Terjemahan makna Alquran Alkarim - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Daftar isi terjemahan
سورەتی طه
Tujuan Pokok Surah Ini:
السعادة باتباع هدى القرآن وحمل رسالته، والشقاء بمخالفته.
لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَمَا تَحۡتَ ٱلثَّرَىٰ
ھەرچی لە ئاسمانەکان و زەوی ھەیە، وە ھەرچیش لە نێوانیاندایە، لەگەڵ ئەوەی لەژێر خاکدایە لە مەخلوقات ھەر ھەمووی موڵکی ئەوە، ئەو دروستیکردوون و بەدیھێناون، تەنھا ھەر موڵکی ئەویشن، وە ھەر ئەویش بەڕێوەیان دەبات.
Tafsir berbahasa Arab:
وَإِن تَجۡهَرۡ بِٱلۡقَوۡلِ فَإِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ وَأَخۡفَى
- ئەی پێغەمبەری خوا - ئەگەر قسە بە ئاشکرا بکەیت، یان بەبێ دەنگ و بیشاریتەوە، خوای گەورە ئاگاداری ھەموویەتی، ئەو ئاگاداری ھەرچی نھێنی ھەیە، وە ئاگاداری ئەوەیشە کەدەشاررێتەوە لە نھێنییەکان، وەک ئەو خەواتر و خەیاڵاتانەی دێت بە دەروونی مرۆڤدا، خوای گەورە ئاگاداری ھەموویەتی و ھیچی لێ ون نابێت.
Tafsir berbahasa Arab:
إِذۡ رَءَا نَارٗا فَقَالَ لِأَهۡلِهِ ٱمۡكُثُوٓاْ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا لَّعَلِّيٓ ءَاتِيكُم مِّنۡهَا بِقَبَسٍ أَوۡ أَجِدُ عَلَى ٱلنَّارِ هُدٗى
کاتێک لە سەفەرەکەی مەدیەن دەگەڕایەوە بۆ خاکی میسر لە نزیک کێوی طور ئاگرێکی بەدی کرد، لەو کاتەدا بە خێزانەکەی وت : لەم شوێنەی خۆتان بمێننەوە، بێگومان من ئاگرێکم لە دوورەوە بەدی کرد، بەڵکۆ پشکۆیەک لەو ئاگرە بھێنم بۆتان تاوەکو خۆتانی پێ گەرم بکەنەوە، یان لەوێ کەسێک ببینم ڕێگامان پیشاندا.
Tafsir berbahasa Arab:
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِيَ يَٰمُوسَىٰٓ
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• ليس إنزال القرآن العظيم لإتعاب النفس في العبادة، وإذاقتها المشقة الفادحة، وإنما هو كتاب تذكرة ينتفع به الذين يخشون ربهم.
قورئانی پیرۆز بۆ ئەوە دانەبەزیوە کە ببێت بە مایەی ماندووکردنی دەروونی بەندەکانی خوا لەپەرستن، وە پێچەشتنی ناڕەحەتی لەڕادە بەدەر پێی، بەڵکو قورئانی پیرۆز پەرتووکی یادخستنەوەیە بۆ ئەوەی ئەوانەی لەپەروەردگار دەترسن سوودی لێ ببینن.
إِنَّنِيٓ أَنَا ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدۡنِي وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِذِكۡرِيٓ
بێگومان من ئەو خوایەم کە ھیچ پەرستراوێکی تری بەھەق نییە جگە لە من، کەوابێت بەتاک و تەنھایی ھەر من بپەرستە، وە نوێژەکانت بەجوانترین شێوە ئەنجام بدە، بۆ ئەوەی منت لەیاد بێت و یادی من بکەیت.
Tafsir berbahasa Arab:
إِنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٌ أَكَادُ أُخۡفِيهَا لِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا تَسۡعَىٰ
بێگومان ڕۆژی دوایی ھەر دێت و ڕوو دەدات و ھیچ شتێک نییە ببێتە ڕێگر لەھاتنی، نزیک بوو کاتی ھاتنی بشارمەوە کەھیچ کەس لە بەدیھێنراوەکانی خوای گەورە کاتی ھاتنی نەزانن، بەڵام نیشانەکانی لە ڕێگای ھەواڵی پێغەمبەری خواوە (صلی اللە علیە وسلم) دەزانن، بۆ ئەوەی ھەموو کەسێک پاداشت و تۆڵە و سزای خۆی بەچاک و بەخراپ وەربگرێت.
Tafsir berbahasa Arab:
فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنۡهَا مَن لَّا يُؤۡمِنُ بِهَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ فَتَرۡدَىٰ
وریابە ھیچ کەسێک لە بێباوەڕان و ئەوانەی شوێن ھەوا و ئارەزووی خۆیان کەوتون تۆ لانەدەن لەباوەڕھێنان بە ڕۆژی دوایی و خۆ ئامادەکردن بۆی بە کار وکردەوەی چاکە، ئەو کاتە ئەگەر بەگوێیان بکەیت و شوێنیان بکەویت بە ھیلاک دەچیت و خەسارۆمەند ئەبیت.
Tafsir berbahasa Arab:
وَمَا تِلۡكَ بِيَمِينِكَ يَٰمُوسَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّؤُاْ عَلَيۡهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَـَٔارِبُ أُخۡرَىٰ
موسا (سەلامی خوای لێ بێت) وەڵامی دایەوە و وتی: ئەوە گۆچانەکەی دەستمە، لە کاتی ڕۆیشتندا پشتی پێ دەبەستم، وە گەڵای دارەکانی پێ ھەڵئەوەرێنم بۆ مەڕەکانم، وە چەند کارێکی تری بەسوودی پێ ئەنجام ئەدەم.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ أَلۡقِهَا يَٰمُوسَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
يَفۡقَهُواْ قَوۡلِي
Tafsir berbahasa Arab:
وَٱجۡعَل لِّي وَزِيرٗا مِّنۡ أَهۡلِي
Tafsir berbahasa Arab:
هَٰرُونَ أَخِي
Tafsir berbahasa Arab:
وَأَشۡرِكۡهُ فِيٓ أَمۡرِي
Tafsir berbahasa Arab:
كَيۡ نُسَبِّحَكَ كَثِيرٗا
Tafsir berbahasa Arab:
إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرٗا
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ قَدۡ أُوتِيتَ سُؤۡلَكَ يَٰمُوسَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَيۡكَ مَرَّةً أُخۡرَىٰٓ
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• وجوب حسن الاستماع في الأمور المهمة، وأهمها الوحي المنزل من عند الله.
واجیبە مرۆڤی باوەڕدار لەکارە گرنگەکاندا زۆر جوان گوێ بگرێت، گرنگترینیان ئەو وەحی و سروشەیە کە لەلایەن خوای گەورەوە دابەزیووە.
• اشتمل أول الوحي إلى موسى على أصلين في العقيدة وهما: الإقرار بتوحيد الله، والإيمان بالساعة (القيامة)، وعلى أهم فريضة بعد الإيمان وهي الصلاة.
یەکەمجار وەحی دابەزی بۆ موسا پێداگری لەسەر دوو بنەمای گرنگ دەکردەوە لە بیروباوەڕدا: ئەوانیش، داننان بە یەکخواپەرستی ( اللە تعالی)، وە باوەڕھێنان بە ڕۆژی دوایی، وە گرنگترین فەرزێکیش دوای باوەڕ و ئیمان نوێژ کردنە بەو شێوەیەی خوای گەورە داوای کردووە.
إِذۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّكَ مَا يُوحَىٰٓ
Tafsir berbahasa Arab:
أَنِ ٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلتَّابُوتِ فَٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ فَلۡيُلۡقِهِ ٱلۡيَمُّ بِٱلسَّاحِلِ يَأۡخُذۡهُ عَدُوّٞ لِّي وَعَدُوّٞ لَّهُۥۚ وَأَلۡقَيۡتُ عَلَيۡكَ مَحَبَّةٗ مِّنِّي وَلِتُصۡنَعَ عَلَىٰ عَيۡنِيٓ
کاتێک ئیلھاممان بۆ کرد فەرمانمان پێکرد : پاش لەدایک بوونی کۆرپەکەی بیخاتە ناو سندوقێکەوە، دوای ئەوەش سندوقەکە فڕێ بدە ناو دەریاوە ، با دەریاش بە فەرمانی ئێمە بیخاتە کەنارەوە، ئەو مناڵەیش لەناو سندوقەکەدایە دوژمنی ئەو و دوژمنی من (مەبەست پێی فیرعەونە) ھەڵیبگرێتەوە و بیبات، وە تۆمان خۆشەویست کرد ئەی موسا ، ھەرکەسێک بیبینایتایە خۆشی دەویستی، بۆ ئەوەی لەپێش چاوی خۆمان گەورە ببیت و پەروەردە بکرێیت.
