ಪವಿತ್ರ ಕುರ್ಆನ್ ಅರ್ಥಾನುವಾದ - الترجمة البشتوية - سرفراز * - ಅನುವಾದಗಳ ವಿಷಯಸೂಚಿ
المائدة
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اَوْفُوْا بِالْعُقُوْدِ ؕ۬— اُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِیْمَةُ الْاَنْعَامِ اِلَّا مَا یُتْلٰی عَلَیْكُمْ غَیْرَ مُحِلِّی الصَّیْدِ وَاَنْتُمْ حُرُمٌ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَحْكُمُ مَا یُرِیْدُ ۟
ای مؤمنانو! تړونونه مو پوره کړئ، تاسې ته پرته له هغو چې درته به وویل شي نور ټول څاروي حلال دي خو د احرام په حال کې ښکار ځان ته حلال مه ګڼئ بې شکه چې الله پاک څه غواړي همغسې حکم کوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تُحِلُّوْا شَعَآىِٕرَ اللّٰهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلَا الْهَدْیَ وَلَا الْقَلَآىِٕدَ وَلَاۤ آٰمِّیْنَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ یَبْتَغُوْنَ فَضْلًا مِّنْ رَّبِّهِمْ وَرِضْوَانًا ؕ— وَاِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُوْا ؕ— وَلَا یَجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ اَنْ صَدُّوْكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ اَنْ تَعْتَدُوْا ۘ— وَتَعَاوَنُوْا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوٰی ۪— وَلَا تَعَاوَنُوْا عَلَی الْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۪— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ شَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟
ای مؤمنانو! د الله د نښو بې پروايې مه کوئ او نه د قدرمنې میاشتې، نه د هغې هدیي چې د حج لپاره لیږل کیږي او نه د هغې چې په غاړه کې ورته نښه اچول شوي وي او نه د هغو خلکو چې د خپل رب د لورینې او خوښې تر لاسه کولو لپاره یي قدرمنې خونې ته هاند کړی وي او کله چې له احرام څخه فارغ شوئ که زړه مو غوښتل نو ښکار وکړئ او باید د قوم هغه دښمني مو چې تاسې یې له مسجد حرام څخه منع کړي وئ تیري ونه هڅوي یو له بل سره په نیکۍ او تقوی کې لاس وکړئ په ګناه او تیرې کې یو بل ته لاس مه ورکوئ له الله څخه و ډار شئ بې شکه چې د الله عذاب خورا ډير سخت دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
حُرِّمَتْ عَلَیْكُمُ الْمَیْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیْرِ وَمَاۤ اُهِلَّ لِغَیْرِ اللّٰهِ بِهٖ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوْذَةُ وَالْمُتَرَدِّیَةُ وَالنَّطِیْحَةُ وَمَاۤ اَكَلَ السَّبُعُ اِلَّا مَا ذَكَّیْتُمْ ۫— وَمَا ذُبِحَ عَلَی النُّصُبِ وَاَنْ تَسْتَقْسِمُوْا بِالْاَزْلَامِ ؕ— ذٰلِكُمْ فِسْقٌ ؕ— اَلْیَوْمَ یَىِٕسَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ دِیْنِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ؕ— اَلْیَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دِیْنَكُمْ وَاَتْمَمْتُ عَلَیْكُمْ نِعْمَتِیْ وَرَضِیْتُ لَكُمُ الْاِسْلَامَ دِیْنًا ؕ— فَمَنِ اضْطُرَّ فِیْ مَخْمَصَةٍ غَیْرَ مُتَجَانِفٍ لِّاِثْمٍ ۙ— فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
پر تاسې حرامه کړای شوې ده مرداره، خوټیدونکي وینه، د خنزیر غوښه او هغه چې د ذبحه کولو په وخت کې پرې د الله له نوم څخه پرته د بل چا نوم اخیستل شوی وي، زندۍ کړی شوي، په وهلو مړه شوې، له لوړې راغورځیدلې، او د بل څاروي په ښکر وهلو مړه شوي، او هغه چې څیروونکو ځناورو خوړلي وي خو که په دې کې هره یوه تاسې په شرعي طریقه حلاله کړه درته روا ده او هغه هم در باندې حرامه ده چې پر بوتانو ذبح کړی شوي وي او چې تاسې د غشو په وسیله فال ونیسئ، دا ټول کارونه فسق او بې لارې ده. نن کافران له دې مایوسه شوي دي چې تاسې له خپل دین څخه واړوي نو باید له هغوی څخه ونه ډاریږئ او یوازې له ما څخه وډار شئ. نن مې ستاسې دین تاسې ته بشپړ، خپله لورینه مې درته پوره او اسلام مې درته دین غوره کړ، نو که څوک د لوږې له کبله د حرامو څیزونو خوراک ته اړ او له اندازې ډيروالی او مستي يې ونه کړه نو بې شکه چې الله پاک ښه بښونکی خورا ډیر مهربان دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یَسْـَٔلُوْنَكَ مَاذَاۤ اُحِلَّ لَهُمْ ؕ— قُلْ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّیِّبٰتُ ۙ— وَمَا عَلَّمْتُمْ مِّنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِیْنَ تُعَلِّمُوْنَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللّٰهُ ؗ— فَكُلُوْا مِمَّاۤ اَمْسَكْنَ عَلَیْكُمْ وَاذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ عَلَیْهِ ۪— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ سَرِیْعُ الْحِسَابِ ۟
دوی له تا څخه پوښتنه کوي چې څه ورته حلال دي؟ ورته ووایه چې پاک او خوندور څیزونه ټول درته حلال دي او هغه ښکار هم درته حلال دی چې تاسې د ښکار چل ځناورو ته ښوولی، روزنه مو ورکړې او په ښکار پسې یې ولیږئ او د ښکار ځینې هغه اداب وروښایې چې الله پاک تاسې ته ښوولي دي نو هغه ښکار وخورئ چې دې ځناورو ستاسو لپاره نیولي وي او تاسې باید د الله نوم هغه وخت یاد کړئ چې ځنارو د ښکار په لور شړئ او له الله پاک څخه وډار شئ بې شکه چې د الله پاک حساب ډیر ژر او چابک دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اَلْیَوْمَ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّیِّبٰتُ ؕ— وَطَعَامُ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ حِلٌّ لَّكُمْ ۪— وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَّهُمْ ؗ— وَالْمُحْصَنٰتُ مِنَ الْمُؤْمِنٰتِ وَالْمُحْصَنٰتُ مِنَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلِكُمْ اِذَاۤ اٰتَیْتُمُوْهُنَّ اُجُوْرَهُنَّ مُحْصِنِیْنَ غَیْرَ مُسٰفِحِیْنَ وَلَا مُتَّخِذِیْۤ اَخْدَانٍ ؕ— وَمَنْ یَّكْفُرْ بِالْاِیْمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهٗ ؗ— وَهُوَ فِی الْاٰخِرَةِ مِنَ الْخٰسِرِیْنَ ۟۠
نن ورځ درته ټول پاکیزه څیزونه حلال او هم درته د اهل کتابو خوراک او مذبوحه حلاله ده او ستاسې خوراک هغوي ته حلال دی او هم درته پاک لمنې مؤمنې ښځې او د هغو اهل کتابو چې له تاسې وړاندې کتاب ورکړای شوی پاک لمنې ښځې هغه وخت حلالې دي چې مهرونه یې پوره ورکړئ په داسې حال کې چې تاسې ورسره پخه نکاح وکړئ نه ښکاره زنا کوونکي یې او نه په پټه د یارانې ساتونکي. او هر څوک چې له ایمان وروسته کافر شو نو ټولې کړنې یې بابیزه او په اخرت کې به له زیانمنو څخه وي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِذَا قُمْتُمْ اِلَی الصَّلٰوةِ فَاغْسِلُوْا وُجُوْهَكُمْ وَاَیْدِیَكُمْ اِلَی الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوْا بِرُءُوْسِكُمْ وَاَرْجُلَكُمْ اِلَی الْكَعْبَیْنِ ؕ— وَاِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوْا ؕ— وَاِنْ كُنْتُمْ مَّرْضٰۤی اَوْ عَلٰی سَفَرٍ اَوْ جَآءَ اَحَدٌ مِّنْكُمْ مِّنَ الْغَآىِٕطِ اَوْ لٰمَسْتُمُ النِّسَآءَ فَلَمْ تَجِدُوْا مَآءً فَتَیَمَّمُوْا صَعِیْدًا طَیِّبًا فَامْسَحُوْا بِوُجُوْهِكُمْ وَاَیْدِیْكُمْ مِّنْهُ ؕ— مَا یُرِیْدُ اللّٰهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْكُمْ مِّنْ حَرَجٍ وَّلٰكِنْ یُّرِیْدُ لِیُطَهِّرَكُمْ وَلِیُتِمَّ نِعْمَتَهٗ عَلَیْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟
ای مؤمنانو! کله چې تاسې لمانځه ته پاڅیدئ نو مخونه مو ومینځئ او هم لاسونه سره له څنګلو، په سرونو مسحه وکړئ او پښې مو سره له ښنګرو ومینځئ او که په جنابت کې واست نو ټول بدن مو ښه ومینځئ او که ناروغ واست یا پر سفر یا ستاسې کوم یوه اودس مات کړ، یا مو له ښځو سره کوروالی وکړ اوبه په لاس درنه غلې نو په پاکه خاوره تیمم وکړئ په دی توګه چې په پاکه خاوره مو مخونه او لاسونه مسحه کړئ الله پاک نه غواړي چې پر تاسې کومه ستونزه دربار کړي هغه غواړي چې تاسې پاک او خپله لورینه درباندې پوره کړي تر څو تاسې شکر کوونکي شئ.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ وَمِیْثَاقَهُ الَّذِیْ وَاثَقَكُمْ بِهٖۤ ۙ— اِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا ؗ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
د الله پاک لورینه چې درسره یې کړی در یاده کړئ او هغه وعده یې هم چې په ټینګه یې له تاسې اخیستې چ تاسې ویلي وو مونږ واوریده او مننه یې کوو او له الله نه وډار شئ، بې شکه الله پاک د زړونو په پټو څیزونو ښه پوه دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا كُوْنُوْا قَوّٰمِیْنَ لِلّٰهِ شُهَدَآءَ بِالْقِسْطِ ؗ— وَلَا یَجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ عَلٰۤی اَلَّا تَعْدِلُوْا ؕ— اِعْدِلُوْا ۫— هُوَ اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰی ؗ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ خَبِیْرٌ بِمَا تَعْمَلُوْنَ ۟
