ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
رَضُوْا بِاَنْ یَّكُوْنُوْا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلٰی قُلُوْبِهِمْ فَهُمْ لَا یَفْقَهُوْنَ ۟
මෙම කුහකයින් නිදහසට කරුණු දක්වන ජනයා සමගම තමන් ද ප්රමාද වීම ගැන තෘප්තියට පත් අවස්ථාවේ තමන්ට අත්වන අවමානය හා අපහාසය ද පිළිගත්තෝය. ඔවුන්ගේ ප්රතික්ෂේපය හා කුහකත්වය හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ හදවත් මත අල්ලාහ් මුද්රා තැබුවේය. එබැවින් ඔවුනට එහි ඇති යහපත පිළිබඳ කිසිවක් ඔවුහු නොහඳුනති.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لٰكِنِ الرَّسُوْلُ وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مَعَهٗ جٰهَدُوْا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ ؕ— وَاُولٰٓىِٕكَ لَهُمُ الْخَیْرٰتُ ؗ— وَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُفْلِحُوْنَ ۟
සැබැවින්ම දූතයාණන් හා එතුමාණන් සමග සිටි දෙවියන් විශ්වාස කරන්නන් වනාහි, ඔවුහු කුහකයින් මෙන් අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ ජිහාද් කිරීමට පසුබට නොවූහ. ඔවුන් ජිහාද් කළේ ඔවුන්ගේ ධනය හා ප්රාණය පරදුවට තබමිනි. අල්ලාහ් අබියසින් ඔවුන්ගේ ප්රතිඵල වශයෙන් ජය හා යුද භාණ්ඩ මෙන් මෙලොව යහපත හිමි විය. මතුලොව යහපත ද හිමි වනු ඇත. ඒ අතරින් ස්වර්ගයට පිවිසීම ද ඉන් එකකි. එමෙන්ම අපේක්ෂා කළ ජය හා බියෙන් තොර ආරක්ෂාව ද හිමි වනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَعَدَّ اللّٰهُ لَهُمْ جَنّٰتٍ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا ؕ— ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟۠
ස්වර්ග මාලිගා යටින් ගංගාවන් ගලා බස්නා ස්වර්ග උයන් ඔවුන් සඳහා අල්ලාහ් සූදානම් කර ඇත්තේය. ඔවුහු එහි සදා වාසය කරති. ඔවුනට විනාශය අත් වන්නේ නැත. එම ප්රතිඵලය වනුයේ කිසිදු ජයග්රහණයකට ළඟා කළ නොහැකි අතිමහත් ජයග්රහණයකි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَآءَ الْمُعَذِّرُوْنَ مِنَ الْاَعْرَابِ لِیُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذِیْنَ كَذَبُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ ؕ— سَیُصِیْبُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
මදීනා නගරවාසීන් හා ඒ අවට විසූ අරාබිවරුන් අතරින් පිරිසක් අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ සටන් කිරීම සඳහා පිටත් නොවී පසුබසින්නට අවසර පතා නිදහසට කරුණු දක්වමින් අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්) තුමාණන් වෙත පැමිණියෝය. පිටත් නොවීම සඳහා නිදහසට කිසිදු කරුණක් නොදැක්වූ තවත් පිරිසක් ද පසුබැස්සෝය. එය ඔවුන් නබිවරයාණන් ලෙස එතුමාව පිළිනොගැනීම හා අල්ලාහ්ගේ ප්රතිඥාව පිළිබඳ ඔවුන්ගේ විශ්වාසය නොමැති බැවිණි. ඔවුන්ගේ ප්රතික්ෂේපය හේතුවෙන් වේදනා සහගත දඬුවමක් ඔවුන් අත් කර ගනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَیْسَ عَلَی الضُّعَفَآءِ وَلَا عَلَی الْمَرْضٰی وَلَا عَلَی الَّذِیْنَ لَا یَجِدُوْنَ مَا یُنْفِقُوْنَ حَرَجٌ اِذَا نَصَحُوْا لِلّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ؕ— مَا عَلَی الْمُحْسِنِیْنَ مِنْ سَبِیْلٍ ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟ۙ
කාන්තාවන්, දරුවන්, රෝගීන්, වයෝවෘධයින්, අන්ධයින්, වියදම් කිරීමට ධනය නොමැති දිළින්දන් යනාදී නිදහසට කරුණු ඇත්තන්හට යුද්ධය සඳහා සූදානම් වීමේ අවශ්යතාවක් නැත. ඒ සියලු දෙනාටම යුද්ධයට නොයා පසුබැසීමට සාධාරණ හේතුවක් ඇති බැවින් ඔවුනට පවක් අත් වන්නේ නැත. ඊට හේතුව ඔවුන් නිදහසට කරුණු ඇති උදවිය වීමය. අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් වෙනුවෙන් අවංකව කටයුතු කොට, ඔහුගේ පිළිවෙත ක්රියාවට නැංවූ විට නිදහසට කරුණු ඇති එවන් ජනයා අතරින් දැහැමියන් හට දඬුවම අත්වීම සඳහා කිසිදු මාර්ගයක් නැත. දැහැමියන්ගේ පාපකම්වලට අල්ලාහ් සමාව දෙන්නාය. ඔවුන් පිළිබඳ මහා කාරුණිකය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَّلَا عَلَی الَّذِیْنَ اِذَا مَاۤ اَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لَاۤ اَجِدُ مَاۤ اَحْمِلُكُمْ عَلَیْهِ ۪— تَوَلَّوْا وَّاَعْیُنُهُمْ تَفِیْضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَنًا اَلَّا یَجِدُوْا مَا یُنْفِقُوْنَ ۟ؕ
එමෙන්ම අහෝ දූතය! යුද්ධය සඳහා තමන් නැග යාමට සතෙකු (ප්රවාහන පහසුකම්) ඉල්ලා නුඹ වෙත පැමිණ, නුඹලා නැග යන්නට අවශ්ය සතුන් මා සතු ව නොමැතැයි ඔවුනට නුඹ පවසා පසු ව ඔවුන් විසින් හෝ නුඹ වෙතින් හෝ වියදම් කිරීමට යමක් නොලැබීම හේතුවෙන් කනස්සල්ලට පත් වී තම ඇස් වලින් කඳුළු සලා නුඹෙන් වෙන් ව හැරී ගියවුන් කෙරෙහි ද පාපයක් නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّمَا السَّبِیْلُ عَلَی الَّذِیْنَ یَسْتَاْذِنُوْنَكَ وَهُمْ اَغْنِیَآءُ ۚ— رَضُوْا بِاَنْ یَّكُوْنُوْا مَعَ الْخَوَالِفِ ۙ— وَطَبَعَ اللّٰهُ عَلٰی قُلُوْبِهِمْ فَهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
නිදහසට කරුණු ඇති උදවියට කිසිදු ක්රියා මාර්ගක් නැතැයි පැහැදිළි කළ පසුව දඬුවමට හා ග්රහණයට සුදුසුකම් ඇත්තෝ කවුරුන්දැයි මතක් කර සිටියි. අල්ලාහ් මෙසේ ප්රකාශ කරයි: "අහෝ දූතය! දඬුවම් කිරීමේ හා ග්රහණය කිරීමේ ක්රියාමාර්ග ගනු ලබනුයේ යුද්ධය සඳහා සූදානම් වීමට පහසුකම් තිබියදීත් ඒ සඳහා හැකියාව තිබියදීත් ඉන් පසුබට වීම සඳහා ඔබෙන් අවසර පැතූවන් හටය. පසුබාමින් නිවෙස්වල රැඳී සිටියවුන් සමග තමන් ද රැඳී සිටීම හේතුවෙන් ඔවුහු අවමානය හා අපහාසය පිළිගත්තෝය. ඔවුන්ගේ සිත් මත අල්ලාහ් මුද්රා තැබුවේය. උපදෙස ඔවුනට කිසිදු බලපෑමක් සිදු නොකළේය. මෙසේ මුද්රා තැබීම හේතුවෙන් ඔවුනට එහි ඇති යහපත කුමක් ද යන්න තෝරා ගැනීමටත් ඔවුනට එහි ඇති අයහපත කුමක් ද යන්න හඳුනාගෙන ඉන් වැළකී සිටීමටත් නොහැකි වීමය."
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• المجاهدون سيحصِّلون الخيرات في الدنيا، وإن فاتهم هذا فلهم الفوز بالجنة والنجاة من العذاب في الآخرة.
දෙවියන්ගේ මාර්ගයේ සටන් කරන මුජාහිද්වරුන් මෙලොවෙහි යහපත හිමිකර ගනු ඇත. එය මෙලොවෙහි ඔවුනට මග හැරුණේ නම් මතුලොවෙහි ස්වර්ගයේ ජය හා දඬුවමින් මිදීම ඔවුනට ඇත.
• الأصل أن المحسن إلى الناس تكرمًا منه لا يؤاخَذ إن وقع منه تقصير.
ධර්මයෙහි පදනම වනුයේ මිනිසුනට උපකාර කරමින් යහපත කරන්නා, ඔහුට යම් අඩුවක් සිදු වුවද එය ඔහු විසින් ගණන් ගනු නොලැබීමය.
• أن من نوى الخير، واقترن بنيته الجازمة سَعْيٌ فيما يقدر عليه، ثم لم يقدر- فإنه يُنَزَّل مَنْزِلة الفاعل له.
කිසිවකු යහපත කිරීමට අදිටන් කර ඒ සමගම තමන්ට හැකි උපරිමයෙන් එය ඉටු කිරීමේ අධිෂ්ඨානය ද එයට එකතු කර, පසුව ඒ සඳහා හැකියාව නොදැරුවේ නම්, සැබැවින්ම ඔහු එය ඉටු කළ පුද්ගලයාගේ නිලයට පත් වන්නේය.
• الإسلام دين عدل ومنطق؛ لذلك أوجب العقوبة والمأثم على المنافقين المستأذنين وهم أغنياء ذوو قدرة على الجهاد بالمال والنفس.
ඉස්ලාමය තර්කාන්විත හා සාධාරණනීය දහමයි. තම ධනය හා ජීවිත පරදුවට තබා ජිහාද් කිරීමට හැකියාව ඇති පොහොසතුන් ලෙස කුහකයින් සිටියදීත් ඔවුන් යුද්ධයෙන් පසුබෑමේ අවසරය පැතූවෝය. ඔවුන්හට පාපකම හා දඬුවම අනිවාර්යය වී ඇත්තේ එබැවිනි.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