ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
سوره بلد
وَاَنْتَ حِلٌّۢ بِهٰذَا الْبَلَدِ ۟ۙ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَوَالِدٍ وَّمَا وَلَدَ ۟ۙ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَقَدْ خَلَقْنَا الْاِنْسَانَ فِیْ كَبَدٍ ۟ؕ
و آنچه که بر آن قسم یاد شده است عبارت است از فرمودۀ خداوند: ﴿لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِي كَبَدٍ﴾ احتمال دارد منظور سختی‌هایی است که انسان در دنیا و در برزخ و در روز قیامت از آن رنج می‌برد، و باید کاری بکند که از این سختی‌ها راحت شود، و برای همیشه شاد و مسرور گردد.
اگر چنین نکند، همواره از عذاب سخت رنج خواهد برد. بنابراین معنی آیه این است: همانا ما انسان را در رنج و محنت آفریده‌ایم. و احتمال دارد که معنی آیه این باشد که خداوند انسان را در بهترین شکل آفریده است که می‌تواند کارهای سخت را انجام دهد. با وجود این، او شکر این نعمت بزرگ را به جای نیاورده، و به تندرستی مغرور شده و سرکشی کرده، و از روی نادانی و ستمگری گمان برده که این حالت ادامه دارد و همواره قدرت تصرف خواهد داشت.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یَقُوْلُ اَهْلَكْتُ مَالًا لُّبَدًا ۟ؕ
و می‌گوید: ﴿أَهۡلَكۡتُ مَالٗا لُّبَدًا﴾ من مال فراوانی را تباه و حیف و میل نموده‌ام. خداوند انفاق در راه شهوت‌ها و گناهان را هلاک کردن نامید؛ چون خرج‌کننده از این انفاق، سودی جز پشیمانی و زیان و خستگی و کمبود حاصل نمی‌کند.
اما کسی که در راه خشنودی خداوند دارایی خود را خرج کرده باشد، با خداوند داد و ستد می‌نماید، و چندین برابر آنچه خرج کرده سود و فایده به دست می‌آورد.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَیَحْسَبُ اَنْ لَّمْ یَرَهٗۤ اَحَدٌ ۟ؕ
خداوند کسی را که اموالش را در راه شهوت‌ها خرج کرده و به این کار خود افتخار می‌کند، تهدید نموده و می‌فرماید: ﴿أَيَحۡسَبُ أَن لَّمۡ يَرَهُۥٓ أَحَدٌ﴾ آیا او با این کارش گمان می‌برد که خداوند او را نمی‌بیند، و در برابر هر کار کوچک و بزرگی محاسبه‌اش نمی‌کند؟ نه، چنین نیست، بلکه خداوند او را دیده و اعمالش را ثبت و ضبط می‌کند، و فرشتگان را بر او گماشته است که کار نیک و بد او را می‌نویسند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَلَمْ نَجْعَلْ لَّهٗ عَیْنَیْنِ ۟ۙ
سپس نعمت‌های خود را برشمرد و فرمود: ﴿أَلَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ عَيۡنَيۡنِ وَلِسَانٗا وَشَفَتَيۡنِ﴾ آیا برای او دو چشم قرار نداده‌ایم؟ و زبان و دو لب نیافریده‌ایم؟ هدف از خلقت این سه [عضو] زیبایی و دیدن و حرف زدن است، و دیگر فوایدی که در آنها نهفته است. پس اینها نعمت‌های دنیا هستند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلِسَانًا وَّشَفَتَیْنِ ۟ۙ
سپس نعمت‌های خود را برشمرد و فرمود: ﴿أَلَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ عَيۡنَيۡنِ وَلِسَانٗا وَشَفَتَيۡنِ﴾ آیا برای او دو چشم قرار نداده‌ایم؟ و زبان و دو لب نیافریده‌ایم؟ هدف از خلقت این سه [عضو] زیبایی و دیدن و حرف زدن است، و دیگر فوایدی که در آنها نهفته است. پس اینها نعمت‌های دنیا هستند.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهَدَیْنٰهُ النَّجْدَیْنِ ۟ۚ
سپس دربارۀ نعمت‌های دین سخن به میان آورد و فرمود: ﴿وَهَدَيۡنَٰهُ ٱلنَّجۡدَيۡنِ﴾ و او را به دو راه خیر و شر رهنمون شده‌ایم، و هدایت را از گمراهی برایش مشخص کرده‌ایم. پس برخورداری از این نعمت‌های فراوان اقتضا می‌کند که بنده، حقوق خداوند را ادا نماید، و شکر نعمت‌هایش را به جای آورد، و از نعمت‌ها برای انجام گناه کمک نگیرد
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَاۤ اَدْرٰىكَ مَا الْعَقَبَةُ ۟ؕ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَوْ اِطْعٰمٌ فِیْ یَوْمٍ ذِیْ مَسْغَبَةٍ ۟ۙ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یَّتِیْمًا ذَا مَقْرَبَةٍ ۟ۙ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَوْ مِسْكِیْنًا ذَا مَتْرَبَةٍ ۟ؕ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ كَانَ مِنَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ ۟ؕ
﴿ثُمَّ كَانَ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾ سپس باید او از زمرۀ کسانی باشد که با دل‌هایشان ـ به آنچه ایمان آوردن به آن واجب است ـ ایمان آورده‌اند، و با اعضا و جوارح خود کارهای شایسته کرده‌اند. پس هر سخن یا کار واجب و مستحبی در این داخل است.
﴿وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلصَّبۡرِ﴾ و باید از کسانی باشد که یکدیگر را بر صبر و شکیبایی بر اطاعت خداوند و دوری از گناهان، و شکیبایی در برابر حوادث دردناکی که رخ می‌دهد توصیه می‌کنند. و توصیه نمودن همدیگر بر صبر در برابر امور مذکور، باید به این صورت باشد که یکدیگر را تشویق و ترغیب نمایند تا در مقابل امر مبنی بر آن صبر، فرمانبردار باشند، و کاری کنند که این فرمان الهی به طور کامل در آنان تحقق پیدا کند، بدون آنکه هیچ عدم رضایتی در این زمینه در دل آنان وجود داشته باشد.
﴿وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلۡمَرۡحَمَةِ﴾ همچنین یکدیگر را به مهربانی با مردم و کمک به مستمندان و برآوردن نیازهای دینی و دنیوی آنان سفارش می‌کنند. و باید آنچه برای خود می‌پسندد برای دیگران نیز بپسندد، و آنچه برای خود نمی‌پسندد برای دیگران نیز نپسندد.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ الْمَیْمَنَةِ ۟ؕ
﴿أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ﴾ کسانی که دارای چنین صفاتی باشند و خداوند به آنها توفیق داده تا از گردنه عبور کنند، اهل سعادت‌اند، چون حقوق خداوند و بندگانش را ادا کرده و آنچه را که خداوند از آن نهی فرموده ترک گفته‌اند، و این نشان و علامت خوشبختی است.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِاٰیٰتِنَا هُمْ اَصْحٰبُ الْمَشْـَٔمَةِ ۟ؕ
﴿وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بَِٔايَٰتِنَا هُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشَۡٔمَةِ عَلَيۡهِمۡ نَارٞ مُّؤۡصَدَةُۢ ﴾ و کسانی که کفر ورزیده و این امور را پشت سر انداخته و خداوند را تصدیق نکرده و به او ایمان نیاورده و کاری شایسته انجام نداده و بر بندگان خدا رحم نکرده‌اند، اینان اهل شقاوت و بدبختی هستند
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ترجمة تفسير السعدي إلى اللغة الفارسية.