ای مؤمنانو! باید د الله لپاره کلک ودریږئ په عدل او انصاف شاهدان اوسئ د یوه قوم دښمني او کینه باید تاسې د انصاف پریښوولو ته ونه هڅوي. انصاف وکړئ انصاف تقوی ته نژدې دی او له الله نه وډارشئ بې شکه چې الله ستاسې په ټولو کړنو ډیر ښه خبر دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَاۤ اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ الْجَحِیْمِ ۟
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اذْكُرُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ اِذْ هَمَّ قَوْمٌ اَنْ یَّبْسُطُوْۤا اِلَیْكُمْ اَیْدِیَهُمْ فَكَفَّ اَیْدِیَهُمْ عَنْكُمْ ۚ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— وَعَلَی اللّٰهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ ۟۠
ای مؤمنانو! د الله پاک هغه لورینه در یاده کړئ چې کله یو قوم هڅه وکړه چې لاسونه در اوږده کړي الله پاک یې لاسونه له تاسې لنډ کړل. له الله نه وډار شئ او باید چې مؤمنان یوازې په یو الله توکل وکړي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَلَقَدْ اَخَذَ اللّٰهُ مِیْثَاقَ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۚ— وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَیْ عَشَرَ نَقِیْبًا ؕ— وَقَالَ اللّٰهُ اِنِّیْ مَعَكُمْ ؕ— لَىِٕنْ اَقَمْتُمُ الصَّلٰوةَ وَاٰتَیْتُمُ الزَّكٰوةَ وَاٰمَنْتُمْ بِرُسُلِیْ وَعَزَّرْتُمُوْهُمْ وَاَقْرَضْتُمُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا لَّاُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَیِّاٰتِكُمْ وَلَاُدْخِلَنَّكُمْ جَنّٰتٍ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ ۚ— فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذٰلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَآءَ السَّبِیْلِ ۟
الله پاک له بنې اسرائیلو څخه وعده اخیستې وه او مونږ په هغوی کې دولس مشران ټاکلي وو او الله ورته ویلي وو چې زه په باوري توګه له تاسې سره یم. او قسم دی که تاسې لمونځونه ودرول، زکاتونه مو ورکړل، زما په رسولانو مو ایمان راوړ او د هغوی ملاتړ مو وکړ او الله ته مو د زړه له اخلاصه قرض ورکړ نو زه به خامخا او هرو مرو ستاسې ګناهونه ورژوم او هغو جنتونو ته به مو داخل کړم چې لاندې به ترې ویالې بهیږي، که هر څوک له دې وروسته هم کافر شو نو پخه خبره ده چې روغه لار یې ورکه کړه.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِّیْثَاقَهُمْ لَعَنّٰهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوْبَهُمْ قٰسِیَةً ۚ— یُحَرِّفُوْنَ الْكَلِمَ عَنْ مَّوَاضِعِهٖ ۙ— وَنَسُوْا حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُوْا بِهٖ ۚ— وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلٰی خَآىِٕنَةٍ مِّنْهُمْ اِلَّا قَلِیْلًا مِّنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِیْنَ ۟
د هغوی د وعده خلافۍ له کبله مونږ په لعنت کړل او د هغوی زړونه مو سخت وګرځول. هغوی خبری له خپلې معنا څخه اړوي. او هغه څه یې هیر کړل چې هغوی ته پری پند ورکړاې شوی وو. او ته په پرله پسې توګه د هغوی له یوی نا دودې څخه خبریږی، د هغوی ډیر لږ خلک له دی بدیو نه لری دي. خو بیا هم ورته عفوه وکړه او مخ تری واړه وه بې شکه چې الله پاک احسان کوونکي خوښوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَمِنَ الَّذِیْنَ قَالُوْۤا اِنَّا نَصٰرٰۤی اَخَذْنَا مِیْثَاقَهُمْ فَنَسُوْا حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُوْا بِهٖ ۪— فَاَغْرَیْنَا بَیْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَآءَ اِلٰی یَوْمِ الْقِیٰمَةِ ؕ— وَسَوْفَ یُنَبِّئُهُمُ اللّٰهُ بِمَا كَانُوْا یَصْنَعُوْنَ ۟
او په همدی توګه مونږ له هغو خلکو څخه هم وعده اخیستې وه چې ځانونه یې نصارا یعني ملاتړي ګڼل او ډير هغه څه یې هیر کړل چې پند پری ورکړای شوی ؤ نو ځکه مو تر قیامته د هغوی په مینځ کې دښمني او کینه واچوله، او الله پاک به ډیر ژر هغوی د خپلو کړو په نتیجه خبر کړي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَهْلَ الْكِتٰبِ قَدْ جَآءَكُمْ رَسُوْلُنَا یُبَیِّنُ لَكُمْ كَثِیْرًا مِّمَّا كُنْتُمْ تُخْفُوْنَ مِنَ الْكِتٰبِ وَیَعْفُوْا عَنْ كَثِیْرٍ ؕ۬— قَدْ جَآءَكُمْ مِّنَ اللّٰهِ نُوْرٌ وَّكِتٰبٌ مُّبِیْنٌ ۟ۙ
ای د کتاب خاوندانو! تاسې ته زما رسول راغی، هغه تاسې ته د کتاب ډیر هغه څه چې تاسې یې پټوئ ښکاره کوي، او له ډیرو څخه در تیریږي. په تحقیق سره تاسې ته د الله له لورې رڼا او بیانوونکی کتاب راغلی دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یَّهْدِیْ بِهِ اللّٰهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهٗ سُبُلَ السَّلٰمِ وَیُخْرِجُهُمْ مِّنَ الظُّلُمٰتِ اِلَی النُّوْرِ بِاِذْنِهٖ وَیَهْدِیْهِمْ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟
الله پاک په رسول او هغه کتاب سره هغه چا ته چې د الله خوښه لټوي د خلاصون لارې ښايې په خپل حکم یې د کفر له تیارو څخه د اسلام رڼا ته وباسي او د نیغې او سمې لارې ښوونه ورته کوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِیْنَ قَالُوْۤا اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْمَسِیْحُ ابْنُ مَرْیَمَ ؕ— قُلْ فَمَنْ یَّمْلِكُ مِنَ اللّٰهِ شَیْـًٔا اِنْ اَرَادَ اَنْ یُّهْلِكَ الْمَسِیْحَ ابْنَ مَرْیَمَ وَاُمَّهٗ وَمَنْ فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا ؕ— وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ؕ— یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
په تحقیق هغه کسان کافران دي چې وایې: الله همغه مریمې ځوی عیسې دی. ای محمده! ووایه څوک به وي چې د الله مخه ونیسي که هغه د مریمې ځوی عیسې، د هغه د مور او د ځمکې د ټولو ژویو د هلاکولو اراده وکړي؟ د اسمانونو ځمکې او ددی دواړو په مینځ کې د ټولو څیزونو واکمني یوازې د یو الله ده څه یې چې خوښه شي پیدا کوي یې او الله پاک په هر شي بر لاسی او پیاوړی دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَقَالَتِ الْیَهُوْدُ وَالنَّصٰرٰی نَحْنُ اَبْنٰٓؤُا اللّٰهِ وَاَحِبَّآؤُهٗ ؕ— قُلْ فَلِمَ یُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوْبِكُمْ ؕ— بَلْ اَنْتُمْ بَشَرٌ مِّمَّنْ خَلَقَ ؕ— یَغْفِرُ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیُعَذِّبُ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ؗ— وَاِلَیْهِ الْمَصِیْرُ ۟
یهود او نصارا وایې چې مونږ د الله ځامن او دوستان یو( ای محمده!) ووایه نو بیا ولې تاسې ته د خپلو ګناهونو عذاب درکوي؟( نه! هر ګز نه) بلکې تاسې د هغه د مخلوق یوه برخه یاست د الله چې چاته خوښه شي بښنه ورته کوي او چاته یې چې خوښه شي عذاب ورکوي ـ د اسمانونو، ځمکې او ددی دواړو په مینځ کې د ټولو څیزونو واکمني یوازې د یو الله ده او یوازې هغه ته بیرته ورتګ دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَهْلَ الْكِتٰبِ قَدْ جَآءَكُمْ رَسُوْلُنَا یُبَیِّنُ لَكُمْ عَلٰی فَتْرَةٍ مِّنَ الرُّسُلِ اَنْ تَقُوْلُوْا مَا جَآءَنَا مِنْ بَشِیْرٍ وَّلَا نَذِیْرٍ ؗ— فَقَدْ جَآءَكُمْ بَشِیْرٌ وَّنَذِیْرٌ ؕ— وَاللّٰهُ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟۠
ای د کتاب خاوندانو! د رسولانو د راتګ له اوږدی وقفې وروسته تاسې ته زمونږ استازی( محمد صلی الله علیه وسلم) د پیغام له بیانولو سره راغی هسې نه چې تاسې ووایې مونږ ته کوم زیری ورکوونکی او ډاروونکی نه وو راغلی. دا دی تاسې ته زیری ورکوونکی او ډاروونکی راغی. الله پاک په هر څه بر لاسی او پیاوړی دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاِذْ قَالَ مُوْسٰی لِقَوْمِهٖ یٰقَوْمِ اذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ اِذْ جَعَلَ فِیْكُمْ اَنْۢبِیَآءَ وَجَعَلَكُمْ مُّلُوْكًا ۗ— وَّاٰتٰىكُمْ مَّا لَمْ یُؤْتِ اَحَدًا مِّنَ الْعٰلَمِیْنَ ۟
او هغه وخت یاد کړه چې موسې خپل قوم ته وویل: ای زما قامه! د الله هغه لورینه در یاده کړئ چې پیغمبران یې له تاسې لیږلي، واک یې درکړی او هغه نعمتونه یې در کړي دي چې تر اوسه یې لا هیچا ته نه دي ورکړي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالُوْا یٰمُوْسٰۤی اِنَّ فِیْهَا قَوْمًا جَبَّارِیْنَ ۖۗ— وَاِنَّا لَنْ نَّدْخُلَهَا حَتّٰی یَخْرُجُوْا مِنْهَا ۚ— فَاِنْ یَّخْرُجُوْا مِنْهَا فَاِنَّا دٰخِلُوْنَ ۟
هغوی وویل: موسی! په هغه ځمکه کې زوره ور خلک دي او تر څو چې هغوی هلته وي مونږ به هیڅکله ورنه شو او که هغوی تری ووتل نو بیا مونږ ورتلونکي یو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالَ رَجُلٰنِ مِنَ الَّذِیْنَ یَخَافُوْنَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَیْهِمَا ادْخُلُوْا عَلَیْهِمُ الْبَابَ ۚ— فَاِذَا دَخَلْتُمُوْهُ فَاِنَّكُمْ غٰلِبُوْنَ ۚ۬— وَعَلَی اللّٰهِ فَتَوَكَّلُوْۤا اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
له ډاریدونکي قوم څخه دوه هغو کسانو چې الله پرې لورینه کړی وه وویل: تاسې پرې د دروازې له لورې ورننوځئ او چې پر دروازه ورننه وتئ نو تاسې برلاسي يې[۴] او په الله توکل وکړئ که تاسې مؤمنان یاست.
