ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ٱلۡحَجُّ أَشۡهُرٞ مَّعۡلُومَٰتٞۚ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ ٱلۡحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي ٱلۡحَجِّۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يَعۡلَمۡهُ ٱللَّهُۗ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيۡرَ ٱلزَّادِ ٱلتَّقۡوَىٰۖ وَٱتَّقُونِ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
ពេលវេលានៃការធ្វើធម្មយាត្រាហាជ្ជី គឺត្រូវបានគេដឹងយ៉ាងច្បាស់ ពោលគឺចាប់ផ្តើមពីខែស្ហាវវ៉ាល់(ខែទី១០នៃមូហាំម៉ាត់សករាជ) ហើយបញ្ចប់ទៅវិញនៅត្រឹមថ្ងៃទីដប់នៃខែហ្ស៊ុលហិជ្ជះ(ខែទី១២នៃមូហាំម៉ាត់សករាជ)។ ដូចនេះ ចំពោះអ្នកដែលមានកាតព្វកិច្ចត្រូវធ្វើហាជ្ជីនៅអំឡុងខែទាំងនេះ ហើយគេបានចូលកាន់តំណមអៀហរ៉មរួចហើយនោះ គឺរូបគេត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យរួមភេទ ស្តីដណ្តឹង រៀបការ និងហាមឃាត់មិនឲ្យចាកចេញពីការគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះ តាមរយៈការធ្វើអំពើបាបកម្មនោះឡើយ ដោយសារតែភាពធំធេងនៃពេលវេលានិងទីកន្លែងនោះ។ ហើយគេហាមឃាត់លើរូបគេមិនឲ្យឈ្លោះប្រកែកគ្នាដែលបណ្តាលឲ្យមានការខឹងសម្បារ និងទំនាស់នឹងគ្នានោះឡើយ។ ហើយអំពើល្អដែលពួកអ្នកបានសាងនោះ ទ្រង់ពិតជាជ្រាបដឹងនិងផ្តល់ការតបស្នងដល់ពួកអ្នកវិញ។ ហើយចូរពួកអ្នកសុំជំនួយលើការអនុវត្តកាតព្វកិច្ចហាជ្ជីនេះ ដោយយកអ្វីដែលពួកអ្នកត្រូវការទៅជាមួយដូចជាអាហារ និងទឹកផឹកជាដើម តែពួកអ្នកត្រូវដឹងថា ជំនួយល្អបំផុតដែលអ្នកត្រូវសុំចំពោះគ្រប់កិច្ចការទាំងអស់របស់ពួកអ្នកនោះ គឺការកោតខ្លាចអល់ឡោះ។ ដូចនេះ ចូរពួកអ្នកកោតខ្លាចយើងដោយការអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់យើង និងជៀសវាងពីប្រការទាំងឡាយដែលយើងបានហាមឃាត់ ឱបណ្តាអ្នកដែលមានសតិបញ្ញាល្អត្រឹមត្រូវ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ فَإِذَآ أَفَضۡتُم مِّنۡ عَرَفَٰتٖ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ عِندَ ٱلۡمَشۡعَرِ ٱلۡحَرَامِۖ وَٱذۡكُرُوهُ كَمَا هَدَىٰكُمۡ وَإِن كُنتُم مِّن قَبۡلِهِۦ لَمِنَ ٱلضَّآلِّينَ
គ្មានទោសពៃរ៍អ្វីឡើយចំពោះពួកអ្នក ដោយគ្រាន់តែពួកអ្នកស្វែងរកលាភសក្ការៈដែលស្របច្បាប់តាមរយៈការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងអ្វីផ្សេងទៀតក្នុងអំឡុងពេលធ្វើធម្មយាត្រាហាជ្ជីនោះ។ ហើយប្រសិនបើពួកអ្នកបានវិលត្រលប់ពីតំបន់អារ៉ហ្វះមកវិញក្រោយពីពួកអ្នកបានស្នាក់នៅទីនោះនាថ្ងៃទីប្រាំបួនដើម្បីឆ្ពោះទៅកាន់តំបន់មូហ្សហ្ទាលីហ្វះនាយប់ទីដប់នៃខែហ្សុលហិជ្ជះរួចមក ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នករំលឹកចំពោះអល់ឡោះ ដោយការតេស្ហពេស តះលិល និងការសុំបួងសួងនៅឯតំបន់ម៉ាស្ហអារិលហារ៉មដែលស្ថិតនៅទឹកដីមូហ្សហ្ទាលីហ្វះចុះ។ ហើយចូរពួកអ្នករំលឹកចំពោះអល់ឡោះដោយសារទ្រង់បានចង្អុលបង្ហាញពួកអ្នកទៅកាន់សញ្ញានៃសាសនារបស់ទ្រង់ និងការប្រតិបត្តិហាជ្ជីនៅឯគេហដ្ឋានពិសិដ្ឋ(កាក់ហ្ពះ)របស់ទ្រង់។ ជាការពិតណាស់ កាលពីមុនពួកអ្នកធ្លាប់ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពួកដែលវង្វេងអំពីច្បាប់របស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ أَفِيضُواْ مِنۡ حَيۡثُ أَفَاضَ ٱلنَّاسُ وَٱسۡتَغۡفِرُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
