وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الواقعة   ئایه‌تی:
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە HTML

əl-Vaqiə

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
بيان أحوال العباد يوم المعاد.
Qulların dirilmə günü olan halının bəyan edilməsi.

ئایه‌تی: 1

إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ
Qiyamət, həqiqətən də, qopacaqdır. Bunda şübhə ola bilməz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 2

لَيۡسَ لِوَقۡعَتِهَا كَاذِبَةٌ
Həmin vaxt heç kəs dünya olduğu kimi onun qopduğunu yalan saya bilməz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 3

خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ
O, kafirləri və günahkarları Cəhənnəm oduna daxil etməklə alçaldacaq, möminləri və müttəqiləri isə Cənnətə daxil etməklə ucaldacaqdır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 4

إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا
Yer çox möhkəm titrəyişlə titrədiyi za­man,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 5

وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا
Dağlar tikə-tikə olub ovxalan­dığı zaman,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 6

فَكَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا
Dağlar parça-parça olub, bir yerdə sabit qalmayan toza çevriləcəyi zaman,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 7

وَكُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ
Ey insanlar! O gün siz üç zümrəyə ayrılacaq­sınız.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 8

فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ
Öz kitablarını sağ əlləri ilə götürəcək sağ tərəf sahibləri. Onların yeri necə uca və necə də əzəmətlidir!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 9

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ
Öz kitablarını sol əlləri ilə götürəcək sol tərəf sahibləri. Onların yeri necə alçaq və necə də pisdir!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 10

وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ
Dünyada xeyirxah işlərdə öndə ge­dənlər, axirətdə Cən­nətə daxil olma xüsusunda da öndə olacaqlar!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 11

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ
Onlar Allaha yaxın olan­lar,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 12

فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
Nəim cən­nətlərində qala­caq və orada cürbəcür nemətlərdən istifadə edəcək kimsələrdir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 13

ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
Onların bir qismi bu ümmətdən, qalanı da əvvəlki ümmətlərdən,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 14

وَقَلِيلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِينَ
Axır zamanda olan insanların az bir qismi öndə gedənlərdən və yaxın olanlardan olacaqlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 15

عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ
Onlar qızılla toxunmuş taxtlar üstündə
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 16

مُّتَّكِـِٔينَ عَلَيۡهَا مُتَقَٰبِلِينَ
O taxtlar üzərində qarşı-qarşıya əyləşib dir­səklənə­cək və onlardan heç biri arxasını qarşısında əyləşənə çevirməyəcəkdir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• دوام تذكر نعم الله وآياته سبحانه موجب لتعظيم الله وحسن طاعته.
Pak və müqəddəs Allahın nemətlərini və ayələrini davamlı şəkildə xatırlamaq, Allahı uca tutmağı və gözəl tərzdə Ona ibadət və itaət etməyi vacib edir.
• انقطاع تكذيب الكفار بمعاينة مشاهد القيامة.
Kafirlər öz gözləri ilə qiyamətin qopacağını gördükdə artıq onu yalan saya bilməyəcəklər.
• تفاوت درجات أهل الجنة بتفاوت أعمالهم.
Cənnət əhlinin əməllərinin fərqli olduğuna görə, Cənnətdəki dərəcələrinin fərqli olması.

ئایه‌تی: 17

يَطُوفُ عَلَيۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ
Onlara xidmət etmək üçün ətraflarında həmi­şəcavan və ölməz xidmətçi oğlanlar dolanacaqlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 18

بِأَكۡوَابٖ وَأَبَارِيقَ وَكَأۡسٖ مِّن مَّعِينٖ
O xidmətçilər Cənnətdə daim axan çeşmə şərabı ilə dolu qulpsuz ba­dələr, qulplu bar­daqlar və qədəhlərlə ətraflarında dolanarlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 19

لَّا يُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا يُنزِفُونَ
Bu şərab dünyadakı şəraba bənzəmir, onu içdikdə nə başağrı verər, nə də ağılı aparar,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 20