Tafsir berbahasa Arab:
إِذۡ تَمۡشِيٓ أُخۡتُكَ فَتَقُولُ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ مَن يَكۡفُلُهُۥۖ فَرَجَعۡنَٰكَ إِلَىٰٓ أُمِّكَ كَيۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَۚ وَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا فَنَجَّيۡنَٰكَ مِنَ ٱلۡغَمِّ وَفَتَنَّٰكَ فُتُونٗاۚ فَلَبِثۡتَ سِنِينَ فِيٓ أَهۡلِ مَدۡيَنَ ثُمَّ جِئۡتَ عَلَىٰ قَدَرٖ يَٰمُوسَىٰ
خوشکەکەت دەرچوو، لەگەڵ سندوقەکەدا دەڕۆیشت و چاودێری دەکرد، بۆ ئەوەی بزانێت بۆ کوێ دەڕوات، کاتێک بینی کۆمەڵێک کەس سندوقەکەیان گرتەوە، خوشکەکەت پێی وتن: ئایا کەسێکتان پێ بڵێم بیپارێزیت و شیری بداتێ و پەروەردەی بکات؟ منەتی خۆمان کرد بەسەرتدا تۆمان گەڕاندەوە بۆ لای دایکت بۆ ئەوەی دڵی خۆش بێت بە گەڕانەوەت، وە خەم و خەفەت نەخوات بۆت، دوای ئەوەیش گەورە بوویت بۆکزێکت بە ھەڵە دا لە قیبتیەک و کوشتت، دوای ئەوەش منەتی خۆمان کرد بەسەرتدا و ڕزگارمان کردیت لەسزا و تۆڵەی ئەوان، جار لەدوای جار تۆمان ڕزگار کرد لەو تاقیکردنەوەی کە دووچاری بوویت، دوای ئەوەیش ھەڵھاتیت ساڵانێک لەناو خەڵکی مەدیەن مایتەوە، پاشان لەو کاتەی بۆت دیاریکرا گەڕایتەوە تاوەکو بێیت و لە گەڵ پەروەردگارتدا وتووێژ بکەیت و بتکەین بە پێغەمبەر.
Tafsir berbahasa Arab:
ٱذۡهَبَآ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَا رَبَّنَآ إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفۡرُطَ عَلَيۡنَآ أَوۡ أَن يَطۡغَىٰ
موسا و ھارون (سەلامی خوای لێ بێت) وتیان: بێگومان دەترسین پێش ئەوەی بانگی بکەین و ڕاستی بۆ دەربخەین سزامان بدات، یان لەستەمکردن سنوورمان لەگەڵ ببەزێنێت و بمانکوژێت، یان دووچاری ھەر خراپەیەکی ترمان بکات.
Tafsir berbahasa Arab:
فَأۡتِيَاهُ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولَا رَبِّكَ فَأَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَا تُعَذِّبۡهُمۡۖ قَدۡ جِئۡنَٰكَ بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّكَۖ وَٱلسَّلَٰمُ عَلَىٰ مَنِ ٱتَّبَعَ ٱلۡهُدَىٰٓ
بڕۆن بۆ لای و پێی بڵێن: - ئەی فیرعەون - بەڕاستی ئێمە پێغەمبەری خواین، بەنو ئیسرائیل لەگەڵمان بنێرە، چیتر بەکوشتنی مناڵەکانیان و ھێشتنەوەی ئافرەتەکانیان بۆ خزمەتکردنی خۆتان ئەشکەنجە و سزایان مەدە، بێگومان ئێمە لەلایەن پەروەردگارتەوە نیشانە و موعجیزەیەکمان بۆ ھێناویت بەڵگەیە لەسەر ڕاستگۆییمان، دڵنیایی و سەلامەت بوون لە سزای خوایی بۆ ئەوانەی کە باوەڕیان پێھێنا، وە شوێن ھیدایەت و ڕێنمونی ئەو کەوتوون.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ فَمَا بَالُ ٱلۡقُرُونِ ٱلۡأُولَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• كمال اعتناء الله بكليمه موسى عليه السلام والأنبياء والرسل، ولورثتهم نصيب من هذا الاعتناء على حسب أحوالهم مع الله.
چاودێری تەواوی خوای گەورە بۆ ئەو موسایەی قسەی لەگەڵ کرد، وە بۆ تەواوی پێغەمبەران و نێرراوانی خوا، وە ھەموو میراتگرانیشیان بەشێک لەم چاودێرییەیان بەرکەوتووە، ھەر کەس و تاقم و کۆمەڵێکیان بەگوێرەی ئەو پەیوەندیەیان ھەیبووە لەگەڵ پەروەردگاریان.
• من الهداية العامة للمخلوقات أن تجد كل مخلوق يسعى لما خلق له من المنافع، وفي دفع المضار عن نفسه.
ھیدایەت و ڕێنمایی گشتی پەروەردگار بۆ مەخەلوقات و بەدیھێنراوەکان، ھەموو مەخلوق و بەدیھێنراوێک بۆ ئەوە ھەوڵ دەدات و تێدەکۆشێت کە بۆ ئەو سوود و قازانجەی بۆی خەلق کراوە و بەدیھاتووە، وە بۆ ئەوەی بتوانێت زەرەر و زیانیش لەخۆی دوور بخاتەوە.
قَالَ عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّي فِي كِتَٰبٖۖ لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَى
موسا (سەلامی خوای لێ بێت) وتی بە فیرعەون: زانینی بەسەرھات و چیرۆکی ئەو ئوممەتانە لای پەروەردگارمە، لای ئەو لە (لوح المحفوظ) جێگیر و چەسپاوە، من ھیچ زانیارییەکم نییە لەبارەیانەوە، پەروەردگارم ھەڵە ناکات لە زانین و زانیاریدا، وە ھیچیشی لەبیر ناچێتەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ مَهۡدٗا وَسَلَكَ لَكُمۡ فِيهَا سُبُلٗا وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّن نَّبَاتٖ شَتَّىٰ
لای ئەو پەروەردگارەمە کە زەوی بۆ ڕاخستوون تاوەکو بۆ ژیان کردن بشێت، وە لە زەویشدا چەند رێگایەکی تێدا داناوە کە بۆ ھاتوچۆکردن بسازێت، وە لە ئاسمانیشەوە ئاوی باراندوە بەھۆیەوە جۆرەھا ڕووەکی جیاوازی ڕواندوە.
Tafsir berbahasa Arab:
كُلُواْ وَٱرۡعَوۡاْ أَنۡعَٰمَكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
- ئەی خەڵکینە - لەو بەروبومە خاوێنەی لە زەوی بۆمان دەرھێناون بخۆن، وە ئاژەڵ و مەڕ و ماڵاتیشی لێ بلەوەڕێنن، بێگومان لەو نیعمەت و بەخششانەی باسکران بەڵگە و نیشانە گەلێک ھەن لەسەر دەسەڵات و گەورەیی خودا بۆ کەسانێک خاوەن ژیری و بیر و ھۆشی دروست بن.
Tafsir berbahasa Arab:
۞ مِنۡهَا خَلَقۡنَٰكُمۡ وَفِيهَا نُعِيدُكُمۡ وَمِنۡهَا نُخۡرِجُكُمۡ تَارَةً أُخۡرَىٰ
لەسەرەتاوە لە گڵی زەوی بابە گەورەتانمان (کە ئادەمە سەلامی خوای لێ بێت) بەدیھێنا، وە کاتێکیش دەمرن و ئەم ژیانە بەجێ دەھێڵن دەتانگێڕینەوە بۆ ناو زەوی، وە کۆتا جاریش کاتی زیندووبوونەوە جارێکی تر لەزەوییەوە دەرتان دەھێنینەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
فَلَنَأۡتِيَنَّكَ بِسِحۡرٖ مِّثۡلِهِۦ فَٱجۡعَلۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكَ مَوۡعِدٗا لَّا نُخۡلِفُهُۥ نَحۡنُ وَلَآ أَنتَ مَكَانٗا سُوٗى
- ئەی موسا - ئێمەیش جادووەیەک وەک جادووەکەی تۆ دەھێنین، کەوابێت وادەیەک دیاری بکە لەکات و شوێنی دیاریکراودا کۆبینەوە، نە ئێمە و نە تۆیش بێ بەڵێنی نەکەین، جێگایەکی تەخت و ڕاست بێت بکەوێتە نێوان ھەردوو دەستەکەمانەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰ وَيۡلَكُمۡ لَا تَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا فَيُسۡحِتَكُم بِعَذَابٖۖ وَقَدۡ خَابَ مَنِ ٱفۡتَرَىٰ
موسا ڕووی کردە جادووگەرەکانی فیرعەون ئامۆژگاری کردن و پێی وتن: ئاگادار و ھۆشیاربن، درۆ بۆ خوا ھەڵمەبەستن بەوەی بتانەوێت بە جادوو و فڕوفێڵ خەڵکی فریو بدەن، ئەو کاتە خوای گەورە بە سزای سەختی ڕیشەتان دەردەھێنێت و لەناوتان دەبات، بێگومان خەسارۆمەند بوو ئەوەی درۆی بۆ خوا ھەڵبەستووە.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَٰنِ لَسَٰحِرَٰنِ يُرِيدَانِ أَن يُخۡرِجَاكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِمَا وَيَذۡهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلۡمُثۡلَىٰ
ھەندێک لە جادووگەرەکان بەنھێنی بە ھەندێکی تریان وت: بێگومان موسا و ھارون دوو جادووگەرن، دەیانەوێت بەجادووەکانیان لەخاکی میسر وەدەرتان نێن، وە بەرنامە و داب و نەریتە بەرز و بڵندەکەی ئێوە لە ژیاندا نەھیڵن و پوچەڵی بکەنەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
فَأَجۡمِعُواْ كَيۡدَكُمۡ ثُمَّ ٱئۡتُواْ صَفّٗاۚ وَقَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡيَوۡمَ مَنِ ٱسۡتَعۡلَىٰ
جا لەبەر ئەوە فڕوفێڵەکانتان بتەو و بەھێز بکەن، وە جیاوازی نەکەوێتە نێوانتانەوە و یەکڕیز بن، پاشان بەیەکجار ئەوەی لەدەستاندایە ھەمووی فڕی بدەن، بێگومان ئەوەی ئەمڕۆ سەربکەوێت سەفراز و بەختیارە.
