وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
Ya Sin
لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
إثبات الرسالة والبعث ودلائلهما.
يسٓ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلۡقُرۡءَانِ ٱلۡحَكِيمِ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِتُنذِرَ قَوۡمٗا مَّآ أُنذِرَ ءَابَآؤُهُمۡ فَهُمۡ غَٰفِلُونَ
Биз аны сага араб коомун коркутуп, эскертиш үчүн түшүрдүк. Аларга эскертүүчү пайгамбар келген эмес, алар ыйманга жана Аллахка сыйынууга көңүл бурушпайт. Ошондой эле эскертүү жетпеген бардык коомдордун абалы ушундай, алар эскертүүчү пайгамбарларга муктаж.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَقَدۡ حَقَّ ٱلۡقَوۡلُ عَلَىٰٓ أَكۡثَرِهِمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Алардын көпчүлүгүнө Аллахтын азабы милдет болду. Анткени ага чейин аларга пайгамбардын өз оозу менен Аллахтын акыйкаты жеткен, бирок алар Аллахка жана Анын элчисине ыйман келтиришкен жок жана аларга келген акыйкатты иш жүзүндө аткарышкан жок.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّا جَعَلۡنَا فِيٓ أَعۡنَٰقِهِمۡ أَغۡلَٰلٗا فَهِيَ إِلَى ٱلۡأَذۡقَانِ فَهُم مُّقۡمَحُونَ
Алардын бул нерседеги мисалы моюндарына кишен салынып, жаактарынан ылдый моюндары менен кошо колдору байланган адамдар сыяктуу. Алар баштарын асманга көтөрүп турууга аргасыз. Андыктан алар аны ылдый кыла алышпайт. Мына ошолор Аллахка ыйман келтирүүдөн кишенделгендер, алар Ага моюн сунушпайт жана Ал үчүн баштарын да ийишпейт.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَعَلۡنَا مِنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ سَدّٗا وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ سَدّٗا فَأَغۡشَيۡنَٰهُمۡ فَهُمۡ لَا يُبۡصِرُونَ
Биз аларды алдынан да, артынан да акыйкаттан тосуп койдук жана алардын көздөрүн акыйкатты көрүүдөн бууп койдук. Андыктан алар аны пайда ала тургандай көрө алышпайт. Бул нерсе алар баш ийбестик кылып, каапырлыктан баш тартпагандан кийин болду.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا تُنذِرُ مَنِ ٱتَّبَعَ ٱلذِّكۡرَ وَخَشِيَ ٱلرَّحۡمَٰنَ بِٱلۡغَيۡبِۖ فَبَشِّرۡهُ بِمَغۡفِرَةٖ وَأَجۡرٖ كَرِيمٍ
Чындыгында сенин эскертмеңден бул Куранды чындык дегендер, андагы келгенге ээрчигендер жана эч ким көрбөй тургандай жалгыз калган учурда Раббисинен корккон адамдар чындап пайда алышат. Мына ушундай сыпаттарга ээ болгондорго аларды кубандырган нерсени кабар бер, Аллах алардын күнөөлөрүн өчүрөт жана кечирет, ошондой эле акыретте аларды улуу сыйлык болгон бейишке кирүү күтүп турат.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّا نَحۡنُ نُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَنَكۡتُبُ مَا قَدَّمُواْ وَءَاثَٰرَهُمۡۚ وَكُلَّ شَيۡءٍ أَحۡصَيۡنَٰهُ فِيٓ إِمَامٖ مُّبِينٖ
Чындыгында Биз кыямат күнү сурак алуу үчүн өлүктөрдү кайра тирилтебиз жана алар дүйнө жашоосунда кылган жакшылык жана жамандык иштерин жазып коёбуз, ошондой эле алар өлгөндөн кийин артында калтырып кеткен сообу улануучу садака же каапырлык сыяктуу жамандыктарын да жазып коёбуз. Биз бүткүл нерселерди анык Китепте (Лаухуль Махфузда) эсептеп жазып койгонбуз.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• العمل بالقرآن وخشية الله من أسباب دخول الجنة.
إِذۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَيۡهِمُ ٱثۡنَيۡنِ فَكَذَّبُوهُمَا فَعَزَّزۡنَا بِثَالِثٖ فَقَالُوٓاْ إِنَّآ إِلَيۡكُم مُّرۡسَلُونَ
Биз башында аларды Аллахты жалгыздоого жана Ага ибадат кылууга чакырыш үчүн эки элчини жибергенбиз. Алар ал экөөсүн жалганга чыгарышты, анан Биз аларга үчүнчү элчини кошуп кубаттадык. Ошондо үч элчи шаардын элине айтты: «Чындыгында биз үчөөбүз тең силерди Аллахка гана сыйуунуга жана Анын шариятын ээрчүүгө чакыруу үчүн пайгамбар болуп жиберилдик».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ مَآ أَنتُمۡ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَمَآ أَنزَلَ ٱلرَّحۡمَٰنُ مِن شَيۡءٍ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا تَكۡذِبُونَ
Шаардын эли элчилерге айтышты: «Силер бизге окшогон эле адамсыңар, бизден артык эмессиңер. Ырайымдуу силерге эч кандай вахий түшүргөн жок жана силер бул сөзүңөр менен Аллахка жалган жалаа жаап жатасыңар».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُوٓاْ إِنَّا تَطَيَّرۡنَا بِكُمۡۖ لَئِن لَّمۡ تَنتَهُواْ لَنَرۡجُمَنَّكُمۡ وَلَيَمَسَّنَّكُم مِّنَّا عَذَابٌ أَلِيمٞ
Шаар эли элчилерге айтышты: «Биз силерди жамандыкка жоруп жатабыз. Эгер бизди жалгыз Аллахка сыйынгыла деп даават кылганыңарды токтотпосоңор, силерди таш бараң кылып өлтүрөбүз жана бизден аёсуз азапты көрөсүңөр».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ طَٰٓئِرُكُم مَّعَكُمۡ أَئِن ذُكِّرۡتُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ مُّسۡرِفُونَ
Элчилер аларга жооп кылып: «Силер Аллахка каапырлык кылып, Анын элчилерин ээрчүдөн баш тартканыңар себептүү жоруган жамандыгыңар өзүңөргө кайтат. Биз силерге Аллахты эскертсек да жамандыкка жоруйсуңарбы?! Силер каапырлыкта жана күнөө кылууда анык эле чектен чыккан коомсуңар».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَآءَ مِنۡ أَقۡصَا ٱلۡمَدِينَةِ رَجُلٞ يَسۡعَىٰ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱتَّبِعُواْ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Ошондо шаардан алыс жерден бир адам эли элчилерди жалганга чыгарып коюшпасын, аларды өлтүрүп же зыян берип коркутушпасын деп алар үчүн коркуп шашып-бушуп келип мындай деди: «Оо, элим! Бул элчилер алып келген нерсеге ээрчигиле.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ءَأَتَّخِذُ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةً إِن يُرِدۡنِ ٱلرَّحۡمَٰنُ بِضُرّٖ لَّا تُغۡنِ عَنِّي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَا يُنقِذُونِ
Мен акым жок туруп мени жараткан Аллахтан башкаларды кудай кылып алайынбы?! Эгер мага Ырайымдуу жамандыкты кааласа, мага ал кудайлардын ортомчулугу эч пайда бербейт жана алар мага пайда да, зыян да келтире алышпайт. Ошондой эле мен каапырлыкта өлгөн болсом, Аллах мага каалаган жамандыктан мени куткара алышпайт.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قِيلَ ٱدۡخُلِ ٱلۡجَنَّةَۖ قَالَ يَٰلَيۡتَ قَوۡمِي يَعۡلَمُونَ
Ал шейит болгондон кийин ага сый көргөзүлүп: «Бейишке кир!» – деп айтылды. Ал бейишке кирип, андагы жыргалчылыкты көргөндө өзүнчө кыялдана: «Аттиң, мени жалганга чыгарган, мени өлтүргөн элим күнөөлөрүмдү кечирилгенин жана Раббим мага кандай сый-урмат көргөзгөнүн билишсе кана, алар мага окшоп ыйман келтирип, мага берилгендей сыйлыкка жетишсе кана!».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بِمَا غَفَرَ لِي رَبِّي وَجَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُكۡرَمِينَ
Ал шейит болгондон кийин ага сый көргөзүлүп: «Бейишке кир!» – деп айтылды. Ал бейишке кирип, андагы жыргалчылыкты көргөндө өзүнчө кыялдана: «Аттиң, мени жалганга чыгарган, мени өлтүргөн элим күнөөлөрүмдү кечирилгенин жана Раббим мага кандай сый-урмат көргөзгөнүн билишсе кана, алар мага окшоп ыйман келтирип, мага берилгендей сыйлыкка жетишсе кана!».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الطيرة والتشاؤم من أعمال الكفر.
