पवित्र कुरअानको अर्थको अनुवाद - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - अनुवादहरूको सूची


अर्थको अनुवाद सूरः: सूरतुस्साफ्फात   श्लोक:

Соффот сураси

सूरहका अभिप्रायहरूमध्ये:
تنزيه الله عما نسبه إليه المشركون، وإبطال مزاعمهم في الملائكة والجن.
Аллоҳнинг мушриклар айтаётган айблардан поклигини кўрсатиб бериш ҳамда уларнинг фаришталар ва жинлар ҳақидаги гумонларини пучга чиқариш.

وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا
Аллоҳ ибодат чоғида бир текис саф тортиб турадиган фаришталар номига қасам ичди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱلزَّٰجِرَٰتِ زَجۡرٗا
Аллоҳ булутларни тўсиб, Ўзи истаган тарафга ҳайдайдиган фаришталар номига қасам ичди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱلتَّٰلِيَٰتِ ذِكۡرًا
Аллоҳ Ўзининг каломини тиловат қиладиган фаришталар номига қасам ичди.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّ إِلَٰهَكُمۡ لَوَٰحِدٞ
Эй инсонлар, сизларнинг чин маъбудингиз биттадир, шериксиздир. У Аллоҳдир.
अरबी व्याख्याहरू:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَرَبُّ ٱلۡمَشَٰرِقِ
Осмонларнинг Парвардигоридир. Ернинг Парвардигоридир. Улар орасидаги нарсаларнинг Парвардигоридир. Қишин-ёзин ҳали чиқиб, ҳали ботиб турадиган қуёшнинг Парвардигоридир.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّا زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِزِينَةٍ ٱلۡكَوَاكِبِ
Дарҳақиқат, Биз ерга энг яқин осмонни жуда гўзал юлдузлар ила безадик. Улар худди тизиб қўйилган инжулар каби порлайдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَحِفۡظٗا مِّن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ مَّارِدٖ
Дунё осмонини юлдузлар ила ҳар бир итоатсиз шайтондан асрадик.
अरबी व्याख्याहरू:
لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَيُقۡذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٖ
Самодаги фаришталар Парвардигор тарафидан келган ваҳий, У Зотнинг шариати ёки қадари ҳақида гаплашиб турганларида уларни шайтонлар эшита олмаслар. Улар ҳар тарафдан учар юлдузлар ила қаршиликка учрайдилар, ҳайдаладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
دُحُورٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ وَاصِبٌ
Эшитмасликлари учун улар ҳайдаладилар. Охиратда эса уларга доимий аламли азоб бордир.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا مَنۡ خَطِفَ ٱلۡخَطۡفَةَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ ثَاقِبٞ
Шайтонлардан биронтасининг бир илиб олгани бундан мустасно. Бу фаришталар ўртасида айланиб, ҳали ергача етиб келмаган бир сўздир. Унга ҳам бир учар юлдуз етиб олиб, куйдириб юборади. Учар юлдузлар куйдириб юборишидан олдин уни жинлар коҳинларга етказиши ва улар бирга юзни қўшиб ёлғон тўқишлари ҳам мумкин.
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَهُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَم مَّنۡ خَلَقۡنَآۚ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّن طِينٖ لَّازِبِۭ
Эй Муҳаммад, анави қайта тирилишни инкор этаётган кофирлардан сўранг-чи, яратилиши қаттиқроқ, жисми кучлироқ, аъзолари улканроқ улармикинлар ёки Биз яратган осмонлар, ер ва фаришталармикин? Дарҳақиқат, Биз уларни ёпишқоқ лойдан яратдик. Шу қадар заиф нарсадан яратилган бўла туриб, яна қандай қайта тирилишни инкор қиладилар-а!
अरबी व्याख्याहरू:
بَلۡ عَجِبۡتَ وَيَسۡخَرُونَ
Эй Муҳаммад, сиз Аллоҳнинг қудратига, махлуқотларини қандай бошқаришига қойил қолдингиз ва мушрикларнинг қайта тирилишни инкор этишларидан ажабландингиз. Анави мушриклар эса бу ҳақда гапирганингиз сари уни масхара қилиш даражасига бордилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِذَا ذُكِّرُواْ لَا يَذۡكُرُونَ
Ўша мушрикларга насиҳат қилинса, унга қулоқ солмайдилар. Чунки улар бағритош одамлар. Уларга насиҳат кор қилмайди.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِذَا رَأَوۡاْ ءَايَةٗ يَسۡتَسۡخِرُونَ
Пайғамбар алайҳиссаломнинг ҳақ эканига далолат қилувчи бирон белгини кўрсалар, унинг устидан куладилар, масхара қиладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَقَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٌ
"Муҳаммад олиб келган нарса очиқ, кўриниб турган сеҳрдан бошқа нарса эмас", дейдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
Ўлиб тупроқ ва чириган суякларга айланиб кетганимиздан кейин яна қайта тириламизми? Ахир бундай бўлиши мумкин эмас-ку!
अरबी व्याख्याहरू:
أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ
Ўтиб кетган боболаримиз ҳам қайта тириладиларми?
अरबी व्याख्याहरू:
قُلۡ نَعَمۡ وَأَنتُمۡ دَٰخِرُونَ
Эй Муҳаммад, уларга шундай жавоб беринг: "Ҳа, тупроқ ва чириган суякларга айланиб кетганингиздан кейин қайта тириласизлар. Олдин ўтиб кетган ота-боболарингиз ҳам. Ҳаммангиз хор-зор бўлган ҳолингизда қайта тириласизлар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ فَإِذَا هُمۡ يَنظُرُونَ
Бу иш Сур карнайига бир нафха уриш билангина юз беради. Қарабсизки, ҳаммалари Қиёмат кунининг даҳшатларини ўз кўзлари билан кўриб, энди Аллоҳ бизни нима қилар экан, дея кутиб турадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَقَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا هَٰذَا يَوۡمُ ٱلدِّينِ
Қайта тирилишни инкор қилган мушриклар: "Шўримиз қурсин! Ахир бу Аллоҳ бандаларини у дунёда қилган амалларига яраша жазолайдиган ва мукофотлайдиган Қиёмат куни-ку", деб қоладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
Уларга шундай дейилади: "Сизлар инкор қилган ва ёлғонга чиқарган ажрим куни мана шу".
अरबी व्याख्याहरू:
۞ ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَعۡبُدُونَ
Ўша кунда фаришталарга шундай дейилади: "Золим мушрикларни ва уларнинг ҳамтовоқларини ҳамда улар Аллоҳни қўйиб, ибодат қилиб юрган бутларини тўплаб, ҳаммасини жаҳаннам сари ҳайдаб боринглар. Зеро, уларнинг борар жойи ўша дўзахдир.
अरबी व्याख्याहरू:
مِن دُونِ ٱللَّهِ فَٱهۡدُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡجَحِيمِ
Ўша кунда фаришталарга шундай дейилади: "Золим мушрикларни ва уларнинг ҳамтовоқларини ҳамда улар ибодат қилиб юрган бутларини тўплаб, ҳаммасини жаҳаннам сари ҳайдаб боринглар. Зеро, уларнинг борар жойи ўша дўзахдир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَقِفُوهُمۡۖ إِنَّهُم مَّسۡـُٔولُونَ
Уларни дўзахга киритишдан олдин тўхтатиб туринглар. Олдин қилиб ўтган ишларига ҳисоб берсинлар. Ундан кейин дўзахга ҳайданглар.
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• تزيين السماء الدنيا بالكواكب لمنافع؛ منها: تحصيل الزينة، والحفظ من الشيطان المارد.
Дунё осмонини юлдузлар билан безашнинг фойдаларидан бири, уни гўзал қилиш бўлса, яна бири шайтон ҳужумидан ҳимоя қилишдир.

