د معناګانو ژباړه سورت قیامه - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 577 - د قرآن کریم دائرة المعارف

əl-Qiyamə

د سورت د مقصدونو څخه:

إظهار قدرة الله على بعث الخلق وجمعهم يوم القيامة.

Allahın məxluqatı diriltməsinə və Qiyamət günü onları bir yerə toplamasına qadir olduğunu göstərmək.

---

آیت: 1

لَآ أُقۡسِمُ بِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ

Allah insanların aləmlərin Rəbbi üçün ayağa qalxacaqları günə - qiyamət gününə and içir.

آیت: 2

وَلَآ أُقۡسِمُ بِٱلنَّفۡسِ ٱللَّوَّامَةِ

Uca Allah, özünü yaxşı işlər görmək xüsusunda naqisliyə yol verdiyinə və günah işlər gördüyünə görə sahibini qınayıb, peşmançılıq çəkən təmiz nəfsə and içir. İnsanları haqq-hesaba çəkmək və etdikləri əməllərin əvəzini vermək üçün Uca Allah onların dirildəcəklərinə dair bu iki şeyə and içir.

آیت: 3

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجۡمَعَ عِظَامَهُۥ

Yoxsa insan elə düşünür ki, o öldükdən sonra onu diriltmək üçün Biz onun sümüklərini yığa bilməyəcəyik?!

آیت: 4

بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُۥ

Xeyr, Biz onun sümüklərini yığmaqdan əlavə onun barmaq uclarını əvvəlki kamil xilqətinə qaytarmağa qadirik.

آیت: 5

بَلۡ يُرِيدُ ٱلۡإِنسَٰنُ لِيَفۡجُرَ أَمَامَهُۥ

Lakin insan dirilməni inkar etməklə, gələcəkdə durmadan günah işlər görməkdə davam etmək fikrindədir.

آیت: 6

يَسۡـَٔلُ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلۡقِيَٰمَةِ

O, qiyaməti inkar etmək məqsədilə: "Qiyamət nə vaxt qopacaq?" – deyə soruşur.

آیت: 7

فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ

Gözlər vaxtı ilə yalan saydığını gördüyü zaman bərələ qaldıqda və dəhşətə gəldikdə,

آیت: 8

وَخَسَفَ ٱلۡقَمَرُ

Ayın nuru getdikdə,

آیت: 9

وَجُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ

Günəş və ay cismləri bir-birinə qovuşduğu zaman –

آیت: 10

يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ

O gün günahkar insan deyəcək: "Hara qaçaq?!"

آیت: 11

كَلَّا لَا وَزَرَ

O gün günahkar insanın nə qaçmağa bir yeri, nə daldalanacaq bir sığınağı, nə də imdadına çatan bir köməkçisi olacaqdır.

آیت: 12

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ

Ey Peyğəmbər! O gün haqq-hesaba çəkilmək və əməllərin əvəzini almaq üçün qayıdış və dönüş ancaq sənin Rəbbinə olacaqdır.

آیت: 13

يُنَبَّؤُاْ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذِۭ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ

O gün insana etdiyi və etməyib sonraya saxladığı əməlləri barədə xəbər veriləcəkdir.

آیت: 14

بَلِ ٱلۡإِنسَٰنُ عَلَىٰ نَفۡسِهِۦ بَصِيرَةٞ

Doğrusu, insanın əzaları onun qazandığı günalara şahidlik etməklə, öz əleyhinə şahidlik edəcəkdir.

آیت: 15

وَلَوۡ أَلۡقَىٰ مَعَاذِيرَهُۥ

İnsan günahsız olduğunu isbat etmək üçün üzürlər gətirsə belə, bu ona fayda veməyəcəkdir.

آیت: 16

لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ

Ey Peyğəmbər! Quranı unutmayasan deyə tələm-tələsik əzbərləmək üçün dilini tərpətmə!

آیت: 17

إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ

Şübhəsiz ki, onun sənin qəlbində cəm etmək və sənin dilində oxunmasını rahatlaşdırmaq Bizə aiddir.

آیت: 18

فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ

Elçimiz Cəbrail sənə Quran oxuduqda sus və onun qiraətini dinlə.

آیت: 19

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ

Sonra onu sənə izah etmək də, sözsüz ki, Bizə aiddir.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• مشيئة العبد مُقَيَّدة بمشيئة الله.

Bəndənin istəyi Allahın istəyinə bağlıdır.

• حرص رسول الله صلى الله عليه وسلم على حفظ ما يوحى إليه من القرآن، وتكفّل الله له بجمعه في صدره وحفظه كاملًا فلا ينسى منه شيئًا.

Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) Qurandan özünə vəhy ediləni əzbərləməyə həris olması və Uca Allahın onu Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) qəlbində və hafizəsində, ondan heç bir şey untmayacağı kamil bir şəkildə cəm edəcəyini öhdəsinə götürməsi.