د معناګانو ژباړه سورت مؤمنون - کردي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 342 - د قرآن کریم دائرة المعارف

المؤمنون

د سورت د مقصدونو څخه:

بيان فلاح المؤمنين وخسران الكافرين.

ڕوونکردنەوەى سەرفرازی و سەرکەوتنی ئیمانداران و دۆڕان و خەسارۆمەندی بێباوەڕان.

---

آیت: 1

قَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ

بەدڵنیاییەوە ئەوانەی باوەڕیان بە اللە تەعالا ھێناوە و کار بە بەرنامە و شەریعەتەکەی دەکەن سەرکەوتن و ڕزگار بوون لەوەی لێی دەترسان.

آیت: 2

ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي صَلَاتِهِمۡ خَٰشِعُونَ

ئەوانەی لە نوێژەکانیاندا گەردنکەچن و بەخشوعەوە ئەنجامی دەدەن، ئەندامەکانی جەستەیان لە جوڵە دەکەوێت و دڵ و دەروونیان خاڵی دەبێت لەھەر شتێک سەرقاڵیان بکات لە یادی اللە.

آیت: 3

وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَنِ ٱللَّغۡوِ مُعۡرِضُونَ

ئەوانەی لە شتی پڕوپوچ و گاڵتە وگەپ و ھەر شتێکی تریش سەرپێچی بێت لە گوفتار و کردار وازی لێدەھێنن و پشتی لێ دەکەن.

آیت: 4

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِلزَّكَوٰةِ فَٰعِلُونَ

ئەوانەی دڵ و دەروونی خۆیان لە ژەنگ و ژار پاک دەکەنەوە، وە ماڵ و سەروەت و سامانیان بەزەکاتدان خاوێن دەکەنەوە و ئەنجامی دەدەن.

آیت: 5

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ

ئەوانەی داوێنی خۆیان لە زینا و فاحیشە و نێربازی دەپارێزن، ئەوانە کەسانێکی داوێن پاک و خاوێنن.

آیت: 6

إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ

جگە لە خێزانی خۆیان، یان کەنیزەکێک کە ھی خۆیانە، ئەگەر لەگەڵ ئەوانەدا سەرجێیان کرد لۆمە و سەرزەنشت ناکرێن و گوناھبار نابن.

آیت: 7

فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ

ھەر کەسێک لەزەت لە غەیری ھاوسەر و کەنیزەکەکەی وەربگرێت ئەوا سنوورەکانی اللە تەعالای بەزاندووە، بە بەزاندنی ئەوەی حەڵاڵ کراوە بۆ ئەوەی کە حەرام کراوە، وازی لەحەڵاڵ و پاکو خاوێن ھێناوە و دەستی بردووە بۆ ئەوەی حەرام کراوە.

آیت: 8

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ

یەکێکی تر لەسیفەتەکانی ڕزگار بوان لە دواڕۆژدا ئەوانەن کە سپاردەیان پێ بسپێررێت جا ئەو سپاردە بێت کە اللە تەعالا پێیان دەسپێرێت، یان بەندەکانی اللە تەعالا پێیان دەسپێرن ئەوا دەیپارێزن، وە پەیمان و بەڵێنی خۆیان زایە ناکەن و دەیپارێزن و وەفای پێدەکەن.

آیت: 9

وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَوَٰتِهِمۡ يُحَافِظُونَ

ئەوانەشن کە پارێزگاری لە نوێژەکانیان دەکەن و بەردەوامن لەسەری، بە ئەنجامدانی لە کاتی خۆی و بە ئەرکان و واجیبات و سوننەتەکانیەوە.

آیت: 10

أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡوَٰرِثُونَ

ئەوانەی خاوەنی ئەم سیفەتانەن ئەوانە میراتگرانن.