[۴] مونږ به له داخل څخه درسره کومک وکړو او د تیښتي لارې به یې تاسې نیولي وي نو تاسې به بریمن شئ( څه برخه له فتح القدیر او ابن جریر الطبری)
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالُوْا یٰمُوْسٰۤی اِنَّا لَنْ نَّدْخُلَهَاۤ اَبَدًا مَّا دَامُوْا فِیْهَا فَاذْهَبْ اَنْتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلَاۤ اِنَّا هٰهُنَا قٰعِدُوْنَ ۟
هغوی وویل ای موسی تر څو چې هغوی په دې ښار کې وي مونږ به هیڅکله هلته ورننه نه ووځو د خپل رب په ملاتړ ولاړ شه دواړه وجنګیږئ مونږ به دلته درته ناست یو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاتْلُ عَلَیْهِمْ نَبَاَ ابْنَیْ اٰدَمَ بِالْحَقِّ ۘ— اِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ اَحَدِهِمَا وَلَمْ یُتَقَبَّلْ مِنَ الْاٰخَرِ ؕ— قَالَ لَاَقْتُلَنَّكَ ؕ— قَالَ اِنَّمَا یَتَقَبَّلُ اللّٰهُ مِنَ الْمُتَّقِیْنَ ۟
ای محمده! خپل قوم ته د ادم د دوه ځامنو رښتینې کیسه ووایه کله چې دواړو قرباني وړاندې کړه د یوه قربانې ومنل شوه او د هغه بل ونه منل شوه. خپل ورور ته یې وویل زه به دی خامخا وژنم. هغه ځواب ورکړ دا د الله کار دی چې یوازې د پرهیزګارانو قرباني قبلوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَىِٕنْۢ بَسَطْتَّ اِلَیَّ یَدَكَ لِتَقْتُلَنِیْ مَاۤ اَنَا بِبَاسِطٍ یَّدِیَ اِلَیْكَ لِاَقْتُلَكَ ۚ— اِنِّیْۤ اَخَافُ اللّٰهَ رَبَّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
که تا زما د وژنې لپاره لاس را پورته کړ نو زه به ستا د وژنې په هڅه کې په تاپسې لاس اوږود نه کړم زه د هغه الله څخه ډاریږم چې د ټول عالم رب دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
فَطَوَّعَتْ لَهٗ نَفْسُهٗ قَتْلَ اَخِیْهِ فَقَتَلَهٗ فَاَصْبَحَ مِنَ الْخٰسِرِیْنَ ۟
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
فَبَعَثَ اللّٰهُ غُرَابًا یَّبْحَثُ فِی الْاَرْضِ لِیُرِیَهٗ كَیْفَ یُوَارِیْ سَوْءَةَ اَخِیْهِ ؕ— قَالَ یٰوَیْلَتٰۤی اَعَجَزْتُ اَنْ اَكُوْنَ مِثْلَ هٰذَا الْغُرَابِ فَاُوَارِیَ سَوْءَةَ اَخِیْ ۚ— فَاَصْبَحَ مِنَ النّٰدِمِیْنَ ۟
الله پاک یو کارغه ولیږه هغه ځمکه کنله تر څو وژونکي قابیل ته وښائي چې څرنګه د خپل ورور مړی پټولای شي، دکارغه ځمکې کنلو سره قابیل وویل های زما ناپوهۍ! زه له دی نه هم کم یم چې د دغه کارغه په شان د خپل ورور مړی پټ کړم.نو په خپله کړنه خورا زیات پښیمانه شو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
مِنْ اَجْلِ ذٰلِكَ ؔۛۚ— كَتَبْنَا عَلٰی بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ اَنَّهٗ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ اَوْ فَسَادٍ فِی الْاَرْضِ فَكَاَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیْعًا ؕ— وَمَنْ اَحْیَاهَا فَكَاَنَّمَاۤ اَحْیَا النَّاسَ جَمِیْعًا ؕ— وَلَقَدْ جَآءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَیِّنٰتِ ؗ— ثُمَّ اِنَّ كَثِیْرًا مِّنْهُمْ بَعْدَ ذٰلِكَ فِی الْاَرْضِ لَمُسْرِفُوْنَ ۟
له همدی کبله مونږ پر بني اسرائیلو لیکلي وو چې هر څوک یو نفس پرته له بدل او یا فساد څخه ووژني لکه ټول خلک یې چې وژلي وي او هر څوک چې یو نفس ژوندی کړي لکه چې ټول خلک یې ژوندي کړي وي، هغوی ته زمونږ رسولانو ښکاره احکام راوړي وو، خو بیا هم د هغوی ډیر خلک له دې وروسته په ځمکه کې له اندازې او پولو څخه واوښتل.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِنَّمَا جَزٰٓؤُا الَّذِیْنَ یُحَارِبُوْنَ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ وَیَسْعَوْنَ فِی الْاَرْضِ فَسَادًا اَنْ یُّقَتَّلُوْۤا اَوْ یُصَلَّبُوْۤا اَوْ تُقَطَّعَ اَیْدِیْهِمْ وَاَرْجُلُهُمْ مِّنْ خِلَافٍ اَوْ یُنْفَوْا مِنَ الْاَرْضِ ؕ— ذٰلِكَ لَهُمْ خِزْیٌ فِی الدُّنْیَا وَلَهُمْ فِی الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیْمٌ ۟ۙ
خبره همدا ده: د هغو کسانو چې له الله او رسول سره یې جنګ کوي او په ځمکه کې د فساد او ګډوډۍ لپاره هلې ځلې کوي جزاء همدا ده چې وژلی به شي یا به په دار ځړول کیږي، یا به یې لاس او پښه ادل بدل پرې کیږي، او یا به له ځمکې څخه شړل کیږي، دا یې د دنیا رسوايې ده او په اخرت کې د دوی لپاره ډیر لوی عذاب دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَوْ اَنَّ لَهُمْ مَّا فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا وَّمِثْلَهٗ مَعَهٗ لِیَفْتَدُوْا بِهٖ مِنْ عَذَابِ یَوْمِ الْقِیٰمَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْ ۚ— وَلَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
که کافران د ځمکې ټول شته او په انډول یې نور هم د قیامت د ورځې له عذاب نه د ژغورلو په تکل وښندي ترې به ونه منل شي او درد ناک عذاب یې په برخه دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یُرِیْدُوْنَ اَنْ یَّخْرُجُوْا مِنَ النَّارِ وَمَا هُمْ بِخٰرِجِیْنَ مِنْهَا ؗ— وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِیْمٌ ۟
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— یُعَذِّبُ مَنْ یَّشَآءُ وَیَغْفِرُ لِمَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
ایا ته په دې نه پوهیږی چې د اسمانونو او ځمکې واکمني په یقیني ډول د الله پاک ده؟ چا ته ئې چې خوښه شي په عذابوي یي او چاته يې چې خوښه شي بښنه ورته کوي الله پاک پر هر څیز ډیر پیاوړی دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الرَّسُوْلُ لَا یَحْزُنْكَ الَّذِیْنَ یُسَارِعُوْنَ فِی الْكُفْرِ مِنَ الَّذِیْنَ قَالُوْۤا اٰمَنَّا بِاَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوْبُهُمْ ۛۚ— وَمِنَ الَّذِیْنَ هَادُوْا ۛۚ— سَمّٰعُوْنَ لِلْكَذِبِ سَمّٰعُوْنَ لِقَوْمٍ اٰخَرِیْنَ ۙ— لَمْ یَاْتُوْكَ ؕ— یُحَرِّفُوْنَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِهٖ ۚ— یَقُوْلُوْنَ اِنْ اُوْتِیْتُمْ هٰذَا فَخُذُوْهُ وَاِنْ لَّمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوْا ؕ— وَمَنْ یُّرِدِ اللّٰهُ فِتْنَتَهٗ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهٗ مِنَ اللّٰهِ شَیْـًٔا ؕ— اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ لَمْ یُرِدِ اللّٰهُ اَنْ یُّطَهِّرَ قُلُوْبَهُمْ ؕ— لَهُمْ فِی الدُّنْیَا خِزْیٌ ۙ— وَّلَهُمْ فِی الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیْمٌ ۟
یا زما استازیه! د کفر په لار کې د هغو کسانو منډې رامنډې باید تا غمجن نه کړي چې په خوله وایې مونږ ایمان راوړی خو زړونه یې لا مؤمنان نه دي او نه د هغو کسانو هلې ځلې چې یهودیان شوي دي. هغوی درواغو ته ښه غوږ نیسي. او هم هغو خلکو ته چې تر اوسه لا تا ته نه دي راغلي، هغوی خبرې له خپلې معنا نه بلې لورې ته اړوي او وایي که دا خبره درکړای شوه نو وه یې منئ او که همدا خبره درنه کړای شوه نو ځانونه ترې وژغورئ. او الله پاک چې د چا د بې لارې کولو اراده وکړي نو ته یې ترې نشي ژغورلی ـ دا همغه کسان دي چې الله پاک یې د زړونو د پاکوالي اراده نه ده کړی په دنیا کې ئي رسوایي او سپکتیا په برخه او په اخرت کې به د ډیر لوی عذاب سره مخ وي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
سَمّٰعُوْنَ لِلْكَذِبِ اَكّٰلُوْنَ لِلسُّحْتِ ؕ— فَاِنْ جَآءُوْكَ فَاحْكُمْ بَیْنَهُمْ اَوْ اَعْرِضْ عَنْهُمْ ۚ— وَاِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ یَّضُرُّوْكَ شَیْـًٔا ؕ— وَاِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِیْنَ ۟
درواغو ته ښه غوږ نیسي او حرام څیزونه په مړه خیټه خوري نو که دوی تا ته راغلل نو په مینځ کې يې پریکړه وکړه یا ترې مخ واړه وه که ترې مخ واړوې نو هیڅ زیان نه شي در رسولای او که پریکړه دې ورته کوله نو په مینځ کې یې د انصاف پریکړه وکړه، بې شکه الله پاک انصاف کوونکي خوښوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَكَیْفَ یُحَكِّمُوْنَكَ وَعِنْدَهُمُ التَّوْرٰىةُ فِیْهَا حُكْمُ اللّٰهِ ثُمَّ یَتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ ؕ— وَمَاۤ اُولٰٓىِٕكَ بِالْمُؤْمِنِیْنَ ۟۠
