د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اسامي ژبې ته د المختصر في تفسير القرآن الكريم ژباړه * - د ژباړو فهرست (لړلیک)
اِنَّ وَلِیِّ اللّٰهُ الَّذِیْ نَزَّلَ الْكِتٰبَ ۖؗ— وَهُوَ یَتَوَلَّی الصّٰلِحِیْنَ ۟
প্ৰকৃততে মোৰ সহায়ক হৈছে আল্লাহ, যিয়ে মোক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে। সেয়েহে মই আন কাৰো ওচৰত একো আশা নকৰো, আৰু তোমালোকৰ কোনো মূৰ্তিকো ভয় নকৰো। কিয়নো তেৱেঁই মোৰ ওপৰত কোৰআন অৱতীৰ্ণ কৰিছে মানৱ জাতিৰ হিদায়তৰ বাবে। তেৱেঁই নেক বান্দাসকলৰ তত্ত্বাৱধায়ন কৰে, তেওঁলোকক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে আৰু সহায়-সহযোগিতা কৰে।
عربي تفسیرونه:
وَالَّذِیْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهٖ لَا یَسْتَطِیْعُوْنَ نَصْرَكُمْ وَلَاۤ اَنْفُسَهُمْ یَنْصُرُوْنَ ۟
হে মুশ্বৰিকসকল! আল্লাহৰ বাহিৰে তোমালোকে যিবোৰ মূৰ্তিক আহ্বান কৰা, সেইবোৰে তোমালোকৰো সহায় কৰিব নোৱাৰে, আনকি নিজৰো উপকাৰ সাধিব নোৱাৰে। সিহঁত হৈছে বিৱশ। তেন্তে কেনেকৈ তোমালোকে আল্লাহক এৰি সেইবোৰক আহ্বান কৰা?
عربي تفسیرونه:
وَاِنْ تَدْعُوْهُمْ اِلَی الْهُدٰی لَا یَسْمَعُوْا ؕ— وَتَرٰىهُمْ یَنْظُرُوْنَ اِلَیْكَ وَهُمْ لَا یُبْصِرُوْنَ ۟
হে মুশ্বৰিকসকল! তোমালোকে পূজা-পাঠ কৰা মূৰ্তিবোৰক যদি তোমালোকে সঠিক পথৰ পিনে আহ্বান কৰা, তেন্তে সেইবোৰে তোমালোকৰ আহ্বানো শুনিবলৈ সক্ষম নহয়। তুমি দেখিবলৈ পাবা সেইবোৰে তোমাক অংকিত চকুৰে চাই আছে, অথচ সেইবোৰ নিৰ্জীৱ, দৃষ্টিশক্তি নাই। দৰাচলতে মুশ্বৰিকসকলে মানৱ অথবা জীৱ-জন্তুৰ আকৃতিৰ মূৰ্তি সাজি লয়, যিবোৰৰ থাকে হাত, ভৰি, চকু আদি। কিন্তু সেইবোৰ নিৰ্জীৱ, তাৰ মাজত প্ৰাণ নাই আৰু লৰচৰো কৰিব নোৱাৰে।
عربي تفسیرونه:
خُذِ الْعَفْوَ وَاْمُرْ بِالْعُرْفِ وَاَعْرِضْ عَنِ الْجٰهِلِیْنَ ۟
হে ৰাছুল! আপুনি মানুহৰ সেইবোৰ কৰ্ম আৰু ব্যৱহাৰ গ্ৰহণ কৰক, যিবোৰ তেওঁলোকে সন্তুষ্টচিত্তে কৰিব পাৰে আৰু যিবোৰ তেওঁলোকৰ বাবে সহজ। তেওঁলোকৰ ওপৰত এনেকুৱা কৰ্ম আৰু ব্যৱহাৰৰ বোজা অৰ্পন নকৰিব যিবোৰ তেওঁলোকৰ বাবে অপ্ৰীতিকৰ। কাৰণ এনেকুৱা কৰিলে তেওঁলোক আঁতৰি যাব। আপুনি তেওঁলোকক প্ৰত্যেক সুন্দৰ কথা আৰু কৰ্মৰ আদেশ দিয়ক, লগতে মুৰ্খ লোক সকলৰ পৰা আঁতৰি থাকিব আৰু সিহঁতৰ মুৰ্খ ব্যৱহাৰৰ উত্তৰ মুৰ্খতাৰে প্ৰদান নকৰিব। এতেকে যিয়ে আপোনাক কষ্ট দিয়ে, আপুনি তাক কষ্ট নিদিব। আৰু যিয়ে আপোনাক বঞ্চিত কৰে, আপুনি তাক বঞ্চিত নকৰিব।
عربي تفسیرونه:
وَاِمَّا یَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّیْطٰنِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللّٰهِ ؕ— اِنَّهٗ سَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟
হে ৰাছুল! যেতিয়া আপুনি অনুভৱ কৰে যে, চয়তানে আপোনাক কুমন্ত্ৰণা দি আছে অথবা সৎকৰ্মত বাধা প্ৰদান কৰাৰ প্ৰয়াস কৰি আছে, তেতিয়া আল্লাহৰ আশ্ৰয় প্ৰাৰ্থনা কৰক আৰু ইয়াক মজবুতভাৱে ধাৰণ কৰক। নিশ্চয় তেওঁ আপোনাৰ কথা শ্ৰৱণকাৰী আৰু আপোনাৰ আশ্ৰয় প্ৰাৰ্থনা সম্পৰ্কে অৱগত। এতেকে তেওঁ আপোনাক চয়তানৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব।