آیت: 11

ٱلَّذِينَ يَرِثُونَ ٱلۡفِرۡدَوۡسَ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ

میراتگری بەھەشتە بەرز و باڵاکانن کە بەھەمیشەیی و ھەتا ھەتایی تێیدا دەمێننەوە، ناز و نیعمەت و بەخششەکانی ھەرگیز نابڕێتەوە و کۆتایی نایەت.

آیت: 12

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن طِينٖ

بێگومان باوکی مرۆڤەکان کە ئادەمە لە قوڕ بەدیمان ھێناوە، گڵەکەی وەرگیراوە لەپوختەیەک کە دەرھێنراوە لە ئاوی تێکەڵاو بەگڵی زەوی.

آیت: 13

ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ

پاشان نەوەکانیمان بەدیھێناوە لە زاوزێی نێوان ژن و پیاو، لە دڵۆپە ئاوێکی پیاو کە لە ڕەحمی ژندا جێگیر دەبێت تاکاتێک لەدایک دەبێت.

آیت: 14

ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡعَلَقَةَ مُضۡغَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا ثُمَّ أَنشَأۡنَٰهُ خَلۡقًا ءَاخَرَۚ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ أَحۡسَنُ ٱلۡخَٰلِقِينَ

پاشان لەو دڵۆپە ئاوەی لە ڕەحمدا جێگیر بوو، خوێنپارەیەکی سوورمان بەدیھێنا، پاشان لەو خوێنپارە سوورە وەكو پارچەیەک گۆشتی جوواومان بەدیھێنا، جا ئەو پارچە گۆشتەمان کردە ئێسکی ڕەق، ئەمجا گۆشتمان کرد بەبەر ئێسکەکاندا، پاشان بەڕۆح بەبەرداکردنی کردمان بەدیھێنراوێکی تر، خستمانە دەرەوە بۆ ژیانی دونیا، زۆر گەورە و پیرۆز و پر بەرەکەتە ئەو (اللە) یەی کەچاکترینی بەدیھێنەرانە.

آیت: 15

ثُمَّ إِنَّكُم بَعۡدَ ذَٰلِكَ لَمَيِّتُونَ

پاشان - ئەی خەڵکینە- بەڕاستی دوای ئەوەی تێپەڕتان کرد بەو قۆناغانەدا ئێوە گشت دەمرن ئەو کاتەی ئەجەلتان دێت و تەمەنتان کۆتایی پێدێت.

آیت: 16

ثُمَّ إِنَّكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ تُبۡعَثُونَ

پاشان بۆ جارێکی تر دوای مردنتان لە گۆڕەکانتان زیندوو دەکرێنەوە لە ڕۆژی قیامەتدا، بۆ ئەوەی لێپرسینەوەتان لەگەڵدا بکرێت لەسەر ئەو کار و کردەوانەی کەپێش خۆتان خستبوو.

آیت: 17

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا فَوۡقَكُمۡ سَبۡعَ طَرَآئِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ ٱلۡخَلۡقِ غَٰفِلِينَ

- ئەی خەڵکینە - بێگومان لەسەرووتانەوە حەوت ئاسمانی لەبان یەکمان بەدیھێناوە، وە لە بەدیھێنراوەکانمان بێ ئاگا نین و لەبیریشمان نەکردوون.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• للفلاح أسباب متنوعة يحسن معرفتها والحرص عليها.

بۆ ڕزگاربوون و سەرفرازی ھۆکاری جۆراوجۆر ھەن، واباشە مرۆڤی باوەڕدار بیانزانێت و سووریش بێت لەسەریان.

• التدرج في الخلق والشرع سُنَّة إلهية.

ڕەچاوکردنی پلەپەندی (تدرج) لەبەدیھێنانی مەخلوقاتەکانی الله و یاسا و ڕێساکانی شەرعیشدا سوننەتێکی خواييه.

• إحاطة علم الله بمخلوقاته.

الله تەعالا بەعیلم و زانستی خۆی ئاگاداری تەواوی بەدھێنراوەکانیەتی و دەوری داون بێ ئاگا نییە لێیان.