د معناګانو ژباړه سورت اعلی - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قرآن کریم دائرة المعارف

əl-Əla

د سورت د مقصدونو څخه:

تذكير النفس بالحياة الأخروية، وتخليصها من التعلقات الدنيوية.

Nəfsə axirət həyatını xatırlatmaq və onu dünyaya könül bağlamaqdan xilas etmək.

---

آیت: 1

سَبِّحِ ٱسۡمَ رَبِّكَ ٱلۡأَعۡلَى

Yaratdıqlarının fövqündə ucalan Rəbbini zikr edərkən və Onun şənini uca tutarkən, adını çəkərək Onu təriflə!

آیت: 2

ٱلَّذِي خَلَقَ فَسَوَّىٰ

O Rəbbin ki, insanı kamil surətdə və gözəl bir biçimdə yaratmışdır.

آیت: 3

وَٱلَّذِي قَدَّرَ فَهَدَىٰ

O Rəbbin ki, məxluqatın müqəddəratını - onların cinsini, növlərini və xislətlərini əzəldən müəyyən etmiş, üstəlik, hər bir məxluqa özünə uyğun və tay olana tərəf yönəltmişdir.

آیت: 4

وَٱلَّذِيٓ أَخۡرَجَ ٱلۡمَرۡعَىٰ

O Rəbbin ki, yerdən sizin heyvanlarınızın yediyi bitkiləri çıxarmışdır.

آیت: 5

فَجَعَلَهُۥ غُثَآءً أَحۡوَىٰ

Sonra da o yaşıl otları və yarpaqları, qaralmış quru küləşə çevirmişdir.

آیت: 6

سَنُقۡرِئُكَ فَلَا تَنسَىٰٓ

Ey Peyğəmbər! Biz sənə Quranı oxudacaq və onu sənin qəlbində cəm edəcəyik, beləliklə də, sən onu heç vaxt unutmayacaqsan. Odur ki, Cəbrail ilə Quran oxuduğun zaman onu yaddan çıxarmamaq üçün onu tələm-tələsik oxuma.

آیت: 7

إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ إِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلۡجَهۡرَ وَمَا يَخۡفَىٰ

Yalnız Allahın hər hansı bir hikmətdən dolayı sənə unutdurduğu ayələr müstəsnadır. Allah nəyi aşkara çıxardığını, nəyi də gizlin saxladığını bilir. Bunlardan heç biri Ona gizli qalmaz.

آیت: 8

وَنُيَسِّرُكَ لِلۡيُسۡرَىٰ

Biz səni Allahı razı salacaq və səni Cənnətə aparacaq əməlləri yerinə yetirməyə müvəffəq edərik.

آیت: 9

فَذَكِّرۡ إِن نَّفَعَتِ ٱلذِّكۡرَىٰ

Sənə Quranda vəhy etdiklərimizdən insanlara öyüd-nəsihət et və xatırlatlatmanın fayda verdiyini görsən, onlara xatırlat.

آیت: 10

سَيَذَّكَّرُ مَن يَخۡشَىٰ

Allahdan qorxan kəs səndən öyüd-nəsihət götürər. Çünki məhz beləsi öyüd-nəsihətdən faydalanar.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• تحفظ الملائكة الإنسان وأعماله خيرها وشرها ليحاسب عليها.

İnsanın haqq-hesaba çəkilməsi üçün mələklər onun həm özünü, həm də yaxşı və pis əməllərini mühafizə edir.

• ضعف كيد الكفار إذا قوبل بكيد الله سبحانه.

Kafirlərin qurduğu hiylə, pak və müqəddəs Allahın tədbiri qarşısında zəifdir.

• خشية الله تبعث على الاتعاظ.

Allahdan qorxmaq insanı öyüd-nəsihət qəbul etməyə sövq edir.

آیت: 11

وَيَتَجَنَّبُهَا ٱلۡأَشۡقَى

Kafir isə öyüd-nəsihətdən uzaq durur və onu qulaqardına vurur. Çünki o, axirətdə Cəhənnəm oduna düçar olacaq ən bədbəxt insanlardandır.

آیت: 12

ٱلَّذِي يَصۡلَى ٱلنَّارَ ٱلۡكُبۡرَىٰ

O kimsə ki, axirətdə böyük atəşə girib onun hərarətindən əzab çəkəcək və əbədi olaraq bu əzabın içində qalacaqdır.

آیت: 13

ثُمَّ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحۡيَىٰ

Sonra o, Cəhənnəm odunda əbədi qalacaq, belə ki, o, orada nə öləcək ki, əzabdan qurtulub rahatlıq tapsın, nə də xoş gün-güzəran görəcəkdir.

آیت: 14

قَدۡ أَفۡلَحَ مَن تَزَكَّىٰ

Şirkdən və digər günahlardan təmizlənən kimsə istədiyinə nail olub uğur qazanmıdır.

آیت: 15

وَذَكَرَ ٱسۡمَ رَبِّهِۦ فَصَلَّىٰ

O kimsə ki, Rəbbinin ona buyurduğu müxtəlif zikrlərlə Onu zikr etmiş və namazı tələb olunan tərzdə yerinə yetirmişdir.

آیت: 16

بَلۡ تُؤۡثِرُونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Xeyr, siz dünya həyatına önəm verir və onu axirət həyatından üstün tutursunuz. Halbuki bu ikisinin arasında böyük fərq var.

آیت: 17

وَٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ

Axirət isə dünyadan və onun içindəki nemətlərdən və ləzzətlərdən daha xeyirli, daha üstün və daha sürəklidir. Çünki axirtə nemətləri əsla tükənməzdir.

آیت: 18

إِنَّ هَٰذَا لَفِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ

Sizə bildirdiyimiz bu əmrlər və xəbərlər, səndən əvvəl nazil edilmiş səhifələrdə zikr edilmişdir.

آیت: 19

صُحُفِ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ

Bu, İbrahimə və Musaya (aleyhiməssəlam) nazil edilmiş səhifələrdir.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.

Nəfsi zahiri və batini pisliklərdən təmizləməyin əhəmiyyəti.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.

Xaliqin varlığını və Onun əzəmətini isbat etmək üçün Onun yaratdığı məxluqatları ilə dəlil göstərmək.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.

Dəvət edən kimsənin vəzifəsi insanları hidayətə qovuşdurmaq deyil, sadəcə olaraq onları haqqa dəvət etməkdir. Çünki insanlara hidayət bəxş edib onları haqqa yönəltmək yalnız Allahın əlindədir.