د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - خمیري ژبې ته د المختصر في تفسير القرآن الكريم ژباړه * - د ژباړو فهرست (لړلیک)
وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗا قَالَ بِئۡسَمَا خَلَفۡتُمُونِي مِنۢ بَعۡدِيٓۖ أَعَجِلۡتُمۡ أَمۡرَ رَبِّكُمۡۖ وَأَلۡقَى ٱلۡأَلۡوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأۡسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُۥٓ إِلَيۡهِۚ قَالَ ٱبۡنَ أُمَّ إِنَّ ٱلۡقَوۡمَ ٱسۡتَضۡعَفُونِي وَكَادُواْ يَقۡتُلُونَنِي فَلَا تُشۡمِتۡ بِيَ ٱلۡأَعۡدَآءَ وَلَا تَجۡعَلۡنِي مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
នៅពេលដែលព្យាការីមូសាបានវិលត្រឡប់ពីការសន្ទនាជាមួយម្ចាស់របស់គាត់ទៅជួបក្រុមរបស់គាត់វិញ រូបគាត់ពោរពេញទៅដោយការខឹងសម្បារ និងទុក្ខព្រួយចំពោះពួកគេនៅពេលដែលគាត់បានឃើញក្រុមរបស់គាត់កំពុងតែគោរពសក្ការៈទៅចំពោះរូបសំណាក់កូនគោ ហើយគាត់ក៏បាននិយាយថាៈ ស្ថានភាពរបស់ពួកអ្នក(ឱក្រុមរបស់ខ្ញុំ)ដែលធ្វើផ្ទុយនឹងបទបញ្ជារបស់ខ្ញុំ បន្ទាប់ពីខ្ញុំបានចាកចេញ(អវត្តមាន)ពីពួកអ្នកនោះ គឺអាក្រក់ជាទីបំផុត ព្រោះថាទង្វើបែបនេះ នឺងទៅរកភាពអន្តរាយនិងអពមង្គល។ តើពួកអ្នកធុញទ្រាន់ក្នុងការរង់ចាំខ្ញុំឬបានជាពួកអ្នកប្រញាប់ប្រញាល់នាំគ្នាគោរពសក្ការៈចំពោះរូបសំណាក់កូនគោដូច្នេះ? ព្យាការីមូសាបានគ្រវែងផែនចារិក(គម្ពីរតាវរ៉ត)នោះចោលព្រោះតែកំហឹងដ៏ខ្លាំង និងទុក្ខព្រួយដែលគាត់បានជួបនោះ ហើយគាត់ក៏បានចាប់ទាញសក់ក្បាល និងពុកចង្កាបងប្រុសរបស់គេ គឺព្យាការីហារូន មកជិត ដោយសារគាត់(ព្យាការីហារូន)បានស្ថិតនៅជាមួយពួកគេដែរ តែគាត់មិនបានហាមឃាត់ក្រុមរបស់គាត់(មិនឲ្យគោរពរូបសំណាក់កូនគោ)នៅពេលដែលគាត់បានឃើញពួកគេគោរពសក្ការៈចំពោះរូបសំណាក់កូនគោនោះ។ ព្យាការីហារូនក៏បានពោលទៅកាន់ព្យាការីមូសាដោយសុំការអធ្យាស្រ័យពីព្យាការីមូសាដើម្បីឲ្យគាត់ស្ងប់ចិត្តថាៈ ឱប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំ! ពិតប្រាកដណាស់ ក្រុមនេះបានចាត់ទុកខ្ញុំជាមនុស្សទន់ខ្សោយដោយពួកគេបានមើលស្រាលចំពោះខ្ញុំ ហើយពួកគេស្ទើរតែសម្លាប់ខ្ញុំទៅទៀត(នៅពេលដែលខ្ញុំហាមឃាត់ពួកគេមិនឲ្យគោរពសក្ការៈរូបសំណាក់កូនគោនោះ)។ ដូចនេះ ចូរអ្នកកុំដាក់ទោសចំពោះខ្ញុំនូវទណ្ឌកម្មណាមួយដែលនាំឲ្យសត្រូវរបស់ខ្ញុំសប្បាយរីករាយ ហើយកុំដោយសារតែកំហឹងរបស់អ្នកមកលើខ្ញុំ ធ្វើឲ្យអ្នកចាត់ទុកខ្ញុំស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមបំពានដែលគោរពសក្ការៈចំពោះម្ចាស់ផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ឲ្យសោះ។
عربي تفسیرونه:
قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَلِأَخِي وَأَدۡخِلۡنَا فِي رَحۡمَتِكَۖ وَأَنتَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ
ការីមូសាបានបួងសួងទៅកាន់ម្ចាស់របស់គាត់ថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! សូមទ្រង់មេត្តាអភ័យទោសដល់ខ្ញុំនិងបងប្រុសរបស់ខ្ញុំហារូន ហើយបញ្ចូលពួកយើងឲ្យស្ថិតក្រោមការអាណិតស្រឡាញ់របស់ទ្រង់ ព្រមទាំងធ្វើឲ្យវា(ក្តីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់)គ្របដណ្តបលើពួកយើងពីគ្រប់ទិសទីផងចុះ។ ហើយទ្រង់(ឱម្ចាស់របស់ពួកយើង) គឺជាអ្នកដែលមហាអាណិតស្រឡាញ់ចំពោះពួកយើងជាងគេបំផុត។
عربي تفسیرونه:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ ٱلۡعِجۡلَ سَيَنَالُهُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَذِلَّةٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُفۡتَرِينَ
ជាការពិតណាស់ ពួកដែលបានយករូបសំណាក់កូនគោមកធ្វើជាព្រះ ដោយគោរពសក្ការៈចំពោះវានោះ ពួកគេនឹងត្រូវទទួលនូវការខឹងសម្បារយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីម្ចាស់របស់ពួកគេ ហើយពួកគេនឹងទទួលនូវភាពអាម៉ាស់នៅក្នុងឆាកជីវិតលោកិយនេះដោយសារតែពួកគេបានធ្វើឲ្យម្ចាស់របស់ពួកគេការខឹងសម្បារ ហើយនិងការបន្ទាបបន្ថោករបស់ទ្រង់ចំពោះពួកគេ។ ហើយដូចការតបស្នងនេះដែរ យើងនឹងតបស្នងបែបនេះចំពោះពួកដែលប្រឌិតភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់។
عربي تفسیرونه:
وَٱلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِهَا وَءَامَنُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
ចំពោះអ្នកដែលបានប្រព្រឹត្តនូវទង្វើអាក្រក់នានា ដូចជាធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ និងប្រព្រឹត្តនូវទង្វើល្មើសនានា ក្រោយមក ពួកគេបានសារភាពកំហុសចំពោះអល់ឡោះដោយពួកគេមានជំនឿចំពោះទ្រង់ ហើយបញ្ឈប់នូវទង្វើល្មើសនានាដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តវិញនោះ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ក្រោយពីការទទួលសារភាពកំហុស និងការវិលត្រឡប់របស់ពួកគេពីប្រការស្ហ៊ីរិកទៅកាន់ការមានជំនឿ និងពីការសាងបាបកម្មទៅកាន់ការគោរពប្រតិបត្តិចំពោះទ្រង់នោះមក គឺទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះពួកគេដោយទ្រង់បិតបាំងនូវបាបកម្មរបស់ពួកគេ និងមិនយកទោសពៃរ៍ពីពួកគេឡើយ ហើយទ្រង់មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
عربي تفسیرونه:
وَلَمَّا سَكَتَ عَن مُّوسَى ٱلۡغَضَبُ أَخَذَ ٱلۡأَلۡوَاحَۖ وَفِي نُسۡخَتِهَا هُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ هُمۡ لِرَبِّهِمۡ يَرۡهَبُونَ
