د معناګانو ژباړه سورت الرحمن - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د قرآن کریم دائرة المعارف

Ар-Рахман

د سورت د مقصدونو څخه:

تذكير الجن والإنس بنعم الله الباطنة والظاهرة، وآثار رحمته في الدنيا والآخرة.

Инсан жана жиндерге Аллахтын көзгө көрүнгөн жана көрүнбөгөн жакшылыктарын жана Анын бул дүйнө жана акыреттеги ырайымдуулугунун эскертүү.

---

آیت: 1

ٱلرَّحۡمَٰنُ

Мээримдүү – чексиз ырайым Ээси.

آیت: 2

عَلَّمَ ٱلۡقُرۡءَانَ

Ал адамдарга Куранды жаттоону жана анын маанилерин түшүнүүнү жеңил кылуу менен үйрөттү.

آیت: 3

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ

Ал инсанды түз жана эң сулуу келбетте жаратты.

آیت: 4

عَلَّمَهُ ٱلۡبَيَانَ

Ал ага ичиндегисин оозеки жана жазуу түрүндө кантип жеткирүүнү үйрөттү.

آیت: 5

ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ

Ал Күн менен Айды адамдар жылдардын эсебин жана санакты билиш үчүн өлчөп белгилеп койду, ал экөөсү так эсеп менен жүрүшөт.

آیت: 6

وَٱلنَّجۡمُ وَٱلشَّجَرُ يَسۡجُدَانِ

Кандай гана өсүмдүктүн жана дарактын сабагы болбосун, алар Аллахка моюн сунуп сажда кылышат.

آیت: 7

وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلۡمِيزَانَ

Ал асманды жер үстүндө чатыр кылып көтөрдү, жерде адилеттикти орнотту жана аны пенделерине буйруду.

آیت: 8

أَلَّا تَطۡغَوۡاْ فِي ٱلۡمِيزَانِ

Оо, адамдар! Ал зулумдук жана кыянаттык кылбашыңар үчүн таразада жана өлчөмдө адилеттикти орнотту.

آیت: 9

وَأَقِيمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِيزَانَ

Ортоңордо адилеттик менен таразалагыла жана башкаларга таразага тартканда же өлчөгөндө кемитпегиле.

آیت: 10

وَٱلۡأَرۡضَ وَضَعَهَا لِلۡأَنَامِ

Ал Жерди макулуктар жайланышууга ылайыктуу кылып орнотту.

آیت: 11

فِيهَا فَٰكِهَةٞ وَٱلنَّخۡلُ ذَاتُ ٱلۡأَكۡمَامِ

Анда мөмөлүү дарактар бар жана курма болгон бүчүрлүү курма дарактары бар.

آیت: 12

وَٱلۡحَبُّ ذُو ٱلۡعَصۡفِ وَٱلرَّيۡحَانُ

Анда буудай менен арпа сыяктуу самандуу дандар бар жана жыты жагымдуу өсүмдүктөр бар.

آیت: 13

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 14

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ كَٱلۡفَخَّارِ

Ал Адамды бышкан чопо сыяктуу чыңкылдаган үн угулган кургак ылайдай жаратты.

آیت: 15

وَخَلَقَ ٱلۡجَآنَّ مِن مَّارِجٖ مِّن نَّارٖ

Ал эми жиндердин түпкү атасын түтүндүү таза жалындан жаратты.

آیت: 16

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 17

رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقَيۡنِ وَرَبُّ ٱلۡمَغۡرِبَيۡنِ

Ал жайы-кышы Күндүн эки чыгышы менен эки батышынын Раббиси.

آیت: 18

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• كتابة الأعمال صغيرها وكبيرها في صحائف الأعمال.

Иш-аракеттердин кичинеси да, чоңу да амал баракчаларында жазылат.

• ابتداء الرحمن بذكر نعمه بالقرآن دلالة على شرف القرآن وعظم منته على الخلق به.

Мээримдүүнүн Өз жакшылыктарын Куранды айтуу менен баштоосу – Курандын кадыр-барктуулугуна жана адамзатка кылган улуу жакшылыгы экенине далил болот.

