وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی هیندی * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
सूरा अल्-मुद्दस्सिर
یٰۤاَیُّهَا الْمُدَّثِّرُ ۟ۙ
1. नबी (सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम) पर प्रथम वह़्य के पश्चात् कुछ दिनों तक वह़्य नहीं आई। फिर एक बार आप जा रहे थे कि आकाश से एक आवाज़ सुनी। ऊपर देखा, तो वही फ़रिश्ता जो आपके पास 'ह़िरा' नामी गुफ़ा में आया था आकाश तथा धरती के बीच एक कुर्सी पर विराजमान था। जिससे आप डर गए और धरती पर गिर गए। फिर घर आए और अपनी पत्नी से कहा : मुझे चादर ओढ़ा दो, मुझे चादर ओढ़ा दो। उन्होंने चादर ओढ़ा दी। और अल्लाह ने यह सूरत उतारी। फिर निरंतर वह़्य आने लगी। (सह़ीह़ बुख़ारी : 4925, 4926, सह़ीह़ मुस्लिम : 161) प्रथम वह़्य से आप (सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम) को नबी बनाया गया। और अब आपपर धर्म के प्रचार का भार रख दिया गया। इन आयतों में आपके माध्यम से मुसलमानों को पवित्र रहने के निर्देश दिए गए हैं।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَثِیَابَكَ فَطَهِّرْ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تَمْنُنْ تَسْتَكْثِرُ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلِرَبِّكَ فَاصْبِرْ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاِذَا نُقِرَ فِی النَّاقُوْرِ ۟ۙ
2. अर्थात प्रलय के दिन।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَذٰلِكَ یَوْمَىِٕذٍ یَّوْمٌ عَسِیْرٌ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
عَلَی الْكٰفِرِیْنَ غَیْرُ یَسِیْرٍ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذَرْنِیْ وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِیْدًا ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَّجَعَلْتُ لَهٗ مَالًا مَّمْدُوْدًا ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَّبَنِیْنَ شُهُوْدًا ۟ۙ
3. जो उसकी सेवा में उपस्थित रहते हैं। कहा गया है कि इससे अभिप्राय वलीद बिन मुग़ीरह है, जिसके दस पुत्र थे।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَّمَهَّدْتُّ لَهٗ تَمْهِیْدًا ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ یَطْمَعُ اَنْ اَزِیْدَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَلَّا ؕ— اِنَّهٗ كَانَ لِاٰیٰتِنَا عَنِیْدًا ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سَاُرْهِقُهٗ صَعُوْدًا ۟ؕ
4. अर्थात कड़ी यातना दूँगा। (इब्ने कसीर)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنَّهٗ فَكَّرَ وَقَدَّرَ ۟ۙ
5. क़ुरआन के संबंध में प्रश्न किया गया तो वह सोचने लगा कि कौन सी बात बनाए और उसके बारे में क्या कहे? (इब्ने कसीर)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَقُتِلَ كَیْفَ قَدَّرَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ قُتِلَ كَیْفَ قَدَّرَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ اَدْبَرَ وَاسْتَكْبَرَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَقَالَ اِنْ هٰذَاۤ اِلَّا سِحْرٌ یُّؤْثَرُ ۟ۙ
6. अर्थात मुह़म्मद (सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम) ने यह किसी से सीख लिया है। कहा जाता है कि वलीद बिन मुग़ीरह ने अबू जह्ल से कहा था कि लोगों में क़ुरआन के जादू होने का प्रचार किया जाए।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنْ هٰذَاۤ اِلَّا قَوْلُ الْبَشَرِ ۟ؕ
7. अर्थात अल्लाह की वाणी नहीं है।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سَاُصْلِیْهِ سَقَرَ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَاۤ اَدْرٰىكَ مَا سَقَرُ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَا تُبْقِیْ وَلَا تَذَرُ ۟ۚ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ ۟ۚ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
عَلَیْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا جَعَلْنَاۤ اَصْحٰبَ النَّارِ اِلَّا مَلٰٓىِٕكَةً ۪— وَّمَا جَعَلْنَا عِدَّتَهُمْ اِلَّا فِتْنَةً لِّلَّذِیْنَ كَفَرُوْا ۙ— لِیَسْتَیْقِنَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ وَیَزْدَادَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِیْمَانًا وَّلَا یَرْتَابَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ وَالْمُؤْمِنُوْنَ ۙ— وَلِیَقُوْلَ الَّذِیْنَ فِیْ قُلُوْبِهِمْ مَّرَضٌ وَّالْكٰفِرُوْنَ مَاذَاۤ اَرَادَ اللّٰهُ بِهٰذَا مَثَلًا ؕ— كَذٰلِكَ یُضِلُّ اللّٰهُ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَمَا یَعْلَمُ جُنُوْدَ رَبِّكَ اِلَّا هُوَ ؕ— وَمَا هِیَ اِلَّا ذِكْرٰی لِلْبَشَرِ ۟۠
और हमने जहन्नम के रक्षक फ़रिश्ते ही बनाए हैं और उनकी संख्या को काफ़िरों के लिए परीक्षण बनाया है। ताकि अह्ले किताब[8] विश्वास कर लें और ईमान वाले ईमान में आगे बढ़ जाएँ। और किताब वाले एवं ईमान वाले किसी संदेह में न पड़ें। और ताकि वे लोग जिनके दिलों में रोग है और वे लोग जो काफ़िर[9] हैं, यह कहें कि इस उदाहरण से अल्लाह का क्या तात्पर्य है? ऐसे ही, अल्लाह जिसे चाहता है गुमराह करता है और जिसे चाहता है सीधा मार्ग दिखाता है। और आपके पालनहार की सेनाओं को उसके सिवा कोई नहीं जानता। और यह तो केवल मनुष्य के लिए उपदेश है।
8. क्योंकि यहूदियों तथा ईसाइयों की पुस्तकों में भी नरक के अधिकारियों की यही संख्या बताई गई है। 9. जब क़ुरैश ने नरक के अधिकारियों की चर्चा सुनी, तो अबू जह्ल ने कहा : ऐ क़ुरैश के समूह! क्या तुम में से दस-दस लोग, एक-एक फ़रिश्ते के लिए काफ़ी नहीं हैं? और एक व्यक्ति ने जिसे अपने बल पर बड़ा गर्व था कहा कि 17 को मैं अकेला देख लूँगा। और तुम सब मिलकर दो को देख लेना। (इब्ने कसीर)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَالَّیْلِ اِذْ اَدْبَرَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَالصُّبْحِ اِذَاۤ اَسْفَرَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنَّهَا لَاِحْدَی الْكُبَرِ ۟ۙ
10. अर्थात जैसे रात्रि के पश्चात दिन होता है, उसी प्रकार कर्मों का भी परिणाम सामने आना है। और दुष्कर्मों का परिणाम नरक है।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
نَذِیْرًا لِّلْبَشَرِ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِمَنْ شَآءَ مِنْكُمْ اَنْ یَّتَقَدَّمَ اَوْ یَتَاَخَّرَ ۟ؕ
11. अर्थात आज्ञापालन द्वारा अग्रसर हो जाए, अथवा अवज्ञा करके पीछे रह जाए।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِیْنَةٌ ۟ۙ
12. यदि सत्कर्म किया, तो मुक्त हो जाएगा।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِلَّاۤ اَصْحٰبَ الْیَمِیْنِ ۟ؕۛ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِیْ جَنّٰتٍ ۛ۫— یَتَسَآءَلُوْنَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَا سَلَكَكُمْ فِیْ سَقَرَ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُوْا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّیْنَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِیْنَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكُنَّا نَخُوْضُ مَعَ الْخَآىِٕضِیْنَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّیْنِ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
حَتّٰۤی اَتٰىنَا الْیَقِیْنُ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشّٰفِعِیْنَ ۟ؕ
13. अर्थात नबियों और फ़रिश्तों इत्यादि की। किंतु जिससे अल्लाह प्रसन्न हो और उसके लिए सिफ़ारिश की अनुमति दे।
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَا لَهُمْ عَنِ التَّذْكِرَةِ مُعْرِضِیْنَ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَاَنَّهُمْ حُمُرٌ مُّسْتَنْفِرَةٌ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بَلْ یُرِیْدُ كُلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ اَنْ یُّؤْتٰی صُحُفًا مُّنَشَّرَةً ۟ۙ
14. अर्थात वे चाहते हैं कि प्रत्येक के ऊपर वैसे ही पुस्तक उतारी जाए, जैसे मुह़म्मद (सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम) पर उतारी गई है। तब वे ईमान लाएँगे। (इब्ने कसीर)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَلَّا ؕ— بَلْ لَّا یَخَافُوْنَ الْاٰخِرَةَ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَلَّاۤ اِنَّهٗ تَذْكِرَةٌ ۟ۚ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَنْ شَآءَ ذَكَرَهٗ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی المدثر
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی هیندی - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی هیندی، وەرگێڕان: عزيز الحق العمري.