د معناګانو ژباړه سورت ذاریات - پښتو ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 521 - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 7

وَالسَّمَآءِ ذَاتِ الْحُبُكِ ۟ۙ

او الله پر ښکلي او لارو والا آسمان لوړه کوي.

آیت: 8

اِنَّكُمْ لَفِیْ قَوْلٍ مُّخْتَلِفٍ ۟ۙ

ای د مکې خلکو! بېشکه تاسو له يوبل سره په ټکر او مخالفه وينا کې ياست، کله وايئ: قرآن کوډې دی، او کله وايئ شعر دی، او کله وايئ: محمد کوډګر دی او کله وايئ: شاعر دی.

آیت: 9

یُّؤْفَكُ عَنْهُ مَنْ اُفِكَ ۟ؕ

پرقرآن او نبي صلی الله عليه وسلم د ايمان راوړلو څخه هغه څوک ګرځول کيږي څوک چې د الله په علم کې ترې ګرځول شوی وي، ځکه هغه پوهيږي چې دا تن ايمان نه راوړي، نو د لارښوونې توفيق نه ورکوي.

آیت: 10

قُتِلَ الْخَرّٰصُوْنَ ۟ۙ

الله پر دغو درواغجنو لعنت ويلی چې په قرآن او خپل نبي کې يې هغه څه وويل چې ويې ويل.

آیت: 11

الَّذِیْنَ هُمْ فِیْ غَمْرَةٍ سَاهُوْنَ ۟ۙ

هغه کسان چې په ناپوهۍ کې د آخرت له کوره بې پروا دي، د هغه هيڅ پروا نه کوي.

آیت: 12

یَسْـَٔلُوْنَ اَیَّانَ یَوْمُ الدِّیْنِ ۟ؕ

هغوی پوښتنې کوي: د بدلې ورځ کله ده؟ حال دا چې هغو لره عمل نه کوي.

آیت: 13

یَوْمَ هُمْ عَلَی النَّارِ یُفْتَنُوْنَ ۟

نو الله به هغوی ته يې د پوښتنې ځواب ورکوي: په هغه ورځ چې هغوی پر اور په عذابيږي.

آیت: 14

ذُوْقُوْا فِتْنَتَكُمْ ؕ— هٰذَا الَّذِیْ كُنْتُمْ بِهٖ تَسْتَعْجِلُوْنَ ۟

هغوی ته به وويل شي: عذاب مو وڅکئ، دا هغه څه دي چې تاسو به د ملنډو په ډول په بيړه غوښتنه يې کوله، کله به چې پرې ډارول کېدئ.

آیت: 15

اِنَّ الْمُتَّقِیْنَ فِیْ جَنّٰتٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۙ

پرته له شکه هغه کسان چې د خپل پالونکي د امرونو په پرځای کولو او له نواهيوو يې په ډډه کولو وېريږي هغوی به د قيامت په ورځ په بڼونو او روانو چينو کې وي.

آیت: 16

اٰخِذِیْنَ مَاۤ اٰتٰىهُمْ رَبُّهُمْ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا قَبْلَ ذٰلِكَ مُحْسِنِیْنَ ۟ؕ

د هغه څه را اخېستونکي به وي چې پالونکي يې د پتمنې بدلې په توګه ورکړي دي، بېشکه هغوی له دغې پتمنې بدلې مخکې په دنيا کې نېکي کوونکي وو.

آیت: 17

كَانُوْا قَلِیْلًا مِّنَ الَّیْلِ مَا یَهْجَعُوْنَ ۟

هغوی د شپې لمونځ کولو، ډېر لږ وخت به ويده کېدل.

آیت: 18

وَبِالْاَسْحَارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُوْنَ ۟

او د سهارونو په وخت کې به يې له الله څخه د خپلو ګناهونو بښنه غوښتله.

آیت: 19

وَفِیْۤ اَمْوَالِهِمْ حَقٌّ لِّلسَّآىِٕلِ وَالْمَحْرُوْمِ ۟

او په مالونو کې يې له خلکو څخه د غوښتونکي لپاره برخه ده او د هغه چا لپاره هم چې غوښتنه يې نه کوي، هغه څوک چې د کوم لامل له امله له روزۍ بې برخې وي.

آیت: 20

وَفِی الْاَرْضِ اٰیٰتٌ لِّلْمُوْقِنِیْنَ ۟ۙ

او په ځمکه او له غرونو، دريابونو، ويالو، ونو، شينکیو او څارويو يې چې څه پکې اېښې دي، د الله پر ځواک د باور کوونکو لپاره نښانې دي، بېشکه الله پيداکوونکی جوړوونکی دی.

آیت: 21

وَفِیْۤ اَنْفُسِكُمْ ؕ— اَفَلَا تُبْصِرُوْنَ ۟

او ای خلکو! ستاسې په خپلو ځانونو کې هم د الله پر ځواک نښانې دي، نو آيا تاسو نه وينئ ترڅو پند واخلئ؟!

آیت: 22

وَفِی السَّمَآءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوْعَدُوْنَ ۟

او په آسمان کې ستاسې دنيوي او ديني روزي ده، او هغه خير اوشر دي پکې چې ژمنه يې درسره کيږي.

