د معناګانو ژباړه سورت غاشیه - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قرآن کریم دائرة المعارف

əl-Ğaşiyə

د سورت د مقصدونو څخه:

التذكير بالآخرة وما فيها من الثواب والعقاب، والنظر في براهين قدرة الله.

Axirəti, axirətdə veriləcək mükafatı və cəzanı, üstəlik, Allahın qüdrətinə dəlalət edən dəlillərə baxmağı xatırlatmaq.

---

آیت: 1

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ٱلۡغَٰشِيَةِ

Ey Peyğəmbər! Öz dəhşətləri ilə insanları bürüyən qiyamətin xəbəri sənə gəlib çatdımı?!

آیت: 2

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ

Qiyamət günü insanların bir qismi bədbəxt, digərləri isə xoşbəx olacaq. Bədbəxt insanların üzü zəlil görkəm alıb yerə dikiləcək.

آیت: 3

عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ

Kafirlərin boyunlarına vurulmuş zəncirlər və halqalar onları yorub əldən salacaq.

آیت: 4

تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِيَةٗ

Zəlil görkəm almış üz sahibləri yandırıb-yaxan oda girəcək və onun hərarətindən əzab çəkəcək.

آیت: 5

تُسۡقَىٰ مِنۡ عَيۡنٍ ءَانِيَةٖ

Onlara çox qaynar suyu olan çeşmədən içirdiləcək.

آیت: 6

لَّيۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٖ

Onların ən pis, ən murdar və quruyanda isə zəhərli olan şibriq deyilən bitkidən başqa yeməyə bir təamı olmayacaqdır.

آیت: 7

لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ

Bu yemək onları nə kökəldər, nə də aclıqdan qurtarar.

آیت: 8

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ

O gün xoşbəxt insanlar (çoxlu) nemətlər əldə etdiklərinə görə üzlərini nəşə, fərəh və sevinc bürüyəcək.

آیت: 9

لِّسَعۡيِهَا رَاضِيَةٞ

Dünyada etdiyi saleh əməllərdən razı qalacaq. Çünki o əməllərin savabının qat-qat artmış olduğu halda onun üçün saxlanıldığını görəcəkdir.

آیت: 10

فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ

Məqam və dəyər baxımından yüksək olan Cənnətdə olacaqlar.

آیت: 11

لَّا تَسۡمَعُ فِيهَا لَٰغِيَةٗ

Onlar Cənnətdə nəinki haram söz, heç batil söz və lağlağı belə eşitməyəcəklər.

آیت: 12

فِيهَا عَيۡنٞ جَارِيَةٞ

Bu Cənnətdə onların istədikləri yerə axıdacaqları və istədikləri kimi istifadə edəcəkləri çeşmələr vardır.

آیت: 13

فِيهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ

Orada hündür taxtlar vardır,

آیت: 14

وَأَكۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ

İçmək üçün hazırlanmış qədəhlər vardır.

آیت: 15

وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ

Orada bir-birinin yanına qoyulmuş yastıqlar vardır,

آیت: 16

وَزَرَابِيُّ مَبۡثُوثَةٌ

Orada hər yerə sərilmiş xalçalar və döşəklər vardır.

آیت: 17

أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ

Məgər onlar Allahın dəvəni necə yaratdığını və onu Adəm övladının ixtiyarına verdiyini görmürlərmi?!

آیت: 18

وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ

Həmçinin, Allahın göyü necə yüksəltdiyini, hətta onların üzərində, başlarına uçmayıb yerində möhkəm duran bir tavan etdiyini görmürlərmi?!

آیت: 19

وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ

Habelə, Allahın dağları necə ucaltdığını, yer üzü insanları silkələməsin deyə, onları yerə bərkitdiyini görmürlərmi?!

آیت: 20

وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ

Eləcə də, Allahın yeri necə döşədiyini, insanlan üstündə qərar tutsunlar deyə onu sabit etdiyini görmürlərmi?!

آیت: 21

فَذَكِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٞ

Ey Peyğəmbər! Onlara nəsihət ver, onları Allahın əzabı ilə qorxut! Sən ancaq öyüd-nəsihət verənsən. Səndən yalnız onlara xatırlatmaq tələb olunur. Onların iman gətirməyə müvəffəq edilməsi isə təkcə Allahın əlindədir.

آیت: 22

لَّسۡتَ عَلَيۡهِم بِمُصَيۡطِرٍ

Sən onların üstün hökmran deyilsən ki, onları iman gətirməyə məcbur edəsən.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.

Nəfsi zahiri və batini pisliklərdən təmizləməyin əhəmiyyəti.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.

Xaliqin varlığını və Onun əzəmətini isbat etmək üçün Onun yaratdığı məxluqatları ilə dəlil göstərmək.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.

Dəvət edən kimsənin vəzifəsi insanları hidayətə qovuşdurmaq deyil, sadəcə olaraq onları haqqa dəvət etməkdir. Çünki insanlara hidayət bəxş edib onları haqqa yönəltmək yalnız Allahın əlindədir.

آیت: 23

إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ

Lakin kim imandan üz döndərib Allaha və Onun rəsuluna küfr edərsə,

آیت: 24

فَيُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَكۡبَرَ

Qiyamət günü Allah onu içində əbədi qalacağı Cəhənnəmə vasil etməklə onu ən böyük əzaba düçar edər.

آیت: 25

إِنَّ إِلَيۡنَآ إِيَابَهُمۡ

Şübhəsiz ki, onların ödükdən sonra qayıdışları yalnız Bizədir.

آیت: 26

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم

Sonra onları əməllərinə görə sorğu-suala çəkmək də yalnız Bizə aiddir. Bunun nə sənə, nə də səndən başqasına heç bir aidiyyatı yoxdur.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

Zilhiccə ayının (ilk) on gününün ilin digər günlərindən fəzilətli olması.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

Qiyamət günü Uca Allahın Özünə layiq tərzdə - (heç nəyə və heç kəsə) oxşamadığı və bənzəmədiyi halda, həqiqi mənada gəlməsinin isbatı.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

Mömin kimsə sınağa çəkildikdə səbir edər, özünə nemət bəxş edildikdə də, şükür edər.