ බලයේ සාධක පිළිබඳ දන්නා බැවිණි. සැබවින්ම අල්ලාහ් වනාහි කිසිවෙකු විසින් පරාජය කළ නොහැකි සර්ව බලධාරියාණන්ය. ඔහුගේ ගැත්තන් අතරින් ඔහු වෙත පාපක්ෂමාව ඉල්ලා යොමු වන්නන්ගේ පාපකම්වලට සමාව දෙන්නාය.

Aaya: 29

اِنَّ الَّذِیْنَ یَتْلُوْنَ كِتٰبَ اللّٰهِ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاَنْفَقُوْا مِمَّا رَزَقْنٰهُمْ سِرًّا وَّعَلَانِیَةً یَّرْجُوْنَ تِجَارَةً لَّنْ تَبُوْرَ ۟ۙ

අපගේ දූතයාණන් වෙත අපි පහළ කළ අල්ලාහ්ගේ ග්රන්ථය කියවා ඒහි ඇති දෑ පිළිබඳ දැනුවත් වී සලාතය දැහැමි ලෙස ඉටු කර අපි ඔවුනට පිරිනැමූ සම්පතින් සකාත් හා වෙනත් මාර්ග ඔස්සේ රහසිගත ව හා ප්රසිද්ධියේ වියදම් කරන්නන් වනාහි, ඔවුන් මේ සියලු ක්රියාකාරකම් තුළින් අපේක්ෂා කරනුයේ කිසිවිටෙක පාඩුවක් ඇති නොවන අල්ලාහ් වෙතින් වූ ව්යාපාරයකි.

Aaya: 30

لِیُوَفِّیَهُمْ اُجُوْرَهُمْ وَیَزِیْدَهُمْ مِّنْ فَضْلِهٖ ؕ— اِنَّهٗ غَفُوْرٌ شَكُوْرٌ ۟

එය ඔවුන්ගේ ක්රියාකාරකම් සඳහා පූර්ණ කුසල් අල්ලාහ් ඔවුනට පූර්ණ ව පිරිනමනු පිණිසය. ඔහුගේ භාග්යය තුළින් ඔවුනට එය වර්ධනය කර දෙයි. ඔහු එයට සුදුසු අය වෙයි. සැබවින්ම සුවිශුද්ධයාණන් මෙම ගුණාංග වලින් වර්ණනා කරනු ලැබූවන්ගේ පාපකම් සඳහා අති ක්ෂමාශීලීය. ඔවුන්ගේ දැහැමි ක්රියාවන් සඳහා මහත් සේ කෘතඥ වන්නාය.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• نفي التساوي بين الحق وأهله من جهة، والباطل وأهله من جهة أخرى.

•එක් පැත්තකින් සත්ය හා එහි වැසියන් අතරත්, තවත් පැත්තකින් ව්යාජ දෑ හා එහි වැසියන් අතරත් සමානතාවය ප්රතික්ෂේප කිරීම.

• كثرة عدد الرسل عليهم السلام قبل رسولنا صلى الله عليه وسلم دليل على رحمة الله وعناد الخلق.

•අපගේ දූතයාණන් සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම් තුමාට පෙර දූතවරුන් ගණනාවකගේ පැමිණීම අල්ලාහ්ගේ කරුණාව හා මැවීම්වල මුරණ්ඩුකම පෙන්වා දෙන සාධකයකි.

• إهلاك المكذبين سُنَّة إلهية.

•බොරුකාරයින් විනාශ කිරීම දේව පිළිවෙතයි.

• صفات الإيمان تجارة رابحة، وصفات الكفر تجارة خاسرة.

•දේව විශ්වාසයේ ස්වරූපය ලාබදායී ව්යාපාරයකි. දේව ප්රතික්ෂේපයේ ස්වරූපය අලාභදායී ව්යාපාරයකි.

