د معناګانو ژباړه سورت واقعه - اوزبکي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 536 - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 51

ثُمَّ إِنَّكُمۡ أَيُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُكَذِّبُونَ

Кейин сизлар, эй қайта тирилишни ёлғон дейдиган, тўғри йўлдан озган гумроҳлар, Қиёмат куни албатта заққум дарахтидан егувчисизлар. У жуда аччиқ ва сассиқ бўлади.

آیت: 52

لَأٓكِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ

Кейин сизлар, эй қайта тирилишни ёлғон дейдиган, тўғри йўлдан озган гумроҳлар, Қиёмат куни албатта заққум дарахтидан егувчисизлар. У жуда аччиқ ва сассиқ бўлади.

آیت: 53

فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ

Мана шу аччиқ дарахтдан оч қоринларингизни тўлдирасизлар.

آیت: 54

فَشَٰرِبُونَ عَلَيۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِيمِ

Унинг устидан ўта қайноқ сув ичгувчисизлар.

آیت: 55

فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِيمِ

Касалга учраган ташна туя тўймасдан ичавергани каби сизлар ҳам ичаверасизлар, ичаверасизлар.

آیت: 56

هَٰذَا نُزُلُهُمۡ يَوۡمَ ٱلدِّينِ

Мана шу аччиқ таом ва қайноқ сув уларнинг Қиёмат кунидаги зиёфатларидир.

آیت: 57

نَحۡنُ خَلَقۡنَٰكُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ

Эй ҳақни ноҳаққа чиқарадиганлар, сизларни Биз йўқдан бор қилганмиз. Шундай бўлгач, ўлганингиздан кейин сизларни қайта тирилтиришимизга ҳам ишонаверсангиз бўлмайдими?

آیت: 58

أَفَرَءَيۡتُم مَّا تُمۡنُونَ

Эй инсонлар, сизлар аёлларингизнинг бачадонларига тўкадиган маний ҳақида ўйлаб кўрдингларми?

آیت: 59

ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ

Шу манийни сизлар яратасизларми ёки уни яратган Бизми?

آیت: 60

نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَيۡنَكُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ

Орангизда содир бўлиб турадиган ўлимни Биз тақдир қилиб қўйганмиз. Ҳар бирингизнинг ўз ажали бор. Уни олдга ҳам, ортга ҳам сура олмайди. Биз ожизлар эмасмиз.

آیت: 61

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَكُمۡ وَنُنشِئَكُمۡ فِي مَا لَا تَعۡلَمُونَ

Ҳозирги хилқатингизни ўзингиз биладиган бошқа бир шаклга алмаштириб қўйишга ҳам, сизлар билмайдиган бошқа бир шаклга келтиришга ҳам қодирмиз.

آیت: 62

وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَكَّرُونَ

Сизларни дастлаб қандай яратганимизни билдинглар-ку. Шундан ибрат олиб, биринчи марта яратган Зот ўлганингиздан кейин қайта тирилтиришга ҳам қодир эканини билиб олмайсизларми?

آیت: 63

أَفَرَءَيۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ

Ерга сиз қадаётган дон, уруғ ҳақида ўйлаб кўрдингизми?

آیت: 64

ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ

Ўша донни ундириб-ўстираётган сизларми ёки Бизми?

آیت: 65

لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَكَّهُونَ

Агар истасак, ўша экинни пишиб етилаёзган бир пайтда қуруқ чўпга айлантириб қўйган бўлар эдик. Сизлар эса бу ҳолатдан ҳайрон бўлиб қолар эдинглар.

آیت: 66

إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ

"Сарф-харажатларимизга куйиб қолдик, зарар кўрдик", деб қолар эдинглар.

آیت: 67

بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ

"Яна ҳам тўғрироғи биз ризқдан маҳрум бўлганлармиз", деб қолар эдинглар.

آیت: 68

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِي تَشۡرَبُونَ

Чанқаган пайтингизда ўзингиз ичадиган сув ҳақида ўйлаб кўрдингларми?

آیت: 69

ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ

Уни самодаги булутлардан ёғдирган сизларми ёки Бизми?

آیت: 70

لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡكُرُونَ

Агар истасак, уни ичиб ҳам бўлмайдиган, ерни суғориб ҳам бўлмайдиган ўта шўр сувга айлантириб қўйган бўлар эдик. Уни ширин, фойдали сув қилиб берган Аллоҳга шукр қилмайсизларми?

آیت: 71

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي تُورُونَ

Бирон манфаатни кўзлаб ўзингиз ёқадиган олов ҳақида ўйлаб кўрдингларми?

آیت: 72

ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِـُٔونَ

Унинг дарахтини пайдо қилган сизларми ёки Бизми?

آیت: 73

نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡكِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِينَ

Биз бу ўтни охират оловини эслатиб турадиган бир эслатма ҳамда орангиздаги мусофирлар учун бир манфаат қилиб қўйдик.

آیت: 74

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ

Бас, эй Пайғамбар, улуғ Парвардигорингизни Ўзига нолойиқ бўлган нуқсонлардан покланг!

آیت: 75

۞ فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ

Аллоҳ юлдузларнинг турган ўринларига, ботар жойларига қасам ичди.

آیت: 76

وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ

Бундай жойларга қасам ичиш, агар билсангизлар, жуда улуғ қасам. Зеро, уларда сон-саноқсиз белгилар, ибратлар бор.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• دلالة الخلق الأول على سهولة البعث ظاهرة.

Илк бора яратиш қайта тирилтиришнинг енгил иш эканига яққол далилдир.

• إنزال الماء وإنبات الأرض والنار التي ينتفع بها الناس نعم تقتضي من الناس شكرها لله، فالله قادر على سلبها متى شاء.

Ёмғирнинг ёғиши, ўсимликларнинг униб-ўсиши, одамларнинг бирон манфаатни кўзлаб ўт ёқишлари Аллоҳ ато этган неъматлардир. Уларнинг шукрини адо қилмоқ лозим. Зеро, Аллоҳ уларни истаган пайтида қайтариб олиши мумкин.

• الاعتقاد بأن للكواكب أثرًا في نزول المطر كُفْرٌ، وهو من عادات الجاهلية.

Ёмғирнинг ёғишига юлдузларнинг таъсири бор, деб билиш куфрдир. Бу жоҳилиятдаги одатлардан бири эди.