وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة البشتوية - سرفراز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
ابراهيم
الٓرٰ ۫— كِتٰبٌ اَنْزَلْنٰهُ اِلَیْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَی النُّوْرِ ۙ۬— بِاِذْنِ رَبِّهِمْ اِلٰی صِرَاطِ الْعَزِیْزِ الْحَمِیْدِ ۟ۙ
الر. ای پیغمبره! دا کتاب مونږ تاته نازل کړی دی چې ته پرې خلک د هغوی د رب په مرسته له تیارو نه د رڼا په لور چې د برلاسي او ستایل شوي رب لاره ده راوباسي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
١لَّذِیْنَ یَسْتَحِبُّوْنَ الْحَیٰوةَ الدُّنْیَا عَلَی الْاٰخِرَةِ وَیَصُدُّوْنَ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَیَبْغُوْنَهَا عِوَجًا ؕ— اُولٰٓىِٕكَ فِیْ ضَلٰلٍۢ بَعِیْدٍ ۟
هغه کافران چې دنیوي ژوند په اخروي ژوند غوره ګڼي، د الله د لارې نه خلک منع کوي او هڅه کوي چې د الله لار کږه واښايې. نو همدغه کسان په خورا لرې بې لارۍ کې دي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ رَّسُوْلٍ اِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهٖ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ ؕ— فَیُضِلُّ اللّٰهُ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟
او مونږ هر قوم ته د هغوی په ژبه پیغمبر لیږلی دی تر څو ورته د الله لار روښانه کړي. خو د الله پاک چې چاته خوښه شي بې لارې کوي يې او چاته يې چې خوښه شي روغه لار ورښايې. او هغه په هر څه برلاسی او دحکمت څښتن دی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا مُوْسٰی بِاٰیٰتِنَاۤ اَنْ اَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَی النُّوْرِ ۙ۬— وَذَكِّرْهُمْ بِاَیّٰىمِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍ ۟
او مونږ موسی ته د خپلو پوره دلایلو سره لیږلی او ورته مو ویلي وو چې قوم دې له تیارو نه رڼا ته وباسه. د الله ښې ورځې وریادې کړه. بې له شکه چې په همغو پیښو کې د هر صبر کوونکي اوشکر ګذار لپاره پوره دلایل وو.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاِذْ قَالَ مُوْسٰی لِقَوْمِهِ اذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ اِذْ اَنْجٰىكُمْ مِّنْ اٰلِ فِرْعَوْنَ یَسُوْمُوْنَكُمْ سُوْٓءَ الْعَذَابِ وَیُذَبِّحُوْنَ اَبْنَآءَكُمْ وَیَسْتَحْیُوْنَ نِسَآءَكُمْ ؕ— وَفِیْ ذٰلِكُمْ بَلَآءٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ عَظِیْمٌ ۟۠
او هم هغه در یاد کړه چې موسی خپل قوم ته وویل: ای قومه! د الله هغه نعمت رایادکړئ چې تاسې يې د فرعون له لښکرو نه خلاص کړئ هغوی به تاسې په سخت عذاب ربړولئ، ستاسې ځامن يې حلالول او ښځې به يې درته ژوندۍ پریښوولې. په دې کې ستاسې د رب لوی ازمیښت وو.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَلَمْ یَاْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوْحٍ وَّعَادٍ وَّثَمُوْدَ ۛؕ۬— وَالَّذِیْنَ مِنْ بَعْدِهِمْ ۛؕ— لَا یَعْلَمُهُمْ اِلَّا اللّٰهُ ؕ— جَآءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ فَرَدُّوْۤا اَیْدِیَهُمْ فِیْۤ اَفْوَاهِهِمْ وَقَالُوْۤا اِنَّا كَفَرْنَا بِمَاۤ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ وَاِنَّا لَفِیْ شَكٍّ مِّمَّا تَدْعُوْنَنَاۤ اِلَیْهِ مُرِیْبٍ ۟
ایا تاسې ته د هغو قومونو حال نه دی څرګند شوی چې له تاسې نه وړاندې تیر شوي وو؟ د نوح قوم، عادیان، ثمودیان. او هغه نور قومونه چې له دوی نه وروسته تیر شوي وو. چې بشپړ معلومات يې پرته له الله نه د بل هیچا سره نشته؟ دوی ټولو ته پیغمبرانو پاخه دلایل راوړي وو خو هغوی خپلې ګوتې په خوله[۱۹]او ويې ویل: هغه پیغام مونږ نه منو چې تاسې پرې رالیږلي شوي يې او د څه په لور چې تاسې بلنه راکوئ هغه مونږ ته خورا بابیزه او شکمن ښکاري.
