وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی فولانی * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی المائدة   ئایه‌تی:

Simoore maa'ida

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِۚ أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ غَيۡرَ مُحِلِّي ٱلصَّيۡدِ وَأَنتُمۡ حُرُمٌۗ إِنَّ ٱللَّهَ يَحۡكُمُ مَا يُرِيدُ
Een hey y mon gooŋɗiɓe, kuuɓnee piɓe ahadiiji ɗin. One ndknanama neemoraajiɗi mummunteeji ɗii si wonaa ko ɗuume ko no dursitee dow, mon tawa wona on dakintinɓe baañugol tawa hoɗon korminii. Pellet, Alla no Ñaawa ɗuum ko o Faalaa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحِلُّواْ شَعَٰٓئِرَ ٱللَّهِ وَلَا ٱلشَّهۡرَ ٱلۡحَرَامَ وَلَا ٱلۡهَدۡيَ وَلَا ٱلۡقَلَٰٓئِدَ وَلَآ ءَآمِّينَ ٱلۡبَيۡتَ ٱلۡحَرَامَ يَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّهِمۡ وَرِضۡوَٰنٗاۚ وَإِذَا حَلَلۡتُمۡ فَٱصۡطَادُواْۚ وَلَا يَجۡرِمَنَّكُمۡ شَنَـَٔانُ قَوۡمٍ أَن صَدُّوكُمۡ عَنِ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ أَن تَعۡتَدُواْۘ وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
Eeheh mon gooŋɗinɓe, wata on ndaknu maandeeji Alla ɗi, wanaa lebbi korminaaɗi ɗi, wonaa haddiyaaji ɗin neldaaɗi, wanaa ɗin meedaaɗiɗi, waoaa ɓen fa'andiiɓe [faandii] Suudu jormanteeru ndu heɓe ɗaɓɓa ɓural immorde ka Joom maɓɓe e weluya. Si on ndaktiniima [ehajju maa e 'umra], mbaañee. Wota ngañngu yimɓe duñu on fii ɓe paddima on ga e Suudu hormateery ndun, nde njellinton. (keeri) mbaallindireee dow ɗiggere e kulol Wota on mballindir e hoore bakkaate e ngañngul. Kulee Alla. Pellet, Alla ko caɗtuɗo lepte.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
حُرِّمَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةُ وَٱلدَّمُ وَلَحۡمُ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦ وَٱلۡمُنۡخَنِقَةُ وَٱلۡمَوۡقُوذَةُ وَٱلۡمُتَرَدِّيَةُ وَٱلنَّطِيحَةُ وَمَآ أَكَلَ ٱلسَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيۡتُمۡ وَمَا ذُبِحَ عَلَى ٱلنُّصُبِ وَأَن تَسۡتَقۡسِمُواْ بِٱلۡأَزۡلَٰمِۚ ذَٰلِكُمۡ فِسۡقٌۗ ٱلۡيَوۡمَ يَئِسَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن دِينِكُمۡ فَلَا تَخۡشَوۡهُمۡ وَٱخۡشَوۡنِۚ ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ نِعۡمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِينٗاۚ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ فِي مَخۡمَصَةٍ غَيۡرَ مُتَجَانِفٖ لِّإِثۡمٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Harminaama e dow mooɗon : jiibe, e ƴiiƴam, e teewu ngiroowu(mbaba
Tuga) kala ko ewnoraa ko wanaa Innde Alla e kirsol, e ɗeɗɗii ngol, e luubaa(lukkangol) ngol, e pukiii ngol, e kawa ngol, e ko ñanfenji ɗin ñaami -si wanaa ko kirsuɗon, e ko hirsanaa sanamuuji ɗin, e nde ceetndinorton payanɗe ɗen. Ɗum mooɗon ko yaltude. ɗoftaare Hannde yedduɓe ɓen taƴike e diine mon o, wota on kulee ɓe, kulee kam. Hannde Mi timminanii on diine mon oo mi timminii e dow mooɗon dokkam ɗe. Mi welanaama on Lislaamu on diine. Kala on ɓittiiɗo e heege hara wanaa o jawtuɗo [ooñii] e bakkaatu on, pellet, Alla ko kafrowo, jurmotooɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَسۡـَٔلُونَكَ مَاذَآ أُحِلَّ لَهُمۡۖ قُلۡ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّيِّبَٰتُ وَمَا عَلَّمۡتُم مِّنَ ٱلۡجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ ٱللَّهُۖ فَكُلُواْ مِمَّآ أَمۡسَكۡنَ عَلَيۡكُمۡ وَٱذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهِۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
Heɓe naamnomaa ko holɗuum ɓe ndaknanaa ? Maaku : "on ndaknanaama laaɓɗi ɗi n, e ko ganndinɗon immorde e barminayɗi, hiɗon nganndina ɗi ko Alla Anndini on ; ñaamee e ko ɗi nanngani on, njaŋtoɗon Innde Alla e dow muuɗum. Kulee Alla. Pellet, Alla seeraani jaawuɗo hasboore.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلۡيَوۡمَ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّيِّبَٰتُۖ وَطَعَامُ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حِلّٞ لَّكُمۡ وَطَعَامُكُمۡ حِلّٞ لَّهُمۡۖ وَٱلۡمُحۡصَنَٰتُ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ وَٱلۡمُحۡصَنَٰتُ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ إِذَآ ءَاتَيۡتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحۡصِنِينَ غَيۡرَ مُسَٰفِحِينَ وَلَا مُتَّخِذِيٓ أَخۡدَانٖۗ وَمَن يَكۡفُرۡ بِٱلۡإِيمَٰنِ فَقَدۡ حَبِطَ عَمَلُهُۥ وَهُوَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Hannde on ndagknanaama laaɓɗi ɗin. Ñaamde nde okkaaɓe defte ɓen no daganii on, ñaamde mon no daganii ɓe. E saŋiiɓe gooŋɗinɓe ɓee, e saŋiiɓe okkaaɓe defte ɓee ko adii mon, si on njonnii ɓe teŋeeji maɓɓe ɗi, [wonon] saŋiiɓe tawa wonaa jinooɓe, wonaa jogitotooɓe njaatigi. Kala yeddu- ɗo gooŋɗinal ngal, gooŋɗii golle makko ɗen mbonii, on ɗon ka laakara ko o jeyaaɗo e hayruɓe(pertube) ɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا قُمۡتُمۡ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ فَٱغۡسِلُواْ وُجُوهَكُمۡ وَأَيۡدِيَكُمۡ إِلَى ٱلۡمَرَافِقِ وَٱمۡسَحُواْ بِرُءُوسِكُمۡ وَأَرۡجُلَكُمۡ إِلَى ٱلۡكَعۡبَيۡنِۚ وَإِن كُنتُمۡ جُنُبٗا فَٱطَّهَّرُواْۚ وَإِن كُنتُم مَّرۡضَىٰٓ أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوۡ جَآءَ أَحَدٞ مِّنكُم مِّنَ ٱلۡغَآئِطِ أَوۡ لَٰمَسۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَلَمۡ تَجِدُواْ مَآءٗ فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا فَٱمۡسَحُواْ بِوُجُوهِكُمۡ وَأَيۡدِيكُم مِّنۡهُۚ مَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيَجۡعَلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ حَرَجٖ وَلَٰكِن يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمۡ وَلِيُتِمَّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Eehey mon yo gooŋɗinɓe, si on ngummiima fa'adee e juulde, lootee jeece mon ɗe e juuɗe mon ɗen haa ka coɓɓuli, meskon ko'e mon ɗe e koyɗe mon ɗe haa ka kolɓule. Si on laatike won duɓe e janaaba laɓɓintoɗee. Si on laatike ñawnɓe, maa e hoore laawol,(ɗatngal )maa arii gooto e mooɗon,dow wuro maa on memondirii e rewɓe ɓen on keɓaani ndiyam, taamee e leydii laaɓndi : mashiron ndi jeece mon e juuɗe mon. Alla Fa'andaaki nde o waɗata e dow mooɗon ɓitteende, ko woni, Ko O Fa'andii, ko laɓɓingol on, e nde O timminta dokke Makko ɗed ow mooɗon, mbelejo'o, on njettat [Mo].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَمِيثَٰقَهُ ٱلَّذِي وَاثَقَكُم بِهِۦٓ إِذۡ قُلۡتُمۡ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَاۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
Nganditee dokke Alla on e dow mooɗon e Ahadi Makko ndi o aadondiri e mooɗon tuma mbii'noɗon : "min nanii men ɗoftiima". Kulee Alla. Pellet, Alla ko ganduɗo ko woni e ɓerɗe ɗen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُونُواْ قَوَّٰمِينَ لِلَّهِ شُهَدَآءَ بِٱلۡقِسۡطِۖ وَلَا يَجۡرِمَنَّكُمۡ شَنَـَٔانُ قَوۡمٍ عَلَىٰٓ أَلَّا تَعۡدِلُواْۚ ٱعۡدِلُواْ هُوَ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ
Eehey mon yo gooŋɗinɓe, laatee ñiiɓuɓe wona nde Alla seedoratɓe nuunɗal. Wata tikkangol yimɓe duñ on e dow nde on nuunɗataa. Nuunɗee, ko ɗuum ɓuri ɓaɗtaade gooŋɗal ngal. Kulee Alla, pellet, Alla seeraani kumpiti iɗo kon ko ngolloton.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٌ عَظِيمٞ
Alla Fodiini ɓeen gooɗinɓe ɓe ngolli golle moƴƴe, no woodani yaafuyo e njoɓdi mawnndi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
Ɓeen heeferɓe ɓe yedduɓe Aayeeje amen ɗe, ɓen ɗon, ko yimɓe Jahiimi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ هَمَّ قَوۡمٌ أَن يَبۡسُطُوٓاْ إِلَيۡكُمۡ أَيۡدِيَهُمۡ فَكَفَّ أَيۡدِيَهُمۡ عَنكُمۡۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
