وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی دغبانیە * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الروم   ئایه‌تی:

سورەتی الروم

الٓمٓ
1. Alif-Laam-Miim (A.L.M.). [Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujizah (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
غُلِبَتِ ٱلرُّومُ
2. Bɛ nya nasara Roomnim’ zuɣu.[1]
[1] Roomnim’ maa daa nyɛla ban ti Naawuni yɛlima ŋli, ka nyɛ dolodolo nima, ka tobu daa laɣim bɛ mini Faarisnima. Lala Faarisnim ŋɔ maa mi daa nyɛla ban jɛmdi buɣum ka bi ti Naawuni yɛlima ŋli. Amaa! Ka bɛ daa nya nasara dolodolonim’maaa zuɣu. Ka dinzuɣu chɛ ka Maka chɛfurinim’ daa niŋ suhupiɛlli, ka yɛli ni bɛ taba ban jɛmdi buɣa maa ni nya nasara Roomnim’ zuɣu shɛm, tobu yi ti lu bɛ gba mini Muslinnim’ sunsuuni, lala ka ɛb yɛn nya nasara. Ka Naawuni daa siɣisi suurili ŋɔ maa na ti tiri Annabi Muhammadu lahibali kadama yuma bɛila puuni, tobu shɛli ni lahi lu bɛ sunsuuni, ka Roomnim’maa gba nya nasara Faarisnim’ zuɣu, ka di daa ti shiri ni ŋ lala.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِيٓ أَدۡنَى ٱلۡأَرۡضِ وَهُم مِّنۢ بَعۡدِ غَلَبِهِمۡ سَيَغۡلِبُونَ
3. Tiŋgbani shεli din be yoma puuni (Syria, ni Iraq, ni Jordan, n-ti pahi Palestine tiŋgbana ni). Amaa! Bɛ nyɛŋbu ŋɔ maa nyaaŋa, ni baalim, bɛ gba ni ti nya nasara (Faarisnim’ zuɣu).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِي بِضۡعِ سِنِينَۗ لِلَّهِ ٱلۡأَمۡرُ مِن قَبۡلُ وَمِنۢ بَعۡدُۚ وَيَوۡمَئِذٖ يَفۡرَحُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
4. Yuma biɛla puuni. Naawuni n-su yεllikam piligu ni di bahigu. Dindali maa, ninvuɣu shɛba ban ti Naawuni yεlimaŋli maa gba ni niŋ suhupiεlli.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بِنَصۡرِ ٱللَّهِۚ يَنصُرُ مَن يَشَآءُۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
5. Ni Naawuni sɔŋsim, O tirila O ni bɔri so nasara. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Nyɛŋda, Zaadali Nambɔoboznaa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَعۡدَ ٱللَّهِۖ لَا يُخۡلِفُ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
6. Di nyɛla Naawuni daalikauli (kadama O ni ti Roomnim’ nasara Faarisnim’ zuɣu), Naawuni mi bi yiɣisiri O daalikauli, amaa! Ninsalinim’ pam bi mi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَعۡلَمُونَ ظَٰهِرٗا مِّنَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُمۡ عَنِ ٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ غَٰفِلُونَ
7. Bɛ (ninsalinim’) mila din be polo ni Dunia biεhigu puuni, amaa! Ka bɛ nyɛla ban tam Bahigudali (Chiyaama) yεla.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَتَفَكَّرُواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۗ مَّا خَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَأَجَلٖ مُّسَمّٗىۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِ بِلِقَآيِٕ رَبِّهِمۡ لَكَٰفِرُونَ
8. Di ni bɔŋɔ, bɛ bi tεhiri bɛ suhiri ni, Naawuni bi nam sagbana mini tiŋgbani n-ti pahi din be di sunsuuni naɣila ni yεlimaŋli hali ni sahamirili. Yaha! Achiika! Ninsalinim’ pam nyɛla ban niŋdi chɛfuritali ni bɛ Duuma (Naawuni) laɣimbu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗ وَأَثَارُواْ ٱلۡأَرۡضَ وَعَمَرُوهَآ أَكۡثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِۖ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
9. Di ni bɔŋɔ,bɛ (Maka chɛfurinim’) bi gola tiŋgbani yaaŋa zuɣu ka nya ninvuɣu shεba ban daa kana poi ni bana maa bahigu ni daa nyɛ shεm? Bɛ daa nyɛla ban mali yaa n-gari ba, ka daa ko puri tiŋgbani ni, ka lebgi bɛ tiŋgbana n-gari bɛ (Maka chɛfurinim’) ni lebgi bɛ tiŋgbani shɛm, ka bɛ tuumba daa kaba na ni dalirinim’ din be polo ni (ka bɛ zaɣisi, ka Naawuni daa gbaai ba). Dinzuɣu, Naawuni daa pala Ŋun di ba zualinsi, amaa! Bana n-daa nyɛ ban diri bɛ maŋ zualinsi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ كَانَ عَٰقِبَةَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ ٱلسُّوٓأَىٰٓ أَن كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَكَانُواْ بِهَا يَسۡتَهۡزِءُونَ
10. Din nyaaŋa ka ninvuɣu shεba ban tum tuumbεri maa bahigu daa nyɛ din be, dama bɛ daa labsi Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ ʒiri, ka daa nyɛla ban maandi li ansarsi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱللَّهُ يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ ثُمَّ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
11. Naawuni n-nyɛŊun piindi nambu, din nyaaŋa ka O labsiri li (di kpibu nyaaŋa), din nyaaŋa Osanikabɛ yɛn ti labsi ya na (Zaadali).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُبۡلِسُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
12. Yaha! Dabsi’ shεli Chiyaama ni yɛn ti yiɣisi maa, bibiɛhi yɛn ti yihi la tamaha (ni Naawuni nambɔzɔbo).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَمۡ يَكُن لَّهُم مِّن شُرَكَآئِهِمۡ شُفَعَٰٓؤُاْ وَكَانُواْ بِشُرَكَآئِهِمۡ كَٰفِرِينَ
Ka bɛ kɔŋ ŋun yɛn suhudee ba bɛ duumanim’ maa puuni, ka bɛ leei ban zaɣisiri bɛ duumanim’ maa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوۡمَئِذٖ يَتَفَرَّقُونَ
14. Yaha! Dabsi’ shεli Chiyaama ni yɛn ti yiɣisi maa, dindali ka bɛ (ninsalinim’) yɛn ti woli woli (ka sokam kpe o kpɛhili shee).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَهُمۡ فِي رَوۡضَةٖ يُحۡبَرُونَ
15. Dinzuɣu ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunsuma, bannim’ yɛn ti bela Alizanda kulibɔŋ shɛli ni, ka bɛ tibgiri ba.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَلِقَآيِٕ ٱلۡأٓخِرَةِ فَأُوْلَٰٓئِكَ فِي ٱلۡعَذَابِ مُحۡضَرُونَ
16. Amaa! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali ka labsi Ti (Tinim’ Naawuni) aayanim’ mini Chiyaama laɣimbu, tɔ!bɛ ni ti zaŋ ba na n-ti niŋ azaaba puuni.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ حِينَ تُمۡسُونَ وَحِينَ تُصۡبِحُونَ
17. Dinzuɣu, Naawuni nam niŋ kasi saha shɛli yi ni luhiri wuliŋga, ni saha shɛli biɛɣu ni neeri ya.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَعَشِيّٗا وَحِينَ تُظۡهِرُونَ
18. Yaha! Ŋuna n-su paɣibu balibu kam sagbana mini tiŋgbani ni, ni Zaawuni, ni dabsili yi ti pirgi sunsuuni.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَيُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتَ مِنَ ٱلۡحَيِّ وَيُحۡيِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ وَكَذَٰلِكَ تُخۡرَجُونَ
19. O (Naawuni) yihirila nyɛvuli lana binkpiŋ ni, ka yihiri binkpiŋ nyɛvulilana puuni, ka neeri tiŋgbani di kpibu nyaaŋa. Yaha! Lala ka bɛ yɛn ti yihi ya (yi gbala ni na).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنۡ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ إِذَآ أَنتُم بَشَرٞ تَنتَشِرُونَ
20. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni ka O nam ya (Annabi Adam) ni taŋkpaɣu, din nyaaŋa ka yi ti leei ninsalinim’ yεɣili luɣulikam.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنۡ خَلَقَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا لِّتَسۡكُنُوٓاْ إِلَيۡهَا وَجَعَلَ بَيۡنَكُم مَّوَدَّةٗ وَرَحۡمَةًۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
21. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni ka O nam yi paɣaba n-tin ya yi mammaŋ’ puuni na, domin yi niŋ suhudoo zaŋ chaŋ bɛ sani, ka zaŋ yurlim mini nambɔzɔbo niŋ yi sunsuuni. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban tεhira.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ خَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفُ أَلۡسِنَتِكُمۡ وَأَلۡوَٰنِكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّلۡعَٰلِمِينَ
22. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni nnyɛ sagbana mini tiŋgbani nambu, n-ti pahi yi zilima mini yi ŋmahiŋgbana wolginsim. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti binnamda.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ مَنَامُكُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱبۡتِغَآؤُكُم مِّن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ
23. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni nnyɛ yi gom yuŋ mini wuntaŋ’ ni, ni yini bɔri shεli O pini puuni. Achiika! Ŋɔ puuni mali kpahimbu n­zaŋ ti ninvuɣu shεba ban wumda (ka mali li n-tumdi tuma).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ يُرِيكُمُ ٱلۡبَرۡقَ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَيُنَزِّلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَيُحۡيِۦ بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
24. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni ka O wuhiri ya saa nyεɣisibu, ka di nyɛla dabεm mini kore n-zaŋ tin ya, ka O siɣsiri kom na zuɣusaa, ka zaŋ li neei tiŋgbani di kpibu nyaaŋa. Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-ti ninvuɣu shεba ban mali haŋkali.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن تَقُومَ ٱلسَّمَآءُ وَٱلۡأَرۡضُ بِأَمۡرِهِۦۚ ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمۡ دَعۡوَةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ إِذَآ أَنتُمۡ تَخۡرُجُونَ
25. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni ka sagbana mini tiŋgbani ʒɛya (ka bi damda) ka di nyɛla O zaligu puuni. Din nyaaŋa, di yiti niŋ kaa O boliyayimzuɣu tiŋgbani ni, a ni nya ka yi yiri (gbala ni na, ni bɛ ti kariya saliya).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ كُلّٞ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ
26. Yaha! O (Naawuni) sula din be sagbana mini tiŋgbani ni, di zaa nyɛla din filindi di maŋa n-tiri O.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَهُوَ ٱلَّذِي يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ وَهُوَ أَهۡوَنُ عَلَيۡهِۚ وَلَهُ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
27. Yaha! Ŋuna (Naawuni) n-nyɛŊun piindi nambu, din nyaaŋa ka o lahi labsi li na (gballi ni), di mi nyɛla soochi nzaŋ ti O. Yaha! Ŋuna n-nyɛŊun ŋmali du n-gari din kam be sagbana mini tiŋgbani ni. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Nyεŋda, Yεmgoliŋgalana.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ضَرَبَ لَكُم مَّثَلٗا مِّنۡ أَنفُسِكُمۡۖ هَل لَّكُم مِّن مَّا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُم مِّن شُرَكَآءَ فِي مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ فَأَنتُمۡ فِيهِ سَوَآءٞ تَخَافُونَهُمۡ كَخِيفَتِكُمۡ أَنفُسَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
28. O (Naawuni) tin ya la ŋmahinli yi mammaŋ’ puuni (ka yɛli): “Di ni bɔŋɔ, yi (ninsalinim’) sulinsi mali tarli yi daarzichi puuni, ka di nyɛla yi ni saɣi ka yi mini ba piri yi daarzichi dede, ka yi nyɛ ban zɔri ba kamani yi ni zɔri yi maŋsi shεm? Tɔ! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) kahigiri Ti nam yɛlikpahinda n-tiri ninvuɣu shεba ban mali haŋkali.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بَلِ ٱتَّبَعَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَهۡوَآءَهُم بِغَيۡرِ عِلۡمٖۖ فَمَن يَهۡدِي مَنۡ أَضَلَّ ٱللَّهُۖ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ
29. Chɛli gba! Ninvuɣu shεba ban di zualinsi maa dolila bɛ suhuyurlim ka di pa ni baŋsim shεli, ka ŋuni n-leei yɛn tooi dolsi Naawuni ni birgi so? Yaha! Bɛ ti bi yɛn mali sɔŋdiba (Zaadali).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفٗاۚ فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِي فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَيۡهَاۚ لَا تَبۡدِيلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
30. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Zaŋmi a nini tuhi adiini (Muslinsi), ka nyɛla ŋun zaɣisiri adiini kam din pa yɛlimaŋli, di nyɛla Naawuni daadiini shɛli O ni nam ninsalinim’ di zuɣu, taɣibu ka Naawuni nambu (adiini) puuni, dina nnyɛ adiini shεli din tuhi, amaa ninsalinim’ pam bi mi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ مُنِيبِينَ إِلَيۡهِ وَٱتَّقُوهُ وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
31. Leemi ya ban labsiri yεllikam O sani, ka zon ya O dabiɛm. Yaha! Puhimi jiŋli, ka di pahi ya ninvuɣu shɛba ban jεmdi binyεr’ shεŋa m-pahi Naawuni zuɣu puuni.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مِنَ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَكَانُواْ شِيَعٗاۖ كُلُّ حِزۡبِۭ بِمَا لَدَيۡهِمۡ فَرِحُونَ
32. Di pahi ya ninvuɣu shεba ban piri piri bɛ daadiini ka leei yɛɣa yɛɣa la puuni, ka yɛɣili kam niŋdi suhupiεlli (ka ŋmɛri nyɔɣu)ni din be bɛ sani.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا مَسَّ ٱلنَّاسَ ضُرّٞ دَعَوۡاْ رَبَّهُم مُّنِيبِينَ إِلَيۡهِ ثُمَّ إِذَآ أَذَاقَهُم مِّنۡهُ رَحۡمَةً إِذَا فَرِيقٞ مِّنۡهُم بِرَبِّهِمۡ يُشۡرِكُونَ
33. Yaha! Biɛrim shɛli yi ti shihi ninsalinima, bɛ suhirila Naawuni ka labsiri yεllikam n-tiri O, amaa! O yi ti chε ka bε lam nambɔzɔbo din yiOsanina, aninyakabɛ puuni shεba bo duuma shεba m-pahi bɛ Duuma (Naawuni) zuɣu n-jεmda.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡۚ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
34. Domin bɛ niŋ chεfuritali ni Ti (Tinim’ Naawuni) ni ti ba shɛli maa. Tɔ!Bɛ wummi nyεɣisim. Ni baalim, bɛ ni ti baŋ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمۡ أَنزَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٗا فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُواْ بِهِۦ يُشۡرِكُونَ
35. Bee Ti (Tinim’ Naawuni) siɣisila daliri shɛli n-tiba na, ka di nyɛ din yɛri yɛltɔɣa (ka dihitabli) ni binyɛr’ shɛŋabɛ ni jɛmdi m-pahi Naawuni zuɣu maa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَآ أَذَقۡنَا ٱلنَّاسَ رَحۡمَةٗ فَرِحُواْ بِهَاۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ إِذَا هُمۡ يَقۡنَطُونَ
36. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) yi chɛ ka ninsalinim’ lam nambɔzɔbo shεli, ka bɛ niŋ suhupεlli ni dina. Amaa! Zaɣibɛɣu yi nya ba domin bɛ nuhi ni pun daŋsi tum tuumbe’ shεŋa zuɣu,a ni nya ka bɛ nyɛla ban yihiri tamaha.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