[۱۹] له قهر نه يې خپلې ګوتې په خوله او په قهر يې خبرې وکړي. او یا يې معنی ده چې: له ډیرې مستۍ او لیونتوب نه يې د پیغمبرانو په خولو، ګوتې ور دننه او د هغو د چوپ کولو هڅه يې وکړه ( ابن جریر الطبری).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَتْ رُسُلُهُمْ اَفِی اللّٰهِ شَكٌّ فَاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— یَدْعُوْكُمْ لِیَغْفِرَ لَكُمْ مِّنْ ذُنُوْبِكُمْ وَیُؤَخِّرَكُمْ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— قَالُوْۤا اِنْ اَنْتُمْ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا ؕ— تُرِیْدُوْنَ اَنْ تَصُدُّوْنَا عَمَّا كَانَ یَعْبُدُ اٰبَآؤُنَا فَاْتُوْنَا بِسُلْطٰنٍ مُّبِیْنٍ ۟
پیغمبرانو يې ورته وویل: ایا د هغه الله په هکله مو شک دی چې د اسمانونو او ځمکې پیدا کوونکی دی؟ هغه تاسې ته بلنه درکوي چې ستاسې ځیني ګناهونه وبښي او تر یو وخته مهلت درکوي. خو هغوی وویل: تاسې خو کټ مټ زمونږ په شان خلک يې. غواړئ چې: له هغه څه نه مونږ منع کړئ چې زمونږ پلرونو يې عبادت کاوو نو یو ښکاره دلیل راوړاندې کړئ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ اِنْ نَّحْنُ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ یَمُنُّ عَلٰی مَنْ یَّشَآءُ مِنْ عِبَادِهٖ ؕ— وَمَا كَانَ لَنَاۤ اَنْ نَّاْتِیَكُمْ بِسُلْطٰنٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ؕ— وَعَلَی اللّٰهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ ۟
رسولانو يې ورته وویل: هو! مونږ ستاسې په څیر خلک یو خو دا د الله خوښه ده چې په خپلو بنده ګانو کې پر چا احسان کوي؟ او دا مونږ نه شو کولای چې د الله له حکم نه پرته تاسې ته کوم دلیل راوړو. او باید پر یو الله مؤمنان توکل وکړي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا لَنَاۤ اَلَّا نَتَوَكَّلَ عَلَی اللّٰهِ وَقَدْ هَدٰىنَا سُبُلَنَا ؕ— وَلَنَصْبِرَنَّ عَلٰی مَاۤ اٰذَیْتُمُوْنَا ؕ— وَعَلَی اللّٰهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُوْنَ ۟۠
او مونږ به ولې پر یو الله توکل نه کوو؟ په داسې حال کې چې هغه مونږ ته د ژوند لارې ښوولې دي. او مونږ به خامخا ستاسې له لورې ربړونه زغمو. او باید چې توکل کوونکی یوازې په یو الله توکل وکړي او بس.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِّنْ اَرْضِنَاۤ اَوْ لَتَعُوْدُنَّ فِیْ مِلَّتِنَا ؕ— فَاَوْحٰۤی اِلَیْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۙ
او کافرانو خپلو پیغمبرانو ته وویل: مونږ به خامخا تاسې له خپلې خاورې نه وباسو او یا به تاسې زمونږ دین ته راوړئ. الله پاک پیغمبرانو ته وحې وکړه چې مونږ به خامخا ظالمان هلاک کړو.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاسْتَفْتَحُوْا وَخَابَ كُلُّ جَبَّارٍ عَنِیْدٍ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مِّنْ وَّرَآىِٕهٖ جَهَنَّمُ وَیُسْقٰی مِنْ مَّآءٍ صَدِیْدٍ ۟ۙ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