• مكانة العدل في الإسلام.

Исламдагы адилеттүүлүктүн орду.

• نعم الله تقتضي منا العرفان بها وشكرها، لا التكذيب بها وكفرها.

Аллахтын жакшылыктары бизден аларды жалганга чыгарууну жана танып кетүүнү эмес, тескерисинче аларды моюнга алууну жана шүгүр кылууну талап кылат.

آیت: 19

مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ يَلۡتَقِيَانِ

Аллах туздуу жана тузсуз эки деңизди аралаштырды, алар көзгө көрүнгөн абалда жолугушат.

آیت: 20

بَيۡنَهُمَا بَرۡزَخٞ لَّا يَبۡغِيَانِ

Алардын туздуусу туздуу бойдон, тузсузу тузсуз бойдон калуулары үчүн ал экөөнүн ортосунда бири-бирине өтүп кетүүгө тоскоол болгон тосмо бар.

آیت: 21

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 22

يَخۡرُجُ مِنۡهُمَا ٱللُّؤۡلُؤُ وَٱلۡمَرۡجَانُ

Ал эки деңизден тең чоң жана кичине берметтер чыгат.

آیت: 23

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 24

وَلَهُ ٱلۡجَوَارِ ٱلۡمُنشَـَٔاتُ فِي ٱلۡبَحۡرِ كَٱلۡأَعۡلَٰمِ

Деңизде сүзгөн тоодой кемелерди башкаруу да жалгыз Аллах таалага таандык.

آیت: 25

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 26

كُلُّ مَنۡ عَلَيۡهَا فَانٖ

Жер бетиндеги бүткүл макулуктар сөзсүз жок болот.

آیت: 27

وَيَبۡقَىٰ وَجۡهُ رَبِّكَ ذُو ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِكۡرَامِ

Оо, пайгамбар! Улуулук, жакшылык жана пенделерине карата айкөлдүк Ээси болгон Раббиңдин Жүзү түбөлүк калат. Ал эч качан жок болбойт.

آیت: 28

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 29

يَسۡـَٔلُهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ كُلَّ يَوۡمٍ هُوَ فِي شَأۡنٖ

Асмандагы периштелердин жана жердеги жиндер менен адамдардын баарысы муктаждыктарын Андан сурашат. Ал күн сайын тирилтүү, өлтүрүү, ырыскы берүү жана башка ушул сыяктуу пенделеринин иштери менен алек.

آیت: 30

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 31

سَنَفۡرُغُ لَكُمۡ أَيُّهَ ٱلثَّقَلَانِ

Оо, адамдар жана жиндер! Биз силерди суракка алуу үчүн бошойбуз жана ар бирине татыктуу болгон сыйлыкты же жазаны беребиз.

آیت: 32

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 33

يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ إِنِ ٱسۡتَطَعۡتُمۡ أَن تَنفُذُواْ مِنۡ أَقۡطَارِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ فَٱنفُذُواْۚ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلۡطَٰنٖ

Аллах кыямат күнү жиндер менен адамзатты чогултканда айтат: «Эй, жиндер жана адамзат жамааты! Эгерде силер асмандар менен жердин бир тарабынан чыгуунун жолун тапсаңар, анда ошондой кылгыла. Бирок силер муну күчсүз жана далилсиз эч качан кыла албайсыңар. Силер муну кантип кылмак элеңер?».

آیت: 34

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 35

يُرۡسَلُ عَلَيۡكُمَا شُوَاظٞ مِّن نَّارٖ وَنُحَاسٞ فَلَا تَنتَصِرَانِ

Эй, жиндер жана адамдар! Ал силерге түтүнсүз оттун жалынын жана жалынсыз түтүндү жиберет. Силер андан коргоно албай каласыңар.

آیت: 36

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 37

فَإِذَا ٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَكَانَتۡ وَرۡدَةٗ كَٱلدِّهَانِ

Периштелер түшүүсү үчүн асман жарылганда, ал ачык түстөгү май сыяктуу кызыл болуп калат.

