د معناګانو ژباړه سورت ضحی - اویګوري ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قرآن کریم دائرة المعارف

زۇھا

د سورت د مقصدونو څخه:

بيان عناية الله بنبيه في أول أمره وآخره.

ئاللاھ تائالانىڭ پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامغا ئىشنىڭ ئاۋۋىلىدىمۇ ۋە ئاخىرىدىمۇ ئالاھىدە كۆڭۈل بۆلۈشىنىڭ بايانى.

---

آیت: 1

وَٱلضُّحَىٰ

ئاللاھ تائالا كۈندۈزنىڭ ئەۋۋىلى بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 2

وَٱلَّيۡلِ إِذَا سَجَىٰ

قاراڭغۇلۇقى (ئەتراپنى قاپلىغان)، كىشىلەر ھەرىكەتتىن توختىغان چاغدىكى كېچە بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 3

مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَىٰ

ئەي پەيغەمبەر! ۋەھىي ئۈزۈلۈپ قالغان ۋاقىتتا مۇشرىكلار ئېيتقاندەك، پەرۋەردىگارىڭ سېنى تاشلىۋەتكىنى يوق، شۇنداقلا سېنى يامان كۆرۈپ قالغىنىمۇ يوق.

آیت: 4

وَلَلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لَّكَ مِنَ ٱلۡأُولَىٰ

ساڭا نىسبەتەن ئاخىرەت ئەلۋەتتە دۇنيادىن ياخشىدۇر. چۈنكى ئۇنىڭغا ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان مەڭگۈلۈك نېئمەت بار.

آیت: 5

وَلَسَوۡفَ يُعۡطِيكَ رَبُّكَ فَتَرۡضَىٰٓ

ئاللاھ چوقۇم ساڭا ۋە ئۈممىتىڭگە سىلەر مەمنۇن بولغۇدەك دەرىجىدە كۆپ ساۋاب - مۇكاپاتلارنى بېرىدۇ.

آیت: 6

أَلَمۡ يَجِدۡكَ يَتِيمٗا فَـَٔاوَىٰ

ئاللاھ ھەقىقەتەن سېنىڭ دادىسى ئۆلۈپ كەتكەن يېتىم ئىكەنلىكىڭنى بىلىپ، ساڭا پاناھلىنىدىغان جاي بەردى. يەنى بوۋاڭ ئابدۇلمۇتتەلىب، ئۇنىڭدىن كېيىن تاغاڭ ئەبۇتالىب ساڭا مېھرىبانلىق قىلدى.

آیت: 7

وَوَجَدَكَ ضَآلّٗا فَهَدَىٰ

سېنىڭ كىتاب نېمە، ئىمان نېمە بىلمەيدىغانلىقىڭنى بىلىپ، ساڭا بىلمىگەننى ئۆگەتتى.

آیت: 8

وَوَجَدَكَ عَآئِلٗا فَأَغۡنَىٰ

سېنى يوقسۇل بىلىپ، بىھاجەت قىلدى.

آیت: 9

فَأَمَّا ٱلۡيَتِيمَ فَلَا تَقۡهَرۡ

شۇڭا كىچىك تۇرۇپ دادىسىدىن ئايرىلىپ قالغان يېتىمگە قاتتىق مۇئامىلە قىلما، ئۇنى خارلىما.

آیت: 10

وَأَمَّا ٱلسَّآئِلَ فَلَا تَنۡهَرۡ

مۇھتاج بوپقالغان سائىلغا قوپاللىق قىلما.

آیت: 11

وَأَمَّا بِنِعۡمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثۡ

ئاللاھنىڭ ساڭا ئاتا قىلغان نېئمەتلىرىگە شۈكۈر قىلىپ، باشقىلارغا سۆزلەپ بەرگىن.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• منزلة النبي صلى الله عليه وسلم عند ربه لا تدانيها منزلة.

بۇ ئايەتلەر پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ ئاللاھنىڭ نەزىرىدىكى مەرتىۋىسىگە ھېچبىر مەرتىۋىنىڭ تەڭ كەلمەيدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ.

• شكر النعم حقّ لله على عبده.

نېئمەتلەرگە شۈكرى قىلىش ئاللاھنىڭ بەندىلىرى ئۈستىدىكى ھەققىدۇر.

• وجوب الرحمة بالمستضعفين واللين لهم.

ئاجىزلارغا شەپقەتلىك بولۇش ۋە سىلىق مۇئامىلە قىلىش ۋاجىبتۇر.