ហើយនៅពេលដែលកំហឹងបានរំសាយចេញពីព្យាការីមូសានោះ គាត់ក៏បានយកផែនចារឹកដែលគាត់បានបោះចោលដោយសារតែការខឹងសម្បាររបស់គាត់នោះមកវិញ។ ហើយនៅក្នុងផែនចារិកនេះ គឺពោរពេញទៅដោយការចង្អុលបង្ហាញពីប្រការដែលវង្វេងនិងការបញ្ជាក់ពីការពិត និងពោរពេញទៅដោយក្តីមេត្តាករុណាចំពោះអ្នកដែលកោតខ្លាចម្ចាស់របស់ពួកគេ និងខ្លាចទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់។
عربي تفسیرونه:
وَٱخۡتَارَ مُوسَىٰ قَوۡمَهُۥ سَبۡعِينَ رَجُلٗا لِّمِيقَٰتِنَاۖ فَلَمَّآ أَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ قَالَ رَبِّ لَوۡ شِئۡتَ أَهۡلَكۡتَهُم مِّن قَبۡلُ وَإِيَّٰيَۖ أَتُهۡلِكُنَا بِمَا فَعَلَ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَّآۖ إِنۡ هِيَ إِلَّا فِتۡنَتُكَ تُضِلُّ بِهَا مَن تَشَآءُ وَتَهۡدِي مَن تَشَآءُۖ أَنتَ وَلِيُّنَا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَاۖ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡغَٰفِرِينَ
ហើយព្យាការីមូសាបានជ្រើសរើសពីក្នុងចំណោមក្រុមរបស់គាត់នូវបុរសដែលល្អៗ(មនុស្សល្អដែលជាបុរស)ចំនួនចិតសិបនាក់ដើម្បីឲ្យពួកគេសុំការអធ្យាស្រ័យពីម្ចាស់របស់ពួកគេចំពោះទង្វើល្ងង់ខ្លៅដែលក្រុមរបស់ពួកគេបានប្រព្រឹត្តដោយបានគោរពសក្ការៈចំពោះរូបសំណាក់កូនគោនោះ ហើយអល់ឡោះទ្រង់បានកំណត់កន្លែងដែលពួកគេត្រូវមកជួបជុំគ្នា។ នៅពេលដែលពួកគេបានមកដល់(កន្លែងជួបជុំ) ពួកគេក៏មានភាពក្អេងក្អាងទៅលើអល់ឡោះ ហើយពួកគេបានស្នើសុំព្យាការីមូសាឲ្យអល់ឡោះជាម្ចាស់បង្ហាញខ្លួនឲ្យពួកគេបានឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែក។ ពេលនោះ ការរញ្ជួយដីក៏បានឆក់យកជីវិតរបស់ពួកគេ ហើយពួកគេក៏បានដួលសន្លប់ដោយសារតែភាពរន្ធត់របស់វា ហើយពួកគេក៏បានស្លាប់។ នៅពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានអង្វរករចំពោះម្ចាស់របស់គាត់ ហើយគាត់បានពោលថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! ប្រសិនបើទ្រង់មានចេតនាបំផ្លាញពួកគេនិងបំផ្លាញខ្ញុំរួមជាមួយនឹងពួកគេមុនពេលដែលពួកគេបានមកដល់នោះ ទ្រង់នឹងបំផ្លាញពួកគេជាមិនខាន។ តើទ្រង់បំផ្លាញពួកយើង ដោយសារតែអ្វីដែលពួកល្ងង់ខ្លៅក្នុងចំណោមពួកយើងបានប្រព្រឹត្តនោះឬ? ការដែលក្រុមរបស់ខ្ញុំគោរពសក្ការៈចំពោះរូបសំណាក់កូនគោនោះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីជាការសាកល្បងរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់ធ្វើឲ្យវង្វេងដោយសារវាចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ហើយចង្អុលបង្ហាញចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនានោះឡើយ។ ទ្រង់គឺជាអ្នកគ្រប់គ្រងកិច្ចការរបស់ពួកយើង។ ដូចនេះ សូមទ្រង់មេត្តាអភ័យទោសចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកយើង ព្រមទាំងអាណិតស្រឡាញ់ចំពោះពួកយើងដោយក្តីមេត្តាករុណាដ៏ទូលំទូលាយរបស់ទ្រង់ផងចុះ។ ជាការពិតណាស់ ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលអភ័យទោសដ៏ប្រសើរបំផុត ហើយជាអ្នកអធ្យាស្រ័យរាល់បាបកម្មទាំងឡាយ។