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• إخراج أصناف من النبات المختلفة الأنواع والألوان من الأرض دليل واضح على قدرة الله تعالى ووجود الصانع.
دەرھێنان و ڕواندنی ڕووەکی جۆراو جۆر و فرە ڕەنگ لەزەوی بەڵگەی ڕوون و ئاشکرایە لەسەر دەسەڵاتی خوای بەرز و بڵند و بوونی خوایەکی بەدیھێنەر.
• ذكرت الآيات دليلين عقليين واضحين على الإعادة: إخراج النبات من الأرض بعد موتها، وإخراج المكلفين منها وإيجادهم.
ئایەتەکان دوو بەڵگەی ژیری و لۆژیکی ڕوونی باسکردووە لەسەر گەڕاندنەوەی مرۆڤەکان بۆ ژیانێکی تر، ئەویش دەرھێنان و ڕوواندنەوەی ڕووەکەکانە لەزەوی پاش ئەوەی وشک و زەرد دەبن و لەناو دەچن، وە دەرھێنانەوەی خەڵکیش لە زەوی و جارێکی تر بەدیھێنانەوەیان پاش مردن.
• كفر فرعون كفر عناد؛ لأنه رأى الآيات عيانًا لا خبرًا، واقتنع بها في أعماق نفسه.
کوفر و بێباوەڕی فیرعەون کوفر و بێباوەڕی عیناد و نکۆڵی کردن بوو، ئەگینا بەچاوی سەری خۆی نیشانە و موعجیزەکانی بینی نەک بە ھەواڵ پێدان، وە لەناخی دەرونی خۆیشیەوە قەناعەتی پێکرد بەڵام ملھوڕی نەیھێشت باوەڕ بھێنێت.
• اختار موسى يوم العيد؛ لتعلو كلمة الله، ويظهر دينه، ويكبت الكفر، أمام الناس قاطبة في المجمع العام ليَشِيع الخبر.
موسا (سەلامی خوای لێ بێت) ڕۆژی جەژنی دەست نیشانکرد، بۆ ئەوەی وشەی (اللە تعالی) بەرز و بڵند بێت، وە ئاین و دینەکەی خوای گەورەش دەربکەوێت و کوفر و بێباوەڕی بە بەرچاوی ھەموو خەڵکییەوە لەیەک شوێندا لەناو ببات، بۆ ئەوەی دواتر ھەواڵەکە بەناو گشت خەڵکی میسردا بڵاو ببێتەوە.
قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلۡقِيَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَلۡقَىٰ
جادووگەرەکان وتیان بە موسا (سەلامی خوای لێ بێت): ئەی موسا یەکێکیان ھەڵبژێرە، یان سەرەتا تۆ دەست پێ بکە و ھەرچیت پێیە لە سیحر و جادوو ھەڵیدە، یان ئەوەتانێ ئێمە یەکەمجار دەست پێ دەکەین و ھەڵیدەدەین.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ بَلۡ أَلۡقُواْۖ فَإِذَا حِبَالُهُمۡ وَعِصِيُّهُمۡ يُخَيَّلُ إِلَيۡهِ مِن سِحۡرِهِمۡ أَنَّهَا تَسۡعَىٰ
موسا (سەلامی خوای لێ بێت): وتی: بەڵکو ئێوە ھەرچیەکتان پێیە یەکەمجار ھەڵی بدەن، جا پەت و گوریس و گۆچانەکانیان ھەڵدایە گۆڕەپانەکەوە، موسا وایزانی گوریس و گۆچانەکانیان مارن بە خێرای دەجوڵانەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
فَأَوۡجَسَ فِي نَفۡسِهِۦ خِيفَةٗ مُّوسَىٰ
Tafsir berbahasa Arab:
وَأَلۡقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلۡقَفۡ مَا صَنَعُوٓاْۖ إِنَّمَا صَنَعُواْ كَيۡدُ سَٰحِرٖۖ وَلَا يُفۡلِحُ ٱلسَّاحِرُ حَيۡثُ أَتَىٰ
ئەو گۆچانەی بەدەستی ڕاستەوەیە ھەڵیدە، خێرا دەبێت بە مارێکی گەورە و ھەرچی ئەوان بە جادوو کردیان ھەمووی قووت دەدات و ئەیپێچێتەوە، ئەوەی ئەوان کردیان تەنھا سیحر و جادوو و فڕوفیڵە، جادووگەریش ھەرچی بکات و لەھەر جێگایەک بێت سەرکەوتوو نابێت.
Tafsir berbahasa Arab:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سُجَّدٗا قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ هَٰرُونَ وَمُوسَىٰ
موسا گۆچانەکەی ھەڵدا، خێرا بوو بە مارێکی گەورە، وە ھەرچی جادووگەرەکان کردبوویان قووتیدا، ئەوە بوو جادووگەرەکان بە سوژدە بردنەوە بۆ خوای گەورە خۆیان خستە سەر زەوی کاتیک زانیان ئەوەی موسا کردی سیحر و جادوو نەبوو، بەڵکو لە خوای گەورەوە بوو، وتیان: باوەڕمان ھێنا بە پەروەردگاری موسا و ھارون، پەرروەردگاری ھەموو بەدیھێنراوەکان.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَۖ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ فِي جُذُوعِ ٱلنَّخۡلِ وَلَتَعۡلَمُنَّ أَيُّنَآ أَشَدُّ عَذَابٗا وَأَبۡقَىٰ
فیرعەون نکۆڵی لە باوەڕی جادووگەرەکان کرد و ھەڕەشەی لێکردن و پێی وتن : باوەڕتان ھێنا بە موسا پێش ئەوەی مۆڵەتی ئەوەتان بدەم ، بەڕاستی موسا سەرگەورەتانە ئەی جادووگەرەکان ئەو جادووی فێرکردوون ھەر بۆیە شوێنی کەوتن، سوێند بێت دەست و قاچەکانتان جیاواز لە یەکتر ببڕم، پاشان لاشەکانتان ھەڵبواسم بەقەدی دار خورمادا تاوەکو دەمرن، بۆ ئەوەی ببن بە پەند و ئامۆژگاری بۆ کەسانی تر، جا ئەو کاتە دەزانن کاممان سزامان سەختر و بەردەوامترە ، من یا خواکەی موسا ؟!
Tafsir berbahasa Arab:
قَالُواْ لَن نُّؤۡثِرَكَ عَلَىٰ مَا جَآءَنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلَّذِي فَطَرَنَاۖ فَٱقۡضِ مَآ أَنتَ قَاضٍۖ إِنَّمَا تَقۡضِي هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَآ
جادووگەرەکان وتیان بە فیرعەون: - ئەی فیرعەون - ئێمە تۆ بەسەر ئەو بەڵگە و نیشانە و موعجیزە ڕوونانەدا ھەڵنابژێرین، وە ھەرگیز تۆ ھەڵنابژێرین بەسەر ئەو خوایەی کە بەدیھێناوین، ھەرچییەک ئەکەیت بەرامبەرمان بیکە و درێغی مەکە، ھیچ دەسەڵاتێکت بەسەرماندا نییە لەم دونیایە نەبێت کە کۆتایی دێت و دەفەوتێت، وە ئەوەش بزانە دەسەڵاتەکەی تۆ دەفەوتێت و تیادەچێت.
Tafsir berbahasa Arab:
إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِيَغۡفِرَ لَنَا خَطَٰيَٰنَا وَمَآ أَكۡرَهۡتَنَا عَلَيۡهِ مِنَ ٱلسِّحۡرِۗ وَٱللَّهُ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ
بەڕاستی ئێمە باوەڕمان بە پەروەردگارمان ھێنا بە ئومێد و ڕەجای ئەوەی ھەرچی گوناھ و تاوان و بێباوەڕی پێشوومانە بیسرێتەوە لێمان خۆش بێت، وە گوناھی ئەو سیحر و جادووەی کە زۆرت لێکردین فێری ببین و ئەنجامی بدەین بۆ ئەوەی بەسەر موسادا سەرکەوین لەسەرمانی بسڕێتەوە، وە پاداشتی خوای گەورە باشترە لەوەی کە بەڵێنت پێدابووین، وە سزای ئەویش بەردەوامترە لەو سزایەی کەتۆ ھەڕەشەی پێ دەکەیت لێمان.