Eehey mon gooŋɗinɓe, njaŋtee dokke Alla on e dow mooɗon tuma nde yimɓe himmirnoo nde ɓe mbertata e dow mooɗon juuɗe maɓɓe ɗe Alla Suri juuɗe maɓɓe ɗe ga e mooɗon. Kulee Alla. Ko e Alla gooŋɗinɓe ɓen yowitotoo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ وَلَقَدۡ أَخَذَ ٱللَّهُ مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَبَعَثۡنَا مِنۡهُمُ ٱثۡنَيۡ عَشَرَ نَقِيبٗاۖ وَقَالَ ٱللَّهُ إِنِّي مَعَكُمۡۖ لَئِنۡ أَقَمۡتُمُ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَيۡتُمُ ٱلزَّكَوٰةَ وَءَامَنتُم بِرُسُلِي وَعَزَّرۡتُمُوهُمۡ وَأَقۡرَضۡتُمُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا لَّأُكَفِّرَنَّ عَنكُمۡ سَيِّـَٔاتِكُمۡ وَلَأُدۡخِلَنَّكُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ فَمَن كَفَرَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ مِنكُمۡ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
Wollahi Alla Nanngi ahadi ɓiɗɓe Israa'iila ɓen, minn Immini e maɓɓe gori sappo e ɗiɗi. Allaahu On Daali : "Min Miɗo Wonndi e mooɗon : si on ñiiɓnii juulde nden, on njonnii asakal ngal, on gooŋɗinii Nulaaɓe Am ɓen, o teddinii ɓe, on ñamlii Alla ñamaande moƴƴunde, Ma Mi heefan on bonɗi mon ɗin, Ma mi naatnuon Aljannaaji ɗi no ila e ley majji caatli. Kala on jedduɗo e mooɗon ɓaawo ɗum, gooŋɗii on majjii laawol po'oƴcingol ngol". @پشکنەر
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَبِمَا نَقۡضِهِم مِّيثَٰقَهُمۡ لَعَنَّٰهُمۡ وَجَعَلۡنَا قُلُوبَهُمۡ قَٰسِيَةٗۖ يُحَرِّفُونَ ٱلۡكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِۦ وَنَسُواْ حَظّٗا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِۦۚ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىٰ خَآئِنَةٖ مِّنۡهُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنۡهُمۡۖ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَٱصۡفَحۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Ko sabu pirtugol maɓɓe ahadi maɓɓe ndin men kuɗirnoo ɓe, min mbaɗi ɓerɗe maɓɓe ɗen jo'oruɗe : heɓe mbaylita koŋngol ngol ga e nokku maggol, ɓe njejjiti geɗal e kon ko ɓe ciftinorananoo e mum .A seerataa haɗa ƴellitoo e dow jamfa iwruka e maɓɓe, si wonaa seeɗaaɓe e maɓɓe.Yaafano ɓe laaɓanaa [ɓe]. Pellet, Alla no Yiɗi moƴƴinooɓe ɓen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّا نَصَٰرَىٰٓ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَهُمۡ فَنَسُواْ حَظّٗا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِۦ فَأَغۡرَيۡنَا بَيۡنَهُمُ ٱلۡعَدَاوَةَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ وَسَوۡفَ يُنَبِّئُهُمُ ٱللَّهُ بِمَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ
E ɓeen wi'uɓe : "minen ko min Annasaara", min nanngii ahadi maɓɓe ndin, ɓe njejjiti kobe ɓe nganndintinanoo e mum. min ngurti hakkunde maɓɓe ngañngu e konnaagu haa Ñande Darngal. Arma Alla humpita ɓe kon ko ngollaynoo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ قَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمۡ كَثِيرٗا مِّمَّا كُنتُمۡ تُخۡفُونَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَعۡفُواْ عَن كَثِيرٖۚ قَدۡ جَآءَكُم مِّنَ ٱللَّهِ نُورٞ وَكِتَٰبٞ مُّبِينٞ
Eehey mon yimɓe Defte, gooŋɗii Nulaaɗo Amen on arii on homo ɓannginana on ko ɗuuɗi e ko laatinoɗon hiɗon cuuɗa ka deftere, Homo Yaafoo ga e ko ɗuuɗi. Gooŋɗii arii e mooɗon Annoora, e deftere ɓanngunde. (Feeñnde)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَهۡدِي بِهِ ٱللَّهُ مَنِ ٱتَّبَعَ رِضۡوَٰنَهُۥ سُبُلَ ٱلسَّلَٰمِ وَيُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ بِإِذۡنِهِۦ وَيَهۡدِيهِمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
Alla no Fewnira nde on jokkuɗo weluya makko on laabih kisal, Homo Yaltina ɓe e niɓe fa'ade e Annoora e Duŋayee(sakkitoore) Makko, O Feewnna ɓe fa'ade e laawol po'occiingol.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَۚ قُلۡ فَمَن يَمۡلِكُ مِنَ ٱللَّهِ شَيۡـًٔا إِنۡ أَرَادَ أَن يُهۡلِكَ ٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَأُمَّهُۥ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗاۗ وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَاۚ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Wollahi yeddii ɓeen wi'iɓe : "Allaahu kamko woni Mem a-sella ɓiɗɗo Maryama on". Maaku : "Ko hommbo waawi e Alla huunde si o Fa'andike nde o hallkata Mema-sella ɓiɗɗo Maryama on, e yumma makko, e ko woni ka leydi kon fof ?" Ko Alla Woodani Laamu kammuuli ɗin, e leydi ndin, e ko woni hakkunde majji. Homo Taga ko O Muuyi. Alla ko kattanɗo kala huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ وَٱلنَّصَٰرَىٰ نَحۡنُ أَبۡنَٰٓؤُاْ ٱللَّهِ وَأَحِبَّٰٓؤُهُۥۚ قُلۡ فَلِمَ يُعَذِّبُكُم بِذُنُوبِكُمۖ بَلۡ أَنتُم بَشَرٞ مِّمَّنۡ خَلَقَۚ يَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَآءُۚ وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَاۖ وَإِلَيۡهِ ٱلۡمَصِيرُ
Alyahuuda e Annasaara'en mbi'i : "minen ko min ɓiɗɓe Alla e yiɗɓe Makko"! Maaku: "Awa ko fii holɗum O Leptirta on bakkatuujii mon ɗin?" Ko woni, onon ko on ɓanndiyaŋkooɓe jeyaaɓe e kon ko O Tagi". Homo yaafo o mo O muuyi, oLepta on o muuyi. Ko Alla woodani Laamu kammuuli ɗin, e leydi ndin, e ko woni hakkunde majji kon. Ko Fa'ade ka makko woni ruttorde nde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ قَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمۡ عَلَىٰ فَتۡرَةٖ مِّنَ ٱلرُّسُلِ أَن تَقُولُواْ مَا جَآءَنَا مِنۢ بَشِيرٖ وَلَا نَذِيرٖۖ فَقَدۡ جَآءَكُم بَشِيرٞ وَنَذِيرٞۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Eehey mon yo yimɓe defte, gooŋɗii nulaaɗo amen o arii e mon hombo feññinana on e dow taƴontinnde(fatra) immorde e nulaaɓe, fii wata on mbi'i: "Araani e amen beltinoowo, wonaa jeertinoowo". Gooŋɗii arii e mon beltinoowo, e jeertinoowo. Alla ko kattanɗo kala huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ جَعَلَ فِيكُمۡ أَنۢبِيَآءَ وَجَعَلَكُم مُّلُوكٗا وَءَاتَىٰكُم مَّا لَمۡ يُؤۡتِ أَحَدٗا مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Tuma nde Muusaa maakannoo yimɓe makko ɓe : "Eehey mon yimɓe, gannditee dokke Alla e dow mooɗon, tuma nde o Waɗnoo e mooɗon Annabaaɓe, o waɗi on laamɓe, o okki on kon ko o okkaali hay gooto e winndere he
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰقَوۡمِ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡأَرۡضَ ٱلۡمُقَدَّسَةَ ٱلَّتِي كَتَبَ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَرۡتَدُّواْ عَلَىٰٓ أَدۡبَارِكُمۡ فَتَنقَلِبُواْ خَٰسِرِينَ
Eehey mon yimɓe, naatee ka leydi laɓɓinaandi ndi Alla winndani on, wata on njiltor ɓaawo e dow gaɗa-teppe mo'on nduttitoɗon hayruɓe(.pertuɓe)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِنَّ فِيهَا قَوۡمٗا جَبَّارِينَ وَإِنَّا لَن نَّدۡخُلَهَا حَتَّىٰ يَخۡرُجُواْ مِنۡهَا فَإِن يَخۡرُجُواْ مِنۡهَا فَإِنَّا دَٰخِلُونَ
Ɓe mbi'i : "Pellet, hino e mayri yimɓe dunndaranke, menen men naatataa e mayri haa ɓe njalta ton, si ɓe njaltii e mayri, pellet ko min naatooɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَجُلَانِ مِنَ ٱلَّذِينَ يَخَافُونَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمَا ٱدۡخُلُواْ عَلَيۡهِمُ ٱلۡبَابَ فَإِذَا دَخَلۡتُمُوهُ فَإِنَّكُمۡ غَٰلِبُونَۚ وَعَلَى ٱللَّهِ فَتَوَكَّلُوٓاْ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Worɓe ɗiɗo jeyaaɓe e hulɓe, ɓe Alla waɗi e dokkem eheɓe mbi'i : "Naatiraneeɓe ka damal, si on naatirii e maggal, pellet, onon ko o foolooɓe. Ko e Alla fawotoɗon si on laatike gooŋɗinɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِنَّا لَن نَّدۡخُلَهَآ أَبَدٗا مَّا دَامُواْ فِيهَا فَٱذۡهَبۡ أَنتَ وَرَبُّكَ فَقَٰتِلَآ إِنَّا هَٰهُنَا قَٰعِدُونَ
Ɓe mbi'i: "Eehey ma yo Muusaa, minen min naatataa ton poomaa fodde hiɓe ton. Yah an e Joom maaɗa haɓon. Minen ɗoo ko min jooɗiiɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبِّ إِنِّي لَآ أَمۡلِكُ إِلَّا نَفۡسِي وَأَخِيۖ فَٱفۡرُقۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡفَٰسِقِينَ
O Maaki : "Joomam, min mi jeytanaa si wonaa hoore-am e mawnam Haaruuna. Seerndu hakkunde amen e ɓe yimɓe yaltuɓe ɗoftaaree".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيۡهِمۡۛ أَرۡبَعِينَ سَنَةٗۛ يَتِيهُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ فَلَا تَأۡسَ عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡفَٰسِقِينَ
O Daali : "Pellet, ndii [leydi] harminaama e dow maɓɓe duuɓi cappanɗe nayi. Heɓe mbeema ka leydi. Wata a suno e ɓeen yaltuɓe. ɗoftaare.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ ٱبۡنَيۡ ءَادَمَ بِٱلۡحَقِّ إِذۡ قَرَّبَا قُرۡبَانٗا فَتُقُبِّلَ مِنۡ أَحَدِهِمَا وَلَمۡ يُتَقَبَّلۡ مِنَ ٱلۡأٓخَرِ قَالَ لَأَقۡتُلَنَّكَۖ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Janngu e dow maɓɓe kumpitaol ɓiɗɓe-Aadma ɗiɗo, e goonga, nde ɓe ɓaɗtornoo ɓaɗtordi, gooto e maɓɓe jaɓanaa, goɗɗa jaɓanaaka. On wi'i : "ma mi warma". O wi'i : "Anndu ka Alla Jaɓanta, ko gooŋɗuɓe ɓeen(.hulɓe Alla)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَئِنۢ بَسَطتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقۡتُلَنِي مَآ أَنَا۠ بِبَاسِطٖ يَدِيَ إِلَيۡكَ لِأَقۡتُلَكَۖ إِنِّيٓ أَخَافُ ٱللَّهَ رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Si a fortii junngo maa ngo e am fii yo a waram, mi mi wonaali portoowo juungu am e maa fii yo mi ware. Min miɗo hula Alla Jeyɗo winndere nde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنِّيٓ أُرِيدُ أَن تَبُوٓأَ بِإِثۡمِي وَإِثۡمِكَ فَتَكُونَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلنَّارِۚ وَذَٰلِكَ جَزَٰٓؤُاْ ٱلظَّٰلِمِينَ
Miin miɗo yiɗi nde nduttortaa e bakkaat am on e bakkaat maa on, laatodaa e yimɓe yiite ngen. Ko ɗuum woni njoɓdi tooñooɓe ɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَطَوَّعَتۡ لَهُۥ نَفۡسُهُۥ قَتۡلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُۥ فَأَصۡبَحَ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Wonkii makko kin suɗani mo bargol musiɗɗo makko neene-gooto on, o wari mo, o waɗtini jeyaaɗo e hayruɓe ɓeen.(pertuɓe ɓe)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَبَعَثَ ٱللَّهُ غُرَابٗا يَبۡحَثُ فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيُرِيَهُۥ كَيۡفَ يُوَٰرِي سَوۡءَةَ أَخِيهِۚ قَالَ يَٰوَيۡلَتَىٰٓ أَعَجَزۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِثۡلَ هَٰذَا ٱلۡغُرَابِ فَأُوَٰرِيَ سَوۡءَةَ أَخِيۖ فَأَصۡبَحَ مِنَ ٱلنَّٰدِمِينَ
Alla Nuli kaakaaru(Jeyyal) hino wiɗoo ka leydi fii yo ndu hollu mo honno o wirnirta ɓanndu musiɗɗo makko neene-gooto on. O wi'i : "E bone am ! E mi ronkay wa'ade na nduu kaakaaru mi wirna ɓanndu musiɗɗam neene-gooto am on ?". O Waɗtini jeyaaɗo e ninsuɓe ɓeen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مِنۡ أَجۡلِ ذَٰلِكَ كَتَبۡنَا عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَنَّهُۥ مَن قَتَلَ نَفۡسَۢا بِغَيۡرِ نَفۡسٍ أَوۡ فَسَادٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ ٱلنَّاسَ جَمِيعٗا وَمَنۡ أَحۡيَاهَا فَكَأَنَّمَآ أَحۡيَا ٱلنَّاسَ جَمِيعٗاۚ وَلَقَدۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُنَا بِٱلۡبَيِّنَٰتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُم بَعۡدَ ذَٰلِكَ فِي ٱلۡأَرۡضِ لَمُسۡرِفُونَ
Ko sabu ɗum min parliri e ɓiɗɓe Israa'iila ɓen, wonnde : "Kala barɗo woŋkii awaa wanaa joftanagol- gol woŋkii maa bonni ka leydi, tawat o waɗii wa barɗo yimɓe ɓeen fof, mo wuurnii ki kadi, o wa'ii wa on guurnuɗo yimɓe ɓen fof". Gooŋɗii Nulaaɓe amen ɓe gaddanii ɓe ɓanngannduyeeji, refti pellet, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ɓaawo ɗum, ko ɓe fantimɓe( ɓurtinooɓe)ka leydi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا جَزَٰٓؤُاْ ٱلَّذِينَ يُحَارِبُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَيَسۡعَوۡنَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَسَادًا أَن يُقَتَّلُوٓاْ أَوۡ يُصَلَّبُوٓاْ أَوۡ تُقَطَّعَ أَيۡدِيهِمۡ وَأَرۡجُلُهُم مِّنۡ خِلَٰفٍ أَوۡ يُنفَوۡاْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِۚ ذَٰلِكَ لَهُمۡ خِزۡيٞ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ
Ngandee njoɓdi ɓeen haɓooɓe Alla e Nulaaɗo Makko on, hiɓe yaha bonna ka leydi, ko nde ɓe mbaretee, maa ɓe dummbee, maa juuɗe maɓɓe ɗen e koyɗe maɓɓe ɗen taƴee luutindiree, maa ɓe ndiiwee e leydi ndin. Ɗuum ɗon, no woodani ɓe koyeera ka aduna ; no woodani ɓe kadi ka laakara, lepte mawɗe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبۡلِ أَن تَقۡدِرُواْ عَلَيۡهِمۡۖ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Si wanaa ɓen tuubuɓe ko adii on heɓude feere maɓɓe. Anndee pellet, Alla ko kaforoowo, jurmotooɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱبۡتَغُوٓاْ إِلَيۡهِ ٱلۡوَسِيلَةَ وَجَٰهِدُواْ فِي سَبِيلِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
Eeheymon yo gooŋɗimɓe, kulee Alla, ɗaɓɓiron e Makko jokkorgal, tiiɗnoɗon e Laawol Makko, mbelajo'o, on maloyte.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡ أَنَّ لَهُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَمِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لِيَفۡتَدُواْ بِهِۦ مِنۡ عَذَابِ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنۡهُمۡۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Pellet, ɓeen yedduɓe, sinno no woodannoo ɓe denndaagal ko woni ka leydi e yeru mun wonndude e ɗum, fii yo ɓe coottor ɗum immorde e lepte Ñande Darngal, ɓe jaɓantaake. No woodani ɓe lepte mu'usɗe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يُرِيدُونَ أَن يَخۡرُجُواْ مِنَ ٱلنَّارِ وَمَا هُم بِخَٰرِجِينَ مِنۡهَاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ مُّقِيمٞ
Heɓe paalaa nde ɓe njaltata ka yiite, ɓe wonaani yaltooɓe e magge. Hino woodani ɓe lepte ñiiɓɗe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلسَّارِقُ وَٱلسَّارِقَةُ فَٱقۡطَعُوٓاْ أَيۡدِيَهُمَا جَزَآءَۢ بِمَا كَسَبَا نَكَٰلٗا مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Gujjo [gorko] e gujjo [debbo] : taƴee juuɗe maɓ- ɓe ɗen, njoɓdi ko ɓe faggitii kon, ɗum ko lepte immorde ka Alla. Alla ko pooluɗo, Ñeeñɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَن تَابَ مِنۢ بَعۡدِ ظُلۡمِهِۦ وَأَصۡلَحَ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَتُوبُ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
Kala tuupɗo ɓaawo tooñe makko ɗen, o moƴƴini, pellte, Alla Jaɓanay mo tuubuubuyee. Pellet, Alla ko kafroowo, jurmtooɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ يُعَذِّبُ مَن يَشَآءُ وَيَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
E a anndaa won de no woodani Alla Laamu kammuuli ɗin e leydi ndin, Homo Lepta on mo O muuyi, o yaafo on mo O muuyi. Alla ko kattanɗo kala huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلرَّسُولُ لَا يَحۡزُنكَ ٱلَّذِينَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡكُفۡرِ مِنَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَلَمۡ تُؤۡمِن قُلُوبُهُمۡۛ وَمِنَ ٱلَّذِينَ هَادُواْۛ سَمَّٰعُونَ لِلۡكَذِبِ سَمَّٰعُونَ لِقَوۡمٍ ءَاخَرِينَ لَمۡ يَأۡتُوكَۖ يُحَرِّفُونَ ٱلۡكَلِمَ مِنۢ بَعۡدِ مَوَاضِعِهِۦۖ يَقُولُونَ إِنۡ أُوتِيتُمۡ هَٰذَا فَخُذُوهُ وَإِن لَّمۡ تُؤۡتَوۡهُ فَٱحۡذَرُواْۚ وَمَن يُرِدِ ٱللَّهُ فِتۡنَتَهُۥ فَلَن تَمۡلِكَ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِ شَيۡـًٔاۚ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُرِدِ ٱللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمۡۚ لَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞۖ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٞ
Eeheyma aan Nulaaɗo, wota ɓen yaccotooɓe e keeferaaku sunine immorde e ɓeen wi'iɓe: "min gooŋɗinii" kunndule maɓɓe, tawi ɓerɗe maɓɓe ɗe gooŋɗinaani E ɓeen Alyahuudaaɓe heɗitantooɓe fenaande, heɗitantooɓe yimɓe goo ɓe ngaraani e maaɗa : heɓe mbayla Koŋngolngol gaamb e nokku maggol, heɓe mbi'a: "Si on njonnaama ɗum ɗoo ƴettee, si on njonnaaka ɗum ndeentee". Kala mo Alla Fa'andanii fitina mo, a jeytantaa mo immorde hay e huunde immorde ka Alla. Ko ɓen ngoni ɓe Alla Faalaaka Laɓɓinnde ɓerɗe muen. Hino woodani ɓe koyeera ka aduna, hino woodani ɓe lepte mawɗe ka laakara.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سَمَّٰعُونَ لِلۡكَذِبِ أَكَّٰلُونَ لِلسُّحۡتِۚ فَإِن جَآءُوكَ فَٱحۡكُم بَيۡنَهُمۡ أَوۡ أَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡۖ وَإِن تُعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ فَلَن يَضُرُّوكَ شَيۡـٔٗاۖ وَإِنۡ حَكَمۡتَ فَٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِٱلۡقِسۡطِۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ
Heɗitantooɓe fenaande, ñaamooɓe jeeeenaari. Si ɓe ngarii ma, ñaawu hakkunde maɓɓe maa ɗuurno-ɗaa ɓe. Si a ɗuurnike ɓe, ɓe lorrataa ma hay e huunde. Si a ñaaway, ñaawir hakkunde maɓɓe nuunɗal. Pellet, Alla no Yiɗi nuunɗuɓe ɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَيۡفَ يُحَكِّمُونَكَ وَعِندَهُمُ ٱلتَّوۡرَىٰةُ فِيهَا حُكۡمُ ٱللَّهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوۡنَ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَۚ وَمَآ أُوْلَٰٓئِكَ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ
E ko honno ɓe ñaawinoray maa, Tawreeta on no ka maɓɓe, no e mayre Ñaawoore Alla nden, refti ɓe ɗuurnoo ɓaawo ɗum. Ɓeen wonaani gooŋɗinɓe!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّآ أَنزَلۡنَا ٱلتَّوۡرَىٰةَ فِيهَا هُدٗى وَنُورٞۚ يَحۡكُمُ بِهَا ٱلنَّبِيُّونَ ٱلَّذِينَ أَسۡلَمُواْ لِلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلرَّبَّٰنِيُّونَ وَٱلۡأَحۡبَارُ بِمَا ٱسۡتُحۡفِظُواْ مِن كِتَٰبِ ٱللَّهِ وَكَانُواْ عَلَيۡهِ شُهَدَآءَۚ فَلَا تَخۡشَوُاْ ٱلنَّاسَ وَٱخۡشَوۡنِ وَلَا تَشۡتَرُواْ بِـَٔايَٰتِي ثَمَنٗا قَلِيلٗاۚ وَمَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Minen min njippinii Tawreeta, hino e mayre Peewal e Annoora. Hino ñaawira nden Annabaaɓe ɓeen jebbiliiɓe, wonannde ɓeen alyahuudaa ɓe, e ɓeen rewooɓe e jannguɓe ɓeen, sabu kon ko ɓe reeninaa ka deftere Alla, ɓe laatii e dow ɗuum ko ɓe seediiɓe. Wata on kul yimɓe ɓe, kulee kam min. Wota on coottiri Aayeeje Am ɗe cogguyel pamaroy. Kala mo ñaawiraani ko Alla Jippini ko, ko ɓeen ɗon ngoni heeferɓe ɓen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَتَبۡنَا عَلَيۡهِمۡ فِيهَآ أَنَّ ٱلنَّفۡسَ بِٱلنَّفۡسِ وَٱلۡعَيۡنَ بِٱلۡعَيۡنِ وَٱلۡأَنفَ بِٱلۡأَنفِ وَٱلۡأُذُنَ بِٱلۡأُذُنِ وَٱلسِّنَّ بِٱلسِّنِّ وَٱلۡجُرُوحَ قِصَاصٞۚ فَمَن تَصَدَّقَ بِهِۦ فَهُوَ كَفَّارَةٞ لَّهُۥۚ وَمَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Min parlii e maɓɓe ka taTawreeta : won ŋki wonkii ko woŋkii yoɓirtee, yiitere ko yiitere, hinere ko hinere, nofru ko nofru, ñi'ire ko ñi'ire, barme ɗen ko ko yoftondirtee. Kala cakkiiɗo ɗuum, ko kaffaara wonan de mo. Kala mo ñaawiraaniko Alla Jippini kon, ko ɓeen ɗon ngoni tooñuɓe ɓeen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَفَّيۡنَا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم بِعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ مِنَ ٱلتَّوۡرَىٰةِۖ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡإِنجِيلَ فِيهِ هُدٗى وَنُورٞ وَمُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ مِنَ ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَهُدٗى وَمَوۡعِظَةٗ لِّلۡمُتَّقِينَ
Min ndewaniie batteeji maɓɓe Iisaa ɓiɗɗo Maryama, gooŋginɗo ɗuum ko woni yeeso makko immorde e Tawreeta. Minn okki Linjiila, hino e mayre Peewal, e Annoora, gooŋɗinnde kon ko woni yeeso mayre immorde e Tawreeta, ko nde Peewal, e Waaju wonan de gooŋɗuɓe ɓeen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلۡيَحۡكُمۡ أَهۡلُ ٱلۡإِنجِيلِ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فِيهِۚ وَمَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
Yo yimɓe Linjiila ɓen ñaawir kon ko Alla Jippini e mayre. Kala mo ñaawiraali kon ko Alla Jippini, ko ɓeen ɗon ngni fyaltuɓeɓeen. ɗoftaare
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَمُهَيۡمِنًا عَلَيۡهِۖ فَٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُۖ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡ عَمَّا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡحَقِّۚ لِكُلّٖ جَعَلۡنَا مِنكُمۡ شِرۡعَةٗ وَمِنۡهَاجٗاۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَلَٰكِن لِّيَبۡلُوَكُمۡ فِي مَآ ءَاتَىٰكُمۡۖ فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ إِلَى ٱللَّهِ مَرۡجِعُكُمۡ جَمِيعٗا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ
Min njippinii deftere nden e maaɗa goonga, ko nde gooŋɗinnde ko woni yeeso mayre immorde e dedfte, ko nde ƴellitiinde e dow majje. Ñaawir hakkunde maɓɓe kon ko Alla Jippini, wata a jokku belaaɗe maɓɓe ɗen ga e kon ko ari emaa e goonga. Min mbaɗanii kala e mooɗon Sari'a e Laawol. Sinno Alla Yiɗno, O Waɗayno on leñol gootol .ko woni, ko fii yo O Ndaarndo on e kon ko O Okki on. Adondiree e moƴƴi ɗin. Ko faade ka Alla woni ruttorde mon, O kumpita on kon ko luutondiraynoɗon fii mun.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنِ ٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡ وَٱحۡذَرۡهُمۡ أَن يَفۡتِنُوكَ عَنۢ بَعۡضِ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ إِلَيۡكَۖ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَٱعۡلَمۡ أَنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعۡضِ ذُنُوبِهِمۡۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِ لَفَٰسِقُونَ
Ñaawir hakkunde maɓɓe kon ko Alla Jippini, wata a jokku belaaɗeɗe maɓɓe ɗen, rento ɓe nde ɓe pitinintama ga e yoga e kon ko Alla Jippini e maaɗa. Si ɓe nduŋitima ,anndu si ko woni, Alla Faala nde O Meminta ɓe sabu yoga e junuubi maɓɓe. Pellet, ko heewi e yimɓe ɓen ko yatuɓee. ɗoftaare
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَحُكۡمَ ٱلۡجَٰهِلِيَّةِ يَبۡغُونَۚ وَمَنۡ أَحۡسَنُ مِنَ ٱللَّهِ حُكۡمٗا لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
E ko ñaawoore majjuyanko'en ɓe ɗaɓɓata ? Ko hommbo ɓuri Alla ñaawoore wonan de yimɓe yananaaɓe ?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلۡيَهُودَ وَٱلنَّصَٰرَىٰٓ أَوۡلِيَآءَۘ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَإِنَّهُۥ مِنۡهُمۡۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Eehey mon gooŋɗinɓe, wota on njogitor alyahuuda e Annasaara weldiiɓe, yoga maɓɓe ko weldiiɓe yoga. kala e mo'on belduɗo e maɓɓe, oen ɗoon ko e maɓɓe jeyaa. Pellet, Alla Fewnataa yimɓe tooñooɓe ɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَتَرَى ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ يُسَٰرِعُونَ فِيهِمۡ يَقُولُونَ نَخۡشَىٰٓ أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٞۚ فَعَسَى ٱللَّهُ أَن يَأۡتِيَ بِٱلۡفَتۡحِ أَوۡ أَمۡرٖ مِّنۡ عِندِهِۦ فَيُصۡبِحُواْ عَلَىٰ مَآ أَسَرُّواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ نَٰدِمِينَ
Tan nji'a ɓeen ɓe ñawu woni e ɓerɗe mu'uen no njaaw-no e maɓɓe, heɓe mbi'a : "min kuli nde yiiloode heɓata amen". Ar ma Alla Adda Uddital, maa fiyaake immorde ka Makko, ɓe mbattina e kon ko ɓe cuuɗi ka pittaali maɓɓe ko ɓe nimsuɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَهَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ إِنَّهُمۡ لَمَعَكُمۡۚ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَأَصۡبَحُواْ خَٰسِرِينَ
Gooŋɗinɓe ɓen no mbi'a : "E ko ɓee ɗoo ngoni ɓeen woondirnooɓe Alla hattirde woondooje maɓɓe, [wo nde] pellet, hiɓe ngnnde e mooɗon?" Golle maɓɓe ɗen mbonii, ɓe mbattini ko ɓe hayruɓe.(pertuɓe)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَن يَرۡتَدَّ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَسَوۡفَ يَأۡتِي ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ يُحِبُّهُمۡ وَيُحِبُّونَهُۥٓ أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ يُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوۡمَةَ لَآئِمٖۚ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ
Eeheymon yo gooŋɗinɓe, kala jartodinɗo e mooɗon e diine mum arma Alla Adda yimɓe ɓeo yiɗi kamɓe kadi ɓe njiɗi mo, tawa ko newaniiɓe gooŋɗinɓe ɓe, ñaaɗanɓe e heeferaaɓe ɓe, heɓe tiɗnoo e laawol Alla ngol, ɓe kulataa feloore peloowo. Ɗuum ko ɓural Alla, homo weeeɗa ngal on Mo o Muuyi. Alla ko Yaajuɗo [ɓural], nganduɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَهُمۡ رَٰكِعُونَ
