क़ुरआन के अर्थों का अनुवाद - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - अनुवादों की सूची
Кахф
सूरा के उद्देश्य:
بيان منهج التعامل مع الفتن.
ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبۡدِهِ ٱلۡكِتَٰبَ وَلَمۡ يَجۡعَل لَّهُۥ عِوَجَاۜ
Кемчиликсиз жана улуу сыпаттар менен ачык жана жашыруун жакшылыктар үчүн жалгыз Аллахка гана мактоо болсун. Ал Аллахтын кулу жана элчиси болгон Мухаммадга Куранды түшүрдү. Ал бул Куранды акыйкаттан чыгып же андан ооп кетүүчү кылган жок.
अरबी तफ़सीरें:
قَيِّمٗا لِّيُنذِرَ بَأۡسٗا شَدِيدٗا مِّن لَّدُنۡهُ وَيُبَشِّرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرًا حَسَنٗا
Тескерисинче, Аллах каапырларды Өзүнүн алдындагы, аларды күтүп турган катуу азаптан коркутуу үчүн жана жакшы иш-аракеттерди аткарган ыймандууларга теңдеши жок жакшы сооп-сыйлыктар менен кубандыра турган кабарды берүү үчүн Аллах Куранды туура, кемчиликсиз, карама-каршылыгы жок кылды.
अरबी तफ़सीरें:
مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدٗا
अरबी तफ़सीरें:
وَيُنذِرَ ٱلَّذِينَ قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗا
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• أنزل الله القرآن متضمنًا الحق والعدل والشريعة والحكم الأمثل .
• الدعاء أو القراءة في الصلاة يكون بطريقة متوسطة بين الجهر والإسرار.
مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَلَا لِأٓبَآئِهِمۡۚ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا
Ал жалганчы каапырлардын Аллахтын баласы бар деп айткан сөздөрү тууралуу илими же болбосо далилдери да жок. Ушул ишенимдерди калтырып кеткен ата-бабаларынын да илими болгон эмес. Алардын ооздорунан чыккан бул сөз – акылга сыйбаган, чоң коркунучу бар жаманатты сөз. Алар далилсиз негизи жок жалган сөздөрдү гана айтышат.
अरबी तफ़सीरें:
فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ إِن لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَسَفًا
Балким сен оо, пайгамбар! Алар бул Куранга ыйман келтиришпесе, өзүңдү түйшүккө салып, кайгырып өзүңө зыян жеткирип аларсын. Сен андай кылба. Сен аларды акыйкат жолуна сала албайсың. Бирок сенин аларга жеткирүүң сага милдет.
अरबी तफ़सीरें:
إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا
Чындыгында Биз алардын кимиси Аллах ыраазы боло турган жакшы амал кыларын жана алардын кимиси жаман амал кыларын сыноо үчүн жана алардын ар бирин татыктуу азап менен азаптоо үчүн жер бетиндеги жаралган нерселер менен жерди кооздодук.
अरबी तफ़सीरें:
أَمۡ حَسِبۡتَ أَنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡكَهۡفِ وَٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنۡ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا
Оо, пайгамбар! Албетте сен үңкүр ээлеринин окуясын жана алардын аттары жазылган тактайды Биздин эң таң калыштуу аят-белгилерибизден деп ойлобогун. Тескерисинче, андан башка асмандар менен жердин жаратылышына окшогон абдан таң калыштуу аят-белгилерибиз бар.
अरबी तफ़सीरें:
إِذۡ أَوَى ٱلۡفِتۡيَةُ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَهَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا
Оо, пайгамбар! Ыймандуу жигиттер динин сактап калуу үчүн качып үңкүргө баш калкалаган кезде өз Раббилерине: «Оо, Раббибиз! Биздин күнөөлөрүбүздү кечирип, душмандарыбыздан сактап, Өз ырайымыңа ала көр. Бизге каапырлардан көчүп кетүүнү насип эт. Ыйманыбызды акыйкат жолуна баштоочу жана ошол жолдо бекем туруучулардан кыл» – деп айткан дубаларын эстегин.
अरबी तफ़सीरें:
نَّحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ نَبَأَهُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمۡ وَزِدۡنَٰهُمۡ هُدٗى
Оо, пайгамбар! Биз сага алардын кабарын шексиз чындык менен айтып бердик. Чындыгында алар Раббисине ыйман келтиришкен жана Ага сыйынуу менен алек болушкан жигиттер эле. Биз аларга акыйкат жолундагы бекемдикти жана ийгиликти көбөйттүк.
अरबी तफ़सीरें:
وَرَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗاۖ لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا
Биз аларды жүрөктөрүн ыйман менен жана анда бекем туруучу кылып кубаттадык. Жана турак жайларын таштап кетүү үчүн сабыр бердик. Алар каапыр падышанын алдында жалгыз Аллахка ыйман келитиришкендигин жарыялаган кезде ага мындай деп айтышты: «Биз ыйман келтирип сыйынган Раббибиз – Ал асмандардын жана жердин Раббиси. Биз Андан башка ойлоп табылган жалган кудайларга эч качан сыйынбайбыз. Чындыгында биздин Андан башкага сыйынабыз деп айткан сөз – ал акыйкаттан алыс чектен чыккан сөз».
अरबी तफ़सीरें:
هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ لَّوۡلَا يَأۡتُونَ عَلَيۡهِم بِسُلۡطَٰنِۭ بَيِّنٖۖ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
Андан кийин алар бири-бирине карап мындай дешти: “Элибиздеги тигил адамдар Аллахтан башка сыйынылган нерселерди кудай тутуп алышты. Алар кылган ибадаттарында эч кандай ачык далилди билишпейт. Аллахка шерик кошуп Ага жалган сөздөрдү айткан адамдардан өткөн заалым жок”.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• الداعي إلى الله عليه التبليغ والسعي بغاية ما يمكنه، مع التوكل على الله في ذلك، فإن اهتدوا فبها ونعمت، وإلا فلا يحزن ولا يأسف.
Аллахтын динине чакырган адам Аллахка таянуу менен колдон келишинче адамдарга жеткирүү керек. Эгерде анын чакырыгы менен туура жолго келип калышса, анда кандай гана жакшы нерсе болот. А эгерде туура жолго келишпесе, анда чакырган адам капа болбойт жана кейибейт.
• في العلم بمقدار لبث أصحاب الكهف، ضبط للحساب، ومعرفة لكمال قدرة الله تعالى وحكمته ورحمته.
Аллах үңкүрдө адамдар канча убакытка болгондугун эсебин так билүүсү жана Аллах таала аларды уктаткан толук кудуреттүүлүгү. Ошондой эле аларга болгон даанышмандуулугу жана ырайымы болду.
وَإِذِ ٱعۡتَزَلۡتُمُوهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ فَأۡوُۥٓاْ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ يَنشُرۡ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَيُهَيِّئۡ لَكُم مِّنۡ أَمۡرِكُم مِّرۡفَقٗا
Алар Аллахтан башкага сыйынып жатышкан кудайларын таштап коомуңардан бөлүнүп четке чыкканыңарда диниңерди сактап калуу үчүн үңкүргө кире качкыла. Ошондо Аллах силерди ырайымына алат жана душманыңардан коргойт. Ошондой эле коомуңардагы жашоону алмаштырган азыркы ишиңерди жеңил кылат.