آیت: 38

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 39

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يُسۡـَٔلُ عَن ذَنۢبِهِۦٓ إِنسٞ وَلَا جَآنّٞ

Ошол улуу күнү адамдардан да, жиндерден да күнөөлөрү тууралуу суралбайт. Анткени Аллах алардын иш-аракеттерин билет.

آیت: 40

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 41

يُعۡرَفُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ بِسِيمَٰهُمۡ فَيُؤۡخَذُ بِٱلنَّوَٰصِي وَٱلۡأَقۡدَامِ

Кыяматта күнөөкөрлөр жүздөрү карайган жана көздөрү көк болгон белгилери менен таанылып турат. Алар маңдай көкүлүнөн таманына чейин бүктөлүп, тозокко ыргытылат.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• الجمع بين البحر المالح والعَذْب دون أن يختلطا من مظاهر قدرة الله تعالى.

Туздуу деңиз менен тузсуз деңиздин бири-бири менен аралашпастан биригүүсү – Аллахтын кудуреттүүлүгүнүн көрүнүштөрүнөн.

• ثبوت الفناء لجميع الخلائق، وبيان أن البقاء لله وحده حضٌّ للعباد على التعلق بالباقي - سبحانه - دون من سواه.

Бүткүл макулуктардын жок болушун тастыктоо жана түбөлүктүүлүк Аллахка гана таандык экенин баяндоо аркылуу пенделерди түбөлүк калуучу Аллахтын Өзүнө гана байланууга үндөө.

• إثبات صفة الوجه لله على ما يليق به سبحانه دون تشبيه أو تمثيل.

Аллах таала жүз сыпатына ээ экендигин эч нерсеге окшоштурбастан жана мисал келтирбестен, Ага гана ылайык келген деңгээлде тастыктоо.

• تنويع عذاب الكافر.

Каапырга түрдүү азаптардын берилүүсү.

آیت: 42

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 43

هَٰذِهِۦ جَهَنَّمُ ٱلَّتِي يُكَذِّبُ بِهَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ

Аларга жемелөө катары айтылат: «Каапырлар дүйнөдө жалганга чыгарышкан мына бул тозок – алардын көз алдында турат, алар аны четке кага алышпайт».

آیت: 44

يَطُوفُونَ بَيۡنَهَا وَبَيۡنَ حَمِيمٍ ءَانٖ

Алар аны менен катуу кайнаган суунун ортосунда ары-бери жүрүшөт.

آیت: 45

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 46

وَلِمَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ جَنَّتَانِ

Акыретте Раббисинин алдында туруудан корккон, ыйман келтирген жана жакшылык иштерди кылгандар үчүн эки бакча даярдалган.

آیت: 47

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 48

ذَوَاتَآ أَفۡنَانٖ

Бул эки бакчанын жапжашыл жана мөмөлүү чоң бутакчалары бар.

آیت: 49

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 50

فِيهِمَا عَيۡنَانِ تَجۡرِيَانِ

Ал эки бакчада агып турган эки булак бар.

آیت: 51

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 52

فِيهِمَا مِن كُلِّ فَٰكِهَةٖ زَوۡجَانِ

Ал экөөндө жей турган бардык мөмө-жемиштердин эки түрү бар.

آیت: 53

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 54

مُتَّكِـِٔينَ عَلَىٰ فُرُشِۭ بَطَآئِنُهَا مِنۡ إِسۡتَبۡرَقٖۚ وَجَنَى ٱلۡجَنَّتَيۡنِ دَانٖ

Алар ички бети майда жибектен болгон төшөктөргө жөлөнүп отурушат. Ал эми эки бакчанын бышкан мөмө-жемиштерин үзүп алуу турган, олтурган жана жамбаштап жаткан адам үчүн жакын.

آیت: 55

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 56

فِيهِنَّ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ لَمۡ يَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ

Ал жакта күйөөлөрүн гана караган аялдар бар. Алардын кыздык абийирине күйөөлөрүнөн мурда адам да, жин да тийген эмес.