Ngandee giɗo mon on ko Alla e Nulaaɗo Makko on e ɓeen gooŋɗinɓe : tottirooɓe juulde, ɓe totta asakal, hara kamɓe ko ɓe gooŋɗinɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَن يَتَوَلَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَإِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
Kalo melduɗo e Alla e Nulaaɗo Makko e ɓeen gooŋɗinɓe : pellet, fedde Alla nden ko ɓeen ngni foolooɓe ɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَكُمۡ هُزُوٗا وَلَعِبٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ وَٱلۡكُفَّارَ أَوۡلِيَآءَۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Eehey monyo gooŋɗinɓe, wata on njogito ɓeen jogitoriiɓe diine mon o jalnorɗi e fijindaaru, immorde e ɓeen okkaaɓe defte adii mon, e heeferaaɓe ɓeen weldiiɓe. Kulee Alla si on laatike gooŋɗinɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا نَادَيۡتُمۡ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ ٱتَّخَذُوهَا هُزُوٗا وَلَعِبٗاۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡقِلُونَ
Si on noddii faade e juulde, ɓe njogitora nde jalnorɗii e fijindaaru : ko waɗi ɗum, kamɓe ko ɓe yimɓe ɓe kakkiltaa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ هَلۡ تَنقِمُونَ مِنَّآ إِلَّآ أَنۡ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَمَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلُ وَأَنَّ أَكۡثَرَكُمۡ فَٰسِقُونَ
Maaku : "Eehey mon yimɓe defte, e on njoftoto min fii min gooɗinii Alla e kon ko Jippinaa e amen, e kon ko Jippinanoo ko adii, e won de pellet, ko ɓuri ɗuuɗude e mon ko yaltuɓeɗoftaare?!".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ هَلۡ أُنَبِّئُكُم بِشَرّٖ مِّن ذَٰلِكَ مَثُوبَةً عِندَ ٱللَّهِۚ مَن لَّعَنَهُ ٱللَّهُ وَغَضِبَ عَلَيۡهِ وَجَعَلَ مِنۡهُمُ ٱلۡقِرَدَةَ وَٱلۡخَنَازِيرَ وَعَبَدَ ٱلطَّٰغُوتَۚ أُوْلَٰٓئِكَ شَرّٞ مَّكَانٗا وَأَضَلُّ عَن سَوَآءِ ٱلسَّبِيلِ
Maaku : "E on ngaccata mi mi humpita on ko ɓuri ɗuum ɗon bon de mbarjaari ka Alla ? Kala mo Alla Huɗi, O Tikkani on, owaɗi e maɓɓe baaɗi e girayɗi(girji),(bamɗituga) e rewooɓe bewinayɗi ɗin. Ko ɓeen ɗon ɓuri bon de nokku, ɓuri majjude kadi laawol potondirgol ngol".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا جَآءُوكُمۡ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَقَد دَّخَلُواْ بِٱلۡكُفۡرِ وَهُمۡ قَدۡ خَرَجُواْ بِهِۦۚ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا كَانُواْ يَكۡتُمُونَ
Si ɓe ngarii e mo'on, ɓe mbi'a : "Men gooŋɗinii". Gooɗii non ɓe naatidii e keeferaaku ngu, tawi kamɓe ɓe njaltiino e maggu. Ko Alla ɓuri Anndude kon ko ɓe cuuɗaynoo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَرَىٰ كَثِيرٗا مِّنۡهُمۡ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِ وَأَكۡلِهِمُ ٱلسُّحۡتَۚ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Haɗayi'a ko heewi e maɓɓe no yaccora e bakkaat,e ngañamtumaagu, ñaamgol ɓe njeenaari. Bonii kon ko ɓe laatinoo heɓe ngolla.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَوۡلَا يَنۡهَىٰهُمُ ٱلرَّبَّٰنِيُّونَ وَٱلۡأَحۡبَارُ عَن قَوۡلِهِمُ ٱلۡإِثۡمَ وَأَكۡلِهِمُ ٱلسُّحۡتَۚ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ
Ko haɗno ɓee rewooɓe [maɓɓe], e annduɓe [maɓɓe] ɓen kaɗa ɓe gah e konngol maɓɓe bakkaat ngol e ñaamgol ɓe njeenaari ndin ? Bonii kon ko ɓe laatinoo heɓe ngolla
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ يَدُ ٱللَّهِ مَغۡلُولَةٌۚ غُلَّتۡ أَيۡدِيهِمۡ وَلُعِنُواْ بِمَا قَالُواْۘ بَلۡ يَدَاهُ مَبۡسُوطَتَانِ يُنفِقُ كَيۡفَ يَشَآءُۚ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُم مَّآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗاۚ وَأَلۡقَيۡنَا بَيۡنَهُمُ ٱلۡعَدَٰوَةَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ كُلَّمَآ أَوۡقَدُواْ نَارٗا لِّلۡحَرۡبِ أَطۡفَأَهَا ٱللَّهُۚ وَيَسۡعَوۡنَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَسَادٗاۚ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Alyahhuda'en mba i': "Junngo Alla ngon ko ñobbaango Juuɗe maɓɓe ɗeen ñobbaama, ɓe kuɗiraama kon ko ɓe kaali ! Si ko woni, Juuɗe Makko ɗen [ɗiɗi] ko fortaaɗe, Homo Nafqira no O Muuyiri. Pellet, ko Jippinaa kon e maa immorde ka Joomi, ɓeyday ko heewi e maɓɓe bewre e keeferaaku. Men Wernii hakkunde maɓɓe ngañngu e konnaagu haa Ñande Darngal. Tuma kala ɓe kuɓɓi yiite fii hare, Alla Ɗannina nge. Heɓe yaha ka leydi bonnugol. Alla non Yiɗaa bonnooɓe ɓe. @پشکنەر
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ ءَامَنُواْ وَٱتَّقَوۡاْ لَكَفَّرۡنَا عَنۡهُمۡ سَيِّـَٔاتِهِمۡ وَلَأَدۡخَلۡنَٰهُمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
Sinno yimɓe defte ɓeen ngooŋɗinno ɓe kuli (Alla), min Heefanayno ɓe boneeji maɓɓe ɗin, min Naatno ɓe kadi Aljannaaji Neema.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ أَنَّهُمۡ أَقَامُواْ ٱلتَّوۡرَىٰةَ وَٱلۡإِنجِيلَ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِم مِّن رَّبِّهِمۡ لَأَكَلُواْ مِن فَوۡقِهِمۡ وَمِن تَحۡتِ أَرۡجُلِهِمۚ مِّنۡهُمۡ أُمَّةٞ مُّقۡتَصِدَةٞۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ سَآءَ مَا يَعۡمَلُونَ
Sinno kamɓe ɓe ñiiɓnuno Tawreeta e Linjiila, e kon ko Jippinaa faade e maɓɓe immorde e Joomi maɓɓe, ɓe ñaamirayno senngo dow maɓɓe e ley koyɗe maɓɓe. No e maɓɓe leñol raɓɓindiniiɗe, ko ɗuuɗi e maɓɓe bonii ko ɓe ngollata.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلرَّسُولُ بَلِّغۡ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَۖ وَإِن لَّمۡ تَفۡعَلۡ فَمَا بَلَّغۡتَ رِسَالَتَهُۥۚ وَٱللَّهُ يَعۡصِمُكَ مِنَ ٱلنَّاسِۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Eehey ma Nulaaɗo, yottin kon ko Jippinaa e maaɗa immorde ka Joomi maa, si a waɗaalni ,haray a yottinaani nulal makko ngal. Alla ko daɗndoowo ma e yimɓe ɓeen. Pellet, Alla Fewnataa yimɓe yeddooɓe ɓeen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَسۡتُمۡ عَلَىٰ شَيۡءٍ حَتَّىٰ تُقِيمُواْ ٱلتَّوۡرَىٰةَ وَٱلۡإِنجِيلَ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡۗ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُم مَّآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗاۖ فَلَا تَأۡسَ عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Maaku : "Eehey mon yimɓe defte, on ngonaa e huunde haa ñiiɓnon Tawraata e Linjiila e kon ko Jippinaa e mooɗon immorde ka Joommon". Ko maa tun ko Jippinaa kon e maaɗa immorde ka Joomi maaɗa ɓeyda ko ɗuuɗi e maɓɓe bewre e keeferaaku. Wata a suno fii yimɓe yedduɓe ɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلصَّٰبِـُٔونَ وَٱلنَّصَٰرَىٰ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Pellet, ɓeen gooɗinɓe, e ɓen Alyahuudaaɓe, e ɓee rewooɓe koode, e Annasaara'en, kala on gooŋɗinɗo Alla e Ñalaande Sakkitiinde nden, o golli golle-moƴƴe : kulol alanaa ɓe, wanaa kamɓe cunoytoo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَقَدۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَأَرۡسَلۡنَآ إِلَيۡهِمۡ رُسُلٗاۖ كُلَّمَا جَآءَهُمۡ رَسُولُۢ بِمَا لَا تَهۡوَىٰٓ أَنفُسُهُمۡ فَرِيقٗا كَذَّبُواْ وَفَرِيقٗا يَقۡتُلُونَ
Wollahi minƳetii ahadi ɓiɗɓe Israa'iila ɓeen, minn Nuli e maɓɓe Nulaaɓe. Tuma kala nde Nulaaɗo addani ɓe kon ko pittaali maɓɓe ɗin mbelaaka : fedde goo ɓe njedda, fedde goo no mbara.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَحَسِبُوٓاْ أَلَّا تَكُونَ فِتۡنَةٞ فَعَمُواْ وَصَمُّواْ ثُمَّ تَابَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡ ثُمَّ عَمُواْ وَصَمُّواْ كَثِيرٞ مِّنۡهُمۡۚ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
Ɓe tamƴinii fitna laatotaako, ɓe mbumi ɓe pah'ɗi. Refti Alla Jaɓani ɓe tuubuubuyee. Refti ko heewi e maɓɓe mbumi ɓe pahaɗi. Alla ko reenuɗo kon ko ɓe ngollata.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَۖ وَقَالَ ٱلۡمَسِيحُ يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمۡۖ إِنَّهُۥ مَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدۡ حَرَّمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ ٱلۡجَنَّةَ وَمَأۡوَىٰهُ ٱلنَّارُۖ وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ أَنصَارٖ
Wollahi ɓeen wi'uɓe : "Alla ko Almasiihu ɓiɗɗo Maryama on"ɓe keeforini. Almasiihu on maaki : "Eeheymon ɓiɗɓe Israa'iila, ndewee Alla Joomi am e Joomi mon. Pellet, kala sirkanɗo Alla,
anndu Alla harminanii e mum Aljanna, werde makko nden ko ka yiite. Alanaa tooñooɓe ɓeen balloowo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ ثَالِثُ ثَلَٰثَةٖۘ وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّآ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۚ وَإِن لَّمۡ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Willagi yeddii ɓeen wi'uɓe : "Alla ko tatɓitɗo (Allaji)tato Alaa deweteeɗo si wanaa deweteeɗo gooto. Si ɓe kaɗitaaki gaa e ko ɓe wowlata, ko maa mema ɓeen yedduɓe e maɓɓe lepte muusuɗe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَلَا يَتُوبُونَ إِلَى ٱللَّهِ وَيَسۡتَغۡفِرُونَهُۥۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
E ɓe tuubantaa Alla ɓe imsinoo Mo?! Alla ko kaforoowo, jurmotooɗo
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَّا ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ إِلَّا رَسُولٞ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِ ٱلرُّسُلُ وَأُمُّهُۥ صِدِّيقَةٞۖ كَانَا يَأۡكُلَانِ ٱلطَّعَامَۗ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ ثُمَّ ٱنظُرۡ أَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
Almasiihi ɓiɗɗo Maryama on wonaani si wonaa Nulaaɗo, gooŋɗii Nulaaɓe feƴƴiino ado makko. Neene makko ko goosguɗo, kamɓe ɗiɗo hiɓe ñaamaynoo ñaametee. Ndaaru ko honno minn Ɓannginiranta ɓe Aayeeje ɗeen, refti ndaaraa ko honno ɓe wonaa fekindoreede.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ أَتَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَمۡلِكُ لَكُمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗاۚ وَٱللَّهُ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Maaku : "E on ndeway ko wonaa Alla, kon ko jeytantaa on lorra wanaa nafa?!", Alla non ko Nanoowo, gannduɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِي دِينِكُمۡ غَيۡرَ ٱلۡحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُوٓاْ أَهۡوَآءَ قَوۡمٖ قَدۡ ضَلُّواْ مِن قَبۡلُ وَأَضَلُّواْ كَثِيرٗا وَضَلُّواْ عَن سَوَآءِ ٱلسَّبِيلِ
Maaku : "Eehey mon yimɓe defte, wata on ɓurtin e diina mon kan ko woori goonga, wata on njokku beleeɗe yimɓe [ɓe tawta] gooŋɗii ɓe majjii ko adii, ɓe majjini ko ɗuuɗi, ɓe majji laawol potondirngol ngol.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لُعِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُۥدَ وَعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعۡتَدُونَ
Ɓeen yedduɓe e ɓiɗɓe Israa'iila ɓen kuɗiraama e ɗemngal Daawuda, e Iisaa ɓiɗɗo Maryama on. Ɗuum le, ko sabu koɓe mboopii kon, ɓe laatii yawtooɓe. Keeri ALLA
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَانُواْ لَا يَتَنَاهَوۡنَ عَن مُّنكَرٖ فَعَلُوهُۚ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ
Ɓe kaɗindirtaano e bone mo ɓe mbaɗi. bonii kon ko ɓe ngollatnoo!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تَرَىٰ كَثِيرٗا مِّنۡهُمۡ يَتَوَلَّوۡنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ لَبِئۡسَ مَا قَدَّمَتۡ لَهُمۡ أَنفُسُهُمۡ أَن سَخِطَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡ وَفِي ٱلۡعَذَابِ هُمۡ خَٰلِدُونَ
Haɗa yi'a ko ɗuuɗi e maɓɓe no mbelda e ɓeen yeddu- ɓe. bonii kon ko pittaali maɓɓe ɗin ngrdinani ɓe, nde Alla Tikkani ɓe, ko ka lepte woni kamɓe ko ɓe heddotoo.(saasooɓe)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ كَانُواْ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلنَّبِيِّ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مَا ٱتَّخَذُوهُمۡ أَوۡلِيَآءَ وَلَٰكِنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ
Sinno ɓe gooŋɗinano Alla, e Annabaajo on e kon ko Jnjppinaa e makko, ɓe njgittonooko ɓen [yedduɓe] weldiiɓe. Kono ko ɗuuɗi e maɓɓe ko yaltuɓe ɗoftaare
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ ٱلنَّاسِ عَدَٰوَةٗ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلۡيَهُودَ وَٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۖ وَلَتَجِدَنَّ أَقۡرَبَهُم مَّوَدَّةٗ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّا نَصَٰرَىٰۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّ مِنۡهُمۡ قِسِّيسِينَ وَرُهۡبَانٗا وَأَنَّهُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ
A tawat wollahi ko ɓuri añde e yimɓe he e wonan de ɓeen gooŋɗinɓe,ko Alyahuuda'en e ɓen sirkooɓe.A taway kadi ko ɓuri ɓe ɓaɗtaade gooɗinɓe ɓen giggol, ko wi'ooɓe ɓe :"minen ko Annasaara".Ɗuum non,ko tawde hino e maɓɓe annduɓe e rewooɓe,e won de kamɓe ɓe mawnintintaako.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا سَمِعُواْ مَآ أُنزِلَ إِلَى ٱلرَّسُولِ تَرَىٰٓ أَعۡيُنَهُمۡ تَفِيضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ مِمَّا عَرَفُواْ مِنَ ٱلۡحَقِّۖ يَقُولُونَ رَبَّنَآ ءَامَنَّا فَٱكۡتُبۡنَا مَعَ ٱلشَّٰهِدِينَ
Si ɓe nanii ko Jippinaa kon e Nulaaɗo on, a yi'ay gite maɓɓe ɗen no yuppoo gonɗi, sabu kon ko ɓe anndi e goonga kan. Heɓe mbia: "Joom amen, min gooŋɗinii, Winndidu min e seediiɓe ɓen".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا لَنَا لَا نُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَمَا جَآءَنَا مِنَ ٱلۡحَقِّ وَنَطۡمَعُ أَن يُدۡخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلصَّٰلِحِينَ
E ko haɗata amen gooŋɗinde Alla e ko ari e amen kon immorde e goonga, men tamƴinoo nde Joomi amen Waɗtida men e yimɓe moƴƴuɓe ɓeen?".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَثَٰبَهُمُ ٱللَّهُ بِمَا قَالُواْ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Alla Yoɓiri ɓe sabu kon ko ɓe mbi'i : Aljannaaji ɗi caatli ilata senngo ley majji, ko ɓe duumotooɓe ton. Ɗum ɗon ko njoɓdi moƴƴinɓe ɓe, @پشکنەر
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
Ɓeen heeferɓe ɓe njeddi Aayeeje amen ɗeen, ɓeen ɗoon, ko yimɓe Jahiimi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحَرِّمُواْ طَيِّبَٰتِ مَآ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ
Eehey mon yo gooŋɗinɓe, wota on karrmin laaɓuɗi ɗi Alla dakginani on, wata on njatu. Pe keerol, Alla Yiɗaa yawtooɓe ɓn.keeri Alla
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَٰلٗا طَيِّبٗاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِيٓ أَنتُم بِهِۦ مُؤۡمِنُونَ
Ñaamee e kon ko Alla Arsiki on dagiiɗi laaɓuɗi. Kulon Alla O Mo ngooŋɗinɗon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ ٱلۡأَيۡمَٰنَۖ فَكَفَّٰرَتُهُۥٓ إِطۡعَامُ عَشَرَةِ مَسَٰكِينَ مِنۡ أَوۡسَطِ مَا تُطۡعِمُونَ أَهۡلِيكُمۡ أَوۡ كِسۡوَتُهُمۡ أَوۡ تَحۡرِيرُ رَقَبَةٖۖ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖۚ ذَٰلِكَ كَفَّٰرَةُ أَيۡمَٰنِكُمۡ إِذَا حَلَفۡتُمۡۚ وَٱحۡفَظُوٓاْ أَيۡمَٰنَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Alla Nanngitirtaa on ko faljuɗon ka gooɗndooje mon, kono Homo Nanngitira on kon ko piɓɗon e gooɗndoodooje ɗe e muuɗum. Kaffaara mum on, ko ñammingol miskineeɓe sappo immorde ko hakindii e ko ñamminton ɓeynguureeji mon, maa koltu maɓɓe, maa rimɗin gol daande. On mo heɓaali [ɗuum], ko koorgol ɓalɗe tati. Ɗuum ɗoon ko kaffaara gooɗndooje mon si on ngooɗndii. Ndeenee gooɗndooje mon ɗe .Ko nii Alla Ɓannginiranta on Aayeeje Makko ɗen, belajo'o, on njetta [Mo].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
Eehey mon gooŋɗinɓe, ngannde esiwram= sanngara ɗam, e karte ɗen, e sanamuuji ɗin e payaloy koy [fow] ko soɓe jeyaaɗum e golle seytaane,ngoɗɗitee ɗum, mbelejo'o, on maloyte.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا يُرِيدُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَن يُوقِعَ بَيۡنَكُمُ ٱلۡعَدَٰوَةَ وَٱلۡبَغۡضَآءَ فِي ٱلۡخَمۡرِ وَٱلۡمَيۡسِرِ وَيَصُدَّكُمۡ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَعَنِ ٱلصَّلَوٰةِۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّنتَهُونَ
Nganndee ko seytaane faalaa, ko nde o liɓata ngañgu e konnaagu(tikere)hakkunde mo'on ka siwram e ka karte, o faddoo on ga e jaŋtagol Alla e juulde nden. Hara onon ko on haɗitotooɓe ?(woppooɓe)?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ وَٱحۡذَرُواْۚ فَإِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
Ɗoftee Alla, ɗoftoɗon Nulaaɗo o, ndeentoɗon ! Si on nduŋitiim, nganndee pellet, ko fawii Nulaaɗo Amen on, ko jottingol ɓanngina.(peeñngol ngol).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَيۡسَ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ جُنَاحٞ فِيمَا طَعِمُوٓاْ إِذَا مَا ٱتَّقَواْ وَّءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ ثُمَّ ٱتَّقَواْ وَّءَامَنُواْ ثُمَّ ٱتَّقَواْ وَّأَحۡسَنُواْۚ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Bakkaat fawaaki ɓeen gooŋɗinɓe ɓe ngolli golle-moƴƴe e kon ko ɓe ñaamuno si ɓe kulii ɓe gooŋɗinii ɓe golli golle-moƴƴe, refti ɓe ndeentii ɓe gooŋɗini, refti ɓe gooŋɗi ɓe moƴƴini. Alla No Yiɗi moƴƴinooɓe ɓen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَيَبۡلُوَنَّكُمُ ٱللَّهُ بِشَيۡءٖ مِّنَ ٱلصَّيۡدِ تَنَالُهُۥٓ أَيۡدِيكُمۡ وَرِمَاحُكُمۡ لِيَعۡلَمَ ٱللَّهُ مَن يَخَافُهُۥ بِٱلۡغَيۡبِۚ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ بَعۡدَ ذَٰلِكَ فَلَهُۥ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Eehey mon gooŋɗinɓe, ma Alla Jarribor on huunde e mbaroodi=raddo, hiɗon nanngira ɗum juuɗe mon ɗen e gaawe mon ɗen ; fii no Alla Anndira on kuloowo Mo e birnal. Kala jaggituɗo (jawtuɗo keerolo) ɓawa ɗuum, hino woodani mo lepte muusuɗe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقۡتُلُواْ ٱلصَّيۡدَ وَأَنتُمۡ حُرُمٞۚ وَمَن قَتَلَهُۥ مِنكُم مُّتَعَمِّدٗا فَجَزَآءٞ مِّثۡلُ مَا قَتَلَ مِنَ ٱلنَّعَمِ يَحۡكُمُ بِهِۦ ذَوَا عَدۡلٖ مِّنكُمۡ هَدۡيَۢا بَٰلِغَ ٱلۡكَعۡبَةِ أَوۡ كَفَّٰرَةٞ طَعَامُ مَسَٰكِينَ أَوۡ عَدۡلُ ذَٰلِكَ صِيَامٗا لِّيَذُوقَ وَبَالَ أَمۡرِهِۦۗ عَفَا ٱللَّهُ عَمَّا سَلَفَۚ وَمَنۡ عَادَ فَيَنتَقِمُ ٱللَّهُ مِنۡهُۚ وَٱللَّهُ عَزِيزٞ ذُو ٱنتِقَامٍ
Eehey mon yo gooŋɗinɓe, wota on mbar mbaroodi=raddaande hara ko on horminii ɓe. Kala barɗo ndi e mooɗon ko o tewiiɗo, njoɓdi mum, ko yeru kon ko o wari neemoraaɗi, ñaawa ɗum joomiraaɓe nuunɗal ɗiɗo e mooɗon, neldaari yottotoondi Kaaba on, maa kaffaara ñammingol miskiieeɓe, maa ko fotata ɗuum ɗoon koorka fii yo o meeɗ battane fiyaake makko on. Alla Yaafike kon ko feƴƴi ; kala duttiiɗo, Alla Yoftota e Makko. Alla ko pooluɗo, Jom-joftagol.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أُحِلَّ لَكُمۡ صَيۡدُ ٱلۡبَحۡرِ وَطَعَامُهُۥ مَتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِلسَّيَّارَةِۖ وَحُرِّمَ عَلَيۡكُمۡ صَيۡدُ ٱلۡبَرِّ مَا دُمۡتُمۡ حُرُمٗاۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِيٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
Daginanaama on baañgol ka maayo, ñaametee mum on ko dakamme wonan de on e setotooɓe ɓe. Karminanaama on baañugol ka jeeri fodde hiɗon kormii. Kulee Alla Oon mo mooɓoyteɗon to mum.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ جَعَلَ ٱللَّهُ ٱلۡكَعۡبَةَ ٱلۡبَيۡتَ ٱلۡحَرَامَ قِيَٰمٗا لِّلنَّاسِ وَٱلشَّهۡرَ ٱلۡحَرَامَ وَٱلۡهَدۡيَ وَٱلۡقَلَٰٓئِدَۚ ذَٰلِكَ لِتَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَأَنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ
Alla Waɗii Kaaba on : Suudu Hormanteendu, ñiiɓirndu wonan de yimɓe ɓeen, e lewru hormante ndu, e neldaari ndi, e meedaaɗi ɗin. Ɗuum ɗon, ko fii yo on nganndu won de Alla no Anndi kon ko woni kammuuli e ka leydi, e wonndi Alla no Anndi kala huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ وَأَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Nganndee won de pellet, Alla ko caɗtuɗo lepte, e won de pellet, Alla ko kaforoowo, jurmotooɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَّا عَلَى ٱلرَّسُولِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُۗ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تُبۡدُونَ وَمَا تَكۡتُمُونَ
Fawaaki Nulaaɗo on si wanaa yottingol. Alla no Anndi ko peññinton e ko cuuɗoton.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُل لَّا يَسۡتَوِي ٱلۡخَبِيثُ وَٱلطَّيِّبُ وَلَوۡ أَعۡجَبَكَ كَثۡرَةُ ٱلۡخَبِيثِۚ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
Maaku : "ko soɓi kon e ko laaɓi kon fotataa, hay si hawnii ma ɗuuɗugol ko soɓi kon". Kulee Alla yo joomiraaɓe hakkillaaji, mbelejo'o, on maloyte.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَسۡـَٔلُواْ عَنۡ أَشۡيَآءَ إِن تُبۡدَ لَكُمۡ تَسُؤۡكُمۡ وَإِن تَسۡـَٔلُواْ عَنۡهَا حِينَ يُنَزَّلُ ٱلۡقُرۡءَانُ تُبۡدَ لَكُمۡ عَفَا ٱللَّهُ عَنۡهَاۗ وَٱللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٞ
Eehey monn gooŋɗinɓe ! wata on laɓndo fii piiji, tawi si ɗi peññinanaama on, mettay on. Si on laɓndino fii majji fewndo Alqur'aanaare nden Jippotoo, ɗi peññinante on. Alla Yaafike fii majji. Alla ko kaforoowo, jurmotooɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَدۡ سَأَلَهَا قَوۡمٞ مِّن قَبۡلِكُمۡ ثُمَّ أَصۡبَحُواْ بِهَا كَٰفِرِينَ
Gooŋɗii yimɓe adinooɓe on laɓndinoke fii majji, refti ɓe ngontiri ɗin yedduɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَا جَعَلَ ٱللَّهُ مِنۢ بَحِيرَةٖ وَلَا سَآئِبَةٖ وَلَا وَصِيلَةٖ وَلَا حَامٖ وَلَٰكِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَۖ وَأَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
Alla Waɗaali e jelaaɗi ɗin, wanaa accitaaɗi, wanaa jokkindirmba debbi, wanaa kalaldi-wa, kono heeferɓe ɓe no fekindoo e Alla fenaande, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe hakkiltaa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ تَعَالَوۡاْ إِلَىٰ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَإِلَى ٱلرَّسُولِ قَالُواْ حَسۡبُنَا مَا وَجَدۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَآۚ أَوَلَوۡ كَانَ ءَابَآؤُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ شَيۡـٔٗا وَلَا يَهۡتَدُونَ
Si ɓe mbiamaa: "ngree e ko Alla Jippini kon e faade e Nulaaɗo on", ɓe mbi'a:"Yonii min ko min tawri baabiraaɓe amen ɓe", e hay si baabiraaɓe maɓɓe ɓe ngandaa hay e huunde ɓe peewataa?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ عَلَيۡكُمۡ أَنفُسَكُمۡۖ لَا يَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا ٱهۡتَدَيۡتُمۡۚ إِلَى ٱللَّهِ مَرۡجِعُكُمۡ جَمِيعٗا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Eeheymon gooŋɗinɓe ! Hino fawii on pittaali mon ɗin! Lorratah on majjuɗo si on peewi. Ko faade ka Alla woni ruttorde mon on denndaangal; O Humpita on kon ko ngollatnoɗon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ شَهَٰدَةُ بَيۡنِكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ حِينَ ٱلۡوَصِيَّةِ ٱثۡنَانِ ذَوَا عَدۡلٖ مِّنكُمۡ أَوۡ ءَاخَرَانِ مِنۡ غَيۡرِكُمۡ إِنۡ أَنتُمۡ ضَرَبۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَأَصَٰبَتۡكُم مُّصِيبَةُ ٱلۡمَوۡتِۚ تَحۡبِسُونَهُمَا مِنۢ بَعۡدِ ٱلصَّلَوٰةِ فَيُقۡسِمَانِ بِٱللَّهِ إِنِ ٱرۡتَبۡتُمۡ لَا نَشۡتَرِي بِهِۦ ثَمَنٗا وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰ وَلَا نَكۡتُمُ شَهَٰدَةَ ٱللَّهِ إِنَّآ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡأٓثِمِينَ
Eeheymon yo gooŋɗinɓe ! Mbaɗee seedee hakkunde mon, si maayde nden arii goɗɗo e mon, tuma wasiyagol, [seedeeɓe] ɗiɗo nuunɗuɓe jeyaaɓe e mo'on, si tawii on yehii ka leydi masiibo maayde yanii e mon. Darnon ɓe ka batte julude, ɓe ngooɗndira Alla, si on ciikkatikm ɓe ngostotaako fii ɗuum coggu, hay si laatike joomiraawo badindiral, "min cuuɗataa seedee Alla on, minen ontuma [si min mbaɗii ɗum], haray men njeyaama e bakkondinɓe ɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِنۡ عُثِرَ عَلَىٰٓ أَنَّهُمَا ٱسۡتَحَقَّآ إِثۡمٗا فَـَٔاخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَحَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَوۡلَيَٰنِ فَيُقۡسِمَانِ بِٱللَّهِ لَشَهَٰدَتُنَآ أَحَقُّ مِن شَهَٰدَتِهِمَا وَمَا ٱعۡتَدَيۡنَآ إِنَّآ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Si tawaama won de ɓe kaan di e bakkaatu, ko woɗɓe ɗiɗo darotoo darnde maɓɓe nden, hara ko jeyaaɓe e haanduɓe e hettugol , ɓe ngooɗndira Alla : "Pellet, ko seedee amen on ɓuri jojjude seedee maɓɓe on ; min njawtaani keeri. Minen ontuma [si men mbaɗii ɗum], haray men njeyaama e tooñooɓe ɓen".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِٱلشَّهَٰدَةِ عَلَىٰ وَجۡهِهَآ أَوۡ يَخَافُوٓاْ أَن تُرَدَّ أَيۡمَٰنُۢ بَعۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱسۡمَعُواْۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Ko ɗum ɗoo ɓuri ɓaɗtaade nde ɓe ngaddata seedee e hoore nden ɗon, maa ɓe kula nde woondoore ruttetee ɓaawo woondoore maɓɓe nden. Alla Fewnataa yaltuɓe ɗoftaare ɓe
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ يَوۡمَ يَجۡمَعُ ٱللَّهُ ٱلرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَآ أُجِبۡتُمۡۖ قَالُواْ لَا عِلۡمَ لَنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ عَلَّٰمُ ٱلۡغُيُوبِ
Ñaande Alla Mooɓoyta Nulaaɓe ɓen, O Daala: "Ko holɗum njaabanoɗon?" ɓe maaka: "ganndal alanaa amen, pellet, An, ko An woni gannduɗo ko wirnii".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ ٱللَّهُ يَٰعِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱذۡكُرۡ نِعۡمَتِي عَلَيۡكَ وَعَلَىٰ وَٰلِدَتِكَ إِذۡ أَيَّدتُّكَ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِ تُكَلِّمُ ٱلنَّاسَ فِي ٱلۡمَهۡدِ وَكَهۡلٗاۖ وَإِذۡ عَلَّمۡتُكَ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَٱلتَّوۡرَىٰةَ وَٱلۡإِنجِيلَۖ وَإِذۡ تَخۡلُقُ مِنَ ٱلطِّينِ كَهَيۡـَٔةِ ٱلطَّيۡرِ بِإِذۡنِي فَتَنفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيۡرَۢا بِإِذۡنِيۖ وَتُبۡرِئُ ٱلۡأَكۡمَهَ وَٱلۡأَبۡرَصَ بِإِذۡنِيۖ وَإِذۡ تُخۡرِجُ ٱلۡمَوۡتَىٰ بِإِذۡنِيۖ وَإِذۡ كَفَفۡتُ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ عَنكَ إِذۡ جِئۡتَهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ
Tuma nde Alla Daalunoo : "Ko an yo Iisaa ɓiɗɗo Maryama, siftor dokkam ɗe e dow maaɗa e dow yumma maaɗa, tuma nde Mi Semmbinirno maa fittaandu laaɓunde ndun, haɗa yeewta yimɓe ɓen ka penuyaagal e ka ƴaƴƴurmayaagal. E tuma nde mi Anndinno maa binndugol ngol e ñeñƴangal ngal, e Tawreeta e Linjiila. E tuma tagaynoɗaa e loope wano mbaadi sonndu e Duŋayee An ; nguttaa e mayru ndu laatoo sonndu e Duŋayee Am Sellinaa bunɗo e ɗamaaɗo e Duŋayee Am. E tuma nde yaltinanynoɗaa maayɓe e Duŋayee Am. E tuma nde Mi Surnoo ɓiɗɓe Israa'iila ɓen e maaɗa nde ngddannoɗaa ɓe ɓanngannduyeeji (peeñɗi)ɗi,yedduɓe ɓe e maɓɓe mbi'i: "ɗum wonaali si wanaa mbilewu peeñungu".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذۡ أَوۡحَيۡتُ إِلَى ٱلۡحَوَارِيِّـۧنَ أَنۡ ءَامِنُواْ بِي وَبِرَسُولِي قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَٱشۡهَدۡ بِأَنَّنَا مُسۡلِمُونَ
Tuma nde mbahyiimi e laaɓamɓe ma ɓen, si ko woni: "ngooŋɗinee kam in e Nulaaɗo Am o", ɓe mbi'i: "min gooŋɗinii, seedito won de pellet, ko min jebbiliiɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ ٱلۡحَوَارِيُّونَ يَٰعِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ هَلۡ يَسۡتَطِيعُ رَبُّكَ أَن يُنَزِّلَ عَلَيۡنَا مَآئِدَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِۖ قَالَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Tuma nde laaɓamɓe [ma] ɓen mbinoo: "Ko an yo Iisaa, ɓiɗɗo Maryama, hara Joomi maa hino waawi nde O jippinanta men kooliwal immorde ka kammu?" O maaki: "kulee Alla, si on laatike gooŋɗinɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ نُرِيدُ أَن نَّأۡكُلَ مِنۡهَا وَتَطۡمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعۡلَمَ أَن قَدۡ صَدَقۡتَنَا وَنَكُونَ عَلَيۡهَا مِنَ ٱلشَّٰهِدِينَ
Ɓe mb'i: "minn faala ñaamde e maggal, ɓerɗe amen ɗen deeƴa, min gannda gooŋɗii a goonganii amen, mn ngona e maggal jeyaaɓe e seeditiiɓe".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَ ٱللَّهُمَّ رَبَّنَآ أَنزِلۡ عَلَيۡنَا مَآئِدَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ تَكُونُ لَنَا عِيدٗا لِّأَوَّلِنَا وَءَاخِرِنَا وَءَايَةٗ مِّنكَۖ وَٱرۡزُقۡنَا وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
Iisaa ɓiɗɗo Maryama on maaki: "Yaa An Alla, Joomi amen, Jippinan amen kooliwal immorde ka kammu, ngal wonana men iidi wonan de aramɓe amen e sakkitiiɓe amen, e maande immorde ka Maaɗa. Arsikaa men: ko An woni Moƴƴo Arsikoowo".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ ٱللَّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا عَلَيۡكُمۡۖ فَمَن يَكۡفُرۡ بَعۡدُ مِنكُمۡ فَإِنِّيٓ أُعَذِّبُهُۥ عَذَابٗا لَّآ أُعَذِّبُهُۥٓ أَحَدٗا مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Allaahu On Daali : "Min, ko Mi Jippinanoowo on ngal. Kono kala jedduɗo e mo'on ɓaawo ɗum, Min, Mi leptay mo lepte ɗe Mi leptataa hay gooto e tagoore nden".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذۡ قَالَ ٱللَّهُ يَٰعِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ءَأَنتَ قُلۡتَ لِلنَّاسِ ٱتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَٰهَيۡنِ مِن دُونِ ٱللَّهِۖ قَالَ سُبۡحَٰنَكَ مَا يَكُونُ لِيٓ أَنۡ أَقُولَ مَا لَيۡسَ لِي بِحَقٍّۚ إِن كُنتُ قُلۡتُهُۥ فَقَدۡ عَلِمۡتَهُۥۚ تَعۡلَمُ مَا فِي نَفۡسِي وَلَآ أَعۡلَمُ مَا فِي نَفۡسِكَۚ إِنَّكَ أَنتَ عَلَّٰمُ ٱلۡغُيُوبِ
E tuma nde Alla Daaloyte : "Ko an yo Iisaa geɗal Maryama, e ko an wi'i yimɓe ɓen : "njogitee kam min e yumma am reweteeɓe ɗiɗo ko wanaa Alla?" O maaka : "Senaadee woodanii Ma! Haananaa kam nde mi yeetotooɓe ko alanaa kam e mun geɓal ! Si wonii mi wowlanii ɗum, haray pellet, A Anndii ɗum. Haɗa Anndi ko woni e woŋkii am, mi anndaa ko woni e Woŋkii Maa. Pellet, An, ko An woni gannduɗo mbirniiɗi ɗin".
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَا قُلۡتُ لَهُمۡ إِلَّا مَآ أَمَرۡتَنِي بِهِۦٓ أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمۡۚ وَكُنتُ عَلَيۡهِمۡ شَهِيدٗا مَّا دُمۡتُ فِيهِمۡۖ فَلَمَّا تَوَفَّيۡتَنِي كُنتَ أَنتَ ٱلرَّقِيبَ عَلَيۡهِمۡۚ وَأَنتَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدٌ
Mi wowlanaali ɓe si wanaa kon ko njamiirɗaa kam, won de : "ndeewee Alla Joomi am e Joomi mon". Min laatino e dow maɓɓe seeditiiɗo yeru ko mi wonnoo. ɓaawo nde hunnuɗaa mi, wonuɗaa An, Tommbiiɗo e dow maɓɓe. An ko A Seediiɗo e kala huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِن تُعَذِّبۡهُمۡ فَإِنَّهُمۡ عِبَادُكَۖ وَإِن تَغۡفِرۡ لَهُمۡ فَإِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
Si a leptii ɓe, pelletn kamɓe ko ɓe jeyaaɓe Maaɗa. Si A Haforanii ɓe, pellet, An, ko An woni pooluɗo, Ñeeñuɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ ٱللَّهُ هَٰذَا يَوۡمُ يَنفَعُ ٱلصَّٰدِقِينَ صِدۡقُهُمۡۚ لَهُمۡ جَنَّٰتٞ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Alla Daali : "Ndee ko ñalaande nde goonga nafata gooŋɗɓe ɓen goonga maɓɓe on : hino woodani ɓe Aljannaaji no ila e ley majji caaɗi, ko ɓe duumotooɓe e majji poomaa". Alla Welaama ɓe kamɓe kadi ɓe weltorii Mo. Ko ɗum woni polagal mawngal ngal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا فِيهِنَّۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرُۢ
Ko Alla woodani laamu kammuuli ɗin, e leydi ndin e ko woni nder majji. Kanko ko O kattanɗo kala huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی المائدة
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی فولانی - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی فولانی، وەرگێڕان: ناوەندی ڕواد بۆ وەرگێران، بە هاوکاری ماڵپەڕی (دار الإسلام www.islamhouse.com).

داخستن