د معناګانو ژباړه سورت نبا - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قرآن کریم دائرة المعارف

ən-Nəbə

د سورت د مقصدونو څخه:

بيان أدلة القدرة على البعث والتخويف من العاقبة.

Allahın ölüləri diriltməyə qadir olması barədə dəlilləri bəyan etmək və pis aqibət ilə qorxutmaq.

---

آیت: 1

عَمَّ يَتَسَآءَلُونَ

Allah o müşriklərə öz Rəsulunu (səllallahu aleyhi və səlləm) göndərdikdən sonra onlar bir-birindən nə haqqında soruşurlar?

آیت: 2

عَنِ ٱلنَّبَإِ ٱلۡعَظِيمِ

Onların bəzisi digərlərindən böyük xəbər barədə soruşur. Bu,onlara göndərilən elçiyə nazil edilmiş, dirilmə barədə xəbərləri ehtiva edən bu Qurandır.

آیت: 3

ٱلَّذِي هُمۡ فِيهِ مُخۡتَلِفُونَ

O Quran ki, onlar onun sehr, yaxud şeir, yaxud kahinlik, yaxud da keçmişdəkilərin əfsanələri olduğunu iddia etməklə onun vəsfi xüsusunda ixtilafa düşmüşlər.

آیت: 4

كَلَّا سَيَعۡلَمُونَ

Bu iş heç də onların iddia etdikləri kimi deyildir. Quranı təkzib edən o müşriklər bu təkzibin pis aqibətini hökmən biləcəklər.

آیت: 5

ثُمَّ كَلَّا سَيَعۡلَمُونَ

Bir daha xeyr, onlar bu təkzibin pis aqibətini hökmən biləcəklər.

آیت: 6

أَلَمۡ نَجۡعَلِ ٱلۡأَرۡضَ مِهَٰدٗا

Onlar yer üzərində qərar tutsunlar deyə Biz onu yataq tək dümdüz etmədikmi?!

آیت: 7

وَٱلۡجِبَالَ أَوۡتَادٗا

Yer tərpənməsin deyə Biz onun üzərində dirəklər tək dağlar yerləşdirdik.

آیت: 8

وَخَلَقۡنَٰكُمۡ أَزۡوَٰجٗا

Ey insanlar! Biz sizi kişi və qadın olaraq cüt-cüt yaratdıq.

آیت: 9

وَجَعَلۡنَا نَوۡمَكُمۡ سُبَاتٗا

İşlərinizi dayandırıb istirahət edəsiniz deyə sizin üçün yuxu yaratdıq.

آیت: 10

وَجَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ لِبَاسٗا

Övrətinizi libasla örtrdüyünüz kimi gecəni də öz zülməti ilə bürüyən bir örtük etdik.

آیت: 11

وَجَعَلۡنَا ٱلنَّهَارَ مَعَاشٗا

Gündüzü də, sizin ruzi əldə etməyiniz və onu axtarmağınız üçün meydan etdik.

آیت: 12

وَبَنَيۡنَا فَوۡقَكُمۡ سَبۡعٗا شِدَادٗا

Üstünüzdə dayanıqlı və möhkəm bina edilmiş yeddi göy yaratdıq.

آیت: 13

وَجَعَلۡنَا سِرَاجٗا وَهَّاجٗا

Günəşi də çox yanar və çox parlaq bir çıraq etdik.

آیت: 14

وَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلۡمُعۡصِرَٰتِ مَآءٗ ثَجَّاجٗا

Biz yağmurla dolmuş buludlardan şırıl-şırıl yağan yağmur endirdik.

آیت: 15

لِّنُخۡرِجَ بِهِۦ حَبّٗا وَنَبَاتٗا

Yağmur yağdırdıq ki, onun sayəsində müxtəlif dənlər və növbənöv bitkilər çıxardaq.