• إثبات الصراط؛ وهو جسر ممدود على متن جهنم يعبره أهل الجنة، وتزل به أقدام أهل النار.
Оятларда пулсиротнинг борлиги ўз исботини топиб турибди. У дўзах устига қўйилган кўприкдир. Жаннатийлар ундан ўтиб кетадилар. Дўзахийлар эса унга қулаб тушадилар.

مَا لَكُمۡ لَا تَنَاصَرُونَ
Уларга қаҳр билан шундай дейилади: "Сизларга нима бўлдики, бир-бирингизга ёрдам бермаяпсизлар? У дунёда ўзаро ёрдамлашишга уста эдингизлар-ку! Бутларингизнинг ёрдам беришига ишонар эдингизлар-ку!"
अरबी व्याख्याहरू:
بَلۡ هُمُ ٱلۡيَوۡمَ مُسۡتَسۡلِمُونَ
Йўқ! Улар бугун бир-бирларига ёрдам беролмайдилар. Чунки улар ожиз ва нотавонлардир. Энди бугун таслим бўлиб, Аллоҳнинг амрига итоат этишдан бошқа чоралари йўқ.
अरबी व्याख्याहरू:
وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
Улар бир-бирларига қараб, бир-бирларини маломат қиладилар, ўзаро хусуматлашадилар. Лекин у кун маломат ва хусуматлар фойда бермайдиган кундир.
अरबी व्याख्याहरू:
قَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَأۡتُونَنَا عَنِ ٱلۡيَمِينِ
Тобелар пешволарга шундай дейдилар: "Эй улуғларимиз, сизлар бизга дин ва ҳақиқат тарафидан келиб, куфр ва ширкни чиройли қилиб кўрсатган экансизлар. Пайғамбар алайҳиссалом Аллоҳ тарафидан олиб келган ҳақдан эса бизни бездирар эдингизлар".
अरबी व्याख्याहरू:
قَالُواْ بَل لَّمۡ تَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
Пешволар тобеларга шундай жавоб берадилар: "Иш сизлар ўйлагандек бўлган эмас. Ўзларингиз мўмин бўлмасдан, ҳақни инкор қилиб, кофирлигингизда қолгансизлар".
अरबी व्याख्याहरू:
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭۖ بَلۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا طَٰغِينَ
Эй тобелар, бизда сизларни қаҳр билан мажбурлаш имкони бўлмаган-ку. Қандай қилиб, сизларни куфр, ширк ва гуноҳлар қилишга биз мажбурлаган бўлайлик? Ўзларингиз ҳаддан ошиб, куфру залолатга кетган қавм бўлгансизлар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَحَقَّ عَلَيۡنَا قَوۡلُ رَبِّنَآۖ إِنَّا لَذَآئِقُونَ
Бас, бизга ҳам, сизларга ҳам Аллоҳ таолонинг: "Жаҳаннамни сен ва сенга эргашганларнинг ҳаммаси билан аниқ тўлдираман", (Сод - 85) деган огоҳлантирув ваъдаси ҳақ бўлди. Энди биз ўша ваъда қилинган азобни сўзсиз тотгувчилармиз.
अरबी व्याख्याहरू:
فَأَغۡوَيۡنَٰكُمۡ إِنَّا كُنَّا غَٰوِينَ
Бас, сизларни залолат ва куфрга чақирдик. Дарҳақиқат, ўзимиз тўғри йўлдан озган эдик.
अरबी व्याख्याहरू:
فَإِنَّهُمۡ يَوۡمَئِذٖ فِي ٱلۡعَذَابِ مُشۡتَرِكُونَ
Қиёмат куни тобелар ҳам, пешволар ҳам азоб чекишда муштаракдирлар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ
Ўшаларга азобни тоттирганимиз каби бошқа жиноятчиларни ҳам шундай қиламиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ
Анави мушрикларга: "Аллоҳдан ўзга буйруғини бажариш ва тақиқидан тийилишга арзийдиган маъбуд йўқдир", дейилганда катта кетиб, мутакаббирлик қилиб, У Зотга бўйсунишдан бош тортдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۭ
Ўзларича кофирликларига ҳужжат келтириб: "Бир мажнун шоирни деб худоларимизга ибодат қилишни тарк қилар эканмизми?", дейдилар. Мажнун шоир деганда Пайғамбар алайҳиссаломни назарда тутадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
بَلۡ جَآءَ بِٱلۡحَقِّ وَصَدَّقَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Бу жуда катта туҳмат. Пайғамбар алайҳиссалом ҳаргиз мажнун ҳам, шоир ҳам бўлган эмас. У зот Аллоҳни ягона илоҳ деб билиш ва пайғамбарларга эргашишга даъват этувчи Қуръонни олиб келган. Олдинги пайғамбарлар Аллоҳ тарафидан тавҳид ва охиратни исботлаш учун келганларини тасдиқ этган. Уларга мутлақо хилоф қилмаган.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّكُمۡ لَذَآئِقُواْ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَلِيمِ
Эй мушриклар, кофирлигингиз ва пайғамбарларни ёлғончига чиқарганингиз боис қиёмат куни аниқ аламли азобни тотгувчисизлар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَمَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Эй мушриклар, сизларга куфр ва гуноҳлар каби қилиб ўтган ишларингизга яраша жазо берилур.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Лекин Аллоҳга холис ибодат қиладиган мўминлар бу азобдан нажот топадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ
Ана ўша мухлис бандалар учун ризқ бордир. Аллоҳ уларга ризқ бергай. Ёқимлилиги, гўзаллиги, давомийлиги аниқ бўлган бир ризқ.
अरबी व्याख्याहरू:
فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ
Бу ризқ - энг ёқимли, энг ширин турли хил мевалардир. Боз устига уларга даражаларини юксалтириш ва Аллоҳнинг муборак юзига боқиш насиб бўлишидек иззат-икром кўрсатилур.
अरबी व्याख्याहरू:
فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
Шуларнинг барчаси ҳеч қачон тугамайдиган, узилиб қолмайдиган ноз-неъмат жаннатларида юз беради.
अरबी व्याख्याहरू:
عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ
Сўриларда бир-бирларига қараб ястаниб ўтирадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۭ
Уларга қадаҳларда булоқ сувидек соф шароблар айлантириб турилур.
अरबी व्याख्याहरू:
بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ
Ранги оппоқ. Ўзи хуштаъм. Одам ичиб тўймайди. Ичган сари ичгиси келаверади.
अरबी व्याख्याहरू:
لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ
У дунёдаги ароқ каби бўлмайди. Унда маст қиладиган ҳеч нарса йўқ. Уни ичган одам ақлини йўқотмайди. Ақли ҳам, жисми ҳам боягидек саломат тураверади.
अरबी व्याख्याहरू:
وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ
Жаннатда уларнинг ҳузурида гўзал кўзларини эридан бошқага қаратмайдиган покиза аёллар бор.
अरबी व्याख्याहरू:
كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ
У кўзлар шу қадар оппоқки, ҳали бирон қўл тегмаган тухумларга ўхшайди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
Жаннатийлар бир-бирларига қараб ўтириб, ўтмишлари ҳақида, шу дунёда қилиб ўтган ишлари ҳақида бир-бирларидан сўрайдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٞ
Мўминлардан бири шундай дейди: "Дунёда менинг бир дўстим бўлиб, қайта тирилишни инкор қиларди.
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• سبب عذاب الكافرين: العمل المنكر؛ وهو الشرك والمعاصي.
Кофирларнинг азобланишига сабаб тақиқланган ишларни қилишларидир. Улар ширк ва гуноҳлардир.