अरबी तफ़सीरें:
۞ وَتَرَى ٱلشَّمۡسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهۡفِهِمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقۡرِضُهُمۡ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَهُمۡ فِي فَجۡوَةٖ مِّنۡهُۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِۗ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيّٗا مُّرۡشِدٗا
Алар буйрулгандай аткарышты. Ошондо Аллах аларды узак уйкуга уктатты. Аларды душмандарынан сактады. Эгерде аларды көргөн болсоң, Күн чыгыштан чыгып үңкүрдүн оң жагына тийип өтөт. Ал эми батып жатканда үңкүрдүн сол жагына тийип батат. Алар дайыма көлөкөдө болуп күндүн ысыгы аларга зыян бербейт. Алар кең үңкүрдө муктаж болгон аба менен дем алып турушат. Алардын узак уйкуга кеткендиги, аларга күн тийбей өтүшү, жаткан жерлеринин кеңдиги жана душмандарынан кутулгандагы жакшылыктар – алар үңкүргө киришкенде болду. Мына бул Аллахтын таң каларлык кудуретинен. Аллах кимди туура жолго багыттаса, анда чыныгы туура жолду тапты. Эгерде кимди адаштырып туура жолдон алыс кылса, анда аны туура жолго салган эч бир жардамчыны таба албайсың. Анткени туура жолго түшүү адамдын колунда эмес, Аллахтын колунда.
अरबी तफ़सीरें:
وَتَحۡسَبُهُمۡ أَيۡقَاظٗا وَهُمۡ رُقُودٞۚ وَنُقَلِّبُهُمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَذَاتَ ٱلشِّمَالِۖ وَكَلۡبُهُم بَٰسِطٞ ذِرَاعَيۡهِ بِٱلۡوَصِيدِۚ لَوِ ٱطَّلَعۡتَ عَلَيۡهِمۡ لَوَلَّيۡتَ مِنۡهُمۡ فِرَارٗا وَلَمُلِئۡتَ مِنۡهُمۡ رُعۡبٗا
Эгерде аларды көрсөң алардын көздөрү ачык бойдон турганын көрүп ойгоо деп ойлойсуң. Бирок алар уйкуда. Жер алардын денелерин чиритип жибербеш үчүн аларды уйкуларында кээде оң жакка, кээде сол жакка оодарып турдук. Алар менен бирге жүргөн ити да алдыңкы буттарын сунуп үңкүрдүн оозунда уйкуда болду. Эгерде аларды көрүп калсаң, анда алардан чоочуп артка карай качмаксың. Алардан коркуп кетмексиң.
अरबी तफ़सीरें:
وَكَذَٰلِكَ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِيَتَسَآءَلُواْ بَيۡنَهُمۡۚ قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ كَمۡ لَبِثۡتُمۡۖ قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖۚ قَالُواْ رَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثۡتُمۡ فَٱبۡعَثُوٓاْ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمۡ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلۡمَدِينَةِ فَلۡيَنظُرۡ أَيُّهَآ أَزۡكَىٰ طَعَامٗا فَلۡيَأۡتِكُم بِرِزۡقٖ مِّنۡهُ وَلۡيَتَلَطَّفۡ وَلَا يُشۡعِرَنَّ بِكُمۡ أَحَدًا
Жогоруда айтылгандай, таң калыштуу кудуретибиз менен аларды узак убакыттан кийин уйкудан ойготтук. Алар канча убакыт уктап жатканын бири-биринен сурап, бирөөлөрү: “Силер канча убакыт уктаганыңарды Раббиңер Өзү гана билет. Анын билимин Анын Өзүнө калтыргыла. Андан көрө өзүңөргө тийиштүү ишти кылгыла” – деди. Ошентип алар бирөөсүнө күмүш тыйын берип: “Барып жакшы тамак саткан жана таза соода кылганын карагын. Ошондой эле сатып алганыңда жана мамиле кылганыңда аларга сылык бол. Биздин турган жерди эч ким билбесин, болбосо бизге зыяны тиет” – деп, ошол жерге жакын шаарга жөнөтүштү.
अरबी तफ़सीरें:
إِنَّهُمۡ إِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ يَرۡجُمُوكُمۡ أَوۡ يُعِيدُوكُمۡ فِي مِلَّتِهِمۡ وَلَن تُفۡلِحُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
Эгерде элиңер силердин турган жериңерди билип калышса, анда силерди таш баранга алып өлтүрүшөт же алар силерге Аллах силерге туура жолду бергенге чейин жүргөн туура эмес диндерине кайтарышат. Эгерде ал динге кайтып кетсеңер, анда бул дүйнөдө жана акыретте эч качан ийгиликке жетпейсиңер. Анда акыйкат жолун таштаганыңар үчүн жана туура эмес диниңерге кайтып кеткендигиңер себептүү эки дүйнөдө чоң зыянга учурайсыңар.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• من حكمة الله وقدرته أن قَلَّبهم على جنوبهم يمينًا وشمالًا بقدر ما لا تفسد الأرض أجسامهم، وهذا تعليم من الله لعباده.
Аллах даанышмандуулугу менен жана кудурети менен жер адамдын денесин чиритип жибербеш үчүн адамды уктаганда оң жагына жана сол жагына оодарып турат.
• جواز اتخاذ الكلاب للحاجة والصيد والحراسة.
• انتفاع الإنسان بصحبة الأخيار ومخالطة الصالحين حتى لو كان أقل منهم منزلة، فقد حفظ ذكر الكلب لأنه صاحَبَ أهل الفضل.
Адам такыба жана жакшы адамдар менен туура мамиледе болуш керек. Алардан даражасы төмөн болсо да алар менен бирге жүрүү керек. Анткени бул окуяда айтылган ит такыба адамдар менен бирге болгондуктан, ал туурасында Куранда айтылып калды.
وَكَذَٰلِكَ أَعۡثَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ لِيَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ لَا رَيۡبَ فِيهَآ إِذۡ يَتَنَٰزَعُونَ بَيۡنَهُمۡ أَمۡرَهُمۡۖ فَقَالُواْ ٱبۡنُواْ عَلَيۡهِم بُنۡيَٰنٗاۖ رَّبُّهُمۡ أَعۡلَمُ بِهِمۡۚ قَالَ ٱلَّذِينَ غَلَبُواْ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِمۡ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيۡهِم مَّسۡجِدٗا
Биз аларды таң каларлык кудуретибиз менен узак убакытка уктатып жана уйкудан тургуздук. Ошондой эле шаардын эли Аллах өлүктөрдү кайра тирилтүүсү акыйкат экендигине жана кыямат күнү анык экиндигине ишенүүлөрү үчүн аларды шаар элине билдирдик. Үңкүр ээлери шаар элине билинип алар жашап өтүшкөндөн кийин аларды кантип жерге беребиз дешип талашып кетишти. Алардын бир тобу: “Ошол үңкүргө аларды сактап турган бир ак сарай куралы. Алардын абалын Раббиси жакшы билет. Алардын мындай абалы Аллахтын алдында өзгөчө абал экендиги болуп турат” – деп айтышты. Сөздөрү өтүмдүү бирок илимдери жок жана туура нерсеге чакыра билбеген кишилер: “Алардын бул жерине аларды урматтоо үчүн жана алардын жерин эстеп туруу үчүн ибадат кылууга мечит курабыз” – деп чыгышты.
अरबी तफ़सीरें:
سَيَقُولُونَ ثَلَٰثَةٞ رَّابِعُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ وَيَقُولُونَ خَمۡسَةٞ سَادِسُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ رَجۡمَۢا بِٱلۡغَيۡبِۖ وَيَقُولُونَ سَبۡعَةٞ وَثَامِنُهُمۡ كَلۡبُهُمۡۚ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعۡلَمُهُمۡ إِلَّا قَلِيلٞۗ فَلَا تُمَارِ فِيهِمۡ إِلَّا مِرَآءٗ ظَٰهِرٗا وَلَا تَسۡتَفۡتِ فِيهِم مِّنۡهُمۡ أَحَدٗا
Алардын окуяларына баш оту менен кирип кеткендер: “Алар канчоо болушкан? – деп айтышат – алар үчөө ити менен төртөө болушкан” – деген санды айтышат. Ал эми кээ бирлери: “Алар бешөө, ити менен алтоо болушкан” – деп айтышат. Бул эки сөздү айткан адамдар эч кандай далили жок эле ойлоруна келгенин айтышты. Ал эми кээ бирлер: “Алар жетөө болушкан, ит сегизинчиси” – дешет. Эй, пайгамбар! “Раббим алардын канчоо болушканын жакшы билет жана Аллах билгизген аз гана адамдар да билишет” – деп айткын. Андыктан алар менен үңкүрдөгү адамдардын санын жана китеп ээлеринин башка маселелеринде өтө кирип талашпагын. Талашсаң да сага аян кабар болгон нерседе үстүртөн талашсаң болот. Китеп ээлеринен бир нерсе туурасында сурасаң майда-чүйдөсүнө чейин сураба. Анткени алар майда-чүйдөсүнө чейин билишпейт.
