ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
សូរ៉ោះអើររ៉ក់ទ៍
ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
الرد على منكري الوحي والنبوة ببيان مظاهر عظمة الله.
الٓمٓرۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِۗ وَٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ ٱلۡحَقُّ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يُؤۡمِنُونَ
អាលីហ្វ ឡាម មីម រ៉ (បានបកស្រាយរួចហើយនៅដើមដំបូងនៃជំពូក អាល់ហ្ពាក៏រ៉ោះ។) នេះគឺជាបណ្តាវាក្យខណ្ឌដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នៅក្នុងជំពូកនេះ ហើយគម្ពីរគួរអានដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះវាទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) វាគឺជាការពិតដោយគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យឡើយនៅក្នុងវា ហើយក៏គ្មានការសង្ស័យដែរដែលថា វា(គម្ពីរគួរអាន)មកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ មនុស្សលោកភាគច្រើនពួកគេមិនមានជំនឿនឹងវា(គម្ពីរគួរអាន)នោះទេ ដោយសារតែភាពចចេសរឹងរូស និងភាពក្អេងក្អាង(របស់ពួកគេ)។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي رَفَعَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ بِغَيۡرِ عَمَدٖ تَرَوۡنَهَاۖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ كُلّٞ يَجۡرِي لِأَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَ يُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُم بِلِقَآءِ رَبِّكُمۡ تُوقِنُونَ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់ដែលត្រូវបានលើកយ៉ាងខ្ពស់ដោយគ្មានសសរនោះឡើយ ដូចដែលពួកអ្នកបានឃើញ(ផ្ទាល់នឹងភ្នែកស្រាប់)។ ក្រោយមក ទ្រង់គង់នៅលើអារ៉ស្ហ ប្រកបដោយភាពខ្ពង់ខ្ពស់ដែលសាកសមនឹងទ្រង់ ដោយគ្មានការប្រៀបធៀប និងការប្រៀបប្រដូចឡើយ។ ហើយទ្រង់បានបង្កើតព្រះអាទិត្យនិងព្រះចន្ទ ដើម្បីផ្តល់នូវគុណប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់។ ទាំងព្រះអាទិត្យនិងព្រះចន្ទ សុទ្ធតែធ្វើដំណើរតាមគន្លងរបស់វាយ៉ាងជាក់លាក់នៅក្នុងការដឹងរបស់អល់ឡោះ។ ទ្រង់ចាត់ចែងកិច្ចការរបស់ទ្រង់នៅក្នុងមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា។ ទ្រង់បញ្ជាក់នូវភស្តុតាងទាំងឡាយដែលបង្ហាញទៅលើសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់(ដល់ពួកអ្នក) សង្ឃឹមថាពួកអ្នកជឿជាក់ចំពោះការជួបនឹងម្ចាស់របស់ពួកអ្នកនាថ្ងៃបរលោក។ ដូចនេះ ពួកអ្នកត្រៀមសម្រាប់ថ្ងៃនោះដោយការសាងនូវទង្វើកុសលនានាចុះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ ٱلَّذِي مَدَّ ٱلۡأَرۡضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۡهَٰرٗاۖ وَمِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ جَعَلَ فِيهَا زَوۡجَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِۖ يُغۡشِي ٱلَّيۡلَ ٱلنَّهَارَۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលបានពង្រាបផែនដីឲ្យ(មានសណ្ឋាន)រាបស្មើ ហើយទ្រង់បានបង្កើតនៅលើផែនដីនោះនូវភ្នំជាច្រើនទប់ជាលំនឹងដើម្បីកុំឲ្យវា(ផែនដី)មានការញ័ររញ្ជួយដល់មនុស្ស ហើយទ្រង់ក៏បានបង្កើតផ្លូវជាច្រើននៅលើវា(ផែនដី)ផងដែរ។ ហើយរាល់ៗប្រភេទនៃផលានុផលទាំងឡាយនោះ ទ្រង់បានបង្កើតវាឲ្យមានជាគូ គឺមានញីមានឈ្មោល ដូចសត្វពាហនៈដែរ។ ទ្រង់បានធ្វើឲ្យពេលយប់គ្របដណ្តប់លើពេលថ្ងៃ ហើយវាក៏ក្លាយទៅជាងងឹតក្រោយពីវាបានភ្លឺ។ អ្វីដែលបានលើកឡើងទាំងនោះ គឺជាភស្តុតាង និងជាអំណះអំណាងសម្រាប់ក្រុមដែលគិតពិចារណានៅក្នុងការបង្កើតរបស់អល់ឡោះ ហើយពិនិត្យពិចារណានៅក្នុងវា ពីព្រោះពួកគេ គឺជាអ្នកដែលទាញយកផលប្រយោជន៍តាមរយៈសញ្ញាភស្តុតាងទាំងនោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَفِي ٱلۡأَرۡضِ قِطَعٞ مُّتَجَٰوِرَٰتٞ وَجَنَّٰتٞ مِّنۡ أَعۡنَٰبٖ وَزَرۡعٞ وَنَخِيلٞ صِنۡوَانٞ وَغَيۡرُ صِنۡوَانٖ يُسۡقَىٰ بِمَآءٖ وَٰحِدٖ وَنُفَضِّلُ بَعۡضَهَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فِي ٱلۡأُكُلِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
ហើយនៅលើផែនដី គឺមានតំបន់ជាច្រើនដែលនៅជាប់ៗគ្នា។ នៅក្នុងវា មានចម្ការទំពាំងបាយជូរយ៉ាងច្រើន ហើយនៅក្នុងវាផងដែរ គឺមានដំណាំ និងដើមល្មើដែលមានខ្នែង និងដើមល្មើដែលគ្មានខ្នែង ដែលគេស្រោចស្រពចម្ការ និងដំណាំទាំងនោះដោយទឹកតែមួយ។ ហើយយើងបានផ្តល់គុណភាពឲ្យវាខុសគ្នាពីមួយទៅមួយចំពោះរសជាតិរបស់វា(មានខ្លះឆ្ងាញ់ជាងខ្លះទៀត) ហើយនិងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេៗទៀតរបស់វា បើទោះបីជាពួកវានៅជិតគ្នា និងត្រូវបានស្រោចស្រពដោយទឹកតែមួយក៏ដោយ។ ពិតប្រាកដណាស់ អ្វីដែលបានលើកឡើងទាំងនេះ គឺជាភស្តុតាង និងជាអំណះអំណាងសម្រាប់ក្រុមដែលចេះគិតពិចារណា ដោយសារតែពួកគេ គឺជាអ្នកដែលយករឿងទាំងនោះធ្វើជាមេរៀន។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ وَإِن تَعۡجَبۡ فَعَجَبٞ قَوۡلُهُمۡ أَءِذَا كُنَّا تُرَٰبًا أَءِنَّا لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدٍۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡأَغۡلَٰلُ فِيٓ أَعۡنَاقِهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មានការងឿងឆ្ងល់ពីរឿងអ្វីមួយនោះ ពិតប្រាកដណាស់ អ្វីដែលអ្នកគួរឆ្ងល់នោះ គឺការបដិសេធរបស់ពួកគេចំពោះការពង្រស់(មនុស្សឲ្យរស់)ឡើងវិញ ហើយនិងពាក្យសម្តីរបស់ពួកគេដែលបាននិយាយលើកហេតុផល(មកបញ្ជាក់)ចំពោះការបដិសេធរបស់ពួកគេនេះថាៈ តើនៅពេលដែលពួកយើងបានស្លាប់ ហើយបានក្លាយទៅជាដី ព្រមទាំងឆ្អឹងរបស់ពួកយើងពុកផុយរលាយបាត់រូបរាងហើយនោះ តើពួកយើងត្រូវគេពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញម្តងទៀតឬ? ពួកដែលបដិសេធពីការរស់ឡើងវិញក្រោយពេលស្លាប់ទាំងនោះហើយ គឺជាពួកដែលប្រឆាំងនឹងម្ចាស់របស់ពួកគេ។ ដូចនេះហើយទើបពួកគេបដិសេធចំពោះសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់ក្នុងពង្រស់មនុស្សស្លាប់(ឲ្យរស់ឡើងវិញ)។ ហើយពួកទាំងនោះនឹងត្រូវគេដាក់ច្រវាក់អំពីភ្លើងនរកនៅលើករបស់ពួកគេនាថ្ងៃបរលោក។ ពួកទាំងនោះហើយ គឺជាពួកឋាននរក ដោយពួកគេនឹងស្ថិតនៅទីនោះជាអមតៈ ដោយភាពវិនាសអន្តរាយមិនប៉ះពាល់ដល់ពួកគេនោះទេ(ពួកគេមិនស្លាប់ម្តងទៀតនោះទេ) ហើយគេក៏មិនកាត់ផ្តាច់(បញ្ឈប់)ទណ្ឌកម្មពីពួកគេនោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• إثبات قدرة الله سبحانه وتعالى والتعجب من خلقه للسماوات على غير أعمدة تحملها، وهذا مع عظيم خلقتها واتساعها.
• ទទួលស្គាល់ពីសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះ និងភាពអស្ចារ្យនៃការបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់របស់ទ្រង់ដោយគ្មានសសរសម្រាប់ទ្រ ខណៈដែលវាមានភាពធំធេង និងធំល្វឹងល្វើយ។
• إثبات قدرة الله وكمال ربوبيته ببرهان الخلق، إذ ينبت النبات الضخم، ويخرجه من البذرة الصغيرة، ثم يسقيه من ماء واحد، ومع هذا تختلف أحجام وألوان ثمراته وطعمها.
• ទទួលស្គាល់ពីសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះ និងភាពពេញលក្ខណៈនៃភាពជាព្រះជាម្ចាស់នៃការបង្កើតតាមរយៈភស្តុតាងនៃការបង្កើត ខណៈដែលរុក្ខជាតិដ៏ធំមួយបានដុះឡើង ដោយវាកើតចេញពីគ្រាប់ពូជដ៏តូចមួយគ្រាន់។ ក្រោយមក គេស្រោចស្រពទៅលើវាដោយទឹកតែមួយ តែក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ វាមានរូបរាង និងពណ៌នៃផ្លែរបស់វា ព្រមទាំងរសជាតិរបស់វាខុសៗគ្នា។
• أن إخراج الله تعالى للأشجار الضخمة من البذور الصغيرة، بعد أن كانت معدومة، فيه رد على المشركين في إنكارهم للبعث؛ فإن إعادة جمع أجزاء الرفات المتفرقة والمتحللة في الأرض، وبعثها من جديد، بعد أن كانت موجودة، هو بمنزلة أسهل من إخراج المعدوم من البذرة.