• من نعيم أهل الجنة أنهم نعموا باجتماع بعضهم مع بعض، ومقابلة بعضهم مع بعض، وهذا من كمال السرور.
Жаннатийларга берилган неъматлардан бири шуки, улар бир-бирларига қараб гаплашиб ўтирадилар. Дийдорлашув билан шодлик қиёмига етади.

يَقُولُ أَءِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُصَدِّقِينَ
Менга инкор этиш ва масхара қилиш оҳангида шундай дерди: "Эй дўст, ростдан ҳам сен ўликларнинг қайта тирилишини тасдиқлайсанми?"
अरबी व्याख्याहरू:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَدِينُونَ
Ўлиб тупроқ ва чириган суякларга айланиб кетганимиздан кейин яна қайта тирилиб, бу дунёда қилиб ўтган ишларимиз учун жазога тортиламизми?
अरबी व्याख्याहरू:
قَالَ هَلۡ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ
Мўмин дўсти жаннатий биродарларига деди: "Қайта тирилишни инкор қилган бу дўстимнинг оқибати қандай бўлганини сизлар ҳам бир кўринглар".
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱطَّلَعَ فَرَءَاهُ فِي سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ
Бас, ўзи қараб, уни дўзахнинг ўртасида кўрди.
अरबी व्याख्याहरू:
قَالَ تَٱللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرۡدِينِ
Деди: "Эй дўст, Аллоҳга қасамки, мени ҳам куфрга, қайта тирилишни инкор этишга чақириб, дўзахга итариб юборишингга оз қолган экан".
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَوۡلَا نِعۡمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ
Аллоҳнинг менга ато этган ҳидоят ва тавфиқ неъмати бўлмаганида азобга тайёрлаб қўйилганлар сафида бўлиб қолар эдим.
अरबी व्याख्याहरू:
أَفَمَا نَحۡنُ بِمَيِّتِينَ
Биз жаннатийлар ҳеч қачон ўлмаймиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا مَوۡتَتَنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
Дунё ҳаётида бўлиб ўтган биринчи ўлганимиз бундан мустасно. Биз жаннатда абадий қоламиз ва биз кофирлар каби азобланмаймиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Парвардигоримизнинг бизни дўзахдан асраб, жаннатга киритиши ва унда абадий қолдириши тенгсиз, мислсиз буюк зафардир.
अरबी व्याख्याहरू:
لِمِثۡلِ هَٰذَا فَلۡيَعۡمَلِ ٱلۡعَٰمِلُونَ
Ҳаракат қиладиганлар мана шундай буюк зафар учун ҳаракат қилсинлар. Зеро, энг фойда берадиган тижорат мана шу.
अरबी व्याख्याहरू:
أَذَٰلِكَ خَيۡرٞ نُّزُلًا أَمۡ شَجَرَةُ ٱلزَّقُّومِ
Аллоҳ Ўзининг мухлис бандаларига тайёрлаб қўйган мана шу абадий жаннат яхшироқ зиёфатми, мартабами ёки Қуръонда лаълатланган заққум дарахтими? У кофирларнинг таоми бўлиб, тўйдирмайди, юқмайди.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّا جَعَلۡنَٰهَا فِتۡنَةٗ لِّلظَّٰلِمِينَ
Биз бу дарахтни золимлар алданадиган бир фитна қилиб қўйдик. Улар фитнага учиб: "Дарахтни ўт еб юборади, у олов ичида ўсиши мумкин эмас", дейишгача бордилар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهَا شَجَرَةٞ تَخۡرُجُ فِيٓ أَصۡلِ ٱلۡجَحِيمِ
Заққум дарахти дўзах қаърида ўсадиган бир сассиқ дарахтдир.
अरबी व्याख्याहरू:
طَلۡعُهَا كَأَنَّهُۥ رُءُوسُ ٱلشَّيَٰطِينِ
Унинг мевалари шайтоннинг бошларидек хунук, бемаза ва сассиқдир. Кўринишининг хунуклиги таъмининг ҳам сассиқлигини англатади.
अरबी व्याख्याहरू:
فَإِنَّهُمۡ لَأٓكِلُونَ مِنۡهَا فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ
Кофирлар унинг бемаза, сассиқ, хунук мевасидан ейдилар ва бўш қоринларини у билан тўлдирадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
ثُمَّ إِنَّ لَهُمۡ عَلَيۡهَا لَشَوۡبٗا مِّنۡ حَمِيمٖ
Заққум мевасидан еганларидан кейин уларга қайноқ сув ҳам аралаштирилади.
अरबी व्याख्याहरू:
ثُمَّ إِنَّ مَرۡجِعَهُمۡ لَإِلَى ٱلۡجَحِيمِ
Шундан кейин улар яна жаҳаннам азобига қайтариладилар. Улар азобдан азобга кўчиб юрадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُمۡ أَلۡفَوۡاْ ءَابَآءَهُمۡ ضَآلِّينَ
Бу кофирлар ота-боболарини йўлдан озган ҳолда топганлар ва ҳеч бир ҳужжатсиз улардан ўрнак олганлар ва уларга тақлид қилганлар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَهُمۡ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ يُهۡرَعُونَ
Энди улар адашиш бобида шошганларича ота-боболарининг изидан бормоқдалар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَقَدۡ ضَلَّ قَبۡلَهُمۡ أَكۡثَرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Олдингиларнинг кўплари аниқ адашганлар. Эй Пайғамбар, сизнинг қавмингиз биринчи адашган уммат эмас.
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ
Ўша умматларга Аллоҳнинг азобидан огоҳлантирадиган пайғамбарлар юбордик. Улар эса кофир бўлдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Эй Пайғамбар, Пайғамбарларнинг огоҳлантиришларига қулоқ солмаган қавмларнинг оқибати нима бўлганига қаранг. Шу қилмишлари туфайли улар дўзахга кирдилар ва унда абадий қолиб кетдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Аллоҳга холис иймон келтирган бандалар бундан мустасно. Улар кофирлар тортадиган азобдан топадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ
Нуҳ алайҳиссалом уни ёлғончига чиқарган қавмига қарши дуо қилганди. Бас, Биз нақадар яхши ижобат қилгувчилармиз. Унинг дуосини тезда ижобат айладик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
Уни, оиласини ва мўминларни қавмининг озоридан ҳам, тўфонга ғарқ бўлишдан ҳам асраб қолдик. Тўфон кофирлар устига тушган буюк мусибат эди.
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• الظفر بنعيم الجنان هو الفوز الأعظم، ولمثل هذا العطاء والفضل ينبغي أن يعمل العاملون.
Энг буюк зафар жаннат неъматларини қўлга киритишдир. Ҳаракат қиладиганлар мана шу зафар йўлида ҳаракат қилсинлар.

• إن طعام أهل النار هو الزقّوم ذو الثمر المرّ الكريه الطعم والرائحة، العسير البلع، المؤلم الأكل.
Дўзахийларнинг емиши бемаза, аччиқ ва сассиқ мевали заққумдир. Уни ейишнинг ўзи бир азоб.

• أجاب الله تعالى دعاء نوح عليه السلام بإهلاك قومه، والله نعم المقصود المجيب.
Аллоҳ Нуҳ алайҳиссаломнинг ўз қавмига қарши қилган дуосини ижобат айлади. Аллоҳ нақадар яхши ижобат қилгувчи.

وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ
Унга, оиласига ва мўминларгагина нажот бериб, кофирларни ғарқ айладик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Кейинги авлодлар орасида уни мақтайдиган, олқишлайдиган яхши ном қолдирдик.
अरबी व्याख्याहरू:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ نُوحٖ فِي ٱلۡعَٰلَمِينَ
Кейинги авлодлар Нуҳга саломатлик, омонлик тилайдилар. Шунинг ўзигина эмас. Уни мақтайдилар ва яхши ном билан ёдга оладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Аллоҳга тўкис тоат-ибодат қиладиган муҳсинларни Нуҳ алайҳиссаломни мукофотлагандек мукофотлаймиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Дарҳақиқат, Нуҳ Аллоҳга итоат этадиган мўмин бандаларимиздандир.
अरबी व्याख्याहरू:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Қолганларни тўфонга ғарқ айладик. Улардан асар ҳам қолмади.
अरबी व्याख्याहरू:
۞ وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ
Иброҳим ҳам Нуҳнинг динидадир. Ҳар иккиси ҳам Аллоҳни ягона илоҳ деб билишга даъват қилганлар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ
Эсланг! Ўшанда у Парвардигорига ширкдан холи соф дил билан келганди. Халқига холис Аллоҳ учун насиҳат қилганди.
अरबी व्याख्याहरू:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَاذَا تَعۡبُدُونَ
Ўшанда отаси ва мушрик қавмини койиб: "Аллоҳни қўйиб, нималарга ибодат қиляпсизлар?", деганди.
अरबी व्याख्याहरू:
أَئِفۡكًا ءَالِهَةٗ دُونَ ٱللَّهِ تُرِيدُونَ
Аллоҳни қўйиб, сохта худоларга ибодат қиласизларми?
अरबी व्याख्याहरू:
فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Эй қавмим, оламлар Парвардигори ҳақида қандай гумондасизлар? Уни қўйиб, бошқаларга ибодат қиляпсизлар. У билан учрашган пайтингизда аҳволингиз не кечади? Сизларни нима қилади, деб ўйлайсизлар?
अरबी व्याख्याहरू:
فَنَظَرَ نَظۡرَةٗ فِي ٱلنُّجُومِ
Иброҳим юлдузларга тикилиб қарар экан, қавми билан байрамга бормаслик учун баҳона қидирарди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٞ
Қавми билан байрамга бормаслик учун "Мен касалман", деди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَتَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ مُدۡبِرِينَ
Ундан юз ўгириб кетдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَرَاغَ إِلَىٰٓ ءَالِهَتِهِمۡ فَقَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ
Уларнинг Аллоҳни қўйиб ибодат қиладиган бутлари ёнига келиб, масхара оҳангида деди: "Мушриклар сизлар учун тайёрлаган таомдан емайсизларми?"
अरबी व्याख्याहरू:
مَا لَكُمۡ لَا تَنطِقُونَ
Нега гапирмаяпсизлар, саволларга жавоб бермаяпсизлар? Аллоҳни қўйиб, шундай нарсаларга ибодат қилинадими?
अरबी व्याख्याहरू:
فَرَاغَ عَلَيۡهِمۡ ضَرۡبَۢا بِٱلۡيَمِينِ
Бас, Иброҳим уларни қўли билан уриб синдирди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَأَقۡبَلُوٓاْ إِلَيۡهِ يَزِفُّونَ
Бутларнинг бандалари унинг олдига шошиб келдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ
Иброҳим уларга қарши сабот билан туриб, уларни койиб: "Аллоҳни қўйиб, ўз қўлларингиз билан ясаб олган бутларингизга ибодат қиласизларми?", деди.
अरबी व्याख्याहरू:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ
Ҳолбуки, ўзингизни ҳам, ясаб олган бутларингизни ҳам Аллоҳ яратган-ку! Шундай бўлгач, маъбудликка ёлғиз Унинг Ўзи ҳақлидир. Унга ширк келтириш нолойиқ бир ишдир.
अरबी व्याख्याहरू:
قَالُواْ ٱبۡنُواْ لَهُۥ بُنۡيَٰنٗا فَأَلۡقُوهُ فِي ٱلۡجَحِيمِ
Унга қарши ҳужжат билан бас кела олишмагач, ўзаро маслаҳатлашиб, бир ўчоқ-бино қуриш, уни ўтинга тўлдириш, олов ёқиш, кейин эса унга Иброҳимни отишга келишдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَسۡفَلِينَ
Қавм Иброҳимга ёмонлик қилмоқчи бўлди. Уни ўлдириб, хотиржам бўлишни истади. Биз эса қасд қилганларни паст айлаб, ўтни Иброҳим учун совуқ ва саломатлик қилиб бердик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
Иброҳим деди: "Мен қавмимнинг шаҳрини тарк этиб, Парвардигорим сари йўл оламан. Токи, Унга бемалол ибодат қилай. Парвардигорим менга дунё ва охиратим учун яхши бўладиган йўлни албатта кўрсатади".
अरबी व्याख्याहरू:
رَبِّ هَبۡ لِي مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Парвардигорим, менга ғарибликда қавмим ўрнини босадиган ва ёрдамчи бўладиган бир солиҳ фарзанд ато эт.
अरबी व्याख्याहरू:
فَبَشَّرۡنَٰهُ بِغُلَٰمٍ حَلِيمٖ
Унинг дуосини ижобат қилиб, унга вояга етгач ҳалим бўладиган бир ўғил кўриши ҳақида хушхабар бердик. У Исмоил алайҳиссаломдир.
अरबी व्याख्याहरू:
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡيَ قَالَ يَٰبُنَيَّ إِنِّيٓ أَرَىٰ فِي ٱلۡمَنَامِ أَنِّيٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰبِرِينَ
Исмоил улғайиб, отасига етиб юра оладиган ёшга етгач, Иброҳим бир туш кўрди. Пайғамбарларнинг туши ваҳийдир. Иброҳим ўғлига тушини айтиб: "Тушимда сени сўяётган эканман. Бир ўйлаб кўр. Сен нима дейсан?", деди. Исмоил отасига шундай жавоб берди: "Отажон, Аллоҳ сизга нимани буюрган бўлса, ўша ишни қилаверинг. Мени Аллоҳнинг ҳукмига рози бўлиб, сабр қиладиганлар сафида кўрасиз".
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• من مظاهر الإنعام على نوح: نجاة نوح ومن آمن معه، وجعل ذريته أصول البشر والأعراق والأجناس، وإبقاء الذكر الجميل والثناء الحسن.
Нуҳ алайҳиссаломга ато этилган неъматлардан бири шуки, унинг ўзи ҳам, у билан бирга бўлган мўминлар ҳам нажот топдилар. Бутун башарият унинг зурриётидан таралди. У ҳақда гўзал хотира қолди. Ҳамма уни мақтаб гапирадиган бўлди.

• أفعال الإنسان يخلقها الله ويفعلها العبد باختياره.
Инсоннинг ишларини Аллоҳ яратади. Банда эса уларни ўз ихтиёри билан қилади.

• الذبيح بحسب دلالة هذه الآيات وترتيبها هو إسماعيل عليه السلام؛ لأنه هو المُبَشَّر به أولًا، وأما إسحاق عليه السلام فبُشِّر به بعد إسماعيل عليه السلام.
Оятлардаги далолат ва тартибга кўра қурбонлик қилиниши керак бўлган бола Исмоил алайҳиссаломдир. Чунки дастлаб у ҳақда хушхабар берилди. Исҳоқ алайҳиссалом ҳақида эса Исмоил алайҳиссаломдан кейин хушхабар берилган.

• قول إسماعيل: ﴿سَتَجِدُنِي إِن شَآءَ اْللهُ مِنَ اْلصَّابِرِينَ﴾ سبب لتوفيق الله له بالصبر؛ لأنه جعل الأمر لله.
Исмоил алайҳиссаломнинг: "Иншооллоҳ мени сабр қилгувчилардан топасиз", деган гапи сабабли Аллоҳ унга тавфиқ бериб, сабрга муваффақ айлади. Чунки у ишни Аллоҳга топшириб қўйди.

فَلَمَّآ أَسۡلَمَا وَتَلَّهُۥ لِلۡجَبِينِ
Иккиси ҳам Аллоҳнинг амрига бўйсуниб, Иброҳим ўғлини сўйиш учун пешонаси билан ерга ётқизган пайтда
अरबी व्याख्याहरू:
وَنَٰدَيۡنَٰهُ أَن يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ
Иброҳим Аллоҳнинг буйруғини бажаришга чоғланган пайтда унга нидо қилдик: "Эй Иброҳим!
अरबी व्याख्याहरू:
قَدۡ صَدَّقۡتَ ٱلرُّءۡيَآۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Ўғлингни сўйишга жазм қилишинг билан тушингда кўрган ишни амалга ошириб бўлдинг. Биз муҳсинларни сени мана шу буюк машаққатдан қутқарганимиз каби мукофотлаб, уларни ҳам меҳнат, машаққатлардан халос этамиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡبَلَٰٓؤُاْ ٱلۡمُبِينُ
Дарҳақиқат, бу очиқ синовдир. Иброҳим синовдан муваффақиятли ўтди.
अरबी व्याख्याहरू:
وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ
Исмоилнинг ўрнига сўйиш учун бир катта қўчқорни эваз қилиб бердик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Келггуси умматларда Иброҳим учун мақтовлар қолдирдик. Тилларда достон бўлиб, ҳамма уни мақтаб гапирадиган бўлди.
अरबी व्याख्याहरू:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ
Аллоҳ тарафидан Иброҳимга салом айтиляпти ва ҳар қандай балою офатлардан саломатлик тиланяпти.
अरबी व्याख्याहरू:
كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Биз Иброҳимни тоати учун қандай мукофотлаган бўлсак, муҳсинларни ҳам ана шундай мукофотлаймиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Дарҳақиқат, Иброҳим Аллоҳга бандалик қилиш шартларига вафо қиладиган мўмин бандаларимиздандир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَبَشَّرۡنَٰهُ بِإِسۡحَٰقَ نَبِيّٗا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Унга яна бир бошқа фарзанд ҳақида ҳам хушхабар бердик. У келгусида пайғамбар ва солиҳ банда бўладиган Исҳоқдир. Бу Иброҳимнинг ўғли Исмоилни сўйиш ҳақидаги фармонига бўйсунгани учун берилган мукофотнинг бир қисми бўлди.
अरबी व्याख्याहरू:
وَبَٰرَكۡنَا عَلَيۡهِ وَعَلَىٰٓ إِسۡحَٰقَۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحۡسِنٞ وَظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ مُبِينٞ
Унинг ўзига ҳам, ўғли Исҳоққа ҳам барака ёғдирдик. Уларга неъматларни кўп қилиб бердик. Шулардан бири болаларининг кўп бўлиши. Уларнинг зурриётидан Парвардигорига итоат этадиган муҳсинлар ҳам, куфру маъсиятлар ила ўз жонига жабр қиладиган золимлар ҳам чиқади.
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
Дарҳақиқат, Биз Мусо ва Ҳорунга пайғамбарликни инъом қилдик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَنَجَّيۡنَٰهُمَا وَقَوۡمَهُمَا مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
Иккисига ҳам, қавмига ҳам Фиръавнга қул бўлиб қолиш ва ғарқ бўлишдан нажот бердик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَنَصَرۡنَٰهُمۡ فَكَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
Уларни Фиръавн ва унинг лашкарига қарши қўлладик. Шу билан душманлари устидан ғалаба қозондилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَءَاتَيۡنَٰهُمَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلۡمُسۡتَبِينَ
Мусо ва унинг биродари Ҳорунга Аллоҳ тарафидан нозил қилинган Тавротни бердик. У ичида бирон чалкашлиги бўлмаган очиқ китобдир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَهَدَيۡنَٰهُمَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
Иккисини тўғри йўлга ҳидоят қилдик. У Аллоҳнинг ризосига олиб борадиган Ислом йўлидир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِمَا فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Келгуси авлодлар тилида достон бўлиб, ҳамма уларни мақтаб гапирадиган бўлдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
Аллоҳ тарафидан Мусо ва Ҳорунга салом айтиляпти ва ҳар қандай балою офатлардан саломатлик тиланяпти.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Дарҳақиқат, Биз Мусо ва Ҳорунни қандай мукофотлаган бўлсак, чиройли амал қилгувчиларни ҳам ана шундай мукофотлаймиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُمَا مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Мусо ва Ҳорун Аллоҳга иймон келтирган ва Унинг шариатига амал қиладиган мўмин бандалардандир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّ إِلۡيَاسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Илёс ҳам шак-шубҳасиз, Парвардигори тарафидан юборилган пайғамбарлардандир. Аллоҳ унга пайғамбарлик ва рисолатни инъом этди.
अरबी व्याख्याहरू:
إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَلَا تَتَّقُونَ
Ўшанда у қавми Бани Исроилга деди: "Эй қавмим, Аллоҳдан буйруқларини бажариш ва тақиқларидан, жумладан, ширкдан тийилиш ила тақво қилмайсизларми?!
अरबी व्याख्याहरू:
أَتَدۡعُونَ بَعۡلٗا وَتَذَرُونَ أَحۡسَنَ ٱلۡخَٰلِقِينَ
Аллоҳни қўйиб, Баъл номли бутларингизга ибодат қиласизларми? Энг гўзал яратгувчи Аллоҳга ибодат қилишдан бош тортасизларми?!
अरबी व्याख्याहरू:
ٱللَّهَ رَبَّكُمۡ وَرَبَّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Аллоҳ сизларни ҳам, олдин ўтган ота-боболарингизни ҳам яратган Парвардигорингиздир. Ибодат қилинишга ёлғиз Угина хақлидир. Ундан бошқа фойда ҳам, зарар ҳам етказа олмайдиган бут, санамлар маъбудликка лойиқ эмас.
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• قوله: ﴿فَلَمَّآ أَسْلَمَا﴾ دليل على أن إبراهيم وإسماعيل عليهما السلام كانا في غاية التسليم لأمر الله تعالى.
Оятдаги: "Иккиси таслим бўлишгач" иборасидан кўриниб турибдики, Иброҳим ва Исмоил алайҳиссаломлар Аллоҳнинг амрига ниҳоятда қаттиқ бўйсунганлар.

• من مقاصد الشرع تحرير العباد من عبودية البشر.
Шариатнинг мақсадларидан бири бандаларни бандаларга бандалик қилишдан озод этишдир.

• الثناء الحسن والذكر الطيب من النعيم المعجل في الدنيا.
Яхши ном қолдириш, тилларда достон бўлиш шу дунёда ато этилган шошилинч мукофотдир.

فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
Қавми эса уни ёлғончига чиқардилар. Энди шу қилмишлари учун дўзах азобига гирифтор бўладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Қавми орасидаги Аллоҳга холис бандалик қиладиган кишиларгина бу азобдан нажот топадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Кейингилар тилида достон бўлиб, ҳамма уни мақтаб гапирадиган бўлди.
अरबी व्याख्याहरू:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِلۡ يَاسِينَ
Аллоҳ тарафидан Илёсга салом ва мақтов айтилди.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Илёсни қандай мукофотлаган бўлсак, муҳсин мўминларни ҳам шундай мукофотлаймиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Илёс Парвардигорига келтирган иймонига содиқ мўминлардандир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّ لُوطٗا لَّمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Лут ҳам қавмига огоҳлантирувчи ва хушхабар етказувчи пайғамбардандир.
अरबी व्याख्याहरू:
إِذۡ نَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
Эсланг, ўшанда унинг ўзини ҳам, барча аҳлини ҳам қавмига юборилган азобдан сақлаб қолдик.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
Фақат унинг хотини бундан мустасно. У кофир бўлгани учун қавмига қўшилиб азобга гирифтор бўлди.
अरबी व्याख्याहरू:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Кейин уни ёлғончига чиқарган, у олиб келган рисолатни тасдиқ этмаган бошқаларни ҳам ҳалок қилдик.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّكُمۡ لَتَمُرُّونَ عَلَيۡهِم مُّصۡبِحِينَ
Эй Макка аҳли, шак-шубҳасиз, сизлар Шомга қиладиган сафарларингизда улар яшаб ўтган жойлардан тонг чоғларида ўтиб турасизлар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَبِٱلَّيۡلِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Кечаси ҳам ўтиб турасизлар. Ақл юритмайсизларми? Уларнинг ҳақни тан олмай. пайғамбарларни ёлғончига чиқарганлари ва мислсиз фаҳш ишларни қилганлари сабабли нақадар аянчли оқибатга гирифтор бўлганларидан ибрат олмайсизларми?
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Бандамиз Юнус ҳам ўз қавмига огоҳлантирувчи ва хушхабар етказувчи қилиб юборилган пайғамбарлардандир.
अरबी व्याख्याहरू:
إِذۡ أَبَقَ إِلَى ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
Ўшанда у Парвардигорининг изнисиз қавмидан қочиб, одамлар ва нарсаларга тўла кемага миниб олганди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُدۡحَضِينَ
Кема тўла бўлгани учун ғарқ бўлиш ёқасига келиб қолди. Йўловчилар кема чўкиб кетмаслиги учун кимнидир денгизга улоқтирмоқчи бўлиб, қуръа ташладилар. Юнус мағлуб бўлди ва уни денгизга улоқтирдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱلۡتَقَمَهُ ٱلۡحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٞ
Уни денгизга ташлаганларида уни бир наҳанг балиқ ютиб юборди. Айни пайтда у Парвардигорининг изнисиз денгизга кетгани учун маломатга учраб турганди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَلَوۡلَآ أَنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُسَبِّحِينَ
Юнус шу ишдан олдин Аллоҳни кўп эслайдиганлардан ва наҳанг балиқнинг қорнида кўп тасбеҳ айтгувчилардан бўлмаганида эди,
अरबी व्याख्याहरू:
لَلَبِثَ فِي بَطۡنِهِۦٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
Балиқ қорни унга худди бир қабрдек бўлиб, то Қиёмат кунига қадар ўша ерда қолиб кетган бўларди.
अरबी व्याख्याहरू:
۞ فَنَبَذۡنَٰهُ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ سَقِيمٞ
Бас, уни балиқ қорнидан ҳеч қандай дов-дарахт ҳам, бинолар ҳам бўлмаган бир қуруқ ерга отдик. Бу пайтда у балиқ қорнида узоқ муддат қолиб кетгани боис ўта заиф ҳолда эди.
अरबी व्याख्याहरू:
وَأَنۢبَتۡنَا عَلَيۡهِ شَجَرَةٗ مِّن يَقۡطِينٖ
Унинг устида қовоқ дарахтини ўстириб қўйдик. Токи, унга соя солиб турсин ва у меваларидан озуқалансин.
अरबी व्याख्याहरू:
وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ
Уни сони юз минг ёки ундан зиёд бўлган қавмига пайғамбар қилиб юбордик.
अरबी व्याख्याहरू:
فَـَٔامَنُواْ فَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ
У олиб келган рисолатни тасдиқ этиб, иймон келтирдилар. Бас, Аллоҳ уларни то ажаллари етгунга қадар дунё ҳаётидан баҳарманд этди.
अरबी व्याख्याहरू:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ
Эй Муҳаммад, мушрикларни мот қилиб қўйиш учун улардан сўранг-чи, ўзингиз ёқтирмаётган қизларни Аллоҳники деб, ёқтирадиганларингиз ўғилларни ўзингизники, деб биласизларми? Бу қандай тақсимлаш бўлди?!
अरबी व्याख्याहरू:
أَمۡ خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ
Қандай қилиб фаришталарни қизлар дейдилар? Уларни яратаётганимизда улар йўқ эдилар-ку! Бу ишга гувоҳ бўлмагандилар-ку!
अरबी व्याख्याहरू:
أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ
Мушриклар Аллоҳга туҳмат қилиб, Унинг боласи бор, дейдилар. Бу даъволарида улар аниқ ёлғончилардир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Мушриклар Аллоҳга туҳмат қилиб, Унинг боласи бор, дейдилар. Бу даъволарида улар аниқ ёлғончилардир.
अरबी व्याख्याहरू:
أَصۡطَفَى ٱلۡبَنَاتِ عَلَى ٱلۡبَنِينَ
Аллоҳ сизлар ёқтирадиган ўғилларни қўйиб, сизлар ёқтирмайдиган қизларни танлаб олган эмишми?! Асло!
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• سُنَّة الله التي لا تتبدل ولا تتغير: إنجاء المؤمنين وإهلاك الكافرين.
Аллоҳнинг суннати, қонунияти ўзгармасдир. У мўминларга нажот бериш ва кофирларни ҳалок этишдир.