وَفَٰكِهَةٖ مِّمَّا يَتَخَيَّرُونَ
O xidmətçilər Cənnət əhlinin ətrafınd onların bəyənib seçdikləri mey­vələrlə dolanarlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 21

وَلَحۡمِ طَيۡرٖ مِّمَّا يَشۡتَهُونَ
Və nəfslərinin istədiyi quş əti ilə onların ətraflarında dolanacaqlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 22

وَحُورٌ عِينٞ
Onlar üçün Cənnətdə yaraşıqlı iri gözlü hurilər də vardır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 23

كَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَكۡنُونِ
Sədəf içində saxlanılmış mirvariyə bənzər hurilər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 24

جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Bu, onların dünyada etdikləri saleh əməl­lərin mü­kafatı olacaqdır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 25

لَا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِيمًا
Onlar Cənnətdə nə pis bir kəlam, nə də sahibini günaha batıran bir söz eşidəcəklər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 26

إِلَّا قِيلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا
Onlar Cənnətdə yalnız mələklərin onları salamlamasını və bir də bir-birilərinə verdikləri salamı eşidəcəklər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 27

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡيَمِينِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡيَمِينِ
Kitabları sağ əllərinə veriləcək sağ tərəf sahibləri necə də yüksək məqam sahibləri və Allah yanında şərəfli olan kimsələrdir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 28

فِي سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ
Onlar tikansız, insana əziyyət verməyən sidr ağac­ları arasın­da,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 29

وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ
Habelə, meyvələri bir-birinin üstündə yerləşən salxım-salxım asılmış banan ağacları arasında,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 30

وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ
Uzanan və heç vaxt yox olmayan kölgəliklərdə,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 31

وَمَآءٖ مَّسۡكُوبٖ
Davamlı şəkildə axan sular kəna­rın­da,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 32

وَفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ
Saymaqla bitməyən, çoxlu meyvələr,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 33

لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ
Heç vaxt tükənməyən, mövsümə bağlı olmayana və dərmək istədikləri vaxt özlərinə qadağan edilməyən meyvələr içində,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 34

وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ
Və taxtlar üzərinə qoyulmuş hündür döşəklər üs­tündə ola­caqlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 35

إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ
Biz bu zikir edilən Cənnət hurilərini xəyala gəlməyən, yeni bir bi­çimdə yaradacağıq.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 36

فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡكَارًا
Onları daha öncə heç kəsin toxunmamış bakirə qızlar edə­cəyik –
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 37

عُرُبًا أَتۡرَابٗا
Ərlərini sevən, həmya­şıd­lar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 38

لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡيَمِينِ
Biz o huriləri sağ tərəf sahib­lə­ri üçün yaratmışıq. O kəslər ki, özlərinə xoşbəxt olacaqlarını bildirmək üçün sağ tərəfdən götürüləcəklər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 39

ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
Onlar əvvəlki peyğəmbərlərin ümmətlərindən olan bir toplumdur.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 40

وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِينَ
Bir qismi də Muhəmmədin (səllallahu aleyhi və səlləm) ümmətindən olan toplumdur. Bu toplum ümmətlərin sonuncusudur.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 41

وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ
Kitabları sol əllərinə veriləcək sol tərəf sahiblərinin də halı və gedəcəkləri yer necə də pisdir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 42

فِي سَمُومٖ وَحَمِيمٖ
Onlar çox isti külək və qaynar su içində,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 43

وَظِلّٖ مِّن يَحۡمُومٖ
Qapqara tüstü kölgə­sin­də ola­caqlar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 44

لَّا بَارِدٖ وَلَا كَرِيمٍ
Bu tüstünün nə sərin havası var, nə də xoşa­gə­lən görkəmi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 45

إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِكَ مُتۡرَفِينَ
Onlar bu əzaba düçar olmazdan əvvəl dünyada ikən cah-calal içində yaşayırdılar. Duyada onların öz nəfslərinin istəklərindən başqa qayğıları yox idi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 46

وَكَانُواْ يُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِيمِ
Onlar Allaha küfr etməkdə və Onu qoyub bütlərə tapınmaqda israr edirdilər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 47

وَكَانُواْ يَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
Və dirilməni inkar edib istehza edərək və ona inanmayaraq deyirdilər: “Məgər biz ölüb tor­paq və çürümüş sür-sümük olduqdan sonra yeni­dən diril­diləcəyikmi?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 48

أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ
Yaxud bizdən əvvəl ölüb getmiş atala­rı­mız diril­diləcəklərmi?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 49

قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِينَ وَٱلۡأٓخِرِينَ
Ey Peyğəmbər! Dirilməni inkar edən o kimsələrə de: “Şübhəsiz ki, əvvəl yaşamış insanlar da, sonra gələcək bütün nəsillərdə,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 50

لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
Qiyamət günü haqq-hesaba çəkilmək və etdikləri əməllərin əvəzini almaq üçün mütləq toplana­caq­lar.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• العمل الصالح سبب لنيل النعيم في الآخرة.
Saleh əməl axirət nemətlərinə nail olmaq üçün səbəbdir.
• الترف والتنعم من أسباب الوقوع في المعاصي.
Dəbdəbəli həyat sürmək və nemətlər içində yaşamaq günahlara düşməyə səbəbdir.
• خطر الإصرار على الذنب.
Günahlarda israrlı olmağın təhlükəsi.

ئایه‌تی: 51

ثُمَّ إِنَّكُمۡ أَيُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُكَذِّبُونَ
Sonra siz, ey dirilməni yalan sayan və düz yoldan azan kimsələr, Qiyamət günü zəqqum ağacının meyvəsindən yeyəcəksiniz. Bu isə, meyvələrin ən şərli və murdar olanıdır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 52

لَأٓكِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ
Sonra siz, ey dirilməni yalan sayan və düz yoldan azan kimsələr, Qiyamət günü zəqqum ağacının meyvəsindən yeyəcəksiniz. Bu isə, ən şər və murdar meyvədir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 53

فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ
Boş qarnınızı o ağacın acı meyvəsi ilə dol­dura­caq­sınız,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 54

فَشَٰرِبُونَ عَلَيۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِيمِ
Üstündən də olduqca hərarətli olan qaynar su içəcək­si­niz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 55

فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِيمِ
Siz onu susuzluq xəstəliyinə tutulmuş dəvənin çoxlu su içdiyi ki­mi çoxlu-çoxlu içəcəksiniz”.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 56

هَٰذَا نُزُلُهُمۡ يَوۡمَ ٱلدِّينِ
Bu zikr edilən acı yemək və qaynar içki, haqq-hesab günü onlara veriləcək ziyafətdir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 57

نَحۡنُ خَلَقۡنَٰكُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ
Ey haqqı yalan sayanlar! Siz yox ikən sizi Biz yaratdıq. Bəs nə üçün siz öldükdən sonra Bizim sizi di­rildəcəyimizi təsdiq etmirsiniz?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 58

أَفَرَءَيۡتُم مَّا تُمۡنُونَ
Ey insanlar! Qadınlarınızın uşaqlığına axıtdığınız mənini gördünüzmü?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 59

ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ
O mənini siz yaradırsınız, yox­sa onu yaradan Bizik?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 60

نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَيۡنَكُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ
Sizin aranızda ölümü Biz müəy­yən etdik. Sizlərdən hər kəsin əvvəlcədən müəyyən edilmiş əcəli vardır, o, nə qabağa keçər, nə də yubanar. Biz acizdə deyilik.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 61

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَكُمۡ وَنُنشِئَكُمۡ فِي مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Sizi bildiyiniz xilqətinizi və görünüşünüzü başqası ilə əvəz etməyə və sizi özünüz bilmə­di­yi­niz başqa bir xilqətdə və şəkildə yaratmağa Bizə mane olan tapıl­maz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 62

وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَكَّرُونَ
Siz artıq Bizim sizi ilk dəfə necə xəlq etdiyimizi bilirsi­niz. Bəs nə üçün sizi ilk dəfə yaradan Allahın, siz öldükdən sonra sizi yenidən diriltməyə qadirdir olduğunu düşünüb ibrət almırsınız?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 63

أَفَرَءَيۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ
Torpağa səpdiyiniz toxumu gördünüzmü?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 64

ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ
O toxumu siz bitirisiniz, yox­sa onu bitirən Bizik?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 65

لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَكَّهُونَ
Əgər Biz istəsəydik, o əkin yetişib məhsul verdiyi zaman onu saman çöpünə döndərər, siz də onun nə kökə düşdüyünə heyrət edərdiniz,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 66

إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ
Və deyərdiniz: “Biz xərc qoyduğumuz işdə zi­ya­na uğra­maqla əzaba düçar olduq.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 67

بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ
Xeyr, biz ruzidən məhrum olduq!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 68

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِي تَشۡرَبُونَ
Susadığınız zaman içdiyiniz suyu gördü­nüz­mü?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 69

ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ
Onu göydəki buluddan siz endi­rirsiniz, yoxsa onu endirən Bizik?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 70

لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡكُرُونَ
Əgər istəsəydik, o suyu elə duzlu edərdik ki, o, nə içməyə, nə də suvarılmağa yaralı olardı. Bəs nə üçün Allahın sizə rəhmət olaraq şirin su endirdiyinə görə Ona şükür etmirsiniz?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 71

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي تُورُونَ
Öz mənfəətiniz üçün yandırdığınız odu gör­dünüzmü?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 72

ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِـُٔونَ
Yandırdığınız ağacı siz yara­tdınız, yoxsa onu Biz sizə mərhəmət olaraq yaradırıq?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 73

نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡكِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِينَ
Biz onu axirət odunu yada salmağınız və sizlərdən səfərə çıxan müsafirlərin istifa­dəsi üçün yarat­dıq.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 74

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
Ey Peyğəmbər! Elə isə, əzəmətli Rəbbini Ona layiq olmayan sifətlərdən uzaq tutaq şəninə təriflər de!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 75

۞ فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ
Uca Allah ulduzların batdığı və olduğu yer­lərə and içir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 76

وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ
Kaş bu yerlərə and içməyin, onda olan dəlillərə və məhdud olmayan ibrətlərə görə, böyük bir and olduğunu biləy­di­niz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• دلالة الخلق الأول على سهولة البعث ظاهرة.
Məxluqatın yoxdan yaradılması, onların dirildiləcəyinin asan olmasına açıq-aşkar dəlalət edir.
• إنزال الماء وإنبات الأرض والنار التي ينتفع بها الناس نعم تقتضي من الناس شكرها لله، فالله قادر على سلبها متى شاء.
Yağışın yağması, yerdən bitkilərin çıxması, insanların oddan istifadə etməsi, bütün bunlar insanlardan Allaha şükür etməyi tələb edən nemətlərdir. Çünki Allah istədyi vaxt onları bu nemətlərdən məhrum etməyə qadirdir.
• الاعتقاد بأن للكواكب أثرًا في نزول المطر كُفْرٌ، وهو من عادات الجاهلية.
Ulduzların yağış yağmasına təsir göstərdiyini etiqad etmək küfrdür və bu, cahiliyyət dövrünün adətlərindən biridir.

ئایه‌تی: 77

إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ كَرِيمٞ
Ey insanlar! Sizə oxunan bu Quran, içində əzəmətli faydalar olduğuna görə, həqiqətən də, ehtirama layiq olan dəyərli bir Qurandır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 78

فِي كِتَٰبٖ مَّكۡنُونٖ
İnsanların görmədiyi bir kitabda - Lövhi-məhfuzda qorunub saxlanan kitabdır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 79

لَّا يَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ
Ona ancaq günahlardan və eyiblərdən uzaq olan mələklər toxuna bilər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 80

تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
O, məxluqatın Rəbbi tərəfindən Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) nazil edilmişdir!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 81

أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ
Ey müşriklər! Siz bu kəlamı yalan sa­yırsınız, ona inanmırsınız?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 82

وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَكُمۡ أَنَّكُمۡ تُكَذِّبُونَ
Allahın sizə verdiyi nemətlərə şükür etməyi, onu yalan saymaqla ye­rinə ye­ti­rirsiniz?! Yağışın yağmasını ulduzla əlaqələndirib: "Bizə filan və filan ulduz sayəsində yağış yağır" - deyirsiniz?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 83

فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ
Ruh hülquma yetişdiyi za­man,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 84

وَأَنتُمۡ حِينَئِذٖ تَنظُرُونَ
Həmin vaxt siz önünüzdə can verən adama baxıb durursunuz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 85

وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَيۡهِ مِنكُمۡ وَلَٰكِن لَّا تُبۡصِرُونَ
Biz Öz elmimiz, qüdrətimiz və mələklərimizlə sizin ölünüzə sizdən daha yaxın olu­ruq, lakin siz o mələkləri gör­mür­sü­nüz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 86

فَلَوۡلَآ إِن كُنتُمۡ غَيۡرَ مَدِينِينَ
Madam ki, siz iddianıza görə əməllərinizin əvəzini almaq üçün haqq-hesab olunmaya­caq­sınız -
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 87

تَرۡجِعُونَهَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Əgər doğru danışanlarsı­nız, onda, ölünüzdən çıxan o ruhu geri qaytarın! Siz bunu bacara bilməzsiniz.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 88

فَأَمَّآ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
Amma əgər o can verən adam, yaxşı işlər görməyə tələsən kimsələrdəndirsə,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 89

فَرَوۡحٞ وَرَيۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِيمٖ
Onda o, rahatlıq tapar və bundan sonra heç vaxt yorulmaz, üstəlik, gözəl ru­zi əldə edər və Nəim cənnətində nəfsi çəkdiyi hər bir nemətdən istifadə edər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 90

وَأَمَّآ إِن كَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡيَمِينِ
Əgər ölən adam sağ tərəf sahib­lərin­dən­dirsə, belələrinin aqibətinə görə narahat olma, çünki onları salamatlıq və əmin-amanlıq gözləyir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 91

فَسَلَٰمٞ لَّكَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡيَمِينِ
Əgər ölən adam sağ tərəf sahib­lərin­dən­dirsə, belələrinin aqibətinə görə narahat olma, çünki onları salamatlıq və əmin-amanlıq gözləyir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 92

وَأَمَّآ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡمُكَذِّبِينَ ٱلضَّآلِّينَ
Yox əgər ölən adam Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) gətirdiyi risaləti yalan sayan­lar­dan və doğru yoldan azanlardandırsa,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 93

فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِيمٖ
Ona veriləcək ziyafət, hərarəti olduqca şiddətli olan qaynar su olacaqdır,
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 94

وَتَصۡلِيَةُ جَحِيمٍ
Özü də Cəhənnəm odunda ya­nacaqdır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 95

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡيَقِينِ
Ey Peyğəmbər! Bizim sənə anlatdığımız bu hadisələr, doğrudan da, təkzibolunmaz bir həqiqətdir.
تەفسیرە عەرەبیەکان:

ئایه‌تی: 96

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
Elə isə əzəmətli Rəbbinin adına təriflər de və Onun bütün eyib və nöqsanlardan uca tut!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• شدة سكرات الموت وعجز الإنسان عن دفعها.
Ölüm bihuşluğunun olduqca dəhşətli olması və insanın bunu dəf etməyə qadir olmaması.
• الأصل أن البشر لا يرون الملائكة إلا إن أراد الله لحكمة.
Əslində insan mələkləri görmür, yalnız müəyyən hikmətdən dolayı Allah istədikdə görə bilir.
• أسماء الله (الأول، الآخر، الظاهر، الباطن) تقتضي تعظيم الله ومراقبته في الأعمال الظاهرة والباطنة.
Allahın (əl-Əvvəl, əl-Axır, əz-Zahir, əl-Batin) adları, Onun əzəmətli olduğunu və zahiri və batini işləriə nəzarət etdiyini qəbul etməyi tələb edir.
 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الواقعة
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

داخستن