• ជាការពិតណាស់ ការដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់អាចបញ្ចេញដើមឈើដ៏ធំមួយដើមចេញពីគ្រាប់ធញ្ញជាតិដ៏តូចគ្រាប់មួយក្រោយពីវាពុំមានសោះ(ពីមុនមក)នោះ គឺជាការឆ្លើយតបទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនចំពោះការបដិសេធរបស់ពួកគេចំពោះការពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញ។ ជាការពិតណាស់ ការត្រឡប់នូវផ្នែកផ្សេងៗដែលរសាត់បែកខ្ញែក និងរលាយទៅក្នុងដី និងពង្រស់វាឲ្យរស់សារជាថ្មីក្រោយពីវាធ្លាប់មានរួចមកហើយនោះ គឺមានភាពងាយស្រួលជាងការបញ្ចេញរបស់ដែលគ្មានពីមុនមកសោះពីគ្រាប់ធញ្ញជាតិទៅទៀត។
وَيَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلسَّيِّئَةِ قَبۡلَ ٱلۡحَسَنَةِ وَقَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِمُ ٱلۡمَثُلَٰتُۗ وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغۡفِرَةٖ لِّلنَّاسِ عَلَىٰ ظُلۡمِهِمۡۖ وَإِنَّ رَبَّكَ لَشَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនសុំឲ្យអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ដាក់ទណ្ឌកម្មដល់ពួកគេភ្លាមៗ ហើយពួកគេក៏សុំឲ្យទណ្ឌកម្មនោះធ្លាក់ទៅលើពួកគេ មុននឹងពួកគេទទួលបានពេញលេញនូវឧបការគុណដែលអល់ឡោះបានកំណត់សម្រាប់ពួកគេ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទណ្ឌកម្មបែបនេះបានកើតឡើងរួចមកហើយចំពោះប្រជាជាតិដែលបដិសេធជំនាន់ពួកគេ។ ដូច្នេះ ហេតុអ្វីបានជាពួកគេមិនយកវាធ្វើជាមេរៀន? ហើយពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទ្រង់ពោរពេញដោយការអនុគ្រោះដល់មនុស្សលោកចំពោះការបំពានរបស់ពួកគេ។ ហេតុនេះហើយទើបទ្រង់មិនដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេភ្លាមៗនោះទេ ដើម្បីឲ្យពួកគេសារភាពទោសកំហុសចំពោះអល់ឡោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់គឺជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងខ្លាំងក្លាបំផុតចំពោះពួកដែលនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើការប្រឆាំងរបស់ពួកគេដដែល ប្រសិនបើពួកគេមិនព្រមសារភាពកំហុស(ចំពោះទ្រង់)ទេនោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦٓۗ إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرٞۖ وَلِكُلِّ قَوۡمٍ هَادٍ
ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះបាននិយាយ(ដោយភាពរឹងរូស)ថាៈ ហេតុអ្វីបានជាគេមិនបញ្ចុះនូវសញ្ញាភស្តុតាង(អច្ឆរិយភាព)ណាមួយពីម្ចាស់របស់គេទៅកាន់មូហាំម៉ាត់ដូចអ្វីដែលគេបានបញ្ចុះទៅកាន់ព្យាការីមូសា និងព្យាការីអ៊ីសានោះ? តាមពិតអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)គ្រាន់តែជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានបន្លាចមនុស្សពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះប៉ុណ្ណោះ ហើយអ្នកគ្មានសញ្ញាភស្តុតាងណាមួយនោះឡើយក្រៅពីអ្វីដែលអល់ឡោះបានប្រទានដល់អ្នកនោះ។ ហើយរាល់ក្រុមនីមួយៗ គឺតែងតែមានព្យាការីដែលចង្អុលបង្ហាញ និងណែនាំពួកគេទៅកាន់ផ្លូវពិត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَحۡمِلُ كُلُّ أُنثَىٰ وَمَا تَغِيضُ ٱلۡأَرۡحَامُ وَمَا تَزۡدَادُۚ وَكُلُّ شَيۡءٍ عِندَهُۥ بِمِقۡدَارٍ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងបំផុតនូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងផ្ទៃពោះរបស់ស្ត្រី(មានគភ៌) ដោយទ្រង់ដឹងរាល់អ្វីៗទាំងអស់អំពីវា។ ហើយទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលកើតមាននៅក្នុងស្បូន ដូចជាកូនមិនគ្រប់ខែ ឬលើសខែ មានសុខភាពល្អ ឬមានជំងឺ។ ហើយរាល់អ្វីៗទាំងអស់ គឺត្រូវបានអល់ឡោះកំណត់យ៉ាងច្បាស់លាស់ដោយមិនឲ្យលើស ឬខ្វះនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ ٱلۡكَبِيرُ ٱلۡمُتَعَالِ
នោះគឺដោយសារតែទ្រង់ជាអ្នកដែលដឹងនូវរាល់អ្វីទាំងអស់ដែលលាក់បាំងពីអារម្មណ៍ម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់ដឹងបំផុតរាល់អ្វីដែលអារម្មណ៍របស់គេបានដឹង(ទទួលបាន)។ ទ្រង់មហាធំធេងបំផុតទាំងលក្ខណៈសម្បត្តិ បណ្តានាម និងទង្វើរបស់ទ្រង់ និងជាម្ចាស់មហាឧត្តុង្គឧត្តមលើម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់ទាំងអស់ទាំងខ្លួនទ្រង់ផ្ទាល់ និងលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَوَآءٞ مِّنكُم مَّنۡ أَسَرَّ ٱلۡقَوۡلَ وَمَن جَهَرَ بِهِۦ وَمَنۡ هُوَ مُسۡتَخۡفِۭ بِٱلَّيۡلِ وَسَارِبُۢ بِٱلنَّهَارِ
ទ្រង់ដឹងនូវប្រការអាថ៌កំបាំង និងអ្វីដែលគេលាក់បាំង។ ហើយទ្រង់ដឹងដូចតែគ្នាទេ មិនថាពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោក)និយាយខ្សឹបខ្សៀវគ្នាតិចៗ ឬនិយាយខ្លាំងនោះទេ។ ហើយទ្រង់ក៏ដឹងដូចតែគ្នាដែរចំពោះជនណាដែលបិទបាំង(ទង្វើរបស់គេ)ពីភ្នែកមនុស្សនៅពេលយប់ និងអ្នកដែលបង្ហាញនូវទង្វើរបស់គេនៅក្នុងពេលថ្ងៃ(ដែលអាចមើលឃើញ)ច្បាស់នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَهُۥ مُعَقِّبَٰتٞ مِّنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَمِنۡ خَلۡفِهِۦ يَحۡفَظُونَهُۥ مِنۡ أَمۡرِ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡۗ وَإِذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ سُوٓءٗا فَلَا مَرَدَّ لَهُۥۚ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَالٍ
ហើយសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់មានម៉ាឡាអ៊ីកាត់របស់ទ្រង់ដែលនៅផ្លាស់ប្តូរគ្នាឃ្លាំមើលមនុស្ស ដោយពួកគេខ្លះ ឃ្លាំមើលមនុស្សលោកនៅពេលយប់ ហើយពួកគេខ្លះទៀត ឃ្លាំមើលមនុស្សលោកនៅពេលថ្ងៃ។ ពួកគេថែរក្សាមនុស្សលោកទៅតាមបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះដោយស្ថិតក្រោមការកំណត់ដែលទ្រង់បានកត់ត្រា(កំណត់ទុករួច)។ ហើយពួកគេ(ម៉ាឡាអ៊ីកាត់)កត់ត្រានូវពាក្យសម្តី និងទង្វើរបស់ពួកគេ(មនុស្ស)។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនផ្លាស់ប្តូរក្រុមណាមួយពីស្ថានភាពល្អទៅកាន់ស្ថានភាពដែលអាក្រក់នោះទេ លើកលែងតែពួកគេផ្លាស់ប្តូរវាដោយខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ។ ហើយនៅពេលដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានបំណងចង់បំផ្លាញក្រុមណាមួយនោះ គឺគ្មានអ្នកដែលអាចរារាំង ឬទប់ស្កាត់នូវបំណងរបស់ទ្រង់នោះឡើយ។ ហើយសម្រាប់ពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ) គឺគ្មាននរណាក្រៅពីអល់ឡោះជាអ្នកគាំពារដែលគ្រប់គ្រងទៅលើកិច្ចការរបស់ពួកគេនោះឡើយ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកសុំការជ្រកកោនពីអល់ឡោះដើម្បីឲ្យទ្រង់ការពារពួកអ្នកពីការសាកល្បង(គ្រោះ)ដែលពួកអ្នកជួបប្រទះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هُوَ ٱلَّذِي يُرِيكُمُ ٱلۡبَرۡقَ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَيُنشِئُ ٱلسَّحَابَ ٱلثِّقَالَ
ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបង្ហាញឲ្យពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោក)បានឃើញផ្លេកបន្ទោរ ដោយធ្វើឲ្យពួកអ្នកមានទាំងភាពភ័យខ្លាចអំពីផ្គរន្ទះ និងមានក្តីសង្ឃឹមពីការមានភ្លៀងធ្លាក់។ ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតពពកដែលពេញទៅដោយទឹកភ្លៀងយ៉ាងច្រើន។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيُسَبِّحُ ٱلرَّعۡدُ بِحَمۡدِهِۦ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ مِنۡ خِيفَتِهِۦ وَيُرۡسِلُ ٱلصَّوَٰعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَن يَشَآءُ وَهُمۡ يُجَٰدِلُونَ فِي ٱللَّهِ وَهُوَ شَدِيدُ ٱلۡمِحَالِ
ហើយផ្គរលាន់បានលើកតម្កើងម្ចាស់របស់វា ដោយភ្ជាប់ជាមួយនឹងការថ្លែងសរសើរចំពោះទ្រង់ ហើយបណ្តាម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយក៏បានលើកតម្កើងម្ចាស់របស់ពួកគេដោយការខ្លាចចំពោះទ្រង់ និងជាការលើកតម្កើងចំពោះទ្រង់ផងដែរ។ ហើយទ្រង់បានបញ្ជូនរន្ទះជាច្រើនឲ្យបាញ់ទៅលើជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់ ហើយគេក៏វិនាសអន្តរាយទៅ។ ហើយពួកដែលប្រឆាំងនោះ ពួកគេឈ្លោះប្រកែកគ្នាចំពោះភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់អល់ឡោះ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ជាអ្នកដែលដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងខ្លាំងក្លាបំផុតចំពោះជនណាដែលប្រឆាំងនឹងទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• عظيم مغفرة الله وحلمه عن خطايا بني آدم، فهم يستكبرون ويَتَحَدَّوْنَ رسله وأنبياءه، ومع هذا يرزقهم ويعافيهم ويحلم عنهم.
