وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی عبس   ئایه‌تی:

سۈرە ئەبەسە

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
تذكير الكافرين المستغنين عن ربهم ببراهين البعث.
ئۆز رەببىدىن بىھاجەت بولغان كاپىرلارغا دەلىل-ئىسپاتلار بىلەن ئۆلگەندىن كېيىن تېرىلىشنى ئەسلىتىش.

عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ
پەيغەمبەر (ئەلەيھىسسالام) چىرايىنى تۈردى ۋە يۈزىنى ئۆرۈۋالدى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَن جَآءَهُ ٱلۡأَعۡمَىٰ
ئابدۇللاھ ئىبنى ئۇممۇ مەكتۇم ئەما كىشى بولۇپ، ئۆزىگە توغرا يولنى كۆرسىتىشىنى تەلەپ قىلىپ كەلگەن ئىدى. بۇ چاغدا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇشرىكلارنىڭ كاتتىلىرىنىڭ ھىدايەت تېپىشىنى ئۈمىد قىلىپ شۇلار بىلەن مەشغۇل ئىدى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ
ئەي پەيغەمبەر! سەن نېمە بىلىسەن؟ بۇ ئەما كىشى گۇناھلىرىدىن پاكلىنىشى مۇمكىن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوۡ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكۡرَىٰٓ
ياكى سەندىن ئاڭلىغان ۋەز - نەسىھەتلەردىن ئىبرەت ئېلىپ ، مەنپەئەتلىنىپ قېلىشى مۇمكىن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَّا مَنِ ٱسۡتَغۡنَىٰ
مال - مۈلكىگە ئىشىنىپ، ئۆزىنى سەن ئېلىپ كەلگەن نەرسىگە ئىمان ئېيتىشتىن بىھاجەت ھېسابلايدىغان ئادەمگە كەلسەك،
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ
سەن ئۇنىڭغا بېرىلىپ، يۈزلىنىپ كېتىسەن،
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا عَلَيۡكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ
ئۇ ئاللاھقا تەۋبە قىلىپ گۇناھلىرىدىن پاكلانمىسا ساڭا نېمە زىيىنى بولاتتى؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسۡعَىٰ
ياخشىلىق ئىزدەپ، پەرۋەردىگارىدىن قورققان ھالدا قېشىڭغا كەلگەن ئادەمگە كەلسەك،
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَهُوَ يَخۡشَىٰ
ياخشىلىق ئىزدەپ، پەرۋەردىگارىدىن قورققان ھالدا قېشىڭغا كەلگەن ئادەمگە كەلسەك،
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَنتَ عَنۡهُ تَلَهَّىٰ
سەن بولساڭ مۇشرىكلارنىڭ چوڭلىرىنى دەپ ئۇنىڭدىن يۈز ئۆرۈيسەن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَلَّآ إِنَّهَا تَذۡكِرَةٞ
ئەسلى ئىش بۇنداق ئەمەس، پەقەتلا ئۇ قوبۇل قىلىدىغان كىشىگە ۋەز - نەسىھەت ۋە ئەسلىتىشتۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ
ئاللاھ تائالادىن پەند - نەسىھەت قوبۇل قىلىشىنى خالىغان كىشى بۇ قۇرئاندىكى ئايەتلەردىن پەند -نەسىھەت ئالىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فِي صُحُفٖ مُّكَرَّمَةٖ
دېمەك بۇ قۇرئان پەرىشتىلەرنىڭ قېشىدىكى ئۇلۇغ سەھىپىلەرگە پۈتۈلگەندۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَّرۡفُوعَةٖ مُّطَهَّرَةِۭ
ئۇ يۈكسەك مەرتىۋىگە كۆتۈرۈلگەن، كىر ۋە نىجاسەت يەتكۈزۈشكە بولمايدىغان پاك سەھىپىلەردۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بِأَيۡدِي سَفَرَةٖ
ئۇ پەرىشتىلەردىن تاللانغان ئەلچىلەرنىڭ قوللىرىدىدۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كِرَامِۭ بَرَرَةٖ
ئۇ ئەلچىلەر پەرۋەردىگارىنىڭ دەرگاھىدا ھۆرمەتلىك، ياخشىلىق ۋە تائەت - ئىبادەتلىرى كۆپتۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ
كاپىر ئىنسانغا لەنەت قىلىندى. ئۇنىڭ ئاللاھقا كاپىر بولۇشى نېمىدېگەن قەبىھ!.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ
ئاللاھ ئۇنى نېمىدىن ياراتتىكى، يەر يۈزىدە تەكەببۇرلۇق قىلىپ، ئاللاھقا كاپىر بولسۇن؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ
ئاللاھ ئۇنى ئەرزىمەس سۇدىن ياراتتى، ئاندىن ئۇنى (بىر قانچە باسقۇچقا بۆلۈپ) پەيدىن - پەي ياراتتى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ
مۇشۇ باسقۇچلاردىن كېيىن ئاللاھ ئۇنىڭ ئانىسىنىڭ قورسىقىدىن چىقىش يولىنى ئاسانلاشتۇرۇپ بەردى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ
ئاندىن ئۇنىڭ ئۈچۈن بېكىتىلگەن ئۆمۈر ئاخىرلاشقاندىن كېيىن ئاللاھ ئۇنى ۋاپات تاپقۇزدى ھەمدە ئۇ تاكى قايتا تىرگۈزۈلگەنگە قەدەر قەبرىنى تۇرىدىغان جاي قىلدى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ
ئاندىن كېيىن ئاللاھ ئۇنى خالىغان ۋاقىتتا ھېساب ۋە جازا - مۇكاپات ئۈچۈن تىرگۈزىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ
ئەمەلىي ئەھۋال بۇ كاپىر گۇمان قىلغاندەك ئەمەسكى، ئۇ تېخىچە ئۈستىدىكى پەرۋەردىگارىنىڭ ھەقلىرىنى ئادا قىلغىنى يوق، ئاللاھ ۋاجىب قىلغان پەرزلەرنى ئادا قىلغىنى يوق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ
ئاللاھقا كاپىر بولغان ئىنسان ئۆزى يەۋاتقان يېمەكلىكنىڭ قانداق قولغا كەلگەنلىكىگە قاراپ باقسۇن!.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا
ئۇنىڭ كېلىپ چىقىشى ئاسماندىن كۈچ بىلەن مول ياغقان يامغۇردىندۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا
ئاندىن بىز زېمىننى ياردۇق، شۇنىڭ بىلەن ئۆسۈملۈكلەر يېرىپ چىقتى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا
بىز زېمىندا بۇغداي، قوناق ۋە باشقا دانلىق زىرائەتلەرنى ئۆستۈردۇق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا
زېمىندا يەنە ئۈزۈم ھەمدە چارىپايلىرىڭلارغا يەم بولسۇن ئۈچۈن ئوتياشلارنى ئۆستۈردۇق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا
زەيتۇننى ۋە خورمىنى ئۆستۈردۇق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا
دەرەخلىرى قويۇق باغچىلارنى ئۆستۈرۈپ بەردۇق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا
مېۋىلەرنى ھەمدە چارىپايلىرىڭلارنى ئوتلىتىدىغان ئوت - چۆپلەرنى ئۆستۈرۈپ بەردۇق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ
بۇلارنىڭ ھەممىسى سىلەرنىڭ ۋە چارىپايلىرىڭلارنىڭ مەنپەئەتى ئۈچۈندۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ
ئىككىنچى قېتىم سۈر چېلىنغاندىكى قۇلاقنى يېرىۋەتكۈدەك قاتتىق ئاۋاز كەلگەن چاغدا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ
ئۇ كۈندە ئىنسان ئۆز قېرىندىشىدىن قاچىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ
ئانىسىدىنمۇ، ئاتىسىدىنمۇ قاچىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ
خوتۇنىدىن ۋە بالىلىرىدىنمۇ قاچىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ
ئاشۇ كۈندىكى قايغۇنىڭ قاتتىقلىقىدىن ھەر كىمنىڭ باشقىلارغا قاراشقا ئىمكانىيەت بەرمەيدىغان ھالى بولىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ
ئۇ كۈندە بەختلىك كىشىلەرنىڭ يۈزلىرى (خۇشاللىقتىن) نۇرلۇق بولىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ
ئاللاھ تەييارلىغان رەھمەتتىن خۇشال بولۇپ كۈلىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ
ئۇ كۈندە بەدبەختلەرنىڭ يۈزلىرى توپا - چاڭ بېسىپ كەتكەندەك بوپكېتىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• عتاب الله نبيَّه في شأن عبد الله بن أم مكتوم دل على أن القرآن من عند الله.
ئاللاھ تائالانىڭ ئابدۇللاھ ئىبنى ئۇممۇ مەكتۇمنىڭ ئىشىدا ئۆز پەيغەمبىرىگە كايىغانلىقى بولسا، قۇرئان كەرىمنىڭ ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىن نازىل قىلىنغانلىقىنىڭ دەلىلىدۇر. .