عربي تفسیرونه:
اِنَّ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا اِذَا مَسَّهُمْ طٰٓىِٕفٌ مِّنَ الشَّیْطٰنِ تَذَكَّرُوْا فَاِذَا هُمْ مُّبْصِرُوْنَ ۟ۚ
নিশ্চয় যিসকলে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি আৰু তেওঁৰ নিষেধকৃত বস্তুৰ পৰা বিৰত থাকি তেওঁক ভয় কৰে, যেতিয়া তেওঁলোকৰ অন্তৰত চয়তানৰ ফালৰ পৰা কোনো কুমন্ত্ৰণা আহে আৰু গুনাহ কৰি পেলায়, তেতিয়া তেওঁলোকে ততালিকে আল্লাহৰ মহত্ব স্মৰণ কৰে আৰু পাপিষ্ঠসকলৰ প্ৰতি তেওঁৰ শাস্তি মনত পৰে লগতে আনুগত্যকাৰী সকলৰ প্ৰতিদানৰ কথাও মনত পেলায়। ফলত তেওঁলোক ততাতৈয়াকৈ নিজৰ গুনাহৰ পৰা তাওবা কৰি নিজ প্ৰতিপালকৰ পিনে উভতি যায়। ফলস্বৰূপে তেওঁলোক সত্যৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত থাকে, চেতনাহীনৰ পৰা সচেতন হয় আৰু গুনাহৰ পৰা বিৰত থাকে।
عربي تفسیرونه:
وَاِخْوَانُهُمْ یَمُدُّوْنَهُمْ فِی الْغَیِّ ثُمَّ لَا یُقْصِرُوْنَ ۟
চয়তানৰ ভাই কাফিৰ আৰু পাপিষ্ঠসকলক, চয়তানে এটাৰ পিছত এটা গুনাহত লিপ্ত কৰি সিহঁতৰ পথভ্ৰষ্টতা বৃদ্ধি কৰে। এই ধাৰাবাহিকতা অন্ত পৰাৰ নামেই নলয়। চয়তানেও প্ৰৱঞ্চনা তথা পথভ্ৰষ্ট কৰা বন্ধ নকৰে আৰু পাপিষ্ঠসকলেও কুকৰ্ম কৰা তথা চয়তানৰ কথা অনুসৰণ কৰা বন্ধ নকৰে।
عربي تفسیرونه:
وَاِذَا لَمْ تَاْتِهِمْ بِاٰیَةٍ قَالُوْا لَوْلَا اجْتَبَیْتَهَا ؕ— قُلْ اِنَّمَاۤ اَتَّبِعُ مَا یُوْحٰۤی اِلَیَّ مِنْ رَّبِّیْ ۚ— هٰذَا بَصَآىِٕرُ مِنْ رَّبِّكُمْ وَهُدًی وَّرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟
হে ৰাছুল! আপুনি যেতিয়া কোনো আয়াত লৈ আহে, তেতিয়া সিহঁতে আপোনাক নসাৎ কৰে আৰু তাৰ পৰা মুখ ঘূৰাই লয়। আৰু যদি আপুনি কোনো আয়াত লৈ নাহে তেন্তে সিহঁতে কয়ঃ তুমি নিজেই নিজৰ ফালৰ পৰা কোনো আয়াত বনাই নোলোৱা কিয়? হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতক কৈ দিয়ক, মই মোৰ ফালৰ পৰা কোনো আয়াত সৃষ্টি কৰা মোৰ অধিকাৰ নাই। মই কেৱল সেইটোৱে অনুসৰণ কৰো যিটো আল্লাহে মোৰ প্ৰতি অহী কৰে। এই কোৰআন যিটো মই তোমালোকৰ ওচৰত পাঠ কৰি আছো এইটো আল্লাহৰ তৰফৰ পৰা দলিল প্ৰমাণ, যিজন তোমালোকৰ সৃষ্টিকৰ্তা আৰু তোমালোকৰ সকলো কৰ্মৰ পৰিচালক। এই কোৰআন তেওঁৰ মুমিন বান্দাসকলৰ বাবে দয়া তথা পথপ্ৰদৰ্শক। আনহাতে মুমিনসকলৰ বাহিৰে সকলো হৈছে পথভ্ৰষ্ট তথা দুৰ্ভগীয়া।
عربي تفسیرونه:
وَاذْكُرْ رَّبَّكَ فِیْ نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَّخِیْفَةً وَّدُوْنَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْاٰصَالِ وَلَا تَكُنْ مِّنَ الْغٰفِلِیْنَ ۟
হে ৰাছুল! আপোনাৰ প্ৰতিপালক আল্লাহক ভীত হৈ বিনয়পূৰ্বকভাৱে স্মৰণ কৰক, আৰু দুআৰ সময়ত (উচ্চস্বৰো নহয়, নিম্নস্বৰো নহয়) মধ্যমস্বৰ অৱলম্বন কৰক, দিনৰ প্ৰথম ভাগত আৰু অন্তিম ভাগত। কাৰণ এই দুয়োটা সময়ৰ আছে বহুত ফজিলত। আপুনি সেইসকল লোকৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহব যিসকলে আল্লাহক স্মৰণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত অমনোযোগী হৈ থাকে।
