د معناګانو ژباړه سورت قمر - اوزبکي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 530 - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 28

وَنَبِّئۡهُمۡ أَنَّ ٱلۡمَآءَ قِسۡمَةُۢ بَيۡنَهُمۡۖ كُلُّ شِرۡبٖ مُّحۡتَضَرٞ

Уларга хабар бергинки, қудуқ суви улар билан туя ўртасида тақсимланган бўлиб, ундан бир кун туя ичса, бир кун улар ичадилар. Ҳар ким ўзига белгиланган кунда келади.

آیت: 29

فَنَادَوۡاْ صَاحِبَهُمۡ فَتَعَاطَىٰ فَعَقَرَ

Туяни ўлдириш учун бир шерикларини чақирдилар. Қавмининг буйруғини бажариб, қилични олди-да, уни чопиб ташлади.

آیت: 30

فَكَيۡفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Эй Макка аҳли, фикр юритинглар! Уларга юборган азобим қандай бўлди?! Бошқаларни азобдан огоҳлантиришим қандай бўлди?!

آیت: 31

إِنَّآ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ فَكَانُواْ كَهَشِيمِ ٱلۡمُحۡتَظِرِ

Дарҳақиқат, Биз уларнинг устига бир қичқириқ юборгандик, уларни ҳалок айлади. Шу билан улар қўйларга қўра ясовчи ишлатадиган қуруқ шох-шаббаларга ўхшаб қолдилар.

آیت: 32

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Биз Қуръондан ибрат, насиҳат олишни қулай қилиб қўйдик. Қани, ундан ибрат, насиҳат оладиган одам борми?!

آیت: 33

كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطِۭ بِٱلنُّذُرِ

Лут қавми ҳам Лут алайҳиссаломнинг огоҳлантиришларини ёлғонга чиқарди.

آیت: 34

إِنَّآ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ حَاصِبًا إِلَّآ ءَالَ لُوطٖۖ نَّجَّيۡنَٰهُم بِسَحَرٖ

Уларнинг устига тош отадиган бўронни юбордик. Лут алайҳиссаломнинг оиласи бундан мустасно бўлди. Уларга азоб бормади. Азоб келишидан сал олдин саҳар чоғида уларга нажот бердик.

آیت: 35

نِّعۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَاۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَن شَكَرَ

Уларга нажот беришимиз Биз тарафимиздан бўлган бир инъомдир. Лутни қандай мукофотлаган бўлсак, ҳар бир Аллоҳга шукр қилган кишини ҳам шундай мукофотлаймиз.

آیت: 36

وَلَقَدۡ أَنذَرَهُم بَطۡشَتَنَا فَتَمَارَوۡاْ بِٱلنُّذُرِ

Лут уларни Бизнинг азобимиздан огоҳлантирди. Улар эса бунга шубҳа билан қараб, талашиб-тортишдилар ва уни ёлғонга чиқардилар.

آیت: 37

وَلَقَدۡ رَٰوَدُوهُ عَن ضَيۡفِهِۦ فَطَمَسۡنَآ أَعۡيُنَهُمۡ فَذُوقُواْ عَذَابِي وَنُذُرِ

Лутнинг олдига фаришталар меҳмон бўлиб келишганди. Қавми улар билан бузуқлик қилиш ниятида ундан меҳмонларини талаб қилишди. Шунда Биз уларнинг кўзларини кўр қилиб қўйган эдик, уларни кўрмадилар. Уларга шундай дедик: "Азобимни ва огоҳлантиришим оқибатини татинглар!"

آیت: 38

وَلَقَدۡ صَبَّحَهُم بُكۡرَةً عَذَابٞ مُّسۡتَقِرّٞ

Тонгда уларга то охиратгача ҳамроҳ бўлиб борадиган бир азоб келди.

آیت: 39

فَذُوقُواْ عَذَابِي وَنُذُرِ

Уларга шундай дейилди: "Сизларга туширган азобимни ва Лутнинг огоҳлантиришлари оқибатини татинглар".

آیت: 40

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Биз Қуръондан ибрат, насиҳат олишни қулай қилиб қўйдик. Қани, ундан ибрат, насиҳат оладиган одам борми?!