آیت: 23

فَوَرَبِّ السَّمَآءِ وَالْاَرْضِ اِنَّهٗ لَحَقٌّ مِّثْلَ مَاۤ اَنَّكُمْ تَنْطِقُوْنَ ۟۠

نو د آسمان او ځمکې پر پالونکي قسم چې بېرته را ژوندي کېدل حق دي هيڅ شک پکې نشته، لکه څنګه چې ستاسو په وينا کې شک نشته کله چې خبرې کوئ.

آیت: 24

هَلْ اَتٰىكَ حَدِیْثُ ضَیْفِ اِبْرٰهِیْمَ الْمُكْرَمِیْنَ ۟ۘ

ای رسوله! آیا له پرېښتو څخه د ابراهيم - عليه السلام - د هغو مېلمنو خبر درته راغلی چې هغه یې درناوی وکړ.

آیت: 25

اِذْ دَخَلُوْا عَلَیْهِ فَقَالُوْا سَلٰمًا ؕ— قَالَ سَلٰمٌ ۚ— قَوْمٌ مُّنْكَرُوْنَ ۟

کله چې پر هغه ور ننوتل هغوی ورته وویل: سلام دې وي، ابراهيم هغوی ته په ځواب ورکولو وويل: سلام دې وي او په زړه کې يې وويل: دغه داسې خلک دي چې موږ يې نه پېژنو.

آیت: 26

فَرَاغَ اِلٰۤی اَهْلِهٖ فَجَآءَ بِعِجْلٍ سَمِیْنٍ ۟ۙ

نو بيا يې کور ته په پټه ولاړ، د هغوی له لوري يې يو بشپړ چاغ خوسی راوړ، په دې ګومان چې هغوی انسانان دي.

آیت: 27

فَقَرَّبَهٗۤ اِلَیْهِمْ قَالَ اَلَا تَاْكُلُوْنَ ۟ؗ

نو خوسی يې هغوی ته ور نېږدې کړ، او په نرمۍ يې ورته وويل: ايا تاسو هغه ډوډۍ نه خورئ چې درته وړاندې کړل شوه.

آیت: 28

فَاَوْجَسَ مِنْهُمْ خِیْفَةً ؕ— قَالُوْا لَا تَخَفْ ؕ— وَبَشَّرُوْهُ بِغُلٰمٍ عَلِیْمٍ ۟

کله چې هغوی خوراک ونه کړ هغه په زړه کې پټ ترې ووېرېدی، چې هغوی پرې پوه شول، نو هغه ته يې د ډاډ ورکولو په توګه وويل: مه وېرېږه، بېشکه موږ د الله له لوري رالېږل شوي يو، او پر هغه څه يې خبر کړ چې خوشحالولو يې هغه دا چې يو پوه بچی به يې پيداشي، او د چا زيری چې ورکړل شو هغه اسحاق عليه السلام و.

آیت: 29

فَاَقْبَلَتِ امْرَاَتُهٗ فِیْ صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَهَا وَقَالَتْ عَجُوْزٌ عَقِیْمٌ ۟

نو کله يې چې ښځې زېری وارېدلو مخ يې راواړولو له خوشحالۍ چېغې وهلې، مخ يې په څپېړ ووهلو، او په حيرانۍ يې وويل: ايا زړه به زوی زيږوي او هغه په اصل کې شنډه هم ده!

آیت: 30

قَالُوْا كَذٰلِكِ ۙ— قَالَ رَبُّكِ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ الْحَكِیْمُ الْعَلِیْمُ ۟

پرېښتو ورته وويل: پر کوم څه مو چې خبره کړې، هغه ستا پالونکي ويلي دي، او هغه چې څه وايي هغه لره څوک ردوونکی نشته، بېشکه هغه په خپل پيدايښت او تقديرکې حکمت والا دی او پر مخلوق او هغه څه ښه پوه دی چې د هغوی په ګټه دي.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• إحسان العمل وإخلاصه لله سبب لدخول الجنة.

د عمل ښه والی او الله لره يې ځانګړي کول جنت ته د ننوتلو لامل کيږي.

• فضل قيام الليل وأنه من أفضل القربات.

د شپې لمونځ کولو غوره والی او دا چې هغه ترټولو غوره کار دی.

• من آداب الضيافة: رد التحية بأحسن منها، وتحضير المائدة خفية، والاستعداد للضيوف قبل نزولهم، وعدم استثناء شيء من المائدة، والإشراف على تحضيرها، والإسراع بها، وتقريبها للضيوف، وخطابهم برفق.

د مېلمستيا له آدابو دا دي: چې د سلام ځواب په ښه توګه ورکړل شي، اوپه پټه دسترخوان حاضر کړل شي، او مېلمنو ته د هغوی له راتګ مخکې چمتووالی ونيول شي، له دسترخوان څخه څه ونه اېستل شي، او پر مېلمنو څارنه وشي او بيړه پکې وشي، خوراک مېلمنو ته ور نېږدې کړل شي او له هغوی سره په نرمۍ خبرې وشي.