وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی کوردی کرمانجی * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
سورەتی الزخرف
إِنَّا جَعَلۡنَٰهُ قُرۡءَٰنًا عَرَبِيّٗا لَّعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَنَضۡرِبُ عَنكُمُ ٱلذِّكۡرَ صَفۡحًا أَن كُنتُمۡ قَوۡمٗا مُّسۡرِفِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَمۡ أَرۡسَلۡنَا مِن نَّبِيّٖ فِي ٱلۡأَوَّلِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن نَّبِيٍّ إِلَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَهۡلَكۡنَآ أَشَدَّ مِنۡهُم بَطۡشٗا وَمَضَىٰ مَثَلُ ٱلۡأَوَّلِينَ
8. ڤێجا ئەوێت ژ وان هەمییان ب هێزتر مە د هیلاك برن، و سەرهاتییا وان گەلەك جاران د قورئانێدا یا هاتی [ئانكو هەوە دەنگ و باسێت وان یێت زانین، ڤێجا هشیاری دویماهیكا وان بن ئەو ب سەرێ هەوە نەئێت یا ب سەرێ وان هاتی].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِي نَزَّلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءَۢ بِقَدَرٖ فَأَنشَرۡنَا بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗاۚ كَذَٰلِكَ تُخۡرَجُونَ
11. و ئەوێ ئاڤ ب پیڤان ژ ئەوران باراندی [ئانكو ل دویڤ هەوجەیییێ ددەت، نە هند گەلەك دبارینیت ئەردی هەمییێ بن ئاڤ بكەت و بغەرقینیت، و نە هند كێم دبارینیت ئەوێت ل سەر ئەردی تێنی و بێ ئاڤ بمینن، و داروبار نەمینن]، ڤێجا مە ئەردەكێ مری پێ ساخكرەڤە و شینكر، هوین ژی هۆسا دێ [ژ گۆڕان] دەركەڤن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِتَسۡتَوُۥاْ عَلَىٰ ظُهُورِهِۦ ثُمَّ تَذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ رَبِّكُمۡ إِذَا ٱسۡتَوَيۡتُمۡ عَلَيۡهِ وَتَقُولُواْ سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِينَ
13. دا هوین ل پشتا وان سویارببن، پاشی دا هوین هەر وەختێ ل پشتا وان سویاربوون، نیعمەتێت خودێ بیننە بیرا خۆ و بێژن: پاك و پاقژی ژ هەمی كێماسییان بۆ وی خودایی، ئەوێ ئەڤە بۆ مە سەرنەرم كرین، و مە ب خۆ ئەڤ شیانە نەبوون.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمِ ٱتَّخَذَ مِمَّا يَخۡلُقُ بَنَاتٖ وَأَصۡفَىٰكُم بِٱلۡبَنِينَ
16. ئەرێ خودێ ژ چێكرییێت خۆ، كچ بۆ خۆ هەلبژارتن، و كوڕ بۆ هەوە ڤەوەژارتن [ب ڕاستی ئەڤە ئاخڤتنەكا گەلەك مەزن و زێدە كرێتە، چاوا هوین خۆ ژ خودێ ب قەدرتر دبینن، و كوڕان بۆ خۆ ددانن، و ئەوێت هەوە نەڤێن كو كچن ب بال ویڤە لێ ددەن].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَمَن يُنَشَّؤُاْ فِي ٱلۡحِلۡيَةِ وَهُوَ فِي ٱلۡخِصَامِ غَيۡرُ مُبِينٖ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَذَٰلِكَ مَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ فِي قَرۡيَةٖ مِّن نَّذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتۡرَفُوهَآ إِنَّا وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا عَلَىٰٓ أُمَّةٖ وَإِنَّا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم مُّقۡتَدُونَ
23. و هۆسا مە چو پێغەمبەر بەری تە بۆ خەلكێ چو گوندان نەهنارتینە، ئەگەر دەولەمەند و گرەگر و سەركردەیێت وان نەگۆتبنێ، ب ڕاستی مە باب و باپیرێت خۆ ل سەر دین و ڕێكەكێ یێت دیتین، و ئەم ژی ل دویڤ وان دچین.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ قَٰلَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكُم بِأَهۡدَىٰ مِمَّا وَجَدتُّمۡ عَلَيۡهِ ءَابَآءَكُمۡۖ قَالُوٓاْ إِنَّا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