अरबी तफ़सीरें:
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَاْيۡءٍ إِنِّي فَاعِلٞ ذَٰلِكَ غَدًا
Оо, пайгамбар! Эртеңки күнү эмнени кыла турган болсоң, анда “Мен муну эртең кыламын” – деп айтпагын. Анткени аны эртеси кыласыңбы же андан бир нерсе жолтоо болуп кыла албай каласыңбы, сен аны билбейсиң. Бул ар бир мусулманга да тийиштүү буйрук.
अरबी तफ़सीरें:
إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ وَٱذۡكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَهۡدِيَنِ رَبِّي لِأَقۡرَبَ مِنۡ هَٰذَا رَشَدٗا
Эгерде антип айтсаң, анда Аллахтын каалоосуна гана байлап мындай деп айткын: “Мен муну эртең Аллах кааласа кыламын”. Ошондой эле эгерде “Аллах кааласа” деген сөздү унутуп калсаң, анда мындай деп Раббиңди эстегин: “Раббим мени бул иштен да туура жолго багыттоосуна үмүт кыламын”.
अरबी तफ़सीरें:
وَلَبِثُواْ فِي كَهۡفِهِمۡ ثَلَٰثَ مِاْئَةٖ سِنِينَ وَٱزۡدَادُواْ تِسۡعٗا
अरबी तफ़सीरें:
قُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثُواْۖ لَهُۥ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ أَبۡصِرۡ بِهِۦ وَأَسۡمِعۡۚ مَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَلَا يُشۡرِكُ فِي حُكۡمِهِۦٓ أَحَدٗا
Оо, пайгамбар! Алар үңкүрдө канча убакыт болгонун Аллах гана билет деп айткын. Биз алардын канча убакыт тургандыгы боюнча кабарын бердик. Аллах таала бул туурасында айткандан кийин эч ким өз оюн айта албайт. Асмандардагы жана жердеги кайып илимдин жана жаратылган нерселердин баары Аллахка таандык. Ал канчалык көп нерсени көрүп турарын айт! Ал бардык нерсени көрүп турат. Ал канчалык көп нерсени угуп турарын айт! Ал бардык нерсени угуп турат. Алардын иштерин колуна алган Аллахтан башка коргоочу жок. Ал Өзүнүн өкүмүндө эч кимди шериктеш кылбайт. Өкүм кылуу Анын Өзүнө гана таандык.
अरबी तफ़सीरें:
وَٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَۖ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدٗا
Оо, пайгамбар! Аллах сага Курандан аян кабарын берген аяттарды окугун жана аларды иш жүзүндө аткаргын. Анын сөздөрүндө эч кандай өзгөрүү болбойт. Анткени анын баары акыйкат жана баары адилеттүү. Аллахтан башка жалбарып кайрылууга эч ким жок. Андан башка менен коргоно турган да эч ким жок.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• اتخاذ المساجد على القبور، والصلاة فيها، والبناء عليها؛ غير جائز في شرعنا.
Кабырлардын үстүнө же жанына мечит курган болбойт. Эгерде курулуп калган мечит болсо, анда намаз окубаш керек. Ошондой эле күмбөздөрдү да курган туура эмес.
• في القصة إقامة الحجة على قدرة الله على الحشر وبعث الأجساد من القبور والحساب.
Бул окуяда сурак берүүгө кайрадан тирилтүүгө жана кабырдан тургузууга Аллахтын толук кудуреттүү экенине далилдер так айтылды.
وَٱصۡبِرۡ نَفۡسَكَ مَعَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥۖ وَلَا تَعۡدُ عَيۡنَاكَ عَنۡهُمۡ تُرِيدُ زِينَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَا تُطِعۡ مَنۡ أَغۡفَلۡنَا قَلۡبَهُۥ عَن ذِكۡرِنَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ وَكَانَ أَمۡرُهُۥ فُرُطٗا
Эрте менен жана кечинде Раббисине ибадат кылып дуба кылган жана Аллахтан сурап дуба кылган адамдар менен дайыма бирге бол. Байлар менен жана чоң адамдар менен бирге отурууну каалап, ибадат кылган адамдарды карабай койбогун. Жүрөктөрүн мөөрлөп Бизди эстөөдөн бейкапар кылып койгон адамдарга баш ийбегин. Алар жаныңдан кедейлерди кетирип салууңду буйрушту жана Раббисине баш ийүүдөн напсиси каалаган нерсени ээрчүүнү өйдө коюшту. Алардын иш-аракеттери пайдасыз болду.
अरबी तफ़सीरें:
وَقُلِ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَن شَآءَ فَلۡيُؤۡمِن وَمَن شَآءَ فَلۡيَكۡفُرۡۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا لِلظَّٰلِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمۡ سُرَادِقُهَاۚ وَإِن يَسۡتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٖ كَٱلۡمُهۡلِ يَشۡوِي ٱلۡوُجُوهَۚ بِئۡسَ ٱلشَّرَابُ وَسَآءَتۡ مُرۡتَفَقًا
Оо, пайгамбар! Аллахты эстөөдөн жүрөктөрү капилетте калган адамдарга айткын: “Мен алып келген нерсе акыйкат. Ал Аллахтан келген. Мен өзүм ойлоп тапкан эмесмин. Силер мага ыймандууларды кууп жибер деп айткан сөзүңөргө жооп бербеймин. Кимиңер бул акыйкатка ыйман келтирүүнү кааласаңар, анда ыйман келтирсин. Ал сооп-сыйлыгына жеткенде сүйүнөт. Кимиңер каапырлыкты кааласаңар, анда каапыр боло берсин. Аны күтүп турган азапка түшкөндө анын жаны ооруйт. Чындыгында Биз каапырлыкты тандап өздөрүнө зулумдук кылган адамдарга дубалдар менен тосуп турган отту даярдап койдук. Алар андан качып кете алышпайт. Алар чаңкагандыктан суу сурашканда аларга кир толгон майга окшогон ысык ичимдик берилет. Аларга берилген ичимдик кандай жаман ичимдик! Ал чаңкоону кетирбейт. Кайрадан чаңкоону күчөтөт. Алардын терилерин күйгүзгөн оттун жалыны азайбайт. Алар түшкөн тозок жайы кандай жаман жай!
अरबी तफ़सीरें:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ مَنۡ أَحۡسَنَ عَمَلًا
Аллахка ыйман келтирип жакшы иш-аракеттерди кылгандарга улуу сыйлыктар бар. Чындыгында Биз жакшы иш кылгандардын ишин текке кетирбейбиз. Алардын сыйлыктарын эч бир кемитбей толук кылып беребиз.
अरबी तफ़सीरें:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَيَلۡبَسُونَ ثِيَابًا خُضۡرٗا مِّن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَّكِـِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِۚ نِعۡمَ ٱلثَّوَابُ وَحَسُنَتۡ مُرۡتَفَقٗا
Ыйман келтирген жана жакшы иш-аракеттерди кылгандардын түбөлүк турган жайлары бейиш болот. Алардын үйлөрүнүн алдынан бейиштеги тунук дарыялары агып турат. Алар алтындан болгон билериктерди тагынышат жана жашыл жибектен калың-жука кийимдерди кийишет. Пардалар менен жасалган сөөрүлөрдө сүйөнүп олтурушат. Алардын сыйлыгы кандай жакшы сыйлык. Алар турган жана жашаган бейиш кандай жакшы жай.