دوی به څرنګه تا منځګړی وګڼي؟ له دوی سره تورات پروت دی په هغه کې د الله پاک پریکړه څرګنده ده مګر هغوی بیا هم مخ ترې اړوي ځکه چې مؤمنا نه دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِنَّاۤ اَنْزَلْنَا التَّوْرٰىةَ فِیْهَا هُدًی وَّنُوْرٌ ۚ— یَحْكُمُ بِهَا النَّبِیُّوْنَ الَّذِیْنَ اَسْلَمُوْا لِلَّذِیْنَ هَادُوْا وَالرَّبّٰنِیُّوْنَ وَالْاَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوْا مِنْ كِتٰبِ اللّٰهِ وَكَانُوْا عَلَیْهِ شُهَدَآءَ ۚ— فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلَا تَشْتَرُوْا بِاٰیٰتِیْ ثَمَنًا قَلِیْلًا ؕ— وَمَنْ لَّمْ یَحْكُمْ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْكٰفِرُوْنَ ۟
په یقین مونږ تورات نازل کړی ؤ په هغه کې هدایت او رڼا ده. الله ته تسلیم شوي پیغمبران د یهودیانو چارې په هغه سره چلوي او هم رب پالونکي فقهاء او علماء ځکه چې د الله د کتاب ساتنې دنده په غاړه وراچول شوی او په حقانیت او رښتینولۍ ئې شاهدان وو نو (ای یهودو علماو او مشرانو!) له خلکو مه ډاریږئ یوازې له ما وډار شئ او زما پر ایتونو لږې روپۍ مه اخلئ او هر چا چې د الله پاک په نازلې شوې وحې پریکړې نه وي کړي نو همغوی کافران دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَكَتَبْنَا عَلَیْهِمْ فِیْهَاۤ اَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ ۙ— وَالْعَیْنَ بِالْعَیْنِ وَالْاَنْفَ بِالْاَنْفِ وَالْاُذُنَ بِالْاُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّ ۙ— وَالْجُرُوْحَ قِصَاصٌ ؕ— فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهٖ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَّهٗ ؕ— وَمَنْ لَّمْ یَحْكُمْ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟
مونږ په تورات کې پر هغو فرض کړي وو چې نفس د نفس په بدل کې، سترګه د سترګې په بدل کې، پوزه د پوزې په بدل کې، غوږ د غوږ په بدل کې، غاښ د غاښ په بدل کې او زخمونه سره انډول دی او هر چاچې بدل وباښه نو دایې د ګناهونو رژیدنه ده او هر چا چې د الله په نازلو کړو شوو اصولو پریکړه نه وي کړي نو همغوی ظالمان دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَقَفَّیْنَا عَلٰۤی اٰثَارِهِمْ بِعِیْسَی ابْنِ مَرْیَمَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْرٰىةِ ۪— وَاٰتَیْنٰهُ الْاِنْجِیْلَ فِیْهِ هُدًی وَّنُوْرٌ ۙ— وَّمُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْرٰىةِ وَهُدًی وَّمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِیْنَ ۟ؕ
په همدغو پیغمبرانو پسې مو عیسی بن مریم پداسې حال کې لیږلی ؤ چې له ځانه وړاندې لیږلی کتاب تورات یې رښتینی ګاڼه، مونږ هغه ته له هدایت او نور څخه ډک انجیل ورکړی ؤ چې له ده وړاندې کتاب تورات یې رښتینې ګاڼه او د پرهیزګارانو لپاره هدایت او پند ؤ.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَلْیَحْكُمْ اَهْلُ الْاِنْجِیْلِ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ فِیْهِ ؕ— وَمَنْ لَّمْ یَحْكُمْ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْفٰسِقُوْنَ ۟
او د انجیل خاوندان باید په هغه څه پریکړې وکړي چې الله په انجیل کې نازل کړي دي او چا چې د الله په نازل کړو اصولو پریکړې نه وي کړي نو همغوی فاسقان دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاَنْزَلْنَاۤ اِلَیْكَ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْكِتٰبِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ فَاحْكُمْ بَیْنَهُمْ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَآءَهُمْ عَمَّا جَآءَكَ مِنَ الْحَقِّ ؕ— لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَّمِنْهَاجًا ؕ— وَلَوْ شَآءَ اللّٰهُ لَجَعَلَكُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّلٰكِنْ لِّیَبْلُوَكُمْ فِیْ مَاۤ اٰتٰىكُمْ فَاسْتَبِقُوا الْخَیْرٰتِ ؕ— اِلَی اللّٰهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِیْعًا فَیُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ فِیْهِ تَخْتَلِفُوْنَ ۟ۙ
( ای محمده!) مونږ تاته په حقه هغه کتاب نازل کړی دی چې له ده وړاندې کتابونه رښتیني ګڼي او ساتونکي یې دی نو د دوی په مینځ کې په هغه څه پریکړې وکړه چې الله پاک نازل کړي دي او د هغه حق پر ځای چې تا ته راغلی دی د هغوی د هیلو او ارزوګانو پسې مه ځه، مونږ تاسو هر یو ته جلا، جلا، شریعت او لارې ټاکلې ده که الله غوښتې وای نو تاسې به یي یو امت ګرځولی وای خو هغه تاسې په درکړې شوو څيزونو ازمايي نو تاسې باید نیکیو ته یو له بل نه وړاندې شئ، ستاسو ټول ورتګ الله ته دی نو له هغه څه به مو خبر کړي چې تاسې په کې جلا جلا لارو واست.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاَنِ احْكُمْ بَیْنَهُمْ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَآءَهُمْ وَاحْذَرْهُمْ اَنْ یَّفْتِنُوْكَ عَنْ بَعْضِ مَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ اِلَیْكَ ؕ— فَاِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ اَنَّمَا یُرِیْدُ اللّٰهُ اَنْ یُّصِیْبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوْبِهِمْ ؕ— وَاِنَّ كَثِیْرًا مِّنَ النَّاسِ لَفٰسِقُوْنَ ۟
او ( ای محمده!) د هغوی په مینځ کې په هغه څه پریکړه کوه چې الله نازل کړي دي، د هغوی د هیلو مننه مه کوه او د هغوی په هکله هوښیار اوسه هسې نه چې له ځینو هغو څیزونو دې وښویوي چې الله درته نازل کړي دي نو که مخ یې واړاوه نو پوه شه چې الله غواړي چې هغوی ته د خپلو ځینو بدیو په بدل کې جزاء ورکړي ـ او دا پخه خبره ده چې ډیر وګړي فاسقان دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اَفَحُكْمَ الْجَاهِلِیَّةِ یَبْغُوْنَ ؕ— وَمَنْ اَحْسَنُ مِنَ اللّٰهِ حُكْمًا لِّقَوْمٍ یُّوْقِنُوْنَ ۟۠
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَّخِذُوا الْیَهُوْدَ وَالنَّصٰرٰۤی اَوْلِیَآءَ ؔۘ— بَعْضُهُمْ اَوْلِیَآءُ بَعْضٍ ؕ— وَمَنْ یَّتَوَلَّهُمْ مِّنْكُمْ فَاِنَّهٗ مِنْهُمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
ای مؤمنانو! یهودیان او عیسویان، خپل دوستان مه نیسئ، دوی یو د بل دوستان دی او ستاسې هر څوک چې هغوی خپل دوستان وګڼي نو پخه خبره ده چې دی هم د هغوی له ډلې نه دی بې شکه الله تیري کوونکو ته لار نه ښايې.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
فَتَرَی الَّذِیْنَ فِیْ قُلُوْبِهِمْ مَّرَضٌ یُّسَارِعُوْنَ فِیْهِمْ یَقُوْلُوْنَ نَخْشٰۤی اَنْ تُصِیْبَنَا دَآىِٕرَةٌ ؕ— فَعَسَی اللّٰهُ اَنْ یَّاْتِیَ بِالْفَتْحِ اَوْ اَمْرٍ مِّنْ عِنْدِهٖ فَیُصْبِحُوْا عَلٰی مَاۤ اَسَرُّوْا فِیْۤ اَنْفُسِهِمْ نٰدِمِیْنَ ۟ؕ
نو ته به په زړه ناروغ خلک وګورې چې د هغوی په مینځ کې به ځغلي را ځغلي او وايي به چې له مونږ سره ډار دی( هسې نه) چې د زمانې له کومې غمجنې پيښې سره مخ شو لرې نه ده چې الله پاک کومه پریکنده کامیابي راولي او یا له خپلې لورې کومه بله خبره څرګنده کړي بیا به هغوی په خپلو پټو وران کاریو پښیمانه وي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَیَقُوْلُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اَهٰۤؤُلَآءِ الَّذِیْنَ اَقْسَمُوْا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَیْمَانِهِمْ ۙ— اِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ ؕ— حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فَاَصْبَحُوْا خٰسِرِیْنَ ۟
او مسلمانان به وايي چې ایا دا همغه کسان دي چې د الله په نوم به یې درانه قسمونه خوړل چې مونږ له مسلمانانو سره یو؟ کړنې يي بابیزه او هغوی تاوانیان شول.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مَنْ یَّرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِیْنِهٖ فَسَوْفَ یَاْتِی اللّٰهُ بِقَوْمٍ یُّحِبُّهُمْ وَیُحِبُّوْنَهٗۤ ۙ— اَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِیْنَ اَعِزَّةٍ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ ؗ— یُجَاهِدُوْنَ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَلَا یَخَافُوْنَ لَوْمَةَ لَآىِٕمٍ ؕ— ذٰلِكَ فَضْلُ اللّٰهِ یُؤْتِیْهِ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَلِیْمٌ ۟
ای مؤمنانو! له تاسې نه چې هر څوک له خپل دین نه واوړي الله پاک به ډیرژر بل داسې قوم مینځ ته راولي چې د الله خوښ او د هغوی به الله خوښ وي د مؤمنانو په وړاندې به متواضع او مهربان او پر کافرانو به تیز او سخت وي، د الله په لار کې به جهاد کوي او د هیڅ ملامتوونکي له ملامتیا څخه به نه ډاریږي دا د الله مهرباني ده چا ته یې چې خوښه شي ور په برخه کوي یې الله پاک د پراخۍ څښتن او په هر څه پوه دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِیْنَ اتَّخَذُوْا دِیْنَكُمْ هُزُوًا وَّلَعِبًا مِّنَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ اَوْلِیَآءَ ۚ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
