ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
សូរ៉ោះអាស្ហ់ស្ហ៊ូរ៉
ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
بيان كمال تشريع الله، ووجوب متابعته، والتحذير من مخالفته.
حمٓ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عٓسٓقٓ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَذَٰلِكَ يُوحِيٓ إِلَيۡكَ وَإِلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكَ ٱللَّهُ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
វ៉ាហ៊ីដែលយើងបានផ្តល់ទៅកាន់អ្នក ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់ គឺដូចគ្នានឹងវ៉ាហ៊ីដែលយើងបានផ្តល់ឲ្យបណ្តាព្យាការីរបស់អល់ឡោះជំនាន់មុនអ្នកដែរ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាខ្លាំងពូកែក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មចំពោះសត្រូវរបស់ទាំងឡាយទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការចាត់ចែង និងការបង្កើតរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡعَظِيمُ
វីៗដែលមាននៅលើមេឃជាច្រើនជាន់ និងនៅលើផែនដី គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ទាំងការបង្កើត ការគ្រប់គ្រង និងការចាត់ចែង។ ហើយទ្រង់មហាខ្ពង់ខ្ពស់ដោយខ្លួនរបស់ទ្រង់ផ្ទាល់ ឋានៈរបស់ទ្រង់ និងអំណាចរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាធំធេងចំពោះខ្លួនរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَكَادُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ يَتَفَطَّرۡنَ مِن فَوۡقِهِنَّۚ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَيَسۡتَغۡفِرُونَ لِمَن فِي ٱلۡأَرۡضِۗ أَلَآ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
ហើយក្នុងចំណោមភាពធំធេងរបស់ទ្រង់នោះ គឺមេឃជាច្រើនជាន់ ទោះបីជាវាធំធេង និងខ្ពស់យ៉ាងណា ក៏វាស្ទើរតែប្រេះបែក(ធ្លាក់)ទៅលើផែនដី ហើយម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយបានលើកតម្កើងម្ចាស់របស់ពួកគេ ដោយការកោតសរសើទៅកាន់ទ្រង់ ប្រកបដោយភាពឱនលំទោននិងគោរពចំពោះទ្រង់ ហើយពួកគេសុំពីអល់ឡោះសូមទ្រង់អភ័យទោសដល់អ្នកដែលនៅលើផែនដី។ តើពុំមែនទេឬ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهُ حَفِيظٌ عَلَيۡهِمۡ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٖ
ហើយពួកដែលយករូបបដិមាទាំងឡាយធ្វើជាអ្នកគាំពារ និងគោរពសក្ការៈទៅចំពោះពួកវាផ្សេងពីអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នៅឃ្លាំមើលពួកគេដោយទ្រង់កត់ត្រាទុកនូវទង្វើទាំងឡាយរបស់ពួកគេ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេចំពោះវា។ ហើយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនមែនជាអ្នកដែលទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលទង្វើរបស់ពួកគេឡើយ។ ដូច្នេះ អ្នកនឹងមិនត្រូវគេសួរអំពីទង្វើរបស់ពួកគេឡើយ។ តាមពិត អ្នកគ្រាន់តែជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយ(សាររបស់អល់ឡោះ)ប៉ុណ្ណោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَذَٰلِكَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا لِّتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَمَنۡ حَوۡلَهَا وَتُنذِرَ يَوۡمَ ٱلۡجَمۡعِ لَا رَيۡبَ فِيهِۚ فَرِيقٞ فِي ٱلۡجَنَّةِ وَفَرِيقٞ فِي ٱلسَّعِيرِ
ហើយដូចដែលយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់បណ្តាព្យាការីទាំងឡាយមុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ដូច្នោះដែរ យើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកនូវគម្ពីរគួរអានជាភាសាអារ៉ាប់ ដើម្បីឲ្យអ្នកដាស់តឿនព្រមានដល់អ្នកស្រុកម៉ាក្កះ និងភូមិឋានអារ៉ាប់ទាំងឡាយដែលនៅជុំវិញនោះ ហើយនិងសម្រាប់មនុស្សលោកទាំងអស់ផងដែរ។ ហើយចូរអ្នកបន្លាចមនុស្សលោកឲ្យពួកគេខ្លាចថ្ងៃបរលោក គឺថ្ងៃដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ប្រមូលផ្តុំទាំងអ្នកជំនាន់មុន និងអ្នកជំនាន់ក្រោយទាំងអស់នៅទីកន្លែងតែមួយដើម្បីធ្វើការជំនុំជម្រះ និងផ្តល់ការតបស្នង។ ថ្ងៃនោះនឹងកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដដោយគ្មានការសង្ស័យឡើយ ហើយមនុស្សលោកនៅថ្ងៃនោះ ត្រូវបានបែងចែកទៅជាពីរក្រុមគឺ ៖ មួយក្រុមនៅក្នុងឋានសួគ៌ ដែលពួកគេ គឺជាបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ ហើយមួយក្រុមទៀតស្ថិតនៅក្នុងឋាននរក ដែលពួកគេ គឺជាពួកគ្មានជំនឿ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَهُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَلَٰكِن يُدۡخِلُ مَن يَشَآءُ فِي رَحۡمَتِهِۦۚ وَٱلظَّٰلِمُونَ مَا لَهُم مِّن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាចង់ឲ្យពួកគេក្លាយជាប្រជាជាតិតែមួយដែលប្រកាន់យកសាសនាឥស្លាម(តែមួយ)នោះ ទ្រង់ប្រាកដជានឹងធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយជាប្រជាជាតិតែមួយ ហើយបញ្ចូលពួកគេទៅក្នុងឋានសួគ៌ទាំងអស់គ្នាមិនខានឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយគតិបណ្ឌិតរបស់ទ្រង់ គឺទ្រង់បញ្ចូលជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាទៅក្នុងសាសនាឥស្លាម ហើយបញ្ចូលរូបគេទៅក្នុងឋានសួគ៌។ រីឯពួកដែលបំពានលើខ្លួនអ្នកដោយការប្រឆាំងនិងការប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ សម្រាប់ពួកគេ គឺគ្មានអ្នកគាំពារណាដែលនឹងជួយគាំពារពួកគេឡើយ ហើយពួកគេក៏គ្មានអ្នកជួយណាដែលអាចជួយសង្គ្រោះពួកគេឲ្យរួចផុតពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمِ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَۖ فَٱللَّهُ هُوَ ٱلۡوَلِيُّ وَهُوَ يُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ផ្ទុយទៅវិញ ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះ បានយកអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះធ្វើជាអ្នកគាំពារពួកគេ ខណៈដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅវិញទេដែលជាអ្នកគាំពារដ៏ពិតប្រាកដ។ រីឯអ្នកផ្សេងពីទ្រង់វិញ គឺមិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ ហើយក៏មិនអាចបង្កគ្រោះថា្នក់អ្វីនោះដែរ។ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលធ្វើឲ្យអ្នកដែលស្លាប់រស់ឡើងវិញ ដោយទ្រង់ពង្រស់ពួកគេឲ្យរស់ឡើងវិញ(នៅថ្ងៃបរលោក)ដើម្បីជំនុំជម្រះ និងទទួលការតបស្នង ហើយគ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាពនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا ٱخۡتَلَفۡتُمۡ فِيهِ مِن شَيۡءٖ فَحُكۡمُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبِّي عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُ وَإِلَيۡهِ أُنِيبُ
ហើយអ្វីដែលពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោក)បានខ្វែងគំនិតគ្នាចំពោះបញ្ហាអ្វីមួយក្នុងរឿងសាសនារបស់ពួកអ្នក មិនថាឬសគល់នៃសាសនា ឬក៏មែកធាងរបស់វានោះឡើយ ដំណោះស្រាយរបស់វាក្នុងបញ្ហានេះ គឺត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះ ដោយត្រូវត្រឡប់ទៅរកគម្ពីររបស់ទ្រង់(គម្ពីរគួរអាន) ឬមាគ៌ា(ស៊ុណ្ណះ)នៃអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)។ អ្នកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិបែបនេះហើយ គឺជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំប្រគល់ការទុកចិត្តចំពោះកិច្ចការទាំងឡាយរបស់ខ្ញុំទៅចំពោះទ្រង់ទាំងស្រុង ហើយចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ដែលខ្ញុំវិលត្រឡប់ទៅកាន់ តាមរយៈការសារភាពកំហុស។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• دعاء الملائكة لأهل الإيمان بالخير.