Aaya: 31

وَالَّذِیْۤ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ مِنَ الْكِتٰبِ هُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ بِعِبَادِهٖ لَخَبِیْرٌ بَصِیْرٌ ۟

අහෝ දූතය! දිව්ය පුස්තකයෙන් අපි නුඹ වෙත දන්වා සිටි දෑ කිසිදු සැකයක් නැති සත්යය වේ. පෙර පහළ වූ දිව්ය ග්රන්ථ තහවුරු කරන්නක් ලෙස අල්ලාහ් එය පහළ කළේය. සැබවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ ගැත්තන් පිළිබඳ සියලු තොරතුරු දන්නා සර්ව නිරීක්ෂකය. ඔහු සෑම සමූහයකමට ඔවුනොවුන්ගේ කාලයට අවශ්ය පරිදි දූතයා වෙත දිව්ය පණිවිඩ පහළ කළේය.

Aaya: 32

ثُمَّ اَوْرَثْنَا الْكِتٰبَ الَّذِیْنَ اصْطَفَیْنَا مِنْ عِبَادِنَا ۚ— فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهٖ ۚ— وَمِنْهُمْ مُّقْتَصِدٌ ۚ— وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَیْرٰتِ بِاِذْنِ اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِیْرُ ۟ؕ

පසු ව සෙසු සමූහයන්ට වඩා අපි තෝරා ගත් මුහම්මද්ගේ සමූහයාට අල් කුර්ආනය පිරිනැමුවෙමු. ඔවුන් අතරින් තහනම් කරන ලද දෑ සිදු කොට හා අනිවාර්යය කරන ලද දෑ අතහැර දමා තමන්ටම අපරාධ කරගත් අය වෙති. එමෙන්ම ඇතැම් සතුටුදායක දෑ අතහැර දමා ඇතැම් පිළිකුල් සහගත දෑ සිදු කරනවාත් සමගම අනිවාර්යය කරන ලද දෑ සිදු කොට තහනම් කරන ලද දෑ අතහැර දමන අය ද සිටිති. තවද ඔවුන් අතරින් අල්ලාහ්ගේ අනුමැතියෙන් යහපත් දෑ සඳහා පෙරටුගාමී වන්නන් ද සිටිති. එනම් අනිවාර්ය කරන ලද දෑ හා සතුටුදායක දෑ ඉටු කරමින් තහනම් කරන ලද දෑ හා පිළිකුල් සහගත දෑ අතහැර දමා ක්රියා කිරීම තුළිනි. සඳහන් කරනු ලැබූ දෑ වනාහි (මෙම සමූහයා වෙනුවෙන් පිරිනමා ඇති නිදහස හා ඔවුනට පිරිනමා ඇති අල් කුර්ආනය) කිසිදු මහිමයකට ළඟා විය නොහැකි අතිමහත් භාග්යයක් වෙයි.

Aaya: 33

جَنّٰتُ عَدْنٍ یَّدْخُلُوْنَهَا یُحَلَّوْنَ فِیْهَا مِنْ اَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَّلُؤْلُؤًا ۚ— وَلِبَاسُهُمْ فِیْهَا حَرِیْرٌ ۟

තෝරා ගනු ලැබූ මොවුහු ස්ථාපිත කරන ලද ස්වර්ග උයන් වලට පිවිසෙති. එහි ඇති මුතු ද රනින් වූ වළලු ද ඔවුහු පළදිති. ඔවුන්ගේ වස්ත්ර සේද රෙද්දෙන් යුක්තය.

Aaya: 34

وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِیْۤ اَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ ؕ— اِنَّ رَبَّنَا لَغَفُوْرٌ شَكُوْرُ ۟ۙ

ඔවුන් ස්වර්ග උයනට පිවිසීමෙන් පසු ව "නිරයට පිවිසීම ගැන බිය වෙමින් සිටි නිසා අපෙන් දුක ඉවත් කළ අල්ලාහ්ටම සියලු ප්රශංසා හිමි වේවා!, සැබැවින්ම අපගේ පරමාධිපති තම ගැත්තන් අතරින් පාපක්ෂමාවෙහි නිරත වන්නන්ගේ පාපකම් සඳහා අතිශයින් සමාව දෙන්නාය. ඔවුන්ගේ අවනතභාවය වෙනුවෙන් ඔවුනට මහත්සේ කෘතඥ වන්නාය" යනුවෙන් පවසති.