آیت: 41

وَلَقَدۡ جَآءَ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ ٱلنُّذُرُ

Дарҳақиқат, Фиръавн оиласига ҳам Мусо ва Ҳорун алайҳиссаломлар орқали огоҳлантиришлар келди.

آیت: 42

كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا كُلِّهَا فَأَخَذۡنَٰهُمۡ أَخۡذَ عَزِيزٖ مُّقۡتَدِرٍ

Биз тарафимиздан юборилган ҳамма ҳужжат, далилларни ёлғонга чиқардилар. Натижада уларни жазоладик. Бу жазо ҳаммадан Ғолиб, ҳар ишга Қодир Зотнинг жазоси эди.

آیت: 43

أَكُفَّارُكُمۡ خَيۡرٞ مِّنۡ أُوْلَٰٓئِكُمۡ أَمۡ لَكُم بَرَآءَةٞ فِي ٱلزُّبُرِ

Эй Макка аҳли, сизларнинг кофирларингиз ўша Нуҳ қавми, Од, Самуд, Лут қавми, Фиръавн ва унинг қавми каби ўтмишдаги ҳақни ноҳаққа чиқарганлардан яхшироқми? Ёки самовий китобларда битилган сизларни Аллоҳнинг азобидан озод қилувчи бирон ҳужжат борми?

آیت: 44

أَمۡ يَقُولُونَ نَحۡنُ جَمِيعٞ مُّنتَصِرٞ

Балки анави Макка кофирлари: "Биз ғолиб жамоамиз. Бизга ёмонлик қилмоқчи бўлганларни, жамоамизни бўлиб юбормоқчи бўлганларни енгамиз", дейишар?

آیت: 45

سَيُهۡزَمُ ٱلۡجَمۡعُ وَيُوَلُّونَ ٱلدُّبُرَ

Кофирларнинг бу жамоаси яқинда мўминлардан енгилиб, ортга чекинадилар. Бу иш Бадр куни рўй берди.

آیت: 46

بَلِ ٱلسَّاعَةُ مَوۡعِدُهُمۡ وَٱلسَّاعَةُ أَدۡهَىٰ وَأَمَرُّ

Улар ёлғонга чиқараётган Қиёмат ўзларига ваъда қилинган кундир. Ўша кунда азобланадилар. Қиёмат эса дунёдаги Бадр кунида рўй берган азоблардан кўра кўлами каттароқ ва азоби қаттиқроқдир.

آیت: 47

إِنَّ ٱلۡمُجۡرِمِينَ فِي ضَلَٰلٖ وَسُعُرٖ

Куфр келтириб, гуноҳлар қилиб жиноятчи бўлганлар ҳақдан адашиб кетган ва азобу уқубатда қолган бадбахтлардир.

آیت: 48

يَوۡمَ يُسۡحَبُونَ فِي ٱلنَّارِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمۡ ذُوقُواْ مَسَّ سَقَرَ

Улар юзтубан ҳолларида дўзахга судралиб борилган кунда уларга шундай дейилади: "Дўзах азобини татинглар!"

آیت: 49

إِنَّا كُلَّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَٰهُ بِقَدَرٖ

Дарҳақиқат, Биз коинотдаги ҳар бир нарсани Ўз илмимиз, хоҳишимиз ва Лавҳул-маҳфузда битиб қўйган тақдиримизга биноан аниқ бир ўлчов билан яратдик.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• شمول العذاب للمباشر للجريمة والمُتَمالئ معه عليها.

Жазо жиноятнинг бевосита ижрочисига ҳам, унинг ҳамтовоғига ҳам муштаракдир.

• شُكْر الله على نعمه سبب السلامة من العذاب.

Аллоҳ берган неъматларга шукр қилиш азобдан саломат қолишга олиб боради.

• إخبار القرآن بهزيمة المشركين يوم بدر قبل وقوعها من الإخبار بالغيب الدال على صدق القرآن.

Қуръон Бадр куни бўлмасидан олдин унда мушриклар мағлубиятга учрашлари ҳақида хабар берган. Бу ғайбдан хабар бериш ҳисобланиб, Қуръоннинг ҳақлигига далолат қилувчи бир ҳужжатдир.

• وجوب الإيمان بالقدر.

Қадарга иймон келтириш вожиб.