• ضرورة العظة والاعتبار بمصير الذين كذبوا الرسل حتى لا يحل بهم ما حل بغيرهم.
Пайғамбарларни ёлғончига чиқарганлар оқибати нақадар аянчли бўлганидан насиҳатланмоқ, ибрат олмоқ лозим.

• جواز القُرْعة شرعًا لقوله تعالى: ﴿ فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ اْلْمُدْحَضِينَ ﴾.
Қуръа ташлаш шаръан жоиз.

مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ
Эй мушриклар, сизларга нима бўлди? Нима учун қизлар Аллоҳники, ўғиллар эса бизники, дея бу қадар адолатсиз ҳукм чиқармоқдасизлар?
अरबी व्याख्याहरू:
أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
Бир озгина фикр қилсангиз, бу эътиқоднинг бузуқлиги ўз-ўзидан аён бўлади-ку! Эс-ҳушингизни йиғиб олмайсизларми?! Эс-ҳушингиз жойида бўлганида бу гапни айтмаган бўлар эдингиз.
अरबी व्याख्याहरू:
أَمۡ لَكُمۡ سُلۡطَٰنٞ مُّبِينٞ
Ёки сизларда бирон китобдан ёки пайғамбардан олинган бир ёрқин ҳужжат борми?
अरबी व्याख्याहरू:
فَأۡتُواْ بِكِتَٰبِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Ростгўйлардан бўлсангиз, шу ишингиз ҳақ эканини исботлайдиган ҳужжатни ўз ичига олиган китобингизни келтиринглар-чи!
अरबी व्याख्याहरू:
وَجَعَلُواْ بَيۡنَهُۥ وَبَيۡنَ ٱلۡجِنَّةِ نَسَبٗاۚ وَلَقَدۡ عَلِمَتِ ٱلۡجِنَّةُ إِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
Мушриклар Аллоҳ билан кўринмас фаришталар ўртасида насаб риштаси бор, дедилар. Шундан келиб чиқиб, фаришталар Аллоҳнинг қизлари, деб даъво қилдилар. Ҳолбуки, фаришталар аниқ билдиларки, Аллоҳ яқинда мушрикларни ҳисоб-китоб учун ҳозирлайди.
अरबी व्याख्याहरू:
سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
Аллоҳ мушриклар айтаётган нуқсонлардан покдир. Унинг боласи ҳам, шериги ҳам йўқдир.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Аллоҳнинг чин ихлосли бандалари бундан мустасно. Зеро, улар Аллоҳ таолони камоли ва буюклигига тўғри келмайдиган нуқсонлар билан сифатламайдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَإِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ
Эй мушриклар, сизлар ҳам, Аллоҳни қўйиб сиғинаётган бутларингиз ҳам
अरबी व्याख्याहरू:
مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ بِفَٰتِنِينَ
Биронта одамни ҳақ диндан адаштира олмассиз.
अरबी व्याख्याहरू:
إِلَّا مَنۡ هُوَ صَالِ ٱلۡجَحِيمِ
Аллоҳнинг қазоси ва қадарида кимлар дўзахий бўлсалар, ўшалар бундан мустасно. Зеро, Аллоҳнинг қазоси аниқ бўлади. Улар куфр келтирадилар ва дўзахга кирадилар. Сизлар ва бутларингиз эса бу ишга қодир эмассизлар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَمَا مِنَّآ إِلَّا لَهُۥ مَقَامٞ مَّعۡلُومٞ
Фаришталар ўзларининг Аллоҳга банда эканини ва мушриклар даъво қилаётган нарсалардан пок эканини изоҳлаб: "Биздан ҳар биримизнинг Аллоҳга тоат-ибодат қилиш учун аниқ бир ўрнимиз бор", дейдилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ
Биз фаришталар Аллоҳга тоат-ибодат қилишда саф тортиб турамиз. Биз ўзимизга нолойиқ сифатлардан покмиз.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ
Биз фаришталар Аллоҳга тоат-ибодат қилишда саф тортиб турамиз. Биз ўзимизга нолойиқ сифатлардан покмиз.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِن كَانُواْ لَيَقُولُونَ
Макка мушриклари Муҳаммад алайҳиссалом пайғамбар бўлиб келишидан олдин: "Бизда ҳам Таврот каби олдингиларнинг китоби бўлганида эди, Аллоҳга холис ибодат қилган бўлар эдик", дердилар. Уларнинг бу гаплари ёлғон эди. Чунки Муҳаммад алайҳиссалом Қуръонни олиб келганида уни инкор қилдилар, куфр келтирдилар. Яқинда Қиёмат куни уларни нақадар қаттиқ азоб кутаётганини билиб оладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
لَوۡ أَنَّ عِندَنَا ذِكۡرٗا مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
Макка мушриклари Муҳаммад алайҳиссалом пайғамбар бўлиб келишидан олдин: "Бизда ҳам Таврот каби олдингиларнинг китоби бўлганида эди, Аллоҳга холис ибодат қилган бўлар эдик", дердилар. Уларнинг бу гаплари ёлғон эди. Чунки Муҳаммад алайҳиссалом Қуръонни олиб келганида уни инкор қилдилар, куфр келтирдилар. Яқинда Қиёмат куни уларни нақадар қаттиқ азоб кутаётганини билиб оладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
لَكُنَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Макка мушриклари Муҳаммад алайҳиссалом пайғамбар бўлиб келишидан олдин: "Бизда ҳам Таврот каби олдингиларнинг китоби бўлганида эди, Аллоҳга холис ибодат қилган бўлар эдик", дердилар. Уларнинг бу гаплари ёлғон эди. Чунки Муҳаммад алайҳиссалом Қуръонни олиб келганида уни инкор қилдилар, куфр келтирдилар. Яқинда Қиёмат куни уларни нақадар қаттиқ азоб кутаётганини билиб оладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
فَكَفَرُواْ بِهِۦۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ
Макка мушриклари Муҳаммад алайҳиссалом пайғамбар бўлиб келишидан олдин: "Бизда ҳам Таврот каби олдингиларнинг китоби бўлганида эди, Аллоҳга холис ибодат қилган бўлар эдик", дердилар. Уларнинг бу гаплари ёлғон эди. Чунки Муҳаммад алайҳиссалом Қуръонни олиб келганида уни инкор қилдилар, куфр келтирдилар. Яқинда Қиёмат куни уларни нақадар қаттиқ азоб кутаётганини билиб оладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَلَقَدۡ سَبَقَتۡ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Пайғамбар қилиб юборилган бандаларимиз Аллоҳ уларга ато этган ҳужжат ва қувват ила душманлари устидан ғолиб бўлишлари ҳамда зафар Аллоҳ йўлида Аллоҳ Сўзини олий қилиш учун курашадиган қўшин учун бўлиши ҳақида Сўзимиз ўтган.
अरबी व्याख्याहरू:
إِنَّهُمۡ لَهُمُ ٱلۡمَنصُورُونَ
Пайғамбар қилиб юборилган бандаларимиз Аллоҳ уларга ато этган ҳужжат ва қувват ила душманлари устидан ғолиб бўлишлари ҳамда зафар Аллоҳ йўлида Аллоҳ Сўзини олий қилиш учун курашадиган қўшин учун бўлиши ҳақида Сўзимиз ўтган.
अरबी व्याख्याहरू:
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
Пайғамбар қилиб юборилган бандаларимиз Аллоҳ уларга ато этган ҳужжат ва қувват ила душманлари устидан ғолиб бўлишлари ҳамда зафар Аллоҳ йўлида Аллоҳ Сўзини олий қилиш учун курашадиган қўшин учун бўлиши ҳақида Сўзимиз ўтган.
अरबी व्याख्याहरू:
فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
Эй Пайғамбар, сиз анави саркаш мушриклардан Аллоҳгагина маълум бўлган бир муддатгача юз ўгириб туринг. Ўша муддат келганда улар азобга гирифтор бўладилар.
अरबी व्याख्याहरू:
وَأَبۡصِرۡهُمۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
Бошларига азоб тушганда уларни кўринг. Ўша пайтда улар ҳам кўрадилар. Лекин кўришлари фойда бермайди. Фурсат ўтган бўлади.
अरबी व्याख्याहरू:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
Анави мушриклар Аллоҳнинг азобини шоширяптиларми?!
अरबी व्याख्याहरू:
فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمۡ فَسَآءَ صَبَاحُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Аллоҳнинг азоби тушган пайтда уларнинг тонги нақадар ёмон бўлади!
अरबी व्याख्याहरू:
وَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
Эй Пайғамбар, Аллоҳ уларни азобга гирифтор қилгунича улардан юз ўгириб туринг.
अरबी व्याख्याहरू:
وَأَبۡصِرۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
Кўринг. Анавилар ҳам яқинда Аллоҳнинг азоби тушганини кўрадилар.
अरबी व्याख्याहरू:
سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ
Эй Муҳаммад, қудрат эгаси бўлган Парвардигорингиз мушриклар тавсифлаётган нуқсонлардан покдир, олийдир.
अरबी व्याख्याहरू:
وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Муборак пайғамбарларга Аллоҳнинг саломи ва мақтови бўлсин.
अरबी व्याख्याहरू:
وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Ҳамма мақтовлар ёлғиз Аллоҳ таолоникидир. Ҳаммасига У Зотгина ҳақлидир. У барча оламларнинг Парвардигоридир. Ундан ўзга парвардигор йўқдир.
अरबी व्याख्याहरू:
यस पृष्ठको अायतहरूका लाभहरूमध्येबाट:
• سُنَّة الله نصر المرسلين وورثتهم بالحجة والغلبة، وفي الآيات بشارة عظيمة؛ لمن اتصف بأنه من جند الله، أنه غالب منصور.
Аллоҳнинг суннати, тариқати пайғамбарлар ва уларнинг меросхўрларини ҳужжат ва зафар ила таъминлашни тақозо этади. Оятларда буюк башорат бор. Аллоҳнинг қўшинидан бўлишга лойиқ одам ғолибдир, қўллаб-қувватлангандир.

• في الآيات دليل على بيان عجز المشركين وعجز آلهتهم عن إضلال أحد، وبشارة لعباد الله المخلصين بأن الله بقدرته ينجيهم من إضلال الضالين المضلين.
Оятларда мушрикларнинг ҳам, бутларнинг ҳам ҳеч кимни тўғри йўлдан оздира олмаслиги ўз исботини топиб турибди. Аллоҳнинг холис бандалари учун адаштирувчиларнинг адаштиришидан паноҳ борлиги ҳақида ҳам башорат бор.

 
अर्थको अनुवाद सूरः: सूरतुस्साफ्फात
अध्यायहरूको (सूरःहरूको) सूची رقم الصفحة
 
पवित्र कुरअानको अर्थको अनुवाद - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - अनुवादहरूको सूची

الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

बन्द गर्नुस्