अरबी तफ़सीरें:
۞ وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلٗا رَّجُلَيۡنِ جَعَلۡنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيۡنِ مِنۡ أَعۡنَٰبٖ وَحَفَفۡنَٰهُمَا بِنَخۡلٖ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمَا زَرۡعٗا
О, пайгамбар! Аларга эки кишинин окуясын мисал катары айтып бер: “Бирөөсү каапыр, экинчиси ыймандуу эле. Каапырдын эки багы бар болчу. Ал эки бакты курма дарак менен тоскон элек. Анын ичине ар кандай бак-даракты жана эгин-зарды өстүрдүк.
अरबी तफ़सीरें:
وَكَانَ لَهُۥ ثَمَرٞ فَقَالَ لِصَٰحِبِهِۦ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَنَا۠ أَكۡثَرُ مِنكَ مَالٗا وَأَعَزُّ نَفَرٗا
Бул эки бактын ээсинде мал-мүлктөрү жана башка мөмө-жемиштери көп эле. Ал ыймандуу шеригин азгырып таасир берүү үчүн ага мындай деп айтты: “Менде сага караганда мал-мүлкүм көп, сенден да кадырлуумун жана туугандарым да күчтүү”.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• فضيلة صحبة الأخيار، ومجاهدة النفس على صحبتهم ومخالطتهم وإن كانوا فقراء؛ فإن في صحبتهم من الفوائد ما لا يُحْصَى.
Жакшы адамдар менен бирге жүрүүнүн артыкчылыгы. Алар кедей болушса да алар менен бир болууга аракеттенүү. Анткени алар менен бирге болууда көптөгөн пайдалар бар.
• كثرة الذكر مع حضور القلب سبب للبركة في الأعمار والأوقات.
وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدٗا
Каапыр адам бактарын ыймандуу шеригине көргөзүү үчүн аны менен багына кирди. Ал каапырлыгы жана суктануу менен өзүнө зулумдук кылып мындай деди: “Бул көрүп турган бактарды көрктөнтүп турган себептерди кылганым үчүн бактар эч качан куурап жок болбойт деп ойлоймун”.
अरबी तफ़सीरें:
وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا
Ошондой эле кыямат да болбойт. Бул жашоо ушинтип уланып тура берет деп ойлоймун. Эгерде кыямат болот дей турган болсок, анда кайра тирилгенимден кийин бул бактарымдан да жакшы сыйлыктарга жетсем керек. Мен бул дүйнөдө бай болгонум акыретте да бай болууга далил болот.
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا
Ага анын ыймандуу шериги ал айткан сөздөрдөн кайтарып: “Сенин түпкү атаң Адамды топурактан жараткан Жаратуучуга каапыр болдуңбу? Ал сени бел суудан жаратып кийин эркек кылып койбодубу? Сенин дене-мүчөлөрүңдү түз кылып толук кылбадыбы? Бул нерселерди кылган Жаратуучу сени кайра тирүлтүүгө да Кудуреттүү.
अरबी तफ़सीरें:
وَلَوۡلَآ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ إِن تَرَنِ أَنَا۠ أَقَلَّ مِنكَ مَالٗا وَوَلَدٗا
Сен мени бала-чакасы аз жана жарды деп ойлосоң, багыңа кирген кезде: “Аллахтын каалаганы... Ким болсо да Аллахтын жардамы менен гана күч-кубатка ээ болот. Аллах каалаганын кылат жана Ал күчтүү” – деп айтпайт белең?
अरबी तफ़सीरें:
فَعَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يُؤۡتِيَنِ خَيۡرٗا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرۡسِلَ عَلَيۡهَا حُسۡبَانٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصۡبِحَ صَعِيدٗا زَلَقًا
Аллах мага сенин багыңдан да жакшы сыйлыктарын берет деп үмүт кыламын. Сенин багыңа Аллах асмандан бир балээ жиберип койбосун. Ошондо эч бир өсүмдүк өспөгөн жана буттар тайган такыр жерге айланат.
अरबी तफ़सीरें:
وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصۡبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيۡهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُشۡرِكۡ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
Ошентип ыймандуу адам айткандай эле болду. Каапырдын багындагы мөмөлөрдү балээ каптады. Бакты тургузган жана жүзүмдүн шактары илинген устундар кулады. Акырында каапыр адам багын тургузууга кетирген күчү жана текке кеткен акчалары үчүн катуу кейип өкүнүп алаканын жайып отуруп калды. Ал: “Аттиң! Жалгыз Раббиме гана ыйман келтиргенимде кана! Сыйынуумда Ага эч кимди шерик кылбай сыйынганымда кана!” – деп айтып отурду.
अरबी तफ़सीरें:
وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقۡتَدِرًا
Оо, пайгамбар! Бул дүйнөгө азгырылган адамдарга дүйнөнүн тез өтүп кетүүсүн мисал келтиргин. Бул дүйнөнүн мисалы Биз асмандан жаадырган жамгырдын суусу сыяктуу. Ал жамгыр суусу менен жерден ар кандай өсүмдүктөр өнүп чыгып бышып жетилет. Андан кийин өсүмдүктөр сынып майдаланып шамал аларды ар жакка учуруп жок кылат. Жер кайрадан өз абалына келет. Аллах бардык нерсеге Кудуреттүү. Аны эч нерсе алсыз кыла албайт. Ал каалаган нерсесин калтырат. Каалаган нерсесин жок кылат.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• على المؤمن ألا يستكين أمام عزة الغني الكافر، وعليه نصحه وإرشاده إلى الإيمان بالله، والإقرار بوحدانيته، وشكر نعمه وأفضاله عليه.
Мусулман адам каапырдын байлыгынын алдында өзүн кор тутпаш керек. Ага наасатын айтып Аллахка ыйман келтирүүгө, Анын жалгыздыгын моюнга алууга жана Анын жакшылыктарына шүгүр кылууга багыттоосу зарыл.
• ينبغي لكل من أعجبه شيء من ماله أو ولده أن يضيف النعمة إلى مُولِيها ومُسْدِيها بأن يقول: ﴿ما شاءَ اللهُ لا قُوَّةَ إلَّا بِاللهِ﴾.
Ким өзүнүн мал-мүлкүнөн же бала-чакасынан аны суктандырган нерсени көрсө, анда ал жакшылыкты берген Затка аны таандык кылып «Муну Аллах каалады, Ал гана чыныгы күч-кубат Ээси» деп айтуусу зарыл.
• إذا أراد الله بعبد خيرًا عجل له العقوبة في الدنيا.
ٱلۡمَالُ وَٱلۡبَنُونَ زِينَةُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ أَمَلٗا
Мал-мүлк, бала-чака бул дүйнө жашоосунун кооздуктары. Аллах ыраазылыгы үчүн гана сарпталган мал-мүлк акыретте пайда берет. Аллахты ыраазы кылган иш-аракеттер жана сөздөр – сооптуулук жактан Аллахтын алдында бул дүйнөдөгү бардык кооздуктардан да жана адамга үмүт жараткан нерселерден да жакшыраак. Анткени дүйнө кооздуктары бүтүүчү, ал эми жакшылык иштердин жана сөздөрдүн сооптору Аллахтын алдында түбөлүк калуучу.
अरबी तफ़सीरें:
وَيَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَحَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا
Биз тоолорду өз ордуларынан жылдырган күндү эстегин. Ошондо сен жерди андагы тоолор, бак-дарактар, имараттар жок болгону үчүн аны тегиз көрөсүң. Биз бардык макулуктарды жыйнайбыз. Алардын бирин да калтырдай тирилтебиз.
अरबी तफ़सीरें:
وَعُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفّٗا لَّقَدۡ جِئۡتُمُونَا كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةِۭۚ بَلۡ زَعَمۡتُمۡ أَلَّن نَّجۡعَلَ لَكُم مَّوۡعِدٗا
Адамдар Раббиңдин алдына сап-сап болуп келишет, Ал алардан сурак алат. Аларга айтылат: «Биз силерди абалкы жараткандай жалгыз, жылаңаяк, жылаңач жана сүннөткө отургузулбаган абалда келдиңер. Болбосо силер эч качан кайра тирилбейбиз жана Биз силерди кылган иштериңерден сурак алыш үчүн бир жерди жана убакытты белгилебейбиз деп ойлогонсуңар».
अरबी तफ़सीरें:
وَوُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَٰوَيۡلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلۡكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحۡصَىٰهَاۚ وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗاۗ وَلَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا
Кылган иштери жазылган китеп коюлат, кээ бирлери китебин оң тарабынан алса, кээ бирлери сол тарабынан алат. Эй, инсан! Андагы жазылган нерселерден каапырлардын коркунучка түшкөндөрүн көрөсүң. Анткени алар мурун каапырлык жана күнөөлөрдү кылышкандарын билишет. Алар: «Шорум куруду ай! Бул эмне деген китеп! Кылган иштерибиздин кичине-чоңуна карабай бүт баары бар го!» – дешет. Алар дүйнө жашоосунда кылган күнөөлөрдүн баарысы жазылганын көрүшөт. Эй, пайгамбар! Раббиң эч кимге зулум кылбайт. Эч кимди күнөөсүз жазалабайт. Моюн сунган адамдын сообунан эч бир нерсени кемитпейт.
अरबी तफ़सीरें:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ بِئۡسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلٗا
Оо, Мухаммад! Эстечи, Биз периштелерге: «Адамга саламдашуу иретинде сажда кылгыла» – дегенде Раббисинин буйругуна моюн сунушуп баарысы ага сажда кылышты. Бир гана Иблис кылган жок. Ал жиндерден болчу. Периштелерден эмес эле. Ал сажда кылуудан текеберленип баш тартты, Раббисине моюн сунган жок. Эй, адамдар! Алар силерге душман болсо дагы Мени таштап, аны жана анын урпактарын өзүңөргө жакын дос тутуп жатасынарбы?! Залымдардын Аллахты жакын туткандын ордуна шайтанды дос тутканы кандай жаман иш!
अरबी तफ़सीरें:
۞ مَّآ أَشۡهَدتُّهُمۡ خَلۡقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَا خَلۡقَ أَنفُسِهِمۡ وَمَا كُنتُ مُتَّخِذَ ٱلۡمُضِلِّينَ عَضُدٗا
Силер Менден башка дос туткандарыңар силерге эле окшогон кулдар. Мен асмандар менен жерди жаратканда аларды күбө кылган эмесмин. Алар таптакыр жок болчу. Жана аларды жаратып атканда башкаларын да күбө кылган эмесмин. Мен жалгыз Өзүм гана жараттым жана башкардым. Мен жиндер менен адамдардын адаштыруучу шайтандарынын эч бирин жардамчы да кылган эмесмин. Мен жардамчыларга муктаж эмесмин.
अरबी तफ़सीरें:
وَيَوۡمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُم مَّوۡبِقٗا
Оо, пайгамбар! Аларга эскерт, бул дүйнөдө Аллахка шерик кошкондорго кыяматта айтылат: «Кана, силер Мага шерик деп ойлогон шериктериме дуба кылгылачы? Балким алар силерге жардам беришер». Алар жалбарып дуба кылышат, бирок алар дубаларына жооп беришпейт, жардам да беришпейт. Биз алар менен кудайларынын ортосунда аларды бириктирген кыйратуучу жай кылдык, ал тозок оту.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• على العبد الإكثار من الباقيات الصالحات، وهي كل عمل صالح من قول أو فعل يبقى للآخرة.
Пенде сообу түбөлүк калуучу иштерди көп кылуусу зарыл. Алар сөз же иш түрүндө аткарылып акыретке калган бардык жакшылык иштер.
• على العبد تذكر أهوال القيامة، والعمل لهذا اليوم حتى ينجو من أهواله، وينعم بجنة الله ورضوانه.
Пендеге кыяматтагы коркунучтарды эстеп туруу жана андагы коркунучтардан аман калыш үчүн ал күн үчүн амал кылуу зарыл. Ошондо ал Аллахтын ыраазылыгына жана бейиш ырахатына бөлөнөт.
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّهُمۡ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ قُبُلٗا
Каапырлардын Мухаммадга Раббиси тараптан түшкөн нерсеге ыйман келтирүүсүнө, ошондой эле алар күнөөлөрү үчүн Аллахтан кечирим суроолоруна аларга толук түшүнүк жетпей калды деген нерсе тоскоол болгон жок. Аларга Куранда көптөгөн мисалдар айтылды, ачык-айкын далилдер келтирилди. Чындыгында аларды тоскон нерсе – мурунку коомдорго түшкөн азапты бизге дагы алып кел, убада кылган азапты көзүбүзгө көрсөт деп көктүк кылып талап кылгандары болду.
अरबी तफ़सीरें:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۚ وَيُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّۖ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَمَآ أُنذِرُواْ هُزُوٗا
Биз пайгамбарлардан кимисин жибербейли, аларды моюн сунган жана ыйман келтиргендерге сүйүнчү кабарды, ал эми баш ийбеген жана каапырлык кылгандарга коркунуч кабарды жеткирүү үчүн жибергенбиз. Бирок алар адамдардын жүрөктөрүн туура жолго салууга эч кандай кудуретке ээ эмес. Аллахка каапырлык кылгандар келтирилген далилдердин ачыктыгына карабай пайгамбарлар менен талашып тартышат. Алар муну Мухаммадга түшкөн акыйкатты жалгандары менен жок кылуу үчүн кылышат. Ошондой эле алар Куранды жана коркутуу үчүн айтылган нерселерди азил-тамаша тутуп алышат.
अरबी तफ़सीरें:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعۡرَضَ عَنۡهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُۚ إِنَّا جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۖ وَإِن تَدۡعُهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَن يَهۡتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
Раббисинин аяттары эскерилгенде андагы айтылган азап тууралуу убадага көңүл бурбаган, андан сабак албаган жана бул дүйнөдө кылган каапырлыгына жана күнөөлөрүнө тообо кылууну унуткан адамдан да өткөн эч бир залым адам жок. Биз ушундай сыпаттагы адамдар Куранды түшүнбөшү үчүн жүрөктөрүнө тосмо жаап койдук. Кулактарын дүлөй кылдык, ошондуктан алар кабыл алып угушпайт. Эгерде аларды ыйманга чакырсаң, алардын жүрөктөрүндө тосмо, кулактарында дүлөйлүк болгон үчүн сен чакырган нерсеге эч качан жооп беришпейт.
अरबी तफ़सीरें:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَفُورُ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۖ لَوۡ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلۡعَذَابَۚ بَل لَّهُم مَّوۡعِدٞ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوۡئِلٗا
Аны жалганга чыгаргандарга азапты тездетүүгө шашылбоосу үчүн Аллах пайгамбарына минтип айтты: «Эй, пайгамбар! Раббиң тобо кылган пенделерине Кечиримдүү. Ал ырайымдын Ээси, Анын ырайымдуулугу бардык нерсени өзүнө камтыйт. Күнөөкөрлөр, балким, тобо кылышар деп аларга мөөнөт бергени – бул Анын ырайымдуулугунан. Эгерде Аллах баш тарткандарды жазаласа, анда бул дүйнөдө эле аларды дароо азаптамак. Бирок Ал Кеңпейил, Ырайымдуу. Ошондуктан алар тобо кылышар деп азаптабай турду. Эгерде алар тобо кылышпаса, анда алар баш тартканы жана каапырлыгы үчүн жазасын ала турган белгилүү убактысы жана белгилүү жайы бар. Ошондо алар Аллахтан башка баш калкалаар эч кимди таппай калышат».
अरबी तफ़सीरें:
وَتِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰٓ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَعَلۡنَا لِمَهۡلِكِهِم مَّوۡعِدٗا
Биз силерге жакын жайгашкан Худ, Салих, Шуайбдын коомдору жашаган шаарлар сыяктуу каапыр шаарларды жок кылганбыз. Алар каапырлык жана күнөөлөрдү кылышып өздөрүнө өздөрү зулумдук кылышкан эле. Биз аларды жок кылууга атайын бир убакытты белгилегенбиз.
अरबी तफ़सीरें:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا
Оо, пайгамбар! Муса кызматчысы Юша ибну Нунга: «Эки деңиз кошулган жерге жеткенге чейин же болбосо узак жол жүрүп, илим үйрөнүш үчүн салих пендеге жолукканга чейин кете беремин»,– деп айтканын эстегин.
अरबी तफ़सीरें:
فَلَمَّا بَلَغَا مَجۡمَعَ بَيۡنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ سَرَبٗا
Ал экөөсү жол жүрүштү. Качан алар эки деңиздин кошулган жерине жеткенде жол азыкка деген балыгын унутуп коюшту. Аллах ал балыкты тирилтип, ал жер алдындагы жолдор менен суу жутпастан деңизди көздөй жол таап кетти.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• عظمة القرآن وجلالته وعمومه؛ لأن فيه كل طريق موصل إلى العلوم النافعة، والسعادة الأبدية، وكل طريق يعصم من الشر.
Куран – улук, ыйык жана бүт баарын өзүнө камтыган. Анткени Куранда пайдалуу илимдерге, түбөлүк бакытка жеткирүүчү бардык жолдор жана жамандыктардан сактаган бардык ыкмалар камтылган.
• من حكمة الله ورحمته أن تقييضه المبطلين المجادلين الحق بالباطل من أعظم الأسباب إلى وضوح الحق، وتبيُّن الباطل وفساده.
Акыйкатты жалган менен жокко чыгаргандардын жана талашып тартышкандардын барлыгы – акыйкаттын ачыкка чыгышына, жалгандын билинишине түрткү болгон чоң себептерден болуп эсептелет. Бул Аллахтын даанышмандуулугунан жана ырайымдуулугунан.
• في الآيات من التخويف لمن ترك الحق بعد علمه أن يحال بينه وبين الحق، ولا يتمكن منه بعد ذلك، ما هو أعظم مُرَهِّب وزاجر عن ذلك.
Аяттарда акыйкатты билип туруп таштаган адамдарга эскертүүлөр айтылды. Аллах алар менен акыйкаттын ортосуна тосмо коет. Ошондон кийин акыйкатка жете албай калышат. Мындан өткөн коркунуч кемсинтүү барбы.
• فضيلة العلم والرحلة في طلبه، واغتنام لقاء الفضلاء والعلماء وإن بعدت أقطارهم.
Илимдин, аны үйрөнүү үчүн сапар кылуунун жана алыста болсо да аалымдар менен жолугууга ашыгуунун артыкчылыгы.
• الحوت يطلق على السمكة الصغيرة والكبيرة ولم يرد في القرآن لفظ السمك، وإنما ورد الحوت والنون واللحم الطري.
Аятта келген “хуут (кит)’ деген сөз кичине жана чоң балыкка колдонулат. Куранда “самак (балык)” деген сөз келген эмес. Куранда балык деген сөз “хуут”, “нуун”, “ал-лахм ат-торий” деген сөздөр менен келет.
قَالَ أَرَءَيۡتَ إِذۡ أَوَيۡنَآ إِلَى ٱلصَّخۡرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ ٱلۡحُوتَ وَمَآ أَنسَىٰنِيهُ إِلَّا ٱلشَّيۡطَٰنُ أَنۡ أَذۡكُرَهُۥۚ وَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ عَجَبٗا
Ал жигит: «Билесизби, аска таштын жанында баш калкалап отурганыбызда не болгонун? Мен сизге балыкка эмне болгонун айтам деп унутуп калыпмын. Муну сизге айтууну шайтан гана унуттурду. Ал балык тирилип, деңизди көздөй таң каларлык көрүнүштө жол таап кетти»,– деп айтты.
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبۡغِۚ فَٱرۡتَدَّا عَلَىٰٓ ءَاثَارِهِمَا قَصَصٗا
Муса кызматчысына айтты: «Биз көздөгөн нерсе – ошол! Ал салих пенде келген жердин белгиси». Ал экөөсү аска ташка алып бара турган жолдон адашып калбаш үчүн басып келген издерин кууп артка жөнөштү. Ал жерден ары балык кирген жайга барышат.
अरबी तफ़सीरें:
فَوَجَدَا عَبۡدٗا مِّنۡ عِبَادِنَآ ءَاتَيۡنَٰهُ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَعَلَّمۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّا عِلۡمٗا
Качан алар балыкты жоготкон жерге келишкенде ал жерден биздин салих пенделерибизден болгон Кыдырды табышты. Биз ага Өз алдыбыздан ырайым көрсөткөнбүз жана адамдар билбеген илимдерди үйрөткөнбүз. Алар мына ушул окуяда камтылган.
अरबी तफ़सीरें:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا رَكِبَا فِي ٱلسَّفِينَةِ خَرَقَهَاۖ قَالَ أَخَرَقۡتَهَا لِتُغۡرِقَ أَهۡلَهَا لَقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـًٔا إِمۡرٗا
Алар өз ара ушуга макулдашкандан кийин деңиз боюна жөнөштү. Жолдон бир кемеге туш келишти. Алар ал кемеге отурушту. Кыдырды сыйлап алардан жол акы да алышкан жок. Кийин Кыдыр кеменин бир тактайын жулуп аны тешип салды. Муса ага: «Ээлери бизди бекер алып кетип жатса, анан кемесин тешип салганыңыз эмнеси? Аларды чөктүрөйүң дедиңизби? Сиз өтө жаман иш жасадыңыз!» – деп айтты.
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ أَلَمۡ أَقُلۡ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
अरबी तफ़सीरें:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا لَقِيَا غُلَٰمٗا فَقَتَلَهُۥ قَالَ أَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا زَكِيَّةَۢ بِغَيۡرِ نَفۡسٖ لَّقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـٔٗا نُّكۡرٗا
Кемеден түшкөндөн кийин деңиз бойлой басышты. Жолдон жаш балдар менен чогу ойноп жаткан бир баланы көрүп, аны өлтүрүп салды. Ошондо Муса ага: «Балагатка да жете элек күнөөсүз баланы эмнеге өлтүрдүңүз? Сиз өтө жаман иш кылдыңыз!» – деди.
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• استحباب كون خادم الإنسان ذكيًّا فطنًا كَيِّسًا ليتم له أمره الذي يريده.
Адам көздөгөн ишин акырына чейин чыгуу үчүн анын кызматчысы акылдуу, көрөгөч жана зирек болгону жакшы.
• أن المعونة تنزل على العبد على حسب قيامه بالمأمور به، وأن الموافق لأمر الله يُعان ما لا يُعان غيره.
Пендеге жардам анын буйруктарды аткарганына жараша келет. Ал эми Аллахтын буйругуна ылайык иш кылган адамга Ал башкалардан мурун жардам берет.
• التأدب مع المعلم، وخطاب المتعلم إياه ألطف خطاب.
Устаз менен болгон мамиледеги адептүүлүк. Шакирттин ага болгон кайрылуусу эң сылык түрдө болуш керек.
• النسيان لا يقتضي المؤاخذة، ولا يدخل تحت التكليف، ولا يتعلق به حكم.
Унутуп калуу – жоопко тартууну талап кылбайт, шарият милдеттерин аткаруу өкүмүнө кирбейт жана ага эч бир өкүм байланышкан эмес.
۞ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكَ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ إِن سَأَلۡتُكَ عَن شَيۡءِۭ بَعۡدَهَا فَلَا تُصَٰحِبۡنِيۖ قَدۡ بَلَغۡتَ مِن لَّدُنِّي عُذۡرٗا
Муса (ага Аллахтын тынчтыгы болсун) мындай деди: «Мындан кийин дагы бир нерсе сурачу болсом, мени калтырыңыз. Анткени, мен эки жолу сизге каршы чыгып, мени жолдоштуктан ажырата турган чекке жеткирдим».