• الاهتمام بطالب العلم والمُسْتَرْشِد.
ئىلىم ئۆگەنگۈچىگە ۋە توغرىنى كۆرسىتىپ قويۇشنى تەلەپ قىلغۇچىغا كۆڭۈل بۆلۈش كېرەك.

• شدة أهوال يوم القيامة حيث لا ينشغل المرء إلا بنفسه، حتى الأنبياء يقولون: نفسي نفسي.
قىيامەتنىڭ قورقۇنچلۇق ئەھۋاللىرىنىڭ ئېغىرلىقى شۇ دەرىجىدىكى، ئىنسان پەقەت ئۆز ھالى بىلەنلا قالىدۇ، ھەتتا پەيغەمبەرلەرمۇ: نەپسىم، نەپسىم، دېيىشىدۇ.

تَرۡهَقُهَا قَتَرَةٌ
نۇرغۇن يۈزلەر قارىداپ كەتكەن بولىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَفَرَةُ ٱلۡفَجَرَةُ
مۇشۇ ھالەت بىلەن سۈپەتلەنگەن ئاشۇ كىشىلەر كۇپۇرلۇق بىلەن گۇناھكارلىقنى بىللە قىلغان كىشىلەردۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• حَشْر المرء مع من يماثله في الخير أو الشرّ.
ئىنسانلار ياخشىلىق ياكى يامانلىقتا ئۆزىنىڭ قاياشلىرى بىلەن بىر يەرگە توپلىنىدۇ.

• إذا كانت الموءُودة تُسأل فما بالك بالوائد؟ وهذا دليل على عظم الموقف.
تىرىك كۆمۈۋېتىلگەن قىز سېنى كۆمگۈچى نېمىشقا كۆمدى؟ دەپ سورالغىنىغا قارىغاندا، قىيامەت مەيدانىدىكى ئەھۋالنىڭ ناھايىتى قىيىن بولىدىغانلىقىنىڭ ئىسپاتىدۇر.

• مشيئة العبد تابعة لمشيئة الله.
بەندىنىڭ خالىشى ئاللاھنىڭ خالىشىغا چېتىشلىق بولىدۇ

 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی عبس
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

داخستن