Aaya: 35

١لَّذِیْۤ اَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِنْ فَضْلِهٖ ۚ— لَا یَمَسُّنَا فِیْهَا نَصَبٌ وَّلَا یَمَسُّنَا فِیْهَا لُغُوْبٌ ۟

"ඔහුගේ භාග්යයෙන් (නැවත හැරීමක් නැති) සදාතනික නිවහනට ඔහු අප ගොඩ බැස්සුවේය. අප විසින් කිසිදු හැරීමක් හෝ ශක්තියක් හෝ නොමැත. එහි අපට කිසිදු වෙහෙසක් හෝ ආයාසයක් හෝ ඇති නොවෙයි."

Aaya: 36

وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَهُمْ نَارُ جَهَنَّمَ ۚ— لَا یُقْضٰی عَلَیْهِمْ فَیَمُوْتُوْا وَلَا یُخَفَّفُ عَنْهُمْ مِّنْ عَذَابِهَا ؕ— كَذٰلِكَ نَجْزِیْ كُلَّ كَفُوْرٍ ۟ۚ

අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කළවුන් වනාහි ඔවුනට නිරා ගින්නේ දඬුවම ඇත. ඔවුහු එහි සදාතනිකයින් වෙති. ඔවුනට මරණය තීන්දු කොට පසු ව මරණයට පත් ව දඬුවමින් විවේකය නොලබති. නිරා ගින්නේ දඬුවමින් කිසිවක් ඔවුනට සැහැල්ලු කරනු නොලැබේ. මෙම ප්රතිඵල මෙන් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ තම පරමාධිපතිගේ ආශිර්වාදයන් ප්රතික්ෂේප කළ සෑම කෙනෙකුටම ප්රතිවිපාක පිරිනමන්නෙමු.

Aaya: 37

وَهُمْ یَصْطَرِخُوْنَ فِیْهَا ۚ— رَبَّنَاۤ اَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا غَیْرَ الَّذِیْ كُنَّا نَعْمَلُ ؕ— اَوَلَمْ نُعَمِّرْكُمْ مَّا یَتَذَكَّرُ فِیْهِ مَنْ تَذَكَّرَ وَجَآءَكُمُ النَّذِیْرُ ؕ— فَذُوْقُوْا فَمَا لِلظّٰلِمِیْنَ مِنْ نَّصِیْرٍ ۟۠

ඔවුන් උස්හඬින් මොර දී උදව් පතමින් මෙසේ ප්රකාශ කර සිටිති. ‘අපගේ පරමාධිපතියාණනි! නිරා ගින්නෙන් අප බැහැර කරනු මැනව! ඔබේ තෘප්තිය අප ලබනු පිණිස මෙලොව අප සිදු කරමින් සිටි දෑට වෙනස් වූ දැහැමි ක්රියාවන් අපි සිදු කරන්නෙමු. නුඹේ දඬුවමින් අපි සහනය ලබන්නෙමු.’ එවිට අල්ලාහ් ඔවුනට පිළිතුරු දෙමින් ‘මෙනෙහි කිරීමට ප්රිය කරන්නන් මෙනෙහි කරමින්, පාපක්ෂමාවේ නිරත වී අල්ලාහ් වෙත යොමු වී, දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කිරීම සඳහා ආයු කාලයක් ජීවත් වීමට අපි නුඹලාට ඉඩකඩ නොදුන්නෙමු ද? අල්ලාහ්ගේ දඬුවම ගැන නුඹලාට අවවාද කරන දූතයා නුඹලා වෙත පැමිණියේය. එහෙයින් මේ සියලු දෑට පසු ව නුඹලාට පක්ෂව සාක්ෂියක් හෝ නිදහසට කරුණක් හෝ නුඹලාට නැත. එහෙයින් නුඹලා අපා ගින්න විඳිනු. දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් හේතුවෙන් තමන්ටම අපරාධ කරගත්තවුන්හට අල්ලාහ්ගේ දඬුවමින් ඔවුන් මුදවා ගන්නට හෝ ඔවුන්ගෙන් එය සැහැල්ලු කරන්නට හෝ කිසිදු උදව් කරුවකු නැත.

Aaya: 38

اِنَّ اللّٰهَ عٰلِمُ غَیْبِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟

සැබවින්ම අල්ලාහ් අහස්හි හා මහපොළොවේ ඇති ගුප්ත දෑ පිළිබඳ මැනවින් දන්නාය. කිසිවක් ඔහුට මඟ හැරෙන්නේ නැත. සැබැවින්ම ඔහු තම ගැත්තන් ඔවුන්ගේ හදවත් තුළ සඟවා ඇති යහපත හා අයහපත පිළිබඳ මැනවින් දන්නාය.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• فضل أمة محمد صلى الله عليه وسلم على سائر الأمم.

•සෙසු සමූහයන්ට වඩා මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ සමූහයාට හිමි මහිමය.

• تفاوت إيمان المؤمنين يعني تفاوت منزلتهم في الدنيا والآخرة.

•දේව විශ්වාසීන්ගේ විශ්වාසය තුළ ඇති විෂමතාවය. එනම් මෙලොව හා මතුලොවෙහි ඔවුන්ගේ නිලයන් හී පවතින විෂමතාවයයි.

• الوقت أمانة يجب حفظها، فمن ضيعها ندم حين لا ينفع الندم.

•කාල වේලාව පැවරුනු වගකීමකි. එය ආරක්ෂා කිරීම අනිවාර්යය වේ. එහෙයින් කවරෙකු එය නාස්ති කරන්නේ ද ඔහු පසුතැවිල්ල ප්රයෝජනවත් නොවන අවස්ථාවේ පසුතැවිල්ලට පත් වෙයි.

• إحاطة علم الله بكل شيء.

•සියලු දෑ කෙරෙහි අල්ලාහ්ගේ දැනුම ආවරණය වී තිබීම.

Aaya: 39

هُوَ الَّذِیْ جَعَلَكُمْ خَلٰٓىِٕفَ فِی الْاَرْضِ ؕ— فَمَنْ كَفَرَ فَعَلَیْهِ كُفْرُهٗ ؕ— وَلَا یَزِیْدُ الْكٰفِرِیْنَ كُفْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ اِلَّا مَقْتًا ۚ— وَلَا یَزِیْدُ الْكٰفِرِیْنَ كُفْرُهُمْ اِلَّا خَسَارًا ۟

අහෝ ජනයිනි! නුඹලා කවර අයුරින් ක්රියා කරන්නේ දැ?යි නුඹලා ව පිරික්සීම සඳහා නුඹලාගෙන් ඇතැමෙකුගෙන් පසු ව ඇතැමෙකු ව මහපොළොවේ නියොජනය කිරීමට අපි ඉඩ සලසා දුනිමු. එහෙයින් කවරෙකු අල්ලාහ් හා දූතවරුන් ගෙන ආ දෑ ප්රතික්ෂේප කළේ ද ඔහුගේ ප්රතික්ෂේපයේ හා එහි විපාකය ඔහු වෙත ම නැවත හැරී එනු ඇත. ඔහුගේ ප්රතික්ෂේපය ඔහුගේ පරමාධිපතිට හිංසාවක් ගෙන දෙන්නේ නැත. දේව ප්රතික්ෂේපකයින්හට ඔවුන්ගේ ප්රතික්ෂේපය අල්ලාහ් අබියස බලවත් කෝපය මිස වෙනකක් වර්ධනය කළේ නැත. එමෙන්ම දේව ප්රතික්ෂේපකයින්හට ඔවුන්ගේ ප්රතික්ෂේපය අලාභය මිස වෙනකක් ඔවුනට වර්ධනය කළේ ද නැත. ඔවුන් විශ්වාස කර සිටියේ නම් ස්වර්ගයේ ඔවුනට අල්ලාහ් සූදානම් කර දෙන්නට තිබූ දෑ ඔවුන් විසින් ම අහිමි කරගත්තෝය.

Aaya: 40

قُلْ اَرَءَیْتُمْ شُرَكَآءَكُمُ الَّذِیْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— اَرُوْنِیْ مَاذَا خَلَقُوْا مِنَ الْاَرْضِ اَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِی السَّمٰوٰتِ ۚ— اَمْ اٰتَیْنٰهُمْ كِتٰبًا فَهُمْ عَلٰی بَیِّنَتٍ مِّنْهُ ۚ— بَلْ اِنْ یَّعِدُ الظّٰلِمُوْنَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا اِلَّا غُرُوْرًا ۟

අහෝ දූතය! එම දේව ආදේශකයින්හට නුඹ මෙසේ පවසනු. ‘අල්ලාහ් හැර දමා නුඹලා නමදිමින් සිටි නුඹලාගේ හවුල්කරුවන් මහපොළොවෙන් මවා ඇත්තේ කුමක් දැ?යි නුඹලා මට දන්වනු. ඔවුන් එහි කඳු මැව්වේ ද? එහි ගංගාවන් මැව්වේ ද එහි සතුන් මැව්වේ ද? එසේ නැතහොත් සැබැවින්ම ඔවුන් අහස් මැවීමෙහි අල්ලාහ් සමග හවුල්වූවෝ ද? එසේත් නැතහොත් ඔවුන්ගේ හවුල්කරුවන්ට ඔවුන් කරන නැමදුම නිවැරදි යැයි පෙන්වා දෙන සාධක සහිත පුස්තකයක් අපි ඔවුනට පිරිනමා ඇත්තෙමු ද? මේ කිසිවක් සිදු වන දෑ නොවීය. නමුත් අපරාධකරුවෝ ඔවුනට ප්රතිඥා දුන්නේ දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම්ය.

Aaya: 41

اِنَّ اللّٰهَ یُمْسِكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ اَنْ تَزُوْلَا ۚ۬— وَلَىِٕنْ زَالَتَاۤ اِنْ اَمْسَكَهُمَا مِنْ اَحَدٍ مِّنْ بَعْدِهٖ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ حَلِیْمًا غَفُوْرًا ۟

සැබැවින්ම සුවිශුද්ධයාණන් වූ අල්ලාහ් අහස් හා මහපොළොව ඉවත් නොවන අයුරින් වළක්වා ඒ දෙක රඳවා තබයි. -උපකල්පනය අනුව- ඒ දෙක ඉවත් වූයේ නම් සුවිශුද්ධයාණන්ගෙන් පසු ව ඒ දෙක ඉවත් වීමෙන් රඳවා තබන්නට කිසිවෙකු නැත. සැබවින්ම ඔහු දඬුවම ඉක්මන් නොකරන දායලුය. ඔහුගේ ගැත්තන් අතරින් ඔහු වෙත පාපක්ෂමාව ඇයද සිටින්නන්ගේ පාපකම් සඳහා අතිශයින් සමාව දෙන්නාය.

Aaya: 42

وَاَقْسَمُوْا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَیْمَانِهِمْ لَىِٕنْ جَآءَهُمْ نَذِیْرٌ لَّیَكُوْنُنَّ اَهْدٰی مِنْ اِحْدَی الْاُمَمِ ۚ— فَلَمَّا جَآءَهُمْ نَذِیْرٌ مَّا زَادَهُمْ اِلَّا نُفُوْرَا ۟ۙ

මෙම බොරුකාර දේව ප්රතික්ෂේපකයෝ ඔවුනට අල්ලාහ්ගේ දඬුවම ගැන අවවාද කරන දූතයකු ඔවුන් වෙත පැමිණියේ නම් කිතුනුවන්, යුදෙව්වන් හා වෙනත් ජනයාට වඩා සත්යය පිළිපදිමින් ඒ මත දැඩි සේ ස්ථාවර ව තමන් සිටින බවට බලවත් ලෙස ස්ථාවර පොරොන්දුවක් දිවුරා සිටියෝය. නමුත් අල්ලාහ්ගේ දඬුවම ගැන ඔවුනට අවවාද කරන දූතයකු ලෙස මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ඔවුන් වෙත පැමිණි කල්හි ඔහුගේ පැමිණීම සත්යයෙන් දුරස් කරවීම හා ව්යාජය මත බැඳී සිටීම මිස වෙනත් කිසිවක් ඔවුනට වැඩි කළේ නැත. ඔවුනට පෙර සිටියවුන්ට වඩා මනා ලෙස මග ලබන්නන් බවට කළ ස්ථීර පොරොන්දු ව ඔවුන් ඉටු කළේ නැත.

Aaya: 43

١سْتِكْبَارًا فِی الْاَرْضِ وَمَكْرَ السَّیِّئ ؕ— وَلَا یَحِیْقُ الْمَكْرُ السَّیِّئُ اِلَّا بِاَهْلِهٖ ؕ— فَهَلْ یَنْظُرُوْنَ اِلَّا سُنَّتَ الْاَوَّلِیْنَ ۚ— فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّٰهِ تَبْدِیْلًا ۚ۬— وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّٰهِ تَحْوِیْلًا ۟

ඔවුන් දිවුරා සිටි දෑ සම්බන්ධයෙන් එය යහපත් චේතානවකින් හා යහපත් අරමුණිකින් නොවූවක් බවත් එය මහපොළොවේ අහංකාරකම් පෑමට හා මිනිසුන්ට වංචා කිරීම සඳහා වූවක් බව අල්ලාහ් මත දිවුරා පවසා සිටියි. නපුරු කුමන්ත්රණය එයට අදාළ කුමන්ත්රණකරුවන් මිස වෙනත් අය ග්රහණය කරන්නේ නැත. අල්ලාහ්ගේ ස්ථාවර පිළිවෙතම එම කුමන්ත්රණකාරී අහංකාරයින් බලාපොරොත්තු වන්නේ ද? එය ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන් අතරින් ඔවුන් හා සමාන වූවන් විනාශ කළාක් මෙන් ඔවුන්ව ද විනාශ කිරීමය. අහංකාරයින් විනාශ කිරීමෙහි දී අල්ලාහ්ගේ පිළිවෙතට වෙනසක් ලෙස එය ඔවුන් මත පහළ නොවීම නුඹ අපේක්ෂා කරන්නෙහිද? එමෙන්ම හැරවීමක් ලෙස ඔවුන් නොවන වෙනත් අය වෙත පහළ වීම නුඹ අපේක්ෂා කරන්නෙහි ද? සැබවින්ම එය ස්ථාවර දිව්ය පිළිවෙතයි.

Aaya: 44

اَوَلَمْ یَسِیْرُوْا فِی الْاَرْضِ فَیَنْظُرُوْا كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَكَانُوْۤا اَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً ؕ— وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِیُعْجِزَهٗ مِنْ شَیْءٍ فِی السَّمٰوٰتِ وَلَا فِی الْاَرْضِ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ عَلِیْمًا قَدِیْرًا ۟

කුරෙයිවරුන් අතරින් නුඹ ව බොරුකළවුන් මහපොළොවේ ගමන් කර ඔවුනට පෙර සමූහයන් අතරින් බොරු කළවුන්ගේ අවසානය කෙසේ වී දැයි සිතා නොබැලුවෝ ද? ඔවුන්ගේ අවසානය අල්ලාහ් ඔවුන් විනාශ කර දැමීමෙන් නපුරු අවසානයක් බවට පත් නොවීද? ඔවුන් කුරෙයිෂ්වරුන්ට වඩා බලවත් අය වූහ. අහස්හි හා මහපොළොවෙහි කිසිවක් අතපසු කර දැමීමට අල්ලාහ්ට නොවීය. සැබැවින්ම ඔහු එම බොරුකාරයින්ගේ ක්රියාවන් පිළිබඳ මැනවින් දන්නා වේ. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් කිසිවක් ඔහුගෙන් සැඟවෙන්නේ නැත. ඔහුට අතපසු වන්නේ නැත. ඔහු අභිමත කරන අවස්ථාවක ඔවුන් විනාශ කිරීමට බලය ඇත්තාය.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• الكفر سبب لمقت الله، وطريق للخسارة والشقاء.

•දේව ප්රතික්ෂේපය අල්ලාහ්ගේ කෝපයට හේතුවක් වන සේම අලාභය හා අභාග්යවන්තභාවයට මාර්ගයක් වේ.

• المشركون لا دليل لهم على شركهم من عقل ولا نقل.

•දේව ප්රතික්ෂේපකයින් වනාහි, ඔවුන්ගේ දේව ආදේශයට කිසිදු බුද්ධිමය හෝ නෛතික සාධකයක් ඔවුනට නොමැත.

• تدمير الظالم في تدبيره عاجلًا أو آجلًا.

•අපරාධකරුවා විනාශ කිරීම ඔහුගේ සැලසුම තුළ කල් ඇති ව හෝ ප්රමාද වී පිහිටීම.

Aaya: 45

وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللّٰهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوْا مَا تَرَكَ عَلٰی ظَهْرِهَا مِنْ دَآبَّةٍ وَّلٰكِنْ یُّؤَخِّرُهُمْ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی ۚ— فَاِذَا جَآءَ اَجَلُهُمْ فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِعِبَادِهٖ بَصِیْرًا ۟۠

මිනිසුන් සිදු කළ අපරාධ හා ඔවුන් සිදු කළ පාපකම් හේතුවෙන් ඔවුනට දඬුවම් කිරීමට අල්ලාහ් ඉක්මන් වන්නේ නම් ඒ මොහොතේම මහ පොළෝවාසීන් සියලු දෙනා විනාශ කරන්නට තිබිණි. සතා, සිවාපාවුන් හා ධන සම්පත් ඔවුනට සතු නොවනු ඇත. එනමුත් සුවිශුද්ධයාණන් ඔහුගේ දැනුමෙහි නියමිත කාලයක් දක්වා ඔවුන්ව ප්රමාද කරයි. එය මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයයි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය පැමිණි විට සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ ගැත්තන් පිළිබඳ සර්ව නිරීක්ෂකය. ඔවුන් අතරින් කිසිවකු ඔහුට සැගවෙන්නේ නැත. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සඳහා ඔහු ඔවුනට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත. එය යහපතක් නම් යහපතකි. එය නපුරක් නම් නපුරකි.

Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:

• العناد مانع من الهداية إلى الحق.

•මුරණ්ඩුකම සත්යය වෙත මග ලැබීම වළක්වාලන්නකි.

• العمل بالقرآن وخشية الله من أسباب دخول الجنة.

•අල් කුර්ආනයට අනුව කටයුතු කිරීමත් අල්ලාහ්ට බියවීමත් ස්වර්ගය ප්රවේශ වීමට හේතු වන සාධක වෙති.

• فضل الولد الصالح والصدقة الجارية وما شابههما على العبد المؤمن.

•දැහැමි දරුවකු ‘සදකා ජාරියා’ නම් සදා කුසල් ලැබෙන දානය හා ඒ දෙකට සමාන දෑහි දේව විශ්වාසියා මත පවතින මහිමය.