ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߕߋ߲ߟߎ߯ߋ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَاذْكُرُوْۤا اِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَآءَ مِنْ بَعْدِ عَادٍ وَّبَوَّاَكُمْ فِی الْاَرْضِ تَتَّخِذُوْنَ مِنْ سُهُوْلِهَا قُصُوْرًا وَّتَنْحِتُوْنَ الْجِبَالَ بُیُوْتًا ۚ— فَاذْكُرُوْۤا اٰلَآءَ اللّٰهِ وَلَا تَعْثَوْا فِی الْاَرْضِ مُفْسِدِیْنَ ۟
ఆద్ జాతి వారికి మీరు వారసులుగా అయిన వేళ మీపై కలిగిన అల్లాహ్ అనుగ్రహమును గుర్తు చేసుకోండి. మరియు ఆయన మిమ్మల్ని భూమిలో దింపినాడు (నివాసం ఏర్పరచాడు) దాని ద్వారా మీరు ప్రయోజనం చెందుతున్నారు. మరియు మీరు కోరుకున్న వాటిని పొందుతున్నారు. ఇదంత ఆద్ జాతి వారు అవిశ్వాసం,తిరస్కరణలో వారి నిలకడ తరువాత వినాశనమునకు గురైన తరువాత అయ్యింది. భూ మైదానాల్లో మీరు భవనాలను నిర్మిస్తున్నారు. మీ కొరకు గృహాలను నిర్మించుకొనుటకు కొండలను తొలచి వేశారు. మీపై ఉన్న అనుగ్రహాలకు అల్లాహ్ ని కృతజ్ఞత తెలుపుకోవటం కొరకు అల్లాహ్ అనుగ్రహాలను గుర్తు చేసుకోండి. భూమిలో అల్లకల్లోలాను సృష్టించే ప్రయత్నాలు మానుకోండి. ఇది అల్లాహ్ పై అవిశ్వాసమును,పాపములను విడనాడటం ద్వారా జరుగును.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ الْمَلَاُ الَّذِیْنَ اسْتَكْبَرُوْا مِنْ قَوْمِهٖ لِلَّذِیْنَ اسْتُضْعِفُوْا لِمَنْ اٰمَنَ مِنْهُمْ اَتَعْلَمُوْنَ اَنَّ صٰلِحًا مُّرْسَلٌ مِّنْ رَّبِّهٖ ؕ— قَالُوْۤا اِنَّا بِمَاۤ اُرْسِلَ بِهٖ مُؤْمِنُوْنَ ۟
అతని జాతి వారిలోంచి గర్వానికి లోనైన నాయకులు,పెద్దవారు అతని జాతి వారిలోంచి వారు బలహీనులుగా భావించే విశ్వాసపరులతో ఇలా అన్నారు : ఓ విశ్వాసపరులారా సాలిహ్ అల్లాహ్ తరుపునుండి పంపించబడిన ప్రవక్తనన్న విషయం నిజంగానే మీకు తెలుసా?. బలహీన వర్గమైన విశ్వాసపరులు వారికి ఇలా సమాధానమిచ్చారు : సాలిహ్ మా వద్దకు ఇచ్చి పంపించబడిన దానిని మేము నిజమని నమ్ముతున్నాము,దృవీకరిస్తున్నాము,విధేయత చూపుతున్నాము,ఆయన ధర్మ శాసనాలను ఆచరిస్తున్నాము.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَعَقَرُوا النَّاقَةَ وَعَتَوْا عَنْ اَمْرِ رَبِّهِمْ وَقَالُوْا یٰصٰلِحُ ائْتِنَا بِمَا تَعِدُنَاۤ اِنْ كُنْتَ مِنَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟
అయితే ఏ ఒంటెనైతే బాధపెట్టే ఉద్దేశంతో తాకవద్దని ఆయన వారించాడో అల్లాహ్ ఆదేశమును పాటించటం నుండి వారు తలబిరుసుతనం ప్రదర్శిస్తు చంపివేశారు. మరియు సాలిహ్ అలైహిస్సలాం వారిని దేని గురించి బెదిరించారో దానిని దూరంగా భావిస్తూ,ఎగతాళి చేస్తూ ఇలా పలికారు : ఓ సాలిహ్ నీవు నిజంగా అల్లాహ్ ప్రవక్తవైతే ఏ బాధాకరమైన శిక్ష గురించి మమ్మల్ని బెదిరించావో దానిని మా వద్దకు తీసుకుని రా.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَاَصْبَحُوْا فِیْ دَارِهِمْ جٰثِمِیْنَ ۟
అయితే అవిశ్వాసపరులు ఏ శిక్ష గురించి తొందర చేశారో అది వారి వద్దకు వచ్చింది. ఏవిధంగా అంటే తీవ్రమైన భూకంపం వారిని పట్టుకుంది. వారి ముఖాలు,మోకాళ్ళు నేలకు ఆనే విధంగా బోర్లా పడిపోయారు. వారిలోంచి ఎవరు కూడా వినాశనము నుండి బ్రతికి బయటపడలేదు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَتَوَلّٰی عَنْهُمْ وَقَالَ یٰقَوْمِ لَقَدْ اَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَةَ رَبِّیْ وَنَصَحْتُ لَكُمْ وَلٰكِنْ لَّا تُحِبُّوْنَ النّٰصِحِیْنَ ۟