• ភាពធំធេងនៃការសណ្តោសប្រណីរបស់អល់ឡោះ និងភាពទន់ភ្លន់របស់ទ្រង់ចំពោះទោសកំហុសរបស់កូនចៅអាហ្ទាំ(មនុស្សលោក)។ ពិតណាស់ ពួកគេក្អេងក្អាង ហើយប្រឆាំងនឹងបណ្តាអ្នកនាំសារ និងបណ្តាព្យាការីៗទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ តែជាមួយគ្នានេះ ទ្រង់នៅតែប្រទានលាភសក្ការៈដល់ពួកគេ សណ្តោសប្រណីដល់ពួកគេ និងទន់ភ្លន់ចំពោះពួកគេដដែល។
• سعة علم الله تعالى بما في ظلمة الرحم، فهو يعلم أمر النطفة الواقعة في الرحم، وصَيْرُورتها إلى تخليق ذكر أو أنثى، وصحته واعتلاله، ورزقه وأجله، وشقي أو سعيد، فعلمه بها عام شامل.
• ភាពទូលំទូលាយនៃចំណេះដឹងរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះអ្វីដែលមាននៅក្នុងភាពងងឹតនៃស្បូន ហើយទ្រង់ដឹងពីការបង្កកំណើតដែលកើតឡើងនៅក្នុងស្បូនស្ត្រី និងការវិវឌ្ឍនៃគភ៌ជាទៅជាភេទប្រុស ឬភេទស្រី មានសុខភាពល្អ ឬមានជំងឺ ដឹងពីលាភសក្ការៈរបស់គេ អាយុជីវិតរបស់គេ មានសុភមង្គល ឬអពមង្គល ពោលគឺការដឹងរបស់ទ្រង់ចំពោះបញ្ហានេះ គឺគ្របដណ្តប់ទាំងអស់តែម្តង។
• عظيم عناية الله ببني آدم، وإثبات وجود الملائكة التي تحرسه وتصونه وغيرهم مثل الحَفَظَة.
• ភាពធំធេងនៃការការពាររបស់អល់ឡោះចំពោះកូនចៅអាហ្ទាំ(មនុស្សលោក) និងការទទួលស្គាល់ពីវត្តមាននៃពពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដែលកាពារពួកគេប្រៀបដូចជាអង្គរក្សការពារម្នាក់។
• أن الله تعالى يغير حال العبد إلى الأفضل متى ما رأى منه اتباعًا لأسباب الهداية، فهداية التوفيق منوطة باتباع هداية البيان.
• អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពនៃបម្រើរបស់ទ្រង់ឲ្យល្អប្រសើរជាងមុននៅពេលណាដែលទ្រង់ឃើញថា គេបានដើរតាមមូលហេតុនានាដែលនាំឲ្យទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ។ ហើយការទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់មាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវនោះ គឺអាស្រ័យលើការដើរតាមការណែនាំ។
لَهُۥ دَعۡوَةُ ٱلۡحَقِّۚ وَٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ لَا يَسۡتَجِيبُونَ لَهُم بِشَيۡءٍ إِلَّا كَبَٰسِطِ كَفَّيۡهِ إِلَى ٱلۡمَآءِ لِيَبۡلُغَ فَاهُ وَمَا هُوَ بِبَٰلِغِهِۦۚ وَمَا دُعَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ
ការបួងសួងដ៏ពិតប្រាកដ គឺសម្រាប់អល់ឡោះតែមួយគត់ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់ចូលរួមជាមួយទ្រង់ឡើយ។ ហើយរូបបដិមាទាំងឡាយដែលពួកមុស្ហរីគីនបានបួងសួងសុំក្រៅពីអល់ឡោះនោះ គឺពួកវាមិនអាចឆ្លើយតបនូវការបួងសួងដែលពួកគេបានសុំនៅក្នុងបញ្ហាណាមួយនោះឡើយ ហើយការបួងសួងរបស់ពួកគេចំពោះព្រះទាំងនោះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីប្រៀបបាននឹងមនុស្សស្រេកទឹកម្នាក់ដែលលាបាតដៃទាំងពីររបស់គេទៅរកទឹក ដើម្បីឲ្យទឹកធ្លាក់ចូលមាត់របស់គេ ហើយគេផឹកវាប៉ុណ្ណោះ តែទឹកនោះ គឺមិនអាចមកដល់មាត់របស់គេបាននោះទេ។ ហើយការបួងសួងរបស់ពួកប្រឆាំងទៅចំពោះបដិមាទាំងឡាយរបស់ពួកគេនោះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេង និងឃ្លាតឆ្ងាយពីភាពត្រឹមត្រូវនោះទេ ពីព្រោះពួកវាមិនអាចផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ពួកគេនោះឡើយ ហើយក៏មិនអាចការពារពួកគេពីគ្រោះថ្នាក់នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلِلَّهِۤ يَسۡجُدُۤ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ طَوۡعٗا وَكَرۡهٗا وَظِلَٰلُهُم بِٱلۡغُدُوِّ وَٱلۡأٓصَالِ۩
ហើយអ្នកដែលនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់និងអ្នកដែលនៅលើផែនដីបានលំឱនកាយស៊ូជោតចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ដោយពួកគេមានភាពស្មើគ្នាចំពោះរឿងនេះ មិនថាជាអ្នកមានជំនឿ ឬជាអ្នកគ្មានជំនឿនោះឡើយ គ្រាន់តែអ្នកមានជំនឿ ពួកគេលំឱកាយស៊ូជោតចំពោះទ្រង់ដោយស្ម័គ្រចិត្ត ឯអ្នកគ្មានជំនឿវិញ ពួកគេលំឱនកាយស៊ូជោតដោយមិនពេញចិត្តប៉ុណ្ណោះ។ ហើយលក្ខណៈធម្មជាតិរបស់ពួកគេ គឺបានឲ្យពួកគេទោទន់ទៅកាន់ការឱនលំទោនចំពោះទ្រង់ដោយស្ម័គ្រចិត្ត។ ហើយស្រមោលនៃម៉ាខ្លូកទាំងអស់ ក៏បានឱនលំទោន(ស៊ូជោត)ចំពោះទ្រង់ទាំងនៅពេលព្រឹក និងពេលល្ងាចផងដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ مَن رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ قُلِ ٱللَّهُۚ قُلۡ أَفَٱتَّخَذۡتُم مِّن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَ لَا يَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ نَفۡعٗا وَلَا ضَرّٗاۚ قُلۡ هَلۡ يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُ أَمۡ هَلۡ تَسۡتَوِي ٱلظُّلُمَٰتُ وَٱلنُّورُۗ أَمۡ جَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ خَلَقُواْ كَخَلۡقِهِۦ فَتَشَٰبَهَ ٱلۡخَلۡقُ عَلَيۡهِمۡۚ قُلِ ٱللَّهُ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ وَهُوَ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّٰرُ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកប្រឆាំងដែលគោរពសក្ការៈចំពោះអ្នកផ្សេងរួមនឹងអល់ឡោះថាៈ តើអ្នកណាជាអ្នកដែលបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដី និងជាអ្នករៀបចំនូវកិច្ចការរបស់វាទាំងពីរនោះ? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបង្កើតវាទាំងពីរ និងជាអ្នករៀបចំនូវកិច្ចការរបស់វាទាំងពីរ ហើយពួកអ្នកក៏ទទួលស្គាល់ដូចនេះដែរ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេទៀតថាៈ ដូច្នេះ តើពួកអ្នកយកអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះធ្វើជាអ្នកគាំពារសម្រាប់ពួកអ្នក ទាំងដែលពួកវាជាពួកអសមត្ថភាព ដែលពួកវាមិនមានសមត្ថភាពអ្វី សូម្បីតែផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ខ្លួនឯង ឬការពារគ្រោះថ្នាក់ពីខ្លួនឯងបានផងនោះឬ? ដូចនេះ តើពួកវាអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ ឬការពារគ្រោះថ្នាក់ឱ្យអ្នកដទៃបានយ៉ាងដូចម្តេច? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ តើស្មើគ្នាដែរឬទេរវាងពួកគ្មានជំនឿដែលមិនអាចមើលឃើញ និងអ្នកមានជំនឿដែលអាចមើលឃើញដែលទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញនោះ? ឬក៏ តើស្មើគ្នាដែរឬទេរវាងភាពគ្មានជំនឿដែលជាភាពងងឹតសូន្យសុង និងការមានជំនឿដែលជាពន្លឺរស្មីនោះ? ឬមួយពួកគេបានយកព្រះនានាមកធ្វើជាដៃគូជាមួយអល់ឡោះនៅក្នុងការបង្កើត ហើយថាព្រះទាំងនោះបានបង្កើតអ្វីៗដូចការបង្កើតរបស់ទ្រង់ដែរនោះ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេភ័ន្តច្រឡំរវាងអ្វីដែលអល់ឡោះបង្កើត និងអ្វីដែលព្រះនានារបស់ពួកគេបានបង្កើត។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលជាអ្នកបង្កើតអ្វីៗទាំងអស់ដោយគ្មានដៃគូរួមជាមួយទ្រង់ក្នុងការបង្កើតនេះឡើយ ហើយទ្រង់តែមួយគត់ដែលជាម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដែលស័ក្ដិសមនឹងត្រូវគេគោរពសក្ការៈតែមួយគត់ ហើយទ្រង់មហាខ្លាំងពូកែលើអ្វីៗទាំងអស់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَسَالَتۡ أَوۡدِيَةُۢ بِقَدَرِهَا فَٱحۡتَمَلَ ٱلسَّيۡلُ زَبَدٗا رَّابِيٗاۖ وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيۡهِ فِي ٱلنَّارِ ٱبۡتِغَآءَ حِلۡيَةٍ أَوۡ مَتَٰعٖ زَبَدٞ مِّثۡلُهُۥۚ كَذَٰلِكَ يَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡحَقَّ وَٱلۡبَٰطِلَۚ فَأَمَّا ٱلزَّبَدُ فَيَذۡهَبُ جُفَآءٗۖ وَأَمَّا مَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ فَيَمۡكُثُ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ كَذَٰلِكَ يَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡأَمۡثَالَ
ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានលើកឧទាហរណ៍ដើម្បីបញ្ជាក់ពីការសាបសូន្យនៃសេចក្តីមិនពិត និងភាពគង់វង្សនៃសេចក្តីពិតនោះ(ដោយទ្រង់បានប្រៀបធៀបវា)ទៅនឹងទឹកភ្លៀងដែលបញ្ចុះពីលើមេឃ ហើយវាក៏បានហូរទៅតាមជ្រលងរបស់វា។ រាល់ជ្រលងនីមួយៗ គឺអាស្រ័យទៅតាមទំហំរបស់វា តូច ឬធំ ហើយវាបាននាំមកនូវពពុះដែលអណ្តែតនៅពីលើផ្ទៃទឹក។ ហើយទ្រង់បានលើកយកឧទាហរណ៍មួយផ្សេងទៀតដើម្បីបញ្ជាក់ទៅលើវាទាំងពីរដែរ គឺលោហធាតុដែលមនុស្សយកវាទៅដុតនៅក្នុងភ្លើងដើម្បីចម្រាញ់ជាគ្រឿងអលង្កា ឬរបស់ប្រើប្រាស់ ក៏វាមានពពុះដូចគ្នាដែរ។ តាមរយៈឧទាហរណ៍ទាំងពីរនេះហើយដែលអល់ឡោះទ្រង់បានធ្វើការប្រៀបធៀបរវាងប្រការពិត និងប្រការមិនពិត។ ពិតណាស់ ប្រការមិនពិត គឺប្រៀបដូចជាពពុះដែលអណ្តែតនៅលើផ្ទៃទឹក។ ហើយក៏ដូចគ្នាដែរ ពពុះនៃលោហធាតុដែលគេដុតនោះ។ ចំណែកឯប្រការពិតវិញ គឺប្រៀបដូចជាទឹកបរិសុទ្ធដែលគេអាចយកមកទទួលទានបាន អាចធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិមានផ្លែផ្កា និងធ្វើឲ្យស្មៅដុះ។ ហើយក៏ដូចគ្នាដែរ អ្វីដែលគេបានចម្រាញ់ចេញពីលោហធាតុនោះដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់មនុស្សលោក។ ដូចដែលអល់ឡោះបានលើកឧទាហរណ៍ទាំងពីរនេះដែរ ទ្រង់បានលើកឧទាហរណ៍ជាច្រើនទៀតសម្រាប់មនុស្សលោកដើម្បីបញ្ជាក់ពីប្រការដែលពិត និងប្រការដែលមិនពិត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِلَّذِينَ ٱسۡتَجَابُواْ لِرَبِّهِمُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَٱلَّذِينَ لَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُۥ لَوۡ أَنَّ لَهُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَمِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لَٱفۡتَدَوۡاْ بِهِۦٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ سُوٓءُ ٱلۡحِسَابِ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ
សម្រាប់បណ្តាអ្នកមានជំនឿដែលបានឆ្លើយតបចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេនៅពេលដែលទ្រង់បានអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់ការមានជំនឿចំពោះទ្រង់តែមួយគត់និងកាគោរពប្រតិបត្តិចំពោះទ្រង់នោះ គឺពួកគេនឹងទទួលបានកន្លែងដ៏ល្អប្រពៃ នោះគឺ ឋានសួគ៌។ ចំណែកឯពួកគ្មានជំនឿដែលមិនឆ្លើយតបនឹងការអំពាវនាវរបស់ទ្រង់ដែលបានអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់ការមានជំនឿចំពោះទ្រង់តែមួយគត់និងការគោរពប្រតិបត្តិចំពោះទ្រង់វិញនោះ ប្រសិនបើពួកគេមានទ្រព្យសម្បត្តិនៅក្នុងផែនដីនេះទាំងអស់ ហើយថែមទាំងមានទ្វេដងលើសពីនេះទៀតនោះ ពួកគេនឹងយកវាទៅដោះដូរឬលោះខ្លួនពួកគេពីទណ្ឌកម្មជាមិនខាន ។ ពួកដែលមិនបានឆ្លើយតបនឹងការអំពាវនាវរបស់អល់ឡោះនោះ នឹងត្រូវគេជុំនំជម្រះកាត់សេចក្តីចំពោះអំពើអាក្រក់ទាំងអស់របស់ពួកគេ។ ហើយលំនៅឋានរបស់ពួកគេដែលពួកគេនឹងត្រូវរស់នៅក្នុងវានោះ គឺឋាននរកជើហាន់ណាំ ។ ហើយកន្លែងរស់នៅដ៏អាក្រក់បំផុតរបស់ពួកគេនោះ គឺឋាននរកនោះឯង។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• بيان ضلال المشركين في دعوتهم واستغاثتهم بغير الله تعالى، وتشبيه حالهم بحال من يريد الشرب فيبسط يده للماء بلا تناول له، وليس بشارب مع هذه الحالة؛ لكونه لم يتخذ وسيلة صحيحة لذلك.
• បញ្ជាក់ពីភាពវង្វេងរបស់ពួកមុស្ហរីគីនចំពោះការបួងសួង និងការសុំឲ្យជួយរបស់ពួកគេពីអ្នកដទៃក្រៅពីអល់ឡោះ ដែលស្ថានភាពរបស់ពួកគេប្រៀបបាននឹងអ្នកដែលចង់ផឹកទឹក ហើយគេក៏លាដៃទាំងពីររបស់គេទៅរកទឹក ដោយពួកគេមិនបានទទួលទឹកនោះមកបរិភោគនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនអាចផឹកទឹកនោះដែរ ដោយសារតែគេបានជ្រើសយកវិធីសាស្រ្ត ឬមធ្យោបាយដែលមិនត្រឹមត្រូវដើម្បីបានទឹកផឹក។
• أن من وسائل الإيضاح في القرآن: ضرب الأمثال وهي تقرب المعقول من المحسوس، وتعطي صورة ذهنية تعين على فهم المراد.