अरबी तफ़सीरें:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهۡلَ قَرۡيَةٍ ٱسۡتَطۡعَمَآ أَهۡلَهَا فَأَبَوۡاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارٗا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوۡ شِئۡتَ لَتَّخَذۡتَ عَلَيۡهِ أَجۡرٗا
Андан ары жол жүрүшүп, бир шаардын жашоочуларына жолугушту. Алардан тамак сураганда тамак бермек түгүл, коноктобой да коюшту. Анан ошол шаардан кулайын деп турган бир дубалды көрүп, аны Кызыр оңдоп-түздөп тургузду. Ошондо Муса Кыдырга: «Эгер кааласаңыз, эмгегиңиздин акысын алсаңыз» – деди. Алар бизди коноктобой койгондуктан, биз да каражатка зарыл болуп турабыз.
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيۡنِي وَبَيۡنِكَۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأۡوِيلِ مَا لَمۡ تَسۡتَطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرًا
Кызыр Мусага айтты: «Дубалды тургузганыбыз үчүн акы албай койгонума каршы болгонуң – экөөбүздүн ажырашуубузга негизги себеп болду. Эми, сен менин кылгандарымды көрүп, ага сабыр кыла албаган нерселерди сага чечмелеп берейин:
अरबी तफ़सीरें:
أَمَّا ٱلسَّفِينَةُ فَكَانَتۡ لِمَسَٰكِينَ يَعۡمَلُونَ فِي ٱلۡبَحۡرِ فَأَرَدتُّ أَنۡ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُم مَّلِكٞ يَأۡخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصۡبٗا
Мен сага тешүүгө каршы болгон кеме тууралуу айтсам, ал деңизде тиричилик кылган алсыз(кедей-кембагал)дардын кемеси болчу. Падыша зордук менен жарактуу кемелердин бардыгын тартып алып жаткан. Кембагалдардын кемесин да тартып албаш үчүн кемени тешип, жараксыз абалда көрсөтүүнү кааладым.
अरबी तफ़सीरें:
وَأَمَّا ٱلۡغُلَٰمُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤۡمِنَيۡنِ فَخَشِينَآ أَن يُرۡهِقَهُمَا طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗا
Ал эми сен мага эмнеге өлтүрдүңүз деп нааразы болгон жаш бала тууралуу айтсам, анын ата-энеси ыймандуу адамдар эле. Бирок ал бала Аллахтын илиминде каапыр болот деп жазылган. Эгер ал балагатка жетсе, анда ата-энесинин ага болгон ашыкча сүйүүсү, же ага болгон муктаждыктарынан улам, аларды каапырлыкка же чектен ашууга түрткү бериши мүмкүн деп кооптондук.
अरबी तफ़सीरें:
وَأَمَّا ٱلۡجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيۡنِ يَتِيمَيۡنِ فِي ٱلۡمَدِينَةِ وَكَانَ تَحۡتَهُۥ كَنزٞ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحٗا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبۡلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسۡتَخۡرِجَا كَنزَهُمَا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلۡتُهُۥ عَنۡ أَمۡرِيۚ ذَٰلِكَ تَأۡوِيلُ مَا لَمۡ تَسۡطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرٗا
Ал эми сен мени жактырбай тургузган дубал болсо, ал биз барган шаардагы атасыз эки жетим баланыкы болчу. Ошол дубалдын астында атайын экөөнө арналып көмүлгөн байлык бар эле. Бул жаш жетимдердин атасы такыба адам болгон. Эй, Муса! Раббиң алар бойго жетип чоңоюгондо анын алдында көмүлгөн байлыкты табууларын каалады. Эгерде дубал азыр куласа, алардын байлыгы көрүнүп, жоголуп кетмек. Мына ушундай кылынганы – бул Раббиңдин аларга болгон мээримдүүлүгү. Муну мен өзүм билип кылган жокмун. Сен чыдап, сабыр кыла албаган нерселердин чечмелениши мына ушундай!».
अरबी तफ़सीरें:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَن ذِي ٱلۡقَرۡنَيۡنِۖ قُلۡ سَأَتۡلُواْ عَلَيۡكُم مِّنۡهُ ذِكۡرًا
Оо, пайгамбар! Мушриктер менен жөөттөр сени сынаш үчүн Зулкарнайн (эки мүйүз ээси) тууралуу окуяны сурашат. Айткын: «Мен силерге ал тууралуу айрым бир окуяларды айтып берейин. Балким андан сабак алып эсиңерге келерсиңер».
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• وجوب التأني والتثبت وعدم المبادرة إلى الحكم على الشيء.
• أن الأمور تجري أحكامها على ظاهرها، وتُعَلق بها الأحكام الدنيوية في الأموال والدماء وغيرها.
Мал-мүлк, адамдардын ортосундагы төгүлгөн кан ж.б.у.с. дүйнөлүк иштерге сыртынан карап өкүм берилет.
• يُدْفَع الشر الكبير بارتكاب الشر الصغير، ويُرَاعَى أكبر المصلحتين بتفويت أدناهما.
Чоң жамандыктан сактануу үчүн айласыздан кичине жамандыкты кылуу мүмкүн. Эки иштин чоң жана кичине пайдасын бирдей алууга мүмкүн болбосо, анын чоң пайдалуулугун тандоо керек.
• ينبغي للصاحب ألا يفارق صاحبه ويترك صحبته حتى يُعْتِبَه ويُعْذِر منه.
Киши досун таштай турган абал пайда болсо, ага кемчилигин айтып, таштоонун себебин түшүндүргөндөн кийин гана кеткени жакшы.
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَغۡرِبَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَغۡرُبُ فِي عَيۡنٍ حَمِئَةٖ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوۡمٗاۖ قُلۡنَا يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِمَّآ أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّآ أَن تَتَّخِذَ فِيهِمۡ حُسۡنٗا
Ал (Зулкарнайн) жер бетинде жүрүп отуруп, жердин күн батыш тарабынын акырына чейин жетти. Ошондо ага күн кара балчыктуу ысык булакка батып бараткандай көрүндү. Ал күн баткан жерден каапыр элге жолукту. Ошондо Биз ага ыктыяр берип: «О, Зулкарнайн! Эгер сен кааласаң буларды өлтүрүп же башкача азапка сал, эгер кааласаң аларга жакшылык кыл» – деп айттык.
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ أَمَّا مَن ظَلَمَ فَسَوۡفَ نُعَذِّبُهُۥ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَىٰ رَبِّهِۦ فَيُعَذِّبُهُۥ عَذَابٗا نُّكۡرٗا
Зулкарнайн айтты: «Биз аларды Аллахка сыйынууга чакыргандан кийин кимиси Аллахка ширк кылып, андан кайтпай турган болсо, анда биз аны бул дүйнөдө өлүм менен жазалайбыз. Кийин кыяматта Раббисине кайтканда, аны оор жаза менен жазалайт.
अरबी तफ़सीरें:
وَأَمَّا مَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُۥ جَزَآءً ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَسَنَقُولُ لَهُۥ مِنۡ أَمۡرِنَا يُسۡرٗا
Ал эми алардын кимиси Аллахка ыйман келтирсе, жакшылык иштерди кылса, анда ага бейиш болот. Бул анын Раббисине келтирген ыйманынын жана кылган жакшы иштеринин сыйлыгы. Биз ага Өз буйругубуздан кичипейилдик, жумшактыкты камтыган сөздөрдү айтабыз».
अरबी तफ़सीरें:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
अरबी तफ़सीरें:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَطۡلِعَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَطۡلُعُ عَلَىٰ قَوۡمٖ لَّمۡ نَجۡعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِتۡرٗا
Ал жол жүрүп отуруп, күн чыккан тарапка жетип, күн бир элдин үстүнө тийип турганын көрдү. Ал элге Биз күндөн башка, тура турган үй, көлөкөлөй турган дарак жараткан эмес элек.
अरबी तफ़सीरें:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
अरबी तफ़सीरें:
قَالُواْ يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِنَّ يَأۡجُوجَ وَمَأۡجُوجَ مُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَهَلۡ نَجۡعَلُ لَكَ خَرۡجًا عَلَىٰٓ أَن تَجۡعَلَ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَهُمۡ سَدّٗا
Алар айтышты: «Оо, Зулкарнайн! Чындыгында Яжуж-Мажуж (адам урпактарынан болгон эки чоң эл) жер бетине кыргын салып, ар кандай бузукулук иштерди жасап жатышат. Биз сага акы катары дунүйө, мал-мүлк чогултуп берели, а сен бизге алар менен ортобузду тоскон тосмо дубал кылып бербейсиңби?».
अरबी तफ़सीरें:
قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيۡرٞ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجۡعَلۡ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُمۡ رَدۡمًا
Зулкарнайн айтты: «Раббим мага ырыскы кылып берген байлык жана бийлик силер бере турган дүнүйө, мал-мүлккө караганда жакшыраак. Андан көрө кишилериңер, аспап-куралдарыңар менен мага жардам бергиле, мен силер менен алардын ортоңорго тосмо куруп берейин».
अरबी तफ़सीरें:
ءَاتُونِي زُبَرَ ٱلۡحَدِيدِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا سَاوَىٰ بَيۡنَ ٱلصَّدَفَيۡنِ قَالَ ٱنفُخُواْۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَعَلَهُۥ نَارٗا قَالَ ءَاتُونِيٓ أُفۡرِغۡ عَلَيۡهِ قِطۡرٗا
Темир сыныктарын алып келгиле! Алар алып келишип, эки тоонун ортосуна толтуруп жыйышты. Качан аларды тоо менен теңме-тең кылышканда жумушчуларга: «Эми бул темирлерге отту үйлөткүлө!» – деди. Темир сыныктары кыпкызыл болуп кызыганда айтты: «Эми эриген жезди алып келгиле, үстүнө куям».
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• أن ذا القرنين أحد الملوك المؤمنين الذين ملكوا الدنيا وسيطروا على أهلها، فقد آتاه الله ملكًا واسعًا، ومنحه حكمة وهيبة وعلمًا نافعًا.
Зулкарнайн адамдарга бийлик кылып, буткүл дүйнөнү башкарган, ыймандуу падышалардын бири болгон. Аллах ага чексиз бийлик берип, ага даанышмандыкты, айбаттуулукту, пайдалуу илимди тартуулаган.
قَالَ هَٰذَا رَحۡمَةٞ مِّن رَّبِّيۖ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ رَبِّي جَعَلَهُۥ دَكَّآءَۖ وَكَانَ وَعۡدُ رَبِّي حَقّٗا
Зулкарнайн айтты: «Бул тосмо – Раббимдин ырайымдуулугу. Ал Яжуж-Мажуж менен жер бетинде бузукулук кылуунун ортосун тосуп турат, аларга бузулук кылууга жол бербейт. Кыямат кайымдын алдында Аллах аларды чыгара турган убактысы келгенде аны жер менен бирдей кылып тегиздеп коёт. Яжуж-Мажуждун чыгуусу жөнүндө тосмонун жер менен бирдей кылып тегиздөөсүнө берген Аллахтын убадасы сөзсүз аткарылары анык».
अरबी तफ़सीरें:
۞ وَتَرَكۡنَا بَعۡضَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ يَمُوجُ فِي بَعۡضٖۖ وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَجَمَعۡنَٰهُمۡ جَمۡعٗا
Акыр заманда Биз кээ бир адамдарды бири-бирине аралаштырып, башаламан таштап коёбуз жана сурнай-керней тартылганда сурак алыш үчүн, сыйлык-жазаларын бериш үчүн жаратылган нерселердин баарын чогултабыз.
अरबी तफ़सीरें:
وَعَرَضۡنَا جَهَنَّمَ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡكَٰفِرِينَ عَرۡضًا
अरबी तफ़सीरें:
ٱلَّذِينَ كَانَتۡ أَعۡيُنُهُمۡ فِي غِطَآءٍ عَن ذِكۡرِي وَكَانُواْ لَا يَسۡتَطِيعُونَ سَمۡعًا
Биз тозокту бул дүйнөдө Аллахтын эскертмесине көздөрү көр болгон каапырларга көрсөтөбүз. Анткени алардын көздөрүндө ал эскертмелерден тоскон тосмо болгон. Ошондуктан алар Аллахтын аяттарын кабыл алуу менен уга алышпайт.
अरबी तफ़सीरें:
أَفَحَسِبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَن يَتَّخِذُواْ عِبَادِي مِن دُونِيٓ أَوۡلِيَآءَۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ نُزُلٗا
Аллахка каапырлык кылгандар Менден башка периштелерден, пайгамбарлардан жана шайтандардан болгон кулдарымды кудай кылайын деп ойлоп жатышабы?! Чындыгында Биз каапырларга тозокту турак-жай кылып даярдап койдук.
अरबी तफ़सीरें:
قُلۡ هَلۡ نُنَبِّئُكُم بِٱلۡأَخۡسَرِينَ أَعۡمَٰلًا
अरबी तफ़सीरें:
ٱلَّذِينَ ضَلَّ سَعۡيُهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا
Алар бул дүйнөдө кылган аракеттери кыямат күнү жокко чыкканын көрүшөт. Бирок алар жакшы аракеттерди кылып жатабыз, келечекте бул иш-аракеттерибиздин пайдасын көрөбүз деп ойлошкон. Аныгында анын тескериси болду.
अरबी तफ़सीरें:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ وَلِقَآئِهِۦ فَحَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَلَا نُقِيمُ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَزۡنٗا
Алар Раббисинин жалгыздыгын билдирген аяттарга, Ага жолугууга каапыр болушкандар. Алар каапырлык кылышканы себептүү кылган иш-аракеттери күйүп кетти. Кыяматта Аллахтын алдында алардын эч кандай кадыры болбойт.
अरबी तफ़सीरें:
خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يَبۡغُونَ عَنۡهَا حِوَلٗا
अरबी तफ़सीरें:
قُل لَّوۡ كَانَ ٱلۡبَحۡرُ مِدَادٗا لِّكَلِمَٰتِ رَبِّي لَنَفِدَ ٱلۡبَحۡرُ قَبۡلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَٰتُ رَبِّي وَلَوۡ جِئۡنَا بِمِثۡلِهِۦ مَدَدٗا
Оо, пайгамбар! Айткын: «Чындыгында Раббимдин сөздөрү чексиз көп. Эгерде аны жазууда деңиз сыя катары колдонулса, анда Аллахтын сөздөрдү түгөнгүчө эле деңиздин суусу түгөнүп калмак. Эгер башка деңиздерди да алып келсек, алар дагы түгөнмөк».
अरबी तफ़सीरें:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ فَمَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ رَبِّهِۦ فَلۡيَعۡمَلۡ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَلَا يُشۡرِكۡ بِعِبَادَةِ رَبِّهِۦٓ أَحَدَۢا
Оо, пайгамбар! Айткын: «Мен силер сыяктуу эле адаммын. Мага “чыныгы кудайыңар жалгыз Кудай. Анын шериги жок. Ал – Аллах” деп вахий түштү. Кимде-ким Раббисине жолугуудан корксо, анда Анын шариятына ылайык иш-аракет кылсын, аны Аллах үчүн чын ыкластан аткарсын жана сыйынууда Ага эч кимди шерик кылбасын».
अरबी तफ़सीरें:
इस पृष्ठ की आयतों से प्राप्त कुछ बिंदु:
• إثبات البعث والحشر بجمع الجن والإنس في ساحات القيامة بالنفخة الثانية في الصور.
Экинчи жолу сур кернейи тартылганда кайра тирилүү болорун жана кыямат майданында жиндер менен адамдар чогултуларын тастыктоо.
क़ुरआन के अर्थों का अनुवाद - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - अनुवादों की सूची
الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.