ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߘߍ߲߬ߞߣߍ߬ߦߊ߬ߓߊ߮ ߟߎ߬ ߝߐߘߊ   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

ছুৰা আল-মু'মিনূন

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
بيان فلاح المؤمنين وخسران الكافرين.
মুমিনসকলৰ সফলতা আৰু কাফিৰসকলৰ ক্ষতিগ্ৰস্ততাৰ বৰ্ণনা।

قَدْ اَفْلَحَ الْمُؤْمِنُوْنَ ۟ۙ
আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণকাৰী মুমিনসকল তথা তেওঁৰ চৰীয়তৰ প্ৰতি আমলকাৰী লোকসকল, নিজৰ মনোকামনা পূৰণত আৰু তেওঁলোকে ভয় কৰা বস্তুৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সফলতা অৰ্জন কৰিছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
الَّذِیْنَ هُمْ فِیْ صَلَاتِهِمْ خٰشِعُوْنَ ۟ۙ
তেওঁলোকে চালাতত ইমান বিনম্ৰতা অৱলম্বন কৰে যে, চালাত আদায় কৰাৰ সময়ত তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ অংগ কোনো ধৰণৰ লৰচৰ নকৰে। লগতে তেওঁলোকৰ অন্তৰ সকলো চিন্তা-ভাৱনাৰ পৰা বিৰত থাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُوْنَ ۟ۙ
তেওঁলোকে অসত্য আৰু ব্যৰ্থ তথা সেই সকলো কথা-কৰ্মৰ পৰা বিৰত থাকে যিবোৰ গুনাহৰ কাৰণ হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ لِلزَّكٰوةِ فٰعِلُوْنَ ۟ۙ
তেওঁলোকে নিজকে সকলো প্ৰকাৰ অপৱিত্ৰতাৰ পৰা পৱিত্ৰ ৰাখে, আৰু যাকাত আদায়ৰ মাধ্যমত নিজৰ সম্পত্তি পৱিত্ৰ কৰি ৰাখে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ لِفُرُوْجِهِمْ حٰفِظُوْنَ ۟ۙ
তেওঁলোকে ব্যভিচাৰ, সমকামিতা আৰু সকলো প্ৰকাৰ অশ্লীলতাৰ পৰা নিজকে সুৰক্ষিত ৰাখে, তেওঁলোক সদায় পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্ন আৰু পৱিত্ৰ থাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا عَلٰۤی اَزْوَاجِهِمْ اَوْ مَا مَلَكَتْ اَیْمَانُهُمْ فَاِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُوْمِیْنَ ۟ۚ
কিন্তু সিহঁতৰ পত্নী আৰু অধিকাৰভুক্ত দাসীৰ বাহিৰে। কিয়নো সিহঁতৰ সৈতে মিলনৰ মাধ্যমত উপকৃত হোৱা কোনো নিন্দনীয় বিষয় নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَمَنِ ابْتَغٰی وَرَآءَ ذٰلِكَ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْعٰدُوْنَ ۟ۚ
কিন্তু যদি কোনোবাই নিজৰ স্ত্ৰী আৰু দাসীক এৰি আন কোনো পথেৰে উপকৃত হ’ব বিচাৰে, তেন্তে তেনেকুৱা ব্যক্তিয়েই হৈছে আল্লাহে নিৰ্ধাৰণ কৰা সীমা লঙ্ঘনকাৰী। কাৰণ সি আল্লাহে হালাল কৰা যৌন-সম্ভোগৰ পথ এৰি, হাৰাম পথ অৱলম্বন কৰিছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ لِاَمٰنٰتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رٰعُوْنَ ۟ۙ
তথা তেওঁলোকে আল্লাহৰ আমানত আৰু বান্দাৰ আমানত, লগতে তেওঁলোকৰ বচন ৰক্ষা কৰে, কেতিয়াও ভঙ্গ নকৰে; বৰং সদায় পূৰণ কৰাৰ চেষ্টা কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ عَلٰی صَلَوٰتِهِمْ یُحَافِظُوْنَ ۟ۘ
তেওঁলোকে চালাতৰ আৰকান, ওৱাজিবাত আৰু মুস্তাহাবসমূহ ৰক্ষা কৰি সদায় যথাসময়ত নিয়মিতভাৱে চালাত আদায় কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْوٰرِثُوْنَ ۟ۙ
উপৰোক্ত বৈশিষ্ট্যসমূহৰ অধিকাৰী ব্যক্তিসকলেই হৈছে ওৱাৰিচ তথা উত্তৰাধিকাৰী।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
الَّذِیْنَ یَرِثُوْنَ الْفِرْدَوْسَ ؕ— هُمْ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟
তেওঁলোকেই হৈছে আটাইতকৈ উচ্চ জান্নাতৰ উত্তৰাধিকাৰী, য’ত তেওঁলোকে চিৰকাল অৱস্থান কৰিব, তাত তেওঁলোকে যিবোৰ নিয়ামত লাভ কৰিব সেইবোৰ কেতিয়াও শেষ নহ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْاِنْسَانَ مِنْ سُلٰلَةٍ مِّنْ طِیْنٍ ۟ۚ
মানুহৰ আদি পিতা আদমক আমি মাটিৰে সৃষ্টি কৰিছিলোঁ; আৰু সেই মাটি পৃথিৱীৰ বোকা মাটিৰ পৰা লোৱা হৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ جَعَلْنٰهُ نُطْفَةً فِیْ قَرَارٍ مَّكِیْنٍ ۪۟
ইয়াৰ পিছত তেওঁৰ সন্তানসকলক ধাৰাবাহিকভাৱে বীৰ্যৰ দ্বাৰা সৃষ্টি কৰিছোঁ। যিটো মাকৰ গৰ্ভাশয়ত জন্ম নোহোৱালৈকে অৱস্থান কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظٰمًا فَكَسَوْنَا الْعِظٰمَ لَحْمًا ۗ— ثُمَّ اَنْشَاْنٰهُ خَلْقًا اٰخَرَ ؕ— فَتَبٰرَكَ اللّٰهُ اَحْسَنُ الْخٰلِقِیْنَ ۟ؕ
তাৰ পিছত আমি মাকৰ গৰ্ভাশয়ত অৱস্থান কৰা বীৰ্যক ৰঙা ৰক্তপিণ্ডলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছোঁ। ইয়াৰ পিছত সেই ৰক্তপিণ্ডক এটুকুৰা মাংসত ৰূপান্তৰিত কৰিছোঁ। ইয়াৰ পিছত মাংসৰ টুকুৰাৰে মজবুত হাড় সৃষ্টি কৰিছোঁ। ইয়াৰ পিছত সেই হাড়ক মাংস পৰিধান কৰাইছোঁ। তাৰ পিছত ইয়াৰ মাজত ৰূহ প্ৰদান কৰি এটা নতুন সৃষ্টিৰ ৰূপ দিছোঁ। লগতে ইয়াক পাৰ্থিৱ জীৱনৰ বাবে উলিয়াই আনিছোঁ। এতেকে (চোৱা) সৰ্বোত্তম স্ৰষ্টা আল্লাহ তাআলা কিমান বৰকতময়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اِنَّكُمْ بَعْدَ ذٰلِكَ لَمَیِّتُوْنَ ۟ؕ
এতেকে শুনা হে মানৱজাতি! এই ধাপসমূহ শেষ হোৱাৰ পিছত, নিৰ্ধাৰিত সময় শেষ হোৱাৰ লগে লগে নিশ্চয় তোমালোকে মৃত্যুবৰণ কৰিবা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اِنَّكُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ تُبْعَثُوْنَ ۟
মৃত্যুৰ পিছত কিয়ামতৰ দিনা তোমালোকক কবৰৰ পৰা পুনৰুত্থিত কৰা হ’ব। যাতে তোমালোকে কৰা আমলৰ হিচাপ-কিতাপ লব পৰা যায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَآىِٕقَ ۖۗ— وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غٰفِلِیْنَ ۟
হে মানৱজাতি! নিশ্চয় আমি তোমালোকৰ ওপৰত এটাৰ ওপৰত এটাকৈ সাতখন আকাশ সৃষ্টি কৰিছোঁ। আমি আমাৰ সৃষ্টিৰ পৰা কেতিয়াও অমনোযোগী নহয়, আৰু সিহঁতক পাহৰাও নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• للفلاح أسباب متنوعة يحسن معرفتها والحرص عليها.
সফলতাৰ বিভিন্ন উপায় আছে। মানুহে সেইবোৰ ভালকৈ জনা উচিত আৰু সেইমতে আমল কৰাৰ আগ্ৰহ ৰখা উচিত।

• التدرج في الخلق والشرع سُنَّة إلهية.
পৰ্যায়ক্ৰমে সৃষ্টি কৰা আৰু চৰীয়ত প্ৰণয়ন কৰাটো হৈছে আল্লাহৰ সাধাৰণ নিয়ম।