Tafsir berbahasa Arab:
إِنَّهُۥ مَن يَأۡتِ رَبَّهُۥ مُجۡرِمٗا فَإِنَّ لَهُۥ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحۡيَىٰ
بێگومان ھەر کەسێک بە بێباوەڕی بچێتەوە لای خوا لە ڕۆژی قیامەتدا، ئەوە بەڕاستی بەشی دۆزەخە و نایشمرێت وە بەھەمیشەییش تێیدا دەمێنێتەوە، نامرێت تاوەکو پشوو بدات و ئیسراحەت بکات، وە بەژیانێکی خۆشیش ناژێت.
Tafsir berbahasa Arab:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ مَن تَزَكَّىٰ
ئەو پلە بەرزانە بریتین لە بەھەشتانێکی ھەمیشەیی و بەردەوام، بە ژێر کۆشک و تەلارەکانیدا ڕووبارەکان دێن و دەڕۆن و گوزەر دەکەن، بەھەمیشەیی تێیدا دەمێننەوە، ئەو پاداشتەی باسکرا پاداشتی ھەموو کەسێکە خۆی پاک کردبێتەوە لە بێباوەڕی و گوناھ و تاوان.
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• لا يفوز ولا ينجو الساحر حيث أتى من الأرض أو حيث احتال، ولا يحصل مقصوده بالسحر خيرًا كان أو شرًّا.
جادووگەر ھەرگیز سەرکەوتوو و سەرفراز نابێت ھەرکات و ساتێک بگەڕێت بەسەر زەویدا، یان ھەر کاتێک خەریکی فڕوفێل بێت، وە ھەرگیزیش مەبەستی خۆی بەدەست ناھێنێت لەو جادووەی دەیکات نە لەخێر بۆ خۆی ونە لە زیانگەیاندن بەکەسانی تر.
• الإيمان يصنع المعجزات؛ فقد كان إيمان السحرة أرسخ من الجبال، فهان عليهم عذاب الدنيا، ولم يبالوا بتهديد فرعون.
باوەڕ بە خوای گەورە موعجیزە دەسازێنێت، بەڕاستی باوەڕی جادووگەرەکان پاش ئەوەی ڕاستییان بۆ ڕوون بوویەوە لە شاخ و کێوەکان دامەزراوتر بوو، بۆیە سزای دونیایان لا سووک بوو، وە ھیچ گوێیشیان نەدا بە ھەڕەشە و گوڕەشەکانی فیرعەون.
وَلَقَدۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِي فَٱضۡرِبۡ لَهُمۡ طَرِيقٗا فِي ٱلۡبَحۡرِ يَبَسٗا لَّا تَخَٰفُ دَرَكٗا وَلَا تَخۡشَىٰ
بێگومان وەحیمان بۆ موسا کرد : کە بە شەو لەگەڵ بەندەکانم لە میسر دەربچن تاوەکو کەس پێیان نەزانێت، دوای ئەوەی بەگۆچانەکەت بدە لە دەریا و ڕێگایەکی وشکانیان بۆ بکەرەوە تاوەکو لێوەی بپەڕێنەوە، نە بترسە لە سوپاکەی فیرعەون پێتان بگەن و نەخەمی نوقم بوونیشت ھەبێت لە دەریا.
Tafsir berbahasa Arab:
فَأَتۡبَعَهُمۡ فِرۡعَوۡنُ بِجُنُودِهِۦ فَغَشِيَهُم مِّنَ ٱلۡيَمِّ مَا غَشِيَهُمۡ
دوای ئەوەی ئەوان بە شەو لە میسر دەرچوون، فیرعەون و سەربازەکانی شوێنیان کەوتن (بەو ڕێگا وشکانییەی موسا و باوەڕداران پێیدا ڕۆیشتن) لەپڕ شەپۆلی دەریا ھات و فیرعەون و سەربازەکانی داپۆشی چۆن داپۆشینێک، بەشێوەیەک جگە لە (اللە) ھیچ کەس ھەقیقەتی نازانێت، ھەموویان نوقمی ناو دەریا بوون و تیاچوون، خوای گەورە موسا و باوەڕدارانی ڕزگار کرد.
Tafsir berbahasa Arab:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ قَدۡ أَنجَيۡنَٰكُم مِّنۡ عَدُوِّكُمۡ وَوَٰعَدۡنَٰكُمۡ جَانِبَ ٱلطُّورِ ٱلۡأَيۡمَنَ وَنَزَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰ
دوای ئەوەی بەنو ئیسرائیلمان ڕزگار کرد لە فیرعەون و سەربازەکانی پێمان وتن: ئەی نەوەکانی ئیسرائیل ئێمە ئێوەمان لە دەست دوژمنەکەتان ڕزگار کرد، وە بەڵێنمان پێدابوون لەلای ڕاستی ئەو شیوەی دەکەوێتە لای کێوی طور لەگەڵ موسا دا گفتوگۆ بکەین، وە لە ڕۆژە سەختەکانی ئەو ساڵانەی ونی ناو دەشتی سینا بوون لەو دەشتە چۆڵەدا شەرابێکی شیرینی وەک ھەنگوین و مەلی شێلاقەمان بۆ ناردنە خوارەوە، تاوەکو سوودی لێ ببینن.
Tafsir berbahasa Arab:
كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَلَا تَطۡغَوۡاْ فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبِيۖ وَمَن يَحۡلِلۡ عَلَيۡهِ غَضَبِي فَقَدۡ هَوَىٰ
پێمان وتن: لەو ڕزق و ڕۆزییە پاکو خاوێن و حەڵاڵە بخۆن کە پێمان داوون، وە سنوری خوای گەورە مەبەزێنن و نزیکی ئەو شتانە نەکەونەوە کە خوای گەورە حەرامی کردوون، وە گەر نا خەشم و توڕەیی من دادەبەزێتە سەرتان، وە ھەرکەسیش خەشم و توڕەیی من داببەزێتە سەری ئەوە بە ھیلاکدا دەچێت و سەرگەردانی دونیا و دواڕۆژیش دەبێت.
Tafsir berbahasa Arab:
فَرَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ أَلَمۡ يَعِدۡكُمۡ رَبُّكُمۡ وَعۡدًا حَسَنًاۚ أَفَطَالَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡعَهۡدُ أَمۡ أَرَدتُّمۡ أَن يَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّكُمۡ فَأَخۡلَفۡتُم مَّوۡعِدِي
ئەمجا موسا (سەلامی خوای لێ بێت) کاتێک ئەوەی بیست بەداخ و خەم و پەژارە و توەڕییەوە گەرایەوە بۆ لای گەلەکەی، وە پێی وتن: ئەی گەلەکەم ئایا پەروەردگارتان بەڵێنێکی باشی پێنەدان، کە تەوراتتان بۆ دادەبەزێنێت، وە دەتانخاتە بەھەشتەوە، یاخود ماوە و کاتەکە زۆری خایاند و لەبیرتان چوو، یان ھەر ویستان بەم گوێرەکە پەرستنە خەشم و توڕەیی پەروەردگارتان بۆ دابەزێت و دووچاری سزای ئەو ببنەوە، ھەر لەبەر ئەوە ئەو بەڵێن و پەیمانەتان شکاند کە بە منتان دابوو کەلەسەر یەکخواپەرستی و تاعەت و گوێڕایەڵی بمێننەوە تا دەگەڕێمەوە بۆ لاتان.؟!
Tafsir berbahasa Arab:
قَالُواْ مَآ أَخۡلَفۡنَا مَوۡعِدَكَ بِمَلۡكِنَا وَلَٰكِنَّا حُمِّلۡنَآ أَوۡزَارٗا مِّن زِينَةِ ٱلۡقَوۡمِ فَقَذَفۡنَٰهَا فَكَذَٰلِكَ أَلۡقَى ٱلسَّامِرِيُّ
گەلەکەی موسا وتیان: - ئەی موسا - بە ویست و دەسەڵاتی خۆمان سەرپێچیمان لە فەرمانەکەی تۆ نەکرد، بەڵکو ناچار بووین، بەڵکو کاتێک کە دەرچوین زیڕ و زیوێکی زۆری گەلەکەی فیرعەونمان لە کۆل نابوو ، ئێمەیش بۆ ئەوەی ڕزگارمان بێت لە دەستی فڕێمان دایە ناو چاڵێکەوە، ھەر کاتێک ئێمە فڕێمان دەدا سامرییش مشتێ خۆڵی لە شوێنەواری جێ سمی ئەسپەکەی جوبرەئیلی دەھاویشتە سەر ئەو چاڵە.
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• من سُنَّة الله انتقامه من المجرمين بما يشفي صدور المؤمنين، ويقر أعينهم، ويذهب غيظ قلوبهم.
یەکێک لە سوننەتەکانی خوای گەورە (جل جلالە) ئەوەیە تۆڵە لە تاوانباران دەسێنێت، بەشێوەیەک دڵ و دەروونی باوەڕدارانی پێ خۆش بکات، وە چاویان پێی ڕوون بێتەوە، وە ئەو توڕەیی و ناخۆشی و ناڕەحەتییەی لەناو دڵیاندا کۆ بووەتەوە نەیھێڵێت.
• الطاغية شؤم على نفسه وعلى قومه؛ لأنه يضلهم عن الرشد، وما يهديهم إلى خير ولا إلى نجاة.
کەسی لەخوا یاخی شووم و نەگبەتیە بۆ خۆی و گەلەکەیشی، لەبەر ئەوەی لە رێگای ڕاست لایان دەدا، وە ڕێنوێنیشیان ناکات بۆ خێر و خۆشی و چاکە و ڕزگار بوون.
• النعم تقتضي الحفظ والشكر المقرون بالمزيد، وجحودها يوجب حلول غضب الله ونزوله.
ناز و نیعمەت و بەخششەکانی خوای گەورە دەبێت بە شوکر و سوپاس گوزاری خوای گەورە بپارێزرێن، وە نکۆڵی کردن و گوێ نەدان پێی خەشم و توڕەیی خوای گەورە دادەبەزێنێت.
• الله غفور على الدوام لمن تاب من الشرك والكفر والمعصية، وآمن به وعمل الصالحات، ثم ثبت على ذلك حتى مات عليه.
خوای گەورە (اللە جل جلالە) بەردەوامە لەسەر لێخۆشبوونی خۆی بۆ کەسانێک تەوبە دەکەن و دەگەڕێنەوە لە شیرک و بێباوەڕی و گوناھ و تاوان، وە باوەڕیان ھێناوە و کار و کردەوەی چاکە ئەنجام دەدەن، دوای ئەوەیش بەردەوام دەبن لەسەری تا ئەو ڕۆژەی دەمرن و دەگەڕێنەوە بۆ لای پەروەردگاریان.
فَأَخۡرَجَ لَهُمۡ عِجۡلٗا جَسَدٗا لَّهُۥ خُوَارٞ فَقَالُواْ هَٰذَآ إِلَٰهُكُمۡ وَإِلَٰهُ مُوسَىٰ فَنَسِيَ
سامری لەو زێر و زیوانە پەیکەری گوێرەکەیەکی بێ گیانی دروستکرد بۆ نەوەکانی ئیسرائیل، وەک مانگا دەیبۆڕاند، ئەوانەی گیرۆدەی فڕوفێڵی سامری بوون وتیان: ئەمە خوای ئێوە و خوای موسایشە، موسا لەبیری چووە خواکەی لێرە بەجێھێشتووە.
Tafsir berbahasa Arab:
أَفَلَا يَرَوۡنَ أَلَّا يَرۡجِعُ إِلَيۡهِمۡ قَوۡلٗا وَلَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا
ئایا ئەوانەی گیرۆدەی فڕوفێڵی سامری بوون و ئەو گوێرەکەیان پەرست نابینن ئەو گوێرەکەیە نە قسەیان لەگەڵدا دەکات و نە وەڵامی داواکاریەکانیشیان دەداتەوە، وە دەسەڵاتی ئەوەیشی نییە زەرەر و زیان لەوان و لە خەڵکی تریش دوور بخاتەوە، وە دەسەڵاتیشی نییە سوود و قازانج بەوان و بە خەڵکی تریش بگەیەنێت؟!
Tafsir berbahasa Arab:
وَلَقَدۡ قَالَ لَهُمۡ هَٰرُونُ مِن قَبۡلُ يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِۦۖ وَإِنَّ رَبَّكُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ فَٱتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوٓاْ أَمۡرِي
بێگومان ھارونیش پێش ئەوەی موسا بگەڕێتەوە بۆ لایان پێی وتن: ئەی گەلی من وریا بن ئێوە بەو گوێرەکە زێڕینە تاقیکرانەوە تاوەکو باوەڕدار و بێباوەڕ لێک جیا بکرێنەوە، وە - ئەی گەلەکەم - پەروەردگارتان بەخشندە و میھرەبانە و خاوەنی ڕەحمەتە نەک ئەو گوێرەکەیەی کە ھیچ زیان و قازانجی بەدەست نییە، چی جای بگات بەوەی ڕەحمتان پێ بکات و بەخشندە بێت لەگەڵتاندا، دەی کەوابێت شوێنی من بکەون لەپەرستنی (اللە) تەعالا بەتاک و تەنھایی، وە گوێڕایەڵی فەرمانەکانیشم بن، بەوەی واز بھێننن لەپەرستنی ھەر شتێک جگە لە خوای گەورە.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ يَبۡنَؤُمَّ لَا تَأۡخُذۡ بِلِحۡيَتِي وَلَا بِرَأۡسِيٓۖ إِنِّي خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّقۡتَ بَيۡنَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَمۡ تَرۡقُبۡ قَوۡلِي
کاتێک موسا ڕیش و سەری ھارونی برای توند ڕاکێشا، وە سەرزەنشتی کرد لەوەی بۆچی ڕازی بوو بەنو ئیسرائیل دەست بکەن بەگوێرەکە پەرستن، ھارون ویستی سۆز و بەزەیی موسا بۆ لای خۆی ڕابکێشێت و پێی وت: ئەی کوڕی دایکم ڕیش و قژم ڕامەکێشە، من بیانووم ئەوە بوو کە لەگەڵیان مامەوە و جێم نەھێڵان، ترسام لەوەی ئەگەر بەتەنھا بەجێیان بھێڵم دووبەرەكی بكەوێتە ناویان و دوای پێم بڵێیت: بەڕاستی تۆ جیاوازی و دووبەرەکیت خستە نێو بەنو ئیسرائیلەوە، وە وەسیەت و ئامۆژگاریەکەی منت نەپاراست، وە چاوەڕوانی منت نەکرد تا دێمەوە بۆ لایان.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ بَصُرۡتُ بِمَا لَمۡ يَبۡصُرُواْ بِهِۦ فَقَبَضۡتُ قَبۡضَةٗ مِّنۡ أَثَرِ ٱلرَّسُولِ فَنَبَذۡتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتۡ لِي نَفۡسِي
سامری بە موسای وت (سەلامی خوای لێ بێت): ئەوەی من بینیم ئەوان نەیانبینی، بێگومان من جوبرەئیلم بینی بە سواری ئەسپێکەوە، مشتێک لە خۆڵی جێ سمی ئەسپەکەیم ھەڵگرت و پرژاندم بەسەر ئەو زێر و زیوە تواوەی کە لەشێوەی گوێرەکە بوو، ئیتر پەیکەری ئەو گوێرەکەی لێ دروست بوو کە وەک مانگا دەیبۆڕاند، ھەر بەو شێوەیە نەفس و دەروونم ئەوەی لاشیرین کردم کە ئەنجاممدا.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ فَٱذۡهَبۡ فَإِنَّ لَكَ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ أَن تَقُولَ لَا مِسَاسَۖ وَإِنَّ لَكَ مَوۡعِدٗا لَّن تُخۡلَفَهُۥۖ وَٱنظُرۡ إِلَىٰٓ إِلَٰهِكَ ٱلَّذِي ظَلۡتَ عَلَيۡهِ عَاكِفٗاۖ لَّنُحَرِّقَنَّهُۥ ثُمَّ لَنَنسِفَنَّهُۥ فِي ٱلۡيَمِّ نَسۡفًا
موسا (سەلامی خوای لێ بێت) بە سامری وت: بڕۆ لێرە مەمێنە، وە دوور بکەوەرەوە، تا ماویت لە ژیاندا ھەر کەسێک لێت نزیک بویەوە بڵێیت: نزیکم مەبەرەوە و دەستم لێمەدە و دەستت لێنادەم، وەک کەسیکی گول تاماویت بە زەلیلی و زەبوونی بژیت، وە دڵنیاشبە لە ڕۆژی قیامەتدا وادەیەکت ھەیە کە خوای گەورە لێپریسنەوەت لەگەڵدا دەکات و تۆڵە و سزای ئەو کارەیشت وەردەگرێتەوە، وە خوای گەورەیش بەڵێنی خۆی جێ بەجێ دەکات، ئێستاش تەماشای ئەو گوێرەکەیە بکە کە کردبووت بەخوای خۆت و جگە لە (اللە) و دەتپەرست، بێگومان ئاگری تێبەردەدەین تاوەکو دەتوێتەوە، پاشان خۆڵەکەی بەرت و بڵاو دەکەینەوە بۆ ئەوەی ھیچ شوێنەوارێکی نەمێنێت.
Tafsir berbahasa Arab:
إِنَّمَآ إِلَٰهُكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ وَسِعَ كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمٗا
- ئەی خەڵکینە - دڵنیابن ئەوەی سامری دروستی کرد خوا نەبوو، بەڵکو پەرستراوی ھەقی ئێوە زاتی (اللە تعالی) یە، ھیچ پەرستراوێکی بەھەق نییە جگە لەئەو، زانست و زانیاری ئەو ھەموو شتێکی گرتووەتەوە، وە ئاگاداری ھەموو شتێکە و ھیچ شتێکی لێ ون نابێت.
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• خداع الناس بتزوير الحقائق مسلك أهل الضلال.
فڕوفێڵ کردن لە خەڵک و خەڵەتاندنیان بەوەی ڕاستیەکانیان لێ بگۆڕێت کاری ھەموو کەسێکی گومڕا و سەرلێشێواوە.
• الغضب المحمود هو الذي يكون عند انتهاكِ محارم الله.
