ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡۚ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
ការធ្វើស្ហ៊ីរិករបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះធ្វើឲ្យពួកគេរមិលគុណចំពោះឧបការគុណទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ប្រទានដល់ពួកគេ ដែលក្នុងនោះ គឺការដកយកនូវគ្រោះថ្នាក់(ចេញពីពួកគេ)។ ហេតុនេះហើយទើបមានគេនិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នកសោយសុខនឹងឧបការគុណដែលពួកអ្នកមាន(មួយរយៈពេលខ្លី)សិនចុះ រហូតដល់ទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះបានមកដល់ពួកអ្នក។ ពិតណាស់ ពួកអ្នកគង់តែនឹងដឹងជាមិនខាន។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَجۡعَلُونَ لِمَا لَا يَعۡلَمُونَ نَصِيبٗا مِّمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡۗ تَٱللَّهِ لَتُسۡـَٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَفۡتَرُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបានរៀបចំសម្រាប់រូបបដិមារបស់ពួកគេដែលពួកវាទាំងនោះមិនដឹងអ្វីសោះ(ដោយសារតែវាជារបស់គ្មានវិញ្ញាណ មិនអាចផ្តល់ប្រយោជន៍ ហើយក៏មិនអាចផ្តល់គ្រោះថ្នាក់ដែរនោះ)នូវមួយចំណែកនៃទ្រព្យសម្បត្តិតបស់ពួកគេដែលយើងបានប្រទានដល់ពួកគេ ហើយពួកគេបញ្ជិតខ្លួនទៅកាន់ពួកវា(ព្រះនានា)តាមរយៈវា(ចំណែកដែលពួកគេរៀបចំ)។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានស្បថបានថាៈ នៅថ្ងៃបរលោក ពួកអ្នក(នែពួកមុស្ហរីគីន)ប្រាកដជានឹងត្រូវគេសួរអំពីអ្វីដែលពួកអ្នកអះអាងថា រូបបដិមាទាំងនោះគឺជាព្រះ ហើយនិងការដែលពួកអ្នករៀបចំនូវមួយចំណែកនៃទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកសម្រាប់ពួកវានោះជាមិនខាន។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ ٱلۡبَنَٰتِ سُبۡحَٰنَهُۥ وَلَهُم مَّا يَشۡتَهُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបានចាត់ទុកកូនស្រី ថាជាបុត្រីរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ហើយពួកគេមានជំនឿទៀតថាៈ ពួកគេ(បុត្រីរបស់អល់ឡោះ)នោះ គឺពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេបានចោទប្រកាន់ទៅលើអល់ឡោះថាទ្រង់មានបុត្រី ហើយពួកគេបានជ្រើសរើសសម្រាប់អល់ឡោះនូវអ្វីដែលពួកគេមិនពេញចិត្តសម្រាប់ខ្លួនឯង(ពួកគេមិនពេញចិត្តកូនស្រី តែពួកគេនិយាយថាអល់ឡោះមានបុត្រី)។ អល់ឡោះមហាស្អាតស្អំពីអ្វីដែលពួកគេចាត់ទុកសម្រាប់ទ្រង់ដែលថាទ្រង់មានបុត្រីនោះ។ ហើយពួកគេចាត់ទុកកូនប្រុសដែលពួកគេទោរទន់ទៅរក(ចង់បាន)សម្រាប់ខ្លួនពួកគេ។ ដូច្នេះ តើមានបទល្មើសអ្វីដែលធំធេងជាងនេះទៀតនោះ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلۡأُنثَىٰ ظَلَّ وَجۡهُهُۥ مُسۡوَدّٗا وَهُوَ كَظِيمٞ
ហើយនៅពេលដែលមាននរណាម្នាក់ប្រាប់ដំណឹងដល់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះពីកំណើតកូនស្រី មុខរបស់គេប្រែទៅជាខ្មៅដោយការមិនពេញចិត្តចំពោះដំណឹងដែលគេប្រាប់(ដែលថាពួកគេទទួលបានកូនស្រីនោះ) ហើយដួងចិត្តរបស់គេពោរពេញទៅដោយទុក្ខសោក និងទុក្ខព្រួយ។ ក្រោយមក រូបគេបែរជាភ្ជាប់ទៅកាន់អល់ឡោះនូវអ្វីដែលពួកគេមិនពេញចិត្តសម្រាប់ខ្លួនឯងទៅវិញ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَتَوَٰرَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ مِن سُوٓءِ مَا بُشِّرَ بِهِۦٓۚ أَيُمۡسِكُهُۥ عَلَىٰ هُونٍ أَمۡ يَدُسُّهُۥ فِي ٱلتُّرَابِۗ أَلَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