37. Di ni bɔŋɔ,bɛ bi nya kadama achiika! Naaawuni yεlgirila arzichi ntiri O ni bɔri so, ka tahiri miisim na (n-ti tiri O ni bɔri so). Achiika! Ŋɔ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ninvuɣu shɛba ban ti Naawuni yɛlimaŋli.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَـَٔاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجۡهَ ٱللَّهِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
38. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Tim a dɔɣim o talahi shɛli din ʒea zuɣu ni, ni nandana, n-ti pahi sochanda, dina n-nyɛ din gari n-zaŋ ti ninvuɣu shεba ban bɔri Naawuni yεda. Yaha! Bannim’ maa nnyɛ ninvuɣu shεba ban nya tarli.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ ءَاتَيۡتُم مِّن رِّبٗا لِّيَرۡبُوَاْ فِيٓ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ فَلَا يَرۡبُواْ عِندَ ٱللَّهِۖ وَمَآ ءَاتَيۡتُم مِّن زَكَوٰةٖ تُرِيدُونَ وَجۡهَ ٱللَّهِ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُضۡعِفُونَ
39. Yaha! Yi ni zaŋ shɛli n-ti laɣinyɔri puuni domin di ti nabgi ninsalinim’ daarzichi puuni, tɔ! Di ku nabgi Naawuni sani (dama di ka alibarka). Amaa! Yi ni ti shɛli ka di nyɛ zaka, ka di nyɛla yi bɔrila Naawuni yɛdda zuɣu, (ninvuɣu shɛba ban niŋ lala), tɔ! Bannim’ maa n-nyɛ ban arzichi yɛn nabgi (Naawuni sani).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ ثُمَّ رَزَقَكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡۖ هَلۡ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَفۡعَلُ مِن ذَٰلِكُم مِّن شَيۡءٖۚ سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
40. Naawuni n-nyɛ Ŋun nam ya, ka largi ya arzichi, din nyaaŋa ka O yɛn kun ya ka ti neei ya. Di ni bɔŋɔ, yi duuma nima maa puuni so beni ni tooi niŋ lala maa puuni shεli?O nam niŋ kasi ka du ka chɛ bɛ ni laɣindi O mini binyɛr’ shɛŋa n-jɛmdi maa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ظَهَرَ ٱلۡفَسَادُ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ بِمَا كَسَبَتۡ أَيۡدِي ٱلنَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعۡضَ ٱلَّذِي عَمِلُواْ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
41. Tuumbiɛri yina polo duli mini kom ni, ka di nyε ninsalinim’ ni zaŋ bɛ nuhi tum tuun’ shεŋa zuɣu, domin O (Naawuni) ti chɛ ka bɛ lam bɛ tuun’ shɛŋa daazaaba, domin achiika! Bɛ leei ban yɛn labi na (n-ti niŋ tuuba).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلُۚ كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّشۡرِكِينَ
42. (Yaa nyin Annabi)! Yεlima: “Gom ya tiŋgbani yaaŋa zuɣu ka nya ninvuɣu shεba ban daa kana poi ni yinim’ maa bahigu ni daa nyɛ shεm, bɛ pam daa nyɛlaban jεmdi binyεr’ shεŋa m-pahi Naawuni zuɣu.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ ٱلۡقَيِّمِ مِن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ يَوۡمٞ لَّا مَرَدَّ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۖ يَوۡمَئِذٖ يَصَّدَّعُونَ
43. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Zaŋmi a nini tuhi adiini shɛli din tuhi (Muslinsi daadiini), poi ka dabsi’ shεli din kala amii Naawuni sani ti kana, dindali maa, ninsalinim’ yɛn ti pirgimi (siɣim buyi).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَن كَفَرَ فَعَلَيۡهِ كُفۡرُهُۥۖ وَمَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِأَنفُسِهِمۡ يَمۡهَدُونَ
44. Ŋun niŋ gutulunsi, tɔ! O gutulunsi bela o zuɣu, ŋun mi tum tuunviεlli, bɛ maŋ’ ka bɛ yɛrgiri ʒiishesuma zaanda.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ مِن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡكَٰفِرِينَ
45. Domin O ti yo ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli ka tum tuunsuma samli O pini puuni, achiika! O bi bɔri gutulunima.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن يُرۡسِلَ ٱلرِّيَاحَ مُبَشِّرَٰتٖ وَلِيُذِيقَكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَلِتَجۡرِيَ ٱلۡفُلۡكُ بِأَمۡرِهِۦ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
46. Yaha! O nam yɛlikpahinda puuni ka O timdi pɔhim na ka di ti nyɛ din tiri suhupiεlli lahibali domin O chɛ ka bɛ (ninsalinim’) lam O nambɔzɔbo puuni shɛli. Yaha! Domin ŋarim chana (kom ni) ni O zaligu, domin yi lahi bo o pini puuni shɛli, domin achiika! Yi ni paɣi (Naawuni).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ رُسُلًا إِلَىٰ قَوۡمِهِمۡ فَجَآءُوهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَٱنتَقَمۡنَا مِنَ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْۖ وَكَانَ حَقًّا عَلَيۡنَا نَصۡرُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
47. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa pun tim tuun’ shɛba na pɔi ni nyini, ka bɛ daa kaba na ni dalirinima, ka Ti darigi ninvuɣu shɛba ban tum tuumbɛri tibli. Di mi nyɛla talahi Ti zuɣu ni Ti ti ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli nasara (chεfurinim’ zuɣu).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَيَبۡسُطُهُۥ فِي ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ يَشَآءُ وَيَجۡعَلُهُۥ كِسَفٗا فَتَرَى ٱلۡوَدۡقَ يَخۡرُجُ مِنۡ خِلَٰلِهِۦۖ فَإِذَآ أَصَابَ بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ إِذَا هُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
48. Naawuni n-nyɛŊun timdi pɔhim na ka di ti dam sagbaŋ, din nyaaŋa kaO yεrigi li sagbana ni O ni bɔri lishεm, ka naan piripiri li yεɣa, ka a nya sakom ka di yiri di (sagbaŋ maa) sunsuuni na, O yi ti chɛ ka di (saa maa) paai O ni bɔri so O daba puuni, a ni nyaka bɛ niŋdi suhupiεlli.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِن كَانُواْ مِن قَبۡلِ أَن يُنَزَّلَ عَلَيۡهِم مِّن قَبۡلِهِۦ لَمُبۡلِسِينَ
49. Amaa! Bɛ di nyɛla ban yihi tamaha pɔi ni bɛ ti siɣisi ba saa maa na.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱنظُرۡ إِلَىٰٓ ءَاثَٰرِ رَحۡمَتِ ٱللَّهِ كَيۡفَ يُحۡيِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآۚ إِنَّ ذَٰلِكَ لَمُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
50. Dinzuɣu (Yaa nyini haŋkalilana)! Yulimi Naawuni nambɔzɔbo daalaamanima, O ni neeri tiŋgbani shɛm di kpibu nyaaŋa. Achiika! Ŋun niŋ lala nyɛla Ŋun yɛn tooi neei kpiimba. Yaha! Ŋuna n-nyɛ Toora binshɛɣu kam zuɣu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَئِنۡ أَرۡسَلۡنَا رِيحٗا فَرَأَوۡهُ مُصۡفَرّٗا لَّظَلُّواْ مِنۢ بَعۡدِهِۦ يَكۡفُرُونَ
51. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) yi ti tim pɔhim shɛlina (ka di ti saɣim bimbila), ka bɛ (ninsalinim’) nya li ka di mɔhi, tɔ!Bɛ naan leei gutulunim’ di nyaaŋa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِنَّكَ لَا تُسۡمِعُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَلَا تُسۡمِعُ ٱلصُّمَّ ٱلدُّعَآءَ إِذَا وَلَّوۡاْ مُدۡبِرِينَ
52. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A ku tooi chɛ ka kpiimbi (chɛfurinim’) wum boligu, a mi ku tooi chɛ ka tikpiranim’ wum boligu dindee yi niŋ ka bɛ lebi biri.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَنتَ بِهَٰدِ ٱلۡعُمۡيِ عَن ضَلَٰلَتِهِمۡۖ إِن تُسۡمِعُ إِلَّا مَن يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا فَهُم مُّسۡلِمُونَ
53. Yaha! A pala ŋun yɛn tooi dolsi zoomba ka chɛ bɛ birginsim, a mi ku tooi chɛ ka so wum naɣila ninvuɣu so ŋu ti yεlimaŋli ni Ti (Tinim’ Naawuni) aayanima, ka nyɛla ban zaŋ bɛ maŋ’ zaa n-ti Naawuni (Muslinnima).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن ضَعۡفٖ ثُمَّ جَعَلَ مِنۢ بَعۡدِ ضَعۡفٖ قُوَّةٗ ثُمَّ جَعَلَ مِنۢ بَعۡدِ قُوَّةٖ ضَعۡفٗا وَشَيۡبَةٗۚ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡقَدِيرُ
54. Naawuni n-nyɛ Ŋun nam ya chɔɣinsi puuni na, din nyaaŋa ka O tin ya yaa chɔɣinsi maa nyaaŋa, din nyaaŋa ka O lahi chɛ ka chɔɣinsi mini kurginsim paai ya yaa maa nyaaŋa. O namdila O nibɔri shεm. Yaha! Ŋuna nnyɛ Baŋda, Toora.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُقۡسِمُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ مَا لَبِثُواْ غَيۡرَ سَاعَةٖۚ كَذَٰلِكَ كَانُواْ يُؤۡفَكُونَ
55. Yaha! Dabsi’ shεli Chiyaama ni yɛn ti yiɣisi, bibiɛhi yɛn ti pola Naawuni kadama bɛ daa bi ʒini (Dunia puuni) naɣila sahayini koŋko (domin dabiɛm zuɣu). Lala ka bɛ daa ŋmalgiri ba ka chɛ yεlimaŋli (Dunia puuni).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَٱلۡإِيمَٰنَ لَقَدۡ لَبِثۡتُمۡ فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡبَعۡثِۖ فَهَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡبَعۡثِ وَلَٰكِنَّكُمۡ كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
56. Ka ninvuɣu shεba bɛ (Naawuni) ni ti baŋsim mini iimaansili yεli: “Achiika! Yi daa ʒinila Naawuni ni zali ya shεli tariga (Dunia puuni) hali ni Chiyaama yiɣisibu dali, tɔ! Zuŋɔ n-nyɛ Chiyaama yiɣisibu dabsili maa, amaa! Yi daa pala ban mi (ni yɛlimaŋli n-shiri nyɛ li).”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مَعۡذِرَتُهُمۡ وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ
57. Dinzuɣu dindali maa, ninvuɣu shεba ban di zualinsi fabla ti ku niŋ ba anfaani shɛli, bɛ mi pala bɛ ni bɔri shɛba yɛda.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدۡ ضَرَبۡنَا لِلنَّاسِ فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٖۚ وَلَئِن جِئۡتَهُم بِـَٔايَةٖ لَّيَقُولَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا مُبۡطِلُونَ
58. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) tila ninsalinim’ ŋmahinli kam Alkur’aani ŋɔ maa puuni. (Yaa nyini Annabi)! Achiika! A yi ka ba na ni aaya shεli, tɔ! Achiika! Ninvuɣu shεba ban niŋ chεfuritali maa ni yεli: “Yi pala shɛli m-pahila ban saɣinda.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ
59. Lala ka Naawuni ŋariti ninvuɣu shεba ban bi mi (yɛlimaŋli) maa suhiri zuɣu.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱصۡبِرۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ وَلَا يَسۡتَخِفَّنَّكَ ٱلَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ
60. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Niŋmi suɣulo, achiika! Naawuni daalikauli nyɛla yεlimaŋli. Dinzuɣu, di chɛ ka ban bi dihitabli (Chiyaama yiɣisibu) maa yɛla muɣisa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الروم
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی دغبانیە - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی دغبانی، وەرگێڕان: محمد بابا غطوبو.

داخستن