సాలిహ్ అలైహిస్సలాం తన జాతి వారి స్వీకారము నుండి నిరాశులైన తరువాత వారి నుండి ముఖము త్రిప్పుకున్నారు. మరియు వారితో ఇలా అన్నారు : ఓ నా జాతి వారా అల్లాహ్ మీకు చేరవేయమని నాకు ఇచ్చిన ఆదేశాలను మీకు చేరవేశాను. మరియు మీ కొరకు ఆశిస్తూ,భయపడుతూ మిమ్మల్ని ఉపదేశించాను. కాని మీకు మేలును చూపించటానికి మిమ్మల్ని చెడు నుండి దూరంగా ఉంచటమును ఆశిస్తూ ఉపదేశించే వారిని మీరు ఇష్టపడటం లేదు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلُوْطًا اِذْ قَالَ لِقَوْمِهٖۤ اَتَاْتُوْنَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُمْ بِهَا مِنْ اَحَدٍ مِّنَ الْعٰلَمِیْنَ ۟
మరియు లూతును ;అతడు తన జాతి వారిని అసహ్యించుకుని ఇలా పలికిన వేళను గుర్తు చేసుకోండి : ఏమి మీరు అసహ్యమైన,చెడ్డదైన చర్యకు పాల్పడుతున్నారా ? అది మగ వారి వద్దకు (లైంగిక కోరికలు తీర్చుకోవటం కొరకు) రావటం. మీరు సృష్టించిన ఈ చర్య మీ కన్న ముందు నుండి ఇంత వరకు ఎవరూ చేయలేదు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّكُمْ لَتَاْتُوْنَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِّنْ دُوْنِ النِّسَآءِ ؕ— بَلْ اَنْتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُوْنَ ۟
నిశ్చయంగా మీరు కామ కోరికలు తీర్చుకోవటానికి సృష్టించబడ్డ స్త్రీలను వదిలి మగవారి వద్దకు వస్తున్నారు. మీ ఈ చర్యలో మీరు మీ బుద్దిని కాని, దైవాదేశాలను కాని. స్వభావమును కాని అనుసరించ లేదు. కాని మీరు మానవ నియంత్రణ పరిమితి నుండి బయటకు రావటం ద్వారా,ఆరోగ్యకరమైన మనస్సులకు,ఉన్నతమైన ప్రవృత్తికి అవసరమైన దాని నుండి మీరు నిష్క్రమించటం ద్వారా మీరు అల్లాహ్ హద్దులను (పరిమితులను) మించిపోయారు.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الاستكبار يتولد غالبًا من كثرة المال والجاه، وقلة المال والجاه تحمل على الإيمان والتصديق والانقياد غالبًا.
ధనము,స్థానము నుండి ఎక్కువగా అహంకారము జన్మిస్తుంది. ధనము,స్థానము తక్కువగా ఉండటం విశ్వాసము,నమ్మకము,విధేయత చూపటంపై ఎక్కువగా ప్రేరేపిస్తుంది.
• جواز البناء الرفيع كالقصور ونحوها؛ لأن من آثار النعمة: البناء الحسن مع شكر المنعم.
భవనాలు వాటి లాంటి ఇతరత్రా ఎత్తైన నిర్మాణాలు చేయటం ధర్మసమ్మతమే. ఎందుకంటే అనుగ్రహించిన వారికి కృతజ్ఞత తెలుపుకోవటంతో పాటు మంచి నిర్మాణమును నిర్మించటం అనుగ్రహ సూచనల్లోంచిది.
• الغالب في دعوة الأنبياء أن يبادر الضعفاء والفقراء إلى الإصغاء لكلمة الحق التي جاؤوا بها، وأما السادة والزعماء فيتمردون ويستعلون عليها.
ఎక్కువగా ప్రవక్తల సందేశప్రచారం లో వారు బలహీనులను,పేదలను వారు తీసుకుని వచ్చిన సత్య వాక్యాన్ని శ్రద్ధతో వినటం వైపునకు పిలుస్తారు. సర్దారులు,నాయకుల విషయానికొస్తే వారు అవిధేయత చూపుతారు,దాని పై అహంకారమును ప్రదర్శిస్తారు.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߕߋ߲ߟߎ߯ߋ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