یَّتَجَرَّعُهٗ وَلَا یَكَادُ یُسِیْغُهٗ وَیَاْتِیْهِ الْمَوْتُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ وَّمَا هُوَ بِمَیِّتٍ ؕ— وَمِنْ وَّرَآىِٕهٖ عَذَابٌ غَلِیْظٌ ۟
هغوی به یې غړپوي خوله ، ستوني نه به يې نه تیریږي له هرې لورې به ورته د مرګ مخه وي خو مري به نه. او د یو سخت غداب په لور به ور روان وي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَثَلُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِرَبِّهِمْ اَعْمَالُهُمْ كَرَمَادِ ١شْتَدَّتْ بِهِ الرِّیْحُ فِیْ یَوْمٍ عَاصِفٍ ؕ— لَا یَقْدِرُوْنَ مِمَّا كَسَبُوْا عَلٰی شَیْءٍ ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الضَّلٰلُ الْبَعِیْدُ ۟
د هغو کسانو چې له خپل رب نه منکر دي ټول عملونه هغو ایرو ته ورته دي چې په سخته بادجنه ورځ پرې تیزه هوا راوالوزي. دوی به د خپلو کړنو هیڅ ګټه تر لاسه نه شي کړای او همدا خورا لویه بدبختي ده.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَّمَا ذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ بِعَزِیْزٍ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَبَرَزُوْا لِلّٰهِ جَمِیْعًا فَقَالَ الضُّعَفٰٓؤُا لِلَّذِیْنَ اسْتَكْبَرُوْۤا اِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعًا فَهَلْ اَنْتُمْ مُّغْنُوْنَ عَنَّا مِنْ عَذَابِ اللّٰهِ مِنْ شَیْءٍ ؕ— قَالُوْا لَوْ هَدٰىنَا اللّٰهُ لَهَدَیْنٰكُمْ ؕ— سَوَآءٌ عَلَیْنَاۤ اَجَزِعْنَاۤ اَمْ صَبَرْنَا مَا لَنَا مِنْ مَّحِیْصٍ ۟۠
او کله چې دا خلک د الله په وړاندې څرګند شي نو بې وزلي خلک به متکبرینو ته ووايي چې مونږ خو په دنیا کې ستاسې هره یوه منله ایا اوس تاسې کولای شئ چې د الله د عذاب څه برخه له مونږ نه لرې کړئ؟ هغوی به ورته ووایې که الله مونږ ته له عذاب نه د بچ کیدلو کومه لار راښوولې وای نو مونږ به هم تاسې ته درښوولې وای. اوس یوه خبره ده که چیغې او سورې وکړو او که شته ورځ وزغمو په هیڅ توګه مو د خلاصون ځای نشته.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَ الشَّیْطٰنُ لَمَّا قُضِیَ الْاَمْرُ اِنَّ اللّٰهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدْتُّكُمْ فَاَخْلَفْتُكُمْ ؕ— وَمَا كَانَ لِیَ عَلَیْكُمْ مِّنْ سُلْطٰنٍ اِلَّاۤ اَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِیْ ۚ— فَلَا تَلُوْمُوْنِیْ وَلُوْمُوْۤا اَنْفُسَكُمْ ؕ— مَاۤ اَنَا بِمُصْرِخِكُمْ وَمَاۤ اَنْتُمْ بِمُصْرِخِیَّ ؕ— اِنِّیْ كَفَرْتُ بِمَاۤ اَشْرَكْتُمُوْنِ مِنْ قَبْلُ ؕ— اِنَّ الظّٰلِمِیْنَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
او کله چې پریکړه[۲۰] وشي نو شیطان به ووايې بې له شکه چې الله له تاسې سره رښتیني وعده کړې وه او ما هم درسره وعده کړې وه او پوره مې نه کړه. خو زما پر تاسې کوم زور نه وو زما ټوله واکمني همدا وه چې ما بلنه درکړه او تاسې ومنله. نو اوس ما مه ملامتوئ خپل ځانونه ملامت کړئ. اوس نه زه ستاسې ستونزو ته رسیدای او نه تاسې زما ستونزو ته رسیدای شئ. زه له هغه څه نه چې تاسې پکې زه د الله شریک ګڼلی وم خپله بي زاري اعلانوم. هو! د ظالمانو لپاره[۲۱] دردناک عذاب دی.