• القرآن والسُنَّة مرجعان للمؤمنين في شؤونهم كلها، وبخاصة عند الاختلاف.
• គម្ពីរគួរអាន និងស៊ុណ្ណះ(មាគ៌ារបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់) គឺជាមូលដ្ឋានសម្រាប់អ្នកមានជំនឿត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់វាក្នុងគ្រប់កិច្ចការរបស់ពួកគេ ជាពិសេស នៅពេលមានការខ្វែងគំនិតគ្នា។
• الاقتصار على إنذار أهل مكة ومن حولها؛ لأنهم مقصودون بالرد عليهم لإنكارهم رسالته صلى الله عليه وسلم وهو رسول للناس كافة كما قال تعالى: ﴿وَمَآ أَرسَلنُّكَ إلَّا كافةً لِّلنَّاس...﴾، (سبأ: 28).
• ការដាស់តឿនព្រមានត្រឹមតែពួកម៉ាក្កះ និងអ្នកដែលនៅជុំវិញនោះ ពីព្រោះក្នុងគោលបំណងវាយបកទៅលើពួកគេ ដោយសារតែពួកគេបានបដិសេធនឹងសាររបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ខណៈដែលលោក គឺជាអ្នកនាំសារសម្រាប់មនុស្សលោកទាំងអស់ ដូចដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានមានបន្ទូលថា “យើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកមក ក្រៅពីដើម្បីធ្វើជាអ្នកនាំសារទៅកាន់មនុស្សលោកទាំងអស់នោះឡើយ។
فَاطِرُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَمِنَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ أَزۡوَٰجٗا يَذۡرَؤُكُمۡ فِيهِۚ لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
អល់ឡោះជាអ្នកបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដោយគ្មានគំរូពីមុនមកសោះឡើយ។ ទ្រង់បានបង្កើតអំពីខ្លួនរបស់ពួកអ្នកផ្ទាល់ឲ្យមានជាគូៗសម្រាប់ពួកអ្នក ហើយទ្រង់ក៏បានបង្កើតសត្វអូដ្ឋ សត្វគោ និងសត្វពពែឲ្យមានជាគូៗសម្រាប់ពួកអ្នកផងដែរ រហូតដល់ឲ្យពួកវាមានចំនួនច្រើនឡើង ព្រោះតែដើម្បី(ជាប្រយោជន៍)ពួកអ្នក។ ទ្រង់បានបង្កើតពួកអ្នកតាមរយៈការបង្កើតឲ្យមានជាគូៗ ដោយការរៀបការជាមួយគ្នា។ ហើយទ្រង់បានឲ្យពួកអ្នករស់នៅតាមរយៈសត្វពាហនៈដែលទ្រង់បានបង្កើតសម្រាប់ពួកអ្នកដោយហូបសាច់របស់វា និងទឹកដោះរបស់វា។ គ្មានម៉ាខ្លូកណាមួយរបស់ទ្រង់អាចប្រៀបប្រដូចជាមួយនឹងទ្រង់បានឡើយ។ ទ្រង់មហាឮបំផុតចំពោះពាក្យសម្ដីទាំងឡាយរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់ មហាឃើញបំផុតចំពោះទង្វើទាំងឡាយរបស់ពួកគេ។ គ្មានអ្វីមួយអំពីវាអាចរំលងផុតពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេទៅលើទង្វើរបស់ពួកគេ(ដែលពួកគេបានសាង)។ ប្រសិនបើគេសាងអំពើល្អ នោះនឹងទទួលបានផលល្អ ហើយប្រសិនបើគេសាងអំពើអាក្រក់ និងទទួលបានផលអាក្រក់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَهُۥ مَقَالِيدُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّهُۥ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
កូនសោរនៃឃ្លាំងមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដី គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់តែមួយគត់។ ទ្រង់បើកទូលាយលាភសក្ការៈ(របស់ទ្រង់)សម្រាប់ជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ដើម្បីជាការសាកល្បងដល់គេ ថាតើគេដឹងគុណ ឬរមិលគុណ(ប្រឆាំង)? ហើយទ្រង់ត្បិតត្បៀតនូវលាភសក្ការៈរបស់ទ្រង់ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដើម្បីសាកល្បងចំពោះគេ ថាតើគេមានការអត់ធ្មត់ ឬមួយគេខឹងសម្បាចំពោះការកំណត់របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់? ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតនូវរាល់អ្វីៗទាំងអស់។ គ្មានអ្វីមួយនៃប្រការដែលផ្តល់ផលល្អដល់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នោះអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ شَرَعَ لَكُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحٗا وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ وَمَا وَصَّيۡنَا بِهِۦٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَىٰٓۖ أَنۡ أَقِيمُواْ ٱلدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِيهِۚ كَبُرَ عَلَى ٱلۡمُشۡرِكِينَ مَا تَدۡعُوهُمۡ إِلَيۡهِۚ ٱللَّهُ يَجۡتَبِيٓ إِلَيۡهِ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِيٓ إِلَيۡهِ مَن يُنِيبُ
ទ្រង់បានដាក់ចេញនូវច្បាប់បញ្ញត្តិសាសនា(ឥស្លាម)សម្រាប់ពួកអ្នក ដូចអ្វីដែលទ្រង់បានដាក់បង្គាប់ចំពោះព្យាការីនួហនោះដែរ ដោយត្រូវផ្សព្វផ្សាយវា និងអនុវត្តន៍តាមវា។ ហើយអ្វីដែលយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) និងដាក់ជាច្បាប់បញ្ញត្តិទៅលើពួកអ្នកនោះ គឺដូចអ្វីដែលយើងបានដាក់បង្គាប់ចំពោះព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម ព្យាការីមូសា និងព្យាការីអ៊ីសាដែរ ដោយត្រូវផ្សព្វផ្សាយវា និងអនុវត្តន៍តាមវា។ ហើយខ្លឹមសាររួមរបស់វានោះគឺ់ ៖ ពួកអ្នកត្រូវពង្រឹងសាសនា(ឲ្យបានរឹងមាំ) ហើយត្រូវបោះបង់ចោលការបែកបាក់គ្នានៅក្នុងសាសនា។ អ្វីដែលពួកអ្នកអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់នៃការគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះតែមួយគត់ ហើយបោះបង់ការគោរពសក្ការៈចំពោះអ្វីផ្សេងក្រៅពីទ្រង់នោះ គឺធ្ងន់ធ្ងរបំផុតចំពោះពួកមុស្ហរីគីន។ អល់ឡោះជ្រើសរើសជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់ចង្អុលបង្ហាញគេឲ្យគោរពសក្ការៈទៅចំពោះទ្រង់ និងគោរពប្រតិបត្តិទ្រង់ ហើយទ្រង់ចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ទ្រង់ ចំពោះជនណាដែលវិលត្រឡប់ទៅកាន់ទ្រង់ក្នុងចំណោមពួកគេ តាមរយៈការសារភាពកំហុសពីបាបកម្មទាំងឡាយរបស់គេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا تَفَرَّقُوٓاْ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى لَّقُضِيَ بَيۡنَهُمۡۚ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ أُورِثُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ لَفِي شَكّٖ مِّنۡهُ مُرِيبٖ
ហើយពួកប្រឆាំង និងពួកមុស្ហរីគីនមិនបានបែកបាក់គ្នានោះទេ លើកលែងតែក្រោយពីភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់បានមកដល់ពួកគេ តាមរយៈការតែងតាំងព្យាការីមូហាំម៉ាត់(ជាអ្នកនាំសារ)ទៅកាន់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ ហើយការបែកបាក់របស់ពួកគេនេះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីដោយសារតែការបំពាននោះទេ។ ហើយប្រសិនបើគ្មានការកំណត់ជាមុនរបស់អល់ឡោះដែលថា ទ្រង់នឹងពន្យារពេលដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេរហូតដល់ពេលកំណត់មួយដែលត្រូវបានកំណត់តាមការដឹងរបស់ទ្រង់ ពោលគឺថ្ងៃបរលោកទេនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ប្រាកដជានឹងកាត់ក្តីរវាងពួកគេជាមិនខាន ដោយទ្រង់នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេភ្លាមៗ(នៅក្នុងលោកិយ)ដោយសារតែការប្រឆាំងរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះ និងការបដិសេធរបស់ពួកគេចំពោះបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលទទួលមត៌កគម្ពីរតាវរ៉តក្នុងចំណោមពួកយូដា និងពួកដែលទទួលមត៌កគម្ពីរអ៊ិញ្ជីលក្នុងចំណោមពួកណាសរ៉នីក្រោយពីជីដូនជីតារបស់ពួកគេ និងក្រោយពីពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះ គឺស្ថិតក្នុងភាពមន្ទិលសង្ស័យចំពោះគម្ពីរគួរអានដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បាននាំមក និងបដិសេធ(មិនជឿ)ចំពោះវា។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلِذَٰلِكَ فَٱدۡعُۖ وَٱسۡتَقِمۡ كَمَآ أُمِرۡتَۖ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡۖ وَقُلۡ ءَامَنتُ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِن كِتَٰبٖۖ وَأُمِرۡتُ لِأَعۡدِلَ بَيۡنَكُمُۖ ٱللَّهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمۡۖ لَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡۖ لَا حُجَّةَ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكُمُۖ ٱللَّهُ يَجۡمَعُ بَيۡنَنَاۖ وَإِلَيۡهِ ٱلۡمَصِيرُ
ចូរអ្នកអំពាវនាវ(មនុស្ស)ទៅកាន់សាសនាដ៏ត្រឹមត្រូវនេះចុះ(សាសនាឥស្លាម) ហើយចូរអ្នកប្រកាន់ឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននឹងសាសនានេះស្របទៅតាមអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើចំពោះអ្នក ហើយចូរអ្នកកុំធ្វើតាមទំនើងចិត្តរបស់ពួកគេដែលខុសឆ្គងឲ្យសោះ។ ហើយនៅពេលដែល(អ្នក)ប្រកែកគ្នាជាមួយពួកគេ ចូរអ្នកពោលថាៈ ខ្ញុំមានជំនឿហើយចំពោះអល់ឡោះ និង(មានជំនឿ)ចំពោះគម្ពីរទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបញ្ចុះវាទៅកាន់បណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើឲ្យខ្ញុំកាត់សេចក្តីរវាងពួកអ្នកប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌។ អល់ឡោះដែលខ្ញុំគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់នោះ គឺជាម្ចាស់របស់ពួកយើង និងជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នកទាំងអស់គ្នា។ ទង្វើរបស់ពួកយើង(ដែលយើងបានសាង) គឺសម្រាប់ពួកយើង មិនថាទង្វើល្អឬអាក្រក់ ហើយទង្វើរបស់ពួកអ្នក(ដែលពួកអ្នកបានសាង)គឺសម្រាប់ពួកអ្នក មិនថាទង្វើល្អឬអាក្រក់។ គ្មានការប្រកែកគ្នានោះទេរវាងពួកយើងនិងពួកអ្នក ក្រោយពីភស្តុតាងបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ហើយនោះ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នឹងប្រមូលផ្តុំរវាងពួកយើងទាំងអស់គ្នា។ ហើយកន្លែងវិលត្រឡប់នៅថ្ងៃបរលោក គឺឆ្ពោះទៅកាន់ទ្រង់ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកយើងទាំងអស់គ្នានូវអ្វីដែលគេសមនឹងទទួលបាន(ទៅតាមទង្វើរៀងៗខ្លួន)។ នៅពេលនោះ គេនឹងដឹងច្បាស់ ថាតើអ្នកណាដែលនិយាយពិត អ្នកណាកុហក ហើយអ្នកណាត្រូវ អ្នកណាខុស។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• دين الأنبياء في أصوله دين واحد.
• أهمية وحدة الكلمة، وخطر الاختلاف فيها.
• من مقومات نجاح الدعوة إلى الله: صحة المبدأ، والاستقامة عليه، والبعد عن اتباع الأهواء، والعدل، والتركيز على المشترك، وترك الجدال العقيم، والتذكير بالمصير المشترك.
• ក្នុងចំណោមកត្តាដែលនាំឲ្យទទួលជោគជ័យក្នុងការអំពាវនាវទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះគឺៈ ការចាប់ផ្តើមដ៏ត្រឹមត្រូវ បន្តស្ថិតនៅលើវា ឃ្លាតឆ្ងាយពីការធ្វើតាមចំណង់តណ្ហា ប្រកាន់ខ្ជាប់នូវភាពយុត្តិធម៌ យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះចំណុចរួម បោះបង់ការប្រកែកដោយកំហឹង ហើយនិងរំលឹកពីចំណុចរួមនៃកន្លែងត្រូវវិលត្រឡប់។
وَٱلَّذِينَ يُحَآجُّونَ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ٱسۡتُجِيبَ لَهُۥ حُجَّتُهُمۡ دَاحِضَةٌ عِندَ رَبِّهِمۡ وَعَلَيۡهِمۡ غَضَبٞ وَلَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٌ
ហើយពួកដែលនាំមកនូវភស្តុតាងមិនត្រឹមត្រូវមកប្រកែកក្នុងរឿងសាសនា(ឥស្លាម)ដែលបានបញ្ចុះទៅលើព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ក្រោយពីមនុស្សលោកទាំងឡាយបានទទួលយកសាសនានេះហើយនោះ ពួកដែលប្រកែកទាំងនេះ ភស្តុតាងរបស់ពួកគេ គឺគ្មានប្រយោជន៍អ្វីនៅចំពោះមុខម្ចាស់របស់ពួកគេ និងចំពោះមុខបណ្តាអ្នកមានជំនឿនោះឡើយ ដោយវាគ្មានឥទ្ធិពលអ្វីសោះឡើយ។ ហើយពួកគេត្រូវទទួលនូវការខឹងសម្បាពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ដោយសារតែការប្រឆាំងរបស់ពួកគេ និងការបដិសេធរបស់ពួកគេចំពោះសេចក្តីពិត។ ហើយពួកគេ នឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដែលកំពុងតែរង់ចាំពួកគេនៅថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ وَٱلۡمِيزَانَۗ وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّ ٱلسَّاعَةَ قَرِيبٞ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានដោយពិតប្រាកដដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យនៅក្នុងវាឡើយ ហើយទ្រង់បានបញ្ចុះនូវភាពយុត្តិធម៌ដើម្បីកាត់ក្តីរវាងមនុស្សលោកដោយឥតលម្អៀង។ ហើយជួនកាល ថ្ងៃបរលោកដែលពួកទាំងនេះមិនជឿលើវានោះ ជិតមកដល់ហើយ។ ហើយអ្វីដែលគេដឹងជាទូទៅនោះ គឺរាល់អ្វីដែលនឹងមកដល់ គឺវានៅជិតបង្កើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَسۡتَعۡجِلُ بِهَا ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِهَاۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مُشۡفِقُونَ مِنۡهَا وَيَعۡلَمُونَ أَنَّهَا ٱلۡحَقُّۗ أَلَآ إِنَّ ٱلَّذِينَ يُمَارُونَ فِي ٱلسَّاعَةِ لَفِي ضَلَٰلِۭ بَعِيدٍ
ពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះថ្ងៃបរលោកបានសុំឲ្យវា(ថ្ងៃបរលោក)ឆាប់មកដល់ ពីព្រោះពួកគេមិនមានជំនឿចំពោះការជនុំជម្រះ មិនជឿចំពោះការទទួលផលបុណ្យ និងមិនជឿចំពោះការដាក់ទណ្ឌកម្មឡើយ។ រីឯបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ ពួកគេខ្លាចថ្ងៃនោះ ពីព្រោះពួកគេបារម្ភខ្លាចកន្លែងវិលត្រឡប់របស់ពួកគេក្នុងថ្ងៃនោះ ហើយពួកគេដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា ថ្ងៃបរលោកនោះ គឺពិតជានឹងកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដដោយគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យឡើយនៅក្នុងវា។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលប្រកែកគ្នាចំពោះរឿងថ្ងៃបរលោក ហើយមានការសង្ស័យអំពីការកើតឡើងនៃថ្ងៃបរលោកនោះ ពួកគេពិតជាស្ថិតក្នុងភាពវង្វេងឃ្លាតឆ្ងាយអំពីការពិត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱللَّهُ لَطِيفُۢ بِعِبَادِهِۦ يَرۡزُقُ مَن يَشَآءُۖ وَهُوَ ٱلۡقَوِيُّ ٱلۡعَزِيزُ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានភាពទន់ភ្លន់បំផុតចំពោះខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។ ទ្រង់ប្រទានលាភសក្ការៈដល់ជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាដោយទ្រង់បើកទូលាយលាភសក្ការៈឲ្យរូបគេ ហើយទ្រង់ត្បិតត្បៀតដល់ជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ជាក្តីមេត្តាករុណាចំពោះគេ ទោះបីជាមើលពីខាងក្រៅទៅផ្ទុយពីនោះក៏ដោយ។ ហើយទ្រង់មហាខ្លាំងក្លាដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាខ្លាំងពូកែដែលអាចផ្តន្ទាទោសចំពោះសត្រូវរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَن كَانَ يُرِيدُ حَرۡثَ ٱلۡأٓخِرَةِ نَزِدۡ لَهُۥ فِي حَرۡثِهِۦۖ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرۡثَ ٱلدُّنۡيَا نُؤۡتِهِۦ مِنۡهَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ
ជនណាដែលចង់បានផលបុណ្យថ្ងៃបរលោកដោយគេបានសាងទង្វើកុសលសម្រាប់ថ្ងៃនោះ យើងនឹងប្រទានឲ្យគេនូវផលបុណ្យទ្វេដង ដោយទង្វើកុសលមួយទ្វេទៅជាដប់ រហូតដល់ប្រាំពីររយ និងកើនទ្វេរហូតច្រើនជាងនេះទៅទៀត។ រីឯជនណាហើយដែលចង់បានតែលោកិយប៉ុណ្ណោះ យើងនឹងប្រទានឲ្យគេនូវចំណែករបស់គេដែលត្រូវបានកំណត់រួចនៅក្នុងលោកិយនេះ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក គេពុំទទួលបានចំណែកអ្វីឡើយ ដោយសារតែគេបានយកលោកិយសំខាន់ជាងថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمۡ لَهُمۡ شُرَكَٰٓؤُاْ شَرَعُواْ لَهُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا لَمۡ يَأۡذَنۢ بِهِ ٱللَّهُۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةُ ٱلۡفَصۡلِ لَقُضِيَ بَيۡنَهُمۡۗ وَإِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
ឬមួយពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះមានព្រះនានាផ្សេងពីអល់ឡោះ ហើយព្រះទាំងនោះបានដាក់ច្បាប់បញ្ញត្តិនៃសាសនាទៅលើពួកគេនូវអ្វីដែលអល់ឡោះមិនបានអនុញ្ញាតនៅក្នុងច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់ ដូចជាការធ្វើស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយម)ចំពោះទ្រង់ ដាក់បម្រាមហាមឃាត់ចំពោះប្រការដែលទ្រង់អនុញ្ញាត និងអនុញ្ញាតនូវប្រការដែលទ្រង់ហាមឃាត់? ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់មិនបានកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់សម្រាប់កាត់សេចក្តីរវាងអ្នកដែលខ្វែងគំនិតគ្នា ហើយថាទ្រង់ពន្យារពេលឲ្យពួកគេសិនទេនោះ ប្រាកដជាទ្រង់នឹងកាត់សេចក្តីរវាងពួកគេជាមិនខាន។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះ និងប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ ពួកគេនឹងទទួលទណ្ឌកម្មដ៏សែនឈឺចាប់បំផុតដែលកំពុងតែរង់ចាំពួកគេនៅថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَرَى ٱلظَّٰلِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا كَسَبُواْ وَهُوَ وَاقِعُۢ بِهِمۡۗ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فِي رَوۡضَاتِ ٱلۡجَنَّاتِۖ لَهُم مَّا يَشَآءُونَ عِندَ رَبِّهِمۡۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡكَبِيرُ
(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់!) អ្នកនឹងឃើញពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះនិងប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ ពួកគេមានការភ័យខ្លាចទណ្ឌកម្មចំពោះបាបកម្មដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តកន្លងមក ខណៈដែលទណ្ឌកម្មនោះនឹងធ្លាក់លើពួកគេដោយចៀសមិនផុតឡើយ។ ប៉ុន្តែ ការភ័យខ្លាចដែលពុំបានសារភាពកំហុស(មុនពេលស្លាប់)នោះ គឺគ្មានផលប្រយោជន៍អ្វីដល់ពួកគេឡើយ។ រីឯបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងមានជំនឿចំពោះបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ ហើយបានសាងទង្វើកុសលនោះ ពួកគេគឺផ្ទុយពីពួកដែលបំពាន ដោយពួកគេស្ថិតនៅក្នុងសួនច្បារនៃឋានសួគ៌ ដោយសោយសុខនៅក្នុងនោះ។ ពួកគេទទួលបានការប្រោសប្រទានគ្រប់យ៉ាងដែលពួកគេចង់បានពីម្ចាស់របស់ពួកគេដោយគ្មានផុតរលត់ឡើយ។ នោះគឺជាការប្រោសប្រទានដ៏ធំធេងបំផុតដែលគ្មានការប្រោសប្រទានណាអាចប្រៀបផ្ទឹមបានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• خوف المؤمن من أهوال يوم القيامة يعين على الاستعداد لها.
• لطف الله بعباده حيث يوسع الرزق على من يكون خيرًا له، ويضيّق على من يكون التضييق خيرًا له.
• ភាពទន់ភ្លន់របស់អល់ឡោះចំពោះខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់បើកទូលាយលាភសក្ការៈរបស់ទ្រង់ចំពោះជនណាដែលការបើកទូលាយលាភសក្ការៈនោះ ផ្តល់ផលល្អសម្រាប់គេ ហើយទ្រង់ត្បិតត្បៀតនូវលាភសក្ការៈចំពោះជនណាដែលការត្បិតត្បៀតលាភសក្ការៈបែបនេះ ផ្តល់ផលល្អសម្រាប់គេ។
ذَٰلِكَ ٱلَّذِي يُبَشِّرُ ٱللَّهُ عِبَادَهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِۗ قُل لَّآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ أَجۡرًا إِلَّا ٱلۡمَوَدَّةَ فِي ٱلۡقُرۡبَىٰۗ وَمَن يَقۡتَرِفۡ حَسَنَةٗ نَّزِدۡ لَهُۥ فِيهَا حُسۡنًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ شَكُورٌ
នោះហើយគឺជាដំណឹងរីករាយដ៏ធំធេងដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានប្រាប់ជាដំណឹងរីករាយដល់បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងមានជំនឿលើបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ហើយបានសាងនូវទង្វើកុសល តាមរយៈអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ខ្ញុំមិនទាមទារនូវការតបស្នងអ្វីពីពួកអ្នកលើការផ្សព្វផ្សាយសេចក្តីពិតនោះទេ លើកលែងតែការតបស្នងមួយប៉ុណ្ណោះដែលផលរបស់វាត្រឡប់ទៅកាន់ពួកអ្នកវិញដដែល នោះគឺៈ សូមពួកអ្នកស្រឡាញ់មកចំពោះខ្ញុំក្នុងនាមខ្ញុំជាសាច់ញាតិរបស់ពួកអ្នក។ ហើយជនណាបានសាងនូវទង្វើល្អមួយ យើងនឹងប្រទានការតបស្នងដល់គេទ្វេដង ដោយទង្វើកុសលមួយ នឹងកើនទ្វេទៅជាដប់។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសទៅកាន់ទ្រង់ក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាដឹងគុណបំផុតចំពោះទង្វើកុសលទាំងឡាយរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានសាងវាដើម្បីស្វែងរកការពេញចិត្តពីទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗاۖ فَإِن يَشَإِ ٱللَّهُ يَخۡتِمۡ عَلَىٰ قَلۡبِكَۗ وَيَمۡحُ ٱللَّهُ ٱلۡبَٰطِلَ وَيُحِقُّ ٱلۡحَقَّ بِكَلِمَٰتِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
ក្នុងចំណោមការអះអាងរបស់ពួកមុស្ហរីគីននោះ គឺ(ពួកគេអះអាង)ថាៈ ជាការពិតណាស់ ព្យាការីមូហាំម៉ាត់បានតាក់តែងគម្ពីរគួរអាន(ដោយខ្លួនឯង) ហើយថាគម្ពីរនេះមកពីអល់ឡោះ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានមានបន្ទូលតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ ប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)គិតក្នុងចិត្តថា នឹងប្រឌិតរឿងភូតកុហកនោះ យើងប្រាកដជានឹងបោះត្រាផ្ជិតលើដួងចិត្តរបស់អ្នក រួចយើងនឹងលប់បំបាត់នូវរឿងប្រឌិតនោះ ហើយនិងរក្សាទុកនូវការពិតជាមិនខាន។ ប៉ុន្តែរឿងនោះ គឺមិនបានកើតឡើងដូច្នោះឡើយ ដែលវាបញ្ជាក់ទៅលើភាពស្មោះត្រង់របស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ដែលថាពិតណាស់ រូបគាត់ពិតជាត្រូវបានម្ចាស់របស់គាត់ផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់គាត់ពិតប្រាកដមែន។ ប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹងនូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងដួងចិត្តខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ ٱلَّذِي يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَعۡفُواْ عَنِ ٱلسَّيِّـَٔاتِ وَيَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ
ក្នុងចំណោមការអះអាងរបស់ពួកមុស្ហរីគីននោះ គឺ(ពួកគេអះអាង)ថាៈ ជាការពិតណាស់ ព្យាការីមូហាំម៉ាត់បានតាក់តែងគម្ពីរគួរអាន(ដោយខ្លួនឯង) ហើយថាគម្ពីរនេះមកពីអល់ឡោះ។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានមានបន្ទូលតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ ប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)គិតក្នុងចិត្តថា នឹងប្រឌិតរឿងភូតកុហកនោះ យើងប្រាកដជានឹងបោះត្រាផ្ជិតលើដួងចិត្តរបស់អ្នក រួចយើងនឹងលប់បំបាត់នូវរឿងប្រឌិតនោះ ហើយនិងរក្សាទុកនូវការពិតជាមិនខាន។ ប៉ុន្តែរឿងនោះ គឺមិនបានកើតឡើងដូច្នោះឡើយ ដែលវាបញ្ជាក់ទៅលើភាពស្មោះត្រង់របស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ដែលថាពិតណាស់ រូបគាត់ពិតជាត្រូវបានម្ចាស់របស់គាត់ផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់គាត់ពិតប្រាកដមែន។ ប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹងនូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងដួងចិត្តខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَسۡتَجِيبُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَيَزِيدُهُم مِّن فَضۡلِهِۦۚ وَٱلۡكَٰفِرُونَ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞ
ហើយទ្រង់ទទួលយកនូវការបួងសួងរបស់បណ្តាដែលអ្នកមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ព្រមទាំងបានសាងទង្វើកុសល ហើយទ្រង់នឹងបន្ថែមឲ្យពួកគេនូវការប្រោសប្រទានរបស់ទ្រង់ថែមទៀតចំពោះអ្វីដែលពួកគេមិនបានសុំពីទ្រង់។ រីឯពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់និងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះ ពួកគេនឹងទទួលទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុតដែលកំពុងរង់ចាំពួកគេនៅថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ وَلَوۡ بَسَطَ ٱللَّهُ ٱلرِّزۡقَ لِعِبَادِهِۦ لَبَغَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَٰكِن يُنَزِّلُ بِقَدَرٖ مَّا يَشَآءُۚ إِنَّهُۥ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرُۢ بَصِيرٞ
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់បើកទូលាយនូវលាភសក្ការៈឲ្យខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ទាំងអស់នោះ ប្រាកដជាពួកគេនឹងប្រព្រឹត្តល្មើសនៅលើផែនដីដោយអយុត្តិធម៌ជាមិនខាន។ ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់ប្រទានលាភសក្ការៈទៅតាមកម្រិត(បរិមាណ)ដែលទ្រង់មានចេតនា ទាំងការបើកទូលាយឬត្បិតត្បៀត(ចំពោះលាភសក្ការៈ)។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹង និងមហាឃើញបំផុតចំពោះស្ថានភាពនៃខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។ ដូច្នេះទ្រង់ប្រទាន ឬរារាំង(មិនប្រទានឲ្យ) គឺអាស្រ័យទៅតាមគតិបណ្ឌិតរបស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ ٱلَّذِي يُنَزِّلُ ٱلۡغَيۡثَ مِنۢ بَعۡدِ مَا قَنَطُواْ وَيَنشُرُ رَحۡمَتَهُۥۚ وَهُوَ ٱلۡوَلِيُّ ٱلۡحَمِيدُ
ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលបញ្ចុះទឹកភ្លៀងទៅលើខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ក្រោយពីពួកគេបានអស់សង្ឃឹមថាមិនមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយទឹកភ្លៀងនោះបានស្រោចស្រពធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិដុះឡើងនៅលើផែនដី។ ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកគ្រប់គ្រងលើកិច្ចការខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ ជាអ្នកដែលត្រូវបានគេកោតសរសើរគ្រប់ស្ថានភាពទាំងអស់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ خَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَثَّ فِيهِمَا مِن دَآبَّةٖۚ وَهُوَ عَلَىٰ جَمۡعِهِمۡ إِذَا يَشَآءُ قَدِيرٞ
ហើយក្នុងចំណោមសញ្ញាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាព និងភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់ទ្រង់នោះ គឺការបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងបង្កើតផែនដី ហើយទ្រង់បានពង្រាយនូវម៉ាខ្លូកជាច្រើនដ៏អស្ចារ្យនៅលើវាទាំងពីរ(មេឃនិងផែនដី)។ ហើយទ្រង់មានសមត្ថភាពក្នុងការប្រមូលផ្តុំពួកគេដើម្បីឲ្យមកជួបជុំគ្នានិងទទួលការតបស្នង នៅពេលណាដែលទ្រង់មានចេតនា។ រឿងនោះមិនបានធ្វើឲ្យទ្រង់អសមត្ថភាពនោះឡើយ ដូចជាការដែលទ្រង់ពុំអសមត្ថភាពក្នុងការបង្កើតពួកគេលើកដំបូងដូច្នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَآ أَصَٰبَكُم مِّن مُّصِيبَةٖ فَبِمَا كَسَبَتۡ أَيۡدِيكُمۡ وَيَعۡفُواْ عَن كَثِيرٖ
ហើយគ្រោះថ្នាក់ដែលពួកអ្នក(មនុស្សលោក)ទទួលរង មិនថាចំពោះខ្លួនរបស់ពួកអ្នក ឬទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកអ្នកនោះទេ គឺដោយសារតែស្នាដៃរបស់ពួកអ្នកដែលបានប្រព្រឹត្តល្មើស ហើយអល់ឡោះទ្រង់បានអធ្យាស្រ័យចំពោះពួកអ្នកយ៉ាងច្រើន ដោយទ្រង់មិនបានយកទោសពៃរ៍ពីពួកអ្នកឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِۖ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
ហើយពួកអ្នកក៏ពុំមានសមត្ថភាពក្នុងការរំដោះខ្លួនរត់គេចចេញពីម្ចាស់របស់ពួកអ្នកនោះដែរនៅពេលដែលទ្រង់មានចេតនាចង់ដាក់ទណ្ឌកម្មពួកអ្នកនោះ។ ហើយពួកអ្នកក៏គ្មានអ្នកគាំពារណាផ្សេងពីទ្រង់ដែលអាចជួយគ្រប់គ្រងកិច្ចការរបស់ពួកអ្នក ហើយក៏គ្មានអ្នកណាជួយសង្រ្គោះពួកអ្នកឲ្យរួចផុតពីទណ្ឌកម្មបានដែរ ប្រសិនបើទ្រង់មានចេតនាចង់ដាក់ទណ្ឌកម្មពួកអ្នកហើយនោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن يَشَأۡ يُسۡكِنِ ٱلرِّيحَ فَيَظۡلَلۡنَ رَوَاكِدَ عَلَىٰ ظَهۡرِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّكُلِّ صَبَّارٖ شَكُورٍ
ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនានោះ ទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យខ្យល់ឈប់បោកបក់ ហើយសំពៅនោះនឹងនៅនឹងថ្កល់លើផ្ទៃសមុទ្រមិនអាចមានចលនាទៅណាបានជាមិនខាន។ ប្រាកដណាស់ ការបង្កើតសំពៅ និងការធ្វើឲ្យខ្យល់បោកបក់នោះ គឺជាភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់ដែលបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះ ជាម្ចាស់សម្រាប់រាល់អ្នកដែលអត់ធ្មត់លើការសាកល្បង និងអ្នកដែលចេះដឹងគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានឲ្យរូបគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوۡ يُوبِقۡهُنَّ بِمَا كَسَبُواْ وَيَعۡفُ عَن كَثِيرٖ
ឬប្រសិនបើទ្រង់មានចេតនាបំផ្លាញសំពៅនោះដោយបញ្ជូននូវខ្យល់ព្យុះយ៉ាងខ្លាំងទៅកាន់វា បា្រកដជាទ្រង់នឹងបំផ្លាញវាជាមិនខាន ដោយសារតែបាបកម្មដែលមនុស្សលោកបានសាង។ ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់បានអធ្យាស្រ័យឲ្យពួកគេចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកគេយ៉ាងច្រើន ដោយទ្រង់មិនដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេចំពោះបាបកម្មទាំងនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مَا لَهُم مِّن مَّحِيصٖ
ហើយការបំផ្លាញសំពៅដោយបញ្ជូនខ្យល់ព្យុះទៅកាន់វានោះ គឺដើម្បីឲ្យពួកដែលជជែកដេញដោលក្នុងរឿងសញ្ញាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះនោះដឹងថា ពួកគេពុំមានកន្លែងដែលអាចរត់គេចពីការបំផ្លាញ(របស់អល់ឡោះ)នោះឡើយ។ ពេលនោះ ពួកគេនឹងបួងសួងសុំពីអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ហើយបោះបង់នូវការបួងសួងសុំពីអ្នកផ្សេងក្រៅពីទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَمَآ أُوتِيتُم مِّن شَيۡءٖ فَمَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
ហើយអ្វីដែលគេបានប្រទានឲ្យពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោក) ដូចជាទ្រព្យសម្បត្តិ ឋានៈសក្តិ និងកូនចៅនោះ គឺគ្រាន់តែជាភាពសប្បាយរីករាយនៃជីវិតលោកិយប៉ុណ្ណោះ ហើយវានឹងបាត់បង់ទៅវិញជាមិនខាន។ រីឯការសោយសុខដែលស្ថិតស្ថេរជានិរន្តន៍នោះ គឺការសោយសុខនៅក្នុងឋានសួគ៌ដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានរៀបចំសម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ហើយពួកគេប្រគល់ការទុកចិត្តទាំងស្រុងទៅលើម្ចាស់របស់ពួកគេតែមួយគត់ចំពោះគ្រប់កិច្ចការរបស់ពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُواْ هُمۡ يَغۡفِرُونَ
និងបណ្តាអ្នកដែលជៀសឆ្ងាយពីបាបកម្មធំៗ និងប្រការអាក្រក់ផ្សេងៗ ហើយនៅពេលដែលពួកគេខឹងសម្បាចំពោះជនណាម្នាក់ដែលធ្វើអាក្រក់មកលើពួកគេ មិនថាតាមរយៈពាក្យសំដីឬទង្វើ គឺពួកគេអភ័យទោសដល់ជននោះ ហើយមិនដាក់ទោសគេចំពោះទង្វើនោះឡើយ។ ហើយការអភ័យទោសនេះ គឺជាចិត្តសណ្តោសប្រណីអំពីពួកគេ បើកាលណាការអភ័យទោសនោះជារឿងល្អ និងមានប្រយោជន៍នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ ٱسۡتَجَابُواْ لِرَبِّهِمۡ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَمۡرُهُمۡ شُورَىٰ بَيۡنَهُمۡ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
និងបណ្តាអ្នកដែលទទួលយកការអំពាវនាវរបស់ម្ចាស់ពួកគេ តាមរយៈការអនុវត្តន៍តាមអ្វីដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើនិងបោះបង់នូវអ្វីដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ និងបានប្រតិបត្តិសឡាតយ៉ាងពេញលេញ ហើយនិងបណ្តាអុ្នកដែលពិភាក្សាគ្នាក្នុងកិច្ចទាំងឡាយណាដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ពួកគេ ហើយពួកគេបានបរិច្ចាគមួយចំនួននៃលាភសក្ការៈដែលយើងបានប្រទានដល់ពួកគេ ដោយស្វែងរកការពេញចិត្តពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَزَٰٓؤُاْ سَيِّئَةٖ سَيِّئَةٞ مِّثۡلُهَاۖ فَمَنۡ عَفَا وَأَصۡلَحَ فَأَجۡرُهُۥ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلظَّٰلِمِينَ
ហើយជនណាដែលមានបំណងចង់ទទួលបានសិទ្ធិរបស់ខ្លួននោះ គេអាចយកវិញបាន ក៏ប៉ុន្តែ គេអាចទទួលបានត្រឹមសិទ្ធិនោះប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនត្រូវឲ្យលើសពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ឬបំពាន(លើគេវិញ)ឡើយ។ តែជនណាដែលអភ័យទោសនិងមិនយកទោសពៃរ៍ចំពោះអ្នកដែលធ្វើអាក្រក់មកលើខ្លួន ហើយបានផ្សះផ្សារវាងគ្នានោះ ជាការពិតណាស់ គេនឹងទទួលបានផលបុណ្យពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មិនស្រឡាញ់ពួកបំពានដែលពួកគេបំពានទៅលើអ្នកដទៃនោះឡើយ មិនថាចំពោះខ្លួនប្រាណរបស់ពួកគេ ឬទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេ ឬកិត្តិយសរបស់ពួកគេនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញស្អប់ពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّمَا ٱلسَّبِيلُ عَلَى ٱلَّذِينَ يَظۡلِمُونَ ٱلنَّاسَ وَيَبۡغُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
តាមពិត ការយកទោសពៃរ៍ និងការដាក់ទោសនោះ គឺសម្រាប់តែពួកដែលបំពានទៅលើអ្នកដទៃ ហើយពួកគេប្រព្រឹត្តល្មើសនៅលើផែនដីប៉ុណ្ណោះ។ ពួកទាំងនោះហើយដែលត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មដ៏ឈឺចាប់បំផុតនៅថ្ងៃបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَٰلِكَ لَمِنۡ عَزۡمِ ٱلۡأُمُورِ
រីឯជនណាដែលអត់ធ្មត់ចំពោះការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់អ្នកដទៃ ហើយអភ័យទោសឲ្យគេនោះ ពិតប្រាកដណាស់ ការអត់ធ្មត់នោះនឹងប្តូរមកវិញនូវប្រការល្អសម្រាប់ខ្លួនគេ និងសហគមន៍របស់គេទាំងមូល ហើយនោះគឺជាកិច្ចការមួយដែលត្រូវបានគេកោតសរសើរ។ តែគ្មានអ្នកដែលអាចធ្វើបែបនេះបាននោះឡើយ លើកលែងតែអ្នកដែលមានភ័ព្វសំណាងយ៉ាងធំធេង។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن وَلِيّٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦۗ وَتَرَى ٱلظَّٰلِمِينَ لَمَّا رَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَ يَقُولُونَ هَلۡ إِلَىٰ مَرَدّٖ مِّن سَبِيلٖ
ហើយជនណាដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ធ្វើឲ្យគេវង្វេងចេញពីការចង្អុលបង្ហាញនោះ ពិតប្រាកដណាស់ រូបគេគ្មានអ្នកគាំពារណាដែលជួយគាំពារកិច្ចការរបស់គេក្រៅពីអល់ឡោះឡើយ។ ហើយអ្នកនឹងបានឃើញពួកដែលបំពានលើខ្លួនអ្នកដោយការប្រឆាំងនិងការប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ នៅពេលដែលពួកគេបានឃើញទណ្ឌកម្មដោយផ្ទាល់ភ្នែកនៅថ្ងៃបរលោក ពួកគេនឹងនិយាយដោយក្តីប្រាថ្នាថាៈ តើមានផ្លូវណាដែលអាចឲ្យពួកយើងត្រឡប់ទៅកាន់លោកិយវិញម្តងទៀតដើម្បីពួកយើងសារភាពកំហុសចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែរឬទេ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَرَىٰهُمۡ يُعۡرَضُونَ عَلَيۡهَا خَٰشِعِينَ مِنَ ٱلذُّلِّ يَنظُرُونَ مِن طَرۡفٍ خَفِيّٖۗ وَقَالَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَأَهۡلِيهِمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ أَلَآ إِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ فِي عَذَابٖ مُّقِيمٖ
ហើយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នឹងឃើញពួកដែលបំពានទាំងនោះ នៅពេលដែលពួកគេត្រូវបានគេនាំទៅកាន់ឋាននរក ខណៈដែលពួកគេស្ថិតក្នុងភាពអាម៉ាស់ និងអាប់ឱន ព្រមទាំងលួចមើលទៅកាន់ភ្លើងនរកដោយសារតែភាពភ័យខ្លាចអំពីវា។ ហើយបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់បាននិយាយថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលខាតបង់ពិតប្រាកដនោះ គឺជាពួកដែលខាតបង់ខ្លួនឯងនិងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេនៅថ្ងៃបរលោក ដោយសារតែពួកគេទទួលរងនូវទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះ។ ប្រាកដណាស់ ពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំងនិងការប្រព្រឹត្តល្មើសនោះ នឹងស្ថិតនៅក្នុងទណ្ឌកម្មជាអមតៈដែលគ្មានទីបញ្ចប់ឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا كَانَ لَهُم مِّنۡ أَوۡلِيَآءَ يَنصُرُونَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِۗ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن سَبِيلٍ
ហើយពួកគេក៏គ្មានអ្នកគាំពារណាដែលអាចជួយសង្គ្រោះពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនៅថ្ងៃបរលោកបាននោះដែរ។ ហើយជនណាដែលអល់ឡោះទ្រង់បានធ្វើឲ្យគេវង្វេងពីការពិតនោះ ពិតណាស់ រូបគេគ្មានផ្លូវណាដែលអាចនាំរូបគេទៅកាន់ការចង្អុលបង្ហាញទៅរកការពិតជាដាច់ខាត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱسۡتَجِيبُواْ لِرَبِّكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ يَوۡمٞ لَّا مَرَدَّ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۚ مَا لَكُم مِّن مَّلۡجَإٖ يَوۡمَئِذٖ وَمَا لَكُم مِّن نَّكِيرٖ
ចូរពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)ឆ្លើយតបនឹងម្ចាស់របស់ពួកអ្នក តាមរយៈការរួសរាន់ទៅកាន់ការអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងឲ្យឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយណាដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ និងកុំបង្អង់ពេលឲ្យសោះ មុននឹងថ្ងៃបរលោកបានមកដល់ ដែលកាលបើថ្ងៃនោះបានមកដល់ហើយនោះ គឺគ្មានអ្នកណាអាចរារាំងវាបានឡើយ។ ពួកអ្នកគ្មានកន្លែងជ្រកកោនណាដែលពួកអ្នកអាចជ្រកកោនបានឡើយ ហើយពួកអ្នកក៏គ្មានការបដិសេធចំពោះបាបកម្មទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងលោកិយនោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَإِنۡ أَعۡرَضُواْ فَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظًاۖ إِنۡ عَلَيۡكَ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُۗ وَإِنَّآ إِذَآ أَذَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِنَّا رَحۡمَةٗ فَرِحَ بِهَاۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ فَإِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ كَفُورٞ
តែប្រសិនបើពួកគេងាកចេញពីអ្វីដែលយើងបានបង្គាប់ប្រើពួកគេនោះ ពិតប្រាកដណាស់ យើងមិនបានតែងតាំងអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ឲ្យឃ្លាំមើលទង្វើរបស់ពួកគេនោះឡើយ។ អ្នកពុំមានតួនាទីអ្វីក្រៅពីផ្សព្វផ្សាយនូវអ្វីដែលយើងបានប្រើឲ្យអ្នកផ្សព្វផ្សាយប៉ុណ្ណោះ ហើយការជំនុំជម្រះរបស់ពួកគេ គឺស្ថិតនៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ នៅពេលដែលយើងបានឲ្យមនុស្សលោកភ្លក់នូវក្តីមេត្តាករុណាអំពីយើង ដូចជាភាពមានបាន និងសុខភាពល្អជាដើមនោះ គឺរូបគេរីករាយនឹងវា។ តែនៅពេលដែលគេជួបប្រទះនឹងគ្រោះអាក្រក់ដោយសារតែអំពើបាបរបស់ពួកគេ គឺគេបែរជារមិលគុណអល់ឡោះទៅវិញ។ ជាការពិតណាស់ ធម្មជាតិរបស់ពួកគេ គឺប្រឆាំងនឹងឧបការគុណរបស់អល់ឡោះ និងមិនដឹងគុណវានោះទេ ព្រមទាំងខឹងសម្បានូវអ្វីដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានកំណត់ចំពោះគេដោយគតិបណ្ឌិតរបស់ទ្រង់ថែមទៀត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِّلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُۚ يَهَبُ لِمَن يَشَآءُ إِنَٰثٗا وَيَهَبُ لِمَن يَشَآءُ ٱلذُّكُورَ
ការគ្រប់គ្រងមេឃជាច្រើនជាន់ និងការគ្រប់គ្រងផែនដី គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះ ជាម្ចាស់(តែមួយគត់)។ ទ្រង់បង្កើតអ្វីតាមដែលទ្រង់មានចេតនា មិនថាប្រុស មិនថាស្រី ឬផ្សេងពីនេះឡើយ។ ទ្រង់ប្រទានឲ្យមានតែកូនស្រីចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាដោយមិនប្រទានឲ្យមាននូវកូនប្រុស ហើយទ្រង់ប្រទានឲ្យមានតែកូនប្រុសចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដោយមិនប្រទានឲ្យមាននូវកូនស្រី ឬក៏ទ្រង់ប្រទានឲ្យមានទាំងកូនប្រុស និងឲ្យមានទាំងកូនស្រីចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា។ ហើយទ្រង់ក៏អាចឲ្យគេជាមនុស្សអារ គ្មានកូនសោះ ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាផងដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតអ្វីដែលកំពុងតែកើតឡើង ហើយនិងអ្វីដែលនឹងកើតឡើងនៅពេលខាងមុខ ហើយនេះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមភាពពេញលេញនៃចំណេះដឹង និងគតិបណ្ឌិតបស់ទ្រង់។ គ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយក៏គ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាព(ធ្វើមិនបាន)នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوۡ يُزَوِّجُهُمۡ ذُكۡرَانٗا وَإِنَٰثٗاۖ وَيَجۡعَلُ مَن يَشَآءُ عَقِيمًاۚ إِنَّهُۥ عَلِيمٞ قَدِيرٞ
ការគ្រប់គ្រងមេឃជាច្រើនជាន់ និងការគ្រប់គ្រងផែនដី គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះ ។ ទ្រង់បង្កើតអ្វីតាមដែលទ្រង់មានចេតនា មិនថាប្រុសស្រី ឬផ្សេងពីនេះ។ ទ្រង់ប្រទានតែកូនស្រីចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដោយមិនប្រទានកូនប្រុសសោះ ហើយទ្រង់ប្រទានតែកូនប្រុសចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដោយមិនប្រទានកូនស្រីសោះ។ ឬក៏ទ្រង់ប្រទានឲ្យទាំងកូនប្រុស និងកូនស្រីចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា។ ហើយទ្រង់ក៏អាចធ្វើឲ្យនរណាម្នាក់អារ គ្មានកូនសោះ ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតអ្វីដែលកំពុងកើតឡើង ហើយនិងអ្វីដែលនឹងកើតឡើងនៅពេលខាងមុខ ហើយរឿងនេះ គឺជាភាពពេញលេញនៃចំណេះដឹង និងគតិបណ្ឌិតបស់ទ្រង់។ គ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយក៏គ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាព(ធ្វើមិនបាន)នោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُكَلِّمَهُ ٱللَّهُ إِلَّا وَحۡيًا أَوۡ مِن وَرَآيِٕ حِجَابٍ أَوۡ يُرۡسِلَ رَسُولٗا فَيُوحِيَ بِإِذۡنِهِۦ مَا يَشَآءُۚ إِنَّهُۥ عَلِيٌّ حَكِيمٞ
ហើយគ្មានមនុស្សលោកណាម្នាក់ដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានបន្ទូលទៅកាន់គេដោយផ្ទាល់នោះឡើយ លើកលែងតែដោយតាមរយៈវ៉ាហ៊ី ឬអ្វីផ្សេងទៀត ឬក៏ទ្រង់មានបន្ទូលទៅកាន់គេដោយឲ្យឮតែសំឡេងរបស់ទ្រង់តែមិនឃើញទ្រង់ ឬក៏ទ្រង់បញ្ជូនម៉ាឡាអ៊ីកាត់ម្នាក់ជាអ្នកនាំសារ(ទៅកាន់គេ) ដូចជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់ជីព្រីលជាដើម ហើយម៉ាឡាអ៊ីកាត់នោះ ក៏បាននាំសារនោះបន្តទៅកាន់អ្នកនាំសារដែលជាមនុស្សលោក ដោយការអនុញ្ញាតពីអល់ឡោះនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនាឲ្យគេនាំមក។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាខ្ពង់ខ្ពស់ ដោយខ្លួនរបស់ទ្រង់ផ្ទាល់ និងលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិត ក្នុងការបង្កើត ការកំណត់ និងការដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• وجوب المسارعة إلى امتثال أوامر الله واجتناب نواهيه.
• ចាំបាច់ត្រូវរួសរាន់ទៅកាន់ការអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងជៀសវាងឲ្យឆ្ងាយអំពីប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។
• مهمة الرسول البلاغ، والنتائج بيد الله.
• هبة الذكور أو الإناث أو جمعهما معًا هو على مقتضى علم الله بما يصلح لعباده، ليس فيها مزية للذكور دون الإناث.
• ការប្រទានឲ្យមាននូវកូនប្រុស ឬកូនស្រី ឬប្រទានទាំងពីរភេទតែម្តង គឺជាការកំណត់របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយភេទទាំងពីរនេះ គឺគ្មានអ្វីដែលល្អប្រសើរលើសគ្នានោះឡើយ។
وَكَذَٰلِكَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ رُوحٗا مِّنۡ أَمۡرِنَاۚ مَا كُنتَ تَدۡرِي مَا ٱلۡكِتَٰبُ وَلَا ٱلۡإِيمَٰنُ وَلَٰكِن جَعَلۡنَٰهُ نُورٗا نَّهۡدِي بِهِۦ مَن نَّشَآءُ مِنۡ عِبَادِنَاۚ وَإِنَّكَ لَتَهۡدِيٓ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
ហើយដូចដែលយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់បណ្តាព្យាការីជំនាន់មុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ដែរ យើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកនូវគម្ពីរគួរអានដែលមកអំពីយើងផ្ទាល់ ដែលពីមុននេះ អ្នកមិនបានដឹងទេថា អ្វីទៅជាគម្ពីរទាំងឡាយដែលបានបញ្ចុះពីលើមេឃទៅកាន់បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយនោះ ហើយអ្នកក៏មិនដែលដឹងដែរថា តើអ្វីទៅជាជំនឿនោះ។ ប៉ុន្តែយើងបានបញ្ចុះគម្ពីរគួរអាននេះជាពន្លឺបំភ្លឺដែលយើងចង្អុលបង្ហាញតាមរយៈវាចំពោះជនណាដែលយើងមានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់យើង។ ហើយប្រាកដណាស់ អ្នកពិតជាអ្នកដែលចង្អុលបង្ហាញមនុស្សលោកទៅកាន់មាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវ នោះគឺសាសនាឥស្លាម។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
صِرَٰطِ ٱللَّهِ ٱلَّذِي لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ أَلَآ إِلَى ٱللَّهِ تَصِيرُ ٱلۡأُمُورُ
គឺជាមាគ៌ារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលអ្វីៗដែលនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់ និងអ្វីៗដែលនៅលើផែនដី ទាំងការបង្កើត ការគ្រប់គ្រង និងការចាត់ចែង គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់។ ហើយកិច្ចការទាំងឡាយទាំងការកំណត់ ទាំងការចាត់ចែង គឺវិលត្រឡប់ទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• سمي الوحي روحًا لأهمية الوحي في هداية الناس، فهو بمنزلة الروح للجسد.
• គេឲ្យឈ្មោះវ៉ាហ៊ីថា “រ៉ូហ” (វិញ្ញាណ) ដោយសារតែវ៉ាហ៊ីមានសារៈសំខាន់ក្នុងការចង្អុលបង្ហាញមនុស្សលោក ប្រៀបបាននឹងវិញ្ញាណដែលនៅក្នុងខ្លួនប្រាណ។
• الهداية المسندة إلى الرسول صلى الله عليه وسلم هي هداية الإرشاد لا هداية التوفيق.
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߞߏߟߊߒߞߘߐߢߐ߲߯ߦߊ ߝߐߘߊ
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߢߊߢߌߣߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫.