ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
۞ يَوۡمَ تَأۡتِي كُلُّ نَفۡسٖ تُجَٰدِلُ عَن نَّفۡسِهَا وَتُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا عَمِلَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
ហើយចូរចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅថ្ងៃ(បរលោក)ដែលរាល់បុគ្គលគ្រប់រូបដេញដោលចំពោះខ្លួនឯងដោយមិនដេញដោលអំពីអ្នកដទៃឡើយ ព្រោះតែស្ថានភាពដ៏រន្ធត់(នៅថ្ងៃនោះ) ហើយបុគ្គលគ្រប់រូបនឹងត្រូវបានគេតបស្នងនូវអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្តទាំងល្អ និងអាក្រក់ ហើយពួកគេមិនត្រូវបានគេបំពានដោយការកាត់បន្ថយនូវផលបុណ្យ ឬក៏បន្ថែមនូវផលបាបដល់គេនោះទេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا قَرۡيَةٗ كَانَتۡ ءَامِنَةٗ مُّطۡمَئِنَّةٗ يَأۡتِيهَا رِزۡقُهَا رَغَدٗا مِّن كُلِّ مَكَانٖ فَكَفَرَتۡ بِأَنۡعُمِ ٱللَّهِ فَأَذَٰقَهَا ٱللَّهُ لِبَاسَ ٱلۡجُوعِ وَٱلۡخَوۡفِ بِمَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ
ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានលើកយកឧទាហរណ៍ភូមិស្រុកមួយ (គឺក្រុងម៉ាក្កះ) ដែលធ្លាប់មានសុខសន្តិភាព ដោយពួកគេរស់នៅដោយគ្មានការភ័យខ្លាចឡើយ ខណៈដែលមនុស្សដែលនៅជុំវិញទីនោះត្រូវបានគេឆក់ប្លន់ និងកាប់សម្លាប់ ហើយលាភសក្ការៈផ្សេងៗបានមកដល់វា(ក្រុងម៉ាក្កះ)យ៉ាងងាយស្រួលពីគ្រប់ទីកន្លែង។ ក្រោយមក អ្នកស្រុកនេះបានរមិលគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ពួកគេ ហើយពួកគេមិនដឹងគុណទ្រង់នោះទេ។ ដូច្នេះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានឲ្យពួកគេភ្លក្សរសជាតិនៃភាពអត់ឃ្លាន និងភាពភ័យខ្លាចយ៉ាងខ្លាំងដែលស្តែងចេញលើខ្លួនរបស់ពួកគេនូវភាពភ័យរន្ធត់ និងញាប់ញ័រ រហូតដល់វា(ភាពភ័យខ្លាចនោះ)ប្រៀបដូចជាសម្លៀកបំពាក់សម្រាប់ពួកគេដូច្នោះឯង ដោយសារតែអ្វីដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តនៃការរមិលគុណ និងការបដិសេធ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدۡ جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡهُمۡ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَهُمۡ ظَٰلِمُونَ
ហើយពិតប្រាកដណាស់ អ្នកនាំសារម្នាក់ដែលចេញពីចំណោមពួកគេ(អ្នកស្រុកម៉ាក្កះ)ដែលពួកគេស្គាល់គាត់តាមរយៈភាពស្មោះត្រង់និងភាពទៀងត្រង់របស់គាត់នោះ បានមកដល់អ្នកស្រុកម៉ាក្កះ នោះគឺព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេបានបដិសេធគាត់ចំពោះអ្វីដែលម្ចាស់របស់គាត់បានបញ្ចុះទៅលើគាត់។ ហេតុនេះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានទម្លាក់នូវទណ្ឌកម្ម(របស់ទ្រង់)ទៅលើពួកគេ ដោយឲ្យពួកគេទទួលរងនូវគ្រោះអត់ឃ្លាន និងភាពភ័យខ្លាច។ ហើយពួកគេ គឺជាពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯង ដោយការបណ្តោយខ្លួនឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងភាពវិនាសអន្តរាយ ខណៈដែលពួកគេធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះ ហើយបដិសេធនឹងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَٰلٗا طَيِّبٗا وَٱشۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នក(ឱខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះ)ទទួលទានចុះអំពីអ្វីដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានប្រទានជាលាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នកនូវអ្វីដែលគេអនុញ្ញាតនៃប្រភេទចំណីអាហារដែលល្អៗដែលគេទទួលទាន។ ហើយចូរពួកអ្នកដឹងគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានវាឲ្យពួកអ្នក តាមរយៈការទទួលស្គាល់ឧបការគុណទាំងនោះ និងចំណាយវាទៅលើប្រការដែលទ្រង់ពេញចិត្ត ប្រសិនបើពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ហើយមិនធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងទ្រង់នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនឲ្យទទួលទានសត្វដែលស្លាប់ដោយមិនបានសម្លេះត្រឹមត្រូវចំពោះសត្វដែលត្រូវសម្លេះ ឈាមដែលហូរ សត្វជ្រូកគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់របស់វា និងអ្វីដែលគេសម្លេះសម្រាប់បូជាចំពោះអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះ ហើយការហាមឃាត់នេះគឺក្នុងស្ថានភាពដែលអាចជ្រើសរើសបាន(គ្មានការបង្ខិតបង្ខំ)។ ដូច្នេះ ជនណាហើយដែលភាពចាំបាច់បង្ខំឲ្យគេត្រូវទទួលទានរបស់ទាំងអស់នេះ ហើយគេទទួលទានវាដោយមិនមែនជាការពេញចិត្ត(ស្ម័គ្រចិត្ត)ដោយខ្លួនឯង ហើយក៏មិនលើសពីកម្រិតនៃភាពចាំបាច់ទេនោះ ពិតណាស់ គ្មានបាបកម្មអ្វីទៅលើគេនោះទេ(ប្រសិនបើគេទទួលទានវាក្នុងករណីនេះ)។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុត ដោយទ្រង់អភ័យទោសដល់គេនូវអ្វីដែលគេបានទទួលទាន(ដោយការបង្ខំ) ហើយទ្រង់មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះគេ ខណៈដែលទ្រង់អនុញ្ញាតដល់គេ(ឲ្យទទួលទានវា)ក្នុងករណីដែលចាំបាច់នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُكُمُ ٱلۡكَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَهَٰذَا حَرَامٞ لِّتَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ لَا يُفۡلِحُونَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)កុំនិយាយនូវពាក្យភូតកុហកចំពោះអ្វីដែលអណ្តាតរបស់ពួកអ្នកពិពណ៌នាដោយបោកប្រាស់ទៅកាន់អល់ឡោះថាៈ នេះជារបស់ដែលគេអនុញ្ញាត(ឲ្យទទួលទាន) ហើយនោះជារបស់ដែលគេមិនអនុញ្ញាត(ឲ្យទទួលទាន) ក្នុងគោលបំណងប្រឌិតឡើងនូវពាក្យភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះ តាមរយៈការដាក់បម្រាមនូវរបស់ដែលអល់ឡោះមិនបានដាក់បម្រាម ឬអនុញ្ញាតនូវរបស់ដែលអល់ឡោះមិនអនុញ្ញាតឲ្យសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលប្រឌិតនូវពាក្យភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះនោះ ពួកគេមិនទទួលជោគជ័យ(ទទួលបាន)នូវអ្វីដែលគេប៉ងប្រាថ្នានោះទេ ហើយពួកគេក៏មិនរួចផុតពីអ្វីដែលពួកគេរត់គេចអំពីវានោះដែរ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَعَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا مَا قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ مِن قَبۡلُۖ وَمَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
ដោយឡែកចំពោះពួកយូដា យើងបានហាមឃាត់ពួកគេចំពោះអ្វីដែលយើងបាននិទានប្រាប់អ្នកពីមុន(គឺដូចមាននៅក្នុងវាក្យខណ្ឌទី១៤៦ នៃជំពូកអាល់អាន់អាម) ហើយយើងមិនបានបំពានពួកគេចំពោះការដាក់បម្រាមយ៉ាងដូច្នោះនោះឡើយ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេទៅវិញទេដែលបានបំពានលើខ្លួនឯង ខណៈដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្ត(នូវទង្វើដែលជា)មូលហេតុនាំឲ្យទទួលនូវទណ្ឌកម្មនោះ។ ហេតុនេះ យើងក៏បានតបស្នងដល់ពួកគេព្រោះតែការបំពានរបស់ពួកគេ ដោយយើងបានដាក់បម្រាមហាមឃាត់ដូច្នោះទៅលើពួកគេ ជាទណ្ឌកម្មចំពោះពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الجزاء من جنس العمل؛ فإن أهل القرية لما بطروا النعمة بُدِّلوا بنقيضها، وهو مَحْقُها وسَلْبُها ووقعوا في شدة الجوع بعد الشبع، وفي الخوف والهلع بعد الأمن والاطمئنان، وفي قلة موارد العيش بعد الكفاية.
• ការតបស្នង គឺទៅតាមប្រភេទនៃទង្វើដែលគេបានសាង។ ដូច្នេះ អ្នកស្រុកភូមិនោះ នៅពេលដែលពួកគេរមិលគុណនឹងឧបការគុណ ពួកគេក៏ត្រូវបានគេផ្លាស់ប្តូរនឹងអ្វីដែលផ្ទុយពីវាវិញ នោះគឺការទទួលរងនូវការបំផ្លិចបំផ្លាញ ការឆក់ប្លន់ ការធ្លាក់ចូលទៅក្នុងភាពស្រេកឃ្លានក្រោយពីគេទទួលបានលាភសក្ការៈសម្បូរហូរហៀរ ត្រូវទទួលនូវភាពភ័យខ្លាចក្រោយពីពួកគេរស់នៅដោយសុខសុវត្ថិភាពនិងភាពសុខសាន្ត និងរស់នៅប្រកបដោយភាពចង្អៀតចង្អល់(ខ្វះមុខខ្វះក្រោយ)ក្រោយពីពួកគេរស់នៅប្រកបដោយភាពសម្បូរសប្បាយ។
• وجوب الإيمان بالله وبالرسل، وعبادة الله وحده، وشكره على نعمه وآلائه الكثيرة، وأن العذاب الإلهي لاحقٌ بكل من كفر بالله وعصاه، وجحد نعمة الله عليه.
• ចាំបាច់ត្រូវមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងមានជំនឿចំពោះបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ ត្រូវគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះតែមួយគត់ ហើយត្រូវថ្លែងអំណរគុណទ្រង់ចំពោះឧបការគុណទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងការប្រោសប្រទានដ៏ច្រើនលើសលប់របស់ទ្រង់។ ជាការពិតណាស់ ទណ្ឌកម្មរបស់ព្រះជាម្ចាស់ គឺត្រូវតែកើតឡើងជាដាច់ខាតទៅលើរាល់ពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ ហើយប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងទ្រង់ ព្រមទាំងរមិលគុណចំពោះឧបការគុណទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ពួកគេ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