បន្ទាប់មក ចូរពួកអ្នកវិលត្រលប់មកពីអារ៉ហ្វះវិញដូចដែលមនុស្សលោកបានធ្វើដោយត្រាប់តាមព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម គឺពុំមែនដូចអ្វីដែលពួកអវិជ្ជាបានធ្វើដោយពួកគេមិនស្នាក់នៅទីនោះនោះឡើយ។ ហើយចូរពួកអ្នកសុំការអភ័យទោសពីអល់ឡោះលើការខ្វះចន្លោះរបស់ពួកអ្នកក្នុងការប្រតិបត្តិនូវអ្វីដែលទ្រង់បានដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَإِذَا قَضَيۡتُم مَّنَٰسِكَكُمۡ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَذِكۡرِكُمۡ ءَابَآءَكُمۡ أَوۡ أَشَدَّ ذِكۡرٗاۗ فَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖ
ហើយនៅពេលដែលពួកអ្នកបានបញ្ចប់កិច្ចការហាជ្ជីសព្វគ្រប់ហើយនោះ ចូរពួកអ្នករំលឹកទៅចំពោះអល់ឡោះ និងត្រូវបង្កើនការកោតសរសើរចំពោះទ្រង់ឲ្យបានច្រើន ដូចជាការដែលពួកអ្នកមានមោទនភាពចំពោះជីដូនជីតារបស់ពួកអ្នកនិងបានលើកសរសើរពួកគេ ឬត្រូវរំលឹកចំពោះអល់ឡោះឱ្យបានខ្លាំងជាងនឹកឃើញជីដូនជីតារបស់ពួកអ្នកទៅទៀត ដោយសារតែឧបការគុណទាំងអស់ដែលពួកអ្នកទទួលបាន គឺសុទ្ធតែមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ទាំងអស់។ ហើយមនុស្សលោកទាំងអស់ គឺមានភាពខុសៗគ្នា ដោយក្នុងចំណោមពួកគេ មានអ្នកដែលគ្មានជំនឿដែលជាអ្នកធ្វើស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយម) ដែលគេមិនជឿអ្វីក្រៅពីជីវិតលោកិយប៉ុណ្ណោះ។ ហើយគេក៏មិនបួងសួងសុំពីម្ចាស់របស់គេនោះដែរ ក្រៅតែពីការបួងសួងសុំឲ្យទទួលបាននូវភាពសម្បូរសប្បាយ និងគ្រឿងលម្អនៃលោកិយ ដូចជាសុខភាពល្អ ទ្រព្យសម្បត្តិ និងកូនចៅប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពួកគេគ្មានទទួលបានចំណែកអំពីអ្វីដែលអល់ឡោះបានត្រៀមទុកសម្រាប់បណ្តាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលអ្នកមានជំនឿនៅឯថ្ងៃបរលោកនោះទេ ដោយសារតែពួកគេចូលចិត្តលោកិយ ហើយបែរចេញពីបរលោក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ حَسَنَةٗ وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ
ហើយមួយក្រុមទៀតក្នុងចំណោមមនុស្សលោក គឺជាអ្នកដែលមានជំនឿនឹងអល់ឡោះ ដោយគេមានជំនឿចំពោះថ្ងៃបរលោក។ ដូចនេះ គេបួងសួងសុំពីម្ចាស់របស់គេនូវភាពសម្បូរសប្បាយនៅក្នុងលោកិយ និងអំពើកុសលនៅក្នុងលោកិយនេះ ព្រមទាំងសុំពីទ្រង់ឲ្យបានចូលឋានសួគ៌ និងបានរួចផុតពីទណ្ឌកម្មនៃឋាននរកទៀតផង។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ نَصِيبٞ مِّمَّا كَسَبُواْۚ وَٱللَّهُ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
បណ្តាដែលបួងសួងសុំរឿងល្អនៅក្នុងលោកិយនិងរឿងល្អនៅថ្ងៃបរលោកទាំងនោះហើយ គឺជាអ្នកដែលនឹងទទួលបានចំណែកអំពីផលបុណ្យដ៏ធំធេងនូវអ្វីដែលពួកគេបានប្រឹងប្រែងធ្វើនៃអំពើល្អនៅក្នុងលោកិយ ហើយអល់ឡោះជាអ្នកកាត់ក្តីចំពោះទង្វើទាំងឡាយយ៉ាងឆាប់រហ័សបំផុត។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• يجب على المؤمن التزود في سفر الدنيا وسفر الآخرة، ولذلك ذكر الله أن خير الزاد هو التقوى.
• ចាំបាច់លើអ្នកមានជំនឿត្រូវត្រៀមស្បៀងសម្រាប់ការធ្វើដំណើរនៅលើលោកិយ និងការធ្វើដំណើរនៅថ្ងៃបរលោកខាងមុខ។ ហេតុនេះហើយ ទើបអល់ឡោះបានលើកឡើងថា ការគោរពកោតខ្លាច គឺជាស្បៀងដ៏ប្រសើរបំផុត។
• مشروعية الإكثار من ذكر الله تعالى عند إتمام نسك الحج.
• ច្បាប់ឥស្លាមបង្គាប់ប្រើឲ្យរំលឹកចំពោះអល់ឡោះឲ្យបានច្រើន ក្រោយពីបានបញ្ចប់កិច្ចប្រតិបត្តិធម្មយាត្រាហាជ្ជីសព្វគ្រប់ហើយនោះ។
• اختلاف مقاصد الناس؛ فمنهم من جعل همّه الدنيا، فلا يسأل ربه غيرها، ومنهم من يسأله خير الدنيا والآخرة، وهذا هو الموفَّق.
• មនុស្សលោកមានគោលបំណងខុសៗគ្នា។ មានអ្នកខ្លះចង់បានតែរឿងលោកិយដោយគេមិនសុំអ្វីក្រៅពីលោកិយឡើយ ហើយមានអ្នកខ្លះទៀតសុំពីអល់ឡោះនូវរឿងល្អៗក្នុងលោកិយផងនិងរឿងល្អៗនៅថ្ងៃបរលោកផង។ នេះហើយជាអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញនោះ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