ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߛߌ߲ߘߌߓߊ߮ ߝߐߘߊ   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

សូរ៉ោះហ្វាតៀរ

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
بيان فقر العباد المطلق إلى فاطر السماوات والأرض، وكمال غناه عنهم.
បញ្ជាក់ពីភាពខ្វះខាត និងតម្រូវការរបស់ខ្ញុំបម្រើ(របស់អល់ឡោះ)ទៅកាន់អល់ឡោះដែលជាអ្នកដែលបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដី ហើយនិងភាពពេញលេញនៃសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់ដែលមិនត្រូវការពួកគេឡើយ។

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ جَاعِلِ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلًا أُوْلِيٓ أَجۡنِحَةٖ مَّثۡنَىٰ وَثُلَٰثَ وَرُبَٰعَۚ يَزِيدُ فِي ٱلۡخَلۡقِ مَا يَشَآءُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
រាល់ការកោតសរសើរទាំងឡាយ គឺសម្រាប់អល់ឡោះដែលជាអ្នកបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដោយគ្មានគំរូពីមុនមកឡើយ។ ទ្រង់ជាអ្នកដែលបានបង្កើតម៉ាឡាអ៊ីកាត់ធ្វើជាអ្នកនាំសារដែលពួកគេទទួលអនុវត្តន៍នូវបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដែលបានកំណត់។ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេ មានអ្នកដែលនាំសារទៅឲ្យបណ្តាព្យាការី ហើយទ្រង់បានពង្រឹងពួកគេទៅលើការបំពេញនូវទំនុកចិត្តឲ្យពួកគេ។ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេ មានអ្នកដែលមានស្លាបពីរ មានស្លាបបី និងមានស្លាបបួន ដោយពួកគេហោះហើរជាមួយស្លាបនោះដើម្បីអនុវត្តន៍នូវបទបញ្ជាដែលគេ(អល់ឡោះ)បានបង្គាប់ប្រើ។ អល់ឡោះទ្រង់អាចបន្ថែមក្នុងការបង្កើតនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា ដូចជាអវយវៈ ឬភាពស្រស់ស្អាត ឬសម្លេងជាដើម។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានអានុភាពលើអ្វីៗទាំងអស់ ដោយគ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាពនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَّا يَفۡتَحِ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحۡمَةٖ فَلَا مُمۡسِكَ لَهَاۖ وَمَا يُمۡسِكۡ فَلَا مُرۡسِلَ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
ពិតប្រាកដណាស់ កូនសោរនៃអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង គឺស្ថិតក្នុងដៃរបស់អល់ឡោះ។ ដូច្នេះ អ្វីដែលទ្រង់បានប្រទានឲ្យមនុស្សលោក ដូចជាលាភសក្ការៈ ការចង្អុលបង្ហាញ និងសុភមង្គលនោះ គឺគ្មាននរណាម្នាក់អាចរារាំងវាបានឡើយ ហើយអ្វីដែលទ្រង់រារាំងមិនប្រទានឲ្យអំពីរបស់ទាំងនោះ ក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចទទួលបានវានោះដែរ។ ហើយទ្រង់មហាខ្លាំងពូកែដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការបង្កើត ការកំណត់ និងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡۚ هَلۡ مِنۡ خَٰلِقٍ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ! ចូរពួកអ្នករំលឹកនូវឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានមកលើពួកអ្នក (ដោយរំលឹកវា)តាមរយៈចិត្ត អណ្តាត និងអវយវៈរបស់ពួកអ្នកដោយការធ្វើសកម្មភាព។ តើពួកអ្នកមានអ្នកបង្កើតផ្សេងណាក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលផ្តល់លាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នកពីលើមេឃតាមរយៈការបញ្ចុះទឹកភ្លៀងមកឲ្យពួកអ្នក និងផ្តល់លាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នកពីក្នុងដីមក តាមរយៈការបណ្តុះនូវដើមឈើ និងដំណាំនានាដែរទេ? គឺគ្មានឡើយអ្នកដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់នោះ។ ដូច្នេះ ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកងាកចេញពីការពិតនេះ ថែមទាំងប្រឌិតរឿងភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះ ហើយអះអាងថា ពិតណាស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានដៃគូទៅវិញ ខណៈដែលទ្រង់ជាអ្នកដែលបានបង្កើតពួកអ្នក និងប្រទានលាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នកនោះ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• مشهد فزع الكفار يوم القيامة مشهد عظيم.
• ទិដ្ឋភាពនៃភាពភ័យរន្ធត់របស់ពួកប្រឆាំងនៅថ្ងៃបរលោក គឺជាទិដ្ឋភាពមួយដ៏គួរឲ្យតក់ស្លុត។

• محل نفع الإيمان في الدنيا؛ لأنها هي دار العمل.
• កន្លែងដែលការមានជំនឿអាចមានផលប្រយោជន៍នោះ គឺនៅក្នុងលោកិយ ព្រោះវាជាកន្លែងសាងទង្វើ។

• عظم خلق الملائكة يدل على عظمة خالقهم سبحانه.
• ភាពអស្ចារ្យនៃការបង្កើតម៉ាឡាអ៊ីកាត់ គឺជាភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ទៅលើភាពអស្ចារ្យនៃអ្នកដែលបង្កើតពួកគេ(អល់ឡោះជាម្ចាស់)។

وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كُذِّبَتۡ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِكَۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
ហើយប្រសិនបើក្រុមរបស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានបដិសេធនឹងអ្នកនោះ ចូរអ្នកទ្រាំអត់ធ្មត់ចុះ ព្រោះអ្នកមិនមែនជាអ្នកនាំសារដំបូងគេដែលត្រូវបានក្រុមរបស់ខ្លួនបដិសេធនោះទេ។ ពិតប្រាកដណាស់ ប្រជាជាតិជំនាន់មុនអ្នកជាច្រើន ក៏ពួកគេបានបដិសេធចំពោះពួកអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេដូចគ្នាដែរ ដូចជា ក្រុមអាទ ពួកសាមូទ និងក្រុមរបស់ព្យាការីលូត។ ហើយកិច្ចការទាំងអស់នឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ នៅពេលនោះ គេនឹងបំផ្លាញពួកដែលបដិសេធ ហើយនឹងជួយដល់បណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ និងបណ្តាអ្នកមានជំនឿទាំងឡាយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ
ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ! ពិតប្រាកដណាស់ អ្វីដែលអល់ឡោះបានសន្យាចំពោះវា (ដូចជាការពង្រស់ឡើងវិញ និងការតបស្នងនៅថ្ងៃបរលោក)នោះ គឺជាការពិតដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យនៅក្នុងវាឡើយ។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកកុំឲ្យភាពត្រេកត្រអាលនៃជីវិតលោកិយ និងចំណង់តណ្ហារបស់វាបោកបញ្ឆោតពួកអ្នកអំពីការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ថ្ងៃនោះដោយការសាងទង្វើកុសលឲ្យសោះ ហើយចូរពួកអ្នកកុំឲ្យស្ហៃតនបោកបញ្ឆោតពួកអ្នកដោយការតុបតែងលម្អចំពោះប្រការមិនពិត ហើយបណ្តោយខ្លួនទៅតាមឆាកជីវិតលោកិយឲ្យសោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمۡ عَدُوّٞ فَٱتَّخِذُوهُ عَدُوًّاۚ إِنَّمَا يَدۡعُواْ حِزۡبَهُۥ لِيَكُونُواْ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلسَّعِيرِ
ពិតប្រាកដណាស់ ស្ហៃតនគឺជាសត្រូវសួពូជរបស់ពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោក)គ្មានទីបញ្ចប់ឡើយ ។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកចាត់ទុកវាជាសត្រូវដោយត្រូវប្រឆាំងតទល់ជាមួយវាជានិច្ច។ តាមពិត ស្ហៃតនវាអំពាវនាវពួកដែលដើរតាមវាទៅរកការប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះ ដើម្បីឲ្យលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេ គឺត្រូវចូលឋាននរកដែលឆេះឆាបយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ(ជាមួយពួកវា)នៅថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٞ كَبِيرٌ
ពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះដោយដើរតាមស្ហៃតននោះ សម្រាប់ពួកគេនឹងត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុត។ រីឯបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងបានសាងទង្វើកុសលវិញ ពួកគេនឹងទទួលបាននូវការអភ័យទោសពីអល់ឡោះចំពោះបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកគេ ហើយពួកគេនឹងទទួលបាននូវផលបុណ្យដ៏ធំធេងអំពីទ្រង់ នោះគឺឋានសួគ៌។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَفَمَن زُيِّنَ لَهُۥ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ فَرَءَاهُ حَسَنٗاۖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۖ فَلَا تَذۡهَبۡ نَفۡسُكَ عَلَيۡهِمۡ حَسَرَٰتٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ
ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកដែលត្រូវបានស្ហៃតនតុបតែងលម្អទង្វើអាក្រក់របស់គេ ហើយរូបគេជឿថាវាជាប្រការល្អនោះ គឺមិនដូចនឹងអ្នកដែលអល់ឡោះបានតុបតែងលម្អចំពោះការពិតដល់គេ ហើយរូបគេជឿថា វាជាការពិតនោះឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះទ្រង់ធ្វើឲ្យវង្វេងចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ហើយទ្រង់ចង្អុលបង្ហាញចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដោយគ្មានអ្នកដែលបង្ខិតបង្ខំទ្រង់នោះឡើយ។ ដូច្នេះ សូមអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)កុំធ្វើឲ្យខ្លួនឯងអន្តរាយ មានទុក្ខព្រួយ ដោយសារតែការវង្វេងរបស់ពួកដែលវង្វេងទាំងនោះឲ្យសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះដឹងបំផុតចំពោះអ្វីដែលពួកគេប្រព្រឹត្ត។ គ្មានទង្វើណាមួយរបស់ពួកគេអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَسُقۡنَٰهُ إِلَىٰ بَلَدٖ مَّيِّتٖ فَأَحۡيَيۡنَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ كَذَٰلِكَ ٱلنُّشُورُ
ហើយអល់ឡោះទ្រង់ជាអ្នកដែលបានបញ្ជូនខ្យល់ ហើយខ្យល់នោះក៏បានធ្វើឲ្យពពករសាត់។ ហើយយើងបានឲ្យពពកនោះបញ្ចុះនូវទឹកភ្លៀងទៅកាន់ទឹកដីដែលគ្មានរុក្ខជាតិដុះ ហើយដោយសារទឹកភ្លៀងនោះ យើងក៏បានឲ្យដីនោះរស់ឡើងវិញ(មានជីជាតិ)ក្រោយពីដីនោះបានស្ងួតហួតហែង ដោយយើងបានបណ្តុះនូវរុក្ខជាតិជាច្រើននៅលើវា។ ហើយដូចដែលយើងបានឲ្យដីនោះរស់ឡើងវិញដោយមានរុក្ខជាតិដុះនៅក្នុងនោះក្រោយពីវាបានស្លាប់រួចហើយនោះដែរ ការពង្រស់អ្នកដែលស្លាប់ឲ្យរស់ឡើងវិញនៅថ្ងៃបរលោកនោះ ក៏ដូច្នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعِزَّةَ فَلِلَّهِ ٱلۡعِزَّةُ جَمِيعًاۚ إِلَيۡهِ يَصۡعَدُ ٱلۡكَلِمُ ٱلطَّيِّبُ وَٱلۡعَمَلُ ٱلصَّٰلِحُ يَرۡفَعُهُۥۚ وَٱلَّذِينَ يَمۡكُرُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞۖ وَمَكۡرُ أُوْلَٰٓئِكَ هُوَ يَبُورُ
ជនណាហើយដែលចង់បានភាពខ្លាំងក្លានៅក្នុងលោកិយ ឬនៅថ្ងៃបរលោកនោះ ចូរកុំឲ្យគេសុំវាពីនរណាផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះឲ្យសោះ ព្រោះភាពខ្លាំងក្លានៅក្នុងលោកិយឬនៅថ្ងៃបរលោកនោះ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ការរំលឹកចំពោះអល់ឡោះដែលល្អ និងទង្វើកុសលនៃខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នឹងឡើងទៅកាន់ទ្រង់។ រីឯពួកដែលរៀបឧបាយកលអាក្រក់(ដូចជា ការព្យាយាមចង់សម្លាប់អ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នោះ ពួកគេនឹងត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។ ហើយឧបាយកលរបស់ពួកប្រឆាំងនឹងត្រូវទទួលបរាជ័យ ហើយពួកគេក៏មិនអាចសម្រេចគោលបំណងរបស់ពួកគេដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ جَعَلَكُمۡ أَزۡوَٰجٗاۚ وَمَا تَحۡمِلُ مِنۡ أُنثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلۡمِهِۦۚ وَمَا يُعَمَّرُ مِن مُّعَمَّرٖ وَلَا يُنقَصُ مِنۡ عُمُرِهِۦٓ إِلَّا فِي كِتَٰبٍۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
ហើយអល់ឡោះគឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតបិតារបស់ពួកអ្នក គឺព្យាការីអាហ្ទាំអំពីដី។ បន្ទាប់មក ទ្រង់បានបង្កើតពួកអ្នកពីទឹកកាម។ បន្ទាប់មកទៀត ទ្រង់បានបង្កើតពួកអ្នកឲ្យមានប្រុសស្រី ដែលពួកអ្នកនឹងរៀបការជាមួយគ្នា។ ហើយគ្មានស្រ្តីណាម្នាក់ដែលពពោះ ហើយក៏គ្មានស្ត្រីណាម្នាក់ដែលប្រសូត្របុត្រនោះដែរ លើកលែងតែស្ថិតក្នុងការដឹងរបស់អល់ឡោះទាំងអស់។ គ្មានអ្វីមួយអំពីរឿងនោះជាអាថ៌កំបាំងសម្រាប់ទ្រង់នោះឡើយ។ ហើយគ្មានការបន្ថែម ឬកាត់បន្ថយអាយុនរណាម្នាក់នៃម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់នោះឡើយ លើកលែងតែវាត្រូវបានកត់ត្រាទុកក្នុងសៀវភៅកំណត់ឡាវហ៊ុលម៉ះហ្វ៊ូសប៉ុណ្ណោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ នៅក្នុងរឿងដែលបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ (ដូចជាការបង្កើតពួកអ្នកអំពីដី ហើយបង្កើតពួកអ្នកជាដំណាក់កាលៗ និងការកត់ត្រាអាយុជីវិតរបស់ពួកអ្នកនៅក្នុងឡាវហ៊ុលម៉ះហ្វ៊ូសនោះ) គឺជារឿងដែលងាយស្រួលបំផុតសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• تسلية الرسول صلى الله عليه وسلم بذكر أخبار الرسل مع أقوامهم.
• ការសម្រាលនូវទុក្ខព្រួយរបស់អ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់ តាមរយៈការលើកឡើងពីរឿងរ៉ាវរបស់បណ្តាអ្នកនាំសារជំនាន់មុនជាមួយនឹងក្រុមរបស់ពួកគេ។

• الاغترار بالدنيا سبب الإعراض عن الحق.
• ការចាញ់បោកលោកិយ គឺដោយសារតែការងាកចេញអំពីសេចក្តីពិត។

• اتخاذ الشيطان عدوًّا باتخاذ الأسباب المعينة على التحرز منه؛ من ذكر الله، وتلاوة القرآن، وفعل الطاعة، وترك المعاصي.
• ចាត់ទុកស្ហៃតនជាសត្រូវតាមរយៈការប្រកាន់យកនូវមូលហេតុទាំងឡាយដែលជួយគេក្នុងការការពារពីស្ហៃតន ដូចជាតាមរយៈរំលឹកចំពោះអល់ឡោះ ការសូត្រគម្ពីរគួរអាន ការធ្វើនូវអំពើល្អនានា និងបោះបង់ចោលអំពើល្មើសទាំងឡាយ។

• ثبوت صفة العلو لله تعالى.
• ទទួលស្គាល់នូវលក្ខណៈខ្ពង់ខ្ពស់របស់អល់ឡោះ។

وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡبَحۡرَانِ هَٰذَا عَذۡبٞ فُرَاتٞ سَآئِغٞ شَرَابُهُۥ وَهَٰذَا مِلۡحٌ أُجَاجٞۖ وَمِن كُلّٖ تَأۡكُلُونَ لَحۡمٗا طَرِيّٗا وَتَسۡتَخۡرِجُونَ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَاۖ وَتَرَى ٱلۡفُلۡكَ فِيهِ مَوَاخِرَ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
ហើយសមុទ្រពីរមិនអាចស្មើគ្នាឡើយ គឺសមុទ្រមួយមានរសជាតិសាប ងាយស្រួលក្នុងការទទួលទានព្រោះវាមានរសជាតិសាប ហើយសមុទ្រមួយទៀតមានរសជាតិប្រៃល្វីងដែលមិនអាចទទួលទានបាន។ ហើយរាល់សមុទ្រទាំងពីរខាងលើនេះ គឺពួកអ្នកអាចបរិភោគនូវសាច់ស្រស់ដែលនៅក្នុងវា ពោលគឺត្រី ហើយពួកអ្នកក៏អាចយកចេញពីសមុទ្រទាំងពីរនោះនូវគុជខ្យង និងផ្កាថ្មដែលពួកអ្នកយកវាមកពាក់ធ្វើជាគ្រឿងអលង្ការតុបតែងលម្អ។ ហើយអ្នកអាចឃើញសំពៅទាំងឡាយធ្វើដំណើរពុះកាត់ផ្ទៃសមុទ្រទៅមុខ ទៅក្រោយ ដើម្បីស្វែងរកការប្រោសប្រទានរបស់អល់ឡោះតាមរយៈការធ្វើជំនួញ ហើយសង្ឃឹមថា ពួកអ្នកចេះដឹងគុណអល់ឡោះចំពោះឧបការគុណដ៏ច្រើនលើសលប់ដែលទ្រង់បានប្រទានឲ្យពួកអ្នក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ كُلّٞ يَجۡرِي لِأَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ لَهُ ٱلۡمُلۡكُۚ وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مَا يَمۡلِكُونَ مِن قِطۡمِيرٍ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បញ្ចូលពេលយប់ទៅក្នុងពេលថ្ងៃដែលធ្វើឲ្យពេលថ្ងៃមានរយៈពេលវែង ហើយទ្រង់បញ្ចូលពេលថ្ងៃទៅក្នុងពេលយប់ដែលធ្វើឲ្យពេលយប់កាន់តែមានរយៈពេលវែង។ ហើយទ្រង់បានបង្កើតព្រះអាទិត្យនិងព្រះចន្ទ ដោយវាទាំងពីរធ្វើដំណើររហូតដល់ពេលវេលាដែលត្រូវបានកំណត់ ដែលមានតែអល់ឡោះប៉ុណ្ណោះដែលដឹង នោះគឺថ្ងៃបរលោក។ អ្នកដែលមានសមត្ថភាពអាចធ្វើរឿងទាំងអស់នោះ ហើយអាចឲ្យវាមានដំណើរការនោះ គឺអល់ឡោះដែលជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នក។ អំណាចគ្រប់គ្រងទាំងឡាយ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់តែមួយគត់។ រីឯរូបបដិមាទាំងឡាយដែលពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះវាក្រៅពីអល់ឡោះនោះ ពួកវាគ្មានសមត្ថភាពអ្វីនោះឡើយ សូម្បីតែប៉ុនស្រទាប់គ្រាប់ល្មើក៏ដោយ។ ហេតុនេះ តើពួកអ្នកនាំគ្នាគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាក្រៅពីយើងយ៉ាងដូចម្តេច?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن تَدۡعُوهُمۡ لَا يَسۡمَعُواْ دُعَآءَكُمۡ وَلَوۡ سَمِعُواْ مَا ٱسۡتَجَابُواْ لَكُمۡۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُونَ بِشِرۡكِكُمۡۚ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثۡلُ خَبِيرٖ
ទោះបីជាពួកអ្នកបួងសួងសុំពីព្រះរបស់ពួកអ្នកក៏ដោយ ក៏ពួកវាមិនឮការបួងសួងរបស់ពួកអ្នកដែរ ព្រោះថាពួកវាជាវត្ថុដែលគ្មានជីវិត ហើយក៏មិនអាចស្តាប់ឮអ្វីនោះដែរ។ ហើយបើទោះបីជាពួកវាអាចស្តាប់ឮការបួងសួងរបស់ពួកអ្នកក៏ដោយ ក៏ពួកវាមិនអាចឆ្លើយតបនឹងការបួងសួងរបស់ពួកអ្នកបាននោះដែរ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក ពួកវានឹង(ដោះសារ)យករួចខ្លួនអំពីការធ្វើស្ហ៊ីរិករបស់ពួកអ្នក និងការដែលពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាមិនខាន។ ជាការពិតណាស់ គ្មាននរណាម្នាក់អាចប្រាប់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នូវដំណឹងដែលពិតប្រាកដជាងអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ أَنتُمُ ٱلۡفُقَرَآءُ إِلَى ٱللَّهِۖ وَٱللَّهُ هُوَ ٱلۡغَنِيُّ ٱلۡحَمِيدُ
ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ! ពួកអ្នកគឺជាអ្នកដែលត្រូវការអល់ឡោះបំផុតចំពោះគ្រប់កិច្ចការរបស់ពួកអ្នក និងគ្រប់ស្ថានភាពរបស់ពួកអ្នក។ ចំណែកឯអល់ឡោះជាម្ចាស់វិញ ទ្រង់មហាមានលើសលប់ដោយទ្រង់មិនត្រូវការពួកអ្នកសូម្បីបន្តិចឡើយ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលត្រូវបានកោតសរសើរទាំងនៅក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោកទៅលើអ្វីដែលទ្រង់បានកំណត់ឲ្យខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَيَأۡتِ بِخَلۡقٖ جَدِيدٖ
ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនាបំផ្លាញពួកអ្នកដោយវិនាសកម្មណាមួយនោះ ទ្រង់នឹងបំផ្លាញពួកអ្នកមិនខាន ហើយទ្រង់នឹងបង្កើតម៉ាខ្លូកថ្មីផ្សេងមួយទៀតមកជំនួសពួកអ្នក ដោយពួកគេនឹងគោរពសក្ការៈទៅចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ហើយមិនធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់នូវអ្វីមួយនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ بِعَزِيزٖ
ហើយការបំផ្លាញពួកអ្នក និងបង្កើតម៉ាខ្លូកថ្មីជំនួសពួកអ្នកនោះ គឺជារឿងដែលងាយស្រួលបំផុតសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۚ وَإِن تَدۡعُ مُثۡقَلَةٌ إِلَىٰ حِمۡلِهَا لَا يُحۡمَلۡ مِنۡهُ شَيۡءٞ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰٓۗ إِنَّمَا تُنذِرُ ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّهُم بِٱلۡغَيۡبِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَۚ وَمَن تَزَكَّىٰ فَإِنَّمَا يَتَزَكَّىٰ لِنَفۡسِهِۦۚ وَإِلَى ٱللَّهِ ٱلۡمَصِيرُ
ហើយគ្មានបុគ្គលណាទទួលរ៉ាប់រងបាបកម្មរបស់អ្នកដទៃដែលធ្វើបាបកម្មនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ បុគ្គលគ្រប់រូបដែលជាអ្នកប្រព្រឹត្តអំពើបាបនោះ ត្រូវទទួលរ៉ាប់រងចំពោះបាបកម្មដែលខ្លួនបានសាង(ដោយខ្លួនឯង)។ ហើយប្រសិនបើបុគ្គលដែលមានអំពើបាបធ្ងន់ធ្ងរសុំឲ្យអ្នកដទៃរែកពុនបាបកម្មនោះជំនួសខ្លួន ក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចរែកពុនបាបកម្មនោះជំនួសគេបាននោះដែរ ទោះបីជាម្នាក់នោះ ជាសាច់ញាតិរបស់គេក៏ដោយ។ តាមពិត អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)គ្រាន់តែជាអ្នកដាស់តឿនបន្លាចពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះចំពោះអ្នកដែលខ្លាចម្ចាស់របស់ពួកគេដោយអាថ៌កំបាំង ហើយពួកគេបំពេញកាតព្វកិច្ចសឡាតបានយ៉ាងពេញលេញប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះពួកគេ គឺជាអ្នកដែលទទួលផលប្រយោជន៍អំពីការព្រមានបន្លាចរបស់អ្នក។ ហើយជនណាដែលបានសម្អាតខ្លួនពីអំពើល្មើស(ហើយអំពើល្មើសដែលធំជាងគេបំផុតនោះ គឺការធ្វើស្ហ៊ីរិក)នោះ តាមពិត គឺគេសម្អាតសម្រាប់ខ្លួនគេផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះថា ផលនៃទង្វើនោះ គឺវិលត្រឡប់ទៅកាន់ខ្លូនគេវិញប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាមានលើសលប់មិនត្រូវការការគោរពប្រតិបត្តិរបស់គេនោះឡើយ។ ហើយការវិលត្រឡប់នៅថ្ងៃបរលោកដើម្បីជំនុំជម្រះ និងទទួលការតបស្នងនោះ គឺទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់(តែមួយគត់)។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• تسخير البحر، وتعاقب الليل والنهار، وتسخير الشمس والقمر: من نعم الله على الناس، لكن الناس تعتاد هذه النعم فتغفل عنها.
• ការបង្កើតសមុទ្រ ការផ្លាស់ប្តូរយប់ថ្ងៃ ការបង្កើតព្រះអាទិត្យនិងព្រះចន្ទ ទាំងអស់នេះគឺជាឧបការគុណរបស់អល់ឡោះមកលើមនុស្សលោក ប៉ុន្តែមនុស្សបានទម្លាប់ជាមួយឧបការគុណទាំងនេះ ហើយក៏បានភ្លេចវា។

• سفه عقول المشركين حين يدعون أصنامًا لا تسمع ولا تعقل.
• ភាពខ្សោយប្រាជ្ញារបស់ពួកមុស្ហរីគីន ដោយពួកគេបួងសួងទៅកាន់រូបបដិមាដែលស្តាប់មិនឮ និងមិនចេះគិត។

• الافتقار إلى الله صفة لازمة للبشر، والغنى صفة كمال لله.
• ការបង្ហាញពីភាពខ្វះខាតទៅកាន់អល់ឡោះ គឺជាលក្ខណៈសម្បត្តិដែលមនុស្សលោកត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់ ហើយភាពមានបានដោយមិនត្រូវការអ្នកដទៃ គឺជាលក្ខណៈសម្បត្តិដ៏ពេញលក្ខណៈរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់។

• تزكية النفس عائدة إلى العبد؛ فهو يحفظها إن شاء أو يضيعها.
• ផលប្រយោជន៍នៃការសម្អាតខ្លួនពីអំពើបាប គឺវិលត្រឡប់ទៅកាន់ខ្លួនគេផ្ទាល់។ ដូច្នេះ គេអាចថែរក្សាវាប្រសិនបើគេចង់ល្អ ឬក៏បំផ្លាញវា។

وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُ
ហើយឋានៈរបស់អ្នកដែលគ្មានជំនឿ និងអ្នកដែលមានជំនឿនោះ គឺមិនស្មើគ្នាឡើយ ដូចដែលការមិនស្មើគ្នារវាងអ្នកដែលងងឹតភ្នែក និងអ្នកដែលមើលឃើញនោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا ٱلظُّلُمَٰتُ وَلَا ٱلنُّورُ
ហើយភាពគ្មានជំនឿនិងការមានជំនឿ ក៏មិនស្មើគ្នានោះដែរ ដូចដែលភាពងងឹត និងការមានពន្លឺដែលមិនអាចមានភាពស្មើគ្នានោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا ٱلظِّلُّ وَلَا ٱلۡحَرُورُ
ហើយឋានសួគ៌និងឋាននរកក៏មិនស្មើគ្នានោះដែរចំពោះឥទ្ធិពលរបស់វាទាំងពីរនោះ ប្រៀបដូចជាម្លប់និងកន្លែងក្តៅដែលមិនមានភាពស្មើគ្នានោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَحۡيَآءُ وَلَا ٱلۡأَمۡوَٰتُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُسۡمِعُ مَن يَشَآءُۖ وَمَآ أَنتَ بِمُسۡمِعٖ مَّن فِي ٱلۡقُبُورِ
ហើយបណ្តាអ្នកមានជំនឿ និងពួកដែលគ្មានជំនឿ គឺមិនស្មើគ្នាឡើយ ប្រៀបដូចជាភាពមិនស្មើគ្នារវាងអ្នករស់និងអ្នកស្លាប់ដូច្នោះដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះទ្រង់ធ្វើឲ្យស្តាប់ឮនូវការចង្អុលបង្ហាញរបស់ទ្រង់ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា។ ហើយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពុំមែនជាអ្នកដែលអាចធ្វើឲ្យពួកប្រឆាំងដែលប្រៀបដូចជាមនុស្សស្លាប់ដែលនៅក្នុងផ្នូរនោះស្តាប់ឮបានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنۡ أَنتَ إِلَّا نَذِيرٌ
អ្នកពុំមែនជាអ្វីក្រៅពីជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّآ أَرۡسَلۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗاۚ وَإِن مِّنۡ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٞ
ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានតែងតាំងអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ជាមួយនឹងការពិតដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យនៅក្នុងវាឡើយ ដើម្បីឲ្យអ្នកធ្វើជាអ្នកផ្តល់ដំណឹងរីករាយដល់បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿនូវផលបុណ្យដ៏ប្រពៃដែលអល់ឡោះបានរៀបចំសម្រាប់ពួកគេ និងធ្វើជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានពួកប្រឆាំងពីទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លោចផ្សាបំផុតដែលទ្រង់បានរៀបចំសម្រាប់ពួកគេ។ ហើយរាល់ប្រជាជាតិជំនាន់មុនទាំងអស់ គឺតែងតែមានអ្នកនាំសារពីអល់ឡោះទៅកាន់ពួកគេដែលដាស់តឿនព្រមានពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَبِٱلزُّبُرِ وَبِٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُنِيرِ
ហើយប្រសិនបើក្រុមរបស់អ្នកបដិសេធនឹងអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ចូរអ្នកអត់ធ្មត់ចុះ ព្រោះថា អ្នកមិនមែនជាអ្នកនាំសារដំបូងគេដែលត្រូវក្រុមរបស់ខ្លួនបដិសេធនោះឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ប្រជាជាតិជំនាន់មុនពួកគេទាំងនោះក៏បានបដិសេធនឹងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេដែរ ដូចជា ក្រុមអាទ ក្រុមសាមូទ និងក្រុមរបស់ព្យាការីលូត។ បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងនោះបាននាំមកឲ្យពួកគេនូវភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ពីអល់ឡោះដែលបញ្ជាក់ពីសច្ចភាពរបស់ពួកគេ។ ហើយបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងនោះ ក៏បាននាំមកឲ្យពួកគេនូវគម្ពីរស៊ូហ៊ុហ្វ និងគម្ពីរដែលបំភ្លឺសម្រាប់អ្នកដែលចេះគិតពិចារណាចំពោះវាផងដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ أَخَذۡتُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۖ فَكَيۡفَ كَانَ نَكِيرِ
តែទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី ក៏ពួកគេនៅតែប្រឆាំងចំពោះអល់ឡោះ និងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ដដែល ហើយពួកគេមិនជឿនូវអ្វីដែលបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងនោះបាននាំមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ។ ដូច្នេះ យើងក៏បានបំផ្លាញពួកដែលប្រឆាំងទាំងនោះ។ ដូច្នេះ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពិចារណាមើល៍ថា តើទណ្ឌកម្មរបស់យើងទៅលើពួកគេតាមរយៈការដែលយើងបំផ្លាញពួកគេនោះយ៉ាងដូចម្តេចដែរ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ ثَمَرَٰتٖ مُّخۡتَلِفًا أَلۡوَٰنُهَاۚ وَمِنَ ٱلۡجِبَالِ جُدَدُۢ بِيضٞ وَحُمۡرٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهَا وَغَرَابِيبُ سُودٞ
តើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនបានឃើញទេឬ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះបានបញ្ចុះទឹកភ្លៀងពីលើមេឃ ហើយតាមរយៈទឹកភ្លៀងនោះ យើងបានបញ្ចេញនូវផលានុផលយ៉ាងច្រើនដែលមានពណ៌ខុសៗគ្នា មានតាំងពីពណ៌ក្រហម ពណ៌បៃតង ពណ៌លឿង និងពណ៌ផ្សេងៗទៀត ក្រោយពីយើងបានស្រោចស្រពដើមឈើទាំងនោះដោយទឹកភ្លៀង។ ហើយភ្នំមួយចំនួន មានឆ្នូតពណ៌ស ឆ្នូតពណ៌ក្រហម និងឆ្នូតពណ៌ខ្មៅងងឹត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ وَٱلدَّوَآبِّ وَٱلۡأَنۡعَٰمِ مُخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ كَذَٰلِكَۗ إِنَّمَا يَخۡشَى ٱللَّهَ مِنۡ عِبَادِهِ ٱلۡعُلَمَٰٓؤُاْۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ
ហើយមនុស្សលោកមួយចំនួន សត្វល្មូន និងសត្វពាហនៈ(អូដ្ឋ គោ និងពពែ) ក៏មានពណ៌ខុសៗគ្នាដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើដែរ។ តាមពិត មានតែអ្នកដែលមានចំណេះដឹងទេដែលលើកតម្កើងអល់ឡោះឲ្យសក្តិសមនឹងឋានៈរបស់ទ្រង់ ហើយនិងកោតខ្លាចទ្រង់នោះ ពីព្រោះពួកគេបានដឹងពីលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ទ្រង់ ក្បួនច្បាប់របស់ទ្រង់ និងបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយដែលបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះទ្រង់មហាខ្លាំងពូកែដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់ឡើយ ហើយទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَتۡلُونَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ يَرۡجُونَ تِجَٰرَةٗ لَّن تَبُورَ
ពិតប្រាកដណាស់ បណ្តាអ្នកដែលសូត្រគម្ពីររបស់អល់ឡោះដែលយើងបានបញ្ចុះវាទៅលើអ្នកនាំសាររបស់យើង ហើយបានអនុវត្តន៍នូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងវា និងបានបំពេញកាតព្វកិច្ចសឡាតយ៉ាងពេញលេញ ព្រមទាំងបានបរិច្ចាគមួយចំនួនអំពីលាភសក្ការៈដែលយើងបានប្រទានដល់ពួកគេ ជាហ្សាកាត់ និងអ្វីផ្សេងទៀត ទាំងដោយលាក់បាំងនិងបើកចំហនោះ តាមរយៈទង្វើទាំងនោះ ពួកគេសង្ឃឹមថា វាជាជំនួញមួយចំពោះអល់ឡោះដែលគ្មានការខាតបង់ឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِيُوَفِّيَهُمۡ أُجُورَهُمۡ وَيَزِيدَهُم مِّن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ غَفُورٞ شَكُورٞ
ដើម្បីអល់ឡោះនឹងបំពេញឲ្យពួកគេនូវផលបុណ្យលើទង្វើរបស់ពួកគេយ៉ាងពេញលេញ ហើយទ្រង់នឹងបន្ថែមឲ្យពួកគេថែមទៀតនូវការប្រោសប្រទានអំពីទ្រង់ ព្រោះថា ទ្រង់ជាអ្នកដែលមានសមត្ថភាពលើរឿងនេះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះបាបកម្មរបស់អ្នកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិបែបនេះ ហើយទ្រង់មហាដឹងគុណបំផុតចំពោះទង្វើល្អរបស់ពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• نفي التساوي بين الحق وأهله من جهة، والباطل وأهله من جهة أخرى.
• បដិសេធពីភាពស្មើគ្នារវាងការពិតនិងអ្នកដែលស្ថិតនៅលើការពិត និងរវាងប្រការមិនពិតនិងអ្នកដែលស្ថិតលើប្រការមិនពិត។

• كثرة عدد الرسل عليهم السلام قبل رسولنا صلى الله عليه وسلم دليل على رحمة الله وعناد الخلق.
• ចំនួនដ៏ច្រើននៃអ្នកនាំសារមុននឹងអ្នកនាំសាររបស់យើង ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ គឺជាភស្តុតាងបញ្ជាក់ទៅលើក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះ និងភាពរឹងចចេសរបស់ម៉ាខ្លូក។

• إهلاك المكذبين سُنَّة إلهية.
• ការបំផ្លាញពួកដែលបដិសេធ(ពួកគ្មានជំនឿ) គឺជាមាគ៌ារបស់ព្រះជាម្ចាស់។

• صفات الإيمان تجارة رابحة، وصفات الكفر تجارة خاسرة.
• លក្ខណៈសម្បត្តិនៃជំនឿ គឺជាជំនួញមួយដែលមានភាពចំណេញ រីឯលក្ខណៈសម្បត្តិនៃការប្រឆាំង គឺជាការជួញដូរដែលខាតបង់។

وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ هُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِعِبَادِهِۦ لَخَبِيرُۢ بَصِيرٞ
ហើយគម្ពីរ(គួរអាន)ដែលយើងបានវ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នោះ វាគឺជាការពិតដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យឡើយនៅក្នុងវា ដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះវាមកដើម្បីបញ្ជាក់ទៅលើបណ្តាគម្ពីរទាំងឡាយពីមុនមក។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះមហាដឹងបំផុតចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងមហាឃើញបំផុត។ ដូច្នេះ ទ្រង់ផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកនាំសារនៃប្រជាជាតិនីមួយៗនូវអ្វីដែលប្រជាជាតិនោះត្រូវការនៅក្នុងសម័យកាលរបស់ពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ أَوۡرَثۡنَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِينَ ٱصۡطَفَيۡنَا مِنۡ عِبَادِنَاۖ فَمِنۡهُمۡ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ وَمِنۡهُم مُّقۡتَصِدٞ وَمِنۡهُمۡ سَابِقُۢ بِٱلۡخَيۡرَٰتِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡكَبِيرُ
ក្រោយមក យើងបានប្រទានគម្ពីរគួរអានដល់ប្រជាជាតិរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ដែលយើងបានជ្រើសរើសពួកគេក្នុងចំណោមបណ្តាប្រជាជាតិទាំងឡាយ។ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេ មានអ្នកបំពានលើខ្លួនឯងដោយប្រព្រឹត្តនូវទង្វើទាំងឡាយដែលគេហាមឃាត់ ហើយបោះបង់នូវកាតព្វកិច្ចទាំងឡាយដែលគេបានដាក់។ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេ គឺមានអ្នកធុនកណ្តាល ដោយពួកគេបំពេញនូវកាតព្វកិច្ចទាំងឡាយដែលគេបានដាក់ ហើយបោះបង់ចោលនូវប្រការទាំងឡាយដែលគេបានហាមឃាត់ តែពួកគេក៏បានបោះបង់ចោលប្រការដែលគួរគប្បីធ្វើ(ប្រការស៊ូណិត) និងធ្វើប្រការមួយចំនួនដែលមិនគួរគប្បីធ្វើ(ប្រការម៉ាក្រុះ)ផងដែរ។ ហើយក្នុងចំណោមពួកគេទៀត ក៏មានអ្នកដែលឈានមុខគេក្នុងការសាងទង្វើកុសលផងដែរដោយការអនុញ្ញាតអំពីអល់ឡោះ ដោយពួកគេបានបំពេញនូវកាតព្វកិច្ចទាំងឡាយដែលគេបានដាក់និងប្រការដែលគួរគប្បីធ្វើ និងបោះបង់ចោលនូវប្រការទាំងឡាយដែលគេបានហាមឃាត់និងប្រការដែលមិនគួរគប្បីធ្វើ។ អ្វីដែលរៀបរាប់ខាងលើ(ដូចជាការជ្រើសរើសប្រជាជាតិនេះ និងប្រទានគម្ពីរគួរអានដល់ពួកគេ) វាគឺជាការប្រោសប្រទានដ៏ធំធេងដែលគ្មានការប្រោសប្រទានណាអាចប្រៀបផ្ទឹមបានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَلُؤۡلُؤٗاۖ وَلِبَاسُهُمۡ فِيهَا حَرِيرٞ
គឺឋានសួគ៌អាត់និនដែលបណ្តាអ្នកដែលត្រូវបានគេជ្រើសរើសទាំងនោះនឹងចូលទៅក្នុងវា ដោយពួកគេត្រូវបានគេតុបតែងនៅក្នុងនោះដោយខ្សែដៃធ្វើអំពីគុជនិងអំពីមាស។ ហើយសម្លៀកបំពាក់របស់ពួកគេនៅក្នុងឋានសួគ៌នោះ គឺធ្វើពីក្រណាត់សូត្រ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَذۡهَبَ عَنَّا ٱلۡحَزَنَۖ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٞ شَكُورٌ
ហើយពួកគេបាននិយាយក្រោយពីពួកគេបានចូលទៅក្នុងឋានសួគ៌ថាៈ ការសរសើរទាំងឡាយ គឺសម្រាប់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានបំបាត់នូវទុក្ខព្រួយចេញពីពួកយើង ដោយសារតែពួកយើងធ្លាប់ខ្លាចការចូលឋាននរក។ ពិតប្រាកដណាស់ ម្ចាស់របស់ពួកយើង គឺមហាអភ័យទោសបំផុតនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ទ្រង់មហាដឹងគុណបំផុតចំពោះពួកគេលើការគោរពប្រតិបត្តិរបស់ពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلَّذِيٓ أَحَلَّنَا دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ مِن فَضۡلِهِۦ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٞ وَلَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٞ
ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានប្រទានឲ្យពួកយើងនូវកន្លែងស្នាក់នៅដែលអមតៈ(ដែលគ្មានការផ្លាស់ទីទៀតឡើយបន្ទាប់ពីនោះ)តាមការប្រោសប្រទានរបស់ទ្រង់ ពុំមែនមកពីសមត្ថភាពរបស់ពួកយើងឡើយ ហើយក៏ពុំមែនដោយសារតែភាពខ្លាំងក្លារបស់ពួកយើងនោះដែរ។ ហើយនៅក្នុងឋានសួគ៌នោះ ពួកយើងក៏មិនទទួលនូវភាពហត់នឿយ និងការលំបាកនោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ نَارُ جَهَنَّمَ لَا يُقۡضَىٰ عَلَيۡهِمۡ فَيَمُوتُواْ وَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُم مِّنۡ عَذَابِهَاۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي كُلَّ كَفُورٖ
រីឯពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះវិញ សម្រាប់ពួកគេគឺឋាននរកជើហាន់ណាំដោយពួកគេនឹងស្ថិតនៅក្នុងនោះជាអមតៈ។ គេមិនកំណត់ឲ្យពួកគេស្លាប់ដើម្បីឲ្យពួកគេបានសម្រាកពីទណ្ឌកម្មឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនត្រូវបានគេបន្ធូរបន្ថយអ្វីបន្តិចអំពីទណ្ឌកម្មនៃនរកជើហាន់ណាំនោះដែរ។ ដូចជាការតបស្នងបែបនេះដែរ នៅថ្ងៃបរលោកយើងនឹងតបស្នងរាល់ជនទាំងឡាយណាដែលរមិលគុណចំពោះឧបការគុណនៃម្ចាស់របស់គេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُمۡ يَصۡطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا غَيۡرَ ٱلَّذِي كُنَّا نَعۡمَلُۚ أَوَلَمۡ نُعَمِّرۡكُم مَّا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَن تَذَكَّرَ وَجَآءَكُمُ ٱلنَّذِيرُۖ فَذُوقُواْ فَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِن نَّصِيرٍ
ហើយពួកគេស្រែកយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងឋាននរកនោះ ដោយសុំឲ្យគេជួយដល់ពួកគេ ដោយពួកគេពោលថាៈ ឱម្ចាស់របស់ពួកយើង! សូមទ្រង់មេត្តាបញ្ចេញពួកយើងអំពីឋាននរកវិញផងចុះ ដើម្បីពួកយើងនឹងសាងទង្វើកុសលជំនួសទង្វើអាក្រក់ដែលពួកយើងធ្លាប់បានសាងនៅលើលោកិយ ដើម្បីឲ្យពួកយើងទទួលបាននូវការពេញចិត្តពីទ្រង់ ហើយនិងបានរួចផុតពីទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានឆ្លើយតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ តើយើងមិនបានផ្តល់ជីវិតឲ្យពួកអ្នករស់នៅ(ក្នុងលោកិយ) ហើយធ្វើការពិចារណាចំពោះជនណាដែលចង់ពិចារណា ហើយសារភាពកំហុសចំពោះអល់ឡោះ និងសាងទង្វើកុសល ថែមទាំងអ្នកនាំសារក៏បានមកដល់ពួកអ្នកដោយដាស់តឿនព្រមានពួកអ្នកអំពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះទេឬ? ដូច្នេះ ពួកអ្នកគ្មានអ្វីជាសំអាងនោះឡើយ ក៏គ្មានលេសអ្វីដោះសានោះដែរ បន្ទាប់ពីយើងបានផ្តល់ឲ្យពួកអ្នកនូវប្រការទាំងអស់នេះហើយនោះ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកភ្លក្សចុះនូវទណ្ឌកម្មភ្លើងនរក។ ពិតណាស់ សម្រាប់ពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំង និងប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ គឺគ្មានអ្នកជួយណាដែលអាចជួយសង្រ្គោះពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះ ឬបន្ធូរបន្ថយវាដល់ពួកគេឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ٱللَّهَ عَٰلِمُ غَيۡبِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាអ្នកដឹងនូវអាថ៌កំបាំងនៃមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដី។ គ្មានអ្វីមួយដែលរំលងផុតពីការដឹងរបស់ទ្រង់បានឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតនូវអ្វីដែលខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់បានលាក់ទុកនៅក្នុងទ្រូងរបស់ពួកគេនៃប្រការល្អនិងប្រការអាក្រក់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• فضل أمة محمد صلى الله عليه وسلم على سائر الأمم.
• ឧត្តមភាពនៃប្រជាជាតិរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់លើប្រជាជាតិទាំងឡាយ។

• تفاوت إيمان المؤمنين يعني تفاوت منزلتهم في الدنيا والآخرة.
• លំដាប់ខុសគ្នាចំពោះសេចក្តីជំនឿរបស់បណ្តាអ្នកមានជំនឿ គឺមានន័យថា ឋានៈរបស់ពួកគេក៏ខុសគ្នាដែរ ទាំងនៅក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក។

• الوقت أمانة يجب حفظها، فمن ضيعها ندم حين لا ينفع الندم.
• ពេលវេលា គឺជាទំនួលខុសត្រូវមួយដែលចាំបាច់ត្រូវថែរក្សាវា។ ដូចនេះ ជនណាដែលខ្ជះខ្ជាយពេលវេលានោះ រូបគេនឹងមានវិប្បដិសារីនៅថ្ងៃដែលវិប្បដិសារីលែងមានប្រយោជន៍អ្វីទៀតហើយ។

• إحاطة علم الله بكل شيء.
• ការដឹងរបស់អល់ឡោះ គឺជ្រួតជ្រាបលើអ្វីៗទាំងអស់។

هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ فَمَن كَفَرَ فَعَلَيۡهِ كُفۡرُهُۥۖ وَلَا يَزِيدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ كُفۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ إِلَّا مَقۡتٗاۖ وَلَا يَزِيدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ كُفۡرُهُمۡ إِلَّا خَسَارٗا
ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតពួកអ្នក(ឱបណ្តាមនុស្សលោក)ឲ្យស្នងតំណែងពីគ្នានៅលើផែនដីនេះ(ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់) ដើម្បីទ្រង់សាកល្បងពួកអ្នក ថាតើពួកអ្នកនឹងធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច? ដូច្នេះ ជនណាហើយដែលបានប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះ និងប្រឆាំងនឹងអ្វីដែលបណ្តាអ្នកនាំសារបាននាំមកនោះ ពិតណាស់ បាបកម្មនៃការប្រឆាំងរបស់គេនិងទណ្ឌកម្មរបស់គេ គឺត្រឡប់ទៅរកខ្លួនគេផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះ ហើយការប្រឆាំងរបស់គេនោះ មិនបានធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីដល់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ។ ហើយការប្រឆាំងរបស់ពួកគេ គឺគ្មានបានបន្ថែមអ្វីដល់ពួកគេនៅចំពោះអល់ឡោះ ក្រៅពីការខឹងសម្បាយ៉ាងខ្លាំងប៉ុណ្ណោះ។ ហើយការប្រឆាំងរបស់ពួកគេ ក៏គ្មានបានបន្ថែមអ្វីដល់ពួកគេក្រៅតែពីការខាតបង់នោះដែរ ដោយពួកគេគឺជាអ្នកដែលបានខាតបង់នូវអ្វីដែលអល់ឡោះបានរៀបចំសម្រាប់ពួកគេនៅក្នុងឋានសួគ៌ ប្រសិនបើពួកគេមានជំនឿ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ شُرَكَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُواْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ لَهُمۡ شِرۡكٞ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ أَمۡ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ كِتَٰبٗا فَهُمۡ عَلَىٰ بَيِّنَتٖ مِّنۡهُۚ بَلۡ إِن يَعِدُ ٱلظَّٰلِمُونَ بَعۡضُهُم بَعۡضًا إِلَّا غُرُورًا
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកប្រាប់ខ្ញុំអំពីព្រះនានារបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាក្រៅពីអល់ឡោះនោះ តើផ្នែកណាមួយនៃផែនដីដែលពួកវាបានបង្កើតនោះ? តើពួកវាបានបង្កើតភ្នំដែរឬទេ? តើពួកវាបានបង្កើតទន្លេដែរឬទេ? តើពួកវាបានបង្កើតសត្វដែលដើរនៅលើវាដែរឬទេ? ឬមួយក៏ពួកវា(ព្រះទាំងនោះ)បានចូលរួមជាមួយអល់ឡោះជាម្ចាស់ក្នុងការបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់? ឬមួយក៏យើង(អល់ឡោះ)ធ្លាប់បានប្រទានឲ្យពួកគេនូវគម្ពីរមួយ ដែលក្នុងគម្ពីរនោះ គឺមានភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ពីភាពត្រឹមត្រូវនៃការគោរពសក្ការៈរបស់ពួកគេចំពោះព្រះទាំងនោះ? ជាក់ស្តែង គឺគ្មានអ្វីបន្តិចទាល់តែសោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំងនិងប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ មិនបានសន្យាអ្វីចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកក្រៅពីការបោកប្រាស់នោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ أَن تَزُولَاۚ وَلَئِن زَالَتَآ إِنۡ أَمۡسَكَهُمَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا
ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះគឺជាអ្នកដែលបានទប់មេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដើម្បីកុំឲ្យវាទាំងពីររញ្ជួយ។ ហើយប្រសិនបើវាទាំងពី(មេឃនិងផែនដី)រញ្ជួយនោះ ក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចទប់វាទាំងពីរមិនឲ្យរញ្ជូយក្រៅពីអល់ឡោះនោះដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាអត់ធ្មត់ដោយទ្រង់មិនប្រញាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មភ្លាមៗនោះឡើយ ហើយទ្រង់មហាអភ័យទោសនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِن جَآءَهُمۡ نَذِيرٞ لَّيَكُونُنَّ أَهۡدَىٰ مِنۡ إِحۡدَى ٱلۡأُمَمِۖ فَلَمَّا جَآءَهُمۡ نَذِيرٞ مَّا زَادَهُمۡ إِلَّا نُفُورًا
ហើយពួកប្រឆាំងដែលជាអ្នកបដិសេធទាំងនោះបានស្បថយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ជាមួយនឹងអល់ឡោះថាៈ ប្រសិនបើមានអ្នកនាំសារម្នាក់មកពីអល់ឡោះបានមកដល់ពួកគេ ដោយដាស់តឿនព្រមានពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់នោះ ប្រាកដជាពួកគេនឹងប្រកាន់ខ្ជាប់ ហើយនិងដើរតាមសេចក្តីពិតច្រើនជាងពួកយូដា ពួកណាសរ៉នី និងអ្នកផ្សេងក្រៅពីពួកគេទៅទៀតជាមិនខាន។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់ជាអ្នកនាំសារម្នាក់ដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកពីម្ចាស់របស់គាត់បានមកដល់ពួកគេ ដោយដាស់តឿនព្រមានពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនោះ ការមកដល់របស់គាត់គ្មានបានបន្ថែមអ្វីដល់ពួកគេ ក្រៅពីការឃ្លាតកាន់តែឆ្ងាយពីការពិត ហើយតោងស្អិតនឹងប្រការមិនពិតនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនបំពេញតាមសម្បថយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់របស់ពួកគេដែលពួកគេបានស្បថថា ពួកគេនឹងក្លាយជាអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញជាងអ្នកជំនាន់មុនទាំងអស់(ប្រសិនបើមានអ្នកនាំសារបានមកដល់ពួកគេ)នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱسۡتِكۡبَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَكۡرَ ٱلسَّيِّيِٕۚ وَلَا يَحِيقُ ٱلۡمَكۡرُ ٱلسَّيِّئُ إِلَّا بِأَهۡلِهِۦۚ فَهَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ ٱلۡأَوَّلِينَۚ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ ٱللَّهِ تَبۡدِيلٗاۖ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ ٱللَّهِ تَحۡوِيلًا
ហើយការស្បថរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានស្បថនឹងអល់ឡោះនោះ មិនមែនក្នុងចេតនាល្អ និងបំណងត្រឹមត្រូវនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាគឺជាការក្រអឺតក្រទមនៅលើផែនដី និងបោកប្រាស់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។ ហើយល្បិចកលដ៏អាក្រក់នោះ វាមិនធ្លាក់លើអ្នកណាផ្សេងក្រៅពីពួកដែលប្រើល្បិចកលអាក្រក់ខ្លួនឯងនោះឡើយ។ ដូច្នេះ តើពួកដែលក្រអឺតក្រទមដែលពោរពេញដោយឧបាយកលទាំងនោះ គ្មានរង់ចាំអ្វីក្រៅពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដែលបានកំណត់រួចទេឬ នោះគឺការបំផ្លាញពួកគេដូចដែលទ្រង់បានបំផ្លាញពួកជំនាន់មុនពួកគេដែលប្រព្រឹត្តទង្វើដូចពួកគេនោះ? ជាការពិតណាស់ អ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នឹងមិនបានឃើញមាគ៌ារបស់អល់ឡោះចំពោះការបំផ្លាញពួកដែលក្រអឺតក្រទមនោះត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ ដោយវាមិនកើតឡើងចំពោះពួកគេនោះឡើយ ហើយក៏មិនបង្វែរការបំផ្លាញនោះទៅកាន់អ្នកផ្សេងក្រៅពីពួកគេនោះដែរ ព្រោះវាជាមាគ៌ារបស់ព្រះជាម្ចាស់ដែលត្រូវបានកំណត់រួច។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَكَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُعۡجِزَهُۥ مِن شَيۡءٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَلِيمٗا قَدِيرٗا
តើពួកគូរ៉័ស្ហដែលបដិសេធនឹងអ្នកមិនបានធ្វើដំណើរលើផែនដី ហើយពិចារណាមើលទេឬថាតើលទ្ធផលចុងក្រោយនៃប្រជាជាតិដែលបដិសេធជំនាន់មុនពួកគេនោះយ៉ាងដូចម្តេច? តើពុំមែនទេឬ លទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេគឺអាក្រក់បំផុត ដោយអល់ឡោះបានបំផ្លាញពួកគេ ខណៈដែលពួកគេ គឺជាពួកដែលខ្លាំងក្លាជាងពួកគូរ៉័ស្ហទៅទៀតនោះ? ហើយគ្មានអ្វីមួយដែលនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីអាចរំលងផុតពីអល់ឡោះបានឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់ជាអ្នកដែលដឹងបំផុតពីទង្វើរបស់ពួកដែលបដិសេធ(គ្មានជំនឿ)ទាំងនោះ។ គ្មានទង្វើណាមួយរបស់ពួកគេជាអាថ៌កំបាំងសម្រាប់ទ្រង់ និងរំលងផុតពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាមានអានុភាពបំផុតក្នុងការបំផ្លាញពួកគេនៅពេលណាដែលទ្រង់មានចេតនា។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الكفر سبب لمقت الله، وطريق للخسارة والشقاء.
• ការប្រឆាំង គឺជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យអល់ឡោះខឹងសម្បា និងជាមាគ៌ាឆ្ពោះទៅកាន់ការខាតបង់ និងអពមង្គល។

• المشركون لا دليل لهم على شركهم من عقل ولا نقل.
• ពួកមុស្ហរីគីនគ្មានភស្តុតាងអ្វីសម្រាប់ពួកគេដែលបញ្ជាក់ទៅលើការធ្វើស្ហ៊ីរិករបស់ពួកគេនោះឡើយ មិនថាតាមរយៈប្រាជ្ញា ឬការពាំនាំមកពីមុន។

• تدمير الظالم في تدبيره عاجلًا أو آجلًا.
• ការរៀបចំឧបាយកលរបស់ពួកបំពាន ជាមូលហេតុនាំឲ្យពួកគេទទួលនូវការបំផ្លាញដែលអាចនឹងកើតឡើងភ្លាមៗ ឬនៅពេលអនាគត។

وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِمَا كَسَبُواْ مَا تَرَكَ عَلَىٰ ظَهۡرِهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِعِبَادِهِۦ بَصِيرَۢا
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់ប្រញាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មមនុស្សលោកដោយសារតែអំពើល្មើសដែលពួកគេបានសាង និងបាបកម្មដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនោះ ប្រាកដជាទ្រង់នឹងបំផ្លាញអ្នកដែលនៅលើផែនដី ហើយនិងអ្វីដែលពួកគេគ្រប់គ្រង ដូចជាសត្វធាតុនិងទ្រព្យសម្បត្តិទាំងអស់ក្នុងពេលនេះជាមិនខាន។ ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់ពន្យារឲ្យពួកគេរហូតដល់ពេលវេលាដែលត្រូវបានកំណត់ ដែលមានតែទ្រង់ប៉ុណ្ណោះដែលដឹង នោះគឺថ្ងៃបរលោក។ ហើយនៅពេលដែលថ្ងៃបរលោកបានមកដល់ហើយនោះ ពិតប្រាកដណាស់នៅពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាឃើញបំផុតចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដោយគ្មានអ្វីមួយអំពីពួកគេអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេទៅតាមទង្វើដែលពួកគេបានសាង។ ប្រសិនបើជាទង្វើល្អ នោះនឹងបានផលល្អ តែប្រសិនបើជាទង្វើអាក្រក់ នោះនឹងបានផលអាក្រក់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• العناد مانع من الهداية إلى الحق.
• ភាពចចេសរឹងរូស គឺជារបាំងដែលរារាំងអំពីការទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ការពិត។

• العمل بالقرآن وخشية الله من أسباب دخول الجنة.
• ការអនុវត្តតាមគម្ពីរគួរអាន និងការកោតខ្លាចអល់ឡោះ ស្ថិតក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឲ្យចូលឋានសួគ៌។

• فضل الولد الصالح والصدقة الجارية وما شابههما على العبد المؤمن.
• ឧត្តមភាពនៃកូនកតញ្ញូ និងការបរិច្ចាគទាន និងទង្វើផ្សេងទៀតដែលស្រដៀងគ្នានេះចំពោះខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះដែលជាអ្នកមានជំនឿ។

 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߛߌ߲ߘߌߓߊ߮ ߝߐߘߊ
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߢߊߢߌߣߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫.

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