ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߕߌ߯ߕߌ߯ߦߕߊ ߝߐߘߊ - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߔߘߋߞߎ

Хакка

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:

إثبات أن وقوع القيامة والجزاء فيها حقٌّ لا ريب فيه.

Кыяматтын болуусу жана андагы жазалар эч шек күмөнсүз болорун бекемдөө.

---

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 1

ٱلۡحَآقَّةُ

Аллах баарына анык келе турган кайра тирилүү убактысын эскерди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 2

مَا ٱلۡحَآقَّةُ

Андан соң «Анык Келүүчү деген эмне?» деген суроо менен анын ордун даңазалады.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 3

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡحَآقَّةُ

Сен ал Анык келүүчү эмне экенин кайдан билмек элең?

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 4

كَذَّبَتۡ ثَمُودُ وَعَادُۢ بِٱلۡقَارِعَةِ

Салихтин коому Самуд менен Худдун коому Аад коркунучтарынын катааалдыгы менен адамдарга сокку урган кыяматты жалганга чыгарышты.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 5

فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهۡلِكُواْ بِٱلطَّاغِيَةِ

Аллах Самудду күчтүүлүк жана коркунуч жактан чегине жеткен катуу кыйкырык менен жок кылды.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 6

وَأَمَّا عَادٞ فَأُهۡلِكُواْ بِرِيحٖ صَرۡصَرٍ عَاتِيَةٖ

Ал эми Аадды катаалдык жактан чегине жеткен ызгаардуу суук шамал менен жок кылды.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 7

سَخَّرَهَا عَلَيۡهِمۡ سَبۡعَ لَيَالٖ وَثَمَٰنِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومٗاۖ فَتَرَى ٱلۡقَوۡمَ فِيهَا صَرۡعَىٰ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٍ خَاوِيَةٖ

Аллах аны аларга жети түн, сегиз күнгө жиберип, ал алардын бирин да калтырбай жок кылды. Сен аларды кыйроого учурагандан кийин жерге кулап чирип калган курманын тамырлары сыяктуу өз турак-жайларында жерде сулап өлүп жаткандарын көрөсүң.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 8

فَهَلۡ تَرَىٰ لَهُم مِّنۢ بَاقِيَةٖ

Сен алардын башына түшкөн азаптан кийин тирүү калган жанды көрдүңбү?

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.

Сабырдуулук – даават кылгандарга жана башкаларга зарыл болгон мактоого татыктуу сыпат.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.

Тобо кылуу мурунку күнөөлөрдү жок кылат жана Аллахтын пендени тандоосуна, аны такыба пенделеринен кылуусуна себеп болот.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.

Аллах каапырларга жана күнөөкөрлөргө жиберген азаптын ар түрдүүлүгү – Анын кудуреттүүлүгү менен адилеттүүлүгүнүн кемчиликсиз экендигин билдирет.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 9

وَجَآءَ فِرۡعَوۡنُ وَمَن قَبۡلَهُۥ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتُ بِٱلۡخَاطِئَةِ

Фараон жана андан мурунку коомдор жана жер астын-үстүн болуп азапталган Луттун коомунун шаары ширк жана күнөөлөрдү кылуу сыяктуу туура эмес иштерди жасашты.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 10

فَعَصَوۡاْ رَسُولَ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَهُمۡ أَخۡذَةٗ رَّابِيَةً

Алардын баарысы аларга жиберилген пайгамбарына каршы чыгышты жана аны жалганга чыгарышты. Ошондо Аллах аларды түбүнө жете тургандай деңгээлде ашыкча күч менен кармады.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 11

إِنَّا لَمَّا طَغَا ٱلۡمَآءُ حَمَلۡنَٰكُمۡ فِي ٱلۡجَارِيَةِ

Суу көтөрүлүп чектен ашканда, Биз Өз буйругубуз менен силерди белдеринде көтөрүп жүргөн адамдарды Нух жасаган сүзүүчү кемеге салдык, алар силерди көтүүрүлөр болду.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 12

لِنَجۡعَلَهَا لَكُمۡ تَذۡكِرَةٗ وَتَعِيَهَآ أُذُنٞ وَٰعِيَةٞ

Биз ал кемени жана анын окуясын каапырлардын жок кылынышына жана ыймандуулардын куткарылышына далил болсун деп жана аны куйма кулак адам укканда жаттап алсын деп сабак кылдык.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 13

فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ

Сурнай тартууга жоопкер болгон периште бир жолу үйлөгөндө, (ал сурнайдын экинчи жолу тартылуусу)