ای مؤمنانو! هغه اهل کتاب چې له تاسې وړاندې کتاب ورکړاې شوی او ستاسې دین یې ټوکه او لوبه ګڼلې او هم نور کافران دوستان مه نیسئ له الله نه وډارشئ که مؤمنان یاست.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قُلْ یٰۤاَهْلَ الْكِتٰبِ هَلْ تَنْقِمُوْنَ مِنَّاۤ اِلَّاۤ اَنْ اٰمَنَّا بِاللّٰهِ وَمَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْنَا وَمَاۤ اُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ ۙ— وَاَنَّ اَكْثَرَكُمْ فٰسِقُوْنَ ۟
( ای محمده!) ووایه چې ای د کتاب خاوندانو! له دې پرته زمونږ څه ناخوښ ګڼئ چې مونږ پر الله او پر هغه څه چې مونږ او له مونږ نه وړاندې نازل شوې دي ایمان راوړی دی؟ پخه خبره همدا ده چې ستاسې اکثریت فاسقان دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قُلْ هَلْ اُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِّنْ ذٰلِكَ مَثُوْبَةً عِنْدَ اللّٰهِ ؕ— مَنْ لَّعَنَهُ اللّٰهُ وَغَضِبَ عَلَیْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِیْرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوْتَ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ شَرٌّ مَّكَانًا وَّاَضَلُّ عَنْ سَوَآءِ السَّبِیْلِ ۟
ووایه! چې تاسې ته هغه خلک وښایم چې د الله په وړاندې له دوی نه هم بدتر دي؟ پر هغه چا چې الله لعنت او غضب ورولی ځینې یي بیزوګان او خنزیران ګرځولي او د طاغوت بندګي او مننه یې کړې وه دا خلک د خورا بدتریني مرتبې خاوندان او روغه لاریې بیخې ورکه کړې ده.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاِذَا جَآءُوْكُمْ قَالُوْۤا اٰمَنَّا وَقَدْ دَّخَلُوْا بِالْكُفْرِ وَهُمْ قَدْ خَرَجُوْا بِهٖ ؕ— وَاللّٰهُ اَعْلَمُ بِمَا كَانُوْا یَكْتُمُوْنَ ۟
او کله چې تاسې ته راغلي نو وایې چې مونږ ایمان راوړی دی په داسې حال کې چې له کفر سره درته راغلي او له کفر سره بیرته ووتل او الله پاک په هغه څه ښه پوهیږي چې دوی یې پټوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَقَالَتِ الْیَهُوْدُ یَدُ اللّٰهِ مَغْلُوْلَةٌ ؕ— غُلَّتْ اَیْدِیْهِمْ وَلُعِنُوْا بِمَا قَالُوْا ۘ— بَلْ یَدٰهُ مَبْسُوْطَتٰنِ ۙ— یُنْفِقُ كَیْفَ یَشَآءُ ؕ— وَلَیَزِیْدَنَّ كَثِیْرًا مِّنْهُمْ مَّاۤ اُنْزِلَ اِلَیْكَ مِنْ رَّبِّكَ طُغْیَانًا وَّكُفْرًا ؕ— وَاَلْقَیْنَا بَیْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَآءَ اِلٰی یَوْمِ الْقِیٰمَةِ ؕ— كُلَّمَاۤ اَوْقَدُوْا نَارًا لِّلْحَرْبِ اَطْفَاَهَا اللّٰهُ ۙ— وَیَسْعَوْنَ فِی الْاَرْضِ فَسَادًا ؕ— وَاللّٰهُ لَا یُحِبُّ الْمُفْسِدِیْنَ ۟
یهودیان وايې چې د الله لاس تړل شوی دی د هغوی لاسونه تړل شوي او د همدغې وینا له کبله پری لعنت شوی د الله پاک دواړه لاسونه پراخ او د خپلې خوښې په رڼا کې ورکړه کوي، او خامخا به هغه څه چې ستا د رب له لورې تا ته نازل شوي دي د هغوی د ډیرو سرغړونو او نه منل لا پسې تیز او تند کړي او مونږ تر قیامته د هغوی په مینځ کې دښمني او کینه اچولې ده کله یې هم چې د جنګ اور بل کړی دی الله پاک مړ کړی دی هغوی په ځمکه کې د فساد هلې ځلې کوي او الله پاک فساد اچوونکي نه خوښوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَلَوْ اَنَّهُمْ اَقَامُوا التَّوْرٰىةَ وَالْاِنْجِیْلَ وَمَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْهِمْ مِّنْ رَّبِّهِمْ لَاَكَلُوْا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ اَرْجُلِهِمْ ؕ— مِنْهُمْ اُمَّةٌ مُّقْتَصِدَةٌ ؕ— وَكَثِیْرٌ مِّنْهُمْ سَآءَ مَا یَعْمَلُوْنَ ۟۠
او که هغوی په رښتینې توګه په تورات، انجیل او هغه قران چې اوس ورته د رب له لورې نازل شوی دی عمل کړی وای نو له بره به یې هم خوړلې او له ښکته به هم ورته روزي راټوکیدلې وای ځینې یې منصف خو ډیره برخه یې د بدو کړنو څښتنان دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الرَّسُوْلُ بَلِّغْ مَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْكَ مِنْ رَّبِّكَ ؕ— وَاِنْ لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهٗ ؕ— وَاللّٰهُ یَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْكٰفِرِیْنَ ۟
ای رسوله! هغه څه خلکو ته ورسوه چې ستا درب له لورې پر تا نازل شوي دي او که دا کار دی ونه کړ نو د رب پیغام دې په بشپړه توګه ونه رساوه او الله پاک دې له خلکو څخه ژغوري بې شکه چې الله پاک نه منونکي قوم ته لار نه ښايي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قُلْ یٰۤاَهْلَ الْكِتٰبِ لَسْتُمْ عَلٰی شَیْءٍ حَتّٰی تُقِیْمُوا التَّوْرٰىةَ وَالْاِنْجِیْلَ وَمَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْكُمْ مِّنْ رَّبِّكُمْ ؕ— وَلَیَزِیْدَنَّ كَثِیْرًا مِّنْهُمْ مَّاۤ اُنْزِلَ اِلَیْكَ مِنْ رَّبِّكَ طُغْیَانًا وَّكُفْرًا ۚ— فَلَا تَاْسَ عَلَی الْقَوْمِ الْكٰفِرِیْنَ ۟
( ای محمده!) ووایه چې ای د کتاب څښتنانو! تاسې هیڅ نه یاست تر څو تورات، انجیل او هغه څه چې د رب له لورې درته نازل شوي دي په بشپړه توګه په خپل مینځ کې ودروئ خو بې پرې خبره همدا ده چې ستا د رب له لورې نازل کړای شوي څیزونه به د هغوی د ډیرو سرغړونه او نه منل لا پسې زیات او تیز کړي نو ته پر نه منونکي قوم مه غمجن کیږه.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِنَّ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَالَّذِیْنَ هَادُوْا وَالصّٰبِـُٔوْنَ وَالنَّصٰرٰی مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْیَوْمِ الْاٰخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُوْنَ ۟
بې له شکه په مؤمنانو، یهودیانو ستورو بلونکو او عیسویانو کې چې هر چا په الله او د قیامت په ورځ ایمان راوړ او نیک کارونه یې وکړل نو په هغوی به هیڅ ډار نه وي او نه به غمجن شي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَقَدْ اَخَذْنَا مِیْثَاقَ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ وَاَرْسَلْنَاۤ اِلَیْهِمْ رُسُلًا ؕ— كُلَّمَا جَآءَهُمْ رَسُوْلٌۢ بِمَا لَا تَهْوٰۤی اَنْفُسُهُمْ ۙ— فَرِیْقًا كَذَّبُوْا وَفَرِیْقًا یَّقْتُلُوْنَ ۟ۗ
مونږ له بنې اسرائیلو نه پخه وعده اخیستې او استازي مو هم ورلیږلي وو خو چې کله هم د الله استازي د هغوی د هیلو پر خلاف خبره وروړې نو ځینې استازي يې درواغجن ګڼلي او ځینې نور یې وژل.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَحَسِبُوْۤا اَلَّا تَكُوْنَ فِتْنَةٌ فَعَمُوْا وَصَمُّوْا ثُمَّ تَابَ اللّٰهُ عَلَیْهِمْ ثُمَّ عَمُوْا وَصَمُّوْا كَثِیْرٌ مِّنْهُمْ ؕ— وَاللّٰهُ بَصِیْرٌ بِمَا یَعْمَلُوْنَ ۟
او ګومان يې کاوه چې پوښتنه به نه وي ړانده او کاڼه شول بیا یې الله پاک توبه ومنله خو بالاخر د هغوی ډیر خلک له حق څخه ړانده اوکاڼه شول او الله پاک يې کړنې ښې ګوري.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِیْنَ قَالُوْۤا اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْمَسِیْحُ ابْنُ مَرْیَمَ ؕ— وَقَالَ الْمَسِیْحُ یٰبَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ اعْبُدُوا اللّٰهَ رَبِّیْ وَرَبَّكُمْ ؕ— اِنَّهٗ مَنْ یُّشْرِكْ بِاللّٰهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّٰهُ عَلَیْهِ الْجَنَّةَ وَمَاْوٰىهُ النَّارُ ؕ— وَمَا لِلظّٰلِمِیْنَ مِنْ اَنْصَارٍ ۟
هغه کسان پخه کافران دي چې وايي الله همغه د مریمې ځوی عیسی دی. په داسې حال کې چې عیسی به په خپله ویل ای بني اسرائیلو! د هغه الله عبادت وکړئ چې زما او ستاسې رب دی او څوک چې له الله سره بل څه شریک کړي نو الله پاک پرې جنت حرام کړی او ورتګ به یې اور ته وي او د ظالمانو لپاره هیڅ ملاتړ نشته.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَقَدْ كَفَرَ الَّذِیْنَ قَالُوْۤا اِنَّ اللّٰهَ ثَالِثُ ثَلٰثَةٍ ۘ— وَمَا مِنْ اِلٰهٍ اِلَّاۤ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ ؕ— وَاِنْ لَّمْ یَنْتَهُوْا عَمَّا یَقُوْلُوْنَ لَیَمَسَّنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
او هغه کسان په رښتیا کافران دي چې وايې: الله له دریو[۵] خدایانو څخه یو دی ـ په داسې حال کې چې پرته له یو الله څخه بل هیڅوک د بلنې وړ( حق معبود) نشته، او که له خپلو اپلتو وانه ووښتل نو کافرانو ته به یې ډیر ژر دردناک عذاب ورکړای شي.
[۵] د هغوی په عقیده چې خدایان دري دي الله، عیسی، مریم( فتح القدیر)
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
مَا الْمَسِیْحُ ابْنُ مَرْیَمَ اِلَّا رَسُوْلٌ ۚ— قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ ؕ— وَاُمُّهٗ صِدِّیْقَةٌ ؕ— كَانَا یَاْكُلٰنِ الطَّعَامَ ؕ— اُنْظُرْ كَیْفَ نُبَیِّنُ لَهُمُ الْاٰیٰتِ ثُمَّ انْظُرْ اَنّٰی یُؤْفَكُوْنَ ۟
د مریمې ځوی عیسی پرته له دی چې د الله استازې دی بل څه نه ؤ له ده وړاندې هم ډیر استازي تیر شوي دي، مور یې هم یوه رښتینې ښځه وه دواړو خوراک کاو وګوره چې مونږ ورته څرنګه سپینې خبرې کوو؟ او وګوره چې هغوی څرنګه له حقې لارې اړول کیږي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قُلْ اَتَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَا یَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَّلَا نَفْعًا ؕ— وَاللّٰهُ هُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
(ای محمده!) ورته ووایه چې ایا تاسې له الله پرته د هغه څه عبادت کوئ چې نه ستاسې د تاوان واک لري او نه د ګټې ؟ الله ښه اوریدونکی او پر هر څه ښه پوه دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قُلْ یٰۤاَهْلَ الْكِتٰبِ لَا تَغْلُوْا فِیْ دِیْنِكُمْ غَیْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوْۤا اَهْوَآءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوْا مِنْ قَبْلُ وَاَضَلُّوْا كَثِیْرًا وَّضَلُّوْا عَنْ سَوَآءِ السَّبِیْلِ ۟۠
(ای محمده!) ورته ووایه چې ای د کتاب خاوندانو! په دین کې مو په ناروا له اندازې وړاندی مه ځئ او د هغه قوم غوښتنې مه منئ چې لاپخوا بې لارې شوي او ډير یې نور هم بې لارې کړي او روغه لار یې په بشپړ ډول ورکه کړې ده.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لُعِنَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ عَلٰی لِسَانِ دَاوٗدَ وَعِیْسَی ابْنِ مَرْیَمَ ؕ— ذٰلِكَ بِمَا عَصَوْا وَّكَانُوْا یَعْتَدُوْنَ ۟
پر کافرو بني اسرائیلو د داود او د مریمې د ځوی عیسی پر ژبو لعنت ویل شوی دی او دا ځکه چې هغوی سرغړونه وکړه او له اندازې نه یې تیری کړی ؤ
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
كَانُوْا لَا یَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُّنْكَرٍ فَعَلُوْهُ ؕ— لَبِئْسَ مَا كَانُوْا یَفْعَلُوْنَ ۟
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
تَرٰی كَثِیْرًا مِّنْهُمْ یَتَوَلَّوْنَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا ؕ— لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ اَنْفُسُهُمْ اَنْ سَخِطَ اللّٰهُ عَلَیْهِمْ وَفِی الْعَذَابِ هُمْ خٰلِدُوْنَ ۟
ته ویني چې ډیر وګړي یې له کافرانو سره دوستي کوي په یقین چې په خپله یې د ځانونو لپاره بد وکړل چې الله پاک پرې په قهر دی او تل به په عذاب کې پاتې وي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَلَوْ كَانُوْا یُؤْمِنُوْنَ بِاللّٰهِ وَالنَّبِیِّ وَمَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْهِ مَا اتَّخَذُوْهُمْ اَوْلِیَآءَ وَلٰكِنَّ كَثِیْرًا مِّنْهُمْ فٰسِقُوْنَ ۟
که پر الله، پیغمبر او پر هغه څه چې پیغمبر ته نازل کړای شوي دي د هغوی باور وای نو هیڅکله به یې کافران خپل دوستان نه وو نیولي خو د دوی ډیر وګړي فاسقان دي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَتَجِدَنَّ اَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِّلَّذِیْنَ اٰمَنُوا الْیَهُوْدَ وَالَّذِیْنَ اَشْرَكُوْا ۚ— وَلَتَجِدَنَّ اَقْرَبَهُمْ مَّوَدَّةً لِّلَّذِیْنَ اٰمَنُوا الَّذِیْنَ قَالُوْۤا اِنَّا نَصٰرٰی ؕ— ذٰلِكَ بِاَنَّ مِنْهُمْ قِسِّیْسِیْنَ وَرُهْبَانًا وَّاَنَّهُمْ لَا یَسْتَكْبِرُوْنَ ۟
ته به د مؤمنانو په دښمنۍ کې تر هر چا سخت یهودیان او مشرکان ومومې او د مؤمنانو په دوستۍ کې به تر هر چا نژدې هغه خلک ومومې چې وايې مونږ نصارا یوـ او دا ځکه چې په هغوی کې پوهان او عبادت کوونکي میندل کیږي او په هغوی کې لوئې او تکبر نه شته.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاِذَا سَمِعُوْا مَاۤ اُنْزِلَ اِلَی الرَّسُوْلِ تَرٰۤی اَعْیُنَهُمْ تَفِیْضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوْا مِنَ الْحَقِّ ۚ— یَقُوْلُوْنَ رَبَّنَاۤ اٰمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشّٰهِدِیْنَ ۟
او کله یې چې هغه څه واوریدل چې رسول ته نازل کړای شوي دي نو ته ګورې چې د حق پيژندني له امله یې سترګې اوښکې تویوي او وايې ای زمونږ ربه مونږ ایمان راوړی دی مونږ په منونکو کې ولیکه.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَمَا لَنَا لَا نُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَمَا جَآءَنَا مِنَ الْحَقِّ ۙ— وَنَطْمَعُ اَنْ یُّدْخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصّٰلِحِیْنَ ۟
او پر مونږ څه شوي دي چې پر الله او هغه حق به ایمان نه راوړو چې مونږ ته راغلی دی؟ په داسې حال کې چې مونږ هیله لرو چې زمونږ رب به مونږ په صالحو خلکو کې حساب کړي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَاۤ اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ الْجَحِیْمِ ۟۠
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَا یُؤَاخِذُكُمُ اللّٰهُ بِاللَّغْوِ فِیْۤ اَیْمَانِكُمْ وَلٰكِنْ یُّؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُّمُ الْاَیْمَانَ ۚ— فَكَفَّارَتُهٗۤ اِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسٰكِیْنَ مِنْ اَوْسَطِ مَا تُطْعِمُوْنَ اَهْلِیْكُمْ اَوْ كِسْوَتُهُمْ اَوْ تَحْرِیْرُ رَقَبَةٍ ؕ— فَمَنْ لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلٰثَةِ اَیَّامٍ ؕ— ذٰلِكَ كَفَّارَةُ اَیْمَانِكُمْ اِذَا حَلَفْتُمْ ؕ— وَاحْفَظُوْۤا اَیْمَانَكُمْ ؕ— كَذٰلِكَ یُبَیِّنُ اللّٰهُ لَكُمْ اٰیٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟
الله پاک تاسې په خپلو بابیزو قسمونو سره نه نیسي مګر په هغو قسمونو مو نیسي چې له زړه مو خوړلې وي، دداسې قسمونو کفاره لسو مسکینانو ته هغه برابر خوراک ورکول دي چې تاسې یې خپلو کوچنیانو ته ورکوئ! یا هغوی ته جامې ورکول او یا د یوه غلام ازادول دي ـ او هر څوک چې ددې وس ونه لري نو پر هغه درې ورځې روژه ده دا ستاسو د خوړلو قسمونو کفاره ده او باید قسمونه مو وساتئ په همدی توګه الله پاک تاسي ته خپل ایتونه بیانوي تر څو یې مننه او شکریه وکړئ.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالْاَنْصَابُ وَالْاَزْلَامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطٰنِ فَاجْتَنِبُوْهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنَ ۟
ای مؤمنانو! په دې کې هیڅ شک نشته چې شراب، جوواري، بوتان او د فال غشي ناپاک او د شیطان کړنې دي نو ځان ترې وژغورئ تر څو مو خلاصون په برخه شي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِنَّمَا یُرِیْدُ الشَّیْطٰنُ اَنْ یُّوْقِعَ بَیْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَآءَ فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِ وَعَنِ الصَّلٰوةِ ۚ— فَهَلْ اَنْتُمْ مُّنْتَهُوْنَ ۟
دا پخه خبره ده چې شیطان غواړي چې د شرابو او جووارۍ په وسیله ستاسې په مینځ کې دښمني او کرکه راپورته او د الله له ذکر او لمانځه څخه مو منع کړي نو ایا لاس ترې اخلئ؟.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاَطِیْعُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوا الرَّسُوْلَ وَاحْذَرُوْا ۚ— فَاِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوْۤا اَنَّمَا عَلٰی رَسُوْلِنَا الْبَلٰغُ الْمُبِیْنُ ۟
او د الله او د رسول ومنی او له بدیو څخه ځانونه وژغورئ خو که مخ مو واړولو نو پوه شئ چې زمونږ پر رسول یوازې ښکاره او بشپړه رسونه ده.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لَیْسَ عَلَی الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جُنَاحٌ فِیْمَا طَعِمُوْۤا اِذَا مَا اتَّقَوْا وَّاٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَّاٰمَنُوْا ثُمَّ اتَّقَوْا وَّاَحْسَنُوْا ؕ— وَاللّٰهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِیْنَ ۟۠
پر هغو کسانو چې ایمان یې راوړی او نیک کارونه یې کړي په پخواني خوراک او څښاک کومه ګناه نشته خو چې په راتلونکې کې ځان وژغوري په ایمان ټینګ وي او ښه کارونه وکړي او د بیا لپاره ځانونه وژغوري او پر ایمان ټینګ وي او هو! ځانونه وژغوري او نیکیو ته ملا وتړي الله پاک نیکي کوونکي خوښوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَیَبْلُوَنَّكُمُ اللّٰهُ بِشَیْءٍ مِّنَ الصَّیْدِ تَنَالُهٗۤ اَیْدِیْكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِیَعْلَمَ اللّٰهُ مَنْ یَّخَافُهٗ بِالْغَیْبِ ۚ— فَمَنِ اعْتَدٰی بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهٗ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
ای مؤمنانو! الله پاک به تاسې هرو مرو په هغه ښکار وازمايې چې ستاسې د لاسونو او نیزو تر برید لاندې راغلي وي تر څو الله پاک دا روښانه کړي چې څوک له هغه نه په پټه کې ډاریږي؟ نو چا چې له دی اعلان وروسته تیری وکړ نو هغه ته دردناک عذاب دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَقْتُلُوا الصَّیْدَ وَاَنْتُمْ حُرُمٌ ؕ— وَمَنْ قَتَلَهٗ مِنْكُمْ مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآءٌ مِّثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ یَحْكُمُ بِهٖ ذَوَا عَدْلٍ مِّنْكُمْ هَدْیًا بٰلِغَ الْكَعْبَةِ اَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسٰكِیْنَ اَوْ عَدْلُ ذٰلِكَ صِیَامًا لِّیَذُوْقَ وَبَالَ اَمْرِهٖ ؕ— عَفَا اللّٰهُ عَمَّا سَلَفَ ؕ— وَمَنْ عَادَ فَیَنْتَقِمُ اللّٰهُ مِنْهُ ؕ— وَاللّٰهُ عَزِیْزٌ ذُو انْتِقَامٍ ۟
ای مؤمنانو! د احرام په حال کې ښکار مه وژنئ ـ او که په تاسې کې هر چا قصداً هغه وواژه نو په بدل کې به یې د وژلي شو څاروي انډول د دوه هوښیارو خلکو دپریکړې په رڼا کې بل څاروی د نذرانې په توګه کعبې شریفې ته رسوي یا به مسکینانو ته خوراک د کفارې په توګه ورکوي او یا به د خوراک په اندازه روژې نیسې تر څو د خپلو کړنو خوند وڅکي ـ الله پاک له پخوانیو در تیر شوی دی ـ او څوک چې بیا ښکار وکړي نو الله به ترې بدل واخلي الله پاک په هر څه بر لاسي او انتقام اخیستونکی دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اُحِلَّ لَكُمْ صَیْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهٗ مَتَاعًا لَّكُمْ وَلِلسَّیَّارَةِ ۚ— وَحُرِّمَ عَلَیْكُمْ صَیْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُمًا ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذِیْۤ اِلَیْهِ تُحْشَرُوْنَ ۟
د دریاب ښکار او تر لاسه شوی خوراک یې تاسو ته حلال شوی دی تاسو پخپله ترې ګټه اخیستلای شئ او نور مسافر هم او د وچې ښکار تر څو چې تاسي په احرام کې یاست درباندې حرام دي له هغه الله څخه وډارشئ چې یوازې هغه ته به تاسې ورټول کړای شئ.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
جَعَلَ اللّٰهُ الْكَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ قِیٰمًا لِّلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْیَ وَالْقَلَآىِٕدَ ؕ— ذٰلِكَ لِتَعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ وَاَنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
الله پاک د ویاړ ډکه خونه کعبه شریفه د خلکو د ژوند سنبالښت وسیله ګرځولې، او هم یي د حج مبارکه میاشت نذرانه، او د قربانۍ لپاره پکې نښه شوي څاروي او دا ځکه چې تاسي پوه شئ چې الله پاک ته هغه ډیر ښه معلوم دي چې په اسمانونو او ځمکه کې دي او الله پاک په هر څه ښه پوه دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ شَدِیْدُ الْعِقَابِ وَاَنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟ؕ
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قُلْ لَّا یَسْتَوِی الْخَبِیْثُ وَالطَّیِّبُ وَلَوْ اَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِیْثِ ۚ— فَاتَّقُوا اللّٰهَ یٰۤاُولِی الْاَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنَ ۟۠
(ای محمده!) ووایه چې نا پاک او پاک سره برابر نه دي که څه هم د ناپاکو ډير والی تا تر اغیزې لاندې راولي نو ای د عقل څښتنانو له الله نه وډار شئ تر څو مو خلاصون په برخه شي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَسْـَٔلُوْا عَنْ اَشْیَآءَ اِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ ۚ— وَاِنْ تَسْـَٔلُوْا عَنْهَا حِیْنَ یُنَزَّلُ الْقُرْاٰنُ تُبْدَ لَكُمْ ؕ— عَفَا اللّٰهُ عَنْهَا ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ حَلِیْمٌ ۟
ای مؤمنانو! د هغو څیزونو په هکله پوښتنې مه کوئ چې که درته څرګند شي نو تاسې ته به ناوړه وي او که تاسې یې د قران د نزول په وخت پوښتنه وکړئ نو درته به څرګنده شي الله پاک د تیرو بښنه کړي ده او الله پاک ډیر بښونکی او د زغم څښتن دی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَدْ سَاَلَهَا قَوْمٌ مِّنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ اَصْبَحُوْا بِهَا كٰفِرِیْنَ ۟
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
مَا جَعَلَ اللّٰهُ مِنْ بَحِیْرَةٍ وَّلَا سَآىِٕبَةٍ وَّلَا وَصِیْلَةٍ وَّلَا حَامٍ ۙ— وَّلٰكِنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا یَفْتَرُوْنَ عَلَی اللّٰهِ الْكَذِبَ ؕ— وَاَكْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُوْنَ ۟
الله پاک کوم څاروی بحیره[۱] سائبه[۲] وصیله[۳] او حام[۴] نه دی ګڼلي خو دا کافران دي چې پر الله درواغ تړي او د هغوی ډیر خلک عقل په کار نه اچوي.
[۱] هغه څاروی وو چې شیدې يې خالص د بتانو په نوم وي او بل چا نه شوی خوړلی.
[۲] هغه اوښه چې د بتانو په نوم وه او څه یې پرې نه بارول.
[۳] هغه اوښه وه چې په پرله پسې توګه به یې جوګۍ زیږول او په مینځ کې به یې نر بچي نه ؤ زیږولي.
[۴] هغه نر اوښ وه چې په معین شمیر او شوبه ختلی و بیا به د بوتانو په نوم ( څلور واړه له کابلې تفسیر څخه دي)
[۲] هغه اوښه چې د بتانو په نوم وه او څه یې پرې نه بارول.
[۳] هغه اوښه وه چې په پرله پسې توګه به یې جوګۍ زیږول او په مینځ کې به یې نر بچي نه ؤ زیږولي.
[۴] هغه نر اوښ وه چې په معین شمیر او شوبه ختلی و بیا به د بوتانو په نوم ( څلور واړه له کابلې تفسیر څخه دي)
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاِذَا قِیْلَ لَهُمْ تَعَالَوْا اِلٰی مَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ وَاِلَی الرَّسُوْلِ قَالُوْا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ اٰبَآءَنَا ؕ— اَوَلَوْ كَانَ اٰبَآؤُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ شَیْـًٔا وَّلَا یَهْتَدُوْنَ ۟
او کله چې هغوی ته بلنه ورکړای شوې چې: د الله له لورې نازل شوي قانون او رسول ته راشئ وایې همغه لار مو بس ده چې مونږ پرې خپل پلرونه میندلي دي ـ ایا دوی په پټو سترګو د خپلو پلرونو مننه کوي که څه هم هغوی په هیڅ نه پوهیږي او نه یې لار میندلې وي؟
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا عَلَیْكُمْ اَنْفُسَكُمْ ۚ— لَا یَضُرُّكُمْ مَّنْ ضَلَّ اِذَا اهْتَدَیْتُمْ ؕ— اِلَی اللّٰهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِیْعًا فَیُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
ای مؤمنانو! د خپل ځان واګې مو په لاس کې ونیسئ که تاسې لار میندله نو بې لارې خلک درته څه کړاونه نشي رسولې ستاسو ټولو ورتګ الله ته دی نو هغه به مو خبر کړي چې تاسې څه کول.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا شَهَادَةُ بَیْنِكُمْ اِذَا حَضَرَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِیْنَ الْوَصِیَّةِ اثْنٰنِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنْكُمْ اَوْ اٰخَرٰنِ مِنْ غَیْرِكُمْ اِنْ اَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِی الْاَرْضِ فَاَصَابَتْكُمْ مُّصِیْبَةُ الْمَوْتِ ؕ— تَحْبِسُوْنَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلٰوةِ فَیُقْسِمٰنِ بِاللّٰهِ اِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَرِیْ بِهٖ ثَمَنًا وَّلَوْ كَانَ ذَا قُرْبٰی ۙ— وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ ۙ— اللّٰهِ اِنَّاۤ اِذًا لَّمِنَ الْاٰثِمِیْنَ ۟
ای مؤمنانو! کله چې ستاسې د کوم یوه تن د مرګ نښې ښکاره شي نو د وصیت لپاره دی دوه انصاف لرونکي مسلمانان په شاهدۍ ونیسي او که دسفر په اوږدو کې د مرګ له غمیزې سره مخ شوئ نو له تاسې پرته دوه نور کسان په شاهدۍ ونیسئ نو که بیا تاسې د هغوی د شهادت او وصیت په هکله شکمن شوئ نو دواړه شاهدان به له لمانځه وروسته د الله په نوم قسم کوي چې مونږ په دی شاهدۍ روپۍ نه اخلو او نه یې د چا لپاره وایو که څه هم زمونږ خپلوان وي، او نه مونږ د الله شاهدي پټوو، که داسې مو وکړل نو بې شکه چې مونږ به له ګناه ګارانو څخه یو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
فَاِنْ عُثِرَ عَلٰۤی اَنَّهُمَا اسْتَحَقَّاۤ اِثْمًا فَاٰخَرٰنِ یَقُوْمٰنِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِیْنَ اسْتَحَقَّ عَلَیْهِمُ الْاَوْلَیٰنِ فَیُقْسِمٰنِ بِاللّٰهِ لَشَهَادَتُنَاۤ اَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَیْنَاۤ ۖؗ— اِنَّاۤ اِذًا لَّمِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
