وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الغاشیة   ئایه‌تی:

سورەتی الغاشیة

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
التذكير بالآخرة وما فيها من الثواب والعقاب، والنظر في براهين قدرة الله.
بە بیردا هێنانەوەى قیامەت و ئەوەى تێیدایە لە پاداشت و سزا و تێڕوانین بۆ بەڵگەکانى توانا و دەسەڵاتی خواى گەورە.

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ٱلۡغَٰشِيَةِ
-ئەی پێغەمبەر- ئایا دەنگ وباسی ڕۆژە داپۆشەرەکەت پێگەشتووە (ڕۆژی دوایی کە بەناڕەحەتیەکانی تەواوی خەڵکی وبەدیهێنراوەکان دادەپۆشێت لەو ڕۆژەدا)؟!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ
لەڕۆژی قیامەتدا خەڵکی بەدبەختن یان بەختەوەرن، بۆیە ڕووخساری بەدبەختەکان لەو ڕۆژەدا زەلیل وڕیسوا وشەرمەزارە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ
خاوەنی ئەو ڕووخسارانە، ھەوڵدەرێکی ڕەنجەڕۆن، کۆت وزنجیر کراوەتە گەردن وپێیەکانیان وپێی ڕادەکێشرێن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِيَةٗ
خاوەنی ئەو ڕووخسارانە دەچنە ناو ئاگرێکی ھەرە گەرمەوە، ئاھو ناڵە ناڵیانه بەدەست گەرمیەکەیەوە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تُسۡقَىٰ مِنۡ عَيۡنٍ ءَانِيَةٖ
وە لەسەرچاوەیەکی گەرم وکوڵ بەکوڵ ئاویان دەدرێتێ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّيۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٖ
خۆراکیشیان تەنھا لە دڕکێکی تفت وتاڵی وشکە، کە خراپترین خواردن وبۆگەنترینیانە، پێی دەوترێت (شیبریق:الشِّبْرِق) ئەگەر وشک ببێتەوە ژەھراوی دەبێت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ
ئەویش نە گۆشتی پێدەگرن وقەڵەو ببن پێی ونە برسێتیشیان پێدەشکێت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ
ڕووخساری بەختەوەرەکانیش لەو ڕۆژەدا ڕووخۆش وجوان وگەشاوەن، لەبەر ئەو ناز ونیعمەتە خۆشانەی پێیان دراوە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِّسَعۡيِهَا رَاضِيَةٞ
ڕازین لە کردەوەی چاک وکۆشش وماندووبونی دونیای خۆیان، چونکە بەچەند بەرامبەر پاداشتی گەورە دراونەتەوە لەلایەن پەروەردگاریانەوه.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ
لە ناو بەھەشتێکی بەرز وبڵند دان، بەرز وبڵند لەشوێن وپلەوپایەدا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّا تَسۡمَعُ فِيهَا لَٰغِيَةٗ
ھیچ قسە وگوفتارێکی ھیچ وپووچ وبەتاڵ وبێ مانای تێدا نابیستن، ئەوە سەرەڕای ئەوەی قسە وگوفتاری حەرامی ھەرگیز تێدا نابیسترێت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِيهَا عَيۡنٞ جَارِيَةٞ
لەو بەھەشتەدا سەرچاوە وکانی لەبەر ڕۆشتوویان تێدایە، ھەرچۆنێکیان بوێت بەکاری دەھێنن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِيهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ
ھەروەھا سیسەم وقەنەفە وجێگای حەوانەوەی بەرزی تێدایە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَكۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ
وە کوپ وپەرداخی جوان وڕازاوەی ئامادەکراو بۆ خواردنەوەی تێدایە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ
وە پاڵپشت وسەرینی جوانی ڕیزکراوی یەک لەدوای یەک.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَزَرَابِيُّ مَبۡثُوثَةٌ
وە قاڵی و فەرش و ڕاخەری جوان و ڕەنگا و ڕەنگی لێرە و لەوێ تیا ڕاخراوە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ
ئەو بێباوەڕانە بۆ وورد نابنەوە لە ووشتر کە چۆن اللە -تەعاﻻ- بەدیھێناوە، وژێرباری کردووە بۆ ئادەمیزاد؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ
وە بۆ تەماشای ئاسمان ناكەن و وورد نابنەوە لێی چۆن بەرزی کردووەتەوە، تاوەکو وایلێھاتووە لەسەروویانەوە سەقفێکی پارێزراو بوونی ھەیە وناکەوێتە خوار بەسەریاندا، (وئەو ھەموو ئەستێرە جوانەی تیا نەخشێنراوە بەبێ بوونی پایەیەک -عامودێک- لەنێوان ئاسمان وزەویدا).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ
وە بۆ وورد نابنەوە لە چیا وشاخ وکێوەکان کە چۆن داکوتراون ودامەزرێنراون لەسەر زەوی، تاوەکو نەجوڵێت وژیان لەخەڵکی تێک نەچێت؟!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ
وە بۆ تەماشای دەشتەکانی زەوی ناکەن کە چۆن ڕاخراوە ولەبارکراوە بۆ کشتوکاڵ وژیان بەسەربردنی خەڵکی تیایدا؟!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَذَكِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٞ
-ئەی پێغەمبەر- تۆیش ئامۆژگاری ئەوانە بکە وبیانترسێنە لەسزای اللە -تەعاﻻ-، چونکە بەڕاستی تۆ تەنھا یادخەرەوەیت. ھیچ شتێکیت جگە لەیادخستنەوە لێ داوا ناکرێت، وە تەوفیق ویارمەتیدانیشیان بۆ باوەڕھێنان ئەوە تەنھا بەدەستی اللە -تەعاﻻ-یە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّسۡتَ عَلَيۡهِم بِمُصَيۡطِرٍ
تۆ دەسەڵاتت نیە بەسەریاندا تا بتوانیت بەزۆر باوەڕیان پێ بھێنیت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.
گرنگی پاککردنەوەی دڵ ودەروون لە پیسی وپۆخڵی دیار ونادیار.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.
بەڵگەھێنانەوە بە خوڵقێنراو وبەدیھێنراوەکان لەسەر بوونی پەروەردگار وگەورەیی ئەو زاتە پیرۆزە.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.
ئەرکی بانگخواز بریتیە لە بانگەوازی کردنی خەڵکی بۆ باوەڕهێنان بەشێوازێکی جوان ودانایانە، نەک بەزۆر وناچاری خەڵکی ھیدایەت وەربگرێت وڕێنموونی بکرێت، چونکە ئەوە تەنھا بەدەستی اللە -تەعاﻻ-یە نەک ھیچ کەسێکی تر.

إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ
بەڵام ئەو کەسەی کە پشت ھەڵدەکات وبێباوەڕ دەبێت بە اللە -تەعاﻻ- وپێغەمبەرەکەی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَيُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَكۡبَرَ
ئەوە اللە -تەعاﻻ- لەڕۆژی قیامەتدا سزای دەدات بە سزایەکی زۆر گەورە، ودەیخاتە ناو ئاگرەوە بەھەمیشەیی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ إِلَيۡنَآ إِيَابَهُمۡ
بێگومان ھەر بۆلای ئێمەیە گەڕانەوەیان لەپاش مردنیان (واتە پاش مردن زیندوو دەکرێنەوە ودەگەڕێنەوە بۆلای اللە -تەعاﻻ-).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم
پاشان بەڕاستی ھەر لەسەر ئێمەشە لێپرسینەوەیان لەسەر کردەوەکانیان، نە تۆ ونە جگە تۆیش مافی لێپرسینەوەتان نیە لەگەڵ خەڵیکدا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.
فەزڵی دە ڕۆژی یەکەمی مانگی -ذي الحجة- بە سەر ڕۆژەکانی تری ساڵەوە.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.
سەلماندن وجێگیر بوونی ھاتنی اللە -تەعاﻻ- لەڕۆژی قیامەتدا بەشێوەیەک شایستەی ئەو بێت، بەبێ ھیچ لێچواندن وبەبێ هیچ لێکدانەوە وبەبێ هیچ ھاوشێوە بوون وبەبێ هیچ لەکار خستنێک.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.
کەسی باوەڕدار ئەگەر تووشی بەڵا وناخۆشیەک ھات ئارام دەەگرێت، وە ئەگەر ناز ونیعەتێکیشی پێدرا ئەوا شوکر وسوپاسی لەسەر دەکات.

 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الغاشیة
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

داخستن