۞ وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَىٰ قَوۡمِهِۦ مِنۢ بَعۡدِهِۦ مِن جُندٖ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَمَا كُنَّا مُنزِلِينَ
Аны жалганга чыгарган жана өлтүргөн элине асмандан периштелерден болгон аскер түшүрүп, аларды жок кылууга Биз муктаж эмеспиз. Кайсы бир коомду жок кылганда аларага перителерди түшүргөн эмеспиз, аларды жок кылуу Бизге өтө жеңил. Биз, алардын кыйроосу азап периштелерин түшүрүү менен эмес, асмандан келген катуу кыйкырык аркылуу болсун деп чечтик.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰحَسۡرَةً عَلَى ٱلۡعِبَادِۚ مَا يَأۡتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
Кыямат күнү азапты көргөндө өкүнүчкө баткан, өкүттө калган кайран гана жалганчы пенделер! Анткени дүйнөдө пайгамбар аларга Аллах тараптан кандай нерсени алып келбесин, аны сөзсүз шылдыңга алып маскаралашкан. Мына ошондуктан кыямат күнү алардын акыбети Аллах тарапка кош көңүл карагандарына өкүнүү болду.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَمۡ يَرَوۡاْ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ أَنَّهُمۡ إِلَيۡهِمۡ لَا يَرۡجِعُونَ
Пайгамбарларды шылдыңдашкан жалганчылар сабак алыш үчүн алардан мурунку коомдорду көрүшпөйбү?! Алар өлүштү, эми дүйнөгө эч качан кайтып келишпейт. Алар кылган иш-аракеттерин көздөй кетишти. Жакында Аллах аларга сыйлыгын же жазасын берет.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَءَايَةٞ لَّهُمُ ٱلۡأَرۡضُ ٱلۡمَيۡتَةُ أَحۡيَيۡنَٰهَا وَأَخۡرَجۡنَا مِنۡهَا حَبّٗا فَمِنۡهُ يَأۡكُلُونَ
Кайра тирилүүнү жалганга чыгаргандарга анын чындык экендигинин аят-белгиси – бул кургап калган жер. Биз ага асмандан жамгыр жаадырып, түркүн-түрдүү өсүмдүктөрдү өстүрдүк жана адамдар жеш үчүн ар кандай дан азыктарын чыгардык. Жамгыр жаадырып, өсүмдүктөрдү чыгарып бул жерди тирилткен Зат өлүктөрдү да кайра тирилтүүгө кудуреттүү.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِيَأۡكُلُواْ مِن ثَمَرِهِۦ وَمَا عَمِلَتۡهُ أَيۡدِيهِمۡۚ أَفَلَا يَشۡكُرُونَ
Аллах адамдарга берген ал бакчалардын мөмө-жемиштеринен алар жешсин деп. Бул нерселер алардын аракети менен болгон жок. Эми алар бул жакшылыктарга шүгүр кылуу үчүн жалгыз Аллахка ибадаттарды кылышпайбы, Анын пайгамбарларына ыйман келтиришпейби?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَزۡوَٰجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنۢبِتُ ٱلۡأَرۡضُ وَمِنۡ أَنفُسِهِمۡ وَمِمَّا لَا يَعۡلَمُونَ
Түрлүү-түрлүү өсүмдүктөрдү жана бак-дарактарды өстүргөн, адамдардын өздөрүнөн эркектер менен аялдарды жараткан жана ошондой эле кургактык менен деңизде адамдар билбеген Аллахтын башка макулуктарын жараткан Аллах аруу жана ыйык.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَءَايَةٞ لَّهُمُ ٱلَّيۡلُ نَسۡلَخُ مِنۡهُ ٱلنَّهَارَ فَإِذَا هُم مُّظۡلِمُونَ
Адамдарга Аллахтын жалгыздыгын билдирген белги – Биз күндүз менен кошо жарыкты кетиребиз, күндүздү түндөн ажыратып түндү келтиребиз жана күндүз бүткөндөн кийин караңгылыкты алып келебиз. Ошондо адамдар карыңгылыкка киришет.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلشَّمۡسُ تَجۡرِي لِمُسۡتَقَرّٖ لَّهَاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
Дагы алар үчүн Аллахтын жалгыздыгын билдирген белги – бул Күн. Ал Аллах Өзү билген чектен ашып кетпестен, өз ордунда сүзүп жүрөт. Бул Кудуреттүүнүн белгилеп койгон тагдыры. Аны эч ким жеңе албайт. Ал Билүүчү, Ага макулуктардын эч бир нерсеси жашыруун эмес.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلۡقَمَرَ قَدَّرۡنَٰهُ مَنَازِلَ حَتَّىٰ عَادَ كَٱلۡعُرۡجُونِ ٱلۡقَدِيمِ
Дагы алар үчүн Аллахтын жалгыздыгын билдирген белги – бул Ай. Биз ар бир түнгө анын өз ордун белгилеп койгонбуз. Ал кичине болуп башталып, улам чоңоё берет, кийин кайра кичирейип баштайт. Ал ичкелигинде, ийилчектигинде, саргычтыгында жана эскилигинде кудум ийилип жок болуп бара жаткан курманын шагы сымал.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَا ٱلشَّمۡسُ يَنۢبَغِي لَهَآ أَن تُدۡرِكَ ٱلۡقَمَرَ وَلَا ٱلَّيۡلُ سَابِقُ ٱلنَّهَارِۚ وَكُلّٞ فِي فَلَكٖ يَسۡبَحُونَ
Күн, Ай жана түн менен күндүздүн белгилери Аллахтын тагдыры менен белгиленген. Алар белгиленген чектен ашып кетишпейт. Күн Айдын жолун өзгөртүп же анын нурун кетирип, Ага кошулуп кетпейт. Ошондой эле түн дагы күндүздөн ашып кетпейт, анын убактысы бүтө электе эле кирип келбейт. Планеталар, орбиталар ж.б. сыяктуу Аллахтын тагдыры жана коргоосу менен моюн сундурулган бул макулуктардын ар биринин жеке өзүнө тийиштүү жолдору бар.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَءَايَةٞ لَّهُمۡ أَنَّا حَمَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُمۡ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
Ошондой эле аларга Аллахтын жалгыздыгын жана пенделерине кылган жакшылыгынын белгиси – Биз Нухтун заманында топон суудан аман калган Адамдын кээ бир урпактарын Аллахтын макулуктары менен толгон кемеге түшүрдүк. Аллах ага ар бир түркүмдөн бирден жупту түшүрдү.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِن نَّشَأۡ نُغۡرِقۡهُمۡ فَلَا صَرِيخَ لَهُمۡ وَلَا هُمۡ يُنقَذُونَ
Эгерде Биз аларды чөктүрүүнү кааласак, чөктүрүп жибермекпиз. Эгер Биз алардын чөгүшүн каалаганда, аларга эч ким жардам бере алмак эмес. Эгер алар Биздин буйругубуз жана чечимибиз менен чөгүшкөндө, аларды эч ким куткара алмак эмес.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱتَّقُواْ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيكُمۡ وَمَا خَلۡفَكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
Эгерде ыймандан жүз бурган мушриктерге: «Аллахтын силерге кылган ырайымын үмүт кылуу менен алдыңардагы акыреттен жана анын азаптарынан сактангыла жана артта калуучу дүйнөдөн сактагыла!» – деп айтылса, алар баш ийишпейт.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ أَنفِقُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنُطۡعِمُ مَن لَّوۡ يَشَآءُ ٱللَّهُ أَطۡعَمَهُۥٓ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
Эгер ал баш ийбестерге: «Аллах силерге ырыскы кылган мал-мүлктөн кедей-кембагалдарга да жардам бергиле!» – деп айтылса, ыймандууларды беттен алып мындай дешет: «Аллах Өзү тамактандырууну каалаган адамдарды биз тамактандырмак белек?! Биз анын каалоосуна каршы чыкпайбыз. Эй, момундар! Силер акыйкаттан алыстап, анык эле адашып жатасыңар».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَا يَنظُرُونَ إِلَّا صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ تَأۡخُذُهُمۡ وَهُمۡ يَخِصِّمُونَ
Кайра тирилүүнү мүмкүн эмес деп жалганга чыгаргандар сурнайдын биринчи тартылышын гана күтүп жатышат. Бул катуу кыйкырык алар соода-сатык, сугатчылык, чарбачылык ж.б. башка дүйнө иштери менен алек болуп жатышканда капыстан келет.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا مَنۢ بَعَثَنَا مِن مَّرۡقَدِنَاۜۗ هَٰذَا مَا وَعَدَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَصَدَقَ ٱلۡمُرۡسَلُونَ
Кайра тирилүүнү жалганга чыгарган каапырлар өкүнгөн абалда: «Шорубуз кургур ай! Бизди ким кабырдан тирилтип чыгарды?» – дегенде, аларга жооп берилет: «Бул Аллахтын берген убадасы. Чындыгында ал сөзсүз ишке ашат. Пайгамбарлар да Раббиси тараптан жеткирген бул нерседе чындыкты айтышкан».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱلۡيَوۡمَ لَا تُظۡلَمُ نَفۡسٞ شَيۡـٔٗا وَلَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Ал күндө адилеттик менен өкүм кылынат. Эй, пенделер! Ошондо силерге күнөөлөрүңөр көбөйтүлүп же соопторуңардан кемитилип зулумдук кылынбайт. Чындыгында силер дүйнө жашоосунда кылган иштериңердин сыйлыгын же жазасын толук түрдө аласыңар.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• من أساليب تربية الله لعباده أنه جعل بين أيديهم الآيات التي يستدلون بها على ما ينفعهم في دينهم ودنياهم.
Аллахтын пенделерин тарбиялоо ыкмаларынан – Ал алардын бет алдына аят-белгилерди кылып койду, алар аны динине жана дүйнөсүнө пайда келтирген нерселерге далил кылышат.
• الله تعالى مكَّن العباد، وأعطاهم من القوة ما يقدرون به على فعل الأمر واجتناب النهي، فإذا تركوا ما أمروا به، كان ذلك اختيارًا منهم.
Аллах пенделерине алар Анын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштоого кудурети жете турганчалык мүмкүнчүлүк жана күч-кубат берди. Эгер алар буйрукту таштай турган болсо, бул алардын тандоосу болот.
هُمۡ وَأَزۡوَٰجُهُمۡ فِي ظِلَٰلٍ عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ مُتَّكِـُٔونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ أَلَمۡ أَعۡهَدۡ إِلَيۡكُمۡ يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ أَن لَّا تَعۡبُدُواْ ٱلشَّيۡطَٰنَۖ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
Мен силерге пайгамбарларымдын тили менен осуят кылып жана буйруп мындай деп айткан элем го: «Эй, адам баласы! Каапырлыктын жана күнөөлөрдүн түр-түрүн кылып шайтанга баш ийбегиле! Чындыгында шайтан силерге анык душман. Акылы бар адам ага душмандыгын ачык эле көргөзгөн душманына кантип эле баш ийсин?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنِ ٱعۡبُدُونِيۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِيمٞ
Эй, адам баласы! Силерди Мага гана ибадат кылгыла жана Мага эч нерсени шерик кылбагыла деп буйрудум! Жалгыз Мага ибадат кылуу жана баш ийүү – Менин ыраазылыгыма жана бейишке алып барган туура жол. Бирок, силер Менин осуятымды жана буйругумду аткарбадыңар.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدۡ أَضَلَّ مِنكُمۡ جِبِلّٗا كَثِيرًاۖ أَفَلَمۡ تَكُونُواْ تَعۡقِلُونَ
Шайтан силерден көптөгөн адамдарды адаштырды. Силерди Раббиңерге баш ийүүгө, жалгыз Ага сыйынууга буйругандай жана силерге ачык эле душмандык кылган шайтанга моюн сунуудан эскерткендей да акылыңар жокпу?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلۡيَوۡمَ نَخۡتِمُ عَلَىٰٓ أَفۡوَٰهِهِمۡ وَتُكَلِّمُنَآ أَيۡدِيهِمۡ وَتَشۡهَدُ أَرۡجُلُهُم بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Бүгүн Биз алардын ооздоруна мөөр басабыз, алар каапырлыктарын жана күнөөлөрүн четке кагып сүйлөй албай дудук болуп калышат. Бизге алардын кылган иштерин колдору айтып беришет жана алар басып барып кылган күнөөлөрүнө буттары күбө болушат.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ نَشَآءُ لَطَمَسۡنَا عَلَىٰٓ أَعۡيُنِهِمۡ فَٱسۡتَبَقُواْ ٱلصِّرَٰطَ فَأَنَّىٰ يُبۡصِرُونَ
Эгер Биз алардын көздөрүн сокур кылып коюуну кааласак, аларды көр кылып коймокпуз, анан алар көрө албай калышмак. Кийин алар Сыраттан бейишке өтүш үчүн жарышышат. Алардын көзү көрбөсө, алар андан кантип өтүшмөк эле?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ نَشَآءُ لَمَسَخۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ مَكَانَتِهِمۡ فَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ مُضِيّٗا وَلَا يَرۡجِعُونَ
Эгерде Биз алардын дене түзүлүшүн өзгөртүүнү жана аларды буттарына отургузуп коюуну кааласак, анда Биз алардын дене түзүлүшүн өзгөртмөкпүз жана аларды буттарына отургузуп коймокпуз. Анан алар ордунан жыла албай калышат жана алдыга да, артка да кете албай калышат.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا عَلَّمۡنَٰهُ ٱلشِّعۡرَ وَمَا يَنۢبَغِي لَهُۥٓۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ وَقُرۡءَانٞ مُّبِينٞ
Биз Мухаммадга ыр үйрөткөн жокпуз. Бул ага ылайык келбейт. Анткени ал анын табиятында жок жана силердин аны акын деген сөзүңөр туура болгудай табияты аны талап да кылбайт. Биз ага үйрөткөн нерсе ойлонгон адам үчүн ачык-айкын эскертме жана Куран.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِّيُنذِرَ مَن كَانَ حَيّٗا وَيَحِقَّ ٱلۡقَوۡلُ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
Мындан пайда алган жүрөгү тирүү, акылы тунук адамдарга эскертүү үчүн жана каапырларга азапты түшүрүш үчүн. Анткени аларга анын келиши жана дааваттын жетиши менен далил коюлду. Эми алар эч кандай шылтоо айта алышпайт.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• في يوم القيامة يتجلى لأهل الإيمان من رحمة ربهم ما لا يخطر على بالهم.
• أهل الجنة مسرورون بكل ما تهواه النفوس وتلذه العيون ويتمناه المتمنون.
Бейиштегилер адамдын жан дүйнөсү эңсеген, көздөрдү сүйүнткөн жана адамдар кыялданган бүткүл нерселер менен кубанычка батышат.
• ذو القلب هو الذي يزكو بالقرآن، ويزداد من العلم منه والعمل.
وَلَهُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ وَمَشَارِبُۚ أَفَلَا يَشۡكُرُونَ
Жана аларды мингенден жана эттерин жегенден башка дагы пайдалары бар, мисалы, жүндөрү, тыбыттары, кылдары жана майлары. Алардан төшөктөрдү жана кийимдерди тигишет. Ошондой эле алардын сүттөрүн суусундук катары ичишет. Эми алар Аллахтын аларга берген ушундай жакшылыктары үчүн Ага шүгүр кылышпайбы?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَا يَحۡزُنكَ قَوۡلُهُمۡۘ إِنَّا نَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعۡلِنُونَ
Оо, пайгамбар! Алардын «сен пайгамбар эмессиң» же «сен акынсың» деген сыяктуу сөздөрү жана башка жалган жалаалары сени капалантпасын. Чындыгында Биз алардын бул тууралуу жашыргандарын да, ачык айткандарын да билебиз. Бизге алардын эч бири жашыруун эмес. Жакында Биз аларга анын сыйлыгын же жазасын беребиз.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَرَ ٱلۡإِنسَٰنُ أَنَّا خَلَقۡنَٰهُ مِن نُّطۡفَةٖ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٞ مُّبِينٞ
Өлүмдөн кийин кайра тирилүүнү четке каккан инсан ойлонбойбу, Биз аны бел суудан жараттык, кийин ал төрөлгөнгө чейин бир нече баскычтардан өттү жана тарбияланды. Кийин ал көп талашып тартышканга өттү. Ал муну кайра тирилүү мүмкүн экендигине далил катары көрбөйбү?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ يُحۡيِيهَا ٱلَّذِيٓ أَنشَأَهَآ أَوَّلَ مَرَّةٖۖ وَهُوَ بِكُلِّ خَلۡقٍ عَلِيمٌ
Оо, Мухаммад! Ага жооп бер: «Бул чириген сөөктөрдү аны баштапкы жолу жараткан Аллах тирилтет. Аны баштапкы жолу жараткан Зат аны кайрадан тирилтүүгө кудуреттүү. Ал бардык жаратылгандарды Билүүчү. Алардын эч бири Ага жашыруун эмес».
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُم مِّنَ ٱلشَّجَرِ ٱلۡأَخۡضَرِ نَارٗا فَإِذَآ أَنتُم مِّنۡهُ تُوقِدُونَ
Оо, адамдар! Ал силерге көк жана суу дарактан отту пайда кылып, силер андан от тутандырып жатасыңар. Көк жана суу дарак менен жалындаган от сыяктуу эки карама-каршылыкты бириктирген Зат өлүктөрдү тирилтүүгө кудуреттүү.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَيۡسَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يَخۡلُقَ مِثۡلَهُمۚ بَلَىٰ وَهُوَ ٱلۡخَلَّٰقُ ٱلۡعَلِيمُ
Асмандар менен Жерди жана алардын ортосундагы эбегейсиз чоң нерселерди жараткан Зат өлүктөрдү кайра тирилтүүгө кудуреттүү эмеспи?! Албетте, Ал ага кудуреттүү! Ал бүткүл макулуктарды жараткан Жаратуучу, аларды Билүүчү.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَآ أَمۡرُهُۥٓ إِذَآ أَرَادَ شَيۡـًٔا أَن يَقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
Чындыгында Аллахтын иши, эгер Ал бир нерсени жаратууну кааласа, анда «бол!» деп гана айтат, Анын каалаган нерсеси ошол замат ишке ашат. Бул нерсеге Анын жан салууга, өлтүрүүгө жана кайра тирилтүүгө ж.б. каалоолору да кирет.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَسُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي بِيَدِهِۦ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيۡءٖ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Аллах мушриктердин Ага алсыздыкты таңуулап жаткандарынан аруу жана ыйык. Бүткүл нерселердин бийлиги Ага гана таандык. Ал аларды Өзү каалагандай башкарат. Бардык нерселердин ачкысы Анын гана колунда. Силер акыретте жалгыз Ага гана кайтып барасыңар. Ошондо Ал силерге иш-аракеттериңердин сыйлыгын же жазасын берет.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• من فضل الله ونعمته على الناس تذليل الأنعام لهم، وتسخيرها لمنافعهم المختلفة.
Аллахтын адамдарга кылган жакшылыктарынан аларга үй жаныбарларын моюн сундурганы жана ар кыл максатта пайдалануулары үчүн баш ийдиргени.
• وفرة الأدلة العقلية على يوم القيامة وإعراض المشركين عنها.
• من صفات الله تعالى أن علمه تعالى محيط بجميع مخلوقاته في جميع أحوالها، في جميع الأوقات، ويعلم ما تنقص الأرض من أجساد الأموات وما يبقى، ويعلم الغيب والشهادة.
Аллахтын сыпаттарынан – Анын илими бардык макулуктарды бүткүл абалдарында, бүткүл убактарда өзүнө камтып алат. Жана Ал Жер өлүктөрдүн денелеринен эмнени кемиткенин жана эмнеси калганын билет, ошондой эле Ал кайыпты да, ашкерени да билет.
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی یس
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.