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 14

وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ

Жер менен тоолор көтөрүлөт жана алар бир жолу катуу быркырап талкаланып, жер менен тоолордун бөлүкчөлөрүн бөлүп салат.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 15

فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ

Ушулардын баары болгон күнү кыямат болот.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 16

وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ

Ал күндө периштелер түшүү үчүн асман ачылат. Ошол күнү ал алсыз болот, ага чейин бекем жана кубаттуу эле.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 17

وَٱلۡمَلَكُ عَلَىٰٓ أَرۡجَآئِهَاۚ وَيَحۡمِلُ عَرۡشَ رَبِّكَ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ ثَمَٰنِيَةٞ

Ал эми анын чет жакаларында периштелер болот. Ошол улуу күндө Раббиңдин Аршын сегиз жакын периштелери көтөрөт.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 18

يَوۡمَئِذٖ تُعۡرَضُونَ لَا تَخۡفَىٰ مِنكُمۡ خَافِيَةٞ

Оо, адамдар! Ошол күндө Аллахтын алдына турасыңар. Силерде кандай гана сыр болбосун, ал Аллахка жашыруун калбайт. Тескерисинче, Аллах аны Билүүчү жана Кабардар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 19

فَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَيَقُولُ هَآؤُمُ ٱقۡرَءُواْ كِتَٰبِيَهۡ

Кимге иш-аракеттери жазылган китеби оң тарабынан берилсе, ал сүйүнгөнүнөн мындай деп айтат: «Мынакей! Менин иш-аракеттер жазылган китебимди алып окугула.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 20

إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَٰقٍ حِسَابِيَهۡ

Мен дүйнөдө кайра тирилеримди жана сыйлыгыма жолугарымды анык билчүмүн».

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 21

فَهُوَ فِي عِيشَةٖ رَّاضِيَةٖ

Ал түбөлүк жыргалчылыкты көргөндө көңүлдөгүдөй жашоодо болот.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 22

فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ

Орду жана даражасы бийик бейиште болот.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 23

قُطُوفُهَا دَانِيَةٞ

Анын мөмө-жемиштери аны үзүүчүгө жакын болот.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 24

كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَآ أَسۡلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡأَيَّامِ ٱلۡخَالِيَةِ

Аларга сый-урмат катары: «Дүйнөдөгү өткөн күндөрдө кылган жакшылык иштериңер себептүү эч кандай зыян тартпастан жегиле жана ичкиле» – деп айтылат.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 25

وَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِشِمَالِهِۦ فَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُوتَ كِتَٰبِيَهۡ

Ал эми кимге иш-аракеттери жазылган китеби сол тарабынан берилсе, анда ал катуу өкүнүчтөн мындай деп айтат: «Аттиң-ай, мага амал китебим берилбей эле койсо экен. Ал жакта мени азапка татыктуу кылган жамандык иштерим бар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 26

وَلَمۡ أَدۡرِ مَا حِسَابِيَهۡ

Аттиң-ай, сурагым кандай болорун билбей калсам экен.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 27

يَٰلَيۡتَهَا كَانَتِ ٱلۡقَاضِيَةَ

Аттиң, мен өлгөн өлүм, андан кийин кайра тирилүү болбогон өлүм болуп калса кана!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 28

مَآ أَغۡنَىٰ عَنِّي مَالِيَهۡۜ

Мал-мүлкүм мени Аллахтын азабынан эч коргой албады.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 29

هَلَكَ عَنِّي سُلۡطَٰنِيَهۡ

Эч кандай далилим калбады жана мен таянган күч-кубат да, кадыр-барк да жок болду».

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 30

خُذُوهُ فَغُلُّوهُ

Ага айтылат: «Эй, периштелер! Аны кармагыла да, колун мойнуна байлагыла.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 31

ثُمَّ ٱلۡجَحِيمَ صَلُّوهُ

Анан аны тозокко киргизгиле, ал анын ысыктык азабын тартсын.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 32

ثُمَّ فِي سِلۡسِلَةٖ ذَرۡعُهَا سَبۡعُونَ ذِرَاعٗا فَٱسۡلُكُوهُ

Андан соң узундугу жетимиш чыканак болгон чынжырга киргизгиле».

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 33

إِنَّهُۥ كَانَ لَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ ٱلۡعَظِيمِ

Анткени ал улуу Аллахка ыйман келтирген жок.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 34

وَلَا يَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ

Башкаларды бей-бечарага тамак берүүгө чакырган жок.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 35

فَلَيۡسَ لَهُ ٱلۡيَوۡمَ هَٰهُنَا حَمِيمٞ

Эми кыямат күнү аны азаптан коргогон жакыны болбойт.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• المِنَّة التي على الوالد مِنَّة على الولد تستوجب الشكر.

Атага берилген жакшылык – балага берилген жакшылык болуп эсептелет. Ал үчүн шүгүр келтирүү керек.

• إطعام الفقير والحض عليه من أسباب الوقاية من عذاب النار.

Бей-бечарага тамак берүү жана ошол ишке чакыруу – тозок азабынан сактаган себептерден.

• شدة عذاب يوم القيامة تستوجب التوقي منه بالإيمان والعمل الصالح.

Кыямат күндөгү азаптын катаалдыгы ыйман жана жакшылык иштер менен коргонууну талап кылат.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 36

وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنۡ غِسۡلِينٖ

Ал үчүн тозоктогу адамдардын денесинен чыккан ириңден башка тамак-аш болбойт.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 37

لَّا يَأۡكُلُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡخَٰطِـُٔونَ

Ал тамак-ашты күнөө жана жамандык иштерди кылган адамдар гана жешет.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 38

فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَا تُبۡصِرُونَ

Аллах силер көргөн нерселер менен ант берди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 39

وَمَا لَا تُبۡصِرُونَ

Жана силер көрбөгөн нерселер менен ант берди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 40

إِنَّهُۥ لَقَوۡلُ رَسُولٖ كَرِيمٖ

Чындыгында Куран – Аллахтын сөзү. Аны улуу пайгамбары адамдарга окуп берет.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 41

وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَاعِرٖۚ قَلِيلٗا مَّا تُؤۡمِنُونَ

Ал акындын сөзү эмес. Анткени ал поэзиянын ыргактарына туура келбейт. Силер аз ыйман келтиресиңер.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 42

وَلَا بِقَوۡلِ كَاهِنٖۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ

Ал көзү ачыктын сөзү эмес. Көзү ачыктардын сөзү бул Курандан айырмаланып турат. Силер аз эскересиңер.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 43

تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Бирок ал бүткүл макулуктардын Раббиси тараптан түшүрүлгөн.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 44

وَلَوۡ تَقَوَّلَ عَلَيۡنَا بَعۡضَ ٱلۡأَقَاوِيلِ

Эгерде Мухаммад Биз айтпаган эле кээ бир сөздөрдү Биздин атыбыздан ойлоп чыгарган болсо,

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 45

لَأَخَذۡنَا مِنۡهُ بِٱلۡيَمِينِ

Биз андан өч алмакпыз жана аны Өз күч-кудуретибиз менен кармамакпыз.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 46

ثُمَّ لَقَطَعۡنَا مِنۡهُ ٱلۡوَتِينَ

Кийин анын жүрөгү менен байланышкан тамырын кесип салмакпыз.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 47

فَمَا مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ عَنۡهُ حَٰجِزِينَ

Ошондо араңардан эч ким аны Бизден коргой албайт. Ал силер үчүн Биз атыбыздан жалган айтуусу мүмкүн эмес.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 48

وَإِنَّهُۥ لَتَذۡكِرَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ

Чындыгында Куран Раббисинин буйругун аткарып, Анын тыйгандарын таштаган такыба адамдар үчүн насыят.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 49

وَإِنَّا لَنَعۡلَمُ أَنَّ مِنكُم مُّكَذِّبِينَ

Биз силердин араңарда бул Куран тууралуу жалган айткан адамдар бар экенин билебиз.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 50

وَإِنَّهُۥ لَحَسۡرَةٌ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ

Куранды жалганга чыгаруу – кыямат күнүндөгү чоң өкүнүч.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 51

وَإِنَّهُۥ لَحَقُّ ٱلۡيَقِينِ

Чындыгында Куран – Аллах тараптан экендигинде эч кандай шек-күмөнү жок анык чындык.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 52

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ

Оо, пайгамбар! Раббиңди Ага ылайык келбеген нерселерден аруула жана улуу Раббиңдин ысымын эскер.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.

Курандын поэзияга жана көзү ачыктыкка катышы жок.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.

Аллахтын атынан жалган айтуунун жана Ага жалаа жабуунун коркунучу.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.

Кооз сабырдуулук деген Аллахтан сооп үмүт кылуу жана башкаларга арызданбоо.