• إحاطة علم الله بمخلوقاته.
আল্লাহৰ জ্ঞান সকলো সৃষ্টিকে পৰিবেষ্টন কৰি আছে।

وَاَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَآءِ مَآءً بِقَدَرٍ فَاَسْكَنّٰهُ فِی الْاَرْضِ ۖۗ— وَاِنَّا عَلٰی ذَهَابٍ بِهٖ لَقٰدِرُوْنَ ۟ۚ
আকাশৰ পৰা আমি প্ৰয়োজন অনুসাৰে পানী বৰ্ষণ কৰোঁ, বেছিও নকৰোঁ যে বিপদ আহিব, আৰু কমো নিদিওঁ যে, যথেষ্ট নহ'ব। তথা সেই পানীক আমি পৃথিৱীত ৰখাই দিওঁ যাতে মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৱে উপকৃত হ'ব পাৰে। সেই পানীক আমি নাইকীয়া কৰিবলৈকো সক্ষম, ফলত তোমালোকে উপকৃত হ'ব নোৱাৰিবা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَنْشَاْنَا لَكُمْ بِهٖ جَنّٰتٍ مِّنْ نَّخِیْلٍ وَّاَعْنَابٍ ۘ— لَكُمْ فِیْهَا فَوَاكِهُ كَثِیْرَةٌ وَّمِنْهَا تَاْكُلُوْنَ ۟ۙ
সেই পানীৰ পৰাই আমি তোমালোকক খেজুৰ আৰু আঙুৰৰ বাগান সাজি দিছোঁ। তাত তোমালোকৰ বাবে আছে বিভিন্ন আকাৰৰ আৰু বিভিন্ন ৰঙৰ ফল-মূল। উদাহৰণস্বৰূপে ডিমৰু, ডালিম আৰু আপেল, যিবোৰ তোমালোকে ভক্ষণ কৰা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُوْرِ سَیْنَآءَ تَنْۢبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِّلْاٰكِلِیْنَ ۟
সেই পানীৰ পৰাই আমি তোমালোকৰ বাবে উৎপন্ন কৰিছোঁ যায়তুন গছ, যিটো চিনাই পৰ্বতৰ অঞ্চলত উৎপাদিত হয়। সেই গছৰ ফলৰ পৰা তেল উলিওৱা হয়, আৰু সেইবোৰক তেল আৰু আঞ্জা হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ لَكُمْ فِی الْاَنْعَامِ لَعِبْرَةً ؕ— نُسْقِیْكُمْ مِّمَّا فِیْ بُطُوْنِهَا وَلَكُمْ فِیْهَا مَنَافِعُ كَثِیْرَةٌ وَّمِنْهَا تَاْكُلُوْنَ ۟ۙ
হে মানৱজাতি! বাস্তৱতে তোমালোকৰ বাবে ঘৰচীয়া চতুষ্পদ জন্তুবোৰ (উট, গৰু আৰু ছাগলী)ৰ মাজত আছে ডাঙৰ শিক্ষা আৰু নিৰ্দেশনা, যাৰ দ্বাৰা তোমালোকে আল্লাহৰ ক্ষমতা আৰু তোমালোকৰ প্ৰতি তেওঁৰ দয়া তথা কৃপা অতি সহজে অনুভৱ কৰিব পাৰিবা। আমিয়েই তোমালোকক এইবোৰ চতুষ্পদ জন্তুৰ নিৰ্ভেজাল তথা সোৱাদ লগা গাখীৰ খোৱাওঁ। এইবোৰৰ দ্বাৰা তোমালোকে আৰু বহুতো প্ৰকাৰে উপকৃত হোৱা, যেনেঃ পৰিবহণ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা, ঊন সংগ্ৰহ কৰা, গোবৰ আৰু নোমৰ দ্বাৰাও তোমালোকে উপকৃত হোৱা। তথা তোমালোকে এইবোৰৰ মাংসও ভক্ষণ কৰা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَعَلَیْهَا وَعَلَی الْفُلْكِ تُحْمَلُوْنَ ۟۠
স্থলত তোমালোকে চতুষ্পদ জন্তুবোৰৰ মাজৰ পৰা উটক পৰিবহন হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা, আনহাতে সাগৰত তোমালোকক প্ৰকাণ্ড জাহাজক পৰিবহণ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিছোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا نُوْحًا اِلٰی قَوْمِهٖ فَقَالَ یٰقَوْمِ اعْبُدُوا اللّٰهَ مَا لَكُمْ مِّنْ اِلٰهٍ غَیْرُهٗ ؕ— اَفَلَا تَتَّقُوْنَ ۟
নিশ্চয় আমি নূহ আলাইহিচ্ছালামক তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ ফালে প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ, যাতে তেওঁ সিহঁতক আল্লাহৰ পিনে আহ্বান কৰে। ফলত নূহ আলাইহিচ্ছালামে সিহঁতক কৈছিলঃ হে মোৰ জাতিৰ লোকসকল! তোমালোকে কেৱল এক আল্লাহৰ ইবাদত কৰা। সেই পৱিত্ৰ সত্ত্বাৰ বাহিৰে তোমালোকৰ আন কোনো সত্য উপাস্য নাই। তথাপিও তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁক ভয় নকৰিবানে?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَقَالَ الْمَلَؤُا الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ قَوْمِهٖ مَا هٰذَاۤ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ ۙ— یُرِیْدُ اَنْ یَّتَفَضَّلَ عَلَیْكُمْ ؕ— وَلَوْ شَآءَ اللّٰهُ لَاَنْزَلَ مَلٰٓىِٕكَةً ۖۚ— مَّا سَمِعْنَا بِهٰذَا فِیْۤ اٰبَآىِٕنَا الْاَوَّلِیْنَ ۟ۚۖ
ইয়াৰ পিছত তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ সন্মানিত আৰু প্ৰমূখ লোকসকলে (যিসকলে আল্লাহক অস্বীকাৰ কৰিছিল) নিজৰ অনুসাৰীসকলক আৰু সাধাৰণ লোকসকলক সম্বোধন কৰি ক’লেঃ “এই মানুহজন, যিজনে নিজকে ৰাছুল বুলি দাবী কৰে, তোমালোকৰ দৰেই দেখোন এজন মানুহ। দৰাচলতে এওঁ তোমালোকৰ ওপৰত ৰাজত্ব কৰিব বিচাৰে আৰু তোমালোকৰ নেতা হ’ব বিচাৰে। সঁচাই যদি আল্লাহে আমাৰ ফালে ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰিব বিচাৰিলেহেঁতেন তেন্তে তেওঁ কোনো ফিৰিস্তাক ৰাছুল হিচাপে প্ৰেৰণ কৰিলেহেঁতেন। মানুহক কেতিয়াও ৰাছুল হিচাপে প্ৰেৰণ নকৰিলেহেঁতেন। আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ মাজত এনেকুৱা দাবীদাৰ ব্যক্তিৰ বিষয়ে কেতিয়াও আমি শুনা নাছিলোঁ।”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنْ هُوَ اِلَّا رَجُلٌۢ بِهٖ جِنَّةٌ فَتَرَبَّصُوْا بِهٖ حَتّٰی حِیْنٍ ۟
এওঁ দৰাচলতে এজন উন্মাদ ব্যক্তি। এওঁ নিজেই নাজানে, এওঁ কি কৈ আছে। গতিকে কিছু সময় অপেক্ষা কৰা, তেওঁৰ সকলো বিষয় মানুহৰ সন্মুখত প্ৰকাশ পাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِیْ بِمَا كَذَّبُوْنِ ۟
নূহ আলাইহিচ্ছালামে ক’লেঃ “হে মোৰ প্ৰতিপালক, সিহঁতৰ বিৰুদ্ধে তুমি মোক সহায় কৰা। লগতে সিহঁতে মোক অস্বীকাৰ কৰিছে; গতিকে তুমি ইয়াৰ প্ৰতিশোধ লোৱা।”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَوْحَیْنَاۤ اِلَیْهِ اَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِاَعْیُنِنَا وَوَحْیِنَا فَاِذَا جَآءَ اَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّوْرُ ۙ— فَاسْلُكْ فِیْهَا مِنْ كُلٍّ زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ وَاَهْلَكَ اِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ ۚ— وَلَا تُخَاطِبْنِیْ فِی الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا ۚ— اِنَّهُمْ مُّغْرَقُوْنَ ۟
আমি নূহ আলাইহিচ্ছালামক সংবাদ প্ৰদান কৰিছিলোঁ যে, আপুনি আমাৰ চকুৰ সন্মুখত আৰু আমি কোৱো পদ্ধতিমতে এখন নাও বনাওক। সিহঁতৰ বিনাশ সম্পৰ্কীয় যেতিয়া আমাৰ আদেশ আহি পৰিব আৰু চৌকাত পানী উথলি উঠিব তেতিয়া প্ৰত্যেক জীৱ-জন্তুৰ মাজৰ পৰা এযোৰ এযোৰকৈ নাঁৱত উঠাই লব, যাতে সেইবোৰৰ বংশ পৃথিৱীত বাকী থাকে। লগতে আপোনাৰ পৰিয়ালকো উঠাই লব, কিন্তু সেইসকল লোকক নাঁৱত নুঠাব যিসকলৰ বিৰুদ্ধে আল্লাহে পূৰ্বেই সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে। যেনেঃ আপোনাৰ স্ত্ৰী আৰু আপোনাৰ ল’ৰা। তথা সিহঁতৰ মুক্তি আৰু ৰক্ষাৰ বাবে আপুনি মোৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা নকৰিব, কিয়নো সিহঁতে কুফৰী কৰি অন্যায় কৰিছে। সিহঁত নিশ্চিতভাৱে পানীত ডুবি ধ্বংস হ'ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• لطف الله بعباده ظاهر بإنزال المطر وتيسير الانتفاع به.
পানী বৰ্ষণ কৰা আৰু তাৰ দ্বাৰা সহজে উপকৃত হোৱাৰ বিষয়টোৱে প্ৰমাণ কৰে যে, আল্লাহ তেওঁৰ বান্দাসকলৰ প্ৰতি অতি দয়ালু।

• التنويه بمنزلة شجرة الزيتون.
যাইতুন গছৰ মহত্বৰ বৰ্ণনা।

• اعتقاد المشركين ألوهية الحجر، وتكذيبهم بنبوة البشر، دليل على سخف عقولهم.
মুশ্বৰিকসকলে শিলক উপাস্যৰূপে গ্ৰহণ কৰা, আৰু নবীসকল যে মানৱ এই কথা অস্বীকাৰ কৰা বিষয়টোৱে হৈছে সিহঁতৰ বিবেকহীন হোৱাৰ অন্যতম প্ৰমাণ।

• نصر الله لرسله ثابت عندما تكذبهم أممهم.
ৰাছুলসকলক যেতিয়া তেওঁলোকৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে অস্বীকাৰ কৰে, তেতিয়াই আল্লাহে তেওঁলোকক সহায়ৰ হাত আগবঢ়ায়।

فَاِذَا اسْتَوَیْتَ اَنْتَ وَمَنْ مَّعَكَ عَلَی الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِیْ نَجّٰىنَا مِنَ الْقَوْمِ الظّٰلِمِیْنَ ۟
এতেকে আপুনি আৰু আপোনাৰ মুমিন সঙ্গীসকলে যেতিয়া নাঁৱত আৰোহণ কৰিব তেতিয়া ক’বঃ সকলো ধৰণৰ প্ৰশংসা সেই আল্লাহৰ বাবে, যিজনে আমাক কাফিৰ সম্প্ৰদায়ৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছে আৰু সিহঁতক ধ্বংস কৰিছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقُلْ رَّبِّ اَنْزِلْنِیْ مُنْزَلًا مُّبٰرَكًا وَّاَنْتَ خَیْرُ الْمُنْزِلِیْنَ ۟
লগতে এই দুআ কৰিবঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! তুমি মোক বৰকতময় ভূমিত অৱতৰণ কৰোৱা, নিশ্চয় তুমিয়েই শ্ৰেষ্ঠ স্থান প্ৰদানকাৰী।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ وَّاِنْ كُنَّا لَمُبْتَلِیْنَ ۟
উপৰোক্ত বিষয়টোৱে অৰ্থাৎ নূহ আলাইহিচ্ছালাম আৰু তেওঁৰ মুমিন সঙ্গীসকলক ৰক্ষা কৰা আৰু কাফিৰসকলক ধ্বংস কৰাৰ বিষয়টোৱে এই কথা স্পষ্টৰূপে প্ৰমাণ কৰে যে, নিশ্চয় আমি আমাৰ ৰাছুলসকলক সহায় কৰিবলৈ আৰু তেওঁলোকক অস্বীকাৰ কৰা লোকসকলক ধ্বংস কৰিবলৈ সক্ষম। দৰাচলতে আমি নূহ আলাইহিচ্ছালামক তেওঁৰ জাতিৰ মাজত প্ৰেৰণ কৰি সিহঁতক পৰীক্ষা কৰিব বিচাৰিছিলোঁ, যাতে কাফিৰৰ পৰা মুমিন আৰু গুনাহগাৰৰ পৰা আনুগত্যকাৰী স্পষ্টভাৱে প্ৰকাশ পায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اَنْشَاْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْنًا اٰخَرِیْنَ ۟ۚ
নূহ আলাইহিচ্ছালামৰ জাতিক ধ্বংস কৰাৰ পিছত, আমি আৰু এটা জাতিক সৃষ্টি কৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَرْسَلْنَا فِیْهِمْ رَسُوْلًا مِّنْهُمْ اَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ مَا لَكُمْ مِّنْ اِلٰهٍ غَیْرُهٗ ؕ— اَفَلَا تَتَّقُوْنَ ۟۠
ইয়াৰ পিছত আমি সিহঁতৰ মাজৰ পৰাই এজন ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰিলোঁ, যাতে তেওঁ সিহঁতক আল্লাহৰ পিনে আহ্বান কৰে। এতেকে তেওঁ সিহঁতক সম্বোধন কৰি ক'লেঃ তোমালোকে কেৱল এক আল্লাহৰ ইবাদত কৰা। তেওঁৰ বাহিৰে তোমালোকৰ আন কোনো সত্য উপাস্য নাই। তেওঁ পৱিত্ৰ। এতেকে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁৰ তাক্বৱা অৱলম্বন নকৰিবানে?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالَ الْمَلَاُ مِنْ قَوْمِهِ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِلِقَآءِ الْاٰخِرَةِ وَاَتْرَفْنٰهُمْ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ۙ— مَا هٰذَاۤ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ ۙ— یَاْكُلُ مِمَّا تَاْكُلُوْنَ مِنْهُ وَیَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُوْنَ ۟ۙ
তেওঁৰ জাতিৰ গণ্যমান্য আৰু প্ৰমুখ লোকসকলে যিসকলে আল্লাহক অস্বীকাৰ কৰিছিল তথা আখিৰাতক নাকচ কৰিছিল আৰু আখিৰাতৰ প্ৰতিফল আৰু শাস্তিক অৱমাননা কৰিছিল, পৃথিৱীত থকা আমাৰ অগণন নিয়ামতে সিহঁতক স্বৈৰাচাৰী বনাইছিল, সেইসকল লোকে নিজৰ অনুসাৰী আৰু সাধাৰণ লোকসকলক সম্বোধন কৰি ক'লেঃ এওঁ দেখোন তোমালোকৰ দৰেই এজন মানুহ। তোমালোকে যি খোৱা, তেৱোঁ সেইটোৱেই খায়। তোমালোকে যি পান কৰা, তেৱোঁ সেইটোৱে পান কৰে। তেওঁৰ মাজত এনেকুৱা কোনো বৈশিষ্ট্য নাই, যাৰ ভিত্তিত তেওঁক তোমালোকৰ প্ৰতি ৰাছুল হিচাপে প্ৰেৰণ কৰা হ'ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَىِٕنْ اَطَعْتُمْ بَشَرًا مِّثْلَكُمْ ۙ— اِنَّكُمْ اِذًا لَّخٰسِرُوْنَ ۟ۙ
যদি তোমালোকে নিজৰ দৰেই এজন মানুহৰ অনুসৰণ কৰা তেন্তে নিশ্চয় তোমালোকে ক্ষতিগ্ৰস্ত হ'বা। কাৰণ নিজৰ উপাস্যবোৰক এৰি এনেকুৱা লোকৰ আনুগত্য কৰাত কোনো ধৰণৰ উপকাৰ নাই। এনেকুৱা লোকৰ অনুসৰণতো কোনো লাভ নাই, যিজনৰ মাজত তোমালোকৰ ওপৰত প্ৰাধান্য লাভ কৰিব পাৰা কোনো বৈশিষ্ট্য নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَیَعِدُكُمْ اَنَّكُمْ اِذَا مِتُّمْ وَكُنْتُمْ تُرَابًا وَّعِظَامًا اَنَّكُمْ مُّخْرَجُوْنَ ۟
এই ৰাছুল বুলি দাবী কৰা ব্যক্তিজনে তোমালোকক এই প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে নেকি যে, তোমালোকে যেতিয়া মৃত্যুবৰণ কৰিবা আৰু মাটিত পৰিণত হ'বা আৰু তোমালোকৰ হাড়বোৰ গেলি-পচি যাব, তেতিয়া তোমালোকক কবৰৰ পৰা জীৱিত কৰি তোলা হ’ব? বিষয়টো কিন্তু বোধগম্য নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَیْهَاتَ هَیْهَاتَ لِمَا تُوْعَدُوْنَ ۟
এইটো এটা অসম্ভৱ বিষয়, যিটো তোমালোকক প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া হৈছে যে, তোমালোকৰ মৃত্যুৰ পিছত তোমালোকক আকৌ জীৱিত কৰি তোলা হ'ব। যিহেতু তোমালোকৰ হাড়বোৰ গেলি পচি মাটিত পৰিণত হ'ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنْ هِیَ اِلَّا حَیَاتُنَا الدُّنْیَا نَمُوْتُ وَنَحْیَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوْثِیْنَ ۟
শুনা! পাৰ্থিৱ জীৱনৰ বাহিৰে আন কোনো জীৱন নাই। আখিৰাতত কোনো জীৱন ব্যৱস্থা নাই। আমাৰ মাজৰ জীৱিতসকলেহে মৃত্যুবৰণ কৰে কিন্তু তেওঁলোক জীৱিত নহয়। আনহাতে অন্য লোকসকলে জন্ম লাভ কৰিহে এই পৃথিৱীত জীৱন-যাপন কৰে। আমি মৃত্যুবৰণ কৰাৰ পিছত কিয়ামতৰ দিনা হিচাপ-নিকাচৰ বাবে কেতিয়াও পুনৰুত্থিত নহওঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنْ هُوَ اِلَّا رَجُلُ ١فْتَرٰی عَلَی اللّٰهِ كَذِبًا وَّمَا نَحْنُ لَهٗ بِمُؤْمِنِیْنَ ۟
ৰাছুল হিচাপে প্ৰেৰিত হোৱা বুলি দাবী কৰা এই ব্যক্তিজনে দৰাচলতে আল্লাহৰ ওপৰত মিছা আৰোপ কৰিছে। আমি এওঁৰ কথাক কেতিয়াও বিশ্বাস নকৰোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِیْ بِمَا كَذَّبُوْنِ ۟
তেতিয়া ৰাছুলে প্ৰাৰ্থনা কৰি ক'লেঃ হে মোৰ প্ৰতিপালক! ইহঁতৰ বিৰুদ্ধে তুমি মোক সহায় কৰা। যিহেতু ইহঁতে মোক অস্বীকাৰ কৰিছে, গতিকে তুমি ইয়াৰ প্ৰতিশোধ লোৱা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ عَمَّا قَلِیْلٍ لَّیُصْبِحُنَّ نٰدِمِیْنَ ۟ۚ
আল্লাহে তেওঁৰ প্ৰাৰ্থনাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই ক'লেঃ অচিৰেই তুমি লৈ অহা বাৰ্তাক অস্বীকাৰকাৰী এই লোকসকলে নিজৰ এই অপকৰ্মৰ বাবে অনুতপ্ত হ'ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَخَذَتْهُمُ الصَّیْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنٰهُمْ غُثَآءً ۚ— فَبُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظّٰلِمِیْنَ ۟
এতেকে যেতিয়া সিহঁত নিজৰ স্বৈৰাচাৰীতাৰ কাৰণে শাস্তিৰ উপযুক্ত হ'ল, তেতিয়া সিহঁতক প্ৰচণ্ড বিকট শব্দই আহি গ্ৰাস কৰিলে, আৰু সিহঁত প্লাৱিত ফেনৰ দৰে ধ্বংসস্তুপত পৰিণত হ'ল। এতেকে অন্যায়কাৰী জাতিৰ বাবে আছে কেৱল ধ্বংস।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اَنْشَاْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قُرُوْنًا اٰخَرِیْنَ ۟ؕ
সিহঁতক বিনাশ কৰাৰ পিছত, আমি অন্যান্য সম্প্ৰদায় আৰু জাতি সৃষ্টি কৰিছিলোঁ, যেনেঃ লূত আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায়, শ্বুআইব আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায় আৰু ইউনুছ আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• وجوب حمد الله على النعم.
নিয়ামতৰ বাবে আল্লাহৰ কৃতজ্ঞতা স্বীকাৰ কৰা জৰুৰী।

• الترف في الدنيا من أسباب الغفلة أو الاستكبار عن الحق.
পাৰ্থিৱ জীৱনৰ সুখ-স্বাচ্ছন্দ হৈছে অমনোযোগীতা সৃষ্টি হোৱাৰ কাৰণ, তথা ই সত্যক অস্বীকাৰ কৰিবলৈ মানুহক উদ্বুদ্ব কৰে।

• عاقبة الكافر الندامة والخسران.
ক্ষতিগ্ৰস্ত আৰু অনুতাপ হৈছে কাফিৰৰ শেষ পৰিণাম।

• الظلم سبب في البعد عن رحمة الله.
অন্যায়-অত্যাচাৰ হৈছে আল্লাহৰ ৰহমতৰ পৰা আঁতৰি যোৱাৰ কাৰণ।

مَا تَسْبِقُ مِنْ اُمَّةٍ اَجَلَهَا وَمَا یَسْتَاْخِرُوْنَ ۟ؕ
এই অস্বীকাৰকাৰী জাতিসকলৰ মাজৰ কোনেও বিনাশৰ বাবে নিৰ্ধাৰিত সময়ৰ পৰা আগবাঢ়িব নোৱাৰে আৰু পিছুৱাবও নোৱাৰে। সিহঁতৰ ওচৰত যিমানেই উপায় নাথাকক কিয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اَرْسَلْنَا رُسُلَنَا تَتْرَا ؕ— كُلَّ مَا جَآءَ اُمَّةً رَّسُوْلُهَا كَذَّبُوْهُ فَاَتْبَعْنَا بَعْضَهُمْ بَعْضًا وَّجَعَلْنٰهُمْ اَحَادِیْثَ ۚ— فَبُعْدًا لِّقَوْمٍ لَّا یُؤْمِنُوْنَ ۟
আমি ধাৰাবাহিকভাৱে এজনৰ পিছত এজনকৈ ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ। কিন্তু যেতিয়াই সেই উম্মতসমূহৰ মাজত কোনো ৰাছুলৰ আগমণ ঘটিছিল সিহঁতে তেওঁক অস্বীকাৰ কৰিছিল। আমিও সিহঁতক এটাৰ পিছত এটাকৈ ধ্বংস কৰিছিলোঁ। সেইসমূহ জাতিৰ ইতিহাসৰ বাহিৰে আন কোনো অস্তিত্ব নাছিল। ধ্বংস হওক সেইসকল লোক, যিসকলে ৰাছুলে লৈ অহা বাৰ্তাৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ নকৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اَرْسَلْنَا مُوْسٰی وَاَخَاهُ هٰرُوْنَ ۙ۬— بِاٰیٰتِنَا وَسُلْطٰنٍ مُّبِیْنٍ ۟ۙ
তাৰ পিছত আমি মূছা আৰু তেওঁৰ ভাতৃ হাৰূনক নটা নিদৰ্শন (যেনেঃ লাখুটি, শুভ্ৰ হাত, কাকতি ফৰিং, ওকণি, ভেকুলী, তেজ, ধুমুহা, দুৰ্ভিক্ষ, শস্যত ক্ষয়-খতি) আৰু স্পষ্ট নিদৰ্শনসহ প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلٰی فِرْعَوْنَ وَمَلَاۡىِٕهٖ فَاسْتَكْبَرُوْا وَكَانُوْا قَوْمًا عَالِیْنَ ۟ۚ
আমি তেওঁলোক দুয়োকে ফিৰআউন আৰু তাৰ সম্প্ৰদায়ৰ গণ্যমান্য লোকসকলৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ। কিন্তু সিহঁতে অহংকাৰ কৰিছিল আৰু তেওঁলোক দুয়োজনৰ কথা মানিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছিল। সিহঁত দৰাচলতে মানুহৰ ওপৰত অন্যায়-অত্যাচাৰ কৰি নিজৰ প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰা ব্যক্তি আছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَقَالُوْۤا اَنُؤْمِنُ لِبَشَرَیْنِ مِثْلِنَا وَقَوْمُهُمَا لَنَا عٰبِدُوْنَ ۟ۚ
সিহঁতে ক'লেঃ আমি এনেকুৱা দুজন লোকৰ ওপৰত ঈমান পোষণ কৰিম নেকি, যি দুজনৰ কোনো বিশেষ বৈশিষ্ট্যও নাই, আনহাতে সিহঁতৰ জাতি (বনী ইছৰাঈল) দেখোন আমাৰেই অধীনস্থ তথা অনুগত?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَكَذَّبُوْهُمَا فَكَانُوْا مِنَ الْمُهْلَكِیْنَ ۟
তেওঁলোক দুজনে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা যি লৈ আহিছিল সিহঁতে সেয়া অস্বীকাৰ কৰিলে। এই অস্বীকাৰ কৰাৰ ফলত সিহঁতক সাগৰত ডুবাই ধ্বংস কৰা হৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا مُوْسَی الْكِتٰبَ لَعَلَّهُمْ یَهْتَدُوْنَ ۟
নিশ্চয় আমি মূছা আলাইহিচ্ছালামক তাওৰাত প্ৰদান কৰিছিলোঁ, যাতে তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে সত্যৰ পথ পায় আৰু সেইমতে আমল কৰিব পাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْیَمَ وَاُمَّهٗۤ اٰیَةً وَّاٰوَیْنٰهُمَاۤ اِلٰی رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَّمَعِیْنٍ ۟۠
আমি মৰিয়ম আৰু তেওঁৰ পুত্ৰ ঈছাক আমাৰ অদ্ভুদ শক্তিৰ প্ৰতীক বনাইছিলোঁ। কিয়নো তেওঁ পিতৃ নোহোৱাকৈ জন্ম লাভ কৰিছিল। আমি দুয়োকে এটা ওখ স্থান আশ্ৰয় দিছিলোঁ। যি ঠাইডোখৰ আছিল সমতল আৰু বসবাস উপযোগী। লগতে তাত প্ৰবাহিত পানীৰো সুব্যৱস্থা আছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یٰۤاَیُّهَا الرُّسُلُ كُلُوْا مِنَ الطَّیِّبٰتِ وَاعْمَلُوْا صَالِحًا ؕ— اِنِّیْ بِمَا تَعْمَلُوْنَ عَلِیْمٌ ۟ؕ
হে ৰাছুল! মই আপোনালোকৰ বাবে যিবোৰ পৱিত্ৰ বস্তু হালাল কৰিছোঁ সেইবোৰ ভক্ষণ কৰক। তথা চৰীয়ত মুতাবিক সৎকৰ্ম কৰক। আপোনালোকে কৰা সকলো কৰ্ম সম্পৰ্কে মই নিশ্চিতভাৱে অৱগত। আপোনালোকৰ কোনো কৰ্মই মোৰ পৰা গোপন নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ هٰذِهٖۤ اُمَّتُكُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّاَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُوْنِ ۟
হে ৰাছুল! প্ৰকৃততে আপোনালোকৰ এটাই ধৰ্ম, আৰু সেইটো হৈছে ইছলাম। ময়েই আপোনালোকৰ ৰব্ব, মোৰ বাহিৰে আপোনালোকৰ আন কোনো প্ৰকৃত ৰব্ব নাই। গতিকে মোৰ আদেশ পালন কৰি আৰু মোৰ নিষেধকৃত বিষয়ৰ পৰা বিৰত থাকি মোৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰক।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَتَقَطَّعُوْۤا اَمْرَهُمْ بَیْنَهُمْ زُبُرًا ؕ— كُلُّ حِزْبٍۭ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُوْنَ ۟
কিন্তু তেওঁলোকৰ পিছত তেওঁলোকৰ অনুসাৰীসকলে দ্বীনৰ মাজত মতানৈক্য সৃষ্টি কৰিলে আৰু বহুধাবিভক্ত হৈ গ'ল। প্ৰত্যেকেই নিজৰ দলকলৈ আনন্দিত আছিল আৰু ভাৱিছিল সিহঁত যিটো দলত আছে সেইটোৱেই আল্লাহৰ ওচৰত মনোনীত। অন্যান্য দলৰ প্ৰতি ভ্ৰুক্ষেপ কৰা নাছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَذَرْهُمْ فِیْ غَمْرَتِهِمْ حَتّٰی حِیْنٍ ۟
হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতক সেই অজ্ঞনতা আৰু দোদুল্যমান অৱস্থাতে এৰি দিয়ক, যি অৱস্থাত সিহঁত বৰ্তমান আছে। অৱশেষত সিহঁতৰ ওপৰত আল্লাহৰ শাস্তি অৱতীৰ্ণ হ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَیَحْسَبُوْنَ اَنَّمَا نُمِدُّهُمْ بِهٖ مِنْ مَّالٍ وَّبَنِیْنَ ۟ۙ
পাৰ্থিৱ জীৱনত আমি সিহঁতক যিবোৰ ধন-সম্পত্তি আৰু সন্তান-সন্ততি প্ৰদান কৰিছোঁ, নিজৰ দলকলৈ আনন্দিত লোকসকলে নিজকে সেইবোৰৰ উপযুক্ত বুলি ভাৱে নেকি? সিহঁতে যিটো ভাৱিছে বিষয়টো তেনেকুৱা নহয়। বৰং আমি সিহঁতক অৱকাশ দিবলৈ আৰু সুযোগ দিবলৈ এইবোৰ প্ৰদান কৰিছোঁ। কিন্তু সিহঁতে এইটো উপলব্ধি কৰা নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
نُسَارِعُ لَهُمْ فِی الْخَیْرٰتِ ؕ— بَلْ لَّا یَشْعُرُوْنَ ۟
পাৰ্থিৱ জীৱনত আমি সিহঁতক যিবোৰ ধন-সম্পত্তি আৰু সন্তান-সন্ততি প্ৰদান কৰিছোঁ, নিজৰ দলকলৈ আনন্দিত লোকসকলে নিজকে সেইবোৰৰ উপযুক্ত বুলি ভাৱে নেকি? সিহঁতে যিটো ভাৱিছে বিষয়টো তেনেকুৱা নহয়। বৰং আমি সিহঁতক অৱকাশ দিবলৈ আৰু সুযোগ দিবলৈ এইবোৰ প্ৰদান কৰিছোঁ। কিন্তু সিহঁতে এইটো উপলব্ধি কৰা নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّ الَّذِیْنَ هُمْ مِّنْ خَشْیَةِ رَبِّهِمْ مُّشْفِقُوْنَ ۟ۙ
নিশ্চয় যিসকলে ঈমান আৰু নেকপৰায়ণতাৰ সৈতে নিজ প্ৰতিপালকক ভয় কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ بِاٰیٰتِ رَبِّهِمْ یُؤْمِنُوْنَ ۟ۙ
যিসকলে নিজ প্ৰতিপালকৰ কিতাবৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ هُمْ بِرَبِّهِمْ لَا یُشْرِكُوْنَ ۟ۙ
যিসকলে নিজ প্ৰতিপালকক একক বুলি বিশ্বাস কৰে আৰু তেওঁৰ সৈতে আন কাকো অংশীদাৰ স্থাপন নকৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الاستكبار مانع من التوفيق للحق.
অহংকাৰে সত্যক স্বীকাৰ কৰিবলৈ বাধা দিয়ে।

• إطابة المأكل له أثر في صلاح القلب وصلاح العمل.
হালাল ভোজনৰ প্ৰভাৱে অন্তৰ সংশোধনত তথা আমলৰ বিশুদ্ধতাত মুখ্য ভুমিকা পালন কৰে।

• التوحيد ملة جميع الأنبياء ودعوتهم.
তাওহীদেই হৈছে সকলো নবীৰ ধৰ্ম, আৰু ইয়াৰ পিনেই তেওঁলোকে আহ্বান কৰিছিল।

• الإنعام على الفاجر ليس إكرامًا له، وإنما هو استدراج.
পাপিষ্ট লোকসকলক প্ৰদান কৰা নিয়ামতবোৰ সিহঁতক সন্মানাৰ্থে প্ৰদান কৰা নহয়, বৰং সিহঁতক অৱকাশ দিয়া হয় তথা সুযোগ প্ৰদান কৰা হয়।

وَالَّذِیْنَ یُؤْتُوْنَ مَاۤ اٰتَوْا وَّقُلُوْبُهُمْ وَجِلَةٌ اَنَّهُمْ اِلٰی رَبِّهِمْ رٰجِعُوْنَ ۟ۙ
যিসকলে নেক কৰ্ম মনোযোগ সহকাৰে কৰে, লগতে সৎকৰ্মৰ জৰিয়তে আল্লাহৰ নৈকট্য অৱলম্বন কৰিব বিচাৰে। তথা তেওঁলোকে এই ভয়ো পোষণ কৰে যে, আল্লাহে তেওঁলোকৰ দান আৰু সৎকৰ্মক কিয়ামতৰ দিনা কবূল কৰে নে নকৰে, যিদিনা তেওঁলোক তেওঁৰ ওচৰলৈ উভতি যাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اُولٰٓىِٕكَ یُسٰرِعُوْنَ فِی الْخَیْرٰتِ وَهُمْ لَهَا سٰبِقُوْنَ ۟
এনেকুৱা মহান বৈশিষ্ট্যৰ অধিকাৰী লোকসকলেই সৎকৰ্ম কৰাৰ ক্ষেত্ৰত পলম নকৰে, তথা এনেকুৱা কৰ্মত সদায় আগভাগ লয়। লগতে এই ক্ষেত্ৰত আন আন লোকসকলক পিচ পেলাই আগুৱাই যায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا اِلَّا وُسْعَهَا وَلَدَیْنَا كِتٰبٌ یَّنْطِقُ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟
আমি প্ৰত্যেক প্ৰাণীৰ ওপৰত সেইখিনিয়ে কৰ্তব্যৰ বোজা অৰ্পন কৰোঁ যিখিনি সি পালন কৰিবলৈ সক্ষম। আমাৰ ওচৰত আছে এখন কিতাব, য’ত আমি প্ৰত্যেক আমলকাৰীৰ আমল লিপিবদ্ধ কৰি থৈছোঁ। সেই কিতাবখনে সত্য কথা কয়, য’ত কোনো সন্দেহ নাই। সিহঁতৰ নেকী হ্ৰাস কৰি অথবা গুনাহ বৃদ্ধি কৰি সিহঁতৰ প্ৰতি কোনো ধৰণৰ অন্যায় কৰা নহ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَلْ قُلُوْبُهُمْ فِیْ غَمْرَةٍ مِّنْ هٰذَا وَلَهُمْ اَعْمَالٌ مِّنْ دُوْنِ ذٰلِكَ هُمْ لَهَا عٰمِلُوْنَ ۟
বৰং কাফিৰসকলৰ অন্তৰ এই সত্য কথা কোৱা কিতাবৰ ক্ষেত্ৰত অমনোযোগী হৈ আছে। লগতে সেইখন কিতাবৰ পৰাও অমনোযোগী হৈ আছে যিখন সিহঁতৰ ওপৰত অৱতীৰ্ণ হৈছে। কুফৰীৰ বাহিৰেও সিহঁতে আৰু বহুতো কাম কৰি আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
حَتّٰۤی اِذَاۤ اَخَذْنَا مُتْرَفِیْهِمْ بِالْعَذَابِ اِذَا هُمْ یَجْـَٔرُوْنَ ۟ؕ
অৱশেষত কিয়ামতৰ দিনা যেতিয়া আমি সেইসকল লোকক শাস্তি প্ৰদান কৰিম, যিসকলে পৃথিৱীত সুখ-সামগ্ৰীৰ মাজত নিমজ্জিত আছিল, তেতিয়া সিহঁতে চিঞৰি চিঞৰি সহায় প্ৰাৰ্থনা কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَا تَجْـَٔرُوا الْیَوْمَ ۫— اِنَّكُمْ مِّنَّا لَا تُنْصَرُوْنَ ۟
তেতিয়া সিহঁতক আল্লাহৰ ৰহমতৰ পৰা নিৰাশ কৰি কোৱা হ’বঃ আজি চিঞৰি নাথাকিবা, আৰু সহায় প্ৰাৰ্থনাও নকৰিবা। কাৰণ আজি তোমালোকক আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ কোনো সহায়ক নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَدْ كَانَتْ اٰیٰتِیْ تُتْلٰی عَلَیْكُمْ فَكُنْتُمْ عَلٰۤی اَعْقَابِكُمْ تَنْكِصُوْنَ ۟ۙ
পৃথিৱীত তোমালোকক আল্লাহৰ আয়াতসমূহ শুনোৱা হৈছিল, কিন্তু তোমালোকে সেইবোৰক অপছন্দ কৰি বিমুখ হৈ গুচি গৈছিলা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مُسْتَكْبِرِیْنَ ۖۚۗ— بِهٖ سٰمِرًا تَهْجُرُوْنَ ۟
তোমালোকে এইবোৰ এই অহংকাৰত কৰিছিলা যে, তোমালোক হৈছা হৰমৰ গৰাকী, প্ৰকৃততে তোমালোক হৰমৰ গৰাকী নাছিলা। হৰমৰ প্ৰকৃত গৰাকী হৈছে সেইসকল লোক যিসকলে আল্লাহক ভয় কৰে। আনহাতে তোমালোকে হৰমৰ আশে-পাশে বেয়া কথা কৈছিলা তথা তাৰ পৱিত্ৰতা আৰু সন্মান হানি কৰিছিলা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَفَلَمْ یَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ اَمْ جَآءَهُمْ مَّا لَمْ یَاْتِ اٰبَآءَهُمُ الْاَوَّلِیْنَ ۟ؗ
এই মুশ্বৰিকসকলে আল্লাহে অৱতীৰ্ণ কৰা কোৰআন সম্পৰ্কে চিন্তা-চৰ্চা নকৰে নেকি, যাতে ইয়াৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰিব পাৰে আৰু তাত থকা বিধান মুতাবিক আমল কৰিব পাৰে? নে সিহঁতৰ ওচৰত এনেকুৱা বস্তু আহি পৰিছে যিটো সিহঁতৰ পুৰ্বপুৰুষসকলৰ ওচৰত অহা নাছিল, সেইকাৰণেই সিহঁতে ইয়াক অস্বীকাৰ কৰি বিমুখ হৈছে নেকি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ لَمْ یَعْرِفُوْا رَسُوْلَهُمْ فَهُمْ لَهٗ مُنْكِرُوْنَ ۟ؗ
সিহঁতৰ প্ৰতি আল্লাহে ৰাছুল হিচাপে প্ৰেৰণ কৰা মুহাম্মদক সিহঁতে চিনিয়ে পোৱা নাই নেকি, যাৰ ফলত সিহঁতে তেওঁক অস্বীকাৰ কৰি আছে। প্ৰকৃততে সিহঁতে তেওঁক ভালদৰেই চিনি পায় আৰু তেওঁৰ সততা আৰু আমনতদাৰিতা সম্পৰ্কেও অৱগত।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ یَقُوْلُوْنَ بِهٖ جِنَّةٌ ؕ— بَلْ جَآءَهُمْ بِالْحَقِّ وَاَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كٰرِهُوْنَ ۟
তথাপিও সিহঁতে তেওঁক উন্মাদ বুলি কয়। সিহঁতৰ এই দাবী স্পষ্ট মিছা। বৰং তেওঁ আল্লাহৰ ফালৰ পৰা সিহঁতৰ ওচৰলৈ সত্যৰ বাৰ্তা লৈ আহিছে, যি বাৰ্তাত কোনো ধৰণৰ সন্দেহ নাই। কিন্তু সিহঁতৰ মাজৰ অধিকাংশ লোকে সত্যক অপছন্দ কৰে, ঘৃণা কৰে আৰু হিংসা কৰে, লগতে গোড়ামীত অটল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ اَهْوَآءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمٰوٰتُ وَالْاَرْضُ وَمَنْ فِیْهِنَّ ؕ— بَلْ اَتَیْنٰهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُّعْرِضُوْنَ ۟ؕ
যদি আল্লাহে সিহঁতৰ চাহিদা অনুপাতে সকলো বিষয়ৰ পৰিচালনা কৰে তেন্তে আকাশমণ্ডল আৰু পৃথিৱীৰ ব্যৱস্থাত বিপৰ্যয় সৃষ্টি হ'ব আৰু সিহঁতৰ ওচৰত থকা সকলো বিষয় ওলট-পালট হ'ব। কাৰণ সিহঁত সকলো বিষয়ৰ পৰিণাম আৰু সঠিক অথবা ভুল পৰিচালনা সম্পৰ্কে অৱগত নহয়। বৰং আমি সিহঁতৰ ওচৰলৈ কোৰআন লৈ আহিছোঁ, য'ত আছে সিহঁতৰ বাবে সন্মান আৰু মৰ্যাদা। কিন্তু তথাপিও সিহঁতে বিমুখ হৈ আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ تَسْـَٔلُهُمْ خَرْجًا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَیْرٌ ۖۗ— وَّهُوَ خَیْرُ الرّٰزِقِیْنَ ۟
হে ৰাছুল! আপুনি যি দ্বীনলৈ সিহঁতৰ ওচৰত আগমন কৰিছে, ইয়াৰ বাবে আপুনি সিহঁতৰ পৰা কোনো পাৰিশ্ৰমিক বিচাৰিছে নেকি? সেইকাৰণেই সিহঁতে আপোনাৰ আহ্বানক নসাৎ কৰে নেকি? এনেকুৱাতো আপুনি কৰা নাই। কাৰণ সিহঁতৰ পাৰিশ্ৰমিকতকৈ আপোনাৰ প্ৰতিপালকৰ ছোৱাব অধিক উত্তম। তেৱেঁই মহাপৱিত্ৰ, উত্তম জীৱিকাদাতা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّكَ لَتَدْعُوْهُمْ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপুনি ইহঁতক আৰু ইহঁতৰ লগতে আন আন লোকসকলকো সত্যৰ পথলৈ আহ্বান কৰি আছে, য’ত কোনো ধৰণৰ বক্ৰতা নাই। সেই পথটো হৈছে ইছলাম।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنٰكِبُوْنَ ۟
নিশ্চয় যিসকলে আখিৰাত আৰু ইয়াৰ হিচাপ-নিকাচ তথা শাস্তি আৰু ছোৱাবৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ নকৰে, দৰাচলতে সিহঁতেই হৈছে সঠিক ইছলামৰ পৰা ফালৰি কাটি বক্ৰপথ অৱলম্বনকাৰী, যি পথে সিহঁতক জাহান্নামলৈ লৈ যাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• خوف المؤمن من عدم قبول عمله الصالح.
মুমিন ব্যক্তিয়ে সদায় নিজৰ সৎকৰ্মকলৈ ভয় পোষণ কৰে, সেয়া কবুল হয় নে নহয়।

• سقوط التكليف بما لا يُسْتطاع رحمة بالعباد.
আল্লাহে বান্দাসকলৰ প্ৰতি কৃপা কৰি সিহঁতৰ প্ৰতি এনেকুৱা কোনো দায়িত্ব দিয়া নাই যিটো সিহঁতৰ সামৰ্থৰ বাহিৰত।

• الترف مانع من موانع الاستقامة وسبب في الهلاك.
সুখ আৰু ধন-সম্পত্তিৰ প্ৰশস্ততা হৈছে সঠিক পথত পৰিচালিত হোৱাত বাধা প্ৰদানৰ এটা কাৰণ, তথা বিনাশৰো অন্যতম কাৰণ।

• قصور عقول البشر عن إدراك كثير من المصالح.
মানুহৰ বিবেক এনেকুৱা বহুতো বিষয়ত ঢুকি নাপায়, যিটো তাৰ নিজৰ বাবেই কল্যাণকৰ।

وَلَوْ رَحِمْنٰهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِّنْ ضُرٍّ لَّلَجُّوْا فِیْ طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُوْنَ ۟
যদি আমি সিহঁতৰ প্ৰতি দয়া কৰিলোহেঁতেন আৰু সিহঁতৰ আকাল তথা দুৰ্ভিক্ষ দূৰ কৰিলোহেঁতেন, তথাপিও সিহঁতে সত্যক এৰি পথভ্ৰষ্টতাত বহু দূৰলৈ গ'লহেঁতেন, আৰু বিভ্ৰান্তিত নিমজ্জিত হৈ থাকিলহেঁতেন।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ اَخَذْنٰهُمْ بِالْعَذَابِ فَمَا اسْتَكَانُوْا لِرَبِّهِمْ وَمَا یَتَضَرَّعُوْنَ ۟
আমি বিভিন্ন বিপদ-আপদৰ দ্বাৰা সিহঁতৰ পৰীক্ষা লৈছিলোঁ। কিন্তু তথাপিও সিহঁতে নিজ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত নতস্বীকাৰ কৰা নাছিল আৰু বিনীত হৈ বিপদ দূৰ কৰাৰ বাবে তেওঁৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনাও কৰা নাছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
حَتّٰۤی اِذَا فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ بَابًا ذَا عَذَابٍ شَدِیْدٍ اِذَا هُمْ فِیْهِ مُبْلِسُوْنَ ۟۠
অৱশেষত আমি যেতিয়া সিহঁতৰ বাবে কঠিন শাস্তিৰ দুৱাৰ উন্মুক্ত কৰি দিম, তেতিয়া সিহঁতে সকলো কল্যাণ আৰু সহায়-সহযোগিতাৰ পৰা নিৰাশ হৈ পৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ الَّذِیْۤ اَنْشَاَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْاَبْصَارَ وَالْاَفْـِٕدَةَ ؕ— قَلِیْلًا مَّا تَشْكُرُوْنَ ۟
হে পুনৰুত্থানক অস্বীকাৰকাৰী লোকসকল! আল্লাহেই তোমালোকৰ কাণ সৃষ্টি কৰিছে, যাতে তোমালোকে শুনিব পাৰা। চকু সৃষ্টি কৰিছে, যাতে তাৰ দ্বাৰা দেখিব পাৰা। অন্তৰ সৃষ্টি কৰিছে, যাতে তাৰ দ্বাৰা বুজিব পাৰা। তথাপিও তোমালোকে এইবোৰ নিয়ামত পোৱাৰ পিছতো বহুত কম কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ الَّذِیْ ذَرَاَكُمْ فِی الْاَرْضِ وَاِلَیْهِ تُحْشَرُوْنَ ۟
হে মানৱজাতি! তেৱেঁই তোমালোকক পৃথিৱীত সৃষ্টি কৰিছে। কিয়ামতৰ দিনা একমাত্ৰ তেওঁৰ ওচৰতেই তোমালোকক হিচাপ-নিকাচ আৰু প্ৰতিদানৰ বাবে একত্ৰিত কৰা হ'ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ الَّذِیْ یُحْیٖ وَیُمِیْتُ وَلَهُ اخْتِلَافُ الَّیْلِ وَالنَّهَارِ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟
একমাত্ৰ তেৱেঁই জীৱন দান কৰে, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও জীৱন দান কৰিব নোৱাৰে। একমাত্ৰ তেৱেঁই মৃত্যুদান কৰে, তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনেও মৃত্যু প্ৰদান কৰিব নোৱাৰে। দিন-ৰাতিৰ আৱৰ্তন, অন্ধকাৰ আৰু পোহৰ, দিন-ৰাতিক দীঘল কৰা অথবা সৰু কৰা, এই সকলোবোৰ তেওঁৰেই অধীনস্থ। এতেকে তেওঁৰ ক্ষমতা আৰু তেওঁ যে অকলেই এই বিশ্বজগত সৃষ্টি কৰিছে আৰু অকলেই তেওঁ যে, ইয়াক পৰিচালনা কৰে এই কথা তোমালোকে বুজি নোপোৱা নেকি!?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَلْ قَالُوْا مِثْلَ مَا قَالَ الْاَوَّلُوْنَ ۟
বৰং ইহঁতেও কুফৰীৰ সেই একে কথাকে পুনৰাবৃত্তি কৰিলে যিটো ইহঁতৰ পুৰ্বপুৰুষসকলে কৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوْۤا ءَاِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَّعِظَامًا ءَاِنَّا لَمَبْعُوْثُوْنَ ۟
ইহঁতে পুনৰুত্থানক অস্বীকাৰ কৰি আৰু ইয়াক অসম্ভৱ বুলি ধাৰণা কৰি কয়ঃ যেতিয়া আমি মৃত্যুবৰণ কৰিম তথা মাটি আৰু গেলা-পচা হাড়ত পৰিণত হ’ম, তেতিয়া আমাক হিচাপ-নিকাচৰ বাবে জীৱিত কৰি পুনৰুত্থিত কৰা হ’ব নেকি?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَقَدْ وُعِدْنَا نَحْنُ وَاٰبَآؤُنَا هٰذَا مِنْ قَبْلُ اِنْ هٰذَاۤ اِلَّاۤ اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
মৃত্যুৰ পিছত পুনৰুত্থিত হোৱাৰ এই প্ৰতিশ্ৰুতি আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ লগতো কৰা হৈছিল, কিন্তু সেই প্ৰতিশ্ৰুতিক আমি পুৰণ হোৱা দেখা নাই। এইটো দৰাচলতে পূৰ্বযুগৰ মনেসজা মিছা কাহিনী।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ لِّمَنِ الْاَرْضُ وَمَنْ فِیْهَاۤ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ۟
হে ৰাছুল! পুনৰুত্থানক অস্বীকাৰকাৰী এই লোকসকলক কৈ দিয়ক, যদি তোমালোকৰ ওচৰত প্ৰকৃত জ্ঞান আছে তেন্তে কোৱাচোন, এই পৃথিৱী আৰু ইয়াত থকা সকলো বস্তু কাৰ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَیَقُوْلُوْنَ لِلّٰهِ ؕ— قُلْ اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ ۟
তেতিয়া সিহঁতে ক'বঃ এই পৃথিৱী আৰু ইয়াত থকা সকলো বস্তু একমাত্ৰ আল্লাহৰ। তেতিয়া আপুনি সিহঁতক কওকঃ তেন্তে তোমালোকে বুজি নোপোৱা নেকি যে, পৃথিৱী আৰু ইয়াত থকা সকলো বস্তুৰ যিজন মালিক, তেওঁ তোমালোকক মৃত্যুৰ পিছত জীৱিত কৰি উঠোৱাব নোৱাৰিবনে?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ مَنْ رَّبُّ السَّمٰوٰتِ السَّبْعِ وَرَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیْمِ ۟
আপুনি সিহঁতক সোধক! “সাতখন আকাশৰ ৰব্ব কোন? তথা মহাসিংহাসনৰ মালিক কোন, যিখনতকৈ ডাঙৰ আন কোনো সৃষ্টি নাই”?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَیَقُوْلُوْنَ لِلّٰهِ ؕ— قُلْ اَفَلَا تَتَّقُوْنَ ۟
সিহঁতে ক’বঃ “সাতখন আকাশ আৰু মহাসিংহাসনৰ মালিক হৈছে আল্লাহ”। তেতিয়া আপুনি সিহঁতক কওকঃ “তেন্তে তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বিষয়ৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁক ভয় নকৰা কিয়, যাতে তেওঁৰ শাস্তিৰ পৰা সুৰক্ষিত থাকিব পাৰা।”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ مَنْ بِیَدِهٖ مَلَكُوْتُ كُلِّ شَیْءٍ وَّهُوَ یُجِیْرُ وَلَا یُجَارُ عَلَیْهِ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ۟
আপুনি সিহঁতক সোধক, প্ৰত্যেক বস্তু কাৰ অধীনস্থ, যাৰ অধীনৰ বাহিৰত একোৱেই নাই। তেওঁ নিজ বান্দাসকলৰ মাজৰ যাক ইচ্ছা কৰে সহায় কৰে। কিন্তু তেওঁ যাক ক্ষতি কৰিব বিচাৰে তাক কোনেও ৰক্ষা কৰিব নোৱাৰে আৰু তেওঁৰ শাস্তিক প্ৰতিৰোধ কৰিব নোৱাৰে? যদি তোমালোকৰ ওচৰত জ্ঞান আছে তেন্তে কোৱা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَیَقُوْلُوْنَ لِلّٰهِ ؕ— قُلْ فَاَنّٰی تُسْحَرُوْنَ ۟
তেতিয়া সিহঁতে ক’বঃ “প্ৰত্যেক বস্তুৰ ৰাজত্ব একমাত্ৰ আল্লাহৰ হাতত”। তেতিয়া আপুনি সিহঁতক কওকঃ “তেন্তে তোমালোকৰ বিবেক বুদ্ধি ক’ত হেৰাই যায়, এই স্বীকাৰোক্তিৰ পিছতো কিয় তোমালোকে তেওঁৰ বাহিৰে আনৰ উপাসনা কৰা?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• عدم اعتبار الكفار بالنعم أو النقم التي تقع عليهم دليل على فساد فطرهم.
কাফিৰসকলে নিয়ামত আৰু শাস্তিৰ পৰা শিক্ষা নোলোৱাৰ বিষয়টোৱে প্ৰমাণ কৰে যে, সিহঁতৰ স্বভাৱ বিকৃত হৈছে।

• كفران النعم صفة من صفات الكفار.
নিয়ামতৰ কৃতজ্ঞতা নকৰাটো হৈছে কাফিৰসকলৰ বিশেষণ।

• التمسك بالتقليد الأعمى يمنع من الوصول للحق.
অন্ধানুকৰণে সত্যত উপনীত হ'বলৈ বাধা হৈ থিয় দিয়ে।

• الإقرار بالربوبية ما لم يصحبه إقرار بالألوهية لا ينجي صاحبه.
আল্লাহৰ প্ৰভুত্বক স্বীকাৰ কৰিলেই জাহান্নামৰ পৰা ৰক্ষা পোৱা সম্ভৱ নহয়, যেতিয়ালৈকে একমাত্ৰ আল্লাহক উপাস্য বুলি স্বীকাৰ নকৰিব।

بَلْ اَتَیْنٰهُمْ بِالْحَقِّ وَاِنَّهُمْ لَكٰذِبُوْنَ ۟
বিষয়টো তেনেকুৱা নহয়, যিদৰে সিহঁতে দাবী কৰে। বৰং আমি সিহঁতৰ ওচৰলৈ সত্য লৈ আহিছোঁ, য’ত কোনো ধৰণৰ সন্দেহ নাই। নিশ্চয় সিহঁত আল্লাহৰ অংশীদাৰ আৰু তেওঁৰ পুত্ৰ থকা বুলি কৰা মন্তব্যত মিছলীয়া। সিহঁতৰ এনেকুৱা দাবীৰ পৰা মহান আল্লাহ অতি সুউচ্চ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَا اتَّخَذَ اللّٰهُ مِنْ وَّلَدٍ وَّمَا كَانَ مَعَهٗ مِنْ اِلٰهٍ اِذًا لَّذَهَبَ كُلُّ اِلٰهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلَا بَعْضُهُمْ عَلٰی بَعْضٍ ؕ— سُبْحٰنَ اللّٰهِ عَمَّا یَصِفُوْنَ ۟ۙ
আল্লাহে কোনো সন্তান গ্ৰহণ কৰা নাই, এইটো কাফিৰসকলৰ ধাৰণাহে। তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য উপাস্যও নাই। যদি তেওঁৰ বাহিৰে কোনো সত্য উপাস্য থাকিলহেঁতেন, তেন্তে প্ৰত্যেকেই নিজৰ নিজৰ সৃষ্টি কৰা অংশকলৈ পৃথক হৈ গ’লহেঁতেন আৰু ইজনে সিজনক পৰাজিত কৰিলেহেঁতেন। ফলত বিশ্বজগতৰ পৰিচালনা বিশৃংখল হ’লহেঁতেন। বাস্তৱত কিন্তু এনেকুৱা একো হোৱা নাই। গতিকে এইটোৱে প্ৰমাণ কৰে যে, প্ৰকৃত উপাস্য কেৱল এজনেই, আৰু তেওঁ হৈছে আল্লাহ তাআলা। মুশ্বৰিকসকলে তেওঁৰ লগত অংশীদাৰ আৰু সন্তান সম্পৃক্ত কৰি যি দাবী কৰে, তাৰ পৰা তেওঁ অতি পৱিত্ৰ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عٰلِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعٰلٰی عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟۠
তেওঁ প্ৰত্যেক সেই বস্তু সম্পৰ্কে অৱগত, যিবোৰ তেওঁৰ সৃষ্টিয়ে নাজানে। লগতে প্ৰত্যেক সেই বস্তু সম্পৰ্কে অৱগত, যিবোৰ জ্ঞানিন্দ্ৰীয়ৰ জৰিয়তে উপলব্ধি কৰিব পাৰি। এইবোৰৰ একোৱেই তেওঁৰ পৰা গোপন নহয়। গতিকে তেওঁ অংশীদাৰৰ পৰা অতিপৱিত্ৰ তথা সুউচ্চ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ رَّبِّ اِمَّا تُرِیَنِّیْ مَا یُوْعَدُوْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! আপুনি প্ৰাৰ্থনা কৰক যে, হে মোৰ প্ৰতিপালক! যদি তুমি মোক সেই শাস্তি দেখুৱা, যি শাস্তিৰ প্ৰতিশ্ৰুতি তুমি এই মুশ্বৰিকসকলক প্ৰদান কৰিছা-
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِیْ فِی الْقَوْمِ الظّٰلِمِیْنَ ۟
হে মোৰ প্ৰতিপালক! যদি এই মুশ্বৰিকসকলক সেই শাস্তি প্ৰদান কৰা আৰু সেই সময়ত যদি মই উপস্থিত থাকোঁ তেন্তে তেতিয়া তুমি মোক ইহঁতৰ অন্তৰ্ভুক্ত নকৰিবা। অন্যথা ময়ো সেই শাস্তিৰ সন্মুখীন হ'ব লাগিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّا عَلٰۤی اَنْ نُّرِیَكَ مَا نَعِدُهُمْ لَقٰدِرُوْنَ ۟
নিশ্চয় আমি আপোনাক সেই শাস্তি দেখুৱাবলৈ সক্ষম, যি শাস্তিৰ প্ৰতিশ্ৰুতি আমি সিহঁতক প্ৰদান কৰিছোঁ। এইটো তথা আন আন সকলো কৰ্ম কৰিবলৈ আমি অপাৰগ নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِدْفَعْ بِالَّتِیْ هِیَ اَحْسَنُ السَّیِّئَةَ ؕ— نَحْنُ اَعْلَمُ بِمَا یَصِفُوْنَ ۟
হে ৰাছুল! যিয়ে আপোনাৰ লগত বেয়া ব্যৱহাৰ কৰিব, আপুনি তাৰ লগত ভাল ব্যৱহাৰ কৰক। অৰ্থাৎ তাৰ এই দুৰ্ব্যৱহাৰ ক্ষমা কৰি দিয়ক আৰু তাৰ ফালৰ পৰা পোৱা কষ্টত ধৈৰ্য্য ধাৰণ কৰক। আমি সিহঁতৰ শ্বিৰ্ক আৰু অস্বীকাৰ সম্পৰ্কে ভালদৰেই অৱগত। তথা আপোনাক যিবোৰ অনোপযুক্ত বিশেষণেৰে বিভূষিত কৰে, সেইবোৰৰ বিষয়েও আমি ভালদৰেই জানো, যেনেঃ যাদুকৰ, উন্মাদ ইত্যাদি।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقُلْ رَّبِّ اَعُوْذُ بِكَ مِنْ هَمَزٰتِ الشَّیٰطِیْنِ ۟ۙ
আপুনি দুআ কৰক, হে মোৰ প্ৰতিপালক! মই চয়তানৰ প্ৰৰোচনা আৰু কুমন্ত্ৰণাৰ পৰা তোমাৰ আশ্ৰয় প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاَعُوْذُ بِكَ رَبِّ اَنْ یَّحْضُرُوْنِ ۟
তথা হে মোৰ প্ৰতিপালক! মই তোমাৰ আশ্ৰয় প্ৰাৰ্থনা কৰোঁ, সি যেন মোৰ কোনো কামৰ সময়তে মোৰ ওচৰত উপস্থিত নাথাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
حَتّٰۤی اِذَا جَآءَ اَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُوْنِ ۟ۙ
অৱশেষত এই মুশ্বৰিকসকলৰ মাজৰ যেতিয়া কাৰোবাৰ মৃত্যু আহি পৰে, তেতিয়া সি সেই সকলো দেখা পায় যিবোৰ তাৰ লগত সংঘটিত হ'ব। এই দেখি সি নিজৰ অতিবাহিত আয়ু আৰু আল্লাহৰ আদেশ পালন নকৰাৰ বাবে অনুতাপ কৰি ক’বঃ “হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোক আকৌ পৃথিৱীৰ জীৱনলৈ ওভোতাই দিয়া।”
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَعَلِّیْۤ اَعْمَلُ صَالِحًا فِیْمَا تَرَكْتُ كَلَّا ؕ— اِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَآىِٕلُهَا ؕ— وَمِنْ وَّرَآىِٕهِمْ بَرْزَخٌ اِلٰی یَوْمِ یُبْعَثُوْنَ ۟
“মই যদি পৃথিৱীলৈ পুনৰ উভতি যাওঁ তেন্তে নিশ্চয় নেক আমল কৰিম।” কেতিয়াও নহয়, তুমি যি কৈ আছা, বিষয়টো তেনেকুৱা নহয়। এইটো কেৱলমাত্ৰ তোমাৰ মুখৰ বাক্যহে (এইটো কেতিয়াও আমলত পৰিণত নহ'ব)। তাক যদিও পৃথিৱীলৈ ওভোতাই পঠোৱা হয়, তথাপিও সি এই অঙ্গীকাৰ পূৰণ নকৰিব। মৃত্যুবৰণ কৰা এইসকল লোক কিয়ামত পৰ্যন্ত পৃথিৱী আৰু আখিৰাতৰ মধ্যৱৰ্তী সময়ছোৱাত এটা পৰ্দাৰ আঁৰত থাকিব। সেই ঠাইৰ পৰা সিহঁতে পৃথিৱীত এৰি যোৱাখিনি পাবলৈ অথবা তাত কৰা ত্ৰুটিবোৰ সংশোধন কৰিবলৈ কেতিয়াও পৃথিৱীত উভতি আহিব নোৱাৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِذَا نُفِخَ فِی الصُّوْرِ فَلَاۤ اَنْسَابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَىِٕذٍ وَّلَا یَتَسَآءَلُوْنَ ۟
এতেকে শিঙাত ফুঁ দিয়াৰ বাবে নিয়োজিত ফিৰিস্তাই যেতিয়া দ্বিতীয়বাৰ শিঙাত ফুঁ মাৰিব, প্ৰকৃততে সেই ফুঁ দিয়াৰ অৰ্থ হ'ব কিয়ামতৰ জাননী। তেতিয়া সিহঁত কিয়ামতৰ ভয়াৱহ পৰিস্থিতিত এনেকৈ বিলিন হৈ যাব যে, নিজৰ বংশকলৈ গৌৰৱ কৰাৰো সুযোগ নাথাকিব। প্ৰত্যেকেই নিজকলৈ ইমান ব্যস্ত থাকিব যে, আনক সোধ-পোচ কৰাৰো সময় নাপাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِیْنُهٗ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُفْلِحُوْنَ ۟
এতেকে যাৰ পাল্লা ভাৰী হ'ব, অৰ্থাৎ যাৰ নেকী গুনাহতকৈ বেছি হ'ব, সেইসকলেই হৈছে সাফল্যমণ্ডিত। তেওঁলোকেই লক্ষ্যস্থানত উপনীত হ'ব আৰু পছন্দনীয় বস্তুবোৰ লাভ কৰিব, লগতে সকলো ভয়-ভীতিৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِیْنُهٗ فَاُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ خَسِرُوْۤا اَنْفُسَهُمْ فِیْ جَهَنَّمَ خٰلِدُوْنَ ۟ۚ
আনহাতে যাৰ গুনাহৰ পাল্লা নেকীৰ পাল্লাতকৈ গধূৰ হ'ব, সিহঁত হৈছে সেইসকল লোক যিসকলে নিজৰেই ক্ষতি কৰিছে। কাৰণ সিহঁতে এনেকুৱা কৰ্ম কৰিছে যিবোৰ সিহঁতৰ বাবেই ক্ষতিকাৰক। লগতে এনেকুৱা কৰ্মৰ পৰা বিৰত থাকিছিল, যিবোৰ সিহঁতৰ বাবে আছিল লাভদায়ক। এতেকে সিহঁতে জাহান্নামত চিৰকাল অৱস্থান কৰিব। তাৰ পৰা কেতিয়াও ওলাব নোৱাৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَلْفَحُ وُجُوْهَهُمُ النَّارُ وَهُمْ فِیْهَا كٰلِحُوْنَ ۟
জাহান্নামৰ অগ্নিয়ে সিহঁতক পুৰিব। ফলত প্ৰচণ্ড হতাশাত সিহঁতৰ দুয়ো ওঠ সংকুচিত হৈ দাঁতত লাগি ধৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الاستدلال باستقرار نظام الكون على وحدانية الله.
বিশ্বজগতৰ শৃঙ্খলাবদ্ধ পৰিচালনাই আল্লাহৰ একত্ব প্ৰমাণ কৰে (অৰ্থাৎ তেওঁ একক, অদ্বিতীয়)।

• إحاطة علم الله بكل شيء.
আল্লাহৰ জ্ঞানে সকলো বস্তুকে পৰিবেষ্টন কৰি আছে।

• معاملة المسيء بالإحسان أدب إسلامي رفيع له تأثيره البالغ في الخصم.
দুৰ্ব্যৱহাৰকাৰী ব্যক্তিৰ লগত ভাল ব্যৱহাৰ কৰাটো হৈছে ইছলামৰ সুউচ্চ শিষ্টাচাৰৰ এটা অংশ, সন্মুখৰ ব্যক্তিৰ ওপৰত এনেকুৱা ব্যৱহাৰে ভাল প্ৰভাৱ পেলায়।

• ضرورة الاستعاذة بالله من وساوس الشيطان وإغراءاته.
চয়তানৰ কুমন্ত্ৰণা আৰু প্ৰৰোচনাৰ পৰা ৰক্ষা পাবলৈ আল্লাহৰ আশ্ৰয় প্ৰাৰ্থনা কৰা অত্যান্ত প্ৰয়োজন।

اَلَمْ تَكُنْ اٰیٰتِیْ تُتْلٰی عَلَیْكُمْ فَكُنْتُمْ بِهَا تُكَذِّبُوْنَ ۟
সিহঁতক ভৰ্ৎসনা কৰি কোৱা হ'বঃ পৃথিৱীত তোমালোকৰ আগত কোৰআনৰ আয়াতসমূহ তিলাৱত কৰা হোৱা নাছিল নেকি, তোমালোক দেখোন সেইবোৰক অস্বীকাৰ কৰিছিলা?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوْا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَیْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْمًا ضَآلِّیْنَ ۟
সিহঁতে ক'বঃ হে আমাৰ প্ৰতিপালক! আমাৰ দুৰ্ভাগ্যই আমাক পৰাজিত কৰিছিল, যিটো বিষয় তুমি আগৰ পৰাই অৱগত। আৰু আমি আছিলোঁ সত্যৰ পৰা আঁতৰি থকা এটা পথভ্ৰষ্ট সম্প্ৰদায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبَّنَاۤ اَخْرِجْنَا مِنْهَا فَاِنْ عُدْنَا فَاِنَّا ظٰلِمُوْنَ ۟
হে আমাৰ প্ৰতিপালক! আমাক এই জাহান্নামৰ পৰা মুক্তি দিয়া। ইয়াৰ পিছত পুনৰ যদি আমি কুফৰী আৰু পথভ্ৰষ্টতাত লিপ্ত হওঁ তেন্তে নিশ্চিতভাৱে আমি অন্যায়কাৰী বুলি পৰিগণিত হ'ম। তেতিয়া আমাৰ ওচৰত অজুহাত দাঙি ধৰাৰ কোনো অৱকাশ নাথাকিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ اخْسَـُٔوْا فِیْهَا وَلَا تُكَلِّمُوْنِ ۟
তেতিয়া আল্লাহে ক'বঃ তোমালোকে লাঞ্ছিত অপমানিত হৈ জাহান্নামতেই অৱস্থান কৰা, আৰু মোৰ সৈতে কোনো কথা কোৱাৰ চেষ্টা নকৰিবা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهٗ كَانَ فَرِیْقٌ مِّنْ عِبَادِیْ یَقُوْلُوْنَ رَبَّنَاۤ اٰمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَاَنْتَ خَیْرُ الرّٰحِمِیْنَ ۟ۚۖ
মোৰ বান্দাসকলৰ মাজৰ কিছুমানে মোৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰিছিল আৰু তেওঁলোকে কৈছিলঃ হে আমাৰ প্ৰতিপালক! আমি তোমাৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰিছোঁ, গতিকে তুমি আমাৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিয়া, আৰু আমাৰ প্ৰতি তুমি দয়া কৰা, নিশ্চয় তুমি অতি দয়ালু।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاتَّخَذْتُمُوْهُمْ سِخْرِیًّا حَتّٰۤی اَنْسَوْكُمْ ذِكْرِیْ وَكُنْتُمْ مِّنْهُمْ تَضْحَكُوْنَ ۟
তেতিয়া তোমালোকে সেইসকল মুমিনক উপহাস কৰিছিলা আৰু তেওঁলোকক ঠাট্টা কৰিছিলা, যিসকলে নিজ প্ৰতিপালকৰ প্ৰতি আহ্বান কৰিছিল। আনকি তোমালোকে এই ঠাট্টা-মস্কৰাত লিপ্ত হৈ আল্লাহৰ স্মৰণকো পাহৰি গৈছিলা। দৰাচলতে তোমালোকে উপহাস আৰু বিদ্ৰুপ কৰিবলৈ তেওঁলোকক দেখি হাঁহিছিলা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنِّیْ جَزَیْتُهُمُ الْیَوْمَ بِمَا صَبَرُوْۤا ۙ— اَنَّهُمْ هُمُ الْفَآىِٕزُوْنَ ۟
নিশ্চয় আমি সেইসকল মুমিনক কিয়ামতৰ দিনা প্ৰতিদানস্বৰূপে জান্নাত প্ৰদান কৰিম। কিয়নো তেওঁলোকে আল্লাহৰ আনুগত্যত অটল আছিল আৰু তোমালোকৰ নিৰ্যাতনত ধৈৰ্য্য ধাৰণ কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قٰلَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِی الْاَرْضِ عَدَدَ سِنِیْنَ ۟
আল্লাহে সিহঁতক ক'বঃ তোমালোকে পৃথিৱীত কিমান বছৰ অৱস্থান কৰিছিলা? আৰু কিমান সময় নষ্ট কৰিছিলা?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوْا لَبِثْنَا یَوْمًا اَوْ بَعْضَ یَوْمٍ فَسْـَٔلِ الْعَآدِّیْنَ ۟
সিহঁতে উত্তৰ দি ক'বঃ আমি তাত এদিন অথবা দিনৰ কিছু অংশহে অতিবাহিত কৰিছিলোঁ। তুমি সিহঁতক সুধি চোৱা, যিসকলে দিন মাহৰ গণনা কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قٰلَ اِنْ لَّبِثْتُمْ اِلَّا قَلِیْلًا لَّوْ اَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ۟
আল্লাহে ক'বঃ সঁচাই তোমালোকে পৃথিৱীত অতি কম সময় অতিবাহিত কৰিছিলা। য'ত অতি সহজেই আল্লাহৰ আনুগত্যত পৰিচালিত হ'ব পাৰিলাহেঁতেন। আফচোচ, তোমালোকে পৃথিৱীৰ এই সংকীৰ্ণ ম্যাদ সম্পৰ্কে আগতেই যদি অৱগত হ’লাহেঁতেন।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَفَحَسِبْتُمْ اَنَّمَا خَلَقْنٰكُمْ عَبَثًا وَّاَنَّكُمْ اِلَیْنَا لَا تُرْجَعُوْنَ ۟
হে মানৱজাতি! তোমালোকে ভাৱিছা নেকি যে, আমি তোমালোকক কোনো হিকমত নোহোৱাকৈ এনেই খেল-ধেমালিৰ বাবে সৃষ্টি কৰিছোঁ? তোমালোকে চতুষ্পদ জন্তুৰ দৰে নেকি যে, তোমালোকৰ ছোৱাবও নাই আৰু কোনো শাস্তিও নাই? আৰু তোমালোকক কিয়ামতৰ দিনা হিচাপ-নিকাচ আৰু প্ৰতিদানৰ বাবে ওভোতাই অনা নহ’ব নেকি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَتَعٰلَی اللّٰهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ ۚ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۚ— رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِیْمِ ۟
এতেকে আল্লাহ তাআলা হৈছে মহাপৱিত্ৰ, তেৱেঁই হৈছে স্বত্তাধিকাৰী। তেওঁ বান্দাসকলক যিদৰে ইচ্ছা সেইদৰেই প্ৰয়োগ কৰে। তেওঁ সত্য, তেওঁৰ প্ৰতিশ্ৰুতি সত্য, তেওঁৰ কথা সত্য। তেওঁৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য উপাস্য নাই। তেওঁ মহাসিংহাসনৰ প্ৰতিপালক, যিখনতকৈ ডাঙৰ কোনো মখলুক নাই। যিজন আটাইতকৈ ডাঙৰ মখলুকৰ ৰব্ব, দৰাচলতে তেৱেঁই সকলো মখলুকৰ ৰব্ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَنْ یَّدْعُ مَعَ اللّٰهِ اِلٰهًا اٰخَرَ ۙ— لَا بُرْهَانَ لَهٗ بِهٖ ۙ— فَاِنَّمَا حِسَابُهٗ عِنْدَ رَبِّهٖ ؕ— اِنَّهٗ لَا یُفْلِحُ الْكٰفِرُوْنَ ۟
যিয়ে আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনো উপাস্যক আহ্বান কৰে, উপাসনাৰ উপযুক্ত হোৱাৰ বাবে যাৰ ওচৰত কোনো প্ৰমাণ নাই (আল্লাহৰ বাহিৰে সকলো উপাস্যৰেই এই একেই অৱস্থা) তেনেকুৱা ব্যক্তিৰ বাবে তাৰ এই বেয়া কৰ্মৰ প্ৰতিফলস্বৰূপে তাৰ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত আছে বেয়া প্ৰতিদান। গতিকে তেৱেঁই তাক ইয়াৰ শাস্তি বিহিব। নিশ্চয় কাফিৰসকলে লক্ষ্যস্থানত উপনীত হ'বলৈ তথা নিজৰ পছন্দৰ বস্তু পাবলৈ আৰু ভয়-ভীতিমূলক বস্তুৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰিবলৈ সক্ষম নহ'ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقُلْ رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَاَنْتَ خَیْرُ الرّٰحِمِیْنَ ۟۠
হে ৰাছুল! আপুনি দুআ কৰক, হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোৰ গুনাহসমূহ ক্ষমা কৰি দিয়া, আৰু মোৰ প্ৰতি বিশেষ দয়া কৰা। নিশ্চয় তুমি অতি উত্তম, গুনাহগাৰৰ প্ৰতি কৃপা কৰা আৰু তাৰ তাওবা কবুল কৰা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الكافر حقير مهان عند الله.
কাফিৰ আল্লাহৰ দৃষ্টি অতি নিকৃষ্ট তথা লাঞ্ছিত।

• الاستهزاء بالصالحين ذنب عظيم يستحق صاحبه العذاب.
পূণ্যৱান লোকসকলৰ উপহাস কৰা তথা বিদ্ৰুপ কৰাটো হৈছে মহাপাপ। এনেকুৱা ব্যক্তি শাস্তিৰ উপযুক্ত।

• تضييع العمر لازم من لوازم الكفر.
কুফৰে মানুহৰ আয়ু বিনষ্ট কৰে।

• الثناء على الله مظهر من مظاهر الأدب في الدعاء.
আল্লাহৰ প্ৰশংসা কৰাটো দুআ কৰাৰ এটা অন্যতম শিষ্টাচাৰ।

• لما افتتح الله سبحانه السورة بذكر صفات فلاح المؤمنين ناسب أن تختم السورة بذكر خسارة الكافرين وعدم فلاحهم.
যিহেতু আল্লাহে এই ছুৰাটো আৰম্ভ কৰিছে মুমিনসকলৰ সফলতাৰ বৈশিষ্ট্যসমূহৰ জৰিয়তে, সেয়ে কাফিৰসকলৰ ক্ষতিগ্ৰস্ততা আৰু ব্যৰ্থতাৰ বৰ্ণনাৰে এই ছুৰা শেষ কৰাটো হৈছে যথোপযুক্ত।

 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߘߍ߲߬ߞߣߍ߬ߦߊ߬ߓߊ߮ ߟߎ߬ ߝߐߘߊ
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߢߊߢߌߣߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫.

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