24. [هەر پێغەمبەرەكێ بۆ وان هاتبیت گۆتییە وان]: ئەرێ ئەگەر خۆ ئەز بۆ هەوە تشتەكی بینم ژ وێ چێتر و ڕاستەڕێتر ژی بیت، یا هەوە باب و باپیرێت خۆ ل سەر دیتین [هەر دیسا هوین دێ ل شۆپا وان چن] گۆتن: ب ڕاستی ئەم ژ تشتێ هوین پێ هاتینە هنارتن بێ باوەرین.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَّا ٱلَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّهُۥ سَيَهۡدِينِ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنَ ٱلۡقَرۡيَتَيۡنِ عَظِيمٍ
31. و گۆتن: بلا ئەڤ قورئانە بۆ ئێك ژ هەردو ماقویلێت ڤان هەردو گوندان هاتبایە خوارێ [ل تائیفێ: بۆ عوروەیێ كوڕێ مەسعوودێ (ثقفی)، و ل مەكەهێ: بۆ وەلیدێ كوڕێ موغیرەی، دورست نەدیتن بۆ موحەممەدێ ئێتیم بێت].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَهُمۡ يَقۡسِمُونَ رَحۡمَتَ رَبِّكَۚ نَحۡنُ قَسَمۡنَا بَيۡنَهُم مَّعِيشَتَهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَرَفَعۡنَا بَعۡضَهُمۡ فَوۡقَ بَعۡضٖ دَرَجَٰتٖ لِّيَتَّخِذَ بَعۡضُهُم بَعۡضٗا سُخۡرِيّٗاۗ وَرَحۡمَتُ رَبِّكَ خَيۡرٞ مِّمَّا يَجۡمَعُونَ
32. ئەرێ ما لێكڤەكرنا دلۆڤانییا خودایێ تە د دەست واندایە؟ [ئانكو ما پێغەمبەراتی د دەست واندایە، دا بێژن ئەڤە یێ هەژییە و ئەوێ هە نە.. یان بلا بۆ ڤی هاتبایە و بۆ ئەوێ هە نەهاتبایە؟] مە ڕزقێ وان د ژیانا دنیایێدا د ناڤبەرا واندا یێ لێكڤەكری، و مە هندەك ژ وان ب سەر هندەكان یێت ئێخستین، دا هندەك ژ وان هندەكان بۆ خۆ بكەنە خزمەتكار [دا كارێ ژیانێ پێ دورست ببیت]، [ما ئەو ڤێ نابینن، ڤێجا چاوا ڕازی نینن، خودێ پێغەمبەراتییێ بدەتە وی یێ وی بڤێت] و دلۆڤانییا خودایێ تە [ڕۆژا قیامەتێ] ژ وێ چێترە، یا ئەو كۆم دكەن [ژ مال و سامانێ دنیایێ].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡلَآ أَن يَكُونَ ٱلنَّاسُ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ لَّجَعَلۡنَا لِمَن يَكۡفُرُ بِٱلرَّحۡمَٰنِ لِبُيُوتِهِمۡ سُقُفٗا مِّن فِضَّةٖ وَمَعَارِجَ عَلَيۡهَا يَظۡهَرُونَ
33. و ئەگەر ژ بەر هندێ نەبایە كو خەلك هەمی بچنە سەر گاورییێ و بمیننە ب دنیایێڤە [و موسلمان نەمینن]، ئەم دا بانێت خانییێت وان ئەوێت باوەری ب خودایێ دلۆڤان نەئینایین كەینە زیڤ، و دا پەییسكێت خانییان ب خۆ ژی كەینە زیڤ، پێ سەركەڤتبانە بانی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلِبُيُوتِهِمۡ أَبۡوَٰبٗا وَسُرُرًا عَلَيۡهَا يَتَّكِـُٔونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّهُمۡ لَيَصُدُّونَهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَيَحۡسَبُونَ أَنَّهُم مُّهۡتَدُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَأَنتَ تُسۡمِعُ ٱلصُّمَّ أَوۡ تَهۡدِي ٱلۡعُمۡيَ وَمَن كَانَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
40. ئەرێ ما تو دشێی [هەی موحەممەد] یێ كەڕ، وەلێ بكەی گولێ ببیت، یان ئەوێ كۆرە و ئەوێ د بەرزەبوونەكا ئاشكەرادا ڕاستەڕێ بكەی [ڤێجا ب خەم نەكەڤە ژ بەر باوەری نەئینانا وان، دكەڕن چونكی گولێ نابن، كۆرەنە چونكی نابینن].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِمَّا نَذۡهَبَنَّ بِكَ فَإِنَّا مِنۡهُم مُّنتَقِمُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱسۡتَمۡسِكۡ بِٱلَّذِيٓ أُوحِيَ إِلَيۡكَۖ إِنَّكَ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَسۡـَٔلۡ مَنۡ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رُّسُلِنَآ أَجَعَلۡنَا مِن دُونِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ءَالِهَةٗ يُعۡبَدُونَ
45. [هەی موحەممەد] پسیارا وان بكە، ئەوێت مە بەری تە هنارتین ژ پێغەمبەران، كا مە پەرستییەك ژ بلی خودایێ دلۆڤان دانایە، بێتە پەرستن [ئانكو چو پێغەمبەران داخوازا پەرستنا غەیری خودێ نەكرییە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا جَآءَهُم بِـَٔايَٰتِنَآ إِذَا هُم مِّنۡهَا يَضۡحَكُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُواْ يَٰٓأَيُّهَ ٱلسَّاحِرُ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِندَكَ إِنَّنَا لَمُهۡتَدُونَ
49. [ڤێجا وەختێ بەرهنگاری ئیزایێ بوویین] گۆتن: سێربەندۆ ژ خودایێ خۆ بخوازە، ئەو پەیمانا دایییە تە [پەیمانا ڕاكرنا ئیزایێ ل سەر وی یێ باوەرییێ بینیت] بۆ مە ب جهـ بكەت، ب ڕاستی ئەم دێ باوەرییێ ب تە ئینین.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابَ إِذَا هُمۡ يَنكُثُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَنَادَىٰ فِرۡعَوۡنُ فِي قَوۡمِهِۦ قَالَ يَٰقَوۡمِ أَلَيۡسَ لِي مُلۡكُ مِصۡرَ وَهَٰذِهِ ٱلۡأَنۡهَٰرُ تَجۡرِي مِن تَحۡتِيٓۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ
51. و فیرعەونی د ناڤ ملەتێ خۆدا گازی كر و گۆت: گەلی ملەتێ من ما ملكێ مسرێ نەیێ منە؟ و ما ئەڤ ڕویبارە دبن [قەسرێت] منڕا ناچن، ما هوین نابینن؟ [و بزانن ئەز چەندێ ب هێزم، و ملكێ من چەندێ مەزنە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمۡ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡ هَٰذَا ٱلَّذِي هُوَ مَهِينٞ وَلَا يَكَادُ يُبِينُ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّآ ءَاسَفُونَا ٱنتَقَمۡنَا مِنۡهُمۡ فَأَغۡرَقۡنَٰهُمۡ أَجۡمَعِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَجَعَلۡنَٰهُمۡ سَلَفٗا وَمَثَلٗا لِّلۡأٓخِرِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ وَلَمَّا ضُرِبَ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ مَثَلًا إِذَا قَوۡمُكَ مِنۡهُ يَصِدُّونَ
57. و وەختێ نموونە ل سەر كوڕێ مەریەمێ هاتییە دانان [وەختێ ئەڤ ئایەتە هاتییە خوارێ (انكم وما تعبدون من دون الله حیب جهنم) ئانكو: ب ڕاستی هوین، و ئەوێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن، داردوویێ دۆژەهێنە. قورەیشییان گۆتە پێغەمبەری، ما نە مەسیحی، عیسایی دپەرێسن، و تو دبێژی عیسا پێغەمبەرە، ڤێجا ئەگەر ئەو د ئاگریدا بیت ئەم ژی ڕازینە، ئەم و پەرستییێت خۆ د گەل وی بین، گاورێت قورەیشییان كرنە كەنی، و بوو تیقەلیقا وان]، ملەتێ تە ب وێ [نموونەیێ دلخۆش بوون] و دەنگێت وان ژ كەیفاندا بلند بوون.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُوٓاْ ءَأَٰلِهَتُنَا خَيۡرٌ أَمۡ هُوَۚ مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلَۢاۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٌ خَصِمُونَ
58. و گۆتن: ما بوتێت مە چێترن یان عیسا [ئەگەر هەر كەسێ شوینا خودێ بێتە پەرستن د ئاگریدا بیت، ئەم ڕازینە بوتێت مە د گەل عیسایی بن]، و وان ئەڤ نموونەیە بۆ تە نەئینا ئەگەر بۆ جڕەبڕ و گەنگەشەیێ نەبیت، نێ ئەو ملەتەكێ زێدە چیڕدرێژن و جڕكێشن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَا مِنكُم مَّلَٰٓئِكَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَخۡلُفُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا يَصُدَّنَّكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُۖ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَمَّا جَآءَ عِيسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ قَالَ قَدۡ جِئۡتُكُم بِٱلۡحِكۡمَةِ وَلِأُبَيِّنَ لَكُم بَعۡضَ ٱلَّذِي تَخۡتَلِفُونَ فِيهِۖ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
63. ڤێجا وەختێ عیسا ب بەلگە و نیشانێت ئاشكەراڤە هاتی، گۆت: ئەز پێغەمبەر بۆ هەوە هاتم، دا هندەك ژ تشتێ هوین تێدا ژێك جودا [ژ ئەحكامێت تەوراتێ] بۆ هەوە ئاشكەرا بكەم، ڤێجا تەقوا خودێ [د فەرمانێت ویدا] بكەن، و گوهێ خۆ بدەنە من.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ رَبِّي وَرَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُوهُۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِيمٞ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱخۡتَلَفَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَيۡنِهِمۡۖ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡ عَذَابِ يَوۡمٍ أَلِيمٍ
65. [بەلێ پشتی عیسایی]، دەستە و كۆمێت [ئسرائیلییان] د دەرهەقێ ویدا ژێك جودا بوون [و هەر ئێكی تشتەك د ڕاستێدا دگۆت، هندەكان كرە خودێ ب خۆ، و هندەكان كرە كوڕێ خودێ، و هندەكان كرە ئێك ژ سێ خودێیان، و هندەكان دەیكا وی ب دەهمەن پیسیێ گونەهكار كر]، ڤێجا وەیل و ئێزا و نەخوشی بۆ وان بیت، ئەوێت ستەم كرین [ب وان ئاخڤتنێت د دەرهەقێ عیسایدا كرین]، ژ ئیزایا دژوار.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا ٱلسَّاعَةَ أَن تَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَكَانُواْ مُسۡلِمِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يُطَافُ عَلَيۡهِم بِصِحَافٖ مِّن ذَهَبٖ وَأَكۡوَابٖۖ وَفِيهَا مَا تَشۡتَهِيهِ ٱلۡأَنفُسُ وَتَلَذُّ ٱلۡأَعۡيُنُۖ وَأَنتُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
71. و ئامانێت زێری [یێت خوارنێ] و پەرداغێت [ڤەخوارنا پاقژ] ل بەر وان دئێنە گێڕان، و دل چ بخوازیت و چاڤ بچنە چ بۆ وان د بەحەشتێدا یێ هەی، و هوین هەروهەر دێ تێدا مینن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتِلۡكَ ٱلۡجَنَّةُ ٱلَّتِيٓ أُورِثۡتُمُوهَا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَكُمۡ فِيهَا فَٰكِهَةٞ كَثِيرَةٞ مِّنۡهَا تَأۡكُلُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱلۡمُجۡرِمِينَ فِي عَذَابِ جَهَنَّمَ خَٰلِدُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَلَٰكِن كَانُواْ هُمُ ٱلظَّٰلِمِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَقَدۡ جِئۡنَٰكُم بِٱلۡحَقِّ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَكُمۡ لِلۡحَقِّ كَٰرِهُونَ
78. ب سویند مە هەقی بۆ هەوە ئینا [مە پێغەمبەر بۆ هەوە هنارتن، و كتێب دانە هەوە، و وان هوین ئاگەهداركرن و داخوازا گوهدارییێ ژ هەوە كرن، بەلێ هەوە گوهێ خۆ نەدا وان، و باوەری ب وان نەئینا]، نێ بارا پتر ژ هەوە هەقی نەدڤیا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّا لَا نَسۡمَعُ سِرَّهُمۡ وَنَجۡوَىٰهُمۚ بَلَىٰ وَرُسُلُنَا لَدَيۡهِمۡ يَكۡتُبُونَ
80. یان ژی ئەو هزر دكەن مە گول نهینی و پستەپستا وان نینە [ئەوا ئەو د (دار الندوە)ڤە د دەرهەقێ پێغەمبەریدا دكەن]، بەلێ مە گولێ هەیە، و ملیاكەتێت مە ئەوێت ل دەڤ وان هەمییێ دنڤێسن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَبَارَكَ ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلسَّاعَةِ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
85. و پاكی و بلندی و خێر و بەرەكەت، هەمی بۆ وی بن ئەوێ مالداری و خودانییا ئەرد و ئەسمانان و هندی د ناڤبەرا واندا یا وی، و ئەو ب تنێ وەختێ ڕابوونا قیامەتێ دزانیت، و هەر هوین دێ ب بال ویڤە زڤڕن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا يَمۡلِكُ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِهِ ٱلشَّفَٰعَةَ إِلَّا مَن شَهِدَ بِٱلۡحَقِّ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
86. و ئەوێت شوینا خودێ دئێنە پەرستن، چو مەهدەر د دەست واندا نینە، ژ بلی وان ئەوێت شادەیییێ ب دورستی ب پەیڤا ئێكینییا خودێ ددەن، و ئەو بزانن [خودێیە خودانێ وان و ئەو بەندەیێت وینە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الزخرف
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی کوردی کرمانجی - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی کوردی - کرمانجی، وەرگێڕان: ئیسماعیل سگێری.