ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱتَّبِعُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ بَلۡ نَتَّبِعُ مَآ أَلۡفَيۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَآۚ أَوَلَوۡ كَانَ ءَابَآؤُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ شَيۡـٔٗا وَلَا يَهۡتَدُونَ
ហើយនៅពេលមានគេនិយាយទៅកាន់ពួកគ្មានជំនឿទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកធ្វើតាមអ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមកនៃការចង្អុលបង្ហាញនិងការបំភ្លឺចុះ។ ពួកគេបាននិយាយតបដោយរឹងទទឹងវិញថាៈ ទេ តាមពិតពួកយើងធ្វើតាមតែអ្វីដែលយើងមានមកអំពីជីដូនជីតារបស់ពួកយើង ដូចជាគោលជំនឿ និងប្រពៃណីជាដើមប៉ុណ្ណោះ។ តើពួកគេធ្វើតាមជីដូនជីតារបស់ពួកគេដែរឬ បើទោះបីជាជីដូនជីតារបស់ពួកគេមិនមានការយល់ដឹងអ្វីសោះអំពីការចង្អុលបង្ហាញនិងការបំភ្លឺ ហើយក៏មិនទទួលយកការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់សេចក្តីពិតដែលអល់ឡោះពេញចិត្តសោះនោះ?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ ٱلَّذِي يَنۡعِقُ بِمَا لَا يَسۡمَعُ إِلَّا دُعَآءٗ وَنِدَآءٗۚ صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
ហើយការប្រៀបធៀបពួកគ្មានជំនឿចំពោះការដែលពួកគេធ្វើតាមជីដូនជីតារបស់ពួកគេ(ទាំងងងឹតងងុល)នោះ គឺប្រៀបដូចជាអ្នកគង្វាលសត្វដែលស្រែកហៅសត្វពាហនៈរបស់ខ្លួន ហើយសត្វទាំងនោះបានត្រឹមតែឮសំឡេងរបស់គេ តែវាមិនបានយល់សម្តីរបស់គេ(ម្ចាស់)ឡើយ។ ដូច្នេះ ពួកគេថ្លង់ ដោយមិនឮសេចក្តីពិតដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកគេនោះទេ ពួកគេគដោយអណ្តាតរបស់ពួកគេរឹងមិនអាចហារស្តីនូវសេចក្តីពិតបាន ហើយពួកគេខ្វាក់មិនអាចមើលឃើញសេចក្តីពិតបានឡើយ។ ដោយហេតុនេះហើយ ពួកគេមិនយល់ការចង្អុលបង្ហាញដែលអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)អំពាវនាវពួកគេទៅកាន់វានោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لِلَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿនឹងអល់ឡោះនិងបានដើរតាមអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់! ចូរពួកអ្នកបរិភោគអំពីចំណីអាហារស្អាតស្អំដែលអល់ឡោះទ្រង់បានប្រទានជាលាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នក និងបានអនុញ្ញាតវាដល់ពួកអ្នកចុះ។ ហើយចូរពួកអ្នកដឹងគុណអល់ឡោះទាំងខាងក្រៅនិងខាងក្នុងចំពោះអ្វីដែលទ្រង់បានប្រោសប្រទានមកលើពួកអ្នកអំពីបណ្តាឧបការគុណទាំងឡាយ។ ហើយក្នុងចំណោមការដឹងគុណអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺពួកអ្នកត្រូវគោរពប្រតិបត្តិតាមទ្រង់ និងត្រូវជៀសវាងពីប្រការល្មើសចំពោះទ្រង់ ប្រសិនបើពួកអ្នកគោរពសក្ការៈទ្រង់តែមួយ ហើយមិនធ្វើស្ហ៊ីរិកជាមួយនឹងទ្រង់មែននោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ بِهِۦ لِغَيۡرِ ٱللَّهِۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានដាក់បម្រាមទៅលើពួកអ្នកមិនឱ្យទទួលទានចំណីអាហារ(សត្វ)ទាំងឡាយណាដែលបានស្លាប់ដោយពុំបានសម្លេះ(ត្រឹមត្រូវ)ស្របទៅតាមច្បាប់ឥស្លាម និងឈាមដែលហូរ សាច់ជ្រូក និងអ្វីដែលគេសម្លេះដោយរំលឹកនាមផ្សេងពីព្រះនាមរបស់អល់ឡោះនោះ។ តែប្រសិនបើជនណាត្រូវបានគេបង្ខំឱ្យទទួលទាន(របស់ទាំងនេះ) ដោយគេពុំមែនជាអ្នកដែលបំពាន តាមរយៈការទទួលទានអំពីវាដោយគ្មានតម្រូវការចាំបាច់ ឬក៏ពុំមែនជាអ្នករំលងព្រំដែននៃតម្រូវការចាំបាច់របស់គេទេនោះ គឺគ្មានទោសពៃរ៍ និងទណ្ឌកម្មអ្វីឡើយចំពោះរូបគេ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយមហាមេត្តាករុណាបំផុតចំពោះពួកគេ ហើយក្នុងចំណោមក្តីមេត្តារបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់បានអនុគ្រោះ(ដល់ពួកគេ)ឱ្យទទួលទានអាហារដែលត្រូវបានគេហាមឃាត់(ហារ៉ាំ)ទាំងនេះនៅពេលដែលមានតម្រូវការចាំបាច់បំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَشۡتَرُونَ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَٰٓئِكَ مَا يَأۡكُلُونَ فِي بُطُونِهِمۡ إِلَّا ٱلنَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលបានលាក់បាំងនូវបណ្តាគម្ពីរដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក ហើយនិងអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានៃសញ្ញាភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ទៅលើសេចក្តីពិត និងភាពជាព្យាការីរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ដូចដែលពួកយូដានិងពួកណាសរ៉នីបានប្រព្រឹត្ត ដោយពួកគេបានប្តូរការលាក់បាំងរបស់ពួកគេនោះជាមួយនឹងកម្រៃបន្តិចបន្តួច ដូចជាតំណែង ឋានៈសក្តិ ឬទ្រព្យសម្បត្តិនោះ ធាតុពិត អ្វីដែលពួកគេទទួលទានចូលទៅក្នុងពោះរបស់ពួកគេនោះ គ្មានអ្វីក្រៅពីមូលហេតុដែលនាំឲ្យពួកគេទទួលទណ្ឌកម្មក្នុងឋាននរកនោះឡើយ។ ហើយអល់ឡោះនឹងមិនមានបន្ទូលជាមួយពួកគេនៅថ្ងៃបរលោកនូវអ្វីដែលពួកគេចូលចិត្តឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ គឺមានតែការស្តីបន្ទោសប៉ុណ្ណោះ ហើយទ្រង់ក៏មិនជម្រះសម្អាតពួកគេ និងមិនសរសើរពួកគេឡើយ។ ហើយពួកគេនឹងត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មដ៏ឈឺចាប់បំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱشۡتَرَوُاْ ٱلضَّلَٰلَةَ بِٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡعَذَابَ بِٱلۡمَغۡفِرَةِۚ فَمَآ أَصۡبَرَهُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ
ពួកដែលបានលាក់បាំងចំណេះដឹងដែលមនុស្សត្រូវការទាំងនោះហើយ គឺជាពួកដែលយកការចង្អុលបង្ហាញប្តូរយកភាពវង្វេង ខណៈដែលពួកគេលាក់បាំងចំណេះដឹងពិតប្រាកដ ហើយបានយកការអភ័យទោស(ពីអល់ឡោះ)ប្តូរយកទណ្ឌកម្ម។ ជាការពិតណាស់ ពួកគេគ្មានភាពអត់ធ្មត់លើទង្វើដែលជាមូលហេតុនាំឱ្យធ្លាក់ចូលឋាននរកឡើយ គឺហាក់ដូចជាពួកគេមិនខ្វាយខ្វល់ ហើយអាចអត់ទ្រាំនឹងទណ្ឌកម្មដែលមាននៅក្នុងឋាននរកអញ្ចឹង។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ نَزَّلَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِي ٱلۡكِتَٰبِ لَفِي شِقَاقِۭ بَعِيدٖ
នោះហើយគឺជាការតបស្នងចំពោះការ(ដែលពួកគេ)លាក់បាំងចំណេះដឹង និងការចង្អុលបង្ហាញ ដោយសារតែអល់ឡោះជាម្ចាស់បានបញ្ចុះនូវបណ្តាព្រះគម្ពីរទាំងឡាយយ៉ាងពិតប្រាកដ ហើយនេះ គឺតម្រូវឲ្យបង្ហាញដល់មនុស្សលោក និងមិនត្រូវលាក់បាំងទេ។ ហើយពួកដែលបានខ្វែងគំនិតគ្នាចំពោះបណ្តាព្រះគម្ពីរទាំងឡាយ ដោយពួកគេបានជឿខ្លះនិងបានលាក់បាំងខ្លះនោះ ពួកគេពិតជាធ្លាក់ក្នុងការបែកបាក់គ្នា មានទំនាស់នឹងគ្នា និងឃ្លាតឆ្ងាយពីការពិតជាមិនខាន។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• أكثر ضلال الخلق بسبب تعطيل العقل، ومتابعة من سبقهم في ضلالهم، وتقليدهم بغير وعي.
• មនុស្សលោកភាគច្រើន គឺវង្វេងដោយសារតែមិនព្រមស្វែងយល់ និងដើរតាមបុព្វបុរសរបស់ពួកគេដែលមានភាពវង្វេង និងដើរតាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីជីដូនជីតារបស់ពួកគេដោយងងឹតងងុល និងគ្មានចំណេះដឹង។
• عدم انتفاع المرء بما وهبه الله من نعمة العقل والسمع والبصر، يجعله مثل من فقد هذه النعم.
• គ្មានប្រយោជន៍អ្វីឡើយចំពោះបុគ្គលដែលអល់ឡោះបានប្រទានឧបការគុណនៃប្រាជ្ញា ការស្តាប់លឺ និងការមើលឃើញឱ្យគេ តែគេបែរជាធ្វើដូចអ្នកដែលបានបាត់បង់ឧបការគុណទាំងនេះទៅវិញនោះ។
• من أشد الناس عقوبة يوم القيامة من يكتم العلم الذي أنزله الله، والهدى الذي جاءت به رسله تعالى.
• ក្នុងចំណោមអ្នកដែលទទួលទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរបំផុតនៅថ្ងៃបរលោក គឺអ្នកដែលបានលាក់បាំងចំណេះដឹងដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក និងការចង្អុលបង្ហាញដែលបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់បាននាំមក។
• من نعمة الله تعالى على عباده المؤمنين أن جعل المحرمات قليلة محدودة، وأما المباحات فكثيرة غير محدودة.
• ក្នុងចំណោមឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ប្រទានឱ្យបណ្តាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នៃអ្នកមានជំនឿ គឺទ្រង់បានបង្កើតបម្រាម(ប្រការហាមឃាត់)ដែលមានដែនកំណត់បន្តិចបន្តួច ចំណែកប្រការដែលទ្រង់អនុញ្ញាតវិញ គឺមានជាច្រើនដោយគ្មានដែនកំណត់ឡើយ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