គេលាក់ខ្លួន(គេចមុខ)អំពីក្រុមរបស់ខ្លួនព្រោះតែដំណឹងអាក្រក់ដែលគេទទួលបានពីកំណើតកូនស្រីនេះ ហើយគេគិតក្នុងចិត្តថាៈ តើគេគួររក្សាទុកកូនស្រីនេះឲ្យអាប់ឱនដល់កិត្តិយស ឬក៏យកគេ(កូនស្រីនោះ)ទៅកប់ក្នុងដីទាំងរស់? អ្វីដែលពួកមុស្ហរីគីនកំណត់នោះ គឺអាក្រក់បំផុត ដោយពួកគេកំណត់សម្រាប់ម្ចាស់របស់ពួកគេ(អល់ឡោះ)នូវអ្វីដែលពួកគេមិនពេញចិត្តសម្រាប់ខ្លួនឯង។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ مَثَلُ ٱلسَّوۡءِۖ وَلِلَّهِ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
សម្រាប់ពួកប្រឆាំងដែលគ្មានជំនឿចំពោះថ្ងៃបរលោកនោះ គឺមានលក្ខណៈអាក្រក់បំផុត ដូចជា ចង់បានតែកូនប្រុស ភាពល្ងង់ខ្លៅ និងការប្រឆាំង។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់វិញ ទ្រង់មានលក្ខណៈដ៏គួរឲ្យកោតសរសើរ ខ្ពង់ខ្ពស់ ដូចជាភាពឧត្តុង្គឧត្តម ភាពពេញលេញ ភាពមានលើសលប់(មិនត្រូវការអ្នកដទៃ) និងចំណេះដឹង។ ហើយទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលមហាខ្លាំងពូកែបំផុតនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់ទ្រង់ដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិនៅក្នុងការបង្កើត ការចាត់ចែង និងការដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِظُلۡمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيۡهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَـٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដាក់ទណ្ឌកម្មមនុស្សលោកដោយសារតែការបំពាន និងការប្រឆាំងរបស់ពួកគេចំពោះទ្រង់នោះ ទ្រង់នឹងមិនទុកឲ្យមនុស្ស ឬសត្វណាមួយមានជីវិតរស់នៅលើផែនដីឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ ទ្រង់ពន្យារពេលដល់ពួកគេរហូតដល់ពេលមួយដែលត្រូវបានកំណត់នៅក្នុងចំណេះដឹងរបស់ទ្រង់។ ដូច្នេះ នៅពេលដែលពេលមួយដែលត្រូវបានកំណត់នៅក្នុងចំណេះដឹងរបស់ទ្រង់បានមកដល់ហើយនោះ ពួកគេមិនអាចសុំពន្យារពេលបានឡើយ ហើយក៏មិនអាចសុំឲ្យមកដល់មុនពេលកំណត់បានដែរសូម្បីមួយវិនាទីក៏ដោយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكۡرَهُونَۚ وَتَصِفُ أَلۡسِنَتُهُمُ ٱلۡكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ ٱلنَّارَ وَأَنَّهُم مُّفۡرَطُونَ
ហើយពួកគេចាត់ទុកកូនស្រីដែលពួកគេស្អប់(មិនចង់បាន)នោះ ថាជារបស់អល់ឡោះទៅវិញ ហើយអណ្តាតរបស់ពួកគេបាននិយាយដោយកុហកថាៈ ពិតណាស់ ពួកគេមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ល្អប្រសើរនៅឯអល់ឡោះជាម្ចាស់។ ប្រសិនបើវាជាការពិតនោះ ពិតណាស់ពួកគេនឹងត្រូវគេពង្រស់ឡើងវិញដូចអ្វីដែលពួកគេនិយាយមិនខាន។ គ្មានអ្វីគួរឲ្យសង្ស័យឡើយ ពិតប្រាកដណាស់ សម្រាប់ពួកគេគឺភ្លើងនរក ហើយពិតណាស់ ពួកគេត្រូវបានគេបោះបង់ចោលនៅក្នុងនោះ ដោយពួកគេមិនអាចចាកចេញពីវា(ឋាននរក)បានជារៀងរហូត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានស្បថថាៈ ជាការពិតណាស់ យើងបានតែងតាំងអ្នកនាំសារជាច្រើនទៅកាន់បណ្តាប្រជាជាតិជំនាន់មុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ហើយស្ហៃតនបានតុបតែងលម្អសម្រាប់ពួកគេនូវទង្វើដែលអាក្រក់ៗរបស់ពួកគេ ដូចជាការធ្វើស្ហ៊ីរិក ការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្ត ហើយពួកគេអះអាងថា វា(ស្ហៃតន)គឺជាអ្នកជួយពួកគេនាថ្ងៃបរលោក។ ហេតុនេះ ចូរឲ្យពួកគេសុំការជួយពីវាចុះ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក ពួកគេនឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មដ៏សែនឈឺចាប់បំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
ហើយយើងមិនបានបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានទៅកាន់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ឡើយ លើកលែងតែដើម្បីបញ្ជាក់ដល់មនុស្សទាំងអស់ចំពោះអ្វីដែលពួកគេបានខ្វែងគំនិតគ្នានៅក្នុងវា ដូចជាការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ការពង្រស់មនុស្សឲ្យរស់ឡើងវិញ និងច្បាប់បញ្ញត្តិផ្សេងៗរបស់សាសនា និងដើម្បីឲ្យគម្ពីរគួរអាននោះក្លាយជាអ្នកចង្អុលបង្ហាញ និងជាក្តីមេត្តាករុណាសម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ និងចំពោះអ្វីដែលគម្ពីរគួរអានបាននាំមកប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះពួកគេ គឺជាអ្នកដែលទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការពិត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• من جهالات المشركين: نسبة البنات إلى الله تعالى، ونسبة البنين لأنفسهم، وأَنفَتُهم من البنات، وتغيّر وجوههم حزنًا وغمَّا بالبنت، واستخفاء الواحد منهم وتغيبه عن مواجهة القوم من شدّة الحزن وسوء الخزي والعار والحياء الذي يلحقه بسبب البنت.
• ក្នុងចំណោមភាពល្ងង់ខ្លៅរបស់ពួកមុស្ហរីគីននោះគឺ ៖ ពួកគេភ្ជាប់កូនស្រីទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់ ហើយភ្ជាប់កូនប្រុសសម្រាប់ខ្លួនពួកគេផ្ទាល់ ការទទួលបានកូនស្រីធ្វើឲ្យពួកគេមានទុក្ខធ្ងន់ ទឹកមុខរបស់ពួកគេប្រែជាខ្មៅដោយសារតែទុក្ខព្រួយនៃការទទួលបានកូនស្រី ពួកគេលាក់ខ្លួន និងគេចមុខពីក្រុមមនុស្សដោយសារតែទុក្ខព្រួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ភាពអាប់ឱនដ៏អាក្រក់ និងការអៀនខ្មាសដោយសារតែពួកគេទទួលបានកូនស្រី។
• من سنن الله إمهال الكفار وعدم معاجلتهم بالعقوبة ليترك الفرصة لهم للإيمان والتوبة.
• ក្នុងចំណោមមាគ៌ារបស់អល់ឡោះនោះ គឺទ្រង់ពន្យារពេលដល់ពួកប្រឆាំង និងមិនដាក់ទណ្ឌកម្មលើពួកគេភ្លាមៗនោះទេដោយទ្រង់ទុកឱកាសឲ្យពួកគេមានជំនឿ និងសារភាពកំហុស(កែខ្លួន)។
• مهمة النبي صلى الله عليه وسلم الكبرى هي تبيان ما جاء في القرآن، وبيان ما اختلف فيه أهل الملل والأهواء من الدين والأحكام، فتقوم الحجة عليهم ببيانه.
• តួនាទីចម្បងរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ គឺបកស្រាយបញ្ជាក់នូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងគម្ពីរគួរអាន បញ្ជាក់អំពីអ្វីដែលពួកអ្នកកាន់សាសនា និងពួកដែលតាមទំនើងចិត្តខ្លួនឯងមានការមានការខ្វែងយោបល់គ្នាពាក់ព័ន្ធនឹងសាសនា និងច្បាប់នានា។ ដូចនេះ ការបកស្រាយបញ្ជាក់របស់គាត់ គឺជាអំណះអំណាងដែលដាក់បន្ទុកទៅលើពួកគេ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