• ពិតណាស់ ក្នុងចំណោមវិធីសាស្ត្រនៃការពន្យល់បកស្រាយនៅក្នុងគម្ពីរគួរអាននោះ គឺការលើកជាឧទាហរណ៍មកបញ្ជាក់ ព្រោះការធ្វើដូចនេះ ងាយនឹងឲ្យអារម្មណ៍គេអាចទទួលយកបាន និងផ្តល់នូវរូបភាពច្បាស់មួយដែលជួយឲ្យគេយល់ពីគោលបំណងនោះបាន។
۞ أَفَمَن يَعۡلَمُ أَنَّمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ ٱلۡحَقُّ كَمَنۡ هُوَ أَعۡمَىٰٓۚ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
មិនស្មើគ្នានោះទេរវាងអ្នកដែលដឹងថា ជាការពិតណាស់ អ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមកកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពីម្ចាស់របស់អ្នកនោះ គឺជាការពិតដោយគ្មានការសង្ស័យនៅក្នុងវា ហើយគេជាអ្នកមានជំនឿដែលឆ្លើយតបចំពោះអល់ឡោះ និងរវាងអ្នកដែលពិការភ្នែក ពោលគឺពួកគ្មានជំនឿដែលមិនឆ្លើយតបចំពោះអល់ឡោះនោះ។ ជាការពិតណាស់ អ្នកដែលយករឿងនេះធ្វើជាមេរៀននោះ គឺមានតែបណ្តាអ្នកដែលមានប្រាជ្ញាស្មារតីល្អត្រឹមត្រូវប៉ុណ្ណោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ وَلَا يَنقُضُونَ ٱلۡمِيثَٰقَ
បណ្តាអ្នកដែលឆ្លើយតបចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ ពួកគេគឺជាអ្នកដែលបំពេញនូវអ្វីដែលពួកគេបានសន្យាជាមួយនឹងអល់ឡោះ ឬអ្វីដែលពួកគេបានសន្យាជាមួយនឹងខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយពួកគេមិនក្បត់កិច្ចសន្យា(ដែលពួកគេបានសន្យា)ជាមួយអល់ឡោះ ឬ(សន្យា)ជាមួយអ្នកផ្សេងពីទ្រង់ឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ يَصِلُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيَخۡشَوۡنَ رَبَّهُمۡ وَيَخَافُونَ سُوٓءَ ٱلۡحِسَابِ
ហើយពួកគេ គឺជាអ្នកដែលផ្សាភ្ជាប់នូវចំណងសាច់សាលោហិតដែលអល់ឡោះប្រើឲ្យពួកគេផ្សាភ្ជាប់វា ហើយពួកគេគោរពកោតខ្លាចម្ចាស់របស់ពួកគេដោយការអនុវត្តនូវប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ ហើយពួកគេភ័យខ្លាចអល់ឡោះជាម្ចាស់ជំនុំជម្រះពួកគេទៅលើបាបកម្មរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានសាង។ ពិតណាស់ ជនណាហើយដែលត្រូវគេវែកញែក(ជជីករឹសគល់)ចំពោះការជំនុំជម្រះ(របស់គេនោះ) គឺគេនឹងវិនាស។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ صَبَرُواْ ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ رَبِّهِمۡ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ وَيَدۡرَءُونَ بِٱلۡحَسَنَةِ ٱلسَّيِّئَةَ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عُقۡبَى ٱلدَّارِ
ហើយពួកគេ គឺជាបណ្តាអ្នកដែលអត់ធ្មត់(លើការគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះ អត់ធ្មត់លើអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់បានកំណត់ទៅលើគេ ទោះល្អឬអាក្រក់ និងអត់ធ្មត់លើការ(មិន)ប្រព្រឹត្តនូវអំពើល្មើសនឹងអល់ឡោះដើម្បីស្វែងរកការយល់ព្រមពីអល់ឡោះ) ហើយពួកគេប្រតិបត្តិសឡាតយ៉ាងពេញលេញ ហើយពួកគេបរិច្ចាគនូវទ្រព្យសម្បត្តិដែលយើងបានប្រទានដល់ពួកគេដែលជាសិទ្ធិដែលចាំបាច់(ពោលគឺហ្សាកាត់) និងបរិច្ចាគជាលក្ខណៈស្ម័គ្រចិត្តដោយស្ងាត់ៗដើម្បីចៀសឆ្ងាយពីប្រការរីយ៉ាក(ធ្វើអ្វីដើម្បីឲ្យគេឃើញ) និងបរិច្ចាគដោយបើកចំហដើម្បីជម្រុញអ្នកផ្សេង(ឲ្យធ្វើការបរិច្ចាគ)ដែរ ហើយពួកគេតបតចំពោះអំពើអាក្រក់ដែលគេធ្វើអាក្រក់មកលើខ្លួនគេដោយការធ្វើល្អទៅចំពោះគេវិញ។ បណ្តាអ្នកដែលមានលក្ខណៈដូចបានរៀបរាប់នេះហើយ សម្រាប់ពួកគេនាថ្ងៃបរលោកនោះ គឺនឹងទទួលបានលទ្ធផលគួរឲ្យកោតសរសើរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا وَمَن صَلَحَ مِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَأَزۡوَٰجِهِمۡ وَذُرِّيَّٰتِهِمۡۖ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَدۡخُلُونَ عَلَيۡهِم مِّن كُلِّ بَابٖ
លទ្ធផលចុងក្រោយដែលគួរឲ្យកោតសរសើរនោះ គឺឋានសួគ៌ដែលពោរពេញទៅដោយឧបការគុណគ្មានទីបញ្ចប់ ហើយក្នុងចំណោមឧបការគុណយ៉ាងពេញលេញនៅក្នុងឋានសួគ៌នោះ គឺអ្នកដែលបានធ្វើអំពើល្អក្នុងចំណោមឪពុករបស់ពួកគេ ម្តាយរបស់ពួកគេ ព្រមទាំងប្រពន្ធ និងកូនៗរបស់ពួកគេក៏បានចូលឋានសួគ៌ជាមួយពួកគេដែរ ដើម្បីជាការបំពេញនូវសុភមង្គលដល់ពួកគេដោយពួកគេបានជួបគ្នា។ ហើយម៉ាឡាអ៊ីកាត់បានចូលទៅស្វាគមន៍ពួកគេគ្រប់ទ្វារផ្ទះទាំងអស់របស់ពួកគេនៅក្នុងឋានសួគ៌។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَلَٰمٌ عَلَيۡكُم بِمَا صَبَرۡتُمۡۚ فَنِعۡمَ عُقۡبَى ٱلدَّارِ
ហើយការស្វាគមន៍របស់ពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់គ្រប់ពេលដែលពួកគេ(ម៉ាឡាអ៊ីកាត់)បានចូលទៅជួបពួកគេ(អ្នកនៅក្នុងឋានសូគ៌)នោះ គឺពួកគេស្វាគមន៍ដោយពោលពាក្យថាៈ សូមសុខសន្តិភាពកើតមានដល់ពួកអ្នក ពោលគឺពួកអ្នកមានសុវត្ថិភាពពីគ្រោះថ្នាក់ដោយសារតែការអត់ធ្មត់របស់ពួកអ្នកលើការគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះ និង(អត់ធ្មត់)ចំពោះជោគវាសនាដ៏ល្វីងជូរចត់របស់ពួកអ្នក ហើយពួកអ្នកអត់ធ្មត់លើ(ការមិនធ្វើ)ទង្វើបាបកម្មចំពោះអល់ឡោះ។ ដូច្នេះ លំនៅដ្ឋានចុងក្រោយដែលជាលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកអ្នក គឺល្អបំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱللَّعۡنَةُ وَلَهُمۡ سُوٓءُ ٱلدَّارِ
រីឯបណ្តាអ្នកដែលក្បត់កិច្ចសន្យារបស់អល់ឡោះក្រោយពីការបញ្ជាក់របស់ទ្រង់ ហើយពួកគេកាត់ផ្តាច់នូវចំណងសាច់សាលោហិតដែលអល់ឡោះបានប្រើឱ្យពួកគេផ្សាភ្ជាប់ ព្រមទាំងបង្កវិនាសកម្មនៅលើផែនដីតាមរយៈការប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងអល់ឡោះនោះ ពួកទាំងនោះហើយគឺជាពួកដែលឃ្លាតឆ្ងាយ ជាពួកដែលអពមង្គល ដោយពួកគេត្រូវបានគេបណ្តេញចេញពីក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះ។ ហើយលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេ គឺអាក្រក់បំផុត នោះគឺឋាននរក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱللَّهُ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ وَفَرِحُواْ بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا مَتَٰعٞ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បើកទូលាយនូវលាភសក្ការៈរបស់ទ្រង់ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា និងរឹតត្បិតវាចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។ ប៉ុន្តែ ការបើកទូលាយនូវលាភសក្ការៈនោះ មិនមែនជាសញ្ញាដែលបញ្ជាក់ពីសុភមង្គល និងបង្ហាញពីការស្រឡាញ់របស់អល់ឡោះចំពោះគេនោះទេ ហើយការរឹតត្បិតវា(លាភសក្ការៈ)នោះ ក៏មិនមែនជាសញ្ញាដែលបង្ហាញពីភាពអពមង្គលនោះដែរ។ ចំណែកឯពួកប្រឆាំងវិញ ពួកគេសប្បាយរីករាយនឹងជីវិតលោកិយ ហើយពួកគេមានភាពស្កប់ស្កល់ចំពោះវា(មិនចង់បានថ្ងៃបរលោក)។ ហើយជីវិតលោកិយនេះ បើប្រៀបនឹងថ្ងៃបរលោកនោះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីគ្រាន់តែជាការសប្បាយរីករាយក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីមួយដែលនឹងបាត់បង់ទៅវិញប៉ុណ្ណោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِيٓ إِلَيۡهِ مَنۡ أَنَابَ
ហើយពួកដែលគ្មានជំនឿនឹងអល់ឡោះនិងបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់ទ្រង់បាននិយាយថាៈ ហេតុអ្វីបានជាគេមិនបញ្ចុះទៅឲ្យមូហាំម៉ាត់នូវសញ្ញាភស្តុតាងដែលជាក់ស្តែងមួយពីម្ចាស់របស់គេដែលបង្ហាញពីសច្ចភាពរបស់គេទៅ នោះពួកយើងប្រាកដជានឹងមានជំនឿលើគេជាមិនខាន? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកដែលទាមទារទាំងនោះថាៈ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ធ្វើឲ្យនរណាម្នាក់វង្វេងតាមដែលទ្រង់មានចេតនាដោយភាពយុត្តិធម៌របស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់ចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ទ្រង់ចំពោះជនណាដែលវិលត្រឡប់ទៅកាន់ទ្រង់តាមរយៈការសារភាពកំហុសដោយភាពសប្បុរសរបស់ទ្រង់។ ហើយការចង្អុលបង្ហាញនោះ គឺមិនស្ថិតនៅលើដៃរបស់ពួកគេរហូតពួកគេភ្ជាប់ទៅនឹងការបញ្ចុះនូវសញ្ញាភស្តុតាងនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَطۡمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكۡرِ ٱللَّهِۗ أَلَا بِذِكۡرِ ٱللَّهِ تَطۡمَئِنُّ ٱلۡقُلُوبُ
បណ្តាអ្នកដែលទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញពីអល់ឡោះទាំងនោះ ពួកគេគឺជាអ្នកដែលមានជំនឿ ហើយចិត្តរបស់ពួកគេមានភាពនឹងនរដោយការរំលឹកចំពោះអល់ឡោះ តាមរយៈការលើកតម្កើងទ្រង់ ការកោតសរសើរទ្រង់ ការសូត្រគម្ពីរ(គួរអាន)របស់ទ្រង់ និងការស្តាប់វា។ តើមិនមែនទេឬ ការរំលឹកចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ គឺធ្វើឲ្យចិត្តនឹងនរនោះ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الترغيب في جملة من فضائل الأخلاق الموجبة للجنة، ومنها: حسن الصلة، وخشية الله تعالى، والوفاء بالعهود، والصبر والإنفاق، ومقابلة السيئة بالحسنة والتحذير من ضدها.
• ការជម្រុញ(ឲ្យធ្វើអំពើល្អ) គឺស្ថិតក្នុងចំណោមអត្តចរិតដ៏ប្រពៃដែលនាំឲ្យទទួលបាននូវឋានសួគ៌ ដែលក្នុងនោះមាន៖ ការមានទំនាក់ទំនងល្អ ការកោតខ្លាចអល់ឡោះ ការបំពេញតាមកិច្ចសន្យា ការអត់ធ្មត់ ការបរិច្ចាគទាន ការតបតចំពោះទង្វើអាក្រក់របស់អ្នកដទៃមកលើខ្លួនដោយអំពើល្អ ហើយប្រុងប្រយ័ត្នពីការធ្វើផ្ទុយនឹងប្រការខាងលើ។
• أن مقاليد الرزق بيد الله سبحانه وتعالى، وأن توسعة الله تعالى أو تضييقه في رزق عبدٍ ما لا ينبغي أن يكون موجبًا لفرح أو حزن، فهو ليس دليلًا على رضا الله أو سخطه على ذلك العبد.
• ជាការពិតណាស់ កូនសោរនៃលាភសក្ការៈទាំងឡាយ គឺស្ថិតនៅក្នុងដៃអល់ឡោះ ហើយការបើកទូលាយរបស់អល់ឡោះ ឬការរឹតត្បិតលាភសក្ការៈរបស់ទ្រង់ចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ណាម្នាក់នោះ មិនមែនជាមូលហេតុដែលគប្បីលើគេត្រូវតែសប្បាយរីករាយ ឬកើតទុក្ខនោះទេ ពីព្រោះវា(ការទទួលបានលាភសក្ការៈ)មិនមែនជាភស្តុតាងបង្ហាញពីការពេញចិត្ត ឬការខឹងសម្បាររបស់អល់ឡោះចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ណាម្នាក់នោះនោះឡើយ។
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ طُوبَىٰ لَهُمۡ وَحُسۡنُ مَـَٔابٖ
ហើយបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងបានសាងនូវទង្វើកុសលដែលនាំឲ្យរូបគេជិតទៅកាន់អល់ឡោះនោះ សម្រាប់ពួកគេនឹងទទួលបាននូវការរស់នៅដ៏ប្រសើរនាថ្ងៃបរលោក ហើយពួកគេនឹងទទួលបាននូវលទ្ធផលចុងក្រោយដ៏ប្រសើរបំផុត នោះគឺឋានសួគ៌។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَذَٰلِكَ أَرۡسَلۡنَٰكَ فِيٓ أُمَّةٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهَآ أُمَمٞ لِّتَتۡلُوَاْ عَلَيۡهِمُ ٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ وَهُمۡ يَكۡفُرُونَ بِٱلرَّحۡمَٰنِۚ قُلۡ هُوَ رَبِّي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُ وَإِلَيۡهِ مَتَابِ
ដូចដែលយើងបានបញ្ជូនបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់យើងជំនាន់មុនៗទៅកាន់ប្រជាជាតិរបស់ពួកគេនោះដែរ យើងក៏បានបញ្ជូនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទៅកាន់ប្រជាជាតិរបស់អ្នកដូចគ្នាដែរ ដើម្បីឲ្យអ្នកសូត្រឲ្យពួកគេស្តាប់នូវគម្ពីរគួរអានដែលយើងបានវ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នក ដែលវាគឺជាភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ហើយដើម្បីបញ្ជាក់ពីសច្ចភាពរបស់អ្នក។ ក៏ប៉ុន្តែ ស្ថានភាពនៃក្រុមរបស់អ្នក គឺពួកគេជាពួកដែលបដិសេធនូវសញ្ញាភស្តុតាងមួយនេះ ដោយសារតែពួកគេប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់ដ៏មហាសប្បុរសដោយពួកគេយកអ្នកផ្សេងមកធ្វើស្ហ៊ីរិករួមជាមួយទ្រង់។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ម្ចាស់ដ៏មហាសប្បុរសដែលពួកអ្នកយកអ្នកផ្សេងមកធ្វើស្ហ៊ីរិកជាមួយនឹងទ្រង់នោះ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំដែលគ្មានម្ចាស់ណាដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់នោះឡើយ។ ខ្ញុំប្រគល់ការទុកចិត្តនូវរាល់កិច្ចការទាំងឡាយរបស់ខ្ញុំចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ហើយការសារភាពរបស់ខ្ញុំ ក៏ចំពោះទ្រង់(តែមួយគត់)ដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوۡ أَنَّ قُرۡءَانٗا سُيِّرَتۡ بِهِ ٱلۡجِبَالُ أَوۡ قُطِّعَتۡ بِهِ ٱلۡأَرۡضُ أَوۡ كُلِّمَ بِهِ ٱلۡمَوۡتَىٰۗ بَل لِّلَّهِ ٱلۡأَمۡرُ جَمِيعًاۗ أَفَلَمۡ يَاْيۡـَٔسِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن لَّوۡ يَشَآءُ ٱللَّهُ لَهَدَى ٱلنَّاسَ جَمِيعٗاۗ وَلَا يَزَالُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ تُصِيبُهُم بِمَا صَنَعُواْ قَارِعَةٌ أَوۡ تَحُلُّ قَرِيبٗا مِّن دَارِهِمۡ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ وَعۡدُ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُخۡلِفُ ٱلۡمِيعَادَ
ហើយប្រសិនបើក្នុងចំណោមលក្ខណៈសម្បត្តិនៃព្រះគម្ពីរដែលជាគម្ពីររបស់ព្រះជាម្ចាស់ គឺធ្វើឲ្យភ្នំទាំងឡាយរំកិលចេញពីកន្លែងរបស់វាដោយសារតែវា(គម្ពីរ) ឬធ្វើឲ្យផែនដីបែកខ្ញែកដោយធ្វើឲ្យទន្លេហូរចេញជាប្រភពទឹកជាច្រើន ឬក៏ត្រូវបានគេសូត្រទៅលើមនុស្សស្លាប់ ហើយធ្វើឲ្យមនុស្សស្លាប់រស់ឡើងវិញបាន នោះគម្ពីរគួរអានដែលត្រូវបានគេបញ្ចុះទៅកាន់អ្នកនេះ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នឹងក្លាយជាភស្តុតាងមួយដ៏ច្បាស់លាស់ និងមានឥទ្ធិពលយ៉ាងធំធេងប្រសិនបើពួកគេមានដួងចិត្តដែលកោតខ្លាច។ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេ គឺជាពួកដែលប្រឆាំង។ ផ្ទុយទៅវិញ កិច្ចការទាំងអស់ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ក្នុងការបញ្ចុះនូវអច្ឆរិយភាព ឬអ្វីផ្សេងទៀតនោះ។ តើបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះមិនដឹងទេឬថា ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនានឹងចង្អុលបង្ហាញមនុស្សទាំងអស់ដោយមិនចាំបាច់បញ្ចុះនូវសញ្ញាភស្តុតាងណាមួយទេនោះ ទ្រង់ប្រាកដជានឹងចង្អុលបង្ហាញពួកគេដោយមិនចាំបាច់មានវា(សញ្ញាភស្តុតាង)នោះ? ក៏ប៉ុន្តែ ទ្រង់គ្មានចេតនាដូច្នោះឡើយ។ ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនោះ មហន្តរាយដ៏ខ្លាំងក្លានៅតែបន្តធ្លាក់ទៅលើពួកគេដោយសារតែការប្រឆាំង និងទង្វើបាបកម្មដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្ត ឬក៏មហន្តរាយនោះនឹងកើតឡើងនៅជិតលំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេ រហូតទាល់តែកិច្ចសន្យារបស់អល់ឡោះដោយការទម្លាក់នូវទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់នោះបានមកដល់។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនក្បត់ពាក្យសន្យារបស់ទ្រង់នោះឡើយនៅពេលណាដែលពេលវេលាកំណត់របស់វាបានមកដល់នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَأَمۡلَيۡتُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ ثُمَّ أَخَذۡتُهُمۡۖ فَكَيۡفَ كَانَ عِقَابِ
ហើយអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)មិនមែនជាអ្នកនាំសារដំបូងគេនោះទេដែលត្រូវក្រុមរបស់ខ្លួនបដិសេធនិងសើចចំអកឲ្យនោះ។ តាមពិត ប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ក៏បានសើចចំអកចំពោះអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេ និងបដិសេធចំពោះពួកគេដូចគ្នាដែរ។ ហើយយើងបានពន្យារពេល(ដាក់ទណ្ឌកម្ម)ដល់ពួកដែលប្រឆាំងនឹងអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេ រហូតដល់ពួកគេគិតថា តាមពិត យើងនឹងមិនបំផ្លាញពួកគេនោះទេ។ បន្ទាប់មក ក្រោយពីការពន្យារពេលដល់ពួកគេ យើងក៏បានដាក់ទណ្ឌកម្មជាច្រើនប្រភេទទៅលើពួកគេ។ ដូច្នេះ តើអ្នកបានឃើញយ៉ាងដូចម្តេចដែរចំពោះទណ្ឌកម្មរបស់យើងទៅលើពួកគេនោះ? ពិតប្រាកដណាស់ វាគឺជាទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَفَمَنۡ هُوَ قَآئِمٌ عَلَىٰ كُلِّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡۗ وَجَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ قُلۡ سَمُّوهُمۡۚ أَمۡ تُنَبِّـُٔونَهُۥ بِمَا لَا يَعۡلَمُ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَم بِظَٰهِرٖ مِّنَ ٱلۡقَوۡلِۗ بَلۡ زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ مَكۡرُهُمۡ وَصُدُّواْ عَنِ ٱلسَّبِيلِۗ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنۡ هَادٖ
ដូច្នេះ តើអ្នកដែលជាអ្នកថែរក្សានូវលាភសក្ការៈរបស់គ្រប់ម៉ាខ្លូកទាំងអស់ និងជាអ្នកឃ្លាំមើលរាល់បុគ្គលគ្រប់រូបនូវទង្វើដែលពួកគេប្រព្រឹត្ត ហើយតបស្នងចំពោះទង្វើដែលពួកគេបានធ្វើ គួរតែជាអ្នកដែលសាកសមត្រូវបានគេគោរពសក្ការៈ ឬក៏រូបសំណាក់ទាំងនោះដែលគ្មានសិទ្ធិអ្វីសោះនោះគួរត្រូវបានពួកអ្នកគោរពសក្ការៈ? ហើយពួកប្រឆាំងទាំងនោះបានយកព្រះនានាមកធ្វើជាដៃគូជាមួយអល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយបំពាននិងដោយខុសឆ្គង។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នករៀបរាប់ឈ្មោះព្រះនានាដែលពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាជាមួយនឹងអល់ឡោះនោះឲ្យពួកយើងមក ប្រសិនបើពួកអ្នកពិតជាអ្នកដែលត្រឹមត្រូវចំពោះការអះអាងរបស់ពួកអ្នកមែននោះ ឬមួយពួកអ្នកប្រាប់អល់ឡោះនូវអ្វីដែលទ្រង់មិនបានដឹង ដែលថានៅលើផែនដីនេះទ្រង់មានដៃគូនោះ? ឬមួយពួកអ្នកប្រាប់ទ្រង់ដោយគ្រាន់តែស្តែងចេញនូវពាក្យសម្តីដែលគ្មានការពិតចំពោះវានោះឬ? ផ្ទុយទៅវិញ ស្ហៃតនបានលម្អចំពោះពួកដែលប្រឆាំងដោយប្រើឧបាយកលដ៏អាក្រក់។ ដូច្នេះ ពួកគេក៏ប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះ ហើយវា(ស្ហៃតន)ក៏បានបង្វែរពួកគេចេញពីមាគ៌ានៃការចង្អុលបង្ហាញ។ ហើយជនណាហើយដែលអល់ឡោះបានធ្វើឲ្យគេវង្វេងចេញពីមាគ៌ានៃការចង្អុលបង្ហាញហើយនោះ គឺរូបគេនឹងគ្មានអ្នកចង្អុលបង្ហាញនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّهُمۡ عَذَابٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَقُّۖ وَمَا لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن وَاقٖ
ពួកគេនឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មនៅក្នុងលោកិយនេះដោយការសម្លាប់ និងការចាប់ជាឈ្លើយសឹកដោយស្នាដៃរបស់បណ្តាអ្នកមានជំនឿ។ ហើយទណ្ឌកម្មនៅថ្ងៃបរលោកដែលកំពុងតែរង់ចាំពួកគេនោះ គឺខ្លាំងក្លានិងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះពួកគេជាងទណ្ឌកម្មនៅក្នុងលោកិយនេះទៅទៀត ដោយសារតែវាមានសភាពខ្លាំងក្លា និងនៅបន្តជាប់រហូតដោយគ្មានដាច់(ផ្អាក)ឡើយ។ ហើយសម្រាប់ពួកគេ ក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចការពារពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះបានឡើយនៅថ្ងៃបរលោកនោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• أن الأصل في كل كتاب منزل أنه جاء للهداية، وليس لاستنزال الآيات، فذاك أمر لله تعالى يقدره متى شاء وكيف شاء.
