ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߞߎ߲߬ߠߊ߬ߓߌߘߌ߲߬ߟߊ߲ ߝߐߘߊ   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

سۈرە غاشىيە

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
التذكير بالآخرة وما فيها من الثواب والعقاب، والنظر في براهين قدرة الله.
ئاخىرەتنى ۋە ئاخىرەتتىكى ساۋاپ، جازانى ئەسلىتىش، ئاللاھنىڭ قۇدرىتىنى نامايەندە قىلىدىغان دەلىللەرگە نەزەر سېلىش.

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ٱلۡغَٰشِيَةِ
ئەي پەيغەمبەر! ساڭا قورقۇنچلۇق ھالەتلىرى ئىنسانلارنى تەرەپ - تەرەپتىن قورشىۋالغان قىيامەتنىڭ خەۋىرى كەلدىمۇ؟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ
قىيامەت كۈنىدە ئىنسانلار يا بەدبەخت بولىدۇ يا بەختلىك بولىدۇ. بەدبەختلەرنىڭ چىرايلىرى ناھايىتى بىچارە، خار بولىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ
بەدبەختلەر سۆرىلىپ تۇرىدىغان زەنجىرلەر ۋە باغلىنىدىغان كىشەنلەر سەۋەبىدىن چارچاپ ھالىدىن كەتكۈچىلەردۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِيَةٗ
ئاشۇ ئادەملەر ھارارىتى قاتتىق بولغان قىززىق ئوتقا كىرىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تُسۡقَىٰ مِنۡ عَيۡنٍ ءَانِيَةٖ
تېمپېراتۇرىسى ئىنتايىن يۇقىرى بولغان بۇلاقنىڭ سۈيىدىن سۇغىرىلىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّيۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٖ
ئۇلار غىزالىنىدىغانغا شىبرىق دەپ ئاتىلىدىغان، قۇرۇغاندا زەھەرگە ئايلىنىدىغان ئەڭ نىجىس، ئەڭ سېسىق بىر خىل ئۆسۈملۈكتىن باشقا ھېچقاندا يېمەكلىك بولمايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ
ئۇ ئۆسۈملۈك يېگۈچىنى يا سەمرىتمەيدۇ، يا ئاچلىقىنى پەسەيتمەيدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ
ئۇ كۈندە نۇرغۇن بەختلىك كىشىلەر بولۇپ، ئۇلار ھۇزۇر - ھالاۋەت ۋە شاد - خۇراملىققا چۆمىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِّسَعۡيِهَا رَاضِيَةٞ
ئۇلار دۇنيادا قىلغان ياخشى ئەمەللىرىدىن مەمنۇن بولىدۇ، چۈنكى ئۇلار ئەمەللىرىنىڭ ساۋابىنىڭ ھەسسىلىنىپ ساقلانغانلىقىنى بىلىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ
ئالى ۋە مەرتىۋىسى يۇقىرى بولغان جەننەتتە بولىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّا تَسۡمَعُ فِيهَا لَٰغِيَةٗ
جەننەتتە چەكلەنگەن سۆزلەرنى ئاڭلاش ئۇياقتا تۇرسۇن، ھەتتا ئاساسسىز، بىكار گەپمۇ ئاڭلىمايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فِيهَا عَيۡنٞ جَارِيَةٞ
بۇ جەننەتتە سۇلىرى ئېتىلىپ چىقىپ، داۋاملىق ئېقىپ تۇرىدىغان بۇلاقلار بار بولۇپ، ئۇلار ئۇنىڭدىن ئۆزلىرى خالىغىنىچە بەھرىمەن بولىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فِيهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ
ئۇ جەننەتتە ئېگىز كارىۋاتلار بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَكۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ
ئىچىملىك ئۈچۈن قاتار تىزىلغان قەدەھلەر بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ
يانمۇيان، رەتلىك تىزىلغان ياستۇقلار بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَزَرَابِيُّ مَبۡثُوثَةٌ
ھەممە يەردە سېلىنغان بىساتلار بار.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ
ئۇلار ئاللاھنىڭ تۆگىنى قانداق ياراتقانلىقىغا ۋە ئۇنى ئادەمزاتقا بويسۇندۇرۇپ بەرگەنلىكىگە تەپەككۇر نەزىرى بىلەن قارىمامدۇ؟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ
ئۇلار ئاسماننىڭ قانداق ئېگىز بىنا قىلىنغانلىقىغا قارىمامدۇكى، ئاسمان ئۇلارنىڭ ئۈستىدە چۈشۈپ كېتىشتىن ساقلانغان بىر ئۆگزە ھالىتىدە بولدى.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ
تاغلارنىڭ قانداق تىكلىنىپ، زېمىننىڭ ئىنسانلارنى تەۋرىتىپ قويماسلىقى ئۈچۈن شۇ تاغلار ئارقىلىق قانداق مۇقىملاشتۇرۇلغانلىقىغا قارىمامدۇ؟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ
زېمىننىڭ قانداق يېيىلغانلىقىغا ھەمدە ئۇنىڭ ئىنسانلارنىڭ ئۈستىدە يەرلىشىشى ئۈچۈن قانداق تەييارلانغانلىقىغا قارىمامدۇ؟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَذَكِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٞ
ئەي پەيغەمبەر! بۇلارغا ۋەز - نەسىھەت قىلغىن، ئۇلارنى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قورقۇتقىن. سەن پەقەت ۋەز - نەسىھەت قىلغۇچىسەن. سەندىن پەقەت ئۇلارغا ۋەز - نەسىھەت قىلىشتىن باشقا نەرسە تەلەپ قىلىنمايدۇ. ئۇلارنى ئىمانغا مۇۋەپپەق قىلىش ئىشىغا كەلسەك، بۇ ئىش يالغۇز ئاللاھنىڭ ئىلكىدىدۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّسۡتَ عَلَيۡهِم بِمُصَيۡطِرٍ
سەن ئۇلارنى ئىمانغا مەجبۇرلاشقا مەسئۇل ئەمەسسەن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.
كۆڭۈلنى سىرتقى ۋە ئىچكى نىجاسەتلەردىن پاكلاش ئىنتايىن مۇھىم.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.
ياراتقۇچىنىڭ مەۋجۇتلۇقى ۋە كاتتىلىقىغا مەخلۇقاتلار دەلىل قىلىنىدۇ.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.
دەۋەتچىنىڭ ۋەزىپىسى پەقەت دەۋەت قىلىش بولۇپ، ئۇنىڭ ئىنسانلارنى ھىدايەتكە زورلاش مەجبۇرىيىتى يوق. چۈنكى ھىدايەت ئاللاھنىڭ قولىدىدۇر.

إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ
لېكىن ئىمان ئېيتىشتىن يۈز ئۆرۈپ، ئاللاھقا ۋە ئۇنىڭ پەيغەمبىرىگە كاپىر بولغان ئادەمگە كەلسەك،
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَيُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَكۡبَرَ
ئاللاھ قىيامەت كۈنى بۇنداق ئادەمنى جەھەننەمگە مەڭگۈلۈك مەھكۇم قىلىش ئارقىلىق ئەڭ قاتتىق ئازاب بىلەن ئازابلايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ إِلَيۡنَآ إِيَابَهُمۡ
ئۇلار ئۆلگەندىن كېيىن چوقۇم بىزنىڭ دەرگاھىمىزغا قايتىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم
ئاندىن ئۇلارنىڭ ئەمەللىرىدىن ھېساب ئېلىش پەقەت بىزنىڭ ۋەزىپىمىزدۇر، سېنىڭ ياكى قانداقتۇر باشقا بىرىنىڭ بۇنداق ھوقۇقى بولمايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.
زۇلھەججىنىڭ ئون كۈنى بىر يىلنىڭ باشقا كۈنلىرىدىن پەزىلەتلىكتۇر.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.
قىيامەت كۈنى ئاللاھنىڭ ئۆزىگە لايىق رەۋىشتە كېلىدىغانلىقى مۇھەققەقتۇر، ئۇنىڭ كېلىشىنى ھېچنەرسىگە ئوخشىتىشقا، تەسۋىرلەشكە، يوققا چىقىرىشقا بولمايدۇ.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.
مۇئمىن خاپىلىققا ئۇچرىسا سەۋر قىلىدۇ، نېئمەت بېرىلسە شۈكرى قىلىدۇ.

 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߞߎ߲߬ߠߊ߬ߓߌߘߌ߲߬ߟߊ߲ ߝߐߘߊ
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