Firo maanaaji Simoore Simoore Jaasiya - Firo yoo - Mawsuuwa al-quraan tedduɗo oo

Al-Jâthiyah

Aaya: 1

حمٓ

Hâ. Mîm.^[1]

(45:1) Asi harufusi ni chimpepe mu isimosimo ya Qur’an. Ni pangali jwine jwaakumanyilila mate gakwe ikaŵeje Allah pe basi.

Aaya: 2

تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَكِيمِ

Kutulusyidwa kwa Chitabu (Qur’an) kukuumila kwa Allah, Jwamachili gakupunda, Jwalunda lwakusokoka.

Aaya: 3

إِنَّ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَأٓيَٰتٖ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ

Chisimu kumawunde ni petaka kwana ilosyo kwa ŵandu ŵakulupilila (yakulosya kuti Allah apali).

Aaya: 4

وَفِي خَلۡقِكُمۡ وَمَا يَبُثُّ مِن دَآبَّةٍ ءَايَٰتٞ لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ

Ni mu kagumbidwe kenu, ni yawumi iliyose yakuulukutaga yaakuijenesya (Allah) iŵele ilosyo kwa ŵandu ŵaakusimichisya (chikulupi chao).

Aaya: 5

وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن رِّزۡقٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ ءَايَٰتٞ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

Ni kupisyangana kwa chilo ni muuusi, ni lisiki (wula) lyatulwisye Allah kuumila kwinani basi ni kusyuchisya nalyo litaka panyuma pakuwa kwakwe, ni kujigalausyagalausya mbungo, iŵele ilosyo kwa ŵandu ŵaakwete lunda.

Aaya: 6

تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱللَّهِ نَتۡلُوهَا عَلَيۡكَ بِٱلۡحَقِّۖ فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَ ٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ يُؤۡمِنُونَ

Galakwega ni ma Ȃya ga Allah gatukunsoomela (mmwe Muhammadi ﷺ) mwakuonaonape, ana ni nganichi jatajikulupilile panyuma pa (kunkanila) Allah ni ma Ȃya Gakwe?

Aaya: 7

وَيۡلٞ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ

Ipotesi niyakwe jwalijose jwakulukanya unami nnope, jwasambi syejinji.

Aaya: 8

يَسۡمَعُ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسۡتَكۡبِرٗا كَأَن لَّمۡ يَسۡمَعۡهَاۖ فَبَشِّرۡهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٖ

Jwaakupikanaga ma Ȃya ga Allah gali nkusoomedwa kukwakwe, kaneka ni jukanganichilaga (kupanganya yakanyisyidwa) mwakulikwesya nti chisawu nganijugapikana (ma Ȃyago), basi mumpani abali ja ilagasyo yakupoteka nnope.

Aaya: 9

وَإِذَا عَلِمَ مِنۡ ءَايَٰتِنَا شَيۡـًٔا ٱتَّخَذَهَا هُزُوًاۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّهِينٞ

Soni naga ali achimanyi chindu chinechakwe chakuumila m’ma Ȃya Getu, akasachitendelaga chipongwe, ŵanganyao akwete kupata ilagasyo yakwalusya.

Aaya: 10

مِّن وَرَآئِهِمۡ جَهَنَّمُۖ وَلَا يُغۡنِي عَنۡهُم مَّا كَسَبُواْ شَيۡـٔٗا وَلَا مَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٌ

Paujo pao pana Jahannama, soni yaŵapanganyisye ngaija kwakamuchisya chilichose, namuno ayila yaŵalitendele kuŵa yakwagosa kunneka Allah, soni akwete kupata ŵanganyao ilagasyo yekulungwa nnope.

Aaya: 11

هَٰذَا هُدٗىۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ لَهُمۡ عَذَابٞ مِّن رِّجۡزٍ أَلِيمٌ

Aji (Qur’an) jiŵele chongolo, sano aŵala ŵaagakaanile ma Ȃya ga M’mbuje gwao akwete kupata ilagasyo yakunyalaya ni kupoteka kusyene.

Aaya: 12

۞ ٱللَّهُ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ ٱلۡبَحۡرَ لِتَجۡرِيَ ٱلۡفُلۡكُ فِيهِ بِأَمۡرِهِۦ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

Allah ni Ajula jwan’jepepachisye mbwani, kuti yombo ijendeje mwalakwemo kwa ulamusi Wakwe, ni kuti nsosejesoseje ukoto Wakwe, ni kuti jenumanja m’be ŵakutogolela.

Aaya: 13

وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا مِّنۡهُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

Ni an’jepepachisye yaili kumawunde ni yaili petaka yosope yene ikuumila Kukwakwe, chisimu mu yalakweyo muŵele mwana ilosyo kwa ŵandu ŵaakuchetelela.

Aaya: 14

قُل لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ يَغۡفِرُواْ لِلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ أَيَّامَ ٱللَّهِ لِيَجۡزِيَ قَوۡمَۢا بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

Mwasalilani aŵala ŵaakulupilile kuti ŵaakululuchile aŵala (achimakafili ŵaakwatanda) ŵangakwembechela ya moŵa ga Allah (gakwapela ipotesi), kuti (Allah) akalipile ŵandu pa yaŵapanganyisye.^[2]

(45:2) Chilamusi cha aji Ȃyaji chafutidwe ni Ȃya ja Jihâd (ngondo jakumenyana ni akuwanganya Allah ni isanamu ŵali ŵawwanga) (9:36).

Aaya: 15

مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَاۖ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمۡ تُرۡجَعُونَ

Jwatapanganye yambone nikuti akulipanganyichisya nsyene, soni jwatasakasye nikuti akulisakachisya nsyene, kaneka kwa M’mbuje gwenu (Allah) tinchiuchisyidwa.

Aaya: 16

وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحُكۡمَ وَٱلنُّبُوَّةَ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ

Soni chisimu pamasile patwapele ŵanache ŵa Israila Chitabu, malamusi kwisa soni utume, ni twapele ichindu yambonembone, ni twachimbichisye kupunda iwumbe yosope (yandaŵi jao).

Aaya: 17

وَءَاتَيۡنَٰهُم بَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِۖ فَمَا ٱخۡتَلَفُوٓاْ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّ رَبَّكَ يَقۡضِي بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ

Ni twapele maumboni gakuonechela pa ichindu (ya dini), ni nganatindana ikaŵeje panyuma pakwaichilila umanyilisi ligongo lya litima lyalyaliji sikati jao, chisimu Ambuje ŵenu (Allah) tachijiilanya chilikati chao lisiku lya Kiyama pa ichindu yaŵaliji nkutindana pa yalakweyo.

Aaya: 18

ثُمَّ جَعَلۡنَٰكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ فَٱتَّبِعۡهَا وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ

Kaneka tum’bisile (mmwe Muhammadi ﷺ) pachanya petala lya chilamusi (cha dini), basi likuyaani, ni nkakuuya isako ya aŵala ŵangali chachimanyi.

Aaya: 19

إِنَّهُمۡ لَن يُغۡنُواْ عَنكَ مِنَ ٱللَّهِ شَيۡـٔٗاۚ وَإِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۖ وَٱللَّهُ وَلِيُّ ٱلۡمُتَّقِينَ

Chisimu ŵanganyao nganaŵa ankamuchisye chilichose (pa ilagasyo ya) kuumila kwa Allah. Sano chisimu ŵalupuso aŵele asyoŵe (ŵakuchenjelana) ŵane ni ŵane, sano Allah ni Nkwachenjela ŵawoga (wakun’jogopa Jwalakwe).

Aaya: 20

هَٰذَا بَصَٰٓئِرُ لِلنَّاسِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ

Aji (Qur’aniji) jiŵele muli syakwamulichila ŵandu, nambo soni chongolo ni chanasa kwa ŵandu ŵaakusimichisya (chikulupi chao).

Aaya: 21

أَمۡ حَسِبَ ٱلَّذِينَ ٱجۡتَرَحُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ أَن نَّجۡعَلَهُمۡ كَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَوَآءٗ مَّحۡيَاهُمۡ وَمَمَاتُهُمۡۚ سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ

Ana akuganichisya aŵala ŵaapanganyisye yakusakala kuti chitwatende nti chisawu aŵala ŵaakulupilile nikutendaga yambone, kuŵa yalumo pa umi wao ni chiwa chao? Kaje kusakala nnope chiilanyo chao!

Aaya: 22

وَخَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ وَلِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

Ni agumbile Allah mawunde ni mataka mwakuonaonape, soni kuti mundu jwalijose akalipidwe pa yajwapanganyisye, soni ŵanganyao ngaja kutendedwa lupuso.

Aaya: 23

أَفَرَءَيۡتَ مَنِ ٱتَّخَذَ إِلَٰهَهُۥ هَوَىٰهُ وَأَضَلَّهُ ٱللَّهُ عَلَىٰ عِلۡمٖ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمۡعِهِۦ وَقَلۡبِهِۦ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِۦ غِشَٰوَةٗ فَمَن يَهۡدِيهِ مِنۢ بَعۡدِ ٱللَّهِۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

Ana mum’bweni ajula jwaitesile isako yakwe kuŵa nnungu jwakwe, Allah ni annechelele kusokonechela panyuma pa umanyilisi (waum’bichilile mundujo kuti ayi yakusakala ni kuitendagape), ni adindile chidindo mmawiwi mwakwe, ni mu ntima mwakwe, ni aŵisile m’meso mwakwe chisiŵilo, ana ni nduni jwampaka an’jongole jwalakwejo panyuma pa (kunnechelela) Allah? Ana ngankukumbuchila?

Aaya: 24

وَقَالُواْ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَآ إِلَّا ٱلدَّهۡرُۚ وَمَا لَهُم بِذَٰلِكَ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِنۡ هُمۡ إِلَّا يَظُنُّونَ

(Achimakafili) ni ŵatite: “Pangali (umi) wine ikaŵeje umi wetu wa duniya peuno, tukuwaga, nambo soni tukulamaga, ni ngajikutujonangaga ikaŵeje ndaŵi basi.” Ni nganakola ŵanganyao umanyilisi uliose pa yele (yaakuŵechetayo), nganaŵa ŵanganyao ikaŵeje agamba ganichisyape basi.

Aaya: 25

وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱئۡتُواْ بِـَٔابَآئِنَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

Sano pati gachisoomedwaga kukwao ma Ȃya Getu gakusalichisya, ngagakasaŵaga makani gao ikaŵeje kuŵecheta kwao kwanti: “Ŵikaani nao achatati ŵetu (ŵaŵawile kalakala) nam’baga jenumanja nkuŵecheta yakuona.”

Aaya: 26

قُلِ ٱللَّهُ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يَجۡمَعُكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

Jilani: “Allah ni jwaakumpa umi jenumanja, kaneka ni akumpaga chiwa, kaneko taachinsonganganya lisiku lya Kiyama lyangali kaichila ya lyalakwelyo, nambo ŵandu ŵajinji ngaakumanyilila.”

Aaya: 27

وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوۡمَئِذٖ يَخۡسَرُ ٱلۡمُبۡطِلُونَ

Soni uŵele wakwe Allah uchimwene wa kumawunde ni petaka, sano lisiku lyajichijima Kiyama lyele lisikulyo ŵakuya yaunami tachipelelwa (yambone yosope).

Aaya: 28

وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٖ جَاثِيَةٗۚ كُلُّ أُمَّةٖ تُدۡعَىٰٓ إِلَىٰ كِتَٰبِهَا ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

Ni tinchiuona nkutula uliose uli utindiŵele, nkutula uliose uchiŵilanjidwa wa ku (kusooma) chitabu chakwe (cha masengo gakwe), (achisalilidwaga yanti): “Lelo tillipidwe jenumanja yamwaliji nkupanganya.”

Aaya: 29

هَٰذَا كِتَٰبُنَا يَنطِقُ عَلَيۡكُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّا كُنَّا نَسۡتَنسِخُ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

“Achi chitabu Chetu chikuŵecheta yakwamba jenumanja mwakuonaonape, chisimu Uwwe twaliji nkulemba yamwaliji nkupanganya.”

Aaya: 30

فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُدۡخِلُهُمۡ رَبُّهُمۡ فِي رَحۡمَتِهِۦۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِينُ

Sano aŵala ŵaŵakulupilile ni kutendaga yambone, basi M’mbuje gwao (Allah) takajinjisye ku chanasa Chakwe, kwalakweko ni kupunda kwakuonechela.

Aaya: 31

وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَفَلَمۡ تَكُنۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ وَكُنتُمۡ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ

Nambo aŵala ŵaŵakufuulu (tiikaŵechetedwe kukwao yanti): “Ana nganigaŵa ma Ȃya Gangu gali nkusoomedwa kukwenu? Nambo mwalikulungwisye, ni mwaliji ŵandu ŵakuleŵa.”

Aaya: 32

وَإِذَا قِيلَ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَٱلسَّاعَةُ لَا رَيۡبَ فِيهَا قُلۡتُم مَّا نَدۡرِي مَا ٱلسَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنّٗا وَمَا نَحۡنُ بِمُسۡتَيۡقِنِينَ

Soni pati iŵechetedwe (yanti): “Chisimu chilanga cha Allah chakuonaonape, nambo soni Kiyama nganijiŵa jakaikasya.” Mwatiji: “Ngatukumanyilila kuti Kiyama nichichi, nganitukola nganisyo silisyose ikaŵeje liganichisyape, soni nganituŵa mwa akusimichisya (yakwika kwa Kiyama).”

Aaya: 33

وَبَدَا لَهُمۡ سَيِّـَٔاتُ مَا عَمِلُواْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

Ni ichionechela kukwao yakusakala yaŵapanganyisye, ni ichasyungula ayila yaŵaliji nkuitenda chipongwe.

Aaya: 34

وَقِيلَ ٱلۡيَوۡمَ نَنسَىٰكُمۡ كَمَا نَسِيتُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَا وَمَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّٰصِرِينَ

Ni ichiŵechetedwa yanti: “Lelo chitun’diŵalile (m’Moto) mpela yamwatite pakuliŵalila yakusimangana ni lisiku lyenu lyelino, mauto genu ni ku Moto, soni nganinkola jenumanja akunkamuchisya ŵaliose.”

Aaya: 35

ذَٰلِكُم بِأَنَّكُمُ ٱتَّخَذۡتُمۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ هُزُوٗا وَغَرَّتۡكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ فَٱلۡيَوۡمَ لَا يُخۡرَجُونَ مِنۡهَا وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ

“Yalakweyo (yaimpatileyo) ni ligongo lyanti jenumanja mwagatendele chipongwe ma Ȃya ga Allah, ni wannyenjile umi wa duniya.” Basi lelo ngakoposyedwa mwalakwemo (m’Moto), soni ŵanganyao ngaakundidwa (kuujila ku duniya) kuti akatende toba ni kuŵenda chikululuko (kwa Allah).

Aaya: 36

فَلِلَّهِ ٱلۡحَمۡدُ رَبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَرَبِّ ٱلۡأَرۡضِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Basi Allah ni Nsyene lumbili losope lwene, M’mbuje jwa kumawunde, soni M’mbuje jwa petaka, M’mbuje jwa iwumbe yosope.

Aaya: 37

وَلَهُ ٱلۡكِبۡرِيَآءُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

Soni ukulungwa ni Wakwe kumawunde ni petaka, soni Jwalakwe ni Jwamachili gakupunda, Jwalunda lwakusokoka.