[۲۰] جنتیان جنت ته او دوزخیان دوزخ ته ولاړ شي ( ابن جریر الطبری).
[۲۱] د شیطان له خبرو وروسته الله پریکړه کوي چې شیطان او منونکي يي دواړه ظالمان دي.
[۲۱] د شیطان له خبرو وروسته الله پریکړه کوي چې شیطان او منونکي يي دواړه ظالمان دي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاُدْخِلَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جَنّٰتٍ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا بِاِذْنِ رَبِّهِمْ ؕ— تَحِیَّتُهُمْ فِیْهَا سَلٰمٌ ۟
او داخل به کړای شي مؤمنان او د نیکو کړنو څښتنان هغو جنتونو ته چې د نعمتونو ویالې به پکې بهیږي د الله د حکم له مخې به تل تر تله هملته وي. او د سلام په ویلو سره به ښه راغلاست ورته ویل کیږي[۲۲].
[۲۲] سلام په دنیا کې د روغتیا غوښتلو دعا د او په اخرت کې د ورغتیا او سلامتیا میندلو مبارکي ده.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَلَمْ تَرَ كَیْفَ ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَیِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ اَصْلُهَا ثَابِتٌ وَّفَرْعُهَا فِی السَّمَآءِ ۟ۙ
ای انسانه! ته نه وینې چې الله پاک د پاکیزه خبرې مثال څرنګه ښوولی دی؟ مثال يې د هغې غوره ونې دی چې جړړې يې په ځمکه کې خښې او څانګې يې تر اسمان لوړې شوې وي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تُؤْتِیْۤ اُكُلَهَا كُلَّ حِیْنٍ بِاِذْنِ رَبِّهَا ؕ— وَیَضْرِبُ اللّٰهُ الْاَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُوْنَ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِیْثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِیْثَةِ ١جْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْاَرْضِ مَا لَهَا مِنْ قَرَارٍ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
یُثَبِّتُ اللّٰهُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا وَفِی الْاٰخِرَةِ ۚ— وَیُضِلُّ اللّٰهُ الظّٰلِمِیْنَ ۙ۫— وَیَفْعَلُ اللّٰهُ مَا یَشَآءُ ۟۠
الله پاک مومنان په دنیا او اخرت کې په روغه خبره کلک ودروي[۲۳].الله ظالمان لار ورکي کوي او د الله چې څه خوښه شي همغه کوي.