آیت: 57

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 58

كَأَنَّهُنَّ ٱلۡيَاقُوتُ وَٱلۡمَرۡجَانُ

Алар сулуулук жана тунуктук жактан жакут менен маржан сыяктуу.

آیت: 59

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 60

هَلۡ جَزَآءُ ٱلۡإِحۡسَٰنِ إِلَّا ٱلۡإِحۡسَٰنُ

Раббисине моюн сунуп жакшылык кылган адамдын сыйлыгы – Аллахтын ага кылган эң жакшы сыйлыгы менен гана болот эмеспи?

آیت: 61

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, адамзат жана жиндер жамааты! Аллахтын силерге берген көптөгөн жакшылыктарынын кайсы бирин жалган дей аласыңар?!

آیت: 62

وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ

Бул айтылган эки бакчанын алдында башка дагы эки бакча бар.

آیت: 63

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 64

مُدۡهَآمَّتَانِ

Ал экөө тең кочкул жашыл түстө.

آیت: 65

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 66

فِيهِمَا عَيۡنَانِ نَضَّاخَتَانِ

Бул эки бакчада суусу атылып чыккан эки булак бар. Алардын суусунун буркулдаганы токтобойт.

آیت: 67

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 68

فِيهِمَا فَٰكِهَةٞ وَنَخۡلٞ وَرُمَّانٞ

Бул эки бакчада көптөгөн жемиштер, чоң курмалар жана анарлар бар.

آیت: 69

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أهمية الخوف من الله واستحضار رهبة الوقوف بين يديه.

Аллахтан коркуунун маанилүүлүгү жана Анын алдында туруунун коркунучун элестетүү.

• مدح نساء الجنة بالعفاف دلالة على فضيلة هذه الصفة في المرأة.

Бейиш аялдарынын абийирдүүлүгүн мактоо – бул сыпаттын аялзатында болуусунун артыкчылыгын билдирет.

• الجزاء من جنس العمل.

Жаза-сыйлык иштин түрүнө жараша болот.

آیت: 70

فِيهِنَّ خَيۡرَٰتٌ حِسَانٞ

Ал эки бакчада адеп-ахлактуу, сулуу жүздүү аялдар бар.

آیت: 71

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 72

حُورٞ مَّقۡصُورَٰتٞ فِي ٱلۡخِيَامِ

Коргоо үчүн чатырларда жашырылган хур кыздар.

آیت: 73

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 74

لَمۡ يَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ

Аларга күйөөлөрүнөн мурда эч бир адам жана жин жакындаган эмес.

آیت: 75

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 76

مُتَّكِـِٔينَ عَلَىٰ رَفۡرَفٍ خُضۡرٖ وَعَبۡقَرِيٍّ حِسَانٖ

Алар жашыл тыштуу жаздыктарда, кооз төшөктөрдө жөлөнүп жатышат.

آیت: 77

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Оо, жиндердин жана адамдардын тобу, Аллахтын көп нээматтарынан кайсы бирин жалганга чыгарасыңар?!

آیت: 78

تَبَٰرَكَ ٱسۡمُ رَبِّكَ ذِي ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِكۡرَامِ

Улуулук жана пенделерине карата жакшылык жана айкөлдүк Ээси болгон Раббиңдин ысымы улуу жана берекеттүү болду.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• دوام تذكر نعم الله وآياته سبحانه موجب لتعظيم الله وحسن طاعته.

Аллахтын жакшылыктарын жана аят-белгилерин дайым эстеп туруу – Аллахты улуктоого жана Ага жакшы деңгээлде моюн сунууга себеп болот.

• انقطاع تكذيب الكفار بمعاينة مشاهد القيامة.

Кыяматтагы абалдарды көрүү менен каапырлардын жалганга чыгаруусу токтойт.

• تفاوت درجات أهل الجنة بتفاوت أعمالهم.

Бейиш адамдарынын даражасындагы айырмачылык, алардын иш-аракетиндеги айырмачылыктарына жараша болот.