آیت: 16

وَجَنَّٰتٍ أَلۡفَافًا

Eləcə də, bu yağmur sayəsində, ağaclarının budaqları bir-birinə sarmaşan bağlar yetişdirək.

آیت: 17

إِنَّ يَوۡمَ ٱلۡفَصۡلِ كَانَ مِيقَٰتٗا

Həqiqətən, yaradılanlar arasında ayırd etmək günü əzəldən müəyyən edilmiş, dəyişilməz, bəlli bir vaxta təyin edilmişdir.

آیت: 18

يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِ فَتَأۡتُونَ أَفۡوَاجٗا

Ey insanlar! Mələk sura ikinci kərə üfürəcəyi gün, siz məhşərə dəstə-dəstə gələcəksiniz.

آیت: 19

وَفُتِحَتِ ٱلسَّمَآءُ فَكَانَتۡ أَبۡوَٰبٗا

O gün göy açılacaq və orada açıq qapılara bənzər yarıqlar əmələ gələcək.

آیت: 20

وَسُيِّرَتِ ٱلۡجِبَالُ فَكَانَتۡ سَرَابًا

Dağlar hərəkətə gətirilib səpələnən toz dənəciklərinə çevriləcək və ilğıma dönəcəkdir.

آیت: 21

إِنَّ جَهَنَّمَ كَانَتۡ مِرۡصَادٗا

Həqiqətən, Cəhənnəm pusquda durub kafirləri gözləyir.

آیت: 22

لِّلطَّٰغِينَ مَـَٔابٗا

Cəhənnəm zalımların qayıdacağı yerdir.

آیت: 23

لَّٰبِثِينَ فِيهَآ أَحۡقَابٗا

Onlar orada sonu olmayan zaman və əsrlər boyu qalacaqlar.

آیت: 24

لَّا يَذُوقُونَ فِيهَا بَرۡدٗا وَلَا شَرَابًا

Onlar orada nə atəşin istisini soyudan soyuq hava görəcək, nə də ləzzət verəcək bir içki dadacaqlar.

آیت: 25

إِلَّا حَمِيمٗا وَغَسَّاقٗا

Daddıqları yalnız qaynar su və Cəhənnəm əhlinin bədənindən axan irin olacaqdır.

آیت: 26

جَزَآءٗ وِفَاقًا

Dünyada ikən etdikləri küfrə və azğınlığa uyğun cəza olaraq.

آیت: 27

إِنَّهُمۡ كَانُواْ لَا يَرۡجُونَ حِسَابٗا

Doğrusu, onlar dünyada ikən Allahın axirətdə onları haqq-hesaba çəkəcəyindən qorxmurdular. Çünki onlar öldükdən sonra qiyamət günü yenidən diriləcəklərinə inanmırdılar. Əgər yenidən diriləcəklərinə inansaydılar, Allaha iman gətirər və yaxşı işlər görərdilər.

آیت: 28

وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا كِذَّابٗا

Onlar Rəsulumuza nazil etdiyimiz ayələrimizi də qətiyyətlə təkzib edirdilər.

آیت: 29

وَكُلَّ شَيۡءٍ أَحۡصَيۡنَٰهُ كِتَٰبٗا

Biz onların əməllərinin hamısını müəyyənləşdirib hesaba almışıq. Bunların hamısı onların əməl kitabında yazılmışdır.

آیت: 30

فَذُوقُواْ فَلَن نَّزِيدَكُمۡ إِلَّا عَذَابًا

Ey azğınlar! Elə isə dadın əzabı. Bu, həmişəlik əzabdır. Biz sizə əzabınız üzərinə əzabdan başqa bir şey artırmayacağıq.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• إحكام الله للخلق دلالة على قدرته على إعادته.

Allahın məxluqatı gözəl bir biçimdə yaratması, Allahın onları yenidən diriltməsinə qadir olduğuna dəlalət edir.

• الطغيان سبب دخول النار.

Azğınlıq etmək Cəhənnəm oduna düçar olmağa səbəbdir.

• مضاعفة العذاب على الكفار.

Kafirlərin əzabının qat-qat olması.

آیت: 31

إِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ مَفَازًا

Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirən və Onun qadağalarından çəkinən müttəqilər üçün içində istədiklərinə nail olacaq nicat yeri vardır. Bu da, Cənnətdir.

آیت: 32

حَدَآئِقَ وَأَعۡنَٰبٗا

Bağçalar və üzüm bağları,

آیت: 33

وَكَوَاعِبَ أَتۡرَابٗا

Sinələri yenicə qabarmış həmyaşıd gənc qızlar.

آیت: 34

وَكَأۡسٗا دِهَاقٗا

Şərabla dolmuş qədəhlər vardır.

آیت: 35

لَّا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوٗا وَلَا كِذَّٰبٗا

Onlar Cənnətdə nə batil söz, nə də yalan eşidəcək, nə də ki bir-birini yalançı hesab edəcəklər.

آیت: 36

جَزَآءٗ مِّن رَّبِّكَ عَطَآءً حِسَابٗا

Bunların hamısı Allahın Öz tərəfindən onlara artıqlaması ilə bəxş etdiyi lütf və mükafatıdır.

آیت: 37

رَّبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا ٱلرَّحۡمَٰنِۖ لَا يَمۡلِكُونَ مِنۡهُ خِطَابٗا

Göylərin, yerin və onların arasında olanların Rəbbi, həm dünyada, həm də axirətdə mərhəmətli olan Allahdır. Yerdə və göydə olanlardan heç biri Allahın izni olmadan Ondan bir şey istəməyə qadir olmayacaqlar.

آیت: 38

يَوۡمَ يَقُومُ ٱلرُّوحُ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ صَفّٗاۖ لَّا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنۡ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَقَالَ صَوَابٗا

Cəbrail və mələklər səf-səf duracaqları gün, Mərhəmətli Allahın kimsəyə şəfaətçilik etməsinə izin verdiyi kəslərdən və tovhid kimi haqq söz deyənlərdən başqa heç kəs danışmayacaqdır.

آیت: 39

ذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمُ ٱلۡحَقُّۖ فَمَن شَآءَ ٱتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِۦ مَـَٔابًا

Sizə vəsf edilən o gün, vaqe olacağına şübhə olmayan bir gündür. Kim o gün Allahın əzabından qurtulmaq istəyirsə, qoy istədiyinə nail olmaq üçün Rəbbini razı salacaq saleh əməllər etsin.

آیت: 40

إِنَّآ أَنذَرۡنَٰكُمۡ عَذَابٗا قَرِيبٗا يَوۡمَ يَنظُرُ ٱلۡمَرۡءُ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُ وَيَقُولُ ٱلۡكَافِرُ يَٰلَيۡتَنِي كُنتُ تُرَٰبَۢا

Ey insanlar! Biz sizi baş verəcək yaxın əzab barədə xəbərdar etdik. O gün insan dünyada nə əməllər etdiyini görəcək, kafir isə həmin gün heyvanlara: "Torpaq ol!"- deyildiyini gördükdə, əzabdan xilas olmaq üçün təmənna edib deyəcək: "Kaş mən də, bu heyvanlar kimi torpaq olaydım"

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• التقوى سبب دخول الجنة.

Allahdan qorxmaq Cənnətə daxil olmaq üçün səbəbdir.

• تذكر أهوال القيامة دافع للعمل الصالح.

Qiyamət günü baş verəcək dəhşətli hadisələri xatırlamaq insanı yaxşı işlər görməyə sövq etdirən amildir.

• قبض روح الكافر بشدّة وعنف، وقبض روح المؤمن برفق ولين.

Kafirin canının zorla və amansızcasına, möminin canının isə mülayim və rahat şəkildə alınması.