[۲۳] په دنیا کې يې په اسلام ټینګوي او له مرګ وروسته يي د قبر او قیامت په سوال ځواب کې بریمن کوي( تفهیم القران).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
جَهَنَّمَ ۚ— یَصْلَوْنَهَا ؕ— وَبِئْسَ الْقَرَارُ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ لِّعِبَادِیَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا یُقِیْمُوا الصَّلٰوةَ وَیُنْفِقُوْا مِمَّا رَزَقْنٰهُمْ سِرًّا وَّعَلَانِیَةً مِّنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَ یَوْمٌ لَّا بَیْعٌ فِیْهِ وَلَا خِلٰلٌ ۟
ای محمده! زما ایماندارو بنده ګانو ته ووایه چې لمونځ ودروي زما له ورکړي مال څخه دې په پټه او ښکاره د هغې ورځې له راتګ نه وړاندې خیرات ورکړي چې هلته به نه اخیستل او حرڅول وي او نه دوستي او اشنايې.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَللّٰهُ الَّذِیْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ وَاَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَاَخْرَجَ بِهٖ مِنَ الثَّمَرٰتِ رِزْقًا لَّكُمْ ۚ— وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِیَ فِی الْبَحْرِ بِاَمْرِهٖ ۚ— وَسَخَّرَ لَكُمُ الْاَنْهٰرَ ۟ۚ
او ورته ووایه چې : الله هغه ذات دی چې اسمانونه او ځمکه يې پیدا کړي له بره نه يې اوبه راښکته کړي او د هغو په واسطه يې ستاسې د خوراک لپاره ډیرې میوې راوښکلي. کښتۍ يې ستاسې په واک کې درکړي چې د الله په حکم په بحر کې رواني شي. او سیندونه يې هم ستاسې په واک کې درکړل.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاٰتٰىكُمْ مِّنْ كُلِّ مَا سَاَلْتُمُوْهُ ؕ— وَاِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ لَا تُحْصُوْهَا ؕ— اِنَّ الْاِنْسَانَ لَظَلُوْمٌ كَفَّارٌ ۟۠
او څه چې تاسې غوښتي هغه ټول يې درکړي. که تاسې وغواړئ چې د الله لورینې وګڼئ هیڅکله يې پوره نه شئ شمیرلی بې له شکه چې انسان ډیر تیری کوونکی او ډير ناشکره دی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبِّ اِنَّهُنَّ اَضْلَلْنَ كَثِیْرًا مِّنَ النَّاسِ ۚ— فَمَنْ تَبِعَنِیْ فَاِنَّهٗ مِنِّیْ ۚ— وَمَنْ عَصَانِیْ فَاِنَّكَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
اې زما ربه! دغو بوتانو ډیر خلک لار ورکې کړي دي. نو چا چې زما مننه وکړه هغه زما د ډلې دی. او چا چې له ما نه سرغړونه کړې ده نو ته ښه بښونکی [۲۴] او ډیر مهربان يې.
[۲۴] ته کولای شي چې له ګناهونو سره يي وبښي او یا ته د توبي توان ورکړې چې توبه وباسي او ته يي وبښي( البحر المحیط لابي حیان الاندلسي الغرناطي).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبَّنَاۤ اِنِّیْۤ اَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتِیْ بِوَادٍ غَیْرِ ذِیْ زَرْعٍ عِنْدَ بَیْتِكَ الْمُحَرَّمِ ۙ— رَبَّنَا لِیُقِیْمُوا الصَّلٰوةَ فَاجْعَلْ اَفْىِٕدَةً مِّنَ النَّاسِ تَهْوِیْۤ اِلَیْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِّنَ الثَّمَرٰتِ لَعَلَّهُمْ یَشْكُرُوْنَ ۟
ای زما ربه! ما خپل ځیني بچیان په یوه بې کښته او بې اوبو ناو کې ستا د ویاړمن کور تر څنګ میشت کړل او ای پروردګاره! دا مې ځکه وکړل چې لمونځ قائم کړي نو ته د خلکو زړونه د هغوی په لور را مات کړه او ته هغوی ته هر ډول میوې ور په برخه کړه ښايې چې هغوی شکر وباسې.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبِّ اجْعَلْنِیْ مُقِیْمَ الصَّلٰوةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِیْ ۖۗ— رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَآءِ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَبَّنَا اغْفِرْ لِیْ وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِیْنَ یَوْمَ یَقُوْمُ الْحِسَابُ ۟۠
[۲۵] که دا دعاء يې د هغوی په ژوند کې کړی وي نو عني يي ده چې مؤمنا يي کړه چې ته يي وبښي او که له مرګ نه وروسته يي کړې وي نو له منع کیدلو نه له مرګ وروسته بیرته را ژوندی شو. وړاندې به يي کړې وي ځکه د الله له لورې له منخ کیدلو وروسته يې کافر ته دعا نه ده کړي( البحر المحیط لابی حیان الاندلسي الغر ناطي.)
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تَحْسَبَنَّ اللّٰهَ غَافِلًا عَمَّا یَعْمَلُ الظّٰلِمُوْنَ ؕ۬— اِنَّمَا یُؤَخِّرُهُمْ لِیَوْمٍ تَشْخَصُ فِیْهِ الْاَبْصَارُ ۟ۙ
او ای محمده! ګمان مه کوه چې الله پاک د ظالمانو له کړنو څخه غافله دی. خبره یوازې همدا ده چې الله يې هغې ورځې ته وروسته کوي چې سترګې پکې ټیغې راووځي.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مُهْطِعِیْنَ مُقْنِعِیْ رُءُوْسِهِمْ لَا یَرْتَدُّ اِلَیْهِمْ طَرْفُهُمْ ۚ— وَاَفْـِٕدَتُهُمْ هَوَآءٌ ۟ؕ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاَنْذِرِ النَّاسَ یَوْمَ یَاْتِیْهِمُ الْعَذَابُ فَیَقُوْلُ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا رَبَّنَاۤ اَخِّرْنَاۤ اِلٰۤی اَجَلٍ قَرِیْبٍ ۙ— نُّجِبْ دَعْوَتَكَ وَنَتَّبِعِ الرُّسُلَ ؕ— اَوَلَمْ تَكُوْنُوْۤا اَقْسَمْتُمْ مِّنْ قَبْلُ مَا لَكُمْ مِّنْ زَوَالٍ ۟ۙ
ای محمده! خلک له هغې ورځې نه وډار کړه چې عذاب ورته راشي نو د کفر او شرک تري کوونکي به وايي ای زمونږ ربه! مونږ ته تر یوې نیټې مهلت راکړه مونږ به ستا بلنه ومنو او د رسولانو پسې به ولاړ شو. الله به ورته ووايي: ایا تاسې همغه نه يي چې په قسمونو به مو ویل چې مونږ زوال[۲۶] نه لرو؟
[۲۶] چې( البحر المحیط لابي حیان الاندلسي الغر ناطي).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَّسَكَنْتُمْ فِیْ مَسٰكِنِ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَتَبَیَّنَ لَكُمْ كَیْفَ فَعَلْنَا بِهِمْ وَضَرَبْنَا لَكُمُ الْاَمْثَالَ ۟
په داسې حال کې چې تاسې د همغو خلکو په ځایونو کې اوسیدلئ چې په خپلو ځانو يې تیری کړی و او دا هم درته په ډاګه شوې چې مونږ پرې څه کړي وو؟ او تاسې ته مې ښه مثالونه وړاندې کړل.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَدْ مَكَرُوْا مَكْرَهُمْ وَعِنْدَ اللّٰهِ مَكْرُهُمْ ؕ— وَاِنْ كَانَ مَكْرُهُمْ لِتَزُوْلَ مِنْهُ الْجِبَالُ ۟
هو! هغوی خپل ټول چلونه او دوکې وکړی او ټول چلونه یې الله ته ښه معلوم وو. او له ټولو هلو ځلو سره سره هومره نه وو چې په خپلو چلونو غرونه[۲۷] بې ځایه کړای شي.
[۲۷] د الله واکمنۍ ته هیڅ تاوان نشي رسولای او ځینو علماوو يي معنا کړي چې دوکي يي هومره پیاوړي وي چې نژدې وو غرونه پرې ونړوۍ خو الله ناکامي کړې( البحر المحیط لابي حیان الاندلسیي الغرناطي).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَرَی الْمُجْرِمِیْنَ یَوْمَىِٕذٍ مُّقَرَّنِیْنَ فِی الْاَصْفَادِ ۟ۚ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سَرَابِیْلُهُمْ مِّنْ قَطِرَانٍ وَّتَغْشٰی وُجُوْهَهُمُ النَّارُ ۟ۙ
[۲۸] داسې لباس به وي چې ژر اور اخلي کله د نانزړو تیل او یا قیر ( البحر المحیط لابی حیان الاندلسي الغرناطي).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِیَجْزِیَ اللّٰهُ كُلَّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ سَرِیْعُ الْحِسَابِ ۟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة البشتوية - سرفراز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة البشتو ترجمها مولولوي جانباز سرفراز.