عربي تفسیرونه:
اِنَّ الَّذِیْنَ عِنْدَ رَبِّكَ لَا یَسْتَكْبِرُوْنَ عَنْ عِبَادَتِهٖ وَیُسَبِّحُوْنَهٗ وَلَهٗ یَسْجُدُوْنَ ۟
হে ৰাছুল! নিশ্চয় আপোনাৰ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত থকা ফিৰিস্তাসকলে তেওঁৰ ইবাদত পালনত কোনো ধৰণৰ অভিমান নকৰে। বৰং বিনীত হৈ তেওঁৰ ইবাদত পালনত ব্যস্ত থাকে, লগতে কেতিয়াও তেওঁৰ ইবাদত কৰি ক্লান্ত নহয়। তেওঁলোকে দিনে ৰাতি আল্লাহক পৱিত্ৰ ঘোষণা কৰে প্ৰত্যেক এনেকুৱা বিষয়ৰ পৰা যিবোৰ তেওঁৰ বাবে উপযুক্ত নহয়। আৰু তেওঁলোকে কেৱল তেওঁকেই ছাজদাহ কৰে।
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• في الآيات بشارة للمسلمين المستقيمين على صراط نبيهم صلى الله عليه وسلم بأن ينصرهم الله كما نصر نبيه وأولياءه.
প্ৰত্যেক বুদ্ধিমান ব্যক্তিয়ে আল্লাহৰ ইবাদত কৰা উচিত, কিয়নো আল্লাহেই ধৰ্মীয় বিষয়ৰ সত্যতা ৰূপায়ন কৰিছে এনেকুৱা পুথি অৱতীৰ্ণ কৰি যিটো ধৰ্ম সম্পৰ্কে গুৰুত্বপূৰ্ণ জ্ঞান-বিজ্ঞানৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত। তেৱেঁই নেক বান্দাসকলক পাৰ্থিৱ উপকাৰ কৰে তেওঁলোকক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে তথা সহায়-সহযোগিতা কৰে, যাতে তেওঁলোকৰ কোনো শত্ৰুৰ শত্ৰুতাই তেওঁলোকক কোনো ক্ষতি সাধন কৰিব নোৱাৰে।
• في الآيات جماع الأخلاق، فعلى العبد أن يعفو عمن ظلمه، ويعطي من حرمه، ويصل من قطعه.
এই আয়াতসমূহত সেইসকল মুছলিমৰ বাবে সুসংবাদ আছে, যিসকলে নবী মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ পথত পৰিচালিত, আল্লাহে তেওঁলোকক সেইদৰেই সহায় কৰিব, যিদৰে নবীসকলক আৰু অলীসকলক সহায় কৰিছিল।
• على العبد إذا مَسَّه سوء من الشيطان - فأذنب بفعل محرم، أو ترك واجب - أن يستغفر الله تعالى، ويستدرك ما فرط منه بالتوبة النصوح والحسنات الماحية.
এই আয়াতসমূহত নৈতিকতাৰ পাঠ দিয়া হৈছে। সেয়েহে বান্দাসকলে নিজৰ ওপৰত কৰা অন্যায়কাৰীসকলক ক্ষমা কৰা উচিত, যিয়ে বঞ্চিত কৰিছিল তাক প্ৰদান কৰা উচিত, যিয়ে সম্পৰ্কচ্ছেদ কৰে তাৰ লগত সম্পৰ্ক গঢ়া উচিত।
• الواجب على العاقل عبادة الله تعالى؛ لأنه هو الذي يحقق له منافع الدين بإنزال الكتاب المشتمل على العلوم العظيمة في الدّين، ومنافع الدنيا بتولّي الصالحين من عباده وحفظه لهم ونصرته إياهم، فلا تضرهم عداوة من عاداهم.
বান্দাসকলে চয়তানৰ কুমন্ত্ৰণাৰ ফলত কোনো হাৰাম কামত লিপ্ত হ'লে তথা কোনো ওৱাজিব এৰিলে, লগে লগে আল্লাহৰ ওচৰত ক্ষমা প্ৰাৰ্থনা কৰা উচিত। সঁচা তাওবা আৰু সৎকৰ্মৰ জৰিয়তে নিজৰ ভুল সংশোধন কৰা উচিত।
د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اسامي ژبې ته د المختصر في تفسير القرآن الكريم ژباړه - د ژباړو فهرست (لړلیک)
د مرکز تفسیر للدراسات القرآنیة لخوا خپور شوی.