وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی سورەتی الأعلى - وەرگێڕاوی تورکی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

Sûretu'l-Â'lâ

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:

تذكير النفس بالحياة الأخروية، وتخليصها من التعلقات الدنيوية.

Nefislere, ahiret hayatı ve dünyevi saplantılardan arınması hatırlatılmıştır.

---

ئایه‌تی: 1

سَبِّحِ ٱسۡمَ رَبِّكَ ٱلۡأَعۡلَى

Bütün yarattıklarından yüce olan Rabbini hatırladığın ve tazim ettiğin zaman O'nun ismini söyleyerek tenzih et.

ئایه‌تی: 2

ٱلَّذِي خَلَقَ فَسَوَّىٰ

İnsanı tastamam ve dosdoğru yaratandır.

ئایه‌تی: 3

وَٱلَّذِي قَدَّرَ فَهَدَىٰ

Bütün varlıkların cinslerini, türlerini ve özelliklerini takdir eden, her varlığı kendisi için münasip ve uygun olana yönlendirendir.

ئایه‌تی: 4

وَٱلَّذِيٓ أَخۡرَجَ ٱلۡمَرۡعَىٰ

Hayvanlarınızın otladığı otları topraktan yeşertendir.

ئایه‌تی: 5

فَجَعَلَهُۥ غُثَآءً أَحۡوَىٰ

Diri ve yemyeşil olmasının ardından onu siyaha dönük kupkuru bir ota çevirmiştir.

ئایه‌تی: 6

سَنُقۡرِئُكَ فَلَا تَنسَىٰٓ

-Ey Peygamber!- Sana Kur’an’ı okutacağız ve onu senin kalbinde toplayacağız ki, böylece onu unutmayacaksın. Öyleyse Cebrail’le okuyuşunda onu unutmamak için yaptığın gibi yarışma.

ئایه‌تی: 7

إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ إِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلۡجَهۡرَ وَمَا يَخۡفَىٰ

Ancak bir hikmetten dolayı, Allah’ın unutmanı diledikleri bundan müstesnadır. Şüphesiz Allah -Subhanehu ve Teâlâ- açıktan yapılanı da, gizleneni de bilir. Hiçbir şey O'na gizli kalmaz.

ئایه‌تی: 8

وَنُيَسِّرُكَ لِلۡيُسۡرَىٰ

Allah’ın razı olduğu ve cennete sokan amelleri senin için kolaylaştıracağız.

ئایه‌تی: 9

فَذَكِّرۡ إِن نَّفَعَتِ ٱلذِّكۡرَىٰ

Öyleyse insanlara Kur’an’dan sana vahyettiğimiz öğütler ver. Ve nasihat dinlemeye devam ettikleri sürece onlara nasihat et.

ئایه‌تی: 10

سَيَذَّكَّرُ مَن يَخۡشَىٰ

Allah'tan korkan kimseler senin verdiğin nasihatten öğüt alacaktır. Çünkü öğütlerden faydalanan onlardır.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• تحفظ الملائكة الإنسان وأعماله خيرها وشرها ليحاسب عليها.

Melekler, insanları ve bunlardan hesaba çekilmek üzere hayırlı ve şerli amellerini kaydederler.

• ضعف كيد الكفار إذا قوبل بكيد الله سبحانه.

Kâfirin kurduğu tuzağın, Allah -Subhanehu ve Teâlâ-’nın tuzakları önünde zayıf olduğu ifade edilmiştir.

• خشية الله تبعث على الاتعاظ.

Allah korkusu, öğüt almaya yönlendirir.

ئایه‌تی: 11

وَيَتَجَنَّبُهَا ٱلۡأَشۡقَى

Kâfir kimse ise öğüt almaktan uzak durur ve kaçınır. Çünkü o, cehennem ateşine girdiği için ahirette insanların en bedbahtıdır.

ئایه‌تی: 12

ٱلَّذِي يَصۡلَى ٱلنَّارَ ٱلۡكُبۡرَىٰ

Ahirette büyük bir ateşe girerek sonsuza kadar onun sıcaklığının ızdırabını ve acısını çeker.

ئایه‌تی: 13

ثُمَّ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحۡيَىٰ

Sonra da sonsuza kadar cehennem ateşine girer. Öyle ki, orada ne çekmekte olduğu azaptan dolayı rahata kavuşacağı şekilde ölür, ne de değerli, iyi ve güzel bir hayat yaşar.

ئایه‌تی: 14

قَدۡ أَفۡلَحَ مَن تَزَكَّىٰ

Şirkten ve günahlardan arınan kimse ise kesinlikle istediğini kazanmıştır.

ئایه‌تی: 15

وَذَكَرَ ٱسۡمَ رَبِّهِۦ فَصَلَّىٰ

Rabbini, dinin belirlediği zikir çeşitleriyle zikretmiş ve namazı da eda edilmesi istenilen şekliyle kılmıştır.

ئایه‌تی: 16

بَلۡ تُؤۡثِرُونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Fakat siz, aralarında çok büyük fark olduğu halde dünya hayatını önceliyor ve ahirete tercih ediyorsunuz.

ئایه‌تی: 17

وَٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ

Oysa ahiret içinde bulunan mal ve zevkler bakımından dünyadan daha hayırlı, daha üstün ve süreklidir. Çünkü içinde bulunan nimetler asla tükenmez.

ئایه‌تی: 18

إِنَّ هَٰذَا لَفِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ

Şüphesiz size zikrettiğimiz bu emirler ve haberler, Kur'an'dan önce indirilmiş sahifelerde de bulunmaktadır.

ئایه‌تی: 19

صُحُفِ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ

Onlar İbrahim’e ve Musa -aleyhimesselam-'a indirilmiş olan sahifelerdir.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.

İnsanın açık ve gizli bütün pisliklerden arınmasının önemi anlatılmıştır.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.

Yaratılmış olan mahlukat ile yaratıcının varlığına ve O'nun azametine delil getirilmiştir.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.

Davetçinin görevi yalnızca davet etmektir. Yoksa insanları zorla hidayete erdirmek değildir. Çünkü hidayet yalnızca Allah’ın elindedir.