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• في الآيات دليل على أن الخطأ في الاجتهاد مع وضوح الأدلة لا يعذر فيه صاحبه عند إجراء الأحكام عليه، وهو ما يسميه الفقهاء بالتأويل البعيد.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះគឺជាភស្តុតាងបង្ហាញថា ការមានកំហុសក្នុងការព្យាយាម(ស្វែងរកផ្លូវត្រូវ) ខណៈដែលមានភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់ហើយនោះ គឺគ្មានការលើកលែងចំពោះអ្នកដែលប្រព្រឹត្តវានោះទេនៅពេលអនុវត្តច្បាប់ចំពោះជននោះ ដែលអ្នកចេះដឹងផ្នែកច្បាប់ឥស្លាមគេឲ្យឈ្មោះថា “ការបកស្រាយដែលខុសឆ្ងាយ”។
• من آداب الدعاء البدء بالنفس، حيث بدأ موسى عليه السلام دعاءه فطلب المغفرة لنفسه تأدُّبًا مع الله فيما ظهر عليه من الغضب، ثم طلب المغفرة لأخيه فيما عسى أن يكون قد ظهر منه من تفريط أو تساهل في رَدْع عَبَدة العجل عن ذلك.
• ក្នុងចំណោមសុជីវធម៌នៃការបួងសួងនោះ គឺត្រូវចាប់ផ្តើមសុំឲ្យខ្លួនឯងជាមុនសិនដូចដែលព្យាការីមូសាបានបួងសួងសុំ ដោយគាត់បានចាប់ផ្តើមសុំការអភ័យទោសដល់ខ្លួនគាត់ជាមុនជាមុនសិន ដើម្បីជាការមានសុជីវធម៌ចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះកំហឹងដែលគាត់បានស្តែងចេញ។ ក្រោយមក គាត់បានសុំការអភ័យទោសឲ្យបងប្រុសរបស់គាត់ ដោយសារតែគាត់នៅជាមួយពួកគេ តែគាត់មិនអាចហាមឃាត់ពួកគេមិនឲ្យគោរពសក្ការៈចំពោះរូបសំណាក់កូនគោនោះបាន។
• التحذير من الغضب وسلطته على عقل الشخص؛ ولذلك نسب الله للغضب فعل السكوت كأنه هو الآمر والناهي.
• ប្រុងប្រយ័ត្នពីការខឹងសម្បារ និងឥទ្ធិពលរបស់វាទៅលើប្រាជ្ញាស្មារតីរបស់មនុស្ស។ ហេតុនេះហើយទើបអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានភ្ជាប់ការខឹងសម្បារនេះជាមួយនឹងការនៅស្ងៀម ហាក់បីដូចជាវាគឺជាបទបញ្ជា និងការហាមឃាត់។
• ضرورة التوقي من غضب الله، وخوف بطشه، فانظر إلى مقام موسى عليه السلام عند ربه، وانظر خشيته من غضب ربه.
• ភាពចាំបាច់នៃការការពារពីការខឹងសម្បារពីអល់ឡោះ និងកោតខ្លាចពីទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់។ ដូច្នេះ ចូរអ្នកមើលទៅលើគោលជំហររបស់ព្យាការីមូសាចំពោះម្ចាស់របស់គេ ហើយចូរពិនិត្យមើលការគោរពកោតខ្លាចរបស់ព្យាការីមូសាចំពោះការខឹងសម្បារនៃម្ចាស់របស់គេ។
د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - خمیري ژبې ته د المختصر في تفسير القرآن الكريم ژباړه - د ژباړو فهرست (لړلیک)
د مرکز تفسیر للدراسات القرآنیة لخوا خپور شوی.