نو که معلومات تر لاسه شو چې دواړو شاهدانو په درواغ ویلو ګناه کړی ده نو پر ځای دی د مړي له خپلوانو دوه نور کسان د الله په نوم قسم وکړي چې زمونږ شاهدي د هغوی له شاهدۍ ډیره په حقه ده او مونږ له حق نه تیری نه دی کړی که تیرې مو وکړ نو مونږ به له ظالمانو څخه وو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
ذٰلِكَ اَدْنٰۤی اَنْ یَّاْتُوْا بِالشَّهَادَةِ عَلٰی وَجْهِهَاۤ اَوْ یَخَافُوْۤا اَنْ تُرَدَّ اَیْمَانٌ بَعْدَ اَیْمَانِهِمْ ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاسْمَعُوْا ؕ— وَاللّٰهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفٰسِقِیْنَ ۟۠
په دې توګه کیدای شي چې دوی رښتینې شهادت ووایې او یا له دی وډارشي چې قسمونه به یې د نورو قسمونو وروسته بابیزه وګڼل شي، له الله نه وډار شئ او واورۍ چې الله پاک فاسق قوم ته لار نه ښايې.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
یَوْمَ یَجْمَعُ اللّٰهُ الرُّسُلَ فَیَقُوْلُ مَاذَاۤ اُجِبْتُمْ ؕ— قَالُوْا لَا عِلْمَ لَنَا ؕ— اِنَّكَ اَنْتَ عَلَّامُ الْغُیُوْبِ ۟
په هغه ورځ چې الله پاک ټول رسولان را یو ځای کړي نو وبه وايي چې ای رسولانو تاسې ته څه ځواب در کړ شوی ؤ؟ ځواب به ورکړي چې مونږ ته معلومات نشته، په پټو همدا ته ښه پوهیږي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِذْ قَالَ اللّٰهُ یٰعِیْسَی ابْنَ مَرْیَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِیْ عَلَیْكَ وَعَلٰی وَالِدَتِكَ ۘ— اِذْ اَیَّدْتُّكَ بِرُوْحِ الْقُدُسِ ۫— تُكَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَكَهْلًا ۚ— وَاِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتٰبَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرٰىةَ وَالْاِنْجِیْلَ ۚ— وَاِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّیْنِ كَهَیْـَٔةِ الطَّیْرِ بِاِذْنِیْ فَتَنْفُخُ فِیْهَا فَتَكُوْنُ طَیْرًا بِاِذْنِیْ وَتُبْرِئُ الْاَكْمَهَ وَالْاَبْرَصَ بِاِذْنِیْ ۚ— وَاِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتٰی بِاِذْنِیْ ۚ— وَاِذْ كَفَفْتُ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ عَنْكَ اِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ فَقَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْهُمْ اِنْ هٰذَاۤ اِلَّا سِحْرٌ مُّبِیْنٌ ۟
او کله چې الله پاک ووایې: ای عیسې د مریمې ځویه! هغه لورینه در یاده کړه چې پر تا او ستا په مور مې کړې وه په پاک روح مې [۵] ستا ملاتړ وکړ او له خلکو سره دی په زانګو او بوډاوالي[۶] کې خبرې کولې او هم دریاد کړه چې ما لیکنه، پوهه، تورات او انجیل در وښوول او هغه هم در یاد کړه چې تا به زما په اجازه له خټې څخه د مارغه شکل جوړ بیا به دې پوکی پکې وکړ او زما په اجازه به ترې مارغه جوړ شو زما په اجازه به دې له مور نه ړوند پیدا بینا کولو او د برګي ناروغ نه دی جوړولو او زما په اجازه به دې مړي راویستل او هغه هم در یاد کړه چې بني اسرائیلو مې هغه وخت در څخه منع کړل چې تا ورته روښانه خبرې راوړې او کافرانو یې وویل ددې سړي خبري پرته له ډانګ پیلي جادو څخه بل څه نه دي.
[۵] عبارت دی له جبرائیل، انجیل او یا اسم اعظم څخه ( کابلی تفسیر)
[۶] هغه وخت چې په بوډاوالي کې له اسمان څخه راښکته شوي.
[۶] هغه وخت چې په بوډاوالي کې له اسمان څخه راښکته شوي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاِذْ اَوْحَیْتُ اِلَی الْحَوَارِیّٖنَ اَنْ اٰمِنُوْا بِیْ وَبِرَسُوْلِیْ ۚ— قَالُوْۤا اٰمَنَّا وَاشْهَدْ بِاَنَّنَا مُسْلِمُوْنَ ۟
او هغه هم یاد کړه چې ما ستا ملاتړو ته اعلان وکړ چې په ما او زما په رسول ایمان راوړئ هغو وویل مونږ ایمان راوړی او ای الله ته شاهد اوسه چې مونږ رښتیني مسلمانان یو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
اِذْ قَالَ الْحَوَارِیُّوْنَ یٰعِیْسَی ابْنَ مَرْیَمَ هَلْ یَسْتَطِیْعُ رَبُّكَ اَنْ یُّنَزِّلَ عَلَیْنَا مَآىِٕدَةً مِّنَ السَّمَآءِ ؕ— قَالَ اتَّقُوا اللّٰهَ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
او هغه یاد کړه چې ملاتړو وویل ای عیسې بن مریم! ایا ستا رب کولاې شي چې له اسمان نه پر مونږ د خوراک ډک دسترخوان راښکته کړي؟ عیسي ورته وویل له الله نه وډارشئ که تاسې رښتینې مومنان یاست.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالُوْا نُرِیْدُ اَنْ نَّاْكُلَ مِنْهَا وَتَطْمَىِٕنَّ قُلُوْبُنَا وَنَعْلَمَ اَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُوْنَ عَلَیْهَا مِنَ الشّٰهِدِیْنَ ۟
هغوی وویل زمونږ یوازینۍ غوښتنه همدا ده چې له دي دسترخوان څخه خوراک وکړو زړونه مو ډاډمن او باور مو راشې چې تا راته رښتیا ویلي دي او مونږ به هر ځای ددی کار شاهدي وایو.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالَ عِیْسَی ابْنُ مَرْیَمَ اللّٰهُمَّ رَبَّنَاۤ اَنْزِلْ عَلَیْنَا مَآىِٕدَةً مِّنَ السَّمَآءِ تَكُوْنُ لَنَا عِیْدًا لِّاَوَّلِنَا وَاٰخِرِنَا وَاٰیَةً مِّنْكَ ۚ— وَارْزُقْنَا وَاَنْتَ خَیْرُ الرّٰزِقِیْنَ ۟
عیسې بن مریم وویل: ای زمونږ ربه! پر مونږ له اسمان څخه د خوراک ډک دسترخوان راښکته کړه چې زمونږ د لومړنیو او وروستیو خلکو لپاره اختر او ستا له لورې یوه لویه نښه وي مونږ ته روزي راکړه ته ډير ښه روزي ورکوونکی یې.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالَ اللّٰهُ اِنِّیْ مُنَزِّلُهَا عَلَیْكُمْ ۚ— فَمَنْ یَّكْفُرْ بَعْدُ مِنْكُمْ فَاِنِّیْۤ اُعَذِّبُهٗ عَذَابًا لَّاۤ اُعَذِّبُهٗۤ اَحَدًا مِّنَ الْعٰلَمِیْنَ ۟۠
الله پاک وفرمایل: زه به د خوراک ډک دسترخوان تاسې ته راښکته کړم خو که بیا هم ستاسې کوم یوه سرغړونه وکړه نو داسې عذاب به ورکړم چې لا تر اوسه مې بل مخلوق ته نه دی ورکړی.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
وَاِذْ قَالَ اللّٰهُ یٰعِیْسَی ابْنَ مَرْیَمَ ءَاَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُوْنِیْ وَاُمِّیَ اِلٰهَیْنِ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— قَالَ سُبْحٰنَكَ مَا یَكُوْنُ لِیْۤ اَنْ اَقُوْلَ مَا لَیْسَ لِیْ ۗ— بِحَقٍّ ؔؕ— اِنْ كُنْتُ قُلْتُهٗ فَقَدْ عَلِمْتَهٗ ؕ— تَعْلَمُ مَا فِیْ نَفْسِیْ وَلَاۤ اَعْلَمُ مَا فِیْ نَفْسِكَ ؕ— اِنَّكَ اَنْتَ عَلَّامُ الْغُیُوْبِ ۟
او یاد کړه هغه چې الله پاک به ووایې ای عیسې بن مریم! ایا تا خلکو ته ویلي وو چې ما او مور مې له الله نه پرته دوه نور خدایان ونیسئ؟ عیسې به ووایي پاکي یوازې ستا ده له ما سره نه ښايي چې هغه څه ووایم چې زما حق نه دی خو بیا هم که چیری ماویلي وي نو تاته به معلوم وي ځکه ته په ټولو هغو ښه پوهیږي چې له ماسره دي او زه په هغه څه نه پوهیږم چې له تاسره دي بې شکه همدا ته په پټو ډیر ښه پوهیږي.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
مَا قُلْتُ لَهُمْ اِلَّا مَاۤ اَمَرْتَنِیْ بِهٖۤ اَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ رَبِّیْ وَرَبَّكُمْ ۚ— وَكُنْتُ عَلَیْهِمْ شَهِیْدًا مَّا دُمْتُ فِیْهِمْ ۚ— فَلَمَّا تَوَفَّیْتَنِیْ كُنْتَ اَنْتَ الرَّقِیْبَ عَلَیْهِمْ ؕ— وَاَنْتَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ شَهِیْدٌ ۟
ما دوی ته پرته له هغه بل هیڅ نه دي ویلي چې تا راته پرې امر کړی ؤ چې ای د خدای بنده ګانو! د هغه الله عبادت وکړئ چې زما او ستاسو ټولو رب دی تر څو چې زه د هغوی په مینځ کې وم نو ما هغوی پوره ولیدل او کله چې تا زه په بشپړه توګه واخیستم نو بیا ته په هغوی څارونکی وې او ته پر هر شې ښه خبر یې.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
قَالَ اللّٰهُ هٰذَا یَوْمُ یَنْفَعُ الصّٰدِقِیْنَ صِدْقُهُمْ ؕ— لَهُمْ جَنّٰتٌ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَاۤ اَبَدًا ؕ— رَضِیَ اللّٰهُ عَنْهُمْ وَرَضُوْا عَنْهُ ؕ— ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟
الله به وفرمايې دا هغه ورځ ده چې رښتینو ته یوازې د هغوی رښتیا ګټه رسوي د هغوی لپاره داسې جنتونه دي چې لاندې له ونو او ماڼیو څخه به یې ویالې بهیږي تل تر تله به پکې اوسي، الله به ترې خوښ او دوی به له الله نه خوښ وي او دا ډیره لویه کامیابي ده.
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
لِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا فِیْهِنَّ ؕ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟۠
ಅರಬ್ಬಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು:
ಪವಿತ್ರ ಕುರ್ಆನ್ ಅರ್ಥಾನುವಾದ - الترجمة البشتوية - سرفراز - ಅನುವಾದಗಳ ವಿಷಯಸೂಚಿ
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة البشتو ترجمها مولولوي جانباز سرفراز.