توڕەیی ستایشکراو ئەوەیە لەکاتێکدا بێت کە سەرپێچی فەرمانەکانی خواى گەورە دەکرێت؛ بۆیە لەپێناو خواى گەورە توڕە دەبێت بۆ ڕێگری کردن لە سەرپێچی.
كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيۡكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ مَا قَدۡ سَبَقَۚ وَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ مِن لَّدُنَّا ذِكۡرٗا
- ئەی پێغەمبەری خوا - ھەروەک چۆن چیرۆک و بەسەرھاتی موسا و فیرعەون و گەلەکانیانمان بۆ گێڕایتەوە، ھەر بەو شێوەیە چیرۆک و بەسەرھاتی پێغەمبەران و ئوممەتانی پێش خۆت بۆ دەگێڕینەوە، تاوەکو دڵدانەوە بێت بۆ تۆ کە بزانیت ئەوە بەتەنھا تۆ نیت کە دووچاری ناڕەحەتی و ناخۆشی بوویت لەگەڵ بێباوەڕاندا، وە بێگومان لەلایەن خۆیشمانەوە قورئانمان بەخشیوە پێت تاوەکو بیر خەرەوەی ئەو کەسانە بێت کە بیر لەمانا و مەبەستەکانی دەکەنەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ وَنَحۡشُرُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ يَوۡمَئِذٖ زُرۡقٗا
ئەو ڕۆژەی فریشتەی فووکردن (ئیسرافیل) فووی دووەم دەکات بە کەڕەنادا بۆ ئەوەی خەڵکی زیندووببنەوە لە گۆڕەکانیان، ئەو ڕۆژە بێباوەڕان بەشینی کۆ دەکەینەوە، دەفەرموێت : بەشینی کۆیان دەکەینەوە، چونکە ڕەنگی پێست و چاویان لەتاو ناڕەحەتیەکانی قیامەت شین بووە، کە ھیچ کەسێک توانای ئەوەی نییە خۆ بگرێت لەبەردەم ناڕەحەتیەکانی ئەو ڕۆژەدا.
Tafsir berbahasa Arab:
نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذۡ يَقُولُ أَمۡثَلُهُمۡ طَرِيقَةً إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا يَوۡمٗا
خوای گەورە دەفەرموێت: ئێمە دەزانین لە نێو خۆیاندا بە چپە باسی چێ دەکەن، ھیچ شتێکمان لا شاراوە نییە، ئەوەیان لە ھەموویان ژیرترە دەڵێت: تەنھا یەک ڕۆژ لەناو گۆڕدا ماونەتەوە نەک زیاتر.
Tafsir berbahasa Arab:
يَوۡمَئِذٖ يَتَّبِعُونَ ٱلدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُۥۖ وَخَشَعَتِ ٱلۡأَصۡوَاتُ لِلرَّحۡمَٰنِ فَلَا تَسۡمَعُ إِلَّا هَمۡسٗا
ئەو ڕۆژە خەڵکی ھەموو شوێن دەنگی جاڕچییەک دەکەون بەرەو گۆڕەپانی مەحشەر و کۆبوونەوە، ھیچ کەسێک نییە بتوانێت لابدات و شوێنی نەکەوێت و بەرەو لایەکی تر بڕوات، ھەمووی لەترسی خوای میھرەبان بێدەنگ دەبن، ئەو ڕۆژە گوێت لە ھیچ دەنگێک نابێت دەنگی ژێر لێو و ئەسپایی نەبێت.
Tafsir berbahasa Arab:
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِۦ عِلۡمٗا
خوای گەورە ئاگادارە و دەزانێت ئەو خەڵکە پێشوازی لەچی شتێکی قیامەتیان دەکەن، وە دەزانێت و ئاگادارە لە دونیایشدا چیان بەجێھێشتووە، وە بەندەکانی خوا ھیچ کامیان زانیاریان نییە دەربارەی زات و سیفاتی خوای گەورە و ئاگادار نین پێی.
Tafsir berbahasa Arab:
۞ وَعَنَتِ ٱلۡوُجُوهُ لِلۡحَيِّ ٱلۡقَيُّومِۖ وَقَدۡ خَابَ مَنۡ حَمَلَ ظُلۡمٗا
ئەو ڕۆژە ڕووخساری بەندەکان زەلیل و ملکەچن بۆ ئەو زاتەی ھەمیشە زیندووە و ھەرگیز نامرێت، ئەو زاتەی ھەڵسوڕێنەر و بەڕێکەری ھەموو کاروباری بەندەکانیەتی، بێگومان خەسارۆمەند بوو ئەو کەسەی زوڵم و ستەمی لە خۆی کرد، بەوەی خۆی دووچاری گوناھ و تاوان و ھەر ھۆکارێکی تر کرد کە مرۆڤ بە ھیلاک دەبات.
Tafsir berbahasa Arab:
وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا يَخَافُ ظُلۡمٗا وَلَا هَضۡمٗا
ھەر کەسێک کار و کردەوەی چاکە بکات و لە ھەمان کاتیشدا باوەڕی بە خوای گەورە و پێغەمبەرەکانی ھەبێت، ئەوە بەتەواوی و بێ کەم و کورتی پاداشتی خۆی وەردەگرێت، وە ناترسێت لەوەی ستەمی لێ بکرێت، بەوەی سزا بدرێت لە بەرامبەر گوناھێک کە ئەنجامی نەداوە، وە پاداشتی کار و کردەوە چاکەکانیشی لێ کەم ناکرێتەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا وَصَرَّفۡنَا فِيهِ مِنَ ٱلۡوَعِيدِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ أَوۡ يُحۡدِثُ لَهُمۡ ذِكۡرٗا
ھەروەکو چیرۆکی پێغەمبەران و ئوممەتانی پێشووترمان بۆ دابەزاندیت، قورئانی پیرۆزیشمان بەزمانی عەرەبی و ڕەوان بۆ دابەزاندنی، وە جۆرەھا ھەڕەشە و ترساندنمان تێدا ڕوونکردوەتەوە، بەئومێدی و ڕەجای ئەوەی لە گوناھ و تاوان بگەڕێنەوە لەخوا بترسن، یاخود قورئان ببێت بە پەند و ئامۆژگاری بۆیان.
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• القرآن العظيم كله تذكير ومواعظ للأمم والشعوب والأفراد، وشرف وفخر للإنسانية.
قورئانی پیرۆز ھەر ھەمووی بیرخستنەوە و ئامۆژگارییە بۆ ھەموو ئوممەت و گەلان و تاکەکانی ناو کۆمەڵگا، وە مایەی ڕێز و فەخر و شانازییە بۆ تەواوی مرۆڤایەتی.
• لا تنفع الشفاعة أحدًا إلا شفاعة من أذن له الرحمن، ورضي قوله في الشفاعة.
شەفاعەت و تکای ھیچ کەسێک سوودی نییە، شەفاعەت و تکای ئەو کەسە نەبێت خوای بەخشندە و میھرەبان مۆڵەتی دەدات، وە قسە و تکایشی دەبێت پەسەند بێت لای ئەو.
• القرآن مشتمل على أحسن ما يكون من الأحكام التي تشهد العقول والفطر بحسنها وكمالها.
قورئانی پیرۆز جوانترین و شیاوترین ئەحکامەکانی لەخۆ گرتووە، ئەو ئەحکامانەی کە ھەموو ژیری و فیترەتێکی ساغ و دروست شاھیدی جوانی و تەواوی بۆ دەدات.
• من آداب التعامل مع القرآن تلقيه بالقبول والتسليم والتعظيم، والاهتداء بنوره إلى الصراط المستقيم، والإقبال عليه بالتعلم والتعليم.
یەکێک لە ئاداب و نەریتە جوانەکانی مامەڵەکردن لە گەڵ قورئانی پیرۆزدا ئەوەیە ھەرچی لەوێدا ھاتووە وەری بگریت و تەسلیمی ببیت و بەگەورە و پیرۆزی بزانیت، وە بە نور و ڕوناکی قورئان ڕێنومایی وەربگریت بۆ سەر ڕێگای ڕاست، وە بەفێربوون و خەڵک فێرکردن بەرەو پیری بڕۆیت.
• ندم المجرمين يوم القيامة حيث ضيعوا الأوقات الكثيرة، وقطعوها ساهين لاهين، معرضين عما ينفعهم، مقبلين على ما يضرهم.
پەشیمانی و داخ و حەسەرەتی تاوانباران لە ڕۆژی قیامەتدا کاتێک ئەبینن کاتێکی زۆری خۆیان بەبێ ھوودە بەسەر برد، وە بە گاڵتە و گەپ و لاقرتێ بەفێرۆیاندا، پشتیان کرد لەوەی سوودی ھەبوو بۆیان، کەچی چوون بەرەو پیری ئەوەی کە زەرەرمەند بوون لە دەستی.
فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّۗ وَلَا تَعۡجَلۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مِن قَبۡلِ أَن يُقۡضَىٰٓ إِلَيۡكَ وَحۡيُهُۥۖ وَقُل رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا
بەرز و بڵندی و پاکوبێگەردی بۆ خوای گەورە، ئەو پادشا و خاوەنی ھەموو شتێکە، ئەو خوایە ھەق و ڕاستە، وە گوفتار و وتاری ھەموو ڕاستن، پاکوبێگەردی بۆ زاتی بەرزی ئەو لەو کەموکورتیانەی بتپەرست و موشریکەکان وەسفی دەکەن پێی، - ئەی پێغەمبەر- پەلە مەکە لە وەرگرتنی قورئان پێش ئەوەی وەحیەکە بە تۆ بگات، وە پێشبڕکێی جوبرەئیل بکەیت، وە بڵێ: ئەی پەروەردگارم زانست و زانیاریم زیاد بکە تا ئەوەی فێرت کردم.
Tafsir berbahasa Arab:
وَلَقَدۡ عَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ مِن قَبۡلُ فَنَسِيَ وَلَمۡ نَجِدۡ لَهُۥ عَزۡمٗا
بێگومان پێشتر ئامۆژگاری ئادەممان کرد کە لە بەروبومی ئەو درەختە نەخوات، وە ڕێگریمان لێکرد کارێکی وابکات، وە سەرەنجامی ئەوەشمان بۆ ڕوونکردەوە ئەگەر لەبەری ئەو درەختە بخۆیت چی چاوەڕوانت دەکات، بەڵام ئادەم ئامۆژگاریەکەی ئێمەی بیرچوویەوە و لەبەری درەختەکەی خوارد و ئارامی نەگرت کە لێی نەخوات، بەراستی ورە و عەزمی بەھێزمان لەو بەدی نەکرد کە پارێزگاری لەو کارە بکات کە ئامۆژگاری و وەسیەتمان بۆی کردبوو.
Tafsir berbahasa Arab:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ
- ئەی پێغەمبەری خوا - باسی ئەوە بکە کاتێک بە فریشتەکانمان وت: سوژدەی ڕێز و سەلام بۆ ئادەم ببەن، ئەوە بوو فریشتەکان ھەموویان سوژدەیان برد، ئیبلیس نەبێت - کە لەوان نەبوو، بەڵام لەو کاتەدا لەگەڵ ئەوان بوو- ، لەبەر خۆ بەزلزانین سوژدەی نەبرد بۆ ئادەم.
Tafsir berbahasa Arab:
فَقُلۡنَا يَٰٓـَٔادَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوّٞ لَّكَ وَلِزَوۡجِكَ فَلَا يُخۡرِجَنَّكُمَا مِنَ ٱلۡجَنَّةِ فَتَشۡقَىٰٓ
وتمان: ئەی ئادەم ، بێگومان ئیبلیس دوژمنی تۆ و دوژمنی ھاوسەرەکەتە، وریابە تۆ و ھاوسەرەکەت لە بەھەشت دەرنەکات، بەوەی گوێڕایەڵی بکەیت و ئەویش وەسوەسەتان بۆ دروست بکات، ئەو کاتە دووچاری چەرمەسەری و ناڕەحەتییەکانی ژیان ببیت.
Tafsir berbahasa Arab:
فَوَسۡوَسَ إِلَيۡهِ ٱلشَّيۡطَٰنُ قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ هَلۡ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ ٱلۡخُلۡدِ وَمُلۡكٖ لَّا يَبۡلَىٰ
شەیتان دنەی ئادەمی دا و وەسوەسەی خستە دڵیەوە، وە پێی وت: ئایا ڕێنماییت بکەم بۆ خواردنی بەری درەختێک ئەگەر لێت خوارد ھەمیشە زیندوو بیت و ھەرگیز نەمریت، وە ببیت بەخاوەنی موڵک و سەروەت و سامانێک کە بەردەوام بێت و ھەرگیز کۆتایی نەیەت ؟!
Tafsir berbahasa Arab:
فَأَكَلَا مِنۡهَا فَبَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۚ وَعَصَىٰٓ ءَادَمُ رَبَّهُۥ فَغَوَىٰ
ئادەم و حەوا لەبەری ئەو درەختەیان خوارد کە ڕێگریان لێکرابوو لە خواردنی، ئەوە بوو عەورەت و شەرمگەیان بەدەرکەوت و جلوبەرگی بەھەشتیان لەبەرا نەما و ڕووت و قووت مانەوە، جا دەستیان کرد بەلێکردنەوەی گەڵای درەختەکانی بەھەشت بۆ ئەوەی عەورەتی خۆیانی پێداپۆشن، ئادەم سەرپێچی فەرمانەکەی پەروەردگاری کرد، وە دوور نەکەوتەوە لەخواردنی بەری ئەو درەختەی پێی وترا بوو نزیکی نەکەونەوە، ئەو سنورەی بەزاند کە نەدەبوو بیبەزێنێت.
Tafsir berbahasa Arab:
قَالَ ٱهۡبِطَا مِنۡهَا جَمِيعَۢاۖ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَنِ ٱتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشۡقَىٰ
خوای گەورە بە ئادەم و حەوای فەرموو: ئێوە و ئیبلیس لە بەھەشت بەرەو زەوی دابەزن، بزانن ئیبلیس دوژمنی ئێوەیە، وە ئێوەیش دوژمنی ئەون، ئەگەر لە منەوە ھیدایەت و ڕێنوماییەکتان بۆ ھات، ھەرکەسێک لە ئێوە شوێن ھیدایەت و ڕێنوماییەکەی من بکەوێت و کاری پێ بکات و لێی لانەدا، ئەوە گومڕا و سەرگەردان نابێت و ھەقێ لێ ون نابێت، وە لەڕۆژی دواییشدا بەسزای خوا بەدبەخت و ماڵ وێران نابێت، بەڵکو خوای گەورە دەیخاتە بەھەشتی ھەتا ھەتاییەوە.
Tafsir berbahasa Arab:
وَمَنۡ أَعۡرَضَ عَن ذِكۡرِي فَإِنَّ لَهُۥ مَعِيشَةٗ ضَنكٗا وَنَحۡشُرُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَعۡمَىٰ
وە ھەر کەسێکیش پشت لە یاد و زیکری من بکات و پێی ڕازی نەبێت و نەیەت بەدەمیەوە ئەوە بێگومان لە دونیا ژیانێکی کولەمەرگی و پر چەرمەسەری دەبێت، وە ژیانی ناو گۆڕیشی لێ تەسک دەکەینەوە، وە لە ڕۆژی قیامەتیشدا بە کوێری (کوێری چاوەکانی و نەبوونی بەڵگە و بڕ و بیانو) ڕاپێچی گۆڕەپانی مەحشەری دەکەین.
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• الأدب في تلقي العلم، وأن المستمع للعلم ينبغي له أن يتأنى ويصبر حتى يفرغ المُمْلِي والمعلم من كلامه المتصل بعضه ببعض.
ڕەچاوکردنی ئادابی وەرگرتنی زانست و زانیاری، پێویستە ئەو کەسەی گوێگری زانست دەبێت لەسەرخۆ بێت و ئارام بگرێت، تاوەکو مامۆستاکەی کۆتایی دێنێت بەو قسانەی کە ھەندێکی پەیوەستن بە ھەندێکی تریانەوە.
• نسي آدم فنسيت ذريته، ولم يثبت على العزم المؤكد، وهم كذلك، وبادر بالتوبة فغفر الله له، ومن يشابه أباه فما ظلم.
ئادەم لەبیری چوو، نەوەکانیشی دیسان لەبیریان چوو، وە ورە و عەزمی نەبوو، نەوەکانیش ھەروابوون، ئادەم دەستپێشخەری کرد لەتەوبە کردن و گەڕانەوە بۆ لای خوای گەورە، ئەویش تەوبەی لێوەرگرت و لێی خۆش بوو، ھەر کەسێک لەباوباپیرانی بکات ستەمی نەکردووە.
قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتۡكَ ءَايَٰتُنَا فَنَسِيتَهَاۖ وَكَذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمَ تُنسَىٰ
خوای گەورە بەرپەرچی دایەوە و فەرمووی: ھەروەکو ئەوەی لە دونیا ئەنجامتدا، ئایەت و بەڵگە و نیشانەکانی ئێمەت بۆ ھاتن کەچی تۆ پشتگوێت خستن و وازت لێھێنان و لەبیرت کردن، ھەر ئاوا ئەمڕۆ تۆیش لەناو سزای دۆزەخدا وازت لێ دەھێنرێت و لەبیر دەکرێیت.
Tafsir berbahasa Arab:
وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَنۡ أَسۡرَفَ وَلَمۡ يُؤۡمِنۢ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦۚ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبۡقَىٰٓ
ھەروەکو ئەم تۆڵەیەی باسکرا، تۆڵەیش لەو کەسانە دەسێنین لەسەرپێچیکردنی پەروەردگاردا زیادە ڕۆیی دەکەن و ڕۆچون لە ئارەزووە حەرامەکانیاندا، وە پشتیان ھەڵکردووە لە باوەڕھێنان بەبەڵگە ڕوون و ئاشکراکانی پەروەردگاری، وە سزای خوای گەورە لە ڕۆژی دواییدا توندتر و بەردەوامتر و بەھێزترە لەژیانی پڕ چەرمەسەری دونیا و سزای ناو گۆڕ.
Tafsir berbahasa Arab:
أَفَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
ئایا لەناوبردنی ئەو گەلانەی پێش خۆیان گەل و ھۆزەکەتی شارەزا نەکرد بۆ گرتنەبەری ڕێگای ڕاست و ھیدایەت، لە کاتێکدا ئەوان بەشوێن و جێگا و ڕێگا و ماڵی وێرانی ئەو ئوممەتانەی پێش خۆیاندا دێن و دەچن، وە بەچاوی خۆیان شوێنەواریان دەبینن؟ بێگومان لەو لەناوبردن و کاول کردنەی ئەواندا گەلێک پەند و ئامۆژگاری و بەڵگە و نیشانە ھەیە بۆ ئەوانەی ژیر و خاوەن بیروھۆشن.
Tafsir berbahasa Arab:
وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَكَانَ لِزَامٗا وَأَجَلٞ مُّسَمّٗى
- ئەی پێغەمبەر - ئەگەر بڕیاری پێشوەختەی پەروەردگارت نەبوایە کەھیچ کەسێک سزا نادات پێش ئەوەی بەڵگەی لەسەر بسەلمێنێت، وە ئەگەر پەروەردگارت پێشتر کاتێکی بۆ دیاری نەکردنایە لای خۆی، ئەوا سزای دەدان و لەناوی دەبردن، چونکە ئەوان شایستەی ئەو سزایە بوون.
Tafsir berbahasa Arab:
فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَاۖ وَمِنۡ ءَانَآيِٕ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡ وَأَطۡرَافَ ٱلنَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرۡضَىٰ
- ئەی پێغەمبەر - ئارام بگرە لەسەر ئەوەی ئەو بێباوەڕانە پێت دەڵێن لەقسە و تانە و تەشەرەدانی نابەجێ، بە سوپاس و ستایشی پەروەردگارت پاکو بێگەردی بۆ خوای گەورە بنوێنە لە نوێژی بەیانی پێش خۆرھەڵاتن، وە لە نوێژی عەسر پێش خۆرئاوابوون، وە لە نوێژی مەغریب و نوێژی عیشا لە ساتەکانی شەویشدا ھەر تەسبیحات و یادی خوا بکە، وە لە نوێژی نیوەڕۆ کاتێک ڕۆژ لادەدا لە ناوەڕاستی ئاسمان دوای کۆتایی ھاتنی سەرەتای ڕۆژ، وە لە نوێژی مەغریبیش پاش کۆتایی ھاتنی کۆتایی ڕۆژ، بە ئومێد و ڕەجای ئەوەی پاداشتی ئەو کردەوانەت لای خوای گەورە بەو شێوەیە بدرێتەوە کە پێی ڕازیت.
Tafsir berbahasa Arab:
وَلَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَرِزۡقُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ
- ئەی پێغەمبەری خوا - تۆ تەماشای ئەو ماڵ و سەروەت و سامان و خۆشگوزەرانییە مەکە داومانە بەو بێباوەڕانە لەخۆشیەکانی ژیانی دونیا بۆ ئەوەی تاقیان بکەینەوە، ئەوەی پێمان بەخشیون ھەمووی لەناو دەچێت و کاتیە و بەردوام نابێت، ئەو پاداشتەی کە پەروەردگارت بەڵێنی پێداویت تاوەکو ڕازیت دەکات باشتر و بەردەوامترە لەو خۆشی و ناز و نیعمەتەی بەوانمان داوە لەدونیا کەخۆشی و ناز و نیعمەتێکی کاتی و لەناو چووە.
Tafsir berbahasa Arab:
وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسۡـَٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ
- ئەی پێغەمبەری خوا - فەرمان بکە بەخاووخێزان و کەسوکارت نوێژ بکەن، وە خۆیشت لەسەر ئەنجامدانی ڕابھێنە و بەردەوامبە لەسەری، ئێمە داوای ڕزق و ڕۆزی خۆت و کەسانی تریشت لێ ناکەین، بەڵکو ئێمە خۆمان ڕزق و ڕۆزی تۆ ئەدەین، وە سەرەنجامی باش و چاکیش لە دونیا و دواڕۆژیشدا ھەر بۆ کەسانی تەقوادار و لەخواترسە، ئەوانەی فەرمانەکانی خوای گەورە بەجێ دەھێنن و دووریش دەکەونەوە لە ڕێگریەکانی.
Tafsir berbahasa Arab:
وَقَالُواْ لَوۡلَا يَأۡتِينَا بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّهِۦٓۚ أَوَلَمۡ تَأۡتِهِم بَيِّنَةُ مَا فِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ
ئەو بێباوەڕانە كە پێغەمبەری خوایان (صلی اللە علیە وسلم) بە درۆ زانی وتیان : بۆچی موحەممەد لەلایەن پەروەردگاریەوە بەڵگە و نیشانەیەکمان بۆ ناھێنێت لەسەر ڕاستگۆیی ئەوەی کە پێغەمبەری خوایە، ئایا ئەوان بەڵگە و نیشانەی ڕوون و ئاشکرایان بۆ نەھات لە قورئاندا کەپەڕاو و کتێبە ئاسمانیەکانی پێش خۆی بەڕاستی دادەنێت (پێش تەحریف و گۆڕانکاری تێدا کردنیان).
Tafsir berbahasa Arab:
وَلَوۡ أَنَّآ أَهۡلَكۡنَٰهُم بِعَذَابٖ مِّن قَبۡلِهِۦ لَقَالُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ مِن قَبۡلِ أَن نَّذِلَّ وَنَخۡزَىٰ
ئەگەر ئێمە پێش لەوەی پێغەمبەرێک بنێرین بۆ لای ئەو بێباوەڕانە و پەڕاوێکیان بۆ دابەزێنین، لەبەر کوفر و بێباوەڕی و نکۆڵی کردنیان سزامان بدانایە و لەناومان ببردنایە، ئەوا لە ڕۆژی قیامەتدا بڕ و بیانویان دەھێنایەوە بۆ بێباوەڕیەکەیان و دەیانووت: دەبوایە پەروەردگارمان لە دونیادا پێغەمبەرێکی بۆ بناردینایە، تاوەکو باوەڕمان پێ بھێنایە و شوێن بەڵگە و نیشانە و ئایەتەکانی بکەوتینایە پێش ئەوەی بەسزای تۆ زەلیل و زەبون وڕیسوا بین؟!
Tafsir berbahasa Arab:
قُلۡ كُلّٞ مُّتَرَبِّصٞ فَتَرَبَّصُواْۖ فَسَتَعۡلَمُونَ مَنۡ أَصۡحَٰبُ ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِيِّ وَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ
- ئەی پێغەمبەری خوا - بەو بێباوەڕانە (بەوانەی تۆ بەدرۆ دەزانن) بڵێ: ھەریەک لە ئێمە و ئێوە چاوەڕاونی سزا و پاداشتی خوای گەورە دەکەین، کەوابێت ئێوە چاوەڕوان بن بەدڵنیایی دوای دەزانن کە کێ خاوەنی ڕێگای ڕاستە، وە کێ لە ئێمە و ئێوە ھیدایەت دراوە و ڕێنوێنی کراوە؟
Tafsir berbahasa Arab:
Beberapa Faedah Ayat-ayat di Halaman Ini:
• من الأسباب المعينة على تحمل إيذاء المعرضين استثمار الأوقات الفاضلة في التسبيح بحمد الله.
یەکێک لەو ھۆکارانەی کە یارمەتیدەرە لەسەر ئەوەی مرۆڤی باوەڕدار بەرگەی ئەزیەت و ئازاری بێباوەڕان بگرێت، ئەوەیە کاتە پیرۆزەکان بە ھەل بگرێت بۆ تەسبیحات و سوپاس و ستایشی خوای گەورە.
• ينبغي على العبد إذا رأى من نفسه طموحًا إلى زينة الدنيا وإقبالًا عليها أن يوازن بين زينتها الزائلة ونعيم الآخرة الدائم.
پێویستە بەندەی خواناس کاتێک ھەستی کرد نەفس و دەروونی تەماحی لە ڕادەبەدەری ھەیە بۆ خۆشی و ناز و نیعمەت و جوانیەکانی دونیا و بەرەو پیری چوونی، ئەوا خێرا بەراوردێک بکات لە نێوان ئەو خۆشی و ناز و نیعمەت و جوانیانەی دونیا کە سەرەنجامیان تیاچوون و نەمانە لەگەڵ ناز و نیعمەت و خۆشییەکانی دواڕۆژ کە ھەمیشە و ھەتا ھەتایین.
• على العبد أن يقيم الصلاة حق الإقامة، وإذا حَزَبَهُ أمْر صلى وأَمَر أهله بالصلاة، وصبر عليهم تأسيًا بالرسول صلى الله عليه وسلم.
پێویستە بەندەی خواناس نوێژەکانی بە جوانترین شێوە ئەنجام بدات، وە کاتێکیش کارێک یان ھەڵوێستێک دڵتەنگی کرد پەنا بەرێتە بەر نوێژ کردن، وە فەرمانیش بکات بەخاووخێزان و کەسوکارەکەی کە نوێژەکانیان بکەن، وە ئارامیش بگرێت لەسەریان ھەروەک چۆن پێغەمبەری خوا (صلی اللە علیە وسلم) وایکردووە.
Terjemahan makna Alquran Alkarim - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Daftar isi terjemahan
الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.