• ពិតណាស់ ធាតុពិតនៅក្នុងរាល់ៗគម្ពីរដែលត្រូវបានគេបញ្ចុះមកទាំងអស់ គឺដើម្បីចង្អុលបង្ហាញមនុស្ស មិនមែនដើម្បីឲ្យពួកគេស្នើសុំឲ្យបញ្ចុះនូវសញ្ញាភស្តុតាងនោះទេ។ តាមពិត នោះគឺជាកិច្ចការរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលទ្រង់កំណត់វាតាមដែលទ្រង់មានចេតនា និងតាមរបៀបណាមួយតាមដែលទ្រង់ចង់។
• تسلية الله تعالى للنبي صلى الله عليه وسلم، وإحاطته علمًا أن ما يسلكه معه المشركون من طرق التكذيب، واجهه أنبياء سابقون.
• ការលើកទឹកចិត្តរបស់អល់ឡោះដល់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ និងការឲ្យព្យាការីមូហាំម៉ាត់បានដឹងថា ពិតណាស់ អ្វីដែលគាត់បានជួបប្រទះពីពួកមុស្ហរីគីនតាមរយៈវិធីសាស្ត្រផ្សេងៗនៃការប្រឆាំងនោះ បណ្តាព្យាការីជំនាន់មុនគាត់ ពួកគាត់ក៏បានប្រឈមនឹងរឿងនេះដូចគ្នាដែរ។
۞ مَّثَلُ ٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي وُعِدَ ٱلۡمُتَّقُونَۖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ أُكُلُهَا دَآئِمٞ وَظِلُّهَاۚ تِلۡكَ عُقۡبَى ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْۚ وَّعُقۡبَى ٱلۡكَٰفِرِينَ ٱلنَّارُ
លក្ខណៈនៃឋានសួគ៌ដែលអល់ឡោះបានសន្យាចំពោះអ្នកដែលគោរពកោតខ្លាចទ្រង់ដោយអនុវត្តនូវប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់នោះគឺ ពិតប្រាកដណាស់ វា(ឋានសួគ៌)មានទន្លេជាច្រើនដែលហូរពីក្រោមវិមាននិងដើមឈើរបស់វា ដែលផលានុផលរបស់វា គឺមានជារៀងរហូតឥតដាច់នោះឡើយ ផ្ទុយពីផលានុផលនៅក្នុងលោកិយ(ដែលមានតាមរដូវកាល)។ ម្លប់របស់វា គឺមានជារៀងរហូត មិនបាត់បង់ទៅណានោះទេ ហើយក៏មិនរួមតូចនោះដែរ។ នោះហើយគឺជាលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់បណ្តាអ្នកដែលគោរពកោតខ្លាចអល់ឡោះដោយអនុវត្តនូវប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់នោះ។ រីឯលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកប្រឆាំងវិញ គឺឋាននរក ដែលពួកគេនឹងចូលទៅក្នុងវាដោយស្ថិតនៅទីនោះជាអមតៈ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَفۡرَحُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَۖ وَمِنَ ٱلۡأَحۡزَابِ مَن يُنكِرُ بَعۡضَهُۥۚ قُلۡ إِنَّمَآ أُمِرۡتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱللَّهَ وَلَآ أُشۡرِكَ بِهِۦٓۚ إِلَيۡهِ أَدۡعُواْ وَإِلَيۡهِ مَـَٔابِ
ហើយបណ្តាអ្នកដែលយើងបានប្រទានឲ្យពួកគេនូវគម្ពីរតាវរ៉តក្នុងចំណោមពួកយូដា និងបណ្តាអ្នកដែលយើងបានប្រទានឲ្យពួកគេនូវគម្ពីរអិញជីលក្នុងចំណោមពួកណាសរ៉នីនោះ ពួកគេមានភាពរីករាយចំពោះអ្វីដែលយើងបានបញ្ចុះទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ដោយសារតែវាស្របនឹងប្រការមួយចំនួនដែលគេបញ្ចុះទៅកាន់ពួកគេដែរ។ ហើយក្នុងចំណោមក្រុមជាច្រើនរបស់ពួកយូដានិងពួកណាសរ៉នីទាំងនោះ ក៏មានអ្នកដែលបដិសេធនូវប្រការមួយចំនួនដែលយើងបានបញ្ចុះទៅកាន់អ្នកចំពោះអ្វីដែលមិនស្របនឹងទំនើងចិត្តរបស់ពួកគេ ឬក៏(មិនស្រប)នឹងអ្វីដែលពួកគេបានធ្វើការកែប្រែ និងផ្លាស់ប្តូរ(នៅក្នុងគម្ពីររបស់ពួកគេ)ដែរ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ តាមពិត អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានប្រើខ្ញុំឲ្យគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ដោយមិនឲ្យខ្ញុំយកអ្នកផ្សេងមកធ្វើស្ហ៊ីរិករួមនឹងទ្រង់ឡើយ។ ខ្ញុំបួងសួងសុំពីទ្រង់តែមួយគត់ ហើយខ្ញុំមិនបួងសួងសុំពីអ្នកផ្សេងក្រៅពីទ្រង់ឡើយ ហើយកន្លែងវិលត្រឡប់របស់ខ្ញុំ ក៏ត្រឡប់ទៅកាន់ទ្រង់តែមួយគត់ដែរ។ នេះហើយជាអ្វីដែលគម្ពីរតាវរ៉ត និងគម្ពីរអិញជីលបាននាំមកនោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ حُكۡمًا عَرَبِيّٗاۚ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا وَاقٖ
ហើយដូចដែលយើងបានបញ្ចុះបណ្តាគម្ពីរពីមុនមកទៅតាមភាសានៃក្រុមរបស់ពួកគេនោះដែរ យើងក៏បានបញ្ចុះទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាតត់)នូវគម្ពីរគួរអានជាបន្ទូលមួយដែលជាបកស្រាយបញ្ជាក់នូវប្រការពិត និងជាភាសាអារ៉ាប់។ តែប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានធ្វើតាមទំនើងចិត្តរបស់អ្នកពួកអះលីគីតាប(ពួកដែលគេផ្តល់គម្ពីរឲ្យ)ដែលពួកគេបានធ្វើការជជែកតថ្លៃជាមួយអ្នកដោយ(ឲ្យ)លុបចេញនូវអ្វីដែលមិនស្របនឹងទំនើងចិត្តរបស់ពួកគេ ក្រោយពីចំណេះដឹងដែលអល់ឡោះបានបង្រៀនអ្នកបានមកដល់អ្នកហើយនោះ ពិតណាស់ សម្រាប់អ្នកគឺគ្មានអ្នកគាំពារណាក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលជួយគាំពារអ្នកលើកិច្ចរបស់អ្នក និងជួយអ្នកឲ្យយកជ័យជម្នះលើសត្រូវរបស់អ្នកឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត សម្រាប់អ្នក ក៏គ្មានអ្នកណាដែលអាចការពារអ្នកពីទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلٗا مِّن قَبۡلِكَ وَجَعَلۡنَا لَهُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَذُرِّيَّةٗۚ وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَن يَأۡتِيَ بِـَٔايَةٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ لِكُلِّ أَجَلٖ كِتَابٞ
ហើយជាការពិតណាស់ យើងបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារជាច្រើនមុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ក្នុងចំណោមមនុស្សលោក។ ហេតុនេះ អ្នកមិនមែនជាអ្នកនាំសារដំបូងគេដែលគ្មានពីមុនមកនោះទេ។ ហើយយើងបានរៀបចំឲ្យពួកគេ(អ្នកនាំសារ)មានប្រពន្ធ និងបានឲ្យពួកគេមានកូនចៅដូចមនុស្សទូទៅឯទៀតដែរ ដោយយើងមិនបានចាត់តាំងអ្នកនាំសារនោះជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដែលមិនរៀបការ និងគ្មានកូនឡើយ។ ហើយអ្នកក៏ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកនាំសារទាំងនោះដែរដែលពួកគេគឺជាមនុស្សលោក ដែលអាចរៀបការ និងមានកូន។ ដូច្នេះ ហេតុអ្វីបានជាពួកមុស្ហរីគីនមានការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់អ្នកដូច្នោះ? ហើយគ្មានអ្នកនាំសារណាម្នាក់ដែលអាចនាំមកនូវសញ្ញាភស្តុតាងណាមួយពីអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះទេ លុះត្រាតែទ្រង់អនុញ្ញាតឲ្យនាំវាមកប៉ុណ្ណោះ។ រាល់កិច្ចការទាំងអស់ គឺអល់ឡោះបានកំណត់រួចជាស្រេចនៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ត្រា(ឡាវហ៊ុលម៉ះហ្វ៊ូស) ហើយពេលកំណត់របស់វា គឺមិនអាចមកដល់មុន ឬមកដល់ក្រោយពេលកំណត់ឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَمۡحُواْ ٱللَّهُ مَا يَشَآءُ وَيُثۡبِتُۖ وَعِندَهُۥٓ أُمُّ ٱلۡكِتَٰبِ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់លុបបំបាត់នូវអ្វីដែលទ្រង់ចង់លុបបំបាត់វា ដូចជាប្រការល្អ ប្រការអាក្រក់ សុភមង្គល និងអពមង្គលជាដើម ហើយទ្រង់រក្សាទុកនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនាចង់រក្សាទុកវា(នៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ត្រានោះ)។ ហើយឡាវហ៊ុលម៉ះហ៊្វូសនោះ គឺនៅជាមួយទ្រង់ ដែលវាគឺជាកន្លែងវិលត្រឡប់រាល់ប្រការទាំងអស់។ ហើយអ្វីដែលត្រូវបានលុបចេញឬក៏រក្សាទុកដដែល គឺអនុលោមទៅតាមអ្វីដែលមាននៅក្នុងវា(ឡាវហ៊ុលម៉ះហ៊្វូស)។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِن مَّا نُرِيَنَّكَ بَعۡضَ ٱلَّذِي نَعِدُهُمۡ أَوۡ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُ وَعَلَيۡنَا ٱلۡحِسَابُ
បើទោះបីជាយើងបង្ហាញឲ្យអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានឃើញនូវទណ្ឌកម្មមួយចំនួនដែលយើងបានសន្យានឹងវាមុននឹងអ្នកស្លាប់ក៏ដោយ ក៏កិច្ចការនោះ គឺជារឿងរបស់យើង ឬក៏យើងធ្វើឲ្យអ្នកស្លាប់មុននឹងយើងបង្ហាញឲ្យអ្នកបានឃើញនូវទណ្ឌកម្មនោះក៏ដោយ ក៏តួនាទីរបស់អ្នកគ្មានអ្វីក្រៅពីការផ្សព្វផ្សាយនូវអ្វីដែលយើងដាក់បទបញ្ជាឲ្យអ្នកផ្សព្វផ្សាយវានោះទេ។ ហើយអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)មិនមែនជាអ្នកដែលតបស្នងដល់ពួកគេ ឬជាអ្នកដែលជំនុំជម្រះលើពួកគេនោះទេ។ តាមពិត ទាំងនេះ គឺជាតួនាទីរបស់យើងតែម្នាក់គត់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا نَأۡتِي ٱلۡأَرۡضَ نَنقُصُهَا مِنۡ أَطۡرَافِهَاۚ وَٱللَّهُ يَحۡكُمُ لَا مُعَقِّبَ لِحُكۡمِهِۦۚ وَهُوَ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
តើពួកប្រឆាំងទាំងនោះមិនឃើញទេឬថា យើងបានរំដោះយកទឹកដីបស់ពួកប្រឆាំងដោយយើងបានកាត់បន្ថយវាបន្តិចម្តងៗនៅគ្រប់ទិសទីដោយការរីកសុសសាយនៃសាសនាឥស្លាម និងដោយការរំដោះរបស់អ្នកមូស្លីមចំពោះទឹកដីទាំងនោះ។ ហើយអល់ឡោះទ្រង់ជាអ្នកកាត់សេចក្តីនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនារវាងខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចបដិសេធនូវការសម្រេចរបស់ទ្រង់ដោយការកែប្រែឬផ្លាស់ប្តូរនោះឡើយ។ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលជំនុំជម្រះយ៉ាងលឿនបំផុត ដោយទ្រង់ជំនុំជម្រះទាំងអ្នកជំនាន់មុន និងអ្នកជំនាន់ក្រោយក្នុងពេលតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَدۡ مَكَرَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَلِلَّهِ ٱلۡمَكۡرُ جَمِيعٗاۖ يَعۡلَمُ مَا تَكۡسِبُ كُلُّ نَفۡسٖۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلۡكُفَّٰرُ لِمَنۡ عُقۡبَى ٱلدَّارِ
ហើយជាការពិតណាស់ ប្រជាជាតិជំនាន់មុនបានប្រើឧបាយកលចំពោះបណ្តាព្យាការីរបស់ពួកគេ និងបានប្រើល្បិចកលទៅលើពួកគេ ហើយពួកគេបដិសេធនូវអ្វីដែលពួកគេ(បណ្តាព្យាការី)បាននាំមក ។ ដូច្នេះ តើអ្វីខ្លះដែលពួកគេ(ពួកប្រឆាំង)បានធ្វើចំពោះគម្រោងការរបស់ពួកគេទៅលើបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយនោះ? គឺគ្មានអ្វីនោះទេ ពីព្រោះអ្នកដែលរៀបចំគម្រោងការពិតប្រាកដនោះ គឺអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ពុំមែនអ្នកផ្សេងឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត អល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់ជាអ្នកដែលដឹងនូវអ្វីដែលបុគ្គលគ្រប់រូបបានប្រព្រឹត្ត ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងចំពោះទង្វើរបស់ពួកគេវិញ ហើយនៅពេលនោះ ពួកគេនឹងដឹងថា តើប៉ុន្មានដងទៅដែលពួកគេធ្លាប់ធ្វើខុសក្នុងការបដិសេធនឹងការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ ហើយតើប៉ុន្មានដងទៅ ដែលបណ្តាអ្នកមានជំនឿធ្វើត្រូវនោះ។ ដូច្នេះ តាមរយៈនេះ ពួកគេ(ពួកអ្នកមានជំនឿ)នឹងទទួលបាននូវឋានសួគ៌ និង(ទទួលបាន)លទ្ធផលចុងក្រោយដ៏ប្រសើរបំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الترغيب في الجنة ببيان صفتها، من جريان الأنهار وديمومة الرزق والظل.
• ការជម្រុញឲ្យធ្វើអំពើល្អដើម្បីបានចូលឋានសួគ៌ និងរៀបរាប់ពីលក្ខណៈរបស់ឋានសួគ៌ ដូចជា នៅក្នុងឋានសួគ៌នោះមានប្រភពទឹកជាច្រើន ទទួលបានលាភសក្ការៈដោយគ្មានផុតរលត់ និងមានម្លប់ជ្រក។
• خطورة اتباع الهوى بعد ورود العلم وأنه من أسباب عذاب الله.
• គ្រោះថ្នាក់នៃការដើរតាមចំណង់តណ្ហា និងទំនើងចិត្តក្រោយពីចំណេះដឹងបានមកដល់ ហើយពិតប្រាកដណាស់ វាស្ថិតក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឲ្យទទួលនូវទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះ។
• بيان أن الرسل بشر، لهم أزواج وذريات، وأن نبينا صلى الله عليه وسلم ليس بدعًا بينهم، فقد كان مماثلًا لهم في ذلك.
• បញ្ជាក់ថា ជាការពិតណាស់ បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងអស់ គឺជាមនុស្សលោក។ ពួកគេមានប្រពន្ធ និងមានកូនចៅ ហើយពិតណាស់ ព្យាការីយើងមូហាំម៉ាត់ មិនមែនជាព្យាការីដំបូងគេបង្អស់ក្នុងចំណោមពួកគេនោះទេ។ ដូចនេះ គាត់ក៏មានលក្ខណៈស្រដៀងនឹងពួកគេដែរចំពោះបញ្ហានេះ។
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَسۡتَ مُرۡسَلٗاۚ قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡ وَمَنۡ عِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡكِتَٰبِ
ហើយពួកប្រឆាំងបាននិយាយថាៈ រូបអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)មិនមែនជាអ្នកនាំសារដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះទេ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារ)តបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ គ្រប់គ្រាន់ហើយដែលមានអល់ឡោះជាសាក្សីរវាងខ្ញុំនិងពួកអ្នកដែលថា ជាការពិតណាស់ រូបខ្ញុំគឺជាអ្នកនាំសារដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកពីម្ចាស់របស់ខ្ញុំមកកាន់ពួកអ្នក ហើយ(ក៏គ្រប់គ្រាន់ដែរ)អ្នកដែលមានចំណេះដឹងខាងគម្ពីរដែលបានបញ្ចុះពីលើមេឃមក(ធ្វើជាសាក្សី)នោះ ដែលនៅក្នុងវា(គម្ពីរ)ទាំងនោះ គឺមានបញ្ជាក់នូវលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ខ្ញុំ។ ជនណាហើយដែលមានអល់ឡោះជាសាក្សីបញ្ជាក់ពីភាពស្មោះត្រង់របស់គេនោះ ការបដិសេធរបស់ពួកដែលបដិសេធនោះ គឺគ្មានផ្តល់គ្រោះថ្នាក់អ្វីដល់គេឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• أن المقصد من إنزال القرآن هو الهداية بإخراج الناس من ظلمات الباطل إلى نور الحق.
• ជាការពិតណាស់ គោលបំណងនៃការបញ្ចុះគម្ពីរគួរអាននោះ គឺដើម្បីចង្អុលបង្ហាញដល់មនុស្សលោក តាមរយៈការបញ្ចេញពួកគេពីភាពងងឹតសូន្យសុងនៃប្រការមិនពិត ទៅកាន់ពន្លឺនៃសេក្តីពិត។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